نمادهای پالایشگاه بندرعباس، ملی مس و گل‌گهر بیشترین سهم را در کاهش شاخص داشتند. در بازار دیروز همچنین دلار دولتی در مسیر رو به رشد خود نرخ ۳۱۳۰ تومان را هم پشت‌سر گذاشت. در معاملات دیروز در گروه انفورماتیکی اکثر نمادهای این گروه با اقبال معامله‌گران مواجه بودند.در این گروه نمادهای ایران ارقام داده‌پردازی و توسعه داده خوارزمی با صف خرید همراه شدند. در همین حال نمادهای مخابراتی نیز دیروز شرایط مثبتی را تجربه کردند. در گروه خودرویی دیروز معاون صادرات گروه خودروسازی سایپا قیمت فروش پراید و تیبا در کشورهای عراق و آذربایجان را اعلام کرد. محسن جوان در گفت‌وگو با «ایسنا» اظهار کرد: خودروهایی که در ایران عرضه می‌شوند آپشن‌ها و تجهیزات بیشتری نسبت به خودروهایی که برای صادرات تولید می‌شود، دارند.در حال حاضر پراید بدون کیسه هوا و بدون سیستم ترمز ABS که در ایران اجباری است و با موتور یورو ۲ برخلاف موتور یورو ۴در ایران و همچنین بدون هزینه‌هایی چون بیمه شخص ثالث در داخل، به قیمت ۸۳۰۰ دلار به مشتریان عراقی عرضه می‌شود. تیبا نیز بدون تجهیزات و آپشن‌هایی چون کیسه هوا و سیستم ترمز ABS تقریبا به قیمت ۸۵۰۰ دلار در عراق عرضه می‌شود، در حالی‌که قیمت این خودرو در ایران با کیسه هوا و سیستم ترمز ABS و هزینه‌هایی چون بیمه شخص ثالث که اجباری است، حدود ۲۴ میلیون تومان است.

جوان با بیان اینکه پراید بدون تجهیزات یاد‌شده به قیمت ۶هزار دلار در آذربایجان عرضه می‌شود، خاطرنشان کرد: تیبا نیز بدون برخی تجهیزات و آپشن‌های آن در ایران، به قیمت ۷۲۰۰ دلار در آذربایجان عرضه می‌شود. در گروه تصفیه نفت، پالایشگاه بندرعباس سود هر سهم سال مالی جاری را ۷ درصد افزایش داد و فرضیات ۸ گانه این رشد و اعلام زمان تعمیرات اساسی را اعلام کرد. شبندر انتهای هفته گذشته، سود هر سهم سال مالی جاری را با ۷ درصد افزایش ۱۶۰ ریال پیش‌بینی کرده و در ۳ ماه اول سال هم ۱۲ درصد معادل ۱۹ ریال را پوشش داده است.

این رشد ناشی از فرضیات ۸ گانه و اعلام زمان تعمیرات اساسی به شرح زیر است:

الف) افزایش نرخ نفت خام، میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی نسبت به پیش‌بینی اولیه، به دلیل افزایش نرخ بین‌المللی موارد ذکر شده بوده است.

ب) نرخ ارز برای پنج ماه ابتدایی، معادل میانگین پنج ماه اول سال ۹۵ بانک مرکزی و برای ماه‌های شهریور لغایت اسفند، براساس مصوبه هیات‌مدیره‌ شرکت ۳۲٫۰۰۰ ریال فرض شده و میانگین سال ۹۵ با احتساب فرض‌های ارائه شده ۳۱٫۳۵۷ ریال خواهد بود.

ج) نرخ خرید نفت خام و میعانات گازی در دوره پیش‌بینی، براساس میانگین صورت‌حساب‌های دریافتی از شرکت ملی پالایش و پخش در چهار ماه اول ۹۵ و به ترتیب ۲۴/ ۳۹ و ۴۰/ ۳۹ دلار برای نفت خام و میعانات گازی منظور شده است.

د) نرخ فرآورده‌های اصلی، بر اساس نرخ نشریه پلاتس برای پنج ماه منتهی به پایان مرداد، با احتساب ضرایب اختلاف بنزین و نفت گاز و نرخ فرآورده‌های ویژه و نفتا، بر اساس میانگین پنج ماه منتهی به پایان مرداد اعلام شده از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران محاسبه و منظور شده است.

نرخ‌های اعلامی از سوی شرکت ملی پخش، بر‌اساس میانگین نشریه پلاتس محاسبه و به شرکت‌های پالایشی و بورس کالا اعلام می‌شوند.

ه) کارمزد صادرات (۲درصد فروش‌های صادراتی، ارزی وبنکرینگ) معادل ۲۵ درصد از هزینه‌های عمومی، اداری و تشکیلاتی شرکت است.

و) نرخ‌های اعلامی از سوی شرکت ملی پالایش و پخش، با توجه به شاخص کیفیت محصولات محاسبه و به شرکت اعلام شده است.

ز) کلیه‌ محاسبات بر اساس نرخ‌های اعلامی از سوی شرکت ملی نفت، شرکت ملی پالایش و پخش و مفروضات فوق‌الذکر انجام شده و همچون سال‌های گذشته، احتمال تغییرات مداوم اطلاعات دریافتی و در نتیجه تغییر پیش‌بینی سود و زیان وجود دارد.

ح) شرکت در نظر دارد براساس برنامه‌ ذیل در سال ۱۳۹۵ تعمیرات اساسی انجام دهد:

* تعمیرات اساسی واحد C.C.R در مهرماه ۱۳۹۵ به مدت ۲۵روز – TOTAL SHUTDOWN به مدت ۱۰ روز در مهرماه.

* تعمیرات اساسی واحدهای تقطیر ۰۱ و گاز مایع ۰۵ در آبان و آذر ۱۳۹۵ به مدت ۳۰ روز.

* تعمیرات اساسی واحد آیزو‌ماکس و هیدروژن در دی و بهمن ۱۳۹۵ به مدت ۳۲ روز

انتظار می‌رود اجرای بخشنامه جدید پخش و پالایش بتواند حساب‌های دیگر پالایشگاه‌های بورسی را شفاف کند. در گروه شیمیایی شرکت بین‌المللی‌ محصولات‌ پارس‌ درحالی برای هر سهم سال مالی ۳۱ شهریور جاری ۶۲ ریال زیان پیش‌بینی کرده که در اولین پیش‌بینی درآمد سال مالی آینده برای هر سهم ۱۸ریال سود در نظر گرفته است.

در گروه نهادهای مالی واسط شرکت فرابورس زمان افزایش سرمایه ۷۵ درصدی از دو محل سود انباشته و اندوخته را اعلام کرد. در پی صدور مجوز افزایش سرمایه فرابورس در اول شهریور، این شرکت زمان برگزاری مجمع فوق‌العاده را اعلام کرد که ساعت ۱۵ یکشنبه ۲۸ شهریور در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تشکیل خواهد شد.شرکت فرابورس ۴۰ میلیارد تومان و ۷۵ درصد معادل ۳۰ میلیارد تومان افزایش سرمایه خواهد داد که از دو محل سود انباشته و اندوخته ۲۰ و ۱۰ میلیارد تومانی اعمال می‌شود.در گروه سرمایه‌گذاری، گسترش سرمایه‌گذاری ایرانیان، برنامه فروش ۵ ملک واقع در تهران را اعلام کرد.

بورس اوراق بهادار تهران کماکان با رکودی مزمن و پایدار دست و پنجه نرم می‌کند. این وضعیت در روزهای اخیر با سقوط ارزش معاملات به کمتر از ۹۰ میلیارد تومان وارد فاز عمیق‌تری شد. این موضوع که حاکی از عدم ورود نقدینگی جدید به بازار سهام و بی‌تحرکی معامله‌گران است، به دغدغه مهم بسیاری از فعالان تالار شیشه‌ای تبدیل شده است. شاید دلیل عمده این بی‌تحرکی، تجربه سهامداران از مقاطع اخیر رکود در بازار سهام بوده است. ضمن اینکه برخی کارشناسان انجام عرضه‌های اولیه تا پایان شهریور‌ماه را نیز در ایجاد این فضا دخیل می‌دانند.صرف‌نظر از دلایل ایجاد این فضا، موضوع مهم در شرایط فعلی این است که اخبار یا تحرکات خاصی در فضای اقتصادی و سیاسی بازار مشاهده نشده است تا بر اساس آن انگیزه جدیدی برای سرمایه‌گذاران به وجود بیاید. فقدان این عوامل موجب شده اوضاع همچنان بر مدار صبر و انتظار پیش رود و معامله‌گران بیش از پیش منفعل باشند.

صدرنشینان دیروز، قعر‌نشینان امروز

در جریان معاملات سه روز پایانی هفته گذشته، گروه‌های خودرو و ساخت قطعات، فرآورده‌های نفتی (پالایشگاه‌ها) و گروه ساخت محصولات فلزی بیشترین اثر بر تحرکات مثبت شاخص بورس را در اختیار داشتند، به‌طوری که هر سه گروه که اتفاقا جزو پرمعامله‌ترین گروه‌های هفته گذشته نیز بودند، بازدهی مثبتی را در آن مقطع زمانی برای سهامداران خود به بار آوردند و جزو صنایع سبز پوش بازار سهام بودند. این در حالی است که گروه‌های مزبور معاملات نخستین روز از هفته جاری را منفی آغاز کردند و انتهای جدول بازدهی صنایع را به خود اختصاص دادند. گروه ساخت محصولات فلزی، فرآورده‌های نفتی و خودرو در معاملات روز گذشته به ترتیب رتبه‌های اول، سوم و چهارم را به خود اختصاص دادند.همانطور که در گزارش‌های پیشین «دنیای‌اقتصاد» اشاره شد تحرکات مثبت در گروه خودرویی و پالایشی که تحت تاثیر یک فضای هیجانی و صرفا برخی اخبار صورت گرفت، نمی‌توانست پایدار باشد، چراکه خبرهای مذکور نمی‌توانستند دلیل بنیادی قابل توجیهی حداقل در کوتاه مدت به وجود بیاورند.

گروه خودرو تحت تاثیر مطرح شدن دوباره قراردادها با شرکت‌های خارجی خودروساز در حالی توجه بازار را جلب کردند که کارشناسان در این مورد معتقد بودند صرف مطرح شدن اخباری که در سه ماه پایانی سال گذشته نیز شاخص این گروه را در یک مدار صعودی حرکت داد، دیگر نمی‌تواند موجبات افزایش قیمت نمادهای زیرمجموعه این گروه شود.پایداری رشد گروه پالایشی حتی در صورت ادامه رشد قیمت نفت نیز به دلیل عدم استقلال شرکت‌های پالایشی در مورد نرخ‌گذاری‌ها و همچنین بازار مواد اولیه و محصولات آنها و هم چنین بحث کیفی‌سازی این شرکت‌ها نیز بسیار بعید به نظر می‌رسید.این دو عامل در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» به کرات مورد بررسی قرار گرفت.

دلایل اقبال به رایانه‌ای‌ها

موضوع دیگر در جریان معاملات دیروز بورس تهران، خودنمایی گروه رایانه بود. به‌طوری که نمادهای زیر مجموعه این گروه صف‌های خرید طویل را تجربه کردند و در نهایت رتبه‌های نخست جدول بیشترین افزایش قیمت دیروز را به خود اختصاص دادند.با رشد قیمت نهادهای مزبور، دلایل متفاوتی از سوی فعالان بازار برای اقبال به نمادهای این گروه مطرح شد.برخی تحلیل‌ها فضای مثبت این گروه را تحت تاثیر عرضه اولیه‌ای که قرار است در روزهای آتی انجام شود، توجیه می‌کردند. موضوعی که نمی‌توان آن را یک دلیل منطقی برای رشد شاخص این گروه دانست. از این‌رو «دنیای اقتصاد» دلایل این اقبال به معاملات این گروه را از منظر یک کارشناس جویا شد.

کمبود نقدینگی معضل کنونی معاملات بورس

بهراد ابراهیمی، مدیر معاملات کارگزاری آگاه به فضای معاملات کنونی بورس تهران اشاره کرد و گفت: مشکل فعلی بازار سهام، مشکل کمبود نقدینگی است نه مشکل ارزندگی. در شرایط فعلی حجم و ارزش معاملات در بورس تهران تا حدی افت پیدا کرده است به شکلی که اگر کسی بخواهد سهام خود را نقد کند، به دلیل اینکه خریدار ی در بازار وجود ندارد، سهام خود را به اجبار در قیمت منفی می‌فروشند.بر این اساس مشاهده می‌شود که ارزش معاملات خرد صرف‌نظر از معاملات بلوکی و جابه‌جایی‌های عمده در سطوحی کمتر از ۹۰ میلیارد تومان قرار گرفته است.ابراهیمی افزود: نتیجه شرایط رکود فعلی در بازار سهام که عمده معامله‌گران در آن منفعلند، باز هم در اقبال به نمادهای کوچک بازار و سفته بازی در این سهم‌ها نمایان شده است و موضوعی که در دوران افت و خیز قیمت‌های اخیر حاصلی جز زیان برای بورس تهران نداشت.

این کارشناس بازار سهام به توجهات فعلی به معاملات نمادهای گروه رایانه اشاره کرد و گفت: وضعیت بنیادی نمادهای گروه رایانه وابستگی کمی به وضعیت اقتصاد کشور و همچنین وضعیت بازار‌های جهانی دارد.شرکت‌های زیر‌مجموعه این گروه عمدتا قرارداد محور هستند و با ورود تکنولوژی به کشور که به سرعت رخ می‌دهد، تحت تاثیر قرار می‌گیرند و از این‌رو‌ به نظر می‌رسد تهدید خاصی در شرایط کنونی بر سر راه این گروه وجود ندارد.

ابراهیمی توضیح داد: در شرایطی که عمده نمادهای فعال در بازار سهام (کامودیتی محور)با اقبال مناسبی همراه نیستند و رکود بر سر عمده نمادها حاکم است، صنایع خدماتی اقبال زیادی پیدا می‌کنند.بر این اساس به نظر می‌رسد در شرایط رکود دیگر سهم‌ها، معامله‌گران با لحاظ کردن ریسک کمتر این صنعت، به این نماد توجه بیشتری کردند.وی به عرضه اولیه‌ای که قرار است در روزهای آتی در معاملات این گروه صورت بگیرد، اشاره کرد و گفت: نمی‌توان گفت فضای مثبت کنونی در معاملات این گروه به دلیل عرضه اولیه‌ای که قرار است در این گروه صورت بگیرد، رخ داده است، چرا که ماهیت فعالیت شرکت‌های موجود در این گروه با هم متفاوت است. از این رو انجام عرضه اولیه در گروه مزبور نمی‌تواند فضای معاملاتی نمادهای دیگر در این گروه را تحت تاثیر قرار دهد.

افت دسته‌جمعی صنایع بورسی

از میان صنایع ۳۷ گانه حاضر در بورس، شاخص ۲۴ صنعت در روز گذشته با افت مواجه شد. شاخص ۱۰ صنعت نیز نوسانات مثبت را تجربه کردند. در صدر صنایع زیان‌‌ده اولین روز از هفته گروه محصولات فلزی قرار داشت که به سهامداران خود زیان بیش از ۵/ ۲ درصدی را تحمیل کرد.این امر در شرایطی رخ می‌دهد که گروه مزبور در صدر صنایع پیشتاز در هفته گذشته قرار داشت. گروه‌های محصولات چرمی وفرآورده‌های نفتی در رتبه‌های بعدی گروه‌های زیان‌ده قرار گرفتند. شاخص این گروه‌ها به ترتیب با افت۳/ ۲و ۶/ ۱ درصدی مواجه شدند. در طرف دیگر گروه‌های زغال‌سنگ، وسایل ارتباطی و همچنین قند وشکر بیشترین رشد شاخص‌ را ثبت کردند. شاخص هریک از این گروه‌ها به ترتیب حدود ۵، ۴و۵/ ۲ درصد رشد کردند تا در صدر فهرست گروه‌های پیشتاز روز گذشته قرار بگیرند.

در بازار چه گذشت؟

روز گذشته معاملات منفی در نمادهای «شبندر» و «فملی» بیشترین تاثیر منفی در محاسبه شاخص کل را داشتند.در مقابل نمادهای «تاپیکو»، «اخابر» و «همراه» از ریزش بیشتر شاخص جلوگیری کردند. همان‌طور که اشاره شد حجم و ارزش معاملات بورس تهران همچون روزهای اخیر در سطوح پایینی قرار داشت.بر این اساس حدود ۳۷۴ میلیون و ۲۰۰هزار سهام به ارزش ۹۰ میلیارد تومان در ۳۸ هزار و ۶۴۴ دفعه جابه‌جا‌ شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد حجم و ارزش معاملات دیروز نسبت به میانگین یک ماهه اخیر با افت محسوس به ترتیب حدود ۴۰ درصدی و ۳۵ درصدی مواجه بوده است.بیشترین ارزش معاملات مربوط به معامله ۱۰ میلیارد تومانی «مرقام» و بیشترین حجم معاملات نیز مربوط به معامله ۲۷ میلیون سهمی «خساپا» بود.

رفت و برگشت‌های دیروز

طی معاملات دیروز، نماد معاملاتی شرکت‌های، شیر پاستوریزه پگاه آذربایجان غربی، از سوی ناظر بازار سهام بازگشایی و در مقابل نماد معاملاتی شرکت‌های بین‌المللی محصولات پارس، مخابرات ایران متوقف شدند.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، با وجود اینکه کمتر از ۱۰ روز تا پایان فصل تابستان باقی مانده است، به اذعان مشاوران املاک تقاضا برای خرید همچنان بالاست و حضور موثر فروشندگان در بازار نیز نقش مهمی در استمرار رونق در بازار داشته است. برابر آمار دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی در نیمه نخست شهریور ماه، متوسط قیمت مسکن در تهران به ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده که نسبت به مرداد ماه رشدی نداشته است، اما نسبت به مدت مشابه سال گذشته (شهریور ۹۴) حدود ۱۰ درصد افزایش یافته است.

این رشد نقطه به نقطه در ماه‌های قبلی امسال نیز به همین میزان محقق شده و قیمت مسکن در ماه‌های فروردین تا مرداد ۹۵ نسبت به ماه مشابه سال گذشته حدود ۱۰ درصد رشد داشته است. بر این اساس با توجه به نرخ تورم ۹ درصدی در سال جاری، رشد واقعی قیمت مسکن امسال حدود یک درصد تقریبا همپای سایر کالاها و خدمات بوده است. از سوی دیگر قیمت مسکن در مرداد نسبت به تیرماه امسال یک درصد رشد منفی داشته و این در حالی است که در نیمه نخست شهریورماه نسبت به مرداد میزان رشد قیمت مسکن به صفر رسیده است. به عبارت دیگر، قیمت مسکن در طول کل فصل جابه‌جایی‌ها با ثبات نسبی روبه‌رو بوده است. اگرچه میانگین قیمت مسکن در نیمه نخست شهریور ماه چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است اما میانگین ۶ ماهه قیمت مسکن در سال جاری قدری کمتر و معادل ۴ میلیون و ۳۶۰ هزار تومان است. متوسط قیمت مسکن در سال ۹۴ نیز، ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان بود.

نیویورک‌تایمز با ترسیم فضایی که در آن مذاکرات برای آینده سوریه به نتیجه رسید می‌نویسد مذاکرات کرملین- کاخ سفید «در فضایی سخت به نتیجه رسید؛ فضایی که طی بیشتر دوران اوباما با تنش همراه بود؛ فضایی که با هک‌کردن‌های سایت‌ها و مراکز آمریکایی به‌دست روس‌ها همراه بود؛ فضایی که در آن دونالد ترامپ به حمایت و تحسین از ولادیمیر پوتین پرداخت؛ فضایی که در آن روس‌ها با حملات خود در سوریه برخی متحدان آمریکا را هدف قرار دادند.» این روند جدید که قرار است از فردا در سوریه آغاز شود با بدبینی فراوان سوری‌ها (از تمام جناح‌ها) مواجه شد که خطر شکست و فروپاشی را در دل خود دارد. این چیزی است که پنتاگون و جان کری آن را تایید کرده‌اند. نیویورک‌تایمز به نقل از وزیر خارجه آمریکا می‌نویسد: «هیچ‌کس این توافق را بر پایه اعتماد بنا نکرد اما اساس آن را بر نظارت و موافقت قرار دادیم.» به تعبیر کری، این طرح با تداوم ۷ روزه «کاهش واقعی خشونت» و دسترسی گسترده و نامحدود بشردوستانه به مناطق ویران شده حلب و سایر مناطق محاصره‌شده شروع می‌شود. این توافق که به «برنامه کاری» معروف است چند بند دارد که مهم‌ترین آن آتش‌بس آزمایشی است که از صبح فردا آغاز می‌شود و در پی آن تمامی طرف‌ها از جاده کاستیلو در شمال حلب عقب‌نشینی می‌کنند و توقف درگیری‌ها در جنوب و غرب حلب تضمین می‌شود. به نوشته نیویورک‌تایمز، اگر این طرح اجرایی شود، روسیه و آمریکا یک «مرکز اجرایی» برقرار می‌کنند که بر اساس آن داده‌های هدف به اشتراک گذاشته شده و بمباران النصره و داعش به‌صورت هدفمند و با هماهنگی طرفین شروع خواهد شد. به تعبیر دیگر، اگر طرح آتش‌بس توافقی در سوریه اجرا شود و ۷ روز دوام بیاورد، حمله مشترک روسیه و آمریکا به مواضع گروه‌های تروریست آغاز می‌شود.

نیویورک‌تایمز می‌افزاید یکی از عناصر کلیدی این طرح این است که روسیه باید نیروهای اسد را از انجام حمله هوایی در مناطقی که در دست النصره،داعش یا سایر نیروهای اپوزیسیون است، بازدارد. ایالات‌متحده امیدوار است که این اقدام از فروریختن بمب‌های بشکه‌ای و استفاده از گازهای شیمیایی را پایان دهد. در مقابل، ایالات‌متحده نیز نیروهای اپوزیسیون تحت‌امر خود را تشویق می‌کند که از النصره فاصله بگیرند. البته طرفین در مورد کارگر افتادن این طرح ملاحظاتی دارند. الجزیره می‌نویسد یکی از محورهای اصلی این توافق عقب نشینی نیروهای ارتش سوریه از مناطق اشغال شده در حلب است. این اقدام باعث می‌شود روند کمک‌رسانی به این منطقه تسریع شود. نیویورک‌تایمز می‌نویسد: «پنتاگون به‌طور اخص نسبت به نیات بلندمدت روس‌ها در سوریه بدبین است.» از سوی دیگر، اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا نیز نسبت به همراهی اسد یا پوتین با این طرح ابراز بدبینی کرده است. کری، در حالی که لاوروف در کنارش ایستاده بود، گفت: «معتقدیم اگر این طرح اجرایی و دنبال شود، از این ظرفیت برخوردار است تا به نقطه عطف و به یک تغییر برسد.» یکی از بندهای این توافق به اشتراک‌گذاری اطلاعات میان روسیه و آمریکا است؛ مساله‌ای که در دولت اوباما اختلاف‌نظرهایی بر سر آن وجود دارد زیرا طرف آمریکایی، روس‌ها را متهم می‌کند که ظرف یک سال گذشته قوای نظامی خود را برای سر پا نگه داشتن اسد و هدف قرار دادن شورشیان تحت حمایت آمریکا صرف کرده است.

کارشناسان معتقدند نشست گروه ۲۰ در چین در رسیدن به این آتش‌بس مهم بود. با این حال نیویورک‌تایمز می‌افزاید: «اگر بمباران النصره باعث کشته شدن شهروندان شود – به دلیل مجاورت شورشیان با غیرنظامیان- محدودیت‌هایی در مورد مقصر شناختن متهم وجود دارد.» رهبران پنتاگون بر این باورند که به اشتراک‌گذاری داده‌ها با روس‌ها باعث می‌شود آنها به اطلاعاتی در مورد اینکه آمریکایی‌ها چگونه هدف را شناسایی و مورد حمله قرار می‌دهند، دست یابند. این در حالی است که نیروهای دو کشور در نقاطی از اروپا به صف آرایی در برابر هم پرداخته‌اند. به نظر می‌رسد روس‌ها از این توافق برای چانه‌زنی بر سر اوکراین هم استفاده کنند. شاهد این سخن آن است که لاوروف در عین حالی که به تمجید از این توافق پرداخت اما «تحریم‌های خودخواهانه» علیه روسیه به دلیل ضمیمه کردن کریمه را مورد انتقاد قرار داد. با این حال، این روزنامه آمریکایی اشاره‌ای دیگر هم داشته که حائز اهمیت است.

نیویورک‌تایمز می‌نویسد: برای کری رسیدن به توافق ماموریتی شخصی بود. او برای تعهد نظامی بیشتر در سوریه و اقدام نظامی قاطعانه‌تر در این کشور تحت‌فشار بود و همین ممکن است او را در تقابل با برخی «باز»های کاخ سفید و کنگره قرار دهد. برخی در دولت اوباما از این می‌ترسند که اگر این دوره گذار به خوبی مدیریت نشود، باعث خلأ قدرتی شود که ایران و روسیه و برخی دیگر از گروه‌ها از آن نفع ببرند. باید نیم نگاهی هم به اپوزیسیون سوری داشت. مخالفان سوری دیدگاه متنوعی در مورد این آتش‌بس دارند. برخی از گروه‌های اپوزیسیون معتقدند این آتش‌بس فرصت لازم را در اختیار مسکو- واشنگتن برای هدف قراردادنشان می‌گذارد. برخی دیگر این توافق را به مثابه تجهیز بیشتر خود برای مقابله با النصره می‌پندارند. زمان‌بندی این توافق هم مهم است. مخالفان سوری می‌گویند این آتش‌بس زمانی به‌دست آمد که روس‌ها و سوری‌ها دست برتر را داشتند. آنها معتقدند این توافق زمانی به‌دست آمد که نیروهای اسد با پشتیبانی هوایی روسیه کنترل خود بر مناطقی از حلب را برقرار کرده و بنابراین در موقعیت بالایی برای معامله بودند.

نیویورک‌تایمز اشاره می‌کند که هیچ اقدامی برای پاسخگو کردن طرفی که از بندهای این توافق تخطی ‌کند در نظر گرفته نشده است زیرا اکنون آمریکا فاقد ابزارهای فشار در برابر روسیه است. این توافق همچنین به جنگنده‌های سوری اجازه می‌دهد تا ماموریت‌های پروازی خود در مناطق خاصی را انجام دهد. یکی از نقاط مبهمی که در این توافق وجود دارد و می‌تواند باعث گسست‌های آینده شود این است که آمریکا و روسیه مناطق استقرار داعش و النصره را با توافق یکدیگر هدف قرار خواهند داد اما هیچ تعریف روشنی از «گروه‌های مشروع اپوزیسیون» وجود ندارد و همین از نقاط‌شکننده این توافق است.

پنجره‌ای به روی فرصت‌های جدید

آتش‌بسی که در ماه فوریه به آن دست یافته شد و مورد حمایت سازمان ملل قرار گرفت، بارها از سوی طرفین شکسته شد. الجزیره می‌نویسد ساعات پایانی مذاکرات بود که جان کری با اوباما تماس گرفت و خواستار تایید از سوی او شد. کری گفت: «آمریکا از مایل‌ها دورتر در اینجا حضور یافته زیرا بر این باور است که با همراهی روسیه از این قابلیت برخوردار است تا بر اسد برای توقف درگیری‌ها فشار آورد.»

استفان دی میستورا که پیش از این بارها اعلام کرده بود اگر از این مذاکرات نتیجه‌ای حاصل نشود، از پست خود استعفا خواهد داد با استقبال از این آتش‌بس اعلام کرد که «پنجره‌ای از فرصت‌ها باز شده است.» او افزود طی این ۵ سال بیش از ۴۰۰ هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند و میلیون‌ها نفر آواره شده‌اند و اکنون این آتش‌بس فرصتی برای پایان دادن به این جنگ خانمان‌سوز فراهم کرده است.

گروه بورس- مهرنوش سلوکی: روز گذشته بازار سرمایه شاهد واکاوی فراز و فرود بازار سرمایه باحضور رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و اصحاب رسانه بود. بعد از گذشت دوماه از سکانداری شاپور محمدی در سازمان بورس و اوراق بهادار، رئیس جدید ضمن پاسخگویی به سوالات خبرنگاران، برنامه‌ها و اقدامات صورت گرفته در این مدت را تشریح کرد. محمدی با اولویت قرار دادن ۱۵ برنامه طی مدت سکانداری خود وعده داد تا بورس بتواند بسیاری از چالش‌های کنونی را پشت سر بگذارد. از مهم‌ترین‌ خبرهای محمدی برای اهالی بازار سرمایه بحث تغییر در سقف سپرده‌گذاری صندوق‌ها در بانک‌ها بود که این موضوع می‌تواند بورس تهران را با ورود نقدینگی جدیدی مواجه سازد. همچنین محمدی با تاکید بر تقویت بازار‌گردانی در بازار سهام، بر لزوم افشای اطلاعات نهانی شرکت‌ها از سوی بورس تاکید کرد.

برنامه های سازمان برای بازار سرمایه

در ابتدای این نشست شاپور محمدی با اشاره به اولویت‌ها و برنامه‌های در دست اجرا عنوان کرد: سازمان بورس و اوراق بهادار در تلاش است تا بتواند برنامه‌ای جامع برای تحقق اهداف بازار سرمایه اجرا کند. وی همچنین بیان کرد: عمدتا برنامه‌هایی که سازمان بورس با طرح در شورای عالی دنبال خواهد کرد در راستای اقتصاد مقاومتی است که قبلا در وزارت اقتصاد به تصویب رسیده و در این مرحله پیگیری خواهد شد.

تقویت سامانه‌های معاملاتی: مقاوم‌سازی بازار سرمایه یکی از اولویت‌های اصلی است که در این بین ارتقای سامانه‌های معاملاتی و ارتقای سامانه تسویه و پایاپای بازار بسیار مهم است. در این خصوص باید بتوانیم توان داخلی را در شکل حداکثری به‌کار‌گیریم و سامانه معاملات عمومی را در ایران فعال کنیم، البته اگر دانش بین‌المللی نیز کارآ باشد حتما از آن در این مسیر استفاده خواهد شد.

سامانه زمان‌سنجی: زمانبر بودن فرآیند‌های اجرایی در اقتصاد کلان کشور همواره یکی از چالش‌های مهم بوده است. بسیاری از پروژه‌های اقتصادی در مراحلی متوقف شده است که عمده دلیل آن بوروکراسی‌های اداری وقت‌گیر است. در این خصوص رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از شروع به کار سامانه زمان‌سنجی خبر داد. وی در این باره می‌گوید: یکی از پروژه‌های کلیدی که قبل‌تر نیز در وزارت اقتصاد و دارایی بررسی‌های اولیه آن انجام شد، بحث اصلاح رویه‌های اجرایی در سازمان بورس و به‌طور کلی در بازار سرمایه است. از هفته‌های اخیر سامانه زمان‌سنجی در سازمان فعالیت خود را آغاز کرده است که هم اکنون مراحل پایانی خود را طی می‌کند. در این خصوص، ورود درخواست‌ها به سازمان، فرآیند‌هایی که در هر بخش روی این درخواست‌ها انجام می‌شود و بررسی زمان اتمام این فرآیند‌ها گزارش خواهد شد. در پایان متوسط زمان به‌صورت ماهانه به شورای عالی بورس گزارش خواهد شد. این روند تا زمانی که بتوانیم در کمترین زمان بیشترین خدمات را ارائه دهیم ادامه می‌یابد. وی در ادامه بیان کرد: سامانه زمان‌سنجی محدود به بورس نبوده و در تمامی شرکت‌هایی که در بازار سرمایه به نوعی تحت نظارت سازمان بورس هستند از جمله چهار بورس فعال (شرکت بورس، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی) به‌صورت تعدیل شده اجرا خواهد شد.

راه‌اندازی ابزارها: به زعم بسیاری از کارشناسان ورود ابزارهای مالی در بازار سرمایه می‌تواند تا حد زیادی بر تعمیق و تحرک آن اثرگذار باشد. بر همین اساس محمدی در جلسه معارفه خود یکی از اولویت‌های اصلی خود را در زمینه راه‌اندازی ابزار‌ها و بازارها بیان کرد. طی این جلسه نیز محمدی بر ایجاد بازار مشتقه و ابزارهایی نظیر اختیار خرید و فروش تاکید کرد. وی در این زمینه گفت: بخش قابل توجهی از فعالیت‌ها برای راه‌اندازی ابزار اختیار فروش و معامله انجام شده است. طبق برنامه قرار است در کوتاه‌ترین زمان (تا پایان سال ۹۵) این ابزارها را وارد بازار کنیم.

واگذاری اختیارات: سازمان بورس به‌عنوان تنها نهاد نظارتی در بازار سرمایه عهده‌دار وظایفی است که در بعضی مواقع می‌تواند روند فعالیت‌ها در نهاد‌های زیر‌مجموعه را با اختلال مواجه کند. این موضوع در حالی طی سال‌های گذشته رواج داشته است که به نظر می‌رسد نهاد‌های کوچک‌تر پتانسیل‌های لازم برای اجرای بسیاری از فعالیت‌ها را دارند. خبر خوش رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در این خصوص واگذاری بخشی از اختیارات به شرکت‌های زیر‌مجموعه بود. محمدی در این خصوص می‌گوید: واگذاری اختیارات به ارکان بازار از برنامه‌هایی است که در هفته‌های قبل آغاز شده است. خوشبختانه در صندوق‌های سرمایه‌گذاری وسعت این اختیارات تا حد زیادی افزایش یافته است که از آن جمله تغییر هزینه‌های صندوق‌ها نسبت به ارکان صندوق است. این موضوع کمک خواهد کرد صندوق‌ها تا حد ممکن فعالیت‌های درون‌سازمانی را انجام داده و در انتظار دستورالعمل سازمان بورس نباشند. یکی دیگر از موضوعات مهم درخصوص واگذاری اختیار امتحانات و کلاس‌های آموزشی به کانون کارگزاران است که قبل‌تر نیز پیگیری شده و هم‌اکنون نیز در حال مطالعه بیشتر است.

تعامل با نهاد‌های دیگر: بیش از ۳۰ روز کاری از توقف نماد‌های بزرگ بانکی می‌گذرد. مشکلی که با شروع مجامع بورسی گریبان سهامداران این گروه را گرفته و تا‌کنون بی‌نتیجه مانده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سیستم چند نظارتی بر نهادهایی مانند بانک‌ها و شرکت‌های بیمه‌ای از مشکلاتی است که توافق بر سر صورت‌های مالی را مشکل ساخته است. محمدی یکی از برنامه‌های اجرایی سازمان در روزهای گذشته را تعامل با نهاد‌های دیگر به‌خصوص بانک مرکزی می‌داند. وی در این زمینه می‌گوید: در راستای تعامل با بانک مرکزی، تحقق سیاست‌های پولی(کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی) از اولویت‌های سازمان است. خوشبختانه صندوق‌ها پیشنهاد‌های خوبی را در این زمینه ارائه داده‌اند و سازمان نیز در این مدت با تمام درخواست‌هایی که در این زمینه ارسال شده موافقت کرده است.

تحول در سپرده‌گذاری صندوق‌ها: شاید مهم ترین خبر روز گذشته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار را بتوان تغییر در سپرده‌گذاری صندوق‌ها دانست. قبل‌تر مکانیسم صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت به گونه‌ای بود که می‌توانستند حداکثر ۷۰‌درصد از منابع دریافتی خود را در بانک‌ها به‌صورت سپرده نگهداری کرده و ۱۰ درصد را وارد بازار سرمایه کنند، اما در نشست روز گذشته، شاپور محمدی از اهدای مجوز جدید سازمان بورس در این خصوص خبر داد، وی در این زمینه بیان کرد: بر اساس برنامه جدید، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بادرآمد ثابت می‌توانند تنها ۶۰ درصد از سرمایه خود را وارد بانک‌ها کنند. وی همچنین بیان کرد: ما معتقدیم پولی که از طریق بازار سرمایه جذب می‌شود باید در بازار سرمایه نیز صرف شود تا بتواند به رونق هر چه بیشتر صنایع منجر شود. با این‌حال بررسی‌ها نشان می‌دهد بر طبق این قانون ۱۰ درصد از میزان سپرده صندوق‌ها در بانک‌ها کاهش می‌یابد و نقدینگی باقی مانده می‌تواند وارد بازار سهام یا بازار بدهی شود. همچنین در شرایطی که یکی از مشکلات کنونی در بازار کمبود نقدینگی است، این تحول می‌تواند هزینه تامین مالی شرکت‌های تولیدی در بورس را کاهش داده و بر رونق هر چه بیشتر بازار سرمایه بیفزاید.

افشای اطلاعات به‌صورت ماهانه: رکن اصلی هر بازاری شفافیت آن است. بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نبوده و شفافیت در عملکرد شرکت‌ها در آن بسیار مهم است. شاپور محمدی در جلسه روز گذشته بر افشای اطلاعات شرکت‌ها تاکید کرد و گفت: تقویت اطلاع رسانی و افشا اطلاعات از مهم‌ترین خواسته‌های بازار است، یکی از الزامات افشای اطلاعات مربوط به تولید است. در سازمان بورس می‌کوشیم تا تولید و فروش شرکت‌ها به‌صورت ماهانه و به منظور پیشگیری از سوء استفاده از اطلاعات نهانی منتشر شود. این یکی از اقلام مهم است که در افشا تاثیر داشته و ممکن است به‌عنوان اطلاعات نهانی استفاده شود. رئیس سازمان بورس همچنین به بحث گزارشگری بین‌المللی (IFRS) و شفافیت شرکت‌ها اشاره کرد و ادامه داد: حدود ۲۰شرکت از جمله بانک‌ها و شرکت‌ها ملزم می‌شوند که در سال ۹۶ گزارش‌های خود را مطابق «IFRS» ارائه دهند. در ادامه نیز شرکت‌های دیگر ملزم می‌شوند که گزارش‌های خود را با توجه به الگوهای بین‌المللی ارائه دهند.

تفاهم نامه‌های بین‌المللی: محمدی در ادامه این نشست به انعقاد تفاهم نامه با کشورهای خارجی نیز اشاره کرد و افزود: هفته پیش، تفاهم نامه‌ای با بافین آلمان منعقد شد که درخصوص همکاری و انتقال دانش مالی به کشور، همکاری فنی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی بود. همچنین بحث‌های Dual Listing (شرکت‌هایی که در دو تابلو بورسی معامله می‌شوند) دنبال می‌شوند تا شرکت‌های ایرانی بتوانند در بورس آلمان لیست شوند.

سامانه پیامکی: محمدی با اشاره به راه‌اندازی سامانه جدید در بورس طی دو ماه آینده اظهار کرد: در حال حاضر اگر معامله‌ای در بورس انجام شود، خرید و فروش سهام از طریق پیامک به معامله‌گران انتقال داده نمی‌شود که پس از راه‌اندازی این سامانه، این مشکل برطرف شده و علاوه بر آگاهی معامله‌گران از جزئیات خرید و فروش سهام خود در بورس، امکان سوءاستفاده از کدهای معاملاتی کاهش یافته و به اشخاص نیز کمک می‌شود تا متوجه شوند در چه زمانی و چگونه از کد معاملاتی آنها استفاده شده است.

تقویت بازارگردانی: یکی از چالش‌های بزرگ بازار سهام ما طی سال‌های اخیر ضعف در بازار‌گردانی بازار سهام است. به گفته بسیاری از کارشناسان مشکل بازار در حال حاضر نبود بازارگردان برای سهم‌ها است چنانچه سهامداران عمده، وظیفه بازارگردانی شرکت‌های زیرمجموعه را به عهده بگیرند، بازار سرمایه به ثبات نسبی خواهد رسید و در این صورت نوسانات شدید قیمتی از بین می‌رود. بر همین اساس یک بازار گردان قوی می‌تواند روند بازار را به سمت یک حرکت منطقی هدایت کند. به این صورت که چنانچه قیمت سهم از قیمت ذاتی فاصله بگیرد، سهامدار عمده عرضه‌کننده باشد و چنانچه قیمت سهم به زیر قیمت ذاتی برسد، سهامدار عمده حمایت کند و تقاضا‌کننده باشد. شاپور محمدی در این زمینه می‌گوید: افزایش بازارگردانی از دیگر اولویت‌های سازمان است. چنانچه لازم باشد صندوق‌ها نیز وارد امر بازار گردانی می‌شوند. باید این امکان به وجود بیاید که بورس با بازارگردان‌های قوی بتواند به بازاری با بیشترین سوددهی برای سهامداران بدل شود.

«سمتا» برای حقیقی ها: بسیاری از سهامداران درخصوص دریافت سود سهام خود طی سال‌های اخیر با مشکلات بسیاری مواجه بودند. محمدی در این زمینه می‌گوید: برخی سهامداران به مدت دو سال است که سود سهام خود را دریافت نکرده‌اند و این امر مهم و کلیدی، موجب شد تا معاونت حقوقی سازمان اقدام به راه‌اندازی سامانه «سمتا» (دفتر رسیدگی به حقوق سهامداران)کند. بر این اساس، دفتر رسیدگی به شکایات سهامداران خرد در سازمان بورس فعال است و امیدواریم بتوانیم موضوع واریز سود سهام را قانونمند کنیم.

موسسات رتبه‌بندی در شرف ورود: رتبه‌بندی از مقوله‌های بسیار مهم شرکت‌های بورسی به شمار می‌رود. این موضوع از جهات مختلف می‌تواند بازار را تحت‌الشعاع قرار دهد، با عیارسنجی شرکت‌ها طبق قوانین بین‌المللی سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند با دید بهتری در ایران سرمایه‌گذاری کند. همچنین رتبه بندی در بازار‌های سرمایه به‌خصوص بازار بدهی می‌تواند پتانسیل‌های شرکت‌ها را شناسایی کرده و راه را برای فعالیت آنها هموار کند. در این زمینه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار خبر از مذاکرات با شرکت خارجی Capital intelligence داد. این شرکت که از کمپانی‌های معتبر رتبه بندی جهان به شمار می‌رود می‌تواند تا حد زیادی چالش‌های بازار سرمایه در این زمینه را کاهش دهد. محمدی در رابطه با این موضوع می‌گوید: در سازمان بورس به دنبال این هستیم که علاوه بر رتبه بندی محلی، رتبه‌بندی بین‌المللی هم صورت بگیرد. در‌خواست‌های دیگری در این زمینه دریافت شده که در حال بررسی است که بعد از تایید نهایی به زودی اجرایی می‌شود.

تابلو تعاون: در روزهای گذشته خبری مبنی بر فراهم شدن شرایط ورود شرکت‌های تعاونی به بورس دریافت شد. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در توضیح ورود این شرکت‌ها گفت: بورس تعاون یک بورس جدا از بازار سرمایه نیست و تنها به معنای پذیرش تعاونی‌های عام در بازار سرمایه است. باید این خبر را اعلام کنم که به زودی ۱۵تعاونی عام به تابلوی فرابورس خواهند رفت. در این زمینه ما آمادگی لازم را برای ورود تعاونی‌ها به بازار سرمایه داریم البته این موضوع به معنای تشکیل بورس تعاون نیست و تنها محدود به احداث تابلو شرکت‌های تعاونی است.

بزرگ‌ترین‌ سرمایه‌گذاری کشاورزی در بورس کالا: محمدی در این نشست، خبر از انتشار اوراق سلف گندم در بورس کالا داد و گفت: به زودی و ظرف روزهای آینده اوراق سلف گندم در بورس کالای ایران منتشر می‌شود. در این زمینه سازمان بورس و بورس کالا برای عرضه و انتشار اوراق سلف گندم آماده هستند و این کار بزرگ در انتظار یکسری توافقات میان بازرگانی دولتی و بانک کشاورزی است که به زودی نهایی خواهد شد. محمدی تاکید کرد: با انتشار اوراق سلف گندم در بورس کالا مطالبات کشاورزان که با تاخیر روبه رو شده تسویه و کشاورزان با مزیت‌های بورس کالا آشنا خواهند شد. دولت نیز با استفاده از ابزارهای بورس کالا می‌تواند تامین مالی مناسبی انجام دهد.

بازار ارز پس از یکسان‌سازی: دکتر محمدی در ادامه به بازار مشتقه ارزی اشاره کرد و گفت: یکسان‌سازی نرخ ارز از پیش شرط‌های راه‌اندازی بازار مشتقه ارز و به عبارت بهتر بازار آتی ارز به شمار می‌رود. سازمان بورس و مجموعه بازار سرمایه ارتباط و تعاملات خوبی با بانک مرکزی دارد که براساس توافقات انجام شده بازار آتی ارز به سرعت پس از یکسان‌سازی نرخ ارز راه‌اندازی خواهد شد. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: بازار آتی ارز در راستای پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز راه‌اندازی خواهد شد.

پتروشیمی در بورس کالا

محمدی در ادامه به جلسه شورای رقابت در مورد چگونگی عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا، اشاره کرد و گفت: در این جلسه بر اساس وظایف سازمانی و قانونی از عملکرد بورس کالا در حوزه پتروشیمی دفاع شد. ما معتقدیم که بورس کالا شفاف تر از همه مکانیزم‌هایی است که می‌توان برای تنظیم، تعادل و مدیریت صحیح یک بازار مورد استفاده قرار داد. وی با بیان اینکه هیچ بازاری بدون اشکال نیست، افزود: در جلسه شورای رقابت عنوان شد حتی اگر اشکالات کوچکی در روند معاملات بورس کالای ایران باشد این انعطاف پذیری وجود دارد که با همفکری فعالان صنعت پتروشیمی این اشکالات رفع شود، اما اینکه بخواهیم معاملات محصولات پتروشیمی را از بورس خارج کنیم به هیچ عنوان علمی و منطقی نیست. رئیس سازمان بورس افزود: در دنیا حرکت همه بازارها به سمت بورسی شدن است بنابراین ما نیز در نباید حرکت رو‌به عقب داشته باشیم. محمدی تاکید کرد: با ارائه راهکارها و توسعه ابزارهای جدید به دنبال توسعه صنعت پتروشیمی هستیم، چرا که تقویت ابزارهای جدیدی در بورس‌های کالا و انرژی از اولویت‌های بازار سرمایه است، بنابراین در تلاش هستیم تا حجم معاملات پتروشیمی در بورس کالا را افزایش دهیم که این از نکات قابل تامل و مثبت بورس کالا به شمار می‌رود.

نگاه بلند‌مدت راهگشای بازار

در پایان دکتر محمدی با اشاره به اینکه باید عملکرد شرکت‌ها در قیمت‌ها منعکس شود، گفت: مانند همه بورس‌های پیشرفته، باید قیمت‌ها متناسب با توان و پتانسیل شرکت‌ها حرکت کند. در عین حال، نظر سهامداران باید نسبت به شرکت‌ها دیده شود. وی ادامه داد: شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه از پتانسیل‌های خوبی برخوردارند و بدیهی است که برخی از سرمایه گذاران تحت تاثیر شایعات خرید و فروش کنند. تحلیل بنیادی راهنمای خوبی برای سرمایه گذاران است. حتی اگر قیمت‌ها به دلایلی در مقطعی خوب کشف نشود، از این رو نباید افراد تحت تاثیر شایعات، اقدام به خرید و فروش سهام کنند. در این بین لازم است که سرمایه گذاران به پتانسیل‌های بلندمدت هم توجه داشته باشند.