گزارش بازارامروزیکشنبه ۲۴ فروردین ۱۴۰۴ 

سور وسات سوغات مسقط ! 

چه سور وساتی در بازار به پاست و کوچه بورسی ها چراغانی شده و آن طرف بازارهای طلا و ارز با شدت عجیبی در حال کاهش هستند واین دقیقا سوغاتی مسقط است که با یک جلسه این چنین شرایط کشور را تغییر میدهد تا درس بزرگی برای همگان باشد که اگر حرفی میزنند و چیزی میگویند و از بی اثری تحریم و موارد این چنینی حرف میزنند امروز مشاهده کنند که کاهش ریسک های سیاسی چه اثاری میتواند داشته باشد  .. به هر حال همه چیز در علم اقتصاد خلاصه میشود و با شعار و حرف نمیشود با این علم برخورد کرد …

و اما بازار که امروز تقریبا همه چیز قفل صف خرید بود و در یک  قدمی شاخص ۳ میلیونی قرارداشتیم . البته ذکر این نکته مهم است که هرچه جلوتر میرویم  یک رویداد رخ میدهد و آن هم این است که این تب داغ فروش دلار و ریزش ان فروکش میکند و تب بازار و این که هر سهمی را صف بزنند هم میخوابد و در هر دو بازار هیجان فروکش خواهد کرد و دوباره همه چیز به مدار تحلیل و بررسی بازمیگردد منتهی با این تفاوت که تا بساط مذاکره و توافق و کاهش ریسک های سیاسی برپاست بازارهای موازی جایی نمی روند و بازار سرمایه میتواند یکه تاز باشد و به قول شاعر هزار باده ی نخورده در رگ تاک است …

دیشب و امروز از آن روزهای تاریخی و خاص و ویژه برای بازار بود.  از آن روزهایی که همه منتظرش بودند و آن را یک آغاز و مبدا برای تغییر فاز بسیاری از بازارها می‌دانستند سوغاتی مسقط رسید و خبرهای آن به طرز عجیبی شرایط بازارها را تغییر داد اگر به خاطر داشته باشید در چند روز قبل از واژه‌ای استفاده کردیم به نام به وقت چرخش و در آن مقطع نوشتیم ما هنوز در بازار به نقطه‌ای که از آن به عنوان باور چرخش یاد می‌کنیم نرسیدیم به این معنی که هنوز بسیاری چه در حوزه بازار ارز و سکه و طلا و چه بازار سرمایه فرقی نمی‌کند حقیقی و حقوقی به چرخش آغاز شده در دنیای سیاست اعتقادی ندارند بخشی از ذهن آنها به شکل بای دیفالت طی این مدت رویدادهای منفی را تجربه کرده و این چرخش را هنوز هم نپذیرفته و برخی دیگر از عصر دیروز با اعلام نظر واضح و روشن  آمریکایی‌ها در مورد مذاکرات این چرخش را با گوشت و پوست خود در بازارهایی نظیر دلار و سکه و طلا لمس کردند و حتی صندوق‌های طلا نیز ۱۰ درصد منفی را دیروز و امروز تجربه می‌کردند.  اما ذکر این نکته برای ما در حال حاضر و در نقطه‌ای که در آغاز این تغییر قرار داریم مهم است که این به وقت چرخش از این پس مدیریت جریان پول را در حرکت بین بازارها بر عهده خواهد گرفت البته هنوز بسیاری هاج و واج در حال تماشا کردن این رخدادها هستند اما کم کم که ماجرای سیاسی قوی‌تر و جدی‌تر شود حال و روز و رفتار این جریان پول هم تغییر خواهد کرد و دقیقا همان چیزی است که امروز صبح با صف نزدیک  به ۲۰ همتی پشت  بازار و خروج پول از صندوق های فیکس و طلا شاهدش بودیم …

اما بیایید با خود ببینیم که چه اتفاقی افتاد و چه گذشت و ما از کجا به کجا رسیده‌ایم …  برای این موضوع روزهای آخر اسفند را به خاطر داشته باشید هر روز گزارش اتفاقات هواپیماها و جنگنده‌های مختلف و ناوهای امریکایی در کانال‌های بورسی می‌چرخید هر روز قراره جنگ گذاشته می‌شد و پوتین‌ها واکس می‌خورد و در چنین فضاهایی قطعاً واکنش بازار همان بود که می‌دیدیم و دلار و سکه نیز زنجیر پاره کرده بود…  امروز به قول شاعر هر روز قرار روز آینده ایران و آمریکا است و می‌نشینند و مذاکره می‌کنند و قراره مذاکره دور بعد را می‌گذارند قطعاً این تغییر فاز و تغییر شرایط به عنوان عامل اثرگذار و کاهنده ریسک در بازار موثر خواهد بود که نشانه‌های آن را با شکلی سنگین و چکشی در بازار سکه و ارز و تتر دیده‌ایم و در بازار هم  این فضا ایجاد خواهد شد منتهی چند مرحله دارد که این روزها در مرحله هیجان انگیز آن هستیم و رفته رفته از شدت آن کم می شود …

اما چرا در بازار ما موضوع خرید ها دفعتا و یکباره ایجاد نمی‌شود ؟! بیشتر به ماهیت ذهنی تحلیلگران بازار سرمایه باز می‌گردند که همیشه همه چیز را در بیخ بدبینی و خوشبینی نگاه می‌کنند و از بد حادثه در پذیرش اشتباهات و چرخش‌ها کند عمل می‌کنند…  به نظر هنوز آن باور چرخشی که از آن یاد می‌شد در شکل و چهره معاملات و کسانی که خرید و فروش می‌کنند دیده نمی‌شود هنوز جریان پول قوی راهی بازار نشده اگر به خاطر داشته باشید چند روز قبل در مورد این رفتارهای جریان پول صحبت کردیم به نظر این موضوع نیز به تدریج در بازار شکل می‌گیرد ولی آغاز شده است و رفته رفته شاهد حضور قوی تر این جریان پول خواهیم بود و در اولین روز تعادل نسبی اثر و قدرت ان  را می بینیم …  اما با توجه به شرایط بازار مثبتی که امروز تجربه کردیم چند نکته لازم و ضروریست که به آن بپردازیم

چرا بازار سرمایه میتواند شرایط بهتری را داشته باشد ؟! و اصولا چرا به  بازار میتوانیم خوش بین باشیم …  برای این موضوع چند دلیل می‌آوریم و سعی می‌کنیم در روزهای آینده توضیحات این موضوع را تکمیل‌تر کنیم و بار دیگر روی این موضوع تاکید داریم که حرکت بازار و رشد آن دقیقاً شبیه همان خودرویی است که از آن صحبت می‌کردیم که چهار چرخ دارد و روی این چهار محور باید حرکت کند یک محور آن بحث‌های سیاسی است که البته بحث بسیار مهمی است سه محور دیگر بر مبنای اطلاعات و عملیات شرکت‌ها ،نرخ بهره و جریان نرخ ارز است و معتقدیم با فروکش کردن هیجان جریانات سیاسی و کمی طولانی شدن جو مذاکرات این موارد هستند که کنترل و هدایت بازار را در دست خواهند گرفت از همین روست که از همین حالا باید در تجزیه و تحلیل خرید و فروش‌های خود این موارد را لحاظ کنیم…

اما چرا بازار سرمایه می‌تواند در این شرایط فضای خوبی بگیرد می‌توانیم دلایل متعددی را ذکر کنیم و سعی می‌کنیم به شکل خلاصه وار در مورد برخی از آنها حرف بزنیم و امیدواریم تحلیلگران بدبینی که تا دیروز هیچ اعتقادی به بازار نداشتند کم کم به اکسل‌ها برگشته و کمی مهربان‌تر با بازاری که از دل آن بیرون آمدند رفتار کرده و حداقل حرمت خانه خود را داشته باشند… یکی از دلایلی که فکر می‌کنیم بازار سرمایه یک چله کوچک رشد و چله‌های بزرگتر احتمالی رشد را در پیش خواهد داشت این عقب افتادگی عجیب از سایر بازارها طی این چند سال است که به واسطه ریسک‌های سیاسی و سیاستگذاری‌های غلط دولت سرکوب شده و امروز با این شرایط مواجه شده است که کاهش ریسک‌های سیاسی می‌تواند بخشی از این عقب افتادگی را جبران نماید ریسک جنگ همواره طی به خصوص یک سال اخیر روی سر بازار بوده و بسیاری از افراد معتقدند تا وقتی این ریسک روی سر بازار است سرمایه‌های بزرگ راهی بازار نمی‌شوند حالا با این جریانات سیاسی این ریسک هم تا حدودی فروکش کرده و می‌تواند شرایط خوبی برای بازار ایجاد نماید.

جریانات پولی همواره به دنبال کسب حداکثر سود در حداقل ریسک هستند و به نظر در حال حاضر بازار سرمایه این فضا را دارد که بتواند با این شرایط مامن و پناهگاه خوبی برای این جریان پول شود . نکته بعد اینکه فشار تحریم و کاهش درآمدهای دولت به واسطه تحریم او را به فردی غیرمنطقی تبدیل کرده بود که دست به هر تصمیمی برای افزایش درآمدهای خود می‌زند به نظر رفع تحریم و کاهش آن می‌تواند این رفتار دولت را کنترل کرده و اجازه بدهد شرکت‌ها نفس راحتی بکشند

نکته بعد که برای بسیاری نکته مهمی است این بوده که با کاهش ریسک‌ها چشم انداز تورم و به نوعی تورم انتظاری کاهش خواهد یافت و کاهش تورم انتظاری قطعاً کاهش نرخ بهره را به همراه خواهد داشت و کاهش نرخ بهره قاعدتاً افزایش پی به ای  بازار را رقم می‌زند این یکی از مهمترین دستاوردهای تحولات سیاسی در بازار است که چشم انداز کاهش تورم تحولات مثبتی در نرخ  بهره خواهد داشت و این موضوع نیز پی به ای بازار را افزایش می‌دهد و در نهایت در نرخ ارز هم دولت دست از سرکوب عجیب و غریب این نرخ برداشته و می‌تواند آن را به بازار بسپارد که البته در این آخری کمی شک داریم اما افت نرخ بازار آزاد و  نزدیک شدن نرخ دلار نیما و آزاد یکی از مهم‌ترین تحولاتی است که می‌تواند کمک شایانی به بازار داشته باشد و در جمع‌بندی باید گفت همه این‌ها خود را در جریان پول نشان می‌دهد که می‌تواند سراغ بازار بیاید و این دقیقاً بحث بعدی ماست که برای بار دوم و با تاکید بیشتر آن را بیان می‌کنیم …

به نظر از همین امروز هم دیر است فکری به حال این میزبانی درست و قشنگ و زیبای جریان پول داشته باشید اگر با فرض اینکه همه چیز خوب و منطقی پیش برود ما شاهد  برگشت بخشی از پول اهالی خود بازار و همچنین بخشی از پول جریان‌های صندوق‌های طلا و فیکس خواهیم بود و به نظر این میزبانی باید در بهترین شکل خود انجام پذیرد جذابیت‌های بازار باید افزایش پیدا کند و بستر ایجاد سودهای منطقی و مناسب برای پول‌های بیرونی ایجاد شود.  یک بار قبل‌تر در مورد این موضوع مفصل صحبت کردیم اما امروز می‌خواهیم با جزئیات بیشتر در مورد برخی موارد صحبت کنیم به نظر با توجه به فضای مذاکرات و شرایطی که در پیش است وقت آن رسیده که کمی گارد بسته سازمان در مورد دامنه نوسان و حجم مبنا باز شود اما به این موضوع به جد معتقدیم که این ماجرا به واسطه پیچیده بودن رخدادهای سیاسی باید مرحله به مرحله و گام به گام باشد و باز کردن یکباره دامنه نوسان و افزایش ناگهانی آن منطقی نخواهد بود . البته معتقدیم دامنه ۳ روی معاملات بازار نشسته و اتفاق عجیبی نیز رخ نمی‌دهد و حتی برخی معتقدند این با صف جلو رفتن موج قوی‌تر و بهتر و زیباتری برای بازار ایجاد خواهد کرد و نمونه بارز و موفق آن را دوره رشد آبان تا دی می‌دانند اما به نظر می‌رسد باید سیگنالی به بیرون نیز ارسال شود که این بازار جذابیت‌های لازم برای رشد را دارد در اولین گام می‌توانیم روی کاهش جدی حجم مبنای بخش عمده‌ای از بازار فکر کرد و در گام بعد افزایش اندک دامنه نوسان و یا رشد دامنه نوسان صندوق‌های اهرمی و افزایش یک درصدی احتمالی دامنه نوسان را بین فعالان بازار به شور و مشورت گذاشت و نتیجه‌گیری کرد و البته این را هم در نظر داشته باشید که این تصمیماتی که گرفته می‌شود تقریباً برگشت ناپذیر خواهد بود و دوباره برخی در فضای منفی نباید غر بزنند و انتقاد کرده که چرا دامنه نوسان کم نمی‌شود در هر صورت این شاید اولین و کوچک‌ترین گام در جهت جذاب کردن بازار و جذب پول‌های بیرون بازار باشد یعنی ابتدا تغییر حجم مبنا و سپس تغییر اندک  دامنه نوسان تاکید می شود اندک !! نکته بعد اینکه سرعت عمل سازمان و بورس و فرابورس در جذب و پذیرش شرکت‌ها و عرضه اولیه باید گسترش یابد و افزایش پیدا کند و همچنان روی این نظر هستیم که عرضه‌های اولیه ویترین جذابی برای بازار می‌شوند که پول‌های بیرونی دوباره هوس بازار کرد و این نخ سیگار را در دست بگیرند و حرف آخر تبلیغات است تولید محتوا و تبلیغات همیشه پاشنه آشیل بورسی‌ها بوده آنها همیشه از سایر بازارها در این حوزه عقب افتاده‌اند به نظر این بار می‌طلبد که واقعیت‌های این بازار و نه بزرگنمایی  ، در قالب مزیت‌ها و مخاطرات برای مردم به طور گسترده بیان شود تا آنها در این مورد تصمیم گیری نمایند فراموش نکنید که چند پلتفرم تازه به دنیای دوران وارد شده توانستند حجم عظیمی از جریان پول را از مردم جذب نمایند و حالا وقت این است که بازار سرمایه اهالی آن به خصوص نهادهای مالی با کمی خوش سلیقگی و صرف هزینه این موضوع را در جامعه جا بیندازند طی این سال‌ها تب بازارهای موازی داغ بود و بد نیست که چند وقتی هم تب بازار سرمایه که قطعاً بازاری مفید برای یک اقتصاد و کشور و به نفع و سود هم است داغ شود و وظیفه این موضوع به عهده سازمان بورس و نهادهای مالی و ارکان مرتبط با آن است …

یک نکته در مورد نرخ ارز که سوال بسیاری از عزیزان است  بیان کنیم و آن هم این است که در مورد نرخ ارز سه نرخ وجود دارد که ما روی آن بحث کنیم نرخ اول نرخ بازار آزاد و نرخ معاملاتی است که به نظر نرخی است که همه تقریباً قبول دارند چهره واقعی و عرضه و تقاضا را نشان می‌دهد نرخ دیگری وجود دارد به نام نرخ اقتصادی به چه معنا به این معنا که ما بر اساس شرایط و تحولات اقتصادی و کسری بودجه و مسائل تجاری به نرخی می‌رسیم که از آن به عنوان نرخ اقتصادی یاد می‌شود و نرخ سوم نیز نرخی است که از آن به عنوان نرخ توافقی اسم می‌برند در مورد نرخ آزاد که شرایط روشن و مشخص است در نرخ توافقی نیز چیزی است که دولت مشخص می‌کند امروز نرخ آن نزدیک ۶۹ هزار تومان است اما دلار اقتصادی به عقیده بسیاری از کارشناسان جایی بین ۸۲ تا ۸۵ هزار تومان بوده و بسیاری برای این عقیده‌اند که قیمت‌های کمتر از این اعداد به شکل جدی خروج سرمایه را رقم می‌زند و با خالی شدن ریسک‌های سیاسی قیمت آزاد به این نرخ نزدیک خواهد شد .

