۰۷:۰۹:۲۲ پایان  بخش اول

۰۷:۰۹:۰۶ گروه بورس – همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته با توجه به رکود دامنگیر بازار و نبود نقدینگی کافی و همچنین تعطیلی انتهای هفته، معاملات بی‌رونق و ضعیفی را تجربه کرد. در بازار سهام هفته گذشته معامله‌گران در انتهای هفته تنها داد‌و‌ستد ۲۴۳ میلیارد تومان سهام را در بورس تجربه کردند؛ این امر در کنار کاهش ۳/ ۳۱ درصدی خریداران سهام نشان از رکود سنگین بازار داشت.

در هفته گذشته تنها ۳۴ هزار و ۱۴۹ نفر در بورس اوراق بهادار خریدار سهام بودند که رقم بسیار ناچیزی به‌شمار می‌رود. تداوم نگرانی از مسائل سیاسی و نبود نقدینگی کافی در بازار موجب شده است بازار همچنان با ضعف مواجه باشد. در تحولات مهم برای بازار سهام، معامله‌گران شاهد ادامه بحث‌ها در مورد مسائل هسته‌ای بودند. در مذاکرات هسته‌ای پس از مذاکرات کارشناسی هفته گذشته مجددا پنج‌شنبه وین میزبان هیات‌های مذاکره‌کننده اتمی خواهد بود. به‌رغم پیشرفت مذاکرات و خبرهای غیر‌رسمی مبنی بر نگارش ۲۰ صفحه از متن توافق نهایی و تدوین ۴ضمیمه آن، گفته می‌شود این مذاکرات احتمالا در موعد مقرر – تیرماه – پایان نیافته و حداقل یک دوره دو ماهه تا پایان شهریور‌ماه تمدید خواهد شد. در همین حال در مسائل هسته‌ای نگرانی‌ها در حال انتقال از مسائل هسته‌ای به تحولات منطقه‌ای مانند بحران عراق، سوریه و لبنان است که نگرانی‌هایی را در حوزه سیاسی ایجاد کرده است.

در کنار مباحث سیاسی در حوزه اقتصادی نگاه‌ها در هفته گذشته به تغییر مدیریت غول خودرو‌سازی سایپا و همچنین تلاش بانک مرکزی برای متقاعد کردن بانک‌ها برای رعایت نرخ‌های جدید سود بانکی معطوف بود. در سایپا پس از تغییر مدیر‌عامل، سعید مدنی، مدیر عامل شرکت در مصاحبه‌ای شرایط این غول خودروسازی را تشریح کرد.

مدنی گفت: مجبوریم از بانک‌ها تسهیلات اخذ کنیم به همین دلیل اضافه ‌شدن حجم اعتبارات بانکی یکی به دلیل کنترل قیمت‌ها و کاهش سود و دیگری به دلیل عدم سرمایه‌گذاری بوده که اینها از طریق تسهیلات مالی جبران شده است که البته این تسهیلات مناسب نیست زیرا ۳۰ درصد بهره بانکی می‌دهیم و با این هزینه‌ها تولید به صرفه نیست. علاوه بر آن سال ۱۳۸۹ بابت خرید سهام شرکت‌های سایپا و ایران‌خودرو و همچنین پروژه‌هایی چون خرید شرکت ورشکسته خودروسازی بن‌رو با دو، سه‌برابر قیمت‌هایی که باید می‌بود (با قیمت‌های خیلی نامعقول خریداری شد)، حجم این ارقام حدود ۲۵۰۰ میلیارد تومان تعهد برای سایپا ایجاد کرد که بخش عمده‌ای از آن بیرون ریختن سرمایه شرکت بود، زیرا سهام ۱۵۰ تومانی ۴۵۰۰ تومان خریداری شده است.

حدود ۱۸۰۰ میلیارد تومان بابت خرید سهام و حدود ۷۰۰ میلیارد تومان بابت پروژه‌های غیرمعمولی چون خرید بن‌رو و پروژه‌هایی که بازده نداشتند، صرف شد. در این شرایط در مجموعه‌ای که از یکسو تحت‌فشار قیمتی بود و از سوی دیگر ۲۵۰۰ میلیارد تومان این‌گونه از آن خارج شده، در نتیجه حجم تسهیلات بانکی بالا رفت و میزان هزینه‌های مالی شرکت افزایش یافت به‌گونه‌ای که در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ شرکت با زیان مواجه شد.

وی اضافه کرد: سال ۱۳۹۴ فکر می‌کنم سربه‌سر بشویم. افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی‌ها صورت گرفته با این حال برای ما نقدینگی به همراه نیاورده است زیرا افزایش سرمایه صوری و ناشی از بالارفتن ارزش دارایی‌های ما بوده است. در گذشته نیز نه آن دو هزار میلیارد تومان و نه آن هزار میلیارد تومان و نه آن ۵۰۰ میلیارد تومان که قرار بود به ما بدهند را ندادند.

در تحولات بانکی نیز قائم مقام بانک مرکزی با تاکید بر اینکه نمی‌توان تعیین نرخ سود بانکی را به بازار واگذار کرد، گفت: اخطار به بانک‌هایی که از دستورالعمل شورای پول و اعتبار سرپیچی می‌کنند شروع شده و در صورت لزوم رسانه‌ای خواهد شد.

کمیجانی همچنین به ادامه سیاست بانک مرکزی برای کاهش نرخ تورم و ساماندهی نرخ ارز اشاره کرد و یادآور شد: با توجه به اثر مستقیم تورم در نرخ ارز همچنان اولویت اول بانک مرکزی مهار نرخ تورم خواهد بود و پیش‌بینی می‌کنیم که تا پایان سال این نرخ را به کمتر از ۱۵ درصد کاهش داده ولی در رابطه با نرخ ارز با توجه به کاهش قابل‌توجه نوسان آن در سال گذشته و ادامه این سیاست در سال جاری پیش‌بینی می‌کنیم که تا پایان سال با تضعیف دو تا سه درصدی همراه باشد.

در کنار تحولات درون اقتصاد در بازار جهانی بهای نفت با کاهشی جزئی مواجه شده و نفت وست تگزاس به ۵۸دلار رسیده است. در بازار جهانی فلزات نیز بهای مس به کمتر از ۶ هزار دلار رسیده و بهای مس به ۵هزار و ۹۹۲دلار در هر تن بالغ شده است. بهای سه فلز آلومینیوم، روی و سرب نیز به ترتیب یک هزار و ۷۱۶دلار، ۲‌هزار و ۱۳۷ دلار و یک هزار و ۹۱۴دلار شده است.

در بازار روز سه‌شنبه تعطیلی پایان هفته باعث رقم خوردن روزی کم‌حجم در بازار شد؛ به گونه‌ای که ارزش معاملات در بورس به ۷۴ میلیارد تومان و در فرابورس به ۲۲ میلیارد تومان رسید. معامله‌گران همچنین شاهد اظهارنظر وزیر اقتصاد در مورد تحولات بازار سرمایه بودند. دکتر طیب‌نیا در مصاحبه‌ای مشکل اساسی بازار سهام را شرایط خاص کشور و رفتار هیجانی برخی سهامداران عنوان کرد و گفت: قاعدتا براساس منطق اقتصادی هم‌اکنون زمان خرید سهام است.

در ادامه طیب‌نیا با بیان اینکه نهادی به نام صندوق توسعه بازار سرمایه ایجاد شده است، گفت:‌ در قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر، صندوق تثبیت بازار تصویب شد که وظیفه آن تنظیم بازار است و مداخله آن در بازار عمدتا از طریق خرید و فروش بوده و با این هدف وضعیت باثبات در بازار ایجاد می‌شود. طیب‌نیا افزود: در زمان صحبت از ثبات منظور این نیست که قیمت‌ها تثبیت شود، بلکه رفتار هیجانی در بازار وجود نداشته باشد؛ پیش‌بینی‌هایی که وجود دارد در بلندمدت بازار سرمایه بازدهی مناسبی برای فعالان اقتصادی خواهد داشت و از این روند استقبال خواهیم کرد. طیب‌نیا با اشاره به اینکه بخش عمده‌ تامین مالی بنگاه‌های بزرگ از طریق بازار سرمایه انجام خواهد شد، تصریح کرد: در شرایطی، بازار سرمایه می‌تواند نقش تامین مالی برای بنگاه‌ها داشته باشد که در بازار ثانویه رونق مناسبی وجود داشته باشد و یقینا دولت از رونق بازار سرمایه حمایت می‌کند و تمام تلاش دولت در دو سال گذشته این بوده که مشکلات بازار سرمایه شناسایی و مرتفع شود که ان‌شاءالله این بازار سرمایه شفاف و کاملا رقابتی، بازدهی مناسبی برای مردم داشته باشد.

در بازار روز سه‌شنبه گروه غذایی با صدر‌نشینی برخی نمادهای این گروه از جمله تولیدکنندگان لبنیات و روغن با صف خرید همراه بود. انتشار خبرهایی در مورد احتمال افزایش نرخ فروش محصولات غذایی دلیل تشکیل صف‌های خرید و رشد قیمت در این گروه اعلام شده است، هر‌چند سیاست دولت در حال حاضر عدم موافقت با هر‌گونه افزایش نرخ فروش محصولات به‌ویژه مواد مصرفی خانوارها است. در اعتراض به این سیاست دولت انجمن صنایع روغن نباتی در پی پاسخ ندادن ستاد تنظیم بازار به درخواست‌شان مبنی بر «افزایش قیمت روغن نباتی»، همه وظایفی را که دولت سال گذشته در قالب خصوصی‌سازی به این انجمن واگذار کرده بود، مجددا به وزارت جهاد‌کشاورزی برگرداند و اعلام کرد که به دلیل رفتار مسوولان تنظیم بازار، از این پس وظایف تنظیم بازار خود را دیگر انجام نمی‌دهد.

۰۷:۰۸:۴۵ بررسی شرایط ۴۰ ساله اقتصاد کلان کشور این نکته را گوشزد می‌کند که شرایط کنونی بهترین زمان برای اقتصاد و بهترین فرصت برای افرادی است که تمایل دارند در بازارهایی مانند مسکن و سرمایه وارد شوند یا در شهرک‌های صنعتی و امثال آن سرمایه‌گذاری کنند.
به گزارش «سنا»، مهدی طحانی، مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری آوای آگاه ضمن تشریح شرایط کنونی اقتصاد گفت: در حال حاضر بررسی وضعیت ۴۰ ساله اقتصاد کلان کشور این نکته را گوشزد می‌کند که شرایط کنونی بهترین زمان برای اقتصاد و بهترین فرصت برای افرادی است که تمایل دارند در بازارهایی مانند مسکن و سرمایه وارد شوند یا در شهرک‌های صنعتی و… سرمایه‌گذاری کنند. وی افزود: براساس مستندات تاریخ ۴۵ساله اقتصاد کشور این موضوع و شرایط مطلوب سرمایه‌گذاری در کشور این مساله را تایید می‌کند. مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری آوای آگاه با تاکید بر ایده آل بودن شرایط اقتصاد کشور برای هر نوع سرمایه‌گذاری خاطرنشان کرد: متاسفانه قرار داشتن در شرایط رکود طولانی بازار سرمایه تمام اذهان را دچار رخوت کرده و بیشتر از آنکه بازارها دچار رکود باشد تفکر افراد دچار رکود شده است. طحانی با اشاره به اینکه چشم سرمایه‌گذاران به رنگ قرمز تابلو عادت کرده است، تصریح کرد: امروز با وجود انتشار اخبار مثبت متعدد گوش سرمایه گذاران همچنان طالب شنیدن و جذب اخبار منفی است و این مساله درست مانند روند بازار در دی ماه ۹۲ است که همه افراد به دنبال اخبار مثبت بوده‌اند. موضوع مهیا بودن زمینه سرمایه‌گذاری در ایران در حالی مطرح می‌شود که رئیس کل بانک مرکزی نیز در بیست‌و‌پنجمین همایش سیاست‌های پولی و ارزی با اشاره به اتخاذ رویکردهای علمی و الگوی تیم اقتصادی دولت، انضباط پولی و مالی، حفظ ثبات بازار ارز و هدایت منابع به سمت فعالیت‌های تولیدی اعلام کرد برآیند این موارد موجب شده تا شاهد خروج از رکود تورمی و کنترل تورم باشیم. به گفته وی، با کنترل فشارهای تورمی نرخ رشد اقتصادی در سه فصل متوالی در سال ۹۳ مثبت و اقتصاد پس از ۸ فصل از رکود خارج شد و در نهایت با سالم‌سازی نقدینگی و مدیریت مناسب نرخ ارز، نرخ تورم با کاهش ۱/ ۱۹ واحد درصد از رقم ۷/ ۳۴ سال ۹۲ به ۶/ ۱۵ در سال ۹۳ رسید که این رقم در اردیبهشت ۹۴ نیز عدد ۵/ ۱۵ بود.

۰۷:۰۸:۳۸ طبقه‌بندی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در پایان اردیبهشت ماه سال جاری به هیات پذیرش بورس ارائه و پس از تایید اجرا شد. به گزارش «سنا»، روح‌الله حسینی‌مقدم، مدیر ناشران بورس اوراق بهادار تهران ضمن بیان خبر فوق افزود: تفاوت طبقه‌بندی سال جاری با سنوات گذشته در عدم نزول و لغو پذیرش شرکت‌ها از تابلوهای مختلف بورسی بوده که این امر به تشخیص هیات پذیرش صورت گرفته است.

از آنجاکه دستورالعمل پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران پس از سال‌ها اصلاح اساسی شده است و پس از تایید هیات مدیره بورس در حال حاضر در سازمان بورس قرار دارد، بنا بر تشخیص هیات پذیرش بحث تنزل و لغو پذیرش به بعد از اصلاح دستورالعمل پذیرش موکول شد.وی با اشاره به اینکه تدوین دستورالعمل پذیرش در سال ۱۳۸۶ صورت گرفت، افزود: در سال ۱۳۹۰ صرفا بندهای مربوط به سرمایه و چند نکته دیگر اصلاح شد و نیاز به بازنگری اساسی در آن با توجه به شرایط بازار سرمایه کشور، رشد شرکت‌ها و نقایص دستورالعمل فعلی ضروری به نظر می‌رسید. برهمین اساس مطالعات گسترده‌ای در این خصوص صورت گرفت و دستورالعمل مربوط به پذیرش، لغو پذیرش و همچنین فرآیند تنزل و ارتقا با توجه به دستورالعمل‌های روز بورس‌های معتبر دنیا اصلاح شد. همچنین بخش‌هایی نیز در دستورالعمل حالت تفسیری داشت که سعی شد تا این نکات نیز از حالت تفسیر خارج شود.مدیر ناشران بورس تهران ادامه داد: طبقه‌بندی ۳۱۴ شرکت حاضر در فهرست بورس اوراق بهادار تهران که البته ۲شرکت سیمان خوزستان و پتروشیمی مبین نیز در سال ۱۳۹۴ به جمع شرکت‌های فوق اضافه شدند به هیات پذیرش گزارش شد.

حسینی مقدم خاطرنشان کرد: در این گزارش پیشنهاد شده بود که ۶ شرکت از تابلوی فرعی بازار اول به تابلوی اصلی بازار اول منتقل شوند که هیات پذیرش با ارتقای ۳ شرکت صنعتی بهشهر، سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی ایران و سرمایه‌گذاری خوارزمی با توجه به احراز معیارهای پذیرش در این تابلو موافقت کرد.

مدیر ناشران ادامه داد: در این گزارش ارتقای وضعیت ۱۲ شرکت از بازار دوم به تابلوی فرعی بازار اول پیشنهاد شده بود که هیات پذیرش موافقت خود را با ارتقای سرمایه‌گذاری دارویی تامین، زامیاد و سرمایه‌گذاری صنایع پتروشیمی اعلام کرد. با تغییر وضعیت مابقی شرکت‌های این گروه مخالفت شد.وی تصریح کرد: در این جلسه تصمیم‌گیری درخصوص تنزل شرکت در تابلوهای مختلف به پس از اصلاح دستورالعمل پذیرش موکول شد و درخصوص لغو پذیرش هیچ شرکتی در شرایط کنونی تصمیم‌گیری قطعی صورت نگرفت.مدیرناشران بورس تهران یادآور شد: پس از طبقه‌بندی صورت گرفته از مجموع ۳۱۶ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ۶۶ شرکت در تابلوی اصلی بازار اول، ۶۴ شرکت در تابلوی فرعی بازار اول و سایر شرکت‌ها نیز در بازار دوم بورس طبقه‌بندی شدند.

وی اظهار کرد: بررسی وضعیت طبقه‌بندی شرکت‌ها حکایت از آن دارد که شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اول تابلو اصلی از نقدشوندگی و شفافیت بیشتری برخوردار هستند و به همین ترتیب نقدشوندگی و شفافیت شرکت‌های پذیرفته شده در تابلو فرعی و بازار دوم کاهش می‌یابد.

۰۷:۰۶:۵۲ گروه بورس – بهزاد بهمن‌نژاد: بر خلاف برخی نوسان‌گیران که عموما به دنبال سرمایه‌گذاری‌های زودبازده و اصولا پرریسک هستند، سرمایه‌گذاران بلندمدت بخش عظیمی از افراد را در اقتصادهای مختلف تشکیل می‌دهند.

«دنیای اقتصاد» به دنبال مطالب پیشین خود درباره احتمال رونق‌گیری بازارهای مختلف، در این گزارش به بررسی وضعیت سودآوری در سه بازار پول، سهام و مسکن می‌پردازد. با توجه به طرح تسهیلات جدید مسکن با مهلت پرداخت ۱۲ ساله و یک سال سپرده‌گذاری، سود سرمایه‌گذاری در یک دوره ۱۳ ساله مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس، بر خلاف سال گذشته که بازار پول توانسته بود بهترین عملکرد را در میان بازارها به ثبت برساند، با عبور از فضای رکود اقتصادی و کاهش سیاست‌های انقباضی، انتظار می‌رود بازار مسکن و بورس عملکرد به نسبت مناسب‌تری را در ۱۳ سال آینده به ثبت برسانند که در مقایسه با نرخ تورم انتظاری نیز مناسب ارزیابی می‌شود. به‌طوری که متوسط سودآوری سالانه در بازار سهام حدود ۵/ ۱۷ درصد، بازار مسکن حدود ۵/ ۱۶ درصد و در نهایت بازار پول (سپرده‌های بانکی) ۵/ ۱۴ درصد پیش‌بینی می‌شود.

بازدهی مسکن با دو ابزار جدید

پیرو تلاش‌های اخیر وزارت مسکن، به تازگی مجوز ارائه تسهیلات جدید مسکن توسط بانک مرکزی صادر شد. بر این اساس، دو نوع وام، یکی به ارزش ۸۰ میلیون تومان توسط بانک مسکن و دیگری به ارزش ۶۰ میلیون تومان توسط سایر بانک‌ها (هر دو در تهران) به متقاضیان ارائه خواهد شد. سود اسمی تسهیلات ۸۰ میلیون تومانی، ۱۴ درصد و سود تسهیلات ۶۰ میلیون تومانی، ۲۱ درصد تعیین شده است. با این تفاوت که برای تسهیلات دریافتی از بانک مسکن، متقاضی باید ۴۰ میلیون تومان سپرده را برای یک سال نزد بانک مسکن بگذارد، اما تسهیلات مسکن سایر بانک‌ها بدون نیاز به سپرده است.

«دنیای اقتصاد» با در نظر گرفتن مفروضاتی، سود حاصل از سرمایه‌گذاری برای خرید خانه را با توجه به شرایط کنونی هر دو تسهیلات، بررسی می‌کند. نتیجه این بررسی نشان می‌دهد بر خلاف ظاهر وام‌های مزبور، سود نهایی (طی ۱۳ سال آینده) و همچنین آورده نقدی اولیه یا همان پیش‌پرداخت خرید (down payment) از دو کانال تسهیلات مسکن تقریبا یکسان است. به‌طوری که برای خرید یک خانه ۵۰ متری با قیمت متوسط ۲۰۰ میلیون تومان در شرایط کنونی، متقاضی تسهیلات ۸۰ میلیون تومانی باید حدود ۱۳۴ میلیون تومان را به‌صورت نقدی (با ارزش پول فعلی) در اختیار داشته باشد و برآورد می‌شود در پایان ۱۳ سال، حدود ۶۵۲ درصد (معادل سالانه ۸/ ۱۶ درصد) افزایش اسمی سرمایه داشته باشد. از سوی دیگر، متقاضیان تسهیلات ۶۰ میلیون تومانی، نیازمند پیش‌پرداخت ۱۴۰ میلیون تومانی به منظور خرید یک خانه ۵۰ متری با قیمت متوسط هر متر ۴ میلیون تومان هستند که در پایان ۱۳ سال، بیش از ۶۲۹ درصد افزایش سرمایه داشته‌اند (معادل سالانه ۵/ ۱۶ درصد).

مفروضات محاسبات به شرح زیر هستند

• مهم‌ترین فرض این محاسبات، نرخ تورم انتظاری برای ۱۳ سال آینده است. با توجه به هدف‌گذاری دولت، مبنی بر رسیدن به تورم تک‌رقمی، فرض شده است نرخ تورم در سال ۹۶ به ۹ درصد برسد و از آن پس تا پایان دوره ۱۳ ساله (یعنی سال ۱۴۰۶) در همین رقم باقی بماند. بر این اساس، با فرض تورم ۱۴ درصدی در سال جاری و ۱۲ درصدی در سال ۹۵، متوسط نرخ تورم در ۱۳ سال آینده سالانه حدود ۵/ ۱۰ درصد خواهد بود. نتیجه مذاکرات هسته‌ای و تداوم سیاست‌های انضباطی بانک مرکزی در سال‌های آینده بسیار بر قابل اعتنا بودن این فرضیه اثرگذار هستند.

• بنابراین، متوسط نرخ رشد سالانه قیمت مسکن در تهران که به‌طور تاریخی حدود ۱/ ۱ برابر نرخ تورم بوده است، برابر با ۷/ ۱۱ درصد فرض می‌شود. بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد در ۲۲ سال اخیر (از سال ۷۲ تا ۹۳) متوسط نرخ رشد قیمت مسکن ۶/ ۲۲ درصد و نرخ رشد تورم ۲۰ درصد بوده است. ضریب همبستگی ۹۹/ ۰ میان قیمت مسکن و شاخص بهای کالاهای مصرفی (این ضریب هر چه به یک نزدیک‌تر باشد بیانگر همسویی بیشتر دو متغیر مربوطه است) تاییدی است بر صحت فرض افزایش ۷/ ۱۱ درصدی قیمت مسکن در سال‌های پیش رو. به این ترتیب، پس از ۱۳ سال، قیمت یک واحد مسکونی ۵۰ متری در تهران، حدود ۸۴۳ میلیون تومان می‌شود.

• همچنین، با توجه به آنکه ضریب همبستگی میان قیمت خرید و اجاره مسکن ۹۸/ ۰ است، می‌توان نرخ رشد ۷/ ۱۱ درصدی را برای افزایش نرخ اجاره نیز در نظر گرفت.

• فرض دیگر بر اساس دو نوع تسهیلات ارائه‌شده اخیر است. همانطور که اشاره شد به منظور دریافت تسهیلات ۸۰ میلیون تومانی، فرد باید ۴۰ میلیون تومان را به مدت یک سال نزد بانک مسکن سپرده‌گذاری کند. حال با فرض رشد ۱۴ درصدی نرخ مسکن تا سال آینده (متناسب با نرخ تورم)، قیمت خرید مسکنی که اکنون ۲۰۰ میلیون تومان ارزش دارد، سال دیگر برابر با ۲۲۸ میلیون تومان خواهد بود. بنابراین، متقاضی باید علاوه بر ۱۲۰ میلیون تومان دریافتی از بانک مسکن (۴۰ میلیون سپرده به علاوه ۸۰ میلیون وام)، ۱۰۸ میلیون تومان (معادل ۹۴ میلیون تومان پول به ارزش پول فعلی) را نیز به‌صورت نقدی داشته باشد که در مجموع بر اساس ارزش فعلی ریال، برابر ۱۳۴ میلیون تومان می‌شود. از سوی دیگر، تسهیلات ۶۰ میلیون تومانی نیاز به سپرده‌گذاری ندارد. بنابراین، فرد برای خرید یک مسکن ۲۰۰ میلیون تومانی باید ۱۴۰ میلیون تومان را به‌صورت نقدی در اختیار داشته باشد.

• اقساط وام فرض دیگری است که در محاسبات لحاظ شده است؛ به‌طوری که برای تسهیلات ۸۰ میلیون تومانی با سود ۱۴ درصدی، در مجموع ۱۲ سال قسط باید حدود ۱۶۶ میلیون تومان پرداخت شود و برای تسهیلات ۶۰ میلیون تومانی با سود ۲۱ درصدی، در مجموع ۱۲ سال قسط باید ۱۶۵ میلیون تومان قسط پرداخت شود.

• میزان اجاره‌بها، فرض نهایی این محاسبات است. در حال حاضر متوسط اجاره بهای یک متر زمین در تهران ۲۰ هزار و ۸۰۰ تومان به‌صورت ماهانه است. بنابراین، برای یک خانه ۵۰ متری و برای یک سال، مجموع اجاره پرداختی در سال جاری ۱۲ میلیون و ۴۸۰ هزار تومان برآورد می‌شود. حال همان‌طور که اشاره شد، نرخ رشد اجاره‌بها نیز ۷/ ۱۱ درصد در نظر گرفته می‌شود. بر این اساس، متقاضیان تسهیلات ۸۰ میلیونی حدود ۳۳۰ میلیون تومان و متقاضیان وام ۶۰ میلیونی ۳۴۳ میلیون تومان از محل عدم پرداخت اجاره کسب می‌کنند. علت تفاوت مجموع اجاره‌بها این است که متقاضیان وام ۶۰ میلیون تومانی، یک سال زودتر می‌توانند خانه خود را خریداری کنند و در نتیجه یک سال کمتر اجاره می‌پردازند.

چشم‌انداز مثبت بورس در بلندمدت

برای بازار سهام نیز محاسباتی برای بازدهی در ۱۳ سال آینده انجام شده است. به‌طور کلی می‌دانیم سرمایه‌گذاری در بورس از دو محل افزایش قیمت سهام (یا همان رشد سرمایه) و سود نقدی (DPS) منجر به سودآوری می‌شود. بنابراین، یکی از روابط تخمین میزان سودآوری در این بازار در بلندمدت به‌صورت زیر است:

عبارت نخست در این رابطه، میزان سودآوری ناشی از سود نقدی را حساب می‌کند و عبارت دوم، میزان سودآوری ناشی از رشد قیمت سهام را در نظر می‌گیرد. g، رشد اقتصادی مورد انتظار و T دوره زمانی مورد بررسی (در اینجا ۱۳ سال است). بر این اساس و با معیار قرار دادن نسبت قیمت به درآمد (P/ E) به‌عنوان شاخصه اصلی بازار سهام، سودآوری در پایان ۱۳ سال در بورس ۷۱۰ درصد (معادل سالانه ۵/ ۱۷ درصد) خواهد بود. مفروضات این محاسبات نیز به شرح زیر است:

• عایدی سود تقسیم‌شده هر سهم (dividend yield) بر اساس نسبت تاریخی آن در بورس تهران که حدود ۷۵/ ۰ درصد است فرض شده است. این سود در عبارتی که بیانگر میزان متوسط رشد سودآوری در بورس است ضرب شده است تا اثر افزایش سودآوری شرکت‌ها بر میزان سود نقدی که در مجامع تقسیم می‌کنند لحاظ شود.

• g یا همان رشد اقتصادی، با حاشیه اطمینان نسبتا بالا، ۳ درصد برای ۱۳ سال آینده فرض شده است که با توجه به چشم‌انداز و پیش‌بینی‌های اخیر، به مراتب کمتر است.

• در نهایت اما، نسبت P/ E انتظاری است که ۲/ ۷ مرتبه فرض شده است. پیش از این، «دنیای اقتصاد» در گزارشی به تفصیل ارتباط معکوس نرخ تورم و نسبت P/ E در بازار سهام را بررسی کرده بود. بنابراین، گرچه نسبت قیمت به درآمد متوسط تاریخی بازار در ۱۰ سال اخیر ۶ مرتبه بوده است؛ اما متوسط نرخ تورم در این مدت بیش از ۱۸ درصد است. بر این اساس با توجه به فرض رشد سالانه ۵/ ۱۰ درصدی نرخ تورم انتظار می‌رود نسبت P/ E نیز افزایش یابد. در واقع، بر مبنای عبور دادن بهترین منحنی عبوری برای داده‌های تاریخی بورس تهران (از سال ۸۲)، ارتباط بین P/ E و نرخ تورم به دست آمد که برای تورم ۵/ ۱۰ درصدی، نسبت قیمت به درآمد ۲/ ۷ مرتبه‌ای گزارش می‌شود.

بازار پول، محلی مطمئن برای سرمایه‌گذاری

سپرده‌گذاری در بانک‌ها همواره به‌عنوان یکی از مطمئن‌ترین راه‌های جلوگیری از افت سرمایه بوده است. به ویژه در دولت جدید که تعهد خاصی مبنی بر متناسب بودن نرخ تورم با نرخ سود سپرده‌های بانکی وجود دارد، این موضوع سبب می‌شود بسیاری از سرمایه‌های ریسک‌گریز وارد بازار پول شوند. در این محاسبات نیز فرض شده است به‌طور متوسط اختلافی ۵/ ۴ درصدی میان نرخ تورم انتظاری (۵/ ۱۰ درصد) و نرخ سود سپرده‌های یک ساله بانک‌ها وجود دارد. بنابراین، میزان رشد سرمایه فردی در بانک برای کل ۱۳ سال حدود ۴۸۱ درصد برآورد می‌شود (معادل سالانه ۵/ ۱۴ درصد). گرچه این رقم در مقایسه با بازارهای مسکن و بورس پایین‌تر است، اما نکته اینجا است که سپرده‌های بانکی ریسک بسیار پایینی دارند، در حالی که ممکن است بازار مسکن و بورس تحت تاثیر شرایط اقتصادی-سیاسی به شدت دچار تغییر شوند. به‌عنوان مثال، با عدم تحقق وضعیت تورمی یا رشد اقتصادی مطلوب، پیش‌بینی بازار مسکن و بورس کاملا متفاوت خواهند بود. این در حالی است که بازار پول با اطمینان بالاتری می‌تواند سرمایه افراد کم‌ریسک را حفظ کند.

۰۷:۰۶:۳۷ گروه خودرو: واردات خودرو به کشور در حالی طی سال‌جاری با افتی شدید روبه‌رو شده که کارشناسان معتقدند این موضوع در ماه‌های آتی اثر منفی خود را بر بازار می‌گذارد و حتی بهداشت و درمان و یارانه مردم نیز متاثر از آن خواهد شد.

بنابر آخرین آمار، ورود خودروهای خارجی به کشور طی دو ماه ابتدایی امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، تقریبا به یک سوم کاهش یافته و کارشناسان این موضوع را ناشی از مصوبه سال گذشته وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌دانند. طبق این مصوبه، ورود خودروهای خارجی به کشور توسط شرکت‌های غیر‌رسمی، تنها زمانی مجاز است که آنها یا خود ارائه خدمات پس از فروش به مشتریان را بر عهده بگیرند یا با مراجعه به نمایندگی‌های رسمی واردکننده خودرو، ارائه خدمات را از ناحیه آنها تضمین کنند. این در حالی است که تا پیش از این مصوبه، واردکنندگان غیر‌رسمی ۸۰ درصد بازار را در اختیار داشتند و رسمی‌ها تنها ۲۰ درصد؛ از همین رو پس از مصوبه موردنظر، ثبت سفارش توسط غیر‌رسمی‌ها بسیار محدود شد و اولین اثر این اتفاق حالا خود را در آمار واردات خودرو به کشور طی سال‌جاری، نشان داده است. کاهش واردات خودرو به یک سوم البته کمترین پیامد منفی مصوبه سال گذشته وزارت صنعت است، چه آنکه کارشناسان معتقدند این اتفاق (افت واردات) در پنج بخش تاثیرات منفی خود را خواهد گذاشت. «بازار خودروهای وارداتی»، «بهداشت و درمان»، «یارانه»، «درآمد نیروی انتظامی» و «اسقاط خودروهای فرسوده»، پنج بخشی است که افت واردات خودرو به کشور، آنها را متاثر از خود خواهد کرد. در واقع دخالت وزارت صنعت در واردات خودرو، نه تنها از جهاتی به زیان مشتریان تمام خواهد شد؛ بلکه درآمدهای دولت از ردیف واردات خودرو را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.

افزایش قیمت خودروهای وارداتی

آن طور که کارشناسان عنوان می‌کنند، در صورت ادامه روند افت ورود خودروهای خارجی به کشور، بازار وارداتی پس از ماه رمضان با کمبود عرضه و رشد قیمت مواجه خواهد شد. به گفته آنها، از شواهد و قرائن پیداست که واردکنندگان غیر‌رسمی چندان امکان ثبت سفارش ندارند و از همین رو روند واردات خودرو به کشور به شدت نزولی شده و این معنایی جز افت عرضه و در نتیجه صعود قیمت‌ها ندارد. در واقع همان طور که دخالت دولت در پروسه واردات خودرو در سال ۸۸، به هم ریختگی بازار و دو برابر شدن قیمت‌ها را در پی داشت، این بار نیز همان سرنوشت، انتظار بازار خودروهای خارجی را می‌کشد. به اعتقاد کارشناسان، بازار وارداتی‌ها هم‌اکنون در رکود فصلی به سر می‌برد، اما بعد از ماه رمضان که تقاضا در این بازار افزایش می‌یابد، با افزایش ۴۰ تا ۵۰ درصدی قیمت خودروهای خارجی در کشور روبه‌رو خواهیم شد.

اثر منفی بر بهداشت و یارانه مردم

وزارت صنعت در حالی با مصوبه سال گذشته خود، واردات خودرو به کشور را محدود کرد که به اعتقاد کارشناسان، این موضوع بر درآمدهای دولت نیز اثری کاهشی خواهد گذاشت. کارشناسان بر این باورند که چون دولت بخشی از هزینه‌های اجرای طرح تحول سلامت را از ناحیه واردات خودرو تامین می‌کند (به ازای ورود هر دستگاه خودرو خارجی به کشور، پنج درصد عوارض برای خرید آمبولانس، دریافت می‌شود)، بنابراین کاهش واردات عملا بر این طرح اثر منفی خواهد گذاشت. به‌عبارت بهتر، هرچه خودرو کمتری وارد شود، درآمد مربوط به خرید آمبولانس نیز کاهش می‌یابد و طبعا طرح تحول سلامت دولت، از این ناحیه آسیب خواهد دید. در مورد یارانه‌ها نیز مشابه این اتفاق رخ خواهد داد، چه آنکه دولت برای پرداخت یارانه به مردم، روی درآمد واردات خودرو نیز حساب کرده؛ بنابراین افت ورود خودروهای خارجی به کشور، به بودجه نیز زیان خواهد رساند. دولت معمولا روی درآمد یک میلیارد دلاری واردات خودرو به کشور، حساب باز می‌کند و این در حالی است که اگر روند نزولی فعلی واردات ادامه یابد، این درآمد محقق نمی‌شود و با این حساب، یکی از منابع دولت از این منظر تضعیف خواهد شد.

به محاق رفتن اسقاط خودروهای فرسوده

بدون شک یکی دیگر از پیامدهای منفی افت واردات خودرو به کشور، کاهش اسقاط خودروهای فرسوده خواهد بود؛ زیرا طی چند سال گذشته، فرآیند اسقاط به‌طور مستقیم با واردات خودرو در ارتباط بوده و به نوعی مشتریان خودروهای خارجی هزینه از رده خارج کردن فرسوده‌ها را پرداخت کرده‌اند. مطابق با قانون ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت، واردکنندگان باید به ازای ورود هر خودرو خارجی به کشور، بین یک تا چهار خودرو فرسوده را از رده خارج کنند و اینکه سال گذشته نزدیک به ۴۰۰ هزار دستگاه خودرو فرسوده اسقاط شد نیز ناشی از رشد واردات بود. این در حالی است که اگر طبق پیش‌بینی‌های فعلی، واردات خودرو به کشور طی سال‌جاری به یک سوم سال گذشته افت کند، طبعا خودرو بسیار کمتری نیز از رده خارج خواهد شد. به‌عبارت بهتر، اسقاط خودروهای فرسوده ارتباط مستقیم با ورود خودروهای خارجی به کشور دارد و هر چه واردات کم شود، فرسوده‌های کمتری نیز اسقاط می‌شوند و این موضوع با توجه به عوارض منفی اش (آلایندگی و مصرف سوخت بالا و ایمنی پایین فرسوده‌ها) به هیچ وجه نه به نفع مردم است و نه به نفع دولت.

کاهش درآمد دیگر ارگان‌ها

اما ازآنجاکه بخش قابل توجهی از درآمد نیروی انتظامی را شماره‌گذاری خودروهای خارجی تشکیل می‌دهد، افت واردات بر درآمد این نهاد نظامی نیز اثر منفی خواهد گذاشت. به گفته کارشناسان، نیروی انتظامی به ازای شماره‌گذاری هر دستگاه خودرو خارجی، ۱۰ درصد ارزش CIF خودرو (هزینه خرید کالا در مبدأ به اضافه هزینه بیمه و حمل‌و‌نقل) را دریافت می‌کند و با توجه به واردات بیش از ۱۰۰ هزار دستگاهی سال ۹۳ و با فرض قیمت متوسط ۲۰ هزار دلار برای هر خودرو، ناجا درآمدی بیش از ۲۰۰ میلیون دلار از ناحیه واردات خودرو طی سال گذشته، داشته است. حالا اگر روند نزولی واردات به همین شکل ادامه یابد، بودجه ناجا نیز ورودی قابل توجهی را از دست خواهد داد.

۰۷:۰۶:۱۵ گروه بازار پول: هفته گذشته همزمان با رشد نرخ رسمی و آرامش بازار آزاد، نهاد سیاست‌گذار رسما اطلاع‌رسانی نرخ سه ارز «دلار»، «یورو» و «درهم» را آغاز کرد تا گامی دیگر در راه شفاف‌سازی قیمت‌های بازار برداشته شود.

در دومین هفته خرداد‌ماه فضای بازار ارز آرام بود و دلار در بازه قیمتی ۳۳۲۵ تا ۳۳۳۵ تومان نوسانات محدودی داشت و در نهایت تغییرات قیمتی دلار در این هفته به صفر رسید. همزمان با عدم رشد دلار در هفته گذشته، شیب افزایش نرخ رسمی در مرکز مبادلات ارزی بالا رفت و این نرخ ظرف ۴ روز کاری ۱۲ تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و تا قیمت ۲۸۹۵ تومان رشد کرد؛ عاملی که موجب شد شکاف بین نرخ رسمی و بازار در دومین هفته خرداد‌ماه به نزدیک ۴۳۶ تومان برسدکه کمترین فاصله این دو نرخ از سال ۹۳ بود. با وجود این تغییرات، مهم‌ترین اتفاق هفته گذشته اعلام میانگین موزون نرخ خرید و فروش ارز در پایگاه اینترنتی www.sanarate.ir توسط بانک مرکزی بود؛ به گفته اکثر فعالان رسمی اجرایی شدن اطلاع‌رسانی قیمت از طریق سامانه یاد شده می‌تواند اثرات مثبتی در شفاف‌سازی قیمت‌های بازار ارز داشته باشد.

پیامدهای رسمی‌سازی اعلام نرخ

در چهار روز کاری هفته گذشته دلار ۲ افزایش ۵ تومانی، یک کاهش ۱۰ تومانی و یک روز بدون تغییر را پشت سر گذاشت؛ شاخص بازار ارز روز شنبه پنجمین رشد پیاپی خود را تجربه کرد و با ۵ تومان افزایش به قیمت ۳۳۳۵ تومان رسید. به گفته فعالان، افزایش تقاضای برخی افراد و شرکت‌های تجاری به دلیل تعطیلی‌های انتهای هفته عامل رشد روز شنبه بود. روند افزایشی دلار در روز یکشنبه متوقف شد و این ارز روی نرخ ۳۳۳۵ تومان روز پیشین ایستاد. دوشنبه روند قیمتی تغییر کرد و شاخص بازار ارز با ۱۰ تومان کاهش به ۳۳۲۵ تومان رسید. این کاهش به گفته فعالان ناشی از افت قیمت درهم در بازار دبی بود؛ اما بازار روز دوشنبه به اخبار مهم دیگری نیز توجه داشت. رشد کم‌سابقه نرخ رسمی دلار و اعلام میانگین موزون نرخ خرید و فروش ارز در «سامانه سنا» دو خبر مهم روز دوشنبه بودند. در یازدهمین روز خردادماه نرخ رسمی دلار در مرکز مبادلات ارزی ۶۲ ریال رشد کرد که بیشترین میزان افزایش دلار مبادله‌ای در ۱۱ ماه گذشته بود. افزایش همزمان دلار مبادله‌ای و کاهش دلار بازار منجر به کاهش واگرایی در بهای ارز و رسیدن فاصله این دو نرخ به ۴۳۶ تومان شد. اطلاع‌رسانی نرخ ارز در سامانه اعلام توسط بانک مرکزی در این روز پس از گذشت حدود ۴ ماه‌و نیم از«ابلاغ مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافی‌ها» انجام شد. در سیستم اطلاع‌رسانی مورد اشاره نرخ واقعی کشف‌شده ناشی از تقاضا و عرضه بازار به راحتی در اختیار مخاطبان قرار خواهد گرفت. به گفته برخی فعالان این اطلاع‌رسانی و اعلام نرخ از مجرای رسمی اعتماد به قیمت‌های بازار را افزایش خواهد داد. از سوی دیگر اعلام نرخ از ایجاد تفاوت قیمت‌های زیاد و غیرواقعی در بازار جلوگیری خواهد کرد. هر چند که به گفته فعالان مهم‌ترین اثری که این شفاف‌سازی قیمتی به‌دنبال خواهد داشت، کاهش تاثیر دلالان خرد بر قیمت بازار است. بر اساس «مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافی‌ها» نرخ شروع بازار (Opening Rate) در روز کاری بعد، نرخ پایانی بازار در روز کاری قبل با دامنه تغییرات ۲/ . ± درصد خواهد بود؛ بنابراین بازیگران غیررسمی از این پس به احتمال زیاد نخواهند توانست در ساعات پایانی روز و پس از بسته شدن صرافی‌های مجاز به فعالیت، قیمت دلار را با استفاده از برخی معاملات محدود و بعضا صوری تحت‌تاثیر قرار دهند؛ در واقع نرخ آغازین روز بعد متاثر از معاملات واقعی انجام شده در روز قبل و تا ساعت ۶ بعدازظهر خواهد بود.

این در حالی است که پس از تمدید مذاکرات هسته‌ای در تاریخ ۳ آذر سال ۹۳ دامنه نوسانات دلار بالا رفت و برخی معامله‌گران غیررسمی با انجام رفتارهای هیجانی و ایجاد جو روانی دامنه نوسانات این ارز را افزایش دادند. در آذرماه و اوایل دی‌ماه ۹۳ با افزایش دامنه نوسان، معامله‌گران در برخی از برش‌های زمانی دست از فعالیت کشیدند و تا حد زیادی عرضه‌کننده انحصاری بازار شدند و توانستند با این حربه دامنه نوسانات را بالا ببرند. با این وجود در اواسط دی‌ماه ۹۳ اقدامات نهاد سیاست‌گذار برای کوتاه شدن اثر معاملات صوری و سفته‌بازی در بازار ارز بیشتر شد.

در گام اول بازیگران بازارساز رسمی با فروش ارز دست بالا را در سمت عرضه در اختیار گرفتند تا معامله‌گران غیررسمی با احتکار ارز نتوانند دامنه نوسان را بالا ببرند. در گام دوم با به رسمیت شناختن بازار آزاد برای بالا بردن شفافیت قیمت‌ها مقررات ناظر بر عملیات ارزی صرافی‌ها در تاریخ ۲۸ دی‌ماه ابلاغ شد و اعلام نرخ از مجرای رسمی سرانجام پس از گذشت ۴ ماه و نیم در روز دوشنبه به انجام رسید. البته در نرخ‌های اعلام شده توسط سامانه اعلام نرخ بعضا نکاتی نیز مشاهده می‌شود که ابهاماتی را برای برخی از فعالان ایجاد کرده است. به گفته اکثر فعالان رسمی با وجود نزدیک بودن میانگین قیمتی اعلام شده توسط سامانه اعلام نرخ به بازار آزاد تهران، نرخ خرید اعلام شده در سامانه اعلام نرخ از نرخ فروش در همان ساعت در برخی مواقع بیشتر است. هفته گذشته سکه سومین کاهش هفتگی پیاپی را تجربه کرد؛ کاهشی که با ریزش طلای جهانی در روز پنج‌شنبه، در روز شنبه نیز در صورت عدم افزایش دلار ادامه پیدا خواهد کرد.

۰۷:۰۵:۵۸ اعلام قیمت‌های جدید محصولات پتروشیمی برای معاملات نیمه دوم خرداد و کاهش نرخ پایه عمده کالاها، روند معاملات هفته‌های اخیر تالار پتروشیمی را تغییر داد.

 

مدیرکالایی کارگزاری اطمینان سهم با اشاره به حجم بالای عرضه‌ها در هفته گذشته به «پایگاه خبری بورس کالای ایران» گفت: با وجود رشد عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا، حجم خریدها در هفته گذشته نسبت به هفته‌های قبل کاهش یافته بود، از سوی دیگر برخی محصولات مانند پی وی سی ها، با توجه به کاهش صادرات و میزان ساخت و سازها در انبارها انباشت شده است. جواد موسوی در ادامه خاطر نشان کرد: انتظار افت قیمت پی وی سی همچنان دربازار وجود دارد. این در حالی است که روز سه شنبه گذشته بازار بی رمق بود و تنها برخی از گریدهای خاص با افزایش تقاضا روبه رو بودند. در همین حال حجم زیادی از عرضه‌ها هم وارد مچینگ (مازاد عرضه) شد، به‌طوری که برخی از گریدهای پلی پروپیلن‌ها مانند پلی‌پروپیلن گرید نساجی مارون که پیش‌تر بازار خوبی داشت، وارد سیستم مچینگ شد. براساس این گزارش، معاملات محصولات شیمیایی نیز هفته گذشته آرام برگزار شد. علی جوانمردی کارشناس بازار شیمیایی نیز در این باره به پایگاه خبری بورس کالای ایران گفت: عرضه ۳۰۰ تنی جوش شیرین شیراز با نرخ پایه یک هزار و ۱۹۵ تومان، یک هزار و ۵۸۰ تن تقاضا داشت و معامله‌گران در محدوده یک هزار و ۳۳۰ تا یک هزار و ۳۴۰ تومان برای خرید این کالا رقابت کردند.

جوانمردی معتقد است؛ عرضه اندک جوش‌شیرین سبب شد تا بیشتر خریداران سعی کنند تا این کالا را با نرخ‌های بالاتر از پایه خریداری کنند. در همین حال اکثر محصولات شیمیایی در هفته گذشته و در بورس کالای ایران با نرخ پایه معامله شده و بخش زیادی از عرضه‌ها هم وارد سیستم مچینگ شد.

۰۷:۰۵:۴۳

ایش مستمر ورودی و خروجی محصولات فولادی در سال جاری

مدیر کل صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت درخصوص ابزار حمایتی تعرفه اظهار کرد: در تمام دنیا یکی از ابزارهای حمایتی که متناسب با سیاست‌های دولت قابل تغییر است، موضوع تعرفه است و اصولا ماهیت آن به این دلیل اهمیت دارد که نقش کنترلی و مدیریتی در دامنه تغییرات رفتارهای سینوسی بازار دارد. وی ادامه داد: سال گذشته همزمان با بحث دامپینگی که رخ داد وزارتخانه وارد عمل شد و با جلسات مکرری که با انجمن‌ها و ذی نفعان حوزه فولاد برگزار کرد تصمیم به اخذ تعرفه در برخی محصولات و افزایش نرخ تعرفه برای برخی دیگر از محصولاتی که تعرفه داشتند، گرفته شد.

فاطمیان افزود: اما این موضوع را باید در نظر گرفت که هرزمان استدلال جدیدی در این حوزه به‌وجود بیاید درخصوص تعرفه می‌توانید به کمیسیون ماده یک مراجعه کنید و در آنجا به دفتر مقررات سازمان توسعه تجارت رفته این موضوع جدید را در افزایش، کاهش یا حذف تعرفه طرح کنید. وی ادامه داد: بنابراین تعرفه کنونی تصمیم و وحی مُنزل نیست و از ویژگی حقوق ورودی این است که تابع زمان نیست و هر زمانی می‌توانید حقوق ورودی را بر‌اساس استدلال و دلایل جدید و با در نظر گرفتن کل زنجیره آن تغییر دهید. وی تصریح کرد: برای اثر‌گذاری بیشتر تعرفه در بازار باید در یک بازه مستمر زمانی آن را رصد کرده و بازخورد‌های آن را بگیریم و یکی از کارهایی که بعد از عید به‌صورت هفتگی و ماهانه انجام شده و مقدار واردات و صادرات آن کالا پایش می‌شود؛ کالاهای فولادی است و حتی ما با هماهنگی گمرک این پرونده اختصاصی را ایجاد کردیم چون می‌خواهیم بازخورد آن را دریابیم. فاطمیان اظهار کرد: در بسیاری از موارد کشور‌ها برای حمایت از تولید ابزار‌های ارزشی دیگر را هم لحاظ می‌کنند؛ مثلا حقوق پایه ورودی را برای جلوگیری از یکسری بد‌اظهاری‌های گمرکی تغییر می‌دهند،یا واردات را منوط به صادرات آن کالا می‌کنند یا صادرات را منوط به اولویت تامین نیاز داخل می‌کنند یا در مورد واردات می‌گویند.

یکسان‌سازی نرخ ارز در دستور کار دولت

وی با اشاره به اینکه یکسان‌سازی نرخ ارز در دستور کار دولت قرار دارد، گفت: درخصوص تغییرات نرخ ارز همه می‌دانیم که اگر به سمت یکسان‌سازی رود که در دستور کار ما قرار دارد قطعا مشکلات حل می‌شود، به نحوی که اگر سوء‌استفاده‌ای در زمینه واردات یا اصرار بر واردات کالایی خاص بدون دلیل قانع‌کننده‌ای وجود دارد،ممکن است ناشی از همین تفاوت نرخ ارز باشد کما اینکه امروز خیلی از مدیران واحدها منابع را از تفاوت ناشی از نرخ ارز بالانس می‌کنند که این در واقع مدیریت نیست، بنابراین مادامی که تفاوت نرخ ارز داریم خودش نقطه خطر ما است و رانت ایجاد می‌کند. فاطمیان اظهار کرد: برخی کشور‌ها با روش مزیت مطلق تجاری آدام اسمیت کار می‌کنند و تنها به فکر سود خود هستند و اگر تجارت خارجی دارند با هدف ضرر زدن به آن کشور است، بنابراین با در نظر گرفتن تمام این موضوعات، دولت باید از تولید داخل به هر ترتیب حمایت کند و تعرفه می‌تواند یکی از ابزارهای حمایتی موثر در این زمینه باشد. وی درخصوص وضع تعرفه بر واردات محصولات فولادی و به‌طور خاص ورق فولادی گفت: سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل در جلسه حاضر نبودند اما نامه سندیکا به وزیر صنعت مبنی بر حذف کد تعرفه برای محصولاتی که تولید داخل را ندارد در دست بررسی است. وی ادامه داد: اما برای حل این معادله باید دید و نگاه ملی وجود داشته باشد و با در نظر گرفتن تمام این زنجیره باید همه تولید‌کنندگان برای هم حاشیه سود مناسب قائل شوند و اگر جایی نیاز به تغییر تعرفه‌ای باشد تغییراتی در آن لحاظ شود. وی اظهار کرد: ممکن است در داخل کشور محصولی تولید شود که نسبت به مشابه خارجی قیمت بالاتری داشته باشد اما اینجا باید با در نظر گرفتن منافع ملی این اقدام به‌صورت مقطعی (فروش محصول با قیمت بالاتر) انجام شود.

سلامت گمرکات مبهم است

وی همچنین با اشاره به اینکه سلامت گمرکات نیز حائز اهمیت است، ‌گفت: این میزگرد بسیار خوب است اما موضوع اصلی مساله سلامت گمرکات است؛ چقدر ما به مساله سلامت در گمرکات اطمینان داریم، چقدر در گمرکات درست عمل می‌شود؟ متاسفانه گمرکات ما تخصصی نیستند و بد اظهاری موج می‌زند. مدیر‌کل حوزه صنایع معدنی وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت تاکید کرد: اگر ما در گمرکات تخصصی و نظارت مشکل داریم این موضوع حتما باید اصلاح و دقیق شود و استاندارد‌های محصولات فولادی وارداتی حتما باید رعایت شود. در واقع هر قانونی که می‌خواهیم اجرا کنیم باید در نحوه اجرا و زیر‌ساخت‌ها و اجرای آن نشانه‌های مثبت بودن را ببینیم.

صنایع پایین دستی انعطاف پذیری وضع تعرفه را ندارد

عباس هاشمی، مدیر‌کل صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در این نشست گفت: برای برون رفت از رکود حاکم بر بازار فولاد صرفا افزایش تعرفه راه حل نیست و در واقع تعرفه یکی از ابزارهای حمایت از بخش تولید در کشور است.

وی افزود: در سایر کشورها در مقطعی از زمان برای یک محصول خاص تعرفه وضع و پس از مدتی براساس مصلحت حذف می‌شود از این رو تعرفه به‌عنوان یکی از ابزارهای حمایتی تلقی می‌شود که براساس شرایط قابلیت تغییر دارد. به گفته هاشمی، برخلاف فولاد، صنایع پایین دستی به دلیل آنکه از انعطاف زیادی برخوردار نیستند نمی‌توان به سادگی سازوکار تعرفه‌ای برای آنها تعریف کرد از این رو باید فرآیند قانونی آن طی شود به گونه‌ای که وزارت صنعت باید جلسات هفتگی در کمیسیون ماده یک برگزار کند، چراکه هم اکنون در وزارتخانه بالغ بر ۱۳۰۰ ردیف تعرفه‌ای وجود دارد که باید برای آنها فرم کارشناسی تهیه شود. وی با بیان اینکه تعرفه از ۲۸ اسفند ۹۳ با افزایش روبه‌رو شده، افزود: هم‌اکنون که سه ماه از سال جاری نگذشته تقاضای افزایش تعرفه فولاد تا ۴۰ درصد را هم داشتیم این درحالی است که صنعت توان شوک‌های پی درپی را ندارد. هاشمی با اشاره به اینکه تعرفه تنها راهکار نیست، تصریح کرد: در زمینه برخی از محصولات با محدودیت‌های کمی و حتی فنی در ضخامت‌ها مواجه‌ایم از این رو برای بقا نمی‌توان همه چیز را بومی کرد چراکه دنیا به سمت و سویی می‌رود و باید تفکیک قایل شد و برای هر محصولی تعرفه ویژه وضع کرد و از اعمال تعرفه‌های کیلویی خودداری کرد. مدیر‌کل صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد: به‌عنوان مسوول این بخش از همین جا اعلام می‌کنم با هماهنگی‌های لازم تمامی تولید ورق قلع‌اندود از سوی مبارکه را به‌صورت قرارداد در اختیار متقاضیان قرار می‌دهیم و مشکل متقاضیان این محصول تولیدی مبارکه را حل خواهیم کرد. وی تاکید کرد: به‌عنوان یکی از مجموعه‌های تصمیم گیر در بخش صنعت کشور از بخش مواد اولیه واحدهای تولیدی دفاع می‌کنیم.

استفاده از نظرات سندیکا در وضع تعرفه فولاد

عضو هیات مدیره سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی کشور اظهار کرد: در نظام تعرفه‌ای کل کشور اگر بخواهیم برای بلند‌مدت نگاه کنیم و مشکل الان را هم در نظر بگیریم و بخواهیم به سازمان تجارت جهانی بپیوندیم باید این موضوع را در نظر بگیریم که نرخ تعرفه ما به‌طور میانگین بالا است. مهدی ابویی تصریح کرد: همچنین در این مورد خاص سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل این انتظار را دارد که قبل از برگزاری جلساتی به منظور وضع تعرفه روی محصولات فولادی، طبق قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار از ذینفعان آن محصول نیز دعوت به حضور و مشورت شود. مهدی ابویی سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل را از مصرف‌کنندگان بزرگ محصولات فولاد مبارکه برشمرد و گفت: به گفته مسوولان این شرکت، اعضای سندیکا که بیش از ۱۰۰ شرکت هستند حدود ۳۰ تا ۳۴ درصد محصولات فولاد مبارکه را خریداری می‌کنند. ابویی عنوان کرد: اعضای سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل در‌خواست دارند تا در وضع تعرفه نگاه ملی صورت گیرد، امروز این صنعت با ۲ درصد سود در حال فعالیت است و اگر تعرفه‌ای وضع شود انعطاف لازم را ندارد و این ۳۳ درصد مشتریان مبارکه نیز ریزش خواهند داشت. وی تصریح کرد: اعضای این سندیکا آمادگی دارند سفارشی به میزان ۵۰۰ هزار تن برای ورقی که فولاد مبارکه صادر می‌کند با ۱۰ درصد بیشتر از قیمت صادراتی این شرکت درب کارخانه به‌صورت نقد خریداری کنند.

وضع تعرفه متناسب با ارزش افزوده نیست

ایزد‌پناه، عضو انجمن تولید‌کنندگان فولاد ایران با اشاره به نا‌متناسب بودن نرخ تعرفه بر اساس ارزش افزوده بیشتر نیز اظهار کرد: در حال حاضر تعرفه‌ای که برای انواع ورق وضع شده به هیچ عنوان بر‌اساس ارزش افزوده نیست و این موضوع تعادل در چرخه تولید را مختل کرده است. وی تاکید کرد: همه تولید‌کنندگان بر وضع تعرفه به روش پلکانی بر اساس ارزش افزوده بیشتر اتفاق نظر داریم حالا ممکن است در تعیین میزان آن و تفاوتی که هر پله دارد، اختلاف نظری وجود داشته باشد. ایزد پناه گفت: سال گذشته برای وضع تعرفه پلکانی بر اساس ارزش افزوده صورتجلسه‌ای تنظیم شد اما به محض اینکه به وزارتخانه رفت تمام تعرفه‌های پلکانی باوجود کارشناسی‌های صورت گرفته تبدیل به ۱۵ درصد شد که این موضوع وارد‌کننده را تشویق به واردات محصول نهایی می‌کند نه مواد اولیه، چرا‌که در اغلب کشور‌ها به صادرکنندگان محصولات نهایی مشوق‌های صادراتی تعلق می‌گیرد.

توافق با انجمن فولاد اجرایی نشد

سید علی محمد ابویی از اعضای سندیکای تولید‌کننده لوله و پروفیل فولادی در این میزگرد گفت: مشکل اینجا است که ما تمامی عوامل تولید مورد نیاز را در اختیار داریم، اما باز هم هزینه‌های تمام شده در ایران بالاتر از جهانی است. وی همچنین از اجرایی نشدن توافقی که با انجمن فولاد داشتند انتقاد کرد و گفت: ما با انجمن فولاد توافق‌نامه‌ای درخصوص اینکه واردات ورق زیر دو میلیمتر بدون تعرفه باشد ترتیب دادیم، اما متاسفانه بدون در نظر گرفتن این توافق نامه در حال حاضر تمامی ورق‌ها از تعرفه ۱۵ درصدی برخوردار است. ابویی افزود: این انتظار را داریم که اگر قرار نیست تغییری در تعرفه‌های ورق زیر دو میلیمتر حاصل شود به ما اعلام کنند چطور ورق را با قیمت ۱۹۰۰ تومان خریداری کرده سپس پروفیل را کیلویی ۱۵۰۰ تومان بفروشیم.

آمار بالای سوء‌استفاده از ارز مبادلاتی

رسول عرفانیان یک تولید‌کننده ورق فولادی با اشاره به آمار بالای واردات با سوء‌استفاده از تعرفه گمرکی گفت: متاسفانه پس از رصد میزان واردات ورق سوء‌استفاده از آلیاژی با عنوان Boron بسیار بالا است و باید سریع‌تر برای ممانعت از ورود بی رویه آن اقدامی شود. وی همچنین با انتقاد از تصمیمات ناگهانی در وزارتخانه گفت: ابلاغیه حذف ارز متقاضی سال گذشته صادر شد، اما این تصمیم ۴۸ ساعت بیشتر دوام نیاورد، در حالی که کارشناسی زیادی روی آن صورت گرفته بود. بنابراین پرهیز از تصمیمات ناگهانی برای کمک به این صنعت درگیر رکود امری بسیار حیاتی و ضروری است.

۰۷:۰۵:۲۶ دنیای اقتصاد: در حال حاضر صنعت فولاد کشور در برابر شرایط پر ابهام و پیچیده‌ای نسبت به آینده قرار گرفته است. رکود و افت معنادار تقاضا که دامنه آن به بیش از دو سال گذشته بازمی‌گردد، تعطیلی و خطر ورشکستگی بسیاری از واحدهای تولیدی پایین دست و بالادست زنجیره تولید، افت قیمت محصولات فولادی در بازارهای جهانی و خطرات دامپینگ این کالاها به بازارهای هدف از جمله ایران، رشد قیمت تمام شده فولاد تولید داخل (به دلیل افزایش قیمت انرژی و مواد اولیه) به رغم کاهش اجباری قیمت‌های فروش این محصول متاثر از رکود تقاضا و در نهایت کاهش حجم نقدینگی تولید‌کنندگان و ناتوانی آنها در تامین مواد اولیه که منجر به کاهش معنادار حاشیه سود واحدهای تولیدی شده از جمله مهم‌ترین‌ چالش‌ها و دغدغه‌هایی است که این روزها فعالان فولادی کشور با آن دست به گریبانند.

 

برای برون رفت از این شرایط ناخوشایند البته تلاش‌های گسترده و زیادی از جانب دولت و اعضای انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران و سندیکای تولید‌کنندگان لوله و پروفیل فولادی صورت گرفته و به دنبال آن برخی اقدامات حمایتی از جانب وزارت صنعت، معدن و تجارت اتخاذ شده که از آن جمله می‌توان به عدم تخصیص ارز مبادلاتی برای واردات و افزایش رقم تعرفه اشاره کرد؛البته برای حفظ تولید یکسان‌سازی نرخ ارز نیز در دستور کار دولت قرار دارد که به نظر می‌رسد با اعمال آن بسیاری از سوء‌استفاده‌ها به خصوص در حوزه فولاد حل شود. در این میان با آنکه وضع تعرفه را تنها راهکار به منظور حمایت و حفاظت هر چه بیشتر صنعت فولاد کشور در برابر خطرات مترتب بر دامپینگ محصولات فولادی نمی‌توان قلمداد کرد، اما همین اقدام شاید موثرترین و مستقیم‌ترین مسیری است که می‌توان پیش روی فعالان این صنعت در کوتاه‌مدت تا میان‌مدت قرار داد. چگونگی وضع تعرفه برای اثرگذاری بیشتر بر کاهش خطرات دامپینگ فولاد به کشور، محور میزگردی با حضور مدیر مسوول روزنامه «دنیای اقتصاد»، جمعی از تولیدکنندگان فولادی پایین دست و بالادست زنجیره تولید و مدیر کل حوزه صنایع معدنی و فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده است که هر کدام از طیف‌ها به بیان نظرات و انتقادات خود نسبت به این رخداد از حوزه فعالیت‌شان پرداخته‌‌اند که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

تعیین استاندارد اجباری برای واردات فولاد

رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران که مدیر عامل بزرگ‌ترین‌ تولید‌کننده ورق فولادی کشور به‌شمار می‌رود در این میزگرد به بیان شرایط حاکم بر بازار فولاد و چالش‌های تولید در شرایط سخت رکود فعلی پرداخت. بهرام سبحانی با ارائه آمار تفصیلی شرایط تولید در بازار داخل و خارج را با هم مقایسه کرد و گفت: سال ۹۰ قیمت سنگ‌آهن ۱۶۸ دلار بر هر تن سی‌اف‌آر چین بود که در سال ۹۴ این رقم به ۴۷ دلار کاهش یافته است، اما در بازار داخل با رشد قیمت خرید سنگ‌آهن برای فولادی‌ها روبه‌رو بوده‌ایم به‌طوری که از ۷۸ ریال بر تن بدون هزینه حمل، این رقم به ۲۴۰ تومان در سال ۹۴ افزایش یافته است. وی توضیح داد: همین روند متناقض درخصوص قیمت انرژی نیز حاکم است؛ چرا که در بازه زمانی مورد بررسی قیمت جهانی نفت از ۱۱۵ دلار به حدود ۵۷ دلار در هر بشکه کاهش یافته اما در ایران به‌عنوان مثال قیمت خرید گاز از ۷۰۰ به ۱۵۸۰ ریال بر هر نرمال مترمکعب و قیمت خرید برق از ۳۷۵ ریال بر هر کیلو وات ساعت به ۶۲۱ ریال رسیده است. وی با بیان اینکه تمام گزارش‌های توجیه اقتصادی ۵۰ سال گذشته ایجاد واحد‌های فولادی بر مبنای سنگ‌آهن و گاز بوده است،ادامه داد: متناسب با کاهش قیمت انرژی و سنگ‌آهن در بازارهای جهانی قیمت محصولات فولادی از جمله ورق نورد گرم نیز کاهش یافته اما در ایران قیمت انرژی و مواد اولیه افزایش و متاثر از رکود عمیق تقاضا، بهای محصولات فولادی کاهش یافته و فولادسازان را در شرایط بسیار سختی قرار داده است. رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد در ادامه به بیان ظرفیت تولیدی شرکت‌های فولادی داخل کشور در شرایط رکود اخیر پرداخت و افزود: با توجه به ظرفیت‌های نصب شده قابلیت عرضه محصولات فولادی تخت مشخص است که شرکت‌های داخلی از این ظرفیت‌ها با توان کامل بهره‌برداری نکرده‌اند به‌طوری که درخصوص محصولات گرم از ۷۱ درصد از ظرفیت قابل عرضه به بازار استفاده شده و در مورد محصولات سرد این رقم معادل ۴۹ درصد، گالوانیزه ۴۵ درصد، محصولات رنگی ۲۷ درصد و قلع اندود ۵۴ درصد است. وی افزود: نکته مهم و قابل ذکر در این خصوص این است که در تک تک محصولات فوق اگر سهم شرکت فولاد مبارکه را ۱۰۰ درصد در نظر بگیریم، ظرفیت قابل عرضه به بازار توسط شرکت‌های دیگر ارقام بسیار پایینی بوده وبا حدود ۳۰ درصد ظرفیت است، بنابراین وضعیت رکود عمیق بازار داخل و از طرفی جذابیت بیشتر واردات منجر به کاهش بیش از پیش جذابیت تولید برای واحدهای داخلی شده است.

بلا‌استفاده بودن ظرفیت‌های نصب شده

مدیرعامل فولاد مبارکه در مورد چالش‌های صنعت فولاد کشور نیز به بیان برخی موارد پرداخت و خواستار چاره جویی هرچه سریع‌تر دولت در این خصوص شد. سبحانی گفت: بلااستفاده بودن ظرفیت‌های قابل عرضه محصولات نهایی تخت به میزان حدود ۶۰ درصد یکی از مشکلات حال حاضر این صنعت به شمار می‌رود، در عین حال که به‌رغم اعمال تعرفه‌ها براساس مصوبه مورخ ۴/ ۱۲/ ۱۳۹۳ دولت، موارد متعددی از سوء‌استفاده برخی واردکنندگان مشاهده شده که با به کارگیری ترفندهای گوناگون به اظهار کالای خود در کدهای تعرفه‌ای که دارای حقوق بازرگانی پایین‌تر بوده و اضافه کردن عنصر BORON (بر) برای استفاده از تعرفه‌های پایین تر اقدام کرده‌اند. وی هشدار داد: شرایط حاکم بر بازار به دلیل پایین بودن قیمت محصولات وارداتی منجر به ناامیدی سرمایه‌گذاران از سرمایه‌گذاری در صنعت فولاد کشور شده که این امر توسعه کمی و کیفی این صنعت و دستیابی به اهداف چشم انداز ۱۴۰۴ را با چالش مواجه کرده است. مضاف بر این بالا بودن هزینه‌های تولید و عدم رقابت‌پذیری محصولات تولیدی با محصولات وارداتی، منجر به کاهش حاشیه سود شرکت‌های تولیدی شده که به تبع آن شرکت‌ها نتوانسته‌اند از ظرفیت نصب شده خود کامل استفاده کنند و چه بسا بعضا قصد خروج از این صنعت و واگذاری واحدهای تولیدی خود را دارند که این امر نیز می‌تواند آینده این صنعت را به مخاطره اندازد. رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد با اشاره به شرایط حاکم بر بازار صادرات فولاد دیگر کشورها نیز گفت: افت شدید ارزش پول ملی اوکراین، روسیه و ترکیه و تقویت دلار در مقابل یورو شرایط را برای ارزان فروشی این کشورها فراهم کرده است. تولیدکنندگان فولاد چین با استفاده از حمایت‌های دولتی، دریافت یارانه‌های تولید و مشوق‌های صادراتی و با توجه به کاهش نرخ رشد اقتصادی از ۱۲ درصد به ۷ درصد، مازاد تولید را به میزان ۹۰ میلیون تن در سال ۲۰۱۴ با قیمت نازل به کشورهای دیگر صادر کرده‌اند و قصد دارند در سال ۲۰۱۵ نیز به این روند شدت بیشتری ببخشند. وی ادامه داد: از طرفی به دنبال اعمال تعرفه ۱۸۶ درصدی ایالات متحده آمریکا روی محصولات کلاف گرم روسیه و کاهش شدید نرخ برابری روبل روسیه در مقابل دلار، صادرکنندگان توجه خود را به بازار کشورهای فاقد تعرفه‌های حمایتی از جمله ایران که از بُعد مزیت جغرافیایی بسیار حائز اهمیت است، معطوف کرده‌اند. همین امر باعث شده تا در سال گذشته به‌رغم رکود شاهد ورود بی‌رویه محصولات تخت که از تعرفه برخوردار نبودند، باشیم.

توجه جدی به وضعیت صنعت

علیرضا بختیاری، مدیر مسوول روزنامه «دنیای اقتصاد» در این میزگرد با اشاره به شرایط رکود و تبعات آن برای تولید‌کنندگان گفت: در حال حاضر به علت رکود حاکم بر اقتصاد، صنعت در شرایط مناسبی قرار ندارد که این امر می‌تواند تبعات اقتصادی واجتماعی در کشور داشته و باید جدی گرفته شود. وی هدف از برگزاری این نشست را ارائه راهکارهای اساسی از سوی مسوولان و تصمیم‌گیرندگان درخصوص صنعت فولاد کشور برشمرد و افزود: در این نشست خواستار بررسی اعمال ابزار حمایتی تعرفه‌ای در صنعت فولاد هستیم. بختیاری تصریح کرد: وظیفه ما به‌عنوان یک رسانه این است که سلایق و نظرات مختلف از بخش‌های گوناگون اعم از تولید در بخش‌های خصوصی و دولتی را جمع‌بندی، تحلیل و در نهایت اطلاع‌رسانی کنیم چرا‌که تجربه ثابت کرده تاکنون چنین میزگردهایی بسیار تاثیرگذار بوده است. وی تاکید کرد: به‌عنوان یک رسانه خواستار حمایت از بخش تولید کشور به‌ویژه بخش خصوصی هستیم.

۰۷:۰۵:۰۹ گروه صنعت و معدن: مدیرعامل شرکت توانیر با اشاره به رتبه ایران در تولید برق گفت: ایران رتبه ۱۷ دنیا را در تولید برق دارد. آرش کردی در جمع خبرنگاران با بیان این خبر اظهار کرد: سالانه ۵تا ۶درصد رشد مصرف برق داریم و برای پاسخ به این رشد مصرف باید سالانه ۵۰۰۰ مگاوات به ظرفیت تولیدمان اضافه کنیم.

مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توانیر به افق ۱۴۰۰ کشور اشاره و عنوان کرد: در افق ۱۴۰۰ ما باید ۱۰۰ هزار مگاوات در تولید برق ارتقا و افزایش داشته باشیم و طبق این برنامه باید سالانه ۵ هزار مگاوات به ظرفیت شبکه تولید برق اضافه کنیم. وی اظهار کرد: در برنامه ششم توسعه پیش‌بینی شده که پنج درصد تولید برق شبکه کشور از طریق استفاده از انرژی‌های پاک محقق شود. کردی به افزایش مصرف برق در کشور در ماه‌های گرم سال اشاره کرد و افزود: در آغاز ماه‌های گرم سال با رشد مصرف روبه‌رو هستیم و هفته گذشته متاسفانه با جهش افزایش ۶ تا ۷ درصدی مصرف برق مواجه شدیم. وی جابه‌جایی مصرف با صنایع را راهکاری در راستای کاهش مصرف برق دانست و عنوان کرد: جابه‌جایی مصرف که براساس آن تعمیرات را در ساعات پیک مصرف انجام دهند، برای واحدهای صنعتی که در ساعات پیک مصرف جابه‌جایی داشته باشند، درصدی از بهای برق مصرفی به صورت تشویقی است و صنایع به طور قطع با توجه به این کاهش هزینه از این طرح استقبال می‌کنند. کردی افزود: طرح‌های حمایتی ما برای صنایع حتی اگر کمبود برق نباشد، اجرا می‌شود. در این خصوص نیز در سفر ریاست‌جمهوری هدف‌گذاری شد که زنجان قطب آی‌تی و الکترونیک کشور باشد و خود این مساله سبب می‌شود صنعت برق در استان زنجان توسعه یابد. مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توانیر عنوان کرد: کل ظرفیت‌های تولید و احداث نیروگاه‌ها به بخش خصوصی در حال انجام است و در بخش تولید بنا داریم سرمایه‌گذاری بزرگی صورت دهیم. مدیرعامل توانیر افزود: رشد بی‌رویه مصرف برق تهدیدی جدی به‌شمار می‌رود چراکه امکان سرمایه‌گذاری لازم برای افزایش مصرف وجود ندارد و این موضوع در هیچ جای جهان مرسوم نیست. وی یادآور شد: مدیریت بهینه مصرف برق با ۱۰ درصد صرفه‌جویی در این بخش حاصل می‌شود و از مواجهه با کمبودهای برقی به‌ویژه در فصل تابستان جلوگیری می‌کند. این مقام مسوول مهم‌ترین راهکار مدیریت مصرف برق را کاهش تلفات در شبکه تولید، انتقال و توزیع برق عنوان کرد و خاطرنشان ساخت: با هماهنگی شرکت‌های برق و توزیع برق در استان‌های مختلف به‌زودی نرخ تلفات در شبکه تولید، انتقال و توزیع تک‌رقمی خواهد شد.

عقب‌ماندگی صنعت برق

معاون هماهنگی توزیع شرکت توانیر نیز با بیان اینکه در صنعت برق با کمبود منابع مواجه هستیم، گفت: این در حالی است که این صنعت نیازمند حمایت است. غلامرضا خوش‌خلق بیشترین منابع درآمدی برق را فروش انرژی عنوان کرد و افزود: از سال۸۳ تا سال۸۹تغییری در تعرفه برق ایجاد نشد اما با هدفمندی یارانه‌ها تغییر نرخ برق را داشتیم. وی خاطرنشان کرد: تاکنون باوجود بارش کم باران و گرمای هوا، در تامین برق با مشکل مواجه نشده‌ایم و امیدواریم که این امر همچنان ادامه یابد.

۰۷:۰۴:۵۵ گروه صنعت و معدن: برنامه‌ریزی برای تبدیل ایران به «هاب» صنایع دریایی در منطقه در حالی است که وزیر صنعت، معدن و تجارت صنایع دریایی را در کشور یک صنعت فراموش شده می‌داند؛ به طوری که به اعتقاد محمدرضا نعمت‌زاده، برای کشوری که هزاران کیلومتر مرز آبی دارد، زیبنده نیست که واردکننده تجهیزات خارجی باشد. تاکنون کشتی‌های زیادی برای حمل و فرآورده‌های نفتی و حمل و نقل عمومی خریداری کردیم که اگر به سمت ساخت ۵۰ درصد آنها در داخل حرکت می‌کردیم، اکنون قطب صنعت دریایی در منطقه بودیم.
در این شرایط، متولیان این حوزه به منظور جبران عقب‌ماندگی‌ها، یک سال زمان صرف کردند تا به تدوین نقشه راه برای توسعه صنایع دریایی بپردازند. استراتژی صنایع دریایی برای اولین بار در کشور و با صرف زمانی یک ساله هفته جاری در جلسه شورای‌عالی صنایع دریایی رونمایی می‌شود، چشم‌انداز ۱۰ سال آینده را در این صنعت مشخص و مسیر حرکت در این حوزه را روشن کرده است. با توجه به اهداف سند چشم‌انداز ۲۰ ساله کشور و تاکید مسوولان بر لزوم توسعه دریامحور و نگاه راهبردی به مناطق دریایی، توجه ویژه به صنایع دریایی و به خصوص صنایع فراساحل بسیار حائز اهمیت است. اهمیت استراتژیک توجه به صنایع فراساحل در ایران زمانی نمایان می‌شود که بزرگ‌ترین میدان گازی دنیا یعنی پارس جنوبی بین ایران و قطر مشترک است. در دریای خزر نیز با توجه به حضور فعال کشورهای همسایه و روند افزایش برداشت نفت از این حوزه توسط کشورهای مذکور، محور قرار گرفتن صنایع فراساحل و تسریع در بهره‌برداری از صنایع نفت و گاز، ضرورتی انکارناپذیر است.

چالش‌های توسعه صنایع دریایی

در این میان، اما توسعه صنایع فراساحلی با چالش‌های متعددی روبه‌رو است که عمدتا حول ۱۰ محور شامل: ۱- بالا بودن ریسک سرمایه‌گذاری ۲- حجم بالای سرمایه‌گذاری در صنایع فراساحل۳- تامین منابع مالی پروژه‌ها ۴- مشکلات فنی فعالیت در آب‌های عمیق ۵- ضعف در مدیریت پروژه‌ها ۶- محدود بودن تعداد پیمانکاران داخلی و خارجی دارای صلاحیت بین‌المللی ۷- کامل نبودن زنجیره تخصصی پیمانکاران داخلی در حوزه صنایع فراساحل ۸- فقدان سیاست‌گذاری و انجام سرمایه‌گذاری‌های موازی ۹- عدم استفاده از حداکثر توان ساخت داخل و ۱۰- چالش تامین نیروی متخصص و جذب و نگهداری آنها در حوزه صنایع فراساحل متمرکز است. بر این اساس، بازوی پژوهشی مجلس با انتشار گزارشی جدید و با درنظر گرفتن مشکلات فراروی توسعه صنایع دریایی، راهکارهایی را به منظور احیای این صنعت ارائه کرده است. در این گزارش که از سوی دفتر مطالعات زیربنایی معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی منتشر شده قابلیت‌های منطقه‌ای مبتنی بر اقتصاد دریامحور در بخش‌های صنعت و انرژی بررسی شده است. بر اساس این گزارش صنایع دریایی را شاخه‌ای از صنایع می‌داند که در چارچوب فرآوری و تولید محصولات متکی بر دریا و سواحل آن تعریف می‌شود. این صنایع می‌توانند گروه‌های کشتی‌سازی، خدمات بندری، شیلات و ماهیگیری، محصولات پتروشیمی، انرژی (نفت، گاز، برق) و سایر صنایع مانند انرژی‌های نو را دربرگیرند. تجربیات کشورهای مختلف مانند سنگاپور و فیلیپین در صنایع فراساحلی الگوی پیشرفت کشورهای قطر، امارات و بحرین شده است. از این رو اهمیت دادن به توسعه صنایع فراساحل مبتنی بر اقتصاد دریامحور برای عقب نماندن از همسایگان حاشیه خلیج فارس و جهان ضروری است. فیلیپین با هدایت جوانان خود به صنایع دریایی در حال حاضر دارای بیشترین دریانوردان جهان است؛ به طوری که آنها سالیانه هفت میلیارد دلار برای کشورشان درآمدزایی دارند. سنگاپور نیز با داشتن صرفا ۱۷۰ کیلومتر طول سواحل دریایی، در حال حاضر در ۶ زیرشاخه صنایع دریایی رتبه‌های برتر جهانی را دارا است؛ به همین نحو امارات متحده عربی از نظر صنایع دریایی از ایران سبقت گرفته و قطر با توسعه صنایع نفت و گاز توانسته در برداشت میادین مشترک با ایران حرف اول را بزند. این مثال‌ها می‌توانند در توسعه صنایع دریامحور در ایران مورد توجه قرار گیرد.

بازنگری و به روزرسانی قوانین

مرکز پژوهش‌های مجلس با توجه به مشکلات فراروی توسعه صنایع دریایی راهکارهایی را در این زمینه ارائه می‌کند. بر اساس این گزارش، به منظور رسیدن به اهداف صنعت بندری و حمل و نقل دریایی کشور، لازم است به مواردی چون بازنگری و به روز کردن قوانین، آیین‌نامه‌ها و مقررات حوزه اقتصادی، سرعت در ارائه خدمات ایمن، پایدار و استاندارد تعمیر و ساخت کشتی، سهولت دسترسی و ایجاد ارتباط بین مسوولان و مشتریان دریافت‌کننده خدمات ایمن و قدرت ایجاد ارزش افزوده در زمینه‌های جدید اشاره کرد.

از سوی دیگر، شناسایی برتری‌ها و عدم برتری‌ها در خدمات ایمن، پایدار و استاندارد تعمیر و ساخت کشتی، بارگیری، حمل، تخلیه، تحویل کالا و گردشگری باید مورد توجه قرار گیرد.

هم‌اکنون بیش از ۹۰ درصد صادرات و واردات کشور از طریق بنادر کشور انجام می‌شود و سالانه ۴۰ هزار فروند کشتی از تنگه هرمز عبور می‌کنند که ۱۴ هزار کشتی بزرگ اقیانوس پیما و نفتکش هستند؛ همچنین سالانه ۱۱۰ میلیون تن کالا در بنادر تجاری و ۱۳۵ میلیون تن کالای نفتی در بنادر نفتی کشور جابه جا می‌شود. بر این اساس برای داشتن صنایع دریایی پویا، فعال و اثرگذار در معادلات بین‌المللی باید خبرگان دریایی کشور که منتخب اتحادیه‌ها و انجمن‌های صنفی مستقل و آزاد کشورند با همفکری اندیشمندان و کارشناسان صاحب‌نام جوامع مترقی دریایی دنیا و نیز تحقیقات و مطالعات مستمر و هدف‌دار به اصلاح و تدوین قوانین و مقررات حقوقی و قضایی صحیح، فراگیر، کارآمد و به روز در حوزه دریا بپردازند تا عقب‌افتادگی‌های ناشی از وجود قوانین ناقص و ناکارآمد را جبران کند. بر اساس این گزارش، طبق آمارهای به ثبت رسیده طی ۵۰ سال گذشته احتیاج جهان به انرژی به مقدار قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ بنابراین استفاده از منابع باد، نور، خورشید، جزر و مد و امواج دریایی در تولید انرژی‌های نو می‌تواند در گستره سواحل دریایی ایران (به ویژه سواحل جنوبی) مورد توجه باشد. همچنین وجود ذخایر عظیم سوخت فسیلی (نفت و گاز) در خلیج فارس و مرحله بعدی در دریای خزر از جمله پتانسیل‌های ایران در این زمینه است.

راهکار پیشرفت در توسعه صنعت

حال در این شرایط چنانچه بخواهیم در بخش صنعت و انرژی‌های نو در سواحل و مناطق فراساحل پیشرفتی داشته باشیم، لازم است زیرساخت‌های مناطق ساحلی رشد بیش از پیش را داشته باشند. از این رو ارتباطات ساکنان مناطق ساحلی با کشورهای حوزه خلیج‌فارس و تبادل سرمایه‌ای برای انجام سرمایه‌گذاری‌های مشترک بخش خصوصی با مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی (به‌ویژه کشورهای حاشیه خلیج‌فارس) به گسترش شبکه‌های ارتباطی و دسترسی نظیر مخابرات، شبکه اینترنتی پرسرعت، حمل و نقل جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی نیازمند است.

در عین حال، خوشه‌های‌های صنعتی دریا محور تنها مختص به یک استان ساحلی نیست، بلکه باید دولت و نهادهای مسوول تمامی استان‌های ساحلی را در این خصوص درگیر کرد. بنابراین تهیه نقشه راه و طرح جامع در این زمینه از سوی وزارتخانه‌های صنعت، نیرو، اقتصاد، جهادکشاورزی، وزارت علوم و وزارت دفاع لازم و ضروری است.

از سوی دیگر، ایجاد شهرک‌های فناوری در استان‌های ساحلی و انتخاب سایت مناسب برای ایجاد تحول در زمینه‌های صنایع فراساحلی، کشتی سازی، انرژی‌های نو باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد. لازم است با پیشرفت مذاکرات هسته‌ای ایران با ۱+۵، کندی رشد بخش فراساحل به دلیل تحریم‌ها پیگیری و حل و فصل شود. از سوی دیگر، بهره‌برداری از سرمایه‌گذاری‌هایی که تاکنون در بخش صنایع دریایی صورت گرفته در دستور کار قرار گیرد. توسعه و ارتقای سرمایه‌گذاری در بخش صنایع فراساحل از دیگر مواردی است که باید مدنظر قرار گیرد. همچنین باید به فناوری سکوهای شناور و فناوری‌های زیردریایی برای میادین آب‌های عمیق که سریع‌ترین رشد را در پروژه‌های فراساحل دارند توجه ویژه داشت. البته صنایع فراساحل را نباید فقط در حوزه حفاری چاه‌های نفتی و میادین گازی، ساخت و نصب سکو دسته‌بندی کرد؛ بلکه می‌توان با ورود به سایر حوزه‌های مرتبط با این صنعت از جمله انرژی‌های نو و انتقال مواد، ترانزیت، تحقیقات دریایی، اتصال جزایر، پروژه‌های مربوط به اسکله‌ها و ترمینال‌های ساحلی را هم بررسی و از دیگر ظرفیت‌های این صنعت در این بخش استفاده کرد. در این میان، دولت باید با استفاده از قانون توسعه و حمایت از صنایع دریایی مصوب خرداد ماه ۸۷ (که به گفته برخی از کارشناسان به نحو مطلوبی اجرا نشده است) به صنایع فراساحل کشور بیشتر توجه کند. مطابق با ماده یک این قانون به دولت اجازه داده می‌شود برای مطالعه، تبیین، تنظیم و اعمال انواع حمایت از صنایع دریایی (ساخت، تولید، تعمیر و نگهداری انواع مختلف تجهیزات شناور و …) رفع مشکلات و عوامل بازدارنده با رعایت ملاحظات زیست محیطی، به شرطی که در اساسنامه خواهد آمد، صندوق توسعه صنایع دریایی را به صورت شرکت با سرمایه اولیه ۴۰۰میلیارد ریال تاسیس کند.

۰۷:۰۴:۴۱ دنیای اقتصاد: روز گذشته نشست وزرای کشورهای عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت، (اوپک) در وین برگزار شد و همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد این نشست بدون اخذ تصمیمی برای کاهش سطح تولید و با تثبیت میزان تولید نفت خام در رقم ۳۰ میلیون بشکه به کار خود پایان داد. اگرچه این نشست در صحنه تصمیم‌گیری برای کاهش سطح تولید شاهد اتفاق خاصی نبود، اما وزیر نفت کشورمان با دو اقدام مهم از فرصت پیش‌آمده در این اجلاس به نفع کشور بهره‌برداری کرد. بیژن زنگنه طی روزهای منتهی به برگزاری نشست اوپک با ارسال نامه‌ای به این سازمان خواستار آن شد که کشورهای عضو برای بازگشت نفت کشورمان جا باز کنند. وزیر نفت در این نامه اعلام کرده است اگر اعضای اوپک می‌خواهند قیمت‌ها در همین حدود بماند، باید شرایط بازگشت نفت کشورمان را فراهم کنند. به گفته وی، ما نامه خود را نوشته‌ایم و درباره اقدام خود برای افزایش تولید نفت منتظر تصمیم هیچ‌کس نیستیم. وزیر نفت اعلام کرده است که با رفع تحریم‌های غرب، ایران قادر است در عرض یک ماه ۵۰۰ هزار بشکه توان صادراتی خود را افزایش دهد. اقدام دوم زنگنه، اما دیدار و گفت‌وگوی وی با غول‌های بزرگ نفتی و گازی دنیا از جمله شل، توتال و لوک اویل است که با محوریت بازگشت شرکت‌های بزرگ به صنعت نفت و گاز کشور صورت گرفته است.

وزیر نفت در نشست ۱۶۷ اوپک اعلام کرد

گروه نفت و پتروشیمی، نسیم علایی: روز گذشته وین میزبان ۱۲ عضو سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت بود و نشست ۱۶۷ اوپک در مقر این سازمان برگزار شد. نشست ۱۶۷ در دو پرده قابل بررسی است؛ یکی تثبیت سقف تولید این سازمان که توسط کشورهای عضو به آن رای داده شد و دیگری تاکید دوباره وزیر نفت بر بازگشت نفت کشورمان در دوران پسا تحریم.

کشورهای عضو تصمیم گرفتند سقف تولید این سازمان را روی ۳۰ میلیون بشکه ثابت نگه دارند، این در حالی است که این سازمان ماه‌ها است که این سقف تولید را شکسته و بسیار بیش از ۳۰ میلیون بشکه تولید و عرضه می‌کند. بر همین اساس و با توجه به اظهارات برخی مقامات این سازمان اخذ تصمیم این سقف تولید دور از انتظار نبود.

در این بین وزیر نفت کشورمان، بیژن نامدار زنگنه نیز به‌عنوان یکی از سران این سازمان در نشست ۱۶۷ حاضر شد و اعلام کرد که اوپک اگر خواهان این است که قیمت نفت در محدوده کنونی باقی بماند(و شاهد افت دوباره قیمت‌ها نباشیم) باید برای نفت ایران جا باز کند. زنگنه این بار اعلام کرد که ۶ تا ۷ ماه پس از رفع تحریم‌ها ایران قادر است به میزان پیش از تحریم‌ها نفت تولید کند. زنگنه همچنین با غول‌های بزرگ نفت و گاز جهان درخصوص بازگشت آنها به صنعت نفت ایران در دوران پسا تحریم گفت‌وگو کرد.

اوپک سقف تولید خود را تثبیت کرد

اوپک برای هفتمین دوره پیاپی سقف تولید خود را ۳۰ میلیون بشکه تعیین کرد این در حالی است که پیش از آن همه گمانه‌زنی‌ها از تثبیت سقف تولید این سازمان‌ خبر می‌دادند. این در حالی است که در نشست قبلی این سازمان ثابت ماندن سقف تولید آن روی ۳۰ میلیون بشکه با جنجال‌های بسیاری همراه بود اما در این نشست به نظر می‌آمد بین اعضای این سازمان هماهنگی بیشتری برای اخذ این تصمیم وجود داشته است.

برای هفتمین دوره پیاپی است که اوپک سقف ۳۰ میلیون بشکه‌ای را برای تولید نفت خود تعیین می‌کند، سقفی که در حال حاضر برای ماه‌های زیادی است که شکسته می‌شود و کشورهای عضو به آن پایبند نیستند. در حال حاضر براساس آخرین آماری که خبر گزاری رویترز منتشر کرده است این سازمان در ماه مه ‌روزانه ۲۲/ ۳۱ میلیون بشکه تولید کرده است یعنی ۲۲/ ۱ میلیون بشکه بیش از سقف تعیین شده. شاید همین مساله یکی از عواملی است که نتیجه این نشست را قابل پیش‌بینی کرده بود.

در نشست قبلی این سازمان تثبیت سقف ۳۰ میلیون بشکه‌ای با مخالفت‌های زیادی همراه بود و اعضای این سازمان به دو گروه تقسیم شده بودند؛ در یک سمت عربستان به همراه سه کشور کویت، امارات و قطر حضور داشت و در سمت دیگر ۸ عضو باقی مانده این سازمان از جمله ایران که خواهان کاهش تولید اوپک بودند. در حال حاضر عربستان همچنان معتقد است که سیاست اوپک موفق بوده و از قیمت‌ کنونی نفت راضی است.

عربستان در نشست ۱۶۶ با اعلام اینکه به دنبال حفظ سهم اوپک از بازار نفت است با کاهش تولید مخالفت کرد. دکتر محمد‌صادق جوکار یکی از کارشناسان موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی در این خصوص به «دنیای اقتصاد» گفت: «اصرار عربستان بر عدم مداخله اوپک در کاهش عرضه به بازار» برای مقابله با ورود نفت‌های نامتعارف به بازار است که منجر به کاهش اهمیت استراتژیک عربستان در بازار‌های بین‌المللی شده است. وی افزود: دلیل اتخاذ این سیاست از سوی عربستان نیز روشن است، مقامات عربستان معتقدند دلیل اصلی کاهش همکاری استراتژیک ایالات متحده با این کشور در مورد موضوعاتی مثل سوریه، پرونده هسته‌ای ایران و تحولات منطقه ای، به دلیل افزایش استقلال انرژی این کشور و کاهش وابستگی واردات نفتی به‌ویژه از خاورمیانه است. از این‌رو باید با جلوگیری از تداوم روند فزاینده تولید نفت شیل، اهمیت استراتژیک کشور خود را برای ایالات متحده بالا ببریم.

جوکار درخصوص اینکه آیا سعودی‌ها به هدف خود یعنی خروج نفت شیل از دایره رقابت رسیده‌اند، گفت: برای بررسی این موضوع به زمان بیشتری نیاز است زیرا هرچند تعداد دکل‌های حفاری ایالات متحده از ۱۶۴۰ دستگاه در ماه اکتبر ۲۰۱۴ به حدود ۶۵۰ دکل حفاری کاهش یافته است اما همانگونه که پیش‌بینی می‌شد، این کاهش دکل‌ها، تاثیر محسوسی در تولید این کشور تاکنون نداشته و عمدتا منجر به عدم تحقق برنامه‌های رشد تولید ایالات متحده در سال‌های آینده خواهد شد. زیرا میادین فعال تولید نفت شیل ایالات متحده هزینه‌های سرمایه‌گذاری(CAPEX) خود را در برهه بالا بودن قیمت نفت انجام داده و می‌توانند با قیمت‌های پایین‌تر از ۵۰ دلار نیز به تولید اقتصادی بپردازند. بنابراین، سیاست عربستان در مورد مقابله با تهدید روزافزون ورود نفت شیل به بازار، زمانی محقق خواهد شد که اول از لحاظ زمانی ادامه یابد و دوم سرمایه‌گذاری‌های جدید تولید نفت شیل کاهش یا متوقف شود. آمارها نشان می‌دهد سیاست عربستان در بخش دوم تاکنون موفق بوده و باید این سیاست ادامه یابد.

نشست روز گذشته اوپک بر خلاف نشست قبلی این سازمان با جنجال کمتری برگزار شد و به نظر می‌رسد تصمیم به عدم کاهش تولید کمتر از قبل مخالفانی داشته است. اینکه این هماهنگی به دلیل اقناع دیگر اعضای این سازمان برای عدم کاهش تولید است یا اینکه از انفعال و ناامیدی ۸ عضوی که در نشست ۱۶۶ بر کاهش تولید تاکید داشتند در برابر عربستان نشات می‌‌گیرد، چندان مشخص نیست. این ۸ عضو پیش از نشست اوپک قیمت منصفانه را حدود ۸۰ دلار اعلام کردند از جمله اینکه زنگنه نیز از قیمت‌های کنونی نفت اعلام نارضایتی کرد در حالی که علی النعیمی، وزیر نفت عربستان رضایت خود از قیمت‌های کنونی نفت را اعلام کرد و تصمیم اوپک درخصوص عدم کاهش تولید این سازمان را موفقیت‌آمیز دانست و گفت: این طرح نتیجه داد. شما می‌بینید که تقاضا رو به رشد است و عرضه نیز کند شده است.

از خبرهای دیگری که از نشست ۱۶۷ اوپک به گوش رسید خبر اعلام علاقه اندونزی برای بازگشت به اوپک است. اندونزی سال ۲۰۰۹ سازمان اوپک را ترک کرد؛ چراکه افزایش تقاضای داخلی و همچنین کاهش تولید در اندونزی، این کشور را به واردکننده عمده نفت بدل کرده بود؛ این کشور نزدیک به ۵۰ سال در اوپک عضویت داشت. حال بعد از گذشت ۶ سال وزیر انرژی اندونزی، «سودیرمان سید» روز پنج‌شنبه نسبت به پیوستن دوباره این کشور به سازمان کشورهای صادرکننده نفت تا پایان سال جاری میلادی و در نشست بعدی اوپک ابراز امیدواری کرد.

نامه ایران به اوپک برای بازگشت نفت ایران

در این بین وزیر نفت کشورمان به بازگشت نفت ایران بعد از رفع تحریم‌ها تاکید کرد؛ هرچند که بازه زمانی طولانی‌تری را برای افزایش تولید نفت ایران اعلام کرده است.

بیژن زنگنه در جریان سخنرانی چهارشنبه خود در سمینار بین‌المللی اوپک در وین که ریاست آن را بر عهده داشت، گفت: معتقدیم که بازگشت نفت ایران به بازار به‌طور تدریجی انجام می‌‌شود؛ اما به زمان زیادی نیاز ندارد؛ ما بلافاصله یا یک ماه پس از لغو تحریم‌ها، روزانه نیم میلیون بشکه عرضه نفت را افزایش می‌دهیم و پس از ۶ تا ۷ ماه پس از تحریم یک میلیون بشکه به تولید روزانه خود خواهیم افزود. زنگنه پیش از این اعلام کرده بود که در بازه زمانی دوماه پس از تحریم‌ها تولید نفت را یک میلیون بشکه افزایش خواهد داد.

وزیر نفت همچنین بر همراهی اوپک برای بازگشت ایران به بازارهای جهانی نفت تاکید کرد و گفت: مطمئن هستم که کشورهای عضو اوپک همراهی می‌‌کنند و بازگشت ایران را به بازار مدنظر قرار می‌دهند. این در حالی است که وی از ارسال نامه‌ای به اوپک با مضمون برنامه ایران برای بازگرداندن تولید نفت خود به ارقام پیش از دوره اعمال تحریم‌ها، بلافاصله پس از لغو تحریم‌ها خبر داد.

۰۷:۰۴:۲۷ دنیای اقتصاد: کارشناسان اقتصادی معتقدند تورم به هسته سخت خود رسیده است. در این شرایط تیم اقتصادی دولت مدلی را پیش‌بینی کرده است که در صورت اجرایی شدن آن هسته سخت تورم شکافته خواهد شد. بر اساس این مدل «اصلاح نظام بانکی» عامل اصلی دستیابی به تورم تک‌رقمی پایدار است. در این مدل «تغییر رابطه بانک با ۳ بخش بنگاه، ساخت‌وساز و دولت»، «برطرف کردن تنگنای اعتباری»، «افزایش سرمایه بانک‌ها»، «واگذاری دارایی‌ها»، «اصلاح نارسایی ترازنامه بانک‌ها»، «رفع مطالبات غیر جاری بانک‌ها» و «پرداخت بدهی‌های دولت به نظام بانکی» به‌عنوان ۷ ابزار اصلاحات پیش‌بینی شده‌اند.

به اعتقاد کارشناسان اصلاحات مذکور می‌تواند در نهایت به تورم تک‌رقمی پایدار منجر شود.

بیست و پنجمین همایش سالانه سیاست‌های پولی و ارزی با هدف تورم تک‌رقمی پایدار، الزامات سیاستی و نهادی روزهای یکشنبه و دوشنبه هفته گذشته برگزار شد. در مراسم اختتامیه این همایش پنل تخصصی به‌منظور بررسی الزامات سیاستی و نهادی تورم تک‌رقمی پایدار برگزار شد. در این پنل مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری، علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی و ولی‌الله سیف رئیس‌کل بانک مرکزی به سوالات مطرح شده از سوی فرهاد نیلی، رئیس پژوهشکده پولی و بانکی پاسخ دادند.

رابطه اقتصادکلان و معضلات کنونی نظام بانکی

دکتر مسعود نیلی درباره دو موضوع «رابطه اقتصادکلان و معضلات کنونی نظام بانکی» و «راهکار حل مساله مطالبات نظام بانکی از دولت» توضیحاتی را ارائه کرد. به گفته نیلی برای حل مشکل کنونی اقتصاد کشور و به‌ویژه نظام بانکی که از آن به‌عنوان «تنگنای مالی» یاد می‌کنیم باید ریشه‌یابی دقیقی داشته باشیم.

وی با بیان اینکه ما با مشکلی مواجهیم که در ظاهر پارادوکسیکال است، افزود: یعنی با اینکه حجم نقدینگی در اقتصاد ایران بالا است، عنوان می‌شود با کمبود نقدینگی مواجه هستیم، اما به بیان دقیق‌تر باید بگوییم که ما با کمبود توان تسهیلات‌دهی نظام بانکی روبه‌رو شده‌ایم.

وی ادامه داد: حال اگر بخواهیم آدرس ایجاد این مشکل را بیابیم باید به سیاست‌های اقتصادکلان در دوره وفور درآمدهای نفتی توجه کنیم. ما در یک دوره زمانی با ورود حجم زیادی از منابع ارزی به اقتصاد و منابع ریالی به دولت مواجه شدیم. این منابع زیاد باعث بروز بیماری هلندی در اقتصاد شد که نتیجه آن ثابت ماندن نرخ ارز و افزایش واردات بود که تولید داخل را به واردات وابسته کرد. همچنین این افزایش درآمد باعث رشد جهشی هزینه‌های دولت شد و به افزایش نقدینگی انجامید.

نیلی گفت: در این زمان ما با سه پدیده روبه‌رو شدیم، رشد جهشی سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و ارائه تصویر سودآور این بخش در آینده، افزایش کم‌عمق تولید وابسته به واردات و افزایش قابل‌توجه تعهدات دولت.

وی با بیان اینکه می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که تمام این پدیده‌ها به‌واسطه سیاست‌های اقتصادکلان ایجاد شد، تصریح کرد: ناگهان در همین شرایط، به‌واسطه تحریم‌ها دسترسی بخش تولید که کاملا وابسته به واردات شده بود به بازارهای بین‌المللی قطع یا بسیار محدود شد که به معنی افزایش قابل‌توجه هزینه‌های تولید است، دولت نیز به دلیل کاهش قابل‌توجه صادرات نفت خام با کمبود شدید منابع مواجه شد و بخش مسکن نیز وارد رکود شد.

نیلی ادامه داد: این دو مساله نظام بانکی را تحت فشار بالایی قرار داد چون پولی که در این بخش‌ها هزینه شده بود بازگشتی به نظام بانکی نداشت.

مشاور اقتصادی رئیس‌جمهوری افزود: صنعت به دلیل جهش نرخ ارز و تحریم آسیب دید و دولت هم که برای خود تعهدات فراوانی ایجاد کرده بود به دلیل نزول قابل‌توجه صادرات نفت، با کاهش شدید منابع درآمدی خود مواجه شد.

در مجموع انجماد بخشی از سرمایه‌ها در بازار مسکن، ناتوانی صنعت از بازگرداندن تسهیلات به دلیل تحریم و جهش نرخ ارز و کسری منابع دولت، فشار شدیدی به نظام بانکی تحمیل کرد. یعنی اثر سیاست‌های اقتصادکلان در این دوره به دلیل بانک‌محور بودن اقتصاد ما به شکل یک فشار شدید به نظام بانکی وارد شد که امروز اثرات آن را مشاهده می‌کنیم.

وی تاکید کرد: در این شرایط بخش اعظم مطالبات بانک‌ها از دولت است که برخلاف سایر کشورهای دنیا، مطالبات بی‌کیفیتی محسوب می‌شود چون مشخص نیست دولت چه زمانی و به چه صورتی و به چه میزان این مطالبات را تسویه خواهد کرد.

به گفته نیلی اکنون بانک‌هایی که باید با استفاده از بازگشت تسهیلات، توان وام‌دهی خود را حفظ کنند به ناچار تمام اتکای خود را روی سپرده‌ها متمرکز کرده‌اند و این به معنی افزایش مستمر هزینه تجهیز منابع برای بانک‌هاست که خود را به‌صورت نرخ‌های بالای بانکی متجلی می‌سازد.

وی تاکید کرد: اینک ما نیاز داریم که رابطه بانک و بنگاه، بانک و بخش ساخت‌وساز و بانک و دولت را اصلاح کنیم. به‌ویژه رابطه بانک و دولت باید دچار اصلاحات ساختاری و نهادی شود، اما نکته مهم این است که انجام این اصلاحات حتی در شرایط مساعد اقتصاد نیز بسیار دشوار است چه رسد به اینکه در حال حاضر در شرایط کاملا نامساعد اقتصادی قرار داریم. برای پایان این بخش این مثال را بزنم که هم‌اکنون رئیس‌کل بانک مرکزی از دولت مطالبه می‌کند که پول خریدهای تضمینی به بانک بازگردد. چون دولت برخی محصولات کشاورزی را با قیمت تضمینی که فاصله زیادی با قیمت فروش دارد، می‌خرد و به دلیل ایجاد رضایت اجتماعی زیر بار این رابطه نامتوازن می‌رود، اما در نهایت این عدم‌تعادل را به نظام بانکی تزریق می‌کند. اینجاست که اهمیت اصلاح رابطه دولت و بانک خود را نشان می‌دهد.

راهکار حل مساله مطالبات نظام بانکی از دولت

نیلی در بخش دوم سخنان خود درباره مساله مطالبات نظام بانکی از دولت با بیان اینکه برای حل مساله حجم بزرگ بدهی که با محوریت بانک‌ها شکل گرفته دو راه بیشتر وجود ندارد، گفت: «تورم» یا «ایجاد بازار بدهی» این دو راه هستند. به طور طبیعی راهکار اول مطلوب نیست. راهکار دوم همان انتشار صکوک اجاره است که در قانون خروج از رکود دیده شده است، اما باید این مساله را مدنظر قرار دهیم که ما تاکنون چنین تجربه‌ای در اقتصاد ایران نداشته‌ایم. صکوک اجاره هیچ شباهتی به اوراق مشارکت ندارد. وی با بیان اینکه در قانون خروج از رکود سه ساز و کار دیده شده است که باید به ترتیب اولویت طی شود، گفت: در قدم اول باید بدهی شرکت‌ها با دولت تهاتر شود. در قدم دوم باید آن دسته از بدهی شرکت‌های دولتی که منشأ آن سیاست‌های دولت بوده است از ترازنامه این شرکت‌ها پاک شود و به‌عنوان بدهی دولت محسوب شود. در قدم سوم وقتی مطالبات از دولت تجمیع و مشخص شد، بازار بدهی طراحی و ایجاد شود که بتواند گشایشی در اقتصاد ایجاد کند و هر اندازه که در این بازار گشایش ایجاد شود توان تسهیلات‌دهی بانک‌ها هم افزایش یابد.

دکتر نیلی در پایان تصریح کرد: در حالی که این قدم‌ها را برمی‌داریم باید توجه کنیم که شوک نفتی از سال گذشته با کاهش قابل‌توجه قیمت نفت آغاز شده است در سال جاری اثرات خودش را نمایان می‌کند. همه اینها به این معنا است که عبور از شرایط اقتصادی سال ۱۳۹۴ کار بسیار دشواری است.

مهار تورم شرط لازم رشد اقتصادی

علی طیب‌نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی در ادامه این پنل تخصصی با بیان اینکه در شرایط تورمی، بی‌ثباتی و عدم اطمینان در بازار‌های مختلف حاکم و امکان سرمایه‌گذاری از سرمایه‌گذار سلب می‌شود، افزود: در بین ۱۹۸ کشور دنیا تنها چند کشور تورم دو رقمی دارند و اگر نتوانیم تورم را مهار کنیم این معضل به کاهش قدرت رقابت تولید، سرکوب صادرات و تشویق واردات و در نهایت،کاهش رشد ملی می‌انجامد.

طیب‌نیا مشکل تولید در کشور را تنگنای اعتباری خواند و گفت: انجماد دارایی‌های نظام بانکی در نتیجه بدهی دولت به بانک ‌مرکزی، مطالبات غیرجاری و دارایی‌های مازاد بانک‌ها در کنار سرمایه پایین بانک‌ها امکان اعطای تسهیلات به بخش تولید را سلب کرده است.

وزیر امور اقتصادی و دارایی راه‌حل اصولی برای دستیابی به رشد اقتصادی را در برطرف کردن تنگنای اعتباری، افزایش سرمایه بانک‌ها و واگذاری دارایی‌ها برشمرد و گفت: برخی از این اقدامات سهل و برخی مانند مشکل ترازنامه بانک‌ها امری دشوار هستند ضمن آنکه برای حل مشکل تنگناهای اعتباری باید به سمتی رفت که آثار تورمی بر اقتصاد نداشته باشد.

وی افزود: در بررسی‌های سال گذشته محرز شد یکی از دلایل رکود تورمی فعلی بحث بدهی‌های دولت به نظام بانکی و بخش خصوصی است که بر همین مبنا از همان سال گذشته برای حل و فصل این موضوع برنامه‌ریزی کردیم و اولین قدم تاسیس یک دفتر بود که میزان واقعی دیون دولت را برآورد کند چرا که تاکنون هیچ مرجع رسمی برای برآورد دیون دولت نداشتیم.

طیب‌نیا تصریح کرد: دولت یازدهم با اینکه با کاهش شدید درآمدهای نفتی مواجه شده اما مصمم است هرچه زودتر بدهی‌های خود را با بانک‌ها و بخش خصوصی تسویه کند.

لزوم اصلاح نارسایی ترازنامه بانک‌ها

ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی نیز در این پنل تخصصی به لزوم اصلاح نارسایی ترازنامه بانک‌ها اشاره کرد. وی دارایی‌های بانک‌ها مندرج در صورت‌های مالی را که در عمل قابل وصول نیستند، بزرگ‌ترین اشکال موجود در ترازنامه آنها برشمرد و اظهار کرد:‌ بخشی از این دارایی‌ها، مطالبات بانک‌ها از دولت است که با توجه به عزم جدی دولت برای استقرار انضباط پولی، امیدواریم به صورت مرحله‌ای این مطالبات وصول شود. وی بخش دیگر دارایی‌های غیرقابل وصول بانک‌ها را دارایی‌های غیرمالی معرفی و تصریح کرد: این دارایی‌ها که شامل املاک و مستغلات و همچنین شرکت‌های متعلق به بانک‌ها هستند بخش عمده‌ای از دارایی‌های بانک‌ها را قفل کرده است از این رو، باید سیاست‌هایی اتخاذ ‌شود که این رقم به نسبت‌های قابل قبولی کاهش پیدا کند. رئیس شورای پول و اعتبار با بیان اینکه نسبت مطالبات غیرجاری به کل تسهیلات پرداختی از ۱/ ۱۴ در سال ۹۲ به ۱/ ۱۲ در پایان سال ۹۳ کاهش یافته است، خاطرنشان کرد: اگر این عدد دقیق باشد، دستاورد بزرگی برای نظام بانکی است. البته بانک مرکزی نیز صحت این ارقام را مورد بررسی قرار می‌دهد.

سیف پایین بودن ‌سرمایه پایه بانک‌ها را به‌عنوان یکی دیگر از عوامل کاهش توان تسهیلات‌دهی بانک‌ها برشمرد و عنوان کرد: موضوع افزایش سرمایه در بانک‌های دولتی امری مهم است. وزارت اقتصاد به‌عنوان سهامدار دولت در این بانک‌ها تلاش می‌کند که این کار انجام شود تا امکان تسهیلات‌دهی بیشتر آنها را فراهم کند.

رئیس‌کل بانک مرکزی حجم عمده‌ای از مطالبات غیر‌جاری را مربوط به مطالبات پیمانکاران از دولت دانست و افزود: اگر دولت بتواند به تعهدات خود در قبال پرداخت بدهی به پیمانکاران عمل کند، بخش قابل‌توجهی از مطالبات غیرجاری بانک‌ها بازخواهد گشت.

وی در ادامه با ابراز امیدواری از برقراری انضباط پولی در سال ۹۴ و برخورداری بانک مرکزی از ابزار‌های نظارتی کارآمدتر تصریح کرد: در نظام بانکی باید به پدیده حاکمیت شرکتی و مدیریت ریسک توجه شود. باید به این سوال‌ها پاسخ داد که معماری نظام بانکی در آینده چگونه باید باشد؟ بانک‌های کنونی در آینده چه وضعیتی خواهند داشت و با توجه به گسترش بانکداری الکترونیک چه تعداد شعبه برای ارائه خدمات بانکی مورد نیاز است؟

رئیس‌کل بانک مرکزی همچنین در ترسیم نقشه پیش‌روی نظام بانکی اظهار کرد: بازار پول و سرمایه باید از یکدیگر تفکیک شود. بانک‌ها باید بر تامین مالی سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و نیازهای جاری بنگاه‌های کوچک و متوسط متمرکز شوند و بنگاه‌های بزرگ برای سرمایه‌گذاری‌های خود به سمت بازار سرمایه و سایر روش‌های تامین مالی بروند.

۰۷:۰۰:۲۴ گروه خبر: وزیر اطلاعات در آیین بزرگداشت بیست و ششمین سالروز ارتحال امام خمینی (ره) در حسینیه ثارالله کرمان، با تاکید بر اینکه مذاکره با تیم ۱+۵ ناشی از ضعف نیست، بلکه ناشی از قدرت جمهوری اسلامی ایران است، گفت: «باید با تحقق شعار سال از سوی مقام معظم رهبری، ولایتمداری خود را ثابت کرد.»

به گزارش انتخاب، حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمود علوی با یادآوری این موضوع که در مساله مذاکرات، مقام معظم رهبری با روشی حکیمانه فرمودند: «ما اصل مذاکره را تایید می‌کنیم و به تیم مذاکره‌کننده ایرانی اعتماد داریم ولی به طرف مقابل اعتماد نداریم»، گفت: «این روش حکیمانه زمینه را به دست تیم مذاکره‌کننده می‌دهد که به آنها بگویند که فصل‌الخطاب کشور ما رهبری است و ایشان به شما اعتماد ندارند؛ بنابراین شما باید برای رهبری انقلاب اسلامی اعتمادسازی بکنید والا هیچ‌گونه قراردادی امکان‌پذیر نیست.» وزیر اطلاعات تاکید کرد: «تیم مذاکره‌کننده ایرانی برای دستیابی به موفقیت نیاز به تشویق دارد؛ اما متاسفانه گروهی در داخل کشور به جای اینکه دروازه حریف را هدف قرار دهند به دروازه خودمان گل می‌زنند.»

عطوفت رهبری به ظریف را مکرر دیده‌ام

علوی همچنین گفت: «مکرر در جلسات مقام معظم رهبری با سران سه قوه، نوع عطوفت معظم‌له و اظهار اعتماد ایشان را نسبت به محمدجواد ظریف دیده‌ام.»

دشمن به دنبال دو قطبی کردن فضای جامعه است

از سوی دیگر «ایسنا» به نقل از وزیر اطلاعات که در جمع عزاداران بیست و ششمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره) در حسینیه ثارالله کرمان سخن می‌گفت، نوشت: امسال انتخابات مجلس دهم و خبرگان رهبری را در پیش داریم؛ در این سال حساس دشمن در تلاش است که میان مردم اختلاف و شکاف ایجاد کند و جامعه ما را به یک جامعه دو قطبی تبدیل کند. باید در سال جاری شعار مقام معظم رهبری مبنی بر «همدلی و همزبانی بین دولت و ملت» را عملی و محقق سازیم تا بتوانیم نقشه‌های شوم دشمنان را همچون گذشته خنثی کنیم.»

۰۶:۵۹:۰۴ پالایشگاه دوم شیراز با ۱,۸میلیارد دلار سرمایه و ظرفیت تولید روزانه ۱۲۰ هزار بشکه مایعات گازی در نزدیکی شهر شیراز ساخته می شود.مدیر عامل شرکت پالایش نفت شیراز در گفتگو با خبرنگار شانا،اعلام کرد: برنامه افزایش ظرفیت و کیفیت بنزین و گازوئیل این شرکت با ساخت پالایشگاه دوم اجرایی می شود.

• عبدالرحیم شمس الدینی با بیان این که طبق مصوبه هیئت وزیران ساخت پالایشگاه دوم شیراز نهایی شده است، تصریح کرد: هم اکنون منتظر مجوزهای زیست محیطی برای آغاز عملیات اجرایی هستیم.

  به گفته وی ساخت پالایشگاه دوم شیراز از زمان شروع عملیات چهار سال پیش بینی شده است.

  وشمس الدینی افزود: در پالایشگاه دوم روزانه ۱۰ میلیون لیتر بنزین یورو ۴ و مقدار زیادی نفت گاز یورو ۴ تولید خواهد شد.

  مدیرعامل شرکت پالایش نفت شیراز با بیان این که هم اکنون پالایشگاه قدیمی شیراز با ظرفیت ۶۰ هزار بشکه در روز فعالیت دارد، ادامه داد: هم اکنون روزانه دو میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر بنزین معمولی، سه میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر گازوئیل، یک میلیون و ۵۰۰ هزار لیتر نفت کوره، ۵۰۰ هزار لیتر انواع سوخت هوایی، ۳۰۰ هزار لیتر نفت سفید، ۲۰۰ تن گاز مایع و ۱۰ تن گوگرد و انواع حلال در این شرکت تولید می شود.

  به گفته شمس الدینی با راه اندازی واحد ایزومریزاسیون برای پالایشگاه قدیم که هم اکنون حدود ۱۲ درصد پیشرفت دارد، دو سوم بنزین تولیدی کنونی به یورو ۴ تبدیل خواهد شد

  مدیر عامل شرکت پالایش نفت شیراز با بیان این که پالایشگاه جدید شیراز به ۱,۸ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد، افزود: قرار است این میزان سرمایه از منابعی مانند سهامداران و صندوق توسعه ملی تامین شود.

۰۶:۵۸:۲۷ سازمان توسعه تجارت و شرکت کشتیرانی ایران فردا – شنبه – تفاهم‌نامه‌ای منعقد می‌کنند که بر اساس آن، سه خط کشتیرانی از سه بندر شمالی کشور شامل انزلی، نوشهر و امیرآباد راه‌اندازی می‌شود تا به این ترتیب صادر‌کنندگان بتوانند راحت‌تر کالاهای خود را به روسیه و بازارهای حوزه دریای خزر برسانند.

به گزارش ایسنا، به دنبال بهبود فضای بین‌المللی و بازشدن درهای جدید برای تجارت خارجی، مسئولان اقتصادی ایران در هدف‌گذاری‌های جدید، تصمیم به توسعه تجارت خارجی گرفته‌اند که با نفوذ در بازارهای جهانی و منطقه‌ای به‌ویژه بازار بزرگی همچون روسیه محقق می‌شود.

در چند ماه اخیر مسئولان و فعالان تجارت خارجی ایران و روسیه بر اهمیت و لزوم افزایش تجارت بین دو کشور تاکید کرده و از برنامه‌ریزی برای تحقق این هدف خبر داده‌اند. بر اساس آمارها در حال حاضر ارزش تجارت خارجی ایران و روسیه بیش از دو میلیارد دلار و کل تجارت خارجی ایران با دیگر کشورهای حاشیه دریای خزر ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود که بر‌اساس برنامه‌ها قرار است امسال افزایش چشمگیری یابد.

در این شرایط سازمان توسعه تجارت در تلاش است تا با راه‌اندازی خطوط منظم کشتی شرایط را برای صادرات کالا به روسیه فراهم کند؛ از این رو به زودی سه خط کشتیرانی از سه بندر شمالی کشور شامل انزلی، نوشهر و امیرآباد راه‌اندازی خواهند شد تا در هر ماه بر اساس زمان‌بندی دقیق، شش سفر به بندرهای اکتائو در قزاقستان و آستاراخان در روسیه انجام شود.

طبق اعلام سازمان توسعه تجارت کشتی‌های به کارگرفته شده در این خطوط ظرفیت حمل ۲۲۰۰ تا ۶۵۰۰ تن کالا را دارند و با بهره‌گیری از کانتینرهای یخچال‌دار می‌توانند کالاهای حساس از جمله گل‌وگیاه و میوه را نیز جابجا کنند.

ولی‌الله افخمی‌راد، رییس سازمان توسعه تجارت ایران در این زمینه گفت: انعقاد تفاهم‌نامه با شرکت کشتیرانی ایران برای راه‌اندازی خطوط منظم کشتی در آب‌های دریای خزر با هدف کمک به صادرکنندگان برای افزایش صادرات به روسیه انجام می‌شود.

به گفته وی در حال حاضر کشتی‌های خطوط دریای خزر به طور منظم فعالیت ندارند و در واقع در هر سفر هم بار چندانی حمل نمی‌کنند.

رییس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه راه‌اندازی خطوط منظم کشتیرانی از مهم‌ترین دغدغه‌های صادرکنندگان است، توضیح داد: طی چند سال گذشته به خاطر نامنظمی و هزینه‌های بالای حمل‌ونقل، در واقع صادراتی به کشورهای حاشیه دریای خزر نداشتیم، این در حالی است که این کشورها به ویژه روسیه از مهم‌ترین هدف‌های صادراتی ایران به‌شمار می‌آیند.

نخستین بار، خطوط منظم کشتیرانی ایران در سال ۱۳۸۶ راه‌اندازی شد که نتیجه آن افزایش حجم صادرات ایران به کشورهای دریای خزر از ۴۵ هزار تن به ۸۰۰ هزار تن بود. اما از سال ۱۳۹۰ با شدت‌گرفتن تحریم‌ها و زیان‌ده شدن خطوط‌ کشتیرانی ایران، خطوط منظم کشتیرانی نیز برچیده ‌شد تا به این ترتیب رفته‌رفته صادرات ایران به کشورهای حوزه دریای خزر کاهش یابد.

خطوط منظم کشتیرانی از این رو در تجارت خارجی ایران اهمیت زیادی دارند که در کشور بیش از ۹۰ درصد واردات و صادرات از طریق دریا، شش درصد از طریق جاده، دو درصد ریلی و حجم بسیار کمی نیز به صورت هوایی انجام می‌شود.

بنابراین طبق پیش‌بینی سازمان توسعه تجارت با راه‌اندازی خطوط منظم کشتیرانی و سیاست‌هایی که دولت یازدهم برای کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل دریایی گرفته است فعالیت صادرکنندگان در کشورهای حوزه دریای خزر افزایش می‌یابد.

بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که قرار است فردا – ۱۶ خرداد – بین سازمان توسعه تجارت و شرکت کشتیرانی منعقد شود، بیش از ۳۲ میلیارد تومان از محل سود سهام خطوط کشتیرانی، برای برقراری دوباره تمام خطوط کشتیرانی ایران در نظر گرفته می‌شود.

در حال حاضر با توجه به هدف‌گذاری افزایش تجارت با روسیه، گسترش خطوط کشتیرانی دریای خزر در دستور کار قرار دارد و تا پایان امسال، خطوط منظم کشتیرانی از ایران به شرق آفریقا، قطر، عمان و به‌طور کلی دریای خلیج‌فارس راه‌اندازی می‌شود.

در تفاهم‌نامه سازمان توسعه تجارت با شرکت کشتیرانی، مبلغ ۲۵ هزار دلار به عنوان کمک‌هزینه راه‌اندازی خط کشتیرانی ایران اکتائو و مبلغ ۳۵ هزار دلار برای راه‌اندازی خط ایران آستاراخان در نظر گرفته شده‌ است. از آنجاکه روسیه، قزاقستان و بلاروس با یکدیگر اتحادیه گمرکی و تجارت آزاد دارند راه‌اندازی خط کشتیرانی ایران به قزاقستان به رونق تجارت خارجی ایران و روسیه نیز خواهد انجامید.

به گفته افخمی‌راد، نتیجه تمامی این اقدامات کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، رقابت‌پذیری کالاهای صادراتی ایران و افزایش صادرات خواهد بود.

۰۶:۵۶:۲۳ رئیس کل بانک مرکزی از اخطار به ۴بانک خبر داد و گفت: واریز به حساب های ۲۲ درصدی ممنوع است و در برخورد با موسسات غیرمجاز مردم نیز با ما همکاری کنند. به گزارش تسنیم، ولی‌ا…سیف اظهار داشت: تصمیم شورای پول و اعتبار مصوبه سازنده‌ای برای خروج از بازار آشفته بانکی بود و با توجه به فاصله نرخ سود بانکی از روند تورم ، این مصوبه تعیین و نهایی شده است.وی گفت: سال‌های طولانی نرخ سود منفی داشتیم و با تلاش های دولت توانستیم نرخ تورم را از بالای ۴۰ به حدود ۱۵ درصد برسانیم اما نرخ سود بانکی کاهش نیافته بود در زمانی که نرخ تورم ۴۰ درصد بود نرخ سود بانکی منفی بود اما پیش‌بینی می‌شد که وقتی نرخ تورم کاهش می یابد نرخ سود بانکی نیز باید با افت مواجه شود.رئیس کل بانک مرکزی افزود: با مصوبه شورای پول و اعتبار سقفی برای نرخ سود تسهیلات در نظر گرفته شده است که می‌تواند همه چیز را تنظیم کند و بانک‌ها با سقف تسهیلات قیمت تمام شده منابع و هزینه غیرعملیاتی (اداری و تشکیلاتی ) را کاهش دهند که رقابت مثبت و سازنده‌ای را در نظام بانکی ایجاد می‌کند.وی گفت: به تدریج آثار مثبت این مصوبه دیده خواهد شد و با نرخ های متناسب حاشیه سود مناسب ایجاد می کند و درحالی که نرخ تورم ۱۵ درصد است، نرخ سود تسهیلات ۲۴ درصد تعیین شده است و همه چیز کنترل خواهد شد.سیف تاکید کرد: فردی که حساب ۲۲ درصدی در یک بانک دارد، بانک نمی تواند منابع سپرده ای جدید را بر روی آن حساب اضافه کند و حداکثر نرخ سود برای سپرده ۲۰ درصد تعیین شده است و فردی که سپرده سرمایه گذاری بلندمدت دارد برگه ای در اختیار دارد و به همین دلیل امکان افزایش یا کاهش آن وجود نخواهد داشت.رئیس کل بانک مرکزی گفت: اگر فردی حسابی داشته باشد که قرارباشد به عنوان حساب روزانه هر لحظه به آن مبلغی را اضافه کند یا کاهش دهد می تواند با نرخ های مجاز این اقدام را انجام دهد.وی درباره برخورد با موسسات مالی غیرمجاز و اقدامات بانک مرکزی هم گفت : شاید یکی از دلایل اینکه برخورد با موسسات غیرمجاز کند پیش می رود این است که موسساتی هستند که در شرف ساماندهی هستند و بانک مرکزی باید مواظبت کند تداخلی ایجاد نشود و با آرامش کامل به انضباط قطعی برسیم و دیگر دستگاه ها نیز نهایت همکاری را با بانک مرکزی دارند.رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه هم اکنون در مرحله شناسایی هستیم ، گفت : اطلاعاتی از طریق نیروی انتظامی دریافت شده و واحد مردمی نیز از طریق وب سایت بانک مرکزی اطلاعات را دریافت می کند ، موسسات مورد به مورد در حال بررسی است و از دیگر اقدامات بانک مرکزی ممنوعیت بانک ها در ارائه خدمات به این موسسات است تا فعالیت آنها تنک تر شود.سیف اظهار داشت: مردم هم این موسسات دور شوند ، هرچند این موسسات وسوسه هایی را با ارائه سودهای بالاتر ایجاد می کنند اما این امر باعث آشفته شدن بازار پولی کشور می شود و مردم تحت تاثیر این تبلیغات منابع خود را سپرده گذاری می کنند با این هدف که دو تا سه درصد سود بیشتر دریافت کنند اما خطر بزرگی کل سرمایه را تهدید می کند. فرآیند پایاپای چک تماما الکترونیکی شد فرآیند پایاپای چک الکترونیکی شد با راه اندازی سامانه چکاوک تمام فرایندهای پایاپای چک به صورت تمام الکترونیکی درآمد. سامانه چکاوک یا انتقال تصویر چک سه شنبه گذشته با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور در بانک مرکزی رونمایی و به طور کامل در بانک های سراسر کشور عملیاتی شد. با تکمیل و راه اندازی سامانه چکاوک، وصول چک در بانک های سراسر کشور به صورت الکترونیکی انجام می شودنظارت موثر عالیترین مرجع پولی کشور؛ سیاستگذاری بانک مرکزی بر نحوه مبادلات چک ها و کنترل میزان بدهکاری بانک ها نزد بانک مرکزی؛ شفاف سازی و امکان نظارت متمرکز بر نحوه و حجم تبادل چکهای اشخاص؛ امکان رهگیری لحظه ای وضع چک های اشخاص؛ اتصال برخط به اطلاعات و سوابق مشتریان؛ امکان تغییر مدت زمان عملیات پایاپای و تسویه چک ها و ابلاغ سریع چک های برگشتی از مزایای سامانه چکاوک است.همچنین حذف عملیات حمل و نقل چک به صورت فیزیکی و یا انتقال اطلاعات مربوط به روش های نامتعارف؛ ارتقاء امنیت با استفاده از گواهی دیجیتال؛ توانایی تولید گزارشات متنوع از روند تسویه و برگشتی چک های اشخاص به صورت متمرکز و آنی؛ حذف روش پردازش دستی و کاهش هزینه های پردازش چکها (زمانی ـ مالی ـ انسانی )؛ استفاده از زیرساخت های موجود جهت پردازش چکهای اشخاص؛ مکانیزه شدن فرآیند تسویه بین بانکی از طریق ساتنا؛ صدور متمرکز و یکپارچه دسته چک و استانداردسازی چک ها نیز از دیگر مزیت های سامانه انتقال تصویر چک ( چکاوک) اعلام شده است.

 

۰۶:۵۶:۰۸ به گزارش خبرنگار ایرنا از روابط عمومی وزارت نفت، محمد حسن پیوندی در مورد تشکیل صندوق سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی با همکاری بورس اوراق بهادار، افزود: براساس برنامه ریزی صورت گرفته قرار است بخشی از منابع مالی وارد به این صندوق برای پروژه هایی با بازده اقتصادی خوب به کار گرفته شود، اما نکته ای که وجود دارد این است که بیشتر نیازهای این پروژه ها ارزی است، از این رو تا تامین منابع ارزی از طریق فاینانس خارجی و منابع صندوق توسعه ملی، تشکیل این صندوق به کندی پیش خواهد رفت.

وی با اشاره به تعریف و وجود ۷۰ میلیارد پروژه در صنعت پتروشیمی کشور، گفت: ۴۰ میلیارد دلار از این پروژه ها نیمه تمام و بیشتر در فاز دوم پارس جنوبی است و ۳۰ میلیارد دیگر برای پروژه های آینده براساس ظرفیت های کشور تا ده سال آینده در نظر گرفته شده است.

معاون مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با تاکید بر این که صندوق سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی در واقع یک مدل از صندوق توسعه ملی است، گفت: تامین کنندگان این صندوق می توانند بخش خصوصی، شرکتهای داخل بورس و دیگر سهامداران باشند، وانگهی این نوع تامین کنندگان سرمایه معمولا به دنبال پروژه هایی هستند که از سوی دولت تضمین شده باشد.

پیوندی اضافه کرد: حتما باید بخش ارزی این صندوق تامین شود تا این مکانیزم راه اندازی شود؛ وزیر نفت اعتقاد دارد که ادامه راه و انجام پروژه های بزرگ تنها با باز شدن درهای فاینانس عملی است که اعتقاد بجا و درستی است.

وی با بیان اینکه کمبود پروپیلن کشور از طریق تبدیل متانول به پروپیلن برطرف خواهد شد، گفت: در ۵ سال آینده، تولید متانول به ۲۴ میلیون تن خواهد رسید که این خود می تواند در جهت توسعه زنجیره ارزش و تولید پروپیلن و مشتقات آن به کار گرفته شود.

گفتنی است، ایران هم اکنون در صورت داشتن خوراک به اندازه کافی توان تولید روزانه دست کم ۶۰ میلیون تن محصول پتروشیمی را دارد، از سوی دیگر هم اکنون بیش از ۶۷ طرح پتروشیمی باقیمانده از برنامه های سوم، چهارم و پنجم توسعه با روند کندی در حال اجرا هستند که در صورت به تولید رسیدن آنها ظرفیت تولید پتروشیمی ایران دو برابر و جهش دوم در این صنعت انجام خواهد شد.

مسئولان صنعت پتروشیمی کشورمان در دولت یازدهم با تکیه بر افزایش تولید خوراک در سالهای آتی قصد ساخت واحدهای جدید پتروشیمی را در سر دارند، قرار است این طرحها در نهایت در هابهای جدید پتروشیمی ساخته شوند.

هم اکنون ماهشهر با وجود ۲۱ مجتمع پتروشیمی با ظرفیت تولید ۲۵,۶ میلیون تن در سال و پارس جنوبی با وجود ۱۳ مجتمع پتروشیمی با ظرفیت تولید ۲۴.۳ میلیون تن در سال، دو قطب صنعت پتروشیمی ایران هستند.

۰۶:۵۵:۳۱ به گزارش ایرنا از وزارت نفت، بیژن نامدار زنگنه در گفتگو با شبکه خبری سی ان بی سی، افزود: فکر نمی کنم ورود دوباره نفت ایران به بازارهای جهانی سبب کاهش قیمت های نفت شود.

وی در کنفرانس کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در وین، اظهار داشت: نگرانی اصلی ایران سهم این کشور در بازار نفت است.

وی تصریح کرد: تصور نمی کنم که شاهد کاهش قیمت های نفت در بازار باشیم به نظر من مسئله اصلی برای ما دستیابی به سهم گذشته خود در بازار نفت است.

به گفته وی، اعمال تحریم های بین المللی علیه ایران سبب شد که صادرات نفت این کشور کاهش یابد، با این حال مذاکرات ایران و ۶ قدرت بزرگ جهان به منظور دستیابی به توافق نهایی می تواند موجب لغو تحریم ها علیه تهران شود.

زنگنه افزود: ایران می تواند در صورت رفع تحریم ها ظرف یک تا دو ماه آینده حدود ۵۰۰ هزار بشکه به عرضه روزانه نفت خود در بازارهای جهانی بیافزاید و این رقم را در ۶ ماه آینده به یک میلیون بشکه در روز افزایش دهد.

وی همچنین در سمینار اوپک با تأکید بر همراهی این سازمان برای بازگشت ایران به بازارهای جهانی نفت، گفت: اطمینان دارم که کشورهای عضو اوپک ایران را همراهی می کنند و بازگشت نفت ایران را به بازار را مدنظر قرار می دهند.

براساس این گزارش، نشست ۱۶۷ اوپک امروز جمعه ۱۵ خرداد ماه سال ۹۴ در وین آغاز شده است.

۰۶:۵۵:۱۸ عراقچی و روانچی که از روز پنج شنبه برای ادامه نگارش متن توافق جامع در وین هستند، ظرف دیروز و امروز با همتایان خود در کشورهای ۱+۵ به طور دو و چند جانبه دیدار و رایزنی کردند.

همزمان با نشست معاونان وزیران خارجه ،تیم های کارشناسی هم کار بر روی ضمائم را ادامه دادند. این گفت و گو ها به ریاست حمید بعیدی نژاد و استفان کلمنت در دو نوبت صبح و عصر انجام شد.

معاونان ظریف فردا وین را ترک می کنند ولی تیم های کارشناسی به ریاست حمید بعیدی نژاد و استفان کلمنت همچنان در وین می مانند و به کار ادامه می دهند.

نشست عمومی معاونان وزیران خارجه ایران و ۱+۵ در روز پنج شنبه آغازگر این دور از مذاکرات بود که ششمین دور برای نگارش متن توافق جامع محسوب می شود.

ماری هارف سخنگوی وزارت خارجه امریکا شب گذشته گفت که «مسائل باقی مانده در راه رسیدن به توافق عبارتند از دسترسی و زمان بندی کاهش تحریم ها در قبال اجرای اقدامات متقابل هسته ای از سوی ایران.»

وی افزود: «مبنای کار، همانطور که ایرانی ها هم قبول کرده اند، چارچوب مورد توافق در لوزان است و بر آن اساس، مذاکره کنندگان در حال برگردان محورهای موجود در این بیانیه به جزئیات مربوط به دسترسی ها و بخش سیاسی توافق هستند.»

حمید بعیدی نژاد عضو تیم مذاکره کننده هسته ای روز پنج شنبه در صفحه اینستاگرام خود نوشت که اعضای گروه ۱+۵ مباحث باقیمانده برای حل و فصل را پیچیده و زمانبر دانستند و خواستار برنامه ریزی فشرده برای مذاکرات در فرصت باقیمانده شدند.

مهلت خودخوانده برای پایان مذاکرات ۳۰ ژوئن برابر با ده تیر است ولی سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده ایران گفت که ایران مقید به زمان نیست و در پی توافقی خوب است به طوری که ایران به اهداف و خواسته ها و حقوق خود برسد.

۰۶:۵۱:۳۸ سخنگوی وزارت امور خارجه گفت جان کری با عصا، گفتگوهای هسته ای را دنبال می کند.

به گزارش مونیتورینگ خبرگزاری صدا و سیما، ماری هارف مشاور عالی ارتباطات راهبردی کاخ سفید شب گذشته در سخنانی از جایگاه سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا گفت:« جان کری وزیر امورخارجه آمریکا سرپا شده است. او با عصا راه می رود. پزشکان از پیشرفت در روند بهبودی حال او راضی هستند. او می خواهند چند روز آینده را در دوران نقاهت خود به سر ببرد و بعد از آن به واشنگتن بازگردد.

جان کری به صورت تلفنی با وندی شرمن معاون وزیر امورخارجه نیز صحبت کرد که در حال حاضر در وین است. در این مکالمه تلفنی ، آخرین تحولات مربطو به گفتگوهای هسته ای به جان کری گفته شد. »

۰۶:۵۱:۰۱ *در نشست سه جانبه با لاوروف و وانگ یی چه گذشت؟

مذاکره کننده ارشد هسته‌ای در خصوص مذاکرات سه جانبه‌اش با وزرای خارجه روسیه و چین در مسکو خاطرنشان کرد: در این نشست حوزه‌هایی که در مذاکرات در مورد آن مشکل وجود دارد را بررسی کردیم و قرار شد هم طرف روس و هم چین که دیدگاه‌هایشان در این موضوعات بسیار به ما نزدیک است، مشارکت فعال داشته باشند و اگر طرحی داشته باشند با طرح‌های خودشان وارد شوند.

وی ادامه داد: ما نیز به مشورت‌هایمان در سطح وزرا، معاونان و کارشناسان با این دو کشور مثل بقیه کشورها ادامه خواهیم داد و طبیعتا چین و روسیه به عنوان دو کشوری که نزدیک‌ترین مواضع را در ۱+۵ با ما دارند نیاز است که تعاملات با آنها به همان شکل که در یک سال و نیم گذشته بسیار گسترده بوده و ما با این دو کشور مشورت می‌کردیم،‌ این مشورت‌ها ادامه یابد.

وی فرصت پیش آمده و ملاقات سه وزیر را اقدام خوبی خواند که ادامه خواهد یافت.

*لاوروف گفت که در آینده نزدیک سامانه S300 را تحویل می‌دهند

رئیس دستگاه دیپلماسی درباره اینکه به نقل از لاوروف عنوان شده که در گفت‌و‌گو با وزیر خارجه ایران عنوان کرده که در آینده نزدیک سامانه موشکی S300 برای ایران ارسال خواهد شد، گفت: آقای لاوروف در این گفت‌و‌گو عنوان کرد که در آینده نزدیک این سامانه را تحویل خواهند داد.

وی با بیان اینکه زمان دقیقی در این زمینه عنوان نشد، در خصوص اینکه برخی مقامات روس عنوان می‌کنند که بایستی قرارداد جدیدی امضا شود نیز عنوان کرد: آقای لاوروف وارد این جزییات نشدند، چون این جزییات حوزه من و آقای لاوروف نیست و بحثی است که سایر همکاران ما دنبال می‌کنند.

ظریف در عین حال یادآور شد: البته آقای لاوروف توضیح دادند که یک رشته اقدامات فنی باید در بعد عملیاتی صورت گیرد تا این سامانه ارسال شود که این اقدامات در حال انجام است.

* علاقه‌مندی بسیاری از اعضای اتحادیه اروپا برای رابطه با ایران

وی در ادامه این گفت‌‌وگو و در خصوص اظهاراتش مبنی بر اینکه اگر نیاز باشد با وزرای خارجه سه کشور اروپایی نیز دیدار خواهیم کرد و اینکه آیا برنامه‌ای در این خصوص تنظیم شده؟ گفت: فعلا برنامه‌ای در این زمینه نیست و اگر نیاز باشد انجام می‌شود.

رئیس دستگاه دیپلماسی درباره سفر وزرای خارجه اتحادیه اروپا به ایران در آینده نزدیک نیز اظهار داشت: فعلا برنامه‌ای در این زمینه نداریم. قریب به ۱۸ وزیر خارجه از اتحادیه اروپا تاکنون به ایران سفر کرده‌اند و برخی نیز سفر نکرده‌اند که احتمالا منتظرند در آینده دیگری به ایران سفر کنند.

وی افزود: ایران علاقمند به ارتباط با اتحادیه اروپاست و بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز برای رابطه با ایران بسیار تمایل دارند.

*مذاکرات برای بازگشایی سفارتخانه‌های ایران و انگلیس ادامه دارد

رئیس دستگاه دیپلماسی در خصوص بازگشایی سفارتخانه‌ها‌ی ایران و انگلیس در لندن و تهران نیز گفت: مذاکرات در این خصوص ادامه دارد.

* ایرانیان زندانی در آمریکا

وی در خصوص ایرانیان زندانی در آمریکا بخصوص ۱۹ ایرانی زندانی که به دلیل تحریم‌ها در این کشور در زندان به سر می‌برند نیز گفت: وضعیت ایرانیانی که به ناحق و به ویژه به دلیل تلاش برای کمک به مردم کشورشان در به دست آوردن نیازهای انسانی کشور، علی‌رغم تحریم‌های ظالمانه آمریکا زندانی شده‌اند، همواره مورد توجه ما بوده و دولت در این خصوص اقدامات و کمک‌های لازم را در دستور کار داشته و دارد.

*امیدواری به برگزاری گفت‌وگوهای یمنی – یمنی در تاریخ اعلام شده

وزیر خارجه درباره اوضاع یمن نیز گفت: ما همواره بر برقراری آتش بس، ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه و گفت‌و‌گوهای یمنی – یمنی تاکید کردیم و امیدواریم در تاریخ جدیدی که برای گفت‌و‌گوهای یمنی – یمنی تعیین شده، بدون پیش شرط و کارشکنی مجدد این گفت‌وگوها برگزار و به نتیجه قابل قبولی برای همه یمنی‌ها برسد.

ظریف ادامه داد: مهمتر از همه اقدامات نظامی که هیچ فایده‌ای ندارد، جز وارد کردن خسارت به مردم یمن و زیرساخت‌های این کشور نیز باید متوقف شود.

*مردم باید نمره بدهند/بیشترین انتقاد را به خودم دارم

رئیس دستگاه دیپلماسی در پایان این گفت‌وگو و در خصوص اینکه نزدیک به دو سال است که در کسوت وزیر خارجه مشغول به فعالیت هستید، اگر بخواهید به عملکرد خود نمره بدهید، چه نمره‌ای می‌دهید؟  عنوان کرد: مردم باید نمره بدهند و بالاتر ازمردم خدا باید نمره بدهد؛ من همیشه به خودم بیشترین انتقاد و بیشترین سختگیری را دارم و لذا بهتر است من به خودم نمره ندهم.

ظریف در پاسخ به این سؤال که آیا آرزو می‌کردید وزیر خارجه نبودید؟ نیز گفت من هیچ وقت نمی‌خواستم این مسئولیت را قبول کنم و امیدوارم که حالا به هر دلیلی این مسئولیت را قبول کردم بتوانم در حد توان خود خدمت کنم و مردم کاستی‌های من را ببخشند.

۰۶:۵۰:۲۷ * نیاز به حضور صالحی در میز مذاکرات یا هدایت مذاکرات فنی

رئیس دستگاه دیپلماسی در خصوص کسالتی که برای صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی پیش آمده و اینکه آیا در دوره‌های بعدی مذاکرات تا ۱۰ تیر ماه نیازی به حضور او در مذاکرات هست یا خیر؟ گفت: امیدوارم حال آقای صالحی هر چه زودتر بهتر شود. ما به حضور فعال آقای صالحی یا در میز مذاکره یا برای هدایت مذاکرات فنی حتما نیاز داریم و امیدواریم خداوند شفای عاجل به ایشان عنایت فرماید تا ایشان بار دیگر به همان صورت فعال و با نشاط در مذاکرات حضور داشته باشد.

* تلاش برای عدول از چارچوب‌های لوزان، بی حاصل و فقط باعث اتلاف وقت می‌شود

مذاکره کننده ارشد هسته‌ای در خصوص اظهارات صالحی درباره دبه‌هایی که طرف مقابل پس از مذاکرات لوزان درآورده‌اند و همچنین اظهارات اخیر ولایتی رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در این خصوص از جمله تعداد سانتریفیوژها و … در پاسخ به این سؤال که آنها چه دبه‌هایی را مطرح کرده‌اند؟ گفت: معتقدم آنها روش‌های مذاکراتی را به کار بردند، چارچوب‌هایی که در لوزان به عنوان راه‌‌حل به آن دست یافتیم، کاملا مشخص است و به اعتقاد من تلاش برای عدول از آن چارچوب‌ها توسط طرف غربی تلاشی بی حاصل است و فقط باعث اتلاف وقت می‌شود.

وی با بیان اینکه فعلا در مرحله نگارش هستیم، یادآور شد: وقتی به نگارش می‌رسید ممکن است بخواهند بعضی نکاتی که قبلا در مذاکرات محتوایی نتوانسته‌اند به آن دسترسی پیدا کنند، از طریق مذاکرات نگارشی به آن دست یابند و این چیز عجیب و غریبی نیست.

ظریف بار دیگر تصریح کرد: اگر طرف مقابل بخواهد زیاده خواهی کند، به نتیجه نمی‌رسد.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: حالا شما اسم زیاده خواهی را «دبه» می‌گذارید، من با همان واژه زیاده‌خواهی به آن می‌پردازم. اگر بخواهند زیاده‌خواهی کنند به نتیجه نمی‌رسند، اما اگر بخواهند بر مبنایی که توافق شده کار را به پیش ببرند، احتمال رسیدن به نتیجه زیاد است.

ظریف در خصوص پروتکل الحاقی نیز گفت: در ژنو عنوان شد که پروتکل الحاقی قسمتی از توافق است و چارچوب اجرای آن نیز مشخص می‌باشد و قبلا هم در مقطعی اجرا شد.

وی با بیان اینکه امضای پروتکل الحاقی جزو خطوط قرمز ما نبوده، خاطرنشان کرد: الحاق ایران به پروتکل نیازمند تصمیم مجلس است و حتما بدون تصویب مجلس، جمهوری اسلامی ایران رسما به پروتکل ملحق نخواهد شد.

۰۶:۵۰:۰۳ محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران پس از سفری یک روزه به مسکو و شرکت در کنفرانس بین‌المللی امنیت و ثبات در منطقه سازمان همکاری شانگهای و انجام رایزنی‌های دوجانبه با وزرای خارجه، تاجیکستان، چین و روسیه و همچنین شرکت در نشست سه جانبه با همتایان روس و چینی خود در مسیر بازگشت به تهران و علیرغم فشردگی این سفر و با وجود درد شدیدی که در پا داشت با تک تک خبرنگاران همراهش گفت‌وگوی اختصاصی داشت، از جمله خبرنگار فارس.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در این گفت‌وگو به تشریح آنچه پرداخت که با لاوروف و وانگ یی درباره آنها گفت‌وگو کرده، ظریف همچنین درباره دبه‌های (زیاده‌خواهی‌های) طرف مقابل پس از مذاکرات لوزان سخن گفت.

مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران درباره وضعیتی که برای جان کری پیش آمده (شکستن پای وزیر خارجه آمریکا) و تحلیل‌های متفاوتی که اخیرا در رسانه‌ها در این باره عنوان می‌شود و عده‌ای این مسئله را بر روند مذاکرات تأثیرگذار می‌دانند، هم گفت: فعلا ضرورتی به حضور من و آقای کری نیست و معاونان کار را دنبال می‌کنند؛ اگر زمانی به این رسیدیم که دخالت من و آقای کری ضرورت داشت، آن زمان باید راهکاری پیدا کنیم. امروز تکنولوژی به جایی رسیده که حتما می‌شود راهکارهایی را پیدا کرد.

ظریف در خصوص اینکه اگر متن و ضمائم برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) تا ۱۰ تیر ماه (تمدید هفت ماهه توافق ژنو) تدوین نشود و کماکان اختلافات باقی بماند، آیا مذاکرات تمدید خواهد شد؟ هم عنوان کرد: ما هنوز وارد بحث تمدید نشده‌ایم. ادعا داریم که اگر از مباحثی که در لوزان مورد موافقت کلی قرار گرفت و راه‌حل‌هایی که به دست آمد، خارج نشوند؛ امکان رسیدن به توافق وجود دارد.

از ظریف پرسیدم که آیا آرزو می‌کرد ای کاش وزیر خارجه نبود؟ با بیان اینکه هیچ وقت نمی‌خواسته این مسئولیت را قبول کند، گفت: امیدوارم که حالا به هر دلیلی این مسئولیت را قبول کردم، بتوانم در حد توان خود خدمت کنم و مردم کاستی‌های من را ببخشند.

رئیس دستگاه دیپلماسی که نزدیک دو سال است عهده‌دار این سمت است، به خودش نمره‌ای نمی‌دهد و می‌گوید مردم و خدا باید نمره بدهند.

وزیر خارجه دولت یازدهم عنوان می‌کند «من همیشه به خودم بیشترین انتقاد و بیشترین سختگیری را دارم و لذا بهتر است به خودم نمره ندهم.»

رئیس دستگاه دیپلماسی به اوضاع یمن، روند مذاکرات و ارزیابی درباره حصول توافق جامع هسته‌ای و… نیز پرداخت.

و اما مشروح گفت‌وگوی خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس با ظریف؛

وزیر خارجه در این گفت‌و‌گو در خصوص اظهارات اخیرش مبنی بر اینکه در فرصت باقی مانده تا ۱۰ تیرماه سخت کار می‌کنیم تا ببینیم توافقی حاصل خواهد شد یا خیر و در پاسخ به این سؤال که با توجه به روند کنونی آیا احتمال می‌دهید تا ۱۰ تیر ماه (تمدید هفت ماهه توافق ژنو) حصول توافق امکانپذیر است؟ عنوان کرد: در حال حاضر معاونان در وین مشغول گفت‌و‌گو هستند و روز پنجشنبه نیز نشست عمومی در سطح معاونان و مدیران سیاسی بین ایران و ۱+۵ برگزار و مذاکرات برای نگارش پیش نویس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) با معاون فدریکا موگرینی دنبال می‌شود.

وی افزود: ما قرار گذاشتیم که از الان تا ۱۰ تیر به صورت یکسره کار کنیم، البته زمان‌هایی هست که نیاز است همه طرف‌ها برای مشورت با پایتخت‌هایشان مدتی را متوقف کنند.

رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد: همان طور که همواره گفته‌ام؛ اگر طرف‌های ما با واقع بینی بدانند که چه چارچوبی برای توافق قابل حصول است و چه ادعاهایی، زیاده‌طلبی محض است، به توافق می‌رسیم.

*در مقابل زیاده‌خواهی‌ها می‌ایستیم

وزیر خارجه یادآور شد: اگر اشتهای طرف مقابل برای زیاده طلبی و زیاده خواهی، اشتهای قابل توجهی باشد، بدانند که همان طور که مردم ما خواهان توافق هستند، ولی نشان داده‌اند که حاضر به تسلیم هم نیستند، هیأت مذاکره کننده که قسمتی از مردم هستند اگر احساس کنند طرف مقابل می‌خواهد با زیاده خواهی حقوق مردم ایران را نقض کند، در مقابل این زیاده‌خواهی‌ها ایستادگی می‌کنند.

*هنوز وارد بحث تمدید نشده‌ایم

رئیس دستگاه دیپلماسی در خصوص اظهارات عراقچی معاونش مبنی بر اینکه پیشرفت‌هایی در متن پیش‌نویس توافق حاصل شده، ولی ضمائم کماکان نیازمند کار است و در پاسخ به این سؤال که اگر تا ۱۰ تیر نگارش متن و ضمائم پایان نیابد، مذاکرات تمدید خواهد شد یا خیر؟ اظهار داشت: ما هنوز وارد بحث تمدید نشده‌ایم. ادعا داریم که اگر از مباحثی که در لوزان مورد موافقت کلی قرار گرفت و راه‌حل‌هایی که به دست آمد، خارج نشوند؛ امکان رسیدن به توافق وجود دارد.

وی ادامه داد: ولی اینکه چه کار کنیم اگر در تاریخ ۱۰ تیر ماه ریزه‌کاری‌هایی باقی مانده باشد، آن زمان همه طرف‌ها باید تصمیم بگیرند که آیا ارزش ادامه کار را دارد یا خیر.

*محتوا برایمان مهم است/خودمان را محدود به زمان نمی‌کنیم

رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: همیشه گفته‌ایم که محتوا برای ما مهم است و خودمان را محدود به زمان نمی‌کنیم و راجع به زمان نیز نگرانی نداریم.

مذاکره کننده ارشد هسته‌ای ایران تصریح کرد: اگر طرف دیگری ملاحظه‌ای در مورد زمان دارد، بحث دیگری است؛ البته ما در آذرماه توافق کردیم که تا ۱۰ تیر به نتیجه برسیم و الان هم تلاشمان بر این است که این کار را انجام دهیم؛ ولی هیچ چیزی یک تاریخ مقدس نیست.

ظریف در خصوص اینکه آیا قرار است وزرای خارجه ایران و ۶ کشور دهم تیرماه دور هم جمع شوند و یا قبل از آن رایزنی‌ها در سطح وزرا صورت خواهد گرفت؟ گفت: حتما این اقدام باید از قبل صورت گیرد، ولی اینکه چه زمانی به آن مرحله برسد که نیاز باشد وزرا جمع شوند، معلوم نیست.

وی با اشاره به رایزنی اخیرش با جان کری در ژنو که ۶ ساعت به طول انجامید و همچنین بیش از یک ساعت و نیم گفت‌و‌گو با وزرای خارجه روسیه و چین در مسکو و در موضوع هسته‌ای اظهار داشت: این گونه نیست که وزرا با هم ملاقات نکرده باشند، وزرا نیز گفت‌وگوهای خود را دارند و اگر نیاز باشد، با وزاری اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلیس) نیز گفت‌و‌گو خواهیم کرد.

* فعلا ضرورتی به مذاکره من با جان کری نیست

ظریف درباره شکستن پای جان کری و اینکه اگر کری نتواند در مذاکرات حضور یابد بر روند حصول توافق اثرگذار خواهد بود نیز گفت: فعلا ضرورتی به مذاکره من با آقای کری نیست؛ همکاران ما کار را دنبال می‌کنند.

وی در عین حال یادآور شد: اگر زمانی به این رسیدیم که دخالت من و آقای کری ضرورت داشت، آن زمان باید راهکاری پیدا کنیم.

وزیر خارجه اضافه کرد: امروز تکنولوژی به جایی رسیده که حتما می‌شود راهکارهایی را پیدا کرد.

وی در خصوص اینکه آیا این موضوع بر روند مذاکرات تاثیر می‌گذارد نیز خاطرنشان کرد: باید ببینیم؛ هنوز به مرحله‌ای نرسیده که حضور آقای کری و بنده در مذاکرات ضروری باشد. یک روز قبل از حادثه‌ای که برای آقای کری اتفاق افتاد، مذاکره‌ای طولانی، فشرده و سنگین داشتیم و الزاما نیازی نیست که در فاصله دو یا سه روز بعد یا یک هفته بعد چنین مذاکراتی تکرار شود.

۰۶:۴۹:۳۱ وزیر خارجه روسیه می‌گوید نتیجه دیدار سه جانبه مسکو با وزرای خارجه ایران و چین توافق هر سه طرف بر سر این بوده که بار مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه ۱+۵ را نباید با مطالبات اضافی در دقیقه ۹۰ سنگین کرد.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه بعد از دیدار سه جانبه با وزرای خارجه ایران و چین در روز ۴ ژوئن در مسکو، به سوالات رسانه‌ها درباره این دیدار پاسخ گفته که متن آن روز جمعه روی وب‌سایت وزارت خارجه روسیه قرار گرفت.

بر اساس گزارش بخش انگلیسی سایت رسمی وزارت خارجه روسیه، آقای «لاوروف» به این سوال که دیدارش با «محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه ایران و «وانگ یی»، وزیر خارجه چین چگونه بوده اینطور پاسخ داد:

«این دیدارها به عنوان بخشی از اجلاس سازمان همکاری شانگهای در مسکو در نظر گرفته شده بودند. در حال حاضر، نشست سطح معاونان وزیر خارجه و مدیران سیاسی در وین جریان دارد. ما نکاتمان را درباره این مذاکرات مقایسه کردیم. همه ما این دیدگاه مشترک را داریم که پایبندی به توافقنامه‌های بنیادین حاصل شده در نشست وزرای خارجه ۶ کشور و ایران در لوزان، کلید موفقیت ما است. ما نباید تلاش کنیم بار فرایند مذاکرات را با الزامات اضافی در دقیقه ۹۰ سنگین کنیم. این نتیجه اصلی این نشست بود.»

وزیر خارجه روسیه در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا در این نشست سه جانبه در خصوص تