بازار جهانی مس
بسیاری فلز مس را دارای دکترای اقتصاد می دانند و دلیلش این است که این فلز به صنایعی گره خورده که روند اقتصاد جهانی را در دستان خود دارند و صعود و نزولهای ان صنایع می تواند باعث صعود و نزول در قیمت مس گردیده و دید خوبی نسبت به شرایط اقتصاد جهانی به دست دهد . در اینجا قصد نداریم که به اینده اقتصاد جهان بپردازیم ، بلکه به دنبال تحلیل شرایط بازار جهانی مس و روندهای کوتاه مدت و بلند مدت قیمت این فلز هستیم . هم چنین به تحلیل خبرهای مهم مربوط به این صنعت خواهیم رسید .
در زیر قیمت فلز مس بازار فلزات لندن طی یک سال اخیر قابل مشاهده است .
افزایش قیمت فلزات صنعتی طی مدت اخیر ، کمتر منعکس کننده شرایط مثبت اقتصادی در چین و دیگر کشورها بوده است و بیشتر ناشی از رسیدن قیمت به کف ان می باشد که تحت تاثیر اخبار منفی گذشته بود . خطر کنونی این است که فعالان بازار جهانی مس به دلیل سرخوشی زیاد ناشی از خبرهای مثبت تقاضای چین ، باعث صعود شدید قیمتها شوند . مثلا یکی از دلایل اینکه باید سرخوشی را کنار گذاشت و منطقی به افزایش قیمتها نگریست این است که بهبود تقاضای چین طی مدت اخیر بیشتر به دلیل انبار کردن مس بوده است و این روند می تواند به زودی پایان یابد . البته همین افزایش تقاضای اخیر هم در کل تقاضا ثبت می گردد و در پایان بر امارهای کل سال تاثیر می گذارد ، اما تحلیلگران معتقدند که رشد قیمت تا پایان سال قوی نخواهد بود .
افزایش عرضه شرکتهای معدنی
با وجود افزایش مصرف مس تولید شده در سالهای اخیر ، ذخایر مس رشد بیشتری داشته و هم اکنون مس بیشتری در دسترس جهان نسبت به هر زمان دیگری وجود دارد . اگر بخواهیم به امارها نگاهی داشته باشیم به وضوح می توان نشانه های قدرتمند رشد عرضه مس را طی سالهای اخیر مشاهده نمود . میانگین نرخ رشد سالانه تولید مس در یک قرن اخیر (۴.۰) درصد بوده ، در یک دهه اخیر (۲.۳) درصد بوده و طی سه سال اخیر به (۱.۶) درصد رسیده است . در واقع نقطه عطف رشد عرضه مس سال ۲۰۰۸ میلادی می باشد . پیش بینی می شود که رشد عرضه مس در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ به حدود (۵.۵) درصد برسد که رقم خارق العاده ای است . شیلی ، پرو ، استرالیا و مکزیک با در دست داشتن ۵۹ درصد از تولید کل مس جهان در جایگاه اول تا چهارم قرار دارند و دیگر کشورها در جایگاه بعدی قرار می گیرند .
بعد از یک دهه دست و پنجه نرم کردن با معادن کهنه و مشکلاتی که در سر راه پروژه های جدید ایجاد شده بود ، شرکتهای بزرگ مس در حال افزایش عرضه خود با سریعترین سرعت طی یک دهه اخیر هستند . یک فعال معادن مس در اینباره گفت که بیشتر پروژه های جدید معادن مس تا پیش از سال ۲۰۰۸ متوقف شده بود ، اما بعد از ان شرایط تغییر کرد . اگر این افزایش عرضه در بازار جهانی مس را با تعدیل رشد اقتصادی چین تلفیق کنیم ، باعث می شود که برخی تحلیلگران با اطمینان بگویند که پیش بینی ها نسبت به انفجار قیمت مس دیگر منسوخ شده است . یک تحلیلگر بازار مس معتقد است که تا پایان سال می توانیم شاهد مازاد عرضه در بازار باشیم . هم چنین وی معتقد است که قطعا در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ شاهد مازاد عرضه در بازار مس خواهیم بود .
در زیر نمودار پیش بینی میزان مازاد عرضه در بازار مس تا سال ۲۰۱۵ قابل مشاهده است .
ایا پیش بینی مازاد عرضه می تواند با قیمتهای فعلی اتفاق بیفتد؟
با وجود گمانه زنی های مبنی بر مازاد عرضه طی دو تا سه سال اینده در بازار مس ، اما هنوز تعداد اندکی هستند که معتقدند قیمت مس به علت این مازاد عرضه ، دچار سقوط خواهد شد . دلیل این عده این است که افزایش هزینه های شرکتهای معدنی برخی پروژه های جدید را غیر جذاب نموده و این پروژه های با قیمتهای فعلی هم جذابیت کمی دارند و اگر قیمت مس کاهش بیشتری داشته باشد ، ممکن است این جذابیت اندک هم به دلیل کاهش سود از بین برود .
مثلا در شیلی ، حد سود شرکتهای معدنی تحت فشار افزایش هزینه اب ، انرژی ، دستمزد کارگران و کاهش بلند مدت کیفیت سنگهای استخراج شده می باشد . شرکت ” کدلکو ” طی سال گذشته اعلام نمود که هزینه هایش ۵۷ درصد رشد داشته است . این موضوع برای دیگر غول معدنی شیلی یعنی ” چیکوییکامتا ” هم صادق است و باعث شده که این شرکت در صورتهای مالیش ضرر شناسایی کند .
بنابراین اگر بخواهیم که پیش بینی نزولی قیمت را به دلیل مازاد عرضه طی دو سال اینده داشته باشیم ، باید توجه کنیم که کاهش قیمت عملا خود به خود مازاد عرضه را از بین خواهد برد و در برقراری تعادل در بازار تاثیر خواهد گذاشت که این امر نیز می تواند مانع کاهش شدید قیمت شود .
شرایط تقاضای بازار جهانی مس
کشورهای اسیایی طی یک دهه اخیر نقش بسیار پررنگی در بخش تقاضا داشته اند . سهم کشورهای اسیایی از مصرف مس جهان به ۶۲ درصد می رسد که البته ۴۰ درصد بر عهده چین است . بعد از اسیا ، اروپا با ۲۲ درصد ، امریکای شمالی با ۱۰ درصد و امریکای لاتین با ۶ درصد بیشترین سهم را دارا می باشند . از صنایع مهمی که در انها مس استفاده می شود نیز می توان به صنعت تجهیزات و اتوموبیل با ۵۴ درصد سهم ، صنعت ساخت و ساز با ۳۲ درصد سهم و در نهایت پروژه های زیر ساختی با ۱۴ درصد سهم نام برد .
رشد صنایع مصرف کننده مس که در بالا بدانها اشاره شد وابستگی نزدیکی به رشد اقتصاد جهانی دارد . شاخص های اقتصادی نشان دهنده شرایط مطلوبی در بهبود مصرف مس در کشورهای عمده مصرف کننده نمی باشد و پیش بینی میزان مصرف مس در شرایط بی ثبات اقتصادی کار دشواری است .
شرایط کشورهای مصرف کننده
اروپا که ۲۲ درصد سهم بازار مس را در دست دارد هم اکنون با بحران بدهی خود دست و پنجه نرم می کند و پیش بینی می شود که اقتصاد ناحیه یورو در سال جاری باز هم منقبض گردد . صنعت ساخت و ساز در اروپا ضعیف است و صنعت اتوموبیل هنوز نشانی از بهبود شرایط ندارد . ژاپن هم ممکن است تا پایان سال جاری ، کاهش مصرف مس را نشان دهد . فاکتورهایی مانند اقتصاد داخلی ضعیف و ضعف صاردات باعث شده تا نرخ رشد مصرف مس ژاپن تحت تاثیر قرار بگیرد .
چین که مصرف ۴۰ درصد مس جهان را به عهده دارد ، در حال تعدیل اقتصاد خود است و برخی بخشها که طی دهه اخیر کمتر رشد داشته اند را قصد دارد تقویت نماید . این دولت قصد دارد تا بازار صادراتی خود ، افزایش شهر نشینی و توسعه زیر ساختها و کاهش رشد اقتصادی و تاکید بر ثبات قیمتها را با تمرکز بالاتری دنبال نموده که این موضوع می تواند رشد مصرف این کشور در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ را کمی تعدیل نماید .
فعالان بازار از میزان تقاضای مس چین مطمئن هستند
با توجه به اینکه پیش بینی مازاد عرضه مس برای کوتاه مدت کماکان شکننده است ، فعالان بازار مس نسبت به تقاضای مس چین با توجه به روند اخیر افزایش در واردات مس این کشور ، مطمئن هستند . شکنندگی طرف عرضه مس به این ترتیب است که برخی شرکتهای به دلایل متنوعی مجبور به کاهش عرضه شده اند . مثلا شرکت ” فری پورت مک موران ” اعلام کرد که تولید یک معدنش در اندونزی متوقف شده است . این اتفاق بعد از دو حادثه در ماه مه افتاد که منجر به کشته شدن ۲۹ کارگر شده بود و دولت اندونزی می خواهد که این معدن تا تحقیقات بیشتر بسته بماند که این پروسه تحقیقاتی چند ماه طول خواهد کشید . میزان مس این معدن در اندونزی ۳۶ هزار تن بود که حالا از بازار حذف شده است . این کاهش در عرضه به دنبال قطع عرضه یکی از معادن شرکت ” ریو تینتو ” در ایالت یوتای امریکا می باشد . هم چنین شرکتهایی که در چین اقدام به بازیابی قراضه مس می کنند نیز از تولید خود خواهند کاست .
از همین روی تحلیلگر شرکت ” مورگان استنلی ” معتقد است که این اتفاقات منجر به حذف ۶۰۰ هزار تن مس از بازار طی سال جاری خواهد شد . با این حال همان شرکت مورگان استنلی پیش بینی نموده که بازار جهانی مس تا پایان سال ۲۰۱۳ با مازاد عرضه ۹۳۰ هزار تنی همراه خواهد شد . این پیش بینی نسبت به پیش بینی های اول سال جاری که بازار مس را در پایان سال منقبضتر پیش بینی می کردند خیلی تفاوت دارد .
با این حال این کاهش عرضه مس باید کافی باشد تا قیمت مس طی چند ماه اینده روند نزولی شدیدی را تجربه ننماید . از دیگر مسائلی که می تواند مانع کاهش شدید قیمت مس گردد ، کاهش قابل ملاحظه در انبارهای مس چین می باشد که از ماه اوریل تا به حال ادامه داشته و حدودا ۲۵۰ هزار تن افت کرده است .
نتیجه گیری
در بالا به هر دو طرف عرضه و تقاضای مس اشاره شد که چگونه می توانند قیمت این فلز را در سالهای اینده تحت تاثیر قرار دهند . هم چنین پیش بینی های مربوط به مازاد عرضه و امکان وقوع ان نیز مورد بررسی قرار گرفت . شاید در بلند مدت بتوان قیمت مس را با شیب نزولی کم پیش بینی نمود ، اما شرایط برای کوتاه مدت و تا پایان سال ممکن کمی متفاوت باشد .
ممکن است که قیمت مس در کوتاه مدت به سطوح ۷۵۰۰ دلار هم برسد ، اما تحلیلگران معتقدند که برای مس دشوار است که ان سطوح را تحمل کند و به پائین خواهد لغزید . پیش بینی قیمت تا پایان فصل سوم سال (بیش از یک ماه دیگر) توسط برخی تحلیلگران حدود ۷۱۰۰ دلار اعلام شده و در نتیجه قیمت می تواند در بالای سطح ۷۰۰۰ دلار بماند ، اما در فصل چهارم کاهش قیمت به زیر ۷۰۰۰ دلار امکان دارد که می توان شرایط مازاد عرضه و هم چنین کاهش واردات مس را از دلایل ان دانست .