بسیاری بر این عقیده‌اند که در نرخ ارز فعالان اقتصادی و تجار و همچنین دولت بازیگران اصلی ماجرا بوده و هیجانات فعلی خیلی زود فروکش کرده و بازار به منطق خود دست خواهد یافت این موضوع را برای این نوشتیم که محاسبات بهتر است محاسبات منطقی و معقولی باشد و چه در بازار طلا چه بازار سرمایه و چه سایر بازارهایی این موضوع و این نرخ‌ها مورد توجه قرار میگیرد و قاعده همیشگی این بوده است که در فضایی بدون ریسک و تحولات سیاسی نرخ دلار واقعی و اقتصادی با نرخ دلار توافقی و نیما نزدیک بوده و دلار آزاد نیز نهایت ۶ الی ۷ بالاتر از این نرخ قرار می‌گیرد این موارد را برای این عرض کردیم که با فروکش کردن هیجانات ناشی از اتفاقات سیاسی بازارها سعی خواهند کرد خود را به این نرخ نزدیک سازند و بد نیست تحلیلگران هم با این شرایط و با این شکل پیش بروند…

اما حرف آخر یک نکته خاص و مهم است که باید گفته شود تا اینجا ثبت شود و بماند به خصوص روسیاهی که باید به چهره برخی بنشیند  شاید کمی خجالت بکشند …

قبل از هر چیز اتفاقی که در حال حاضر در حال رخ دادن است سقوط سفته بازی ، کاهش انتظارات تورمی و چشم انداز بهبود شرایط اقتصادی است. همچنین از همه مهمتر اینکه در یک افق نسبتا مثبت سیاسی ، بازارهایی نظیر سکه و ارز و طلا بازارهای جذابی نیستند و در نهایت همه این موارد تقویت ارزش پول ملی و بهبود معیشت مردم ، کاهش تورم و کاهش سود بانکی را به همراه دارد . به جملات بالا دقت کردید ؟؟؟! همه  این‌ها سال‌هاست که شعار بسیاری از افراد و لقلقه زبان سیاستمداران است.  حرف‌ها و بهانه‌هایی که به خاطر آن همتی را استیضاح کردند اما بعد از استیضاح او دلار نه تنها کم نشد که افزایش پیدا کرد اما فقط یک دیدار که صرفاً یک دیدار نبود یک نشانه برای کاهش ریسک‌های سیاسی بود منجر به این اتفاق شده است .
این سلسله رویدادها و چرخش‌ها و ریزش‌ها در بخشی خلاصه شده به نام اقتصاد و همه این موارد در علم اقتصاد تعریف دارد حال همه از این به بعد این موضوع را خوب بدانند که آثار این رویداد در پول کشور چطور خود را نشان داد تا برخی اساکیل و مهمل بافان سیاسی و اقتصادی برای افت نرخ ارز تئوری‌های صد من یک غاز ندهند راه حل آن چیزهایی که آنها در ذهن خود می‌بافند و تف می‌دهند نیست راه حل روشن و مشخص و واضح است و آثار آن را هم می‌بینیم …  نکته بعد بر هیچکس پوشیده نیست که این اتفاق اتفاق مثبت  و روی سفره مردم و اقتصاد کشور آثار مثبتی است به نظر از این به بعد هر کسی در جهت مخالفت با این ماجرا سر و صدا داشته باشد و انتقاد کند به وضوح خود را مقابل همین جریان قرار داده و دیگر نمی‌تواند دغدغه مردم را داشته باشد و به جد معتقدیم معترضان به این اتفاقات و رویدادها کسانی هستند که از تحریم کاسبی می‌کنند و این سفره را به این راحتی رها نخواهند کرد همانطور که در دفعات و سال‌های گذشته این را رها نکردند و به نظر تمام هوشمندی همه فعالان اقتصادی باید این باشد که اصول درست وضعیت اقتصاد را مطالبه و پیاده کنند و در نهایت اهالی بازار سرمایه می‌توانند به اتفاقات رخ داده به واسطه کاهش ریسک و احتمالاً کاهش پی به ای خوشبین باشند اما این تمام ماجرا نیست آنجایی که باید فضا تغییر کند سمت شرایط بنیادی شرکت‌هاست به واقع اگر این تغییر و تحولات منجر به افزایش سود ، کاهش هزینه ، بهبود فروش و به طور کلی بهبود کسب و کارها نشود چیزی جز یک حباب دوباره چیزی نصیب اقتصاد نخواهد شد از همین رو این تغییر و تحولات همراه با تحولات اقتصادی باید باشد که بتواند مسیر بازار را تغییر دهد و این هیجان فعلی جریان پول را مستمر به سمت بازار روانه کند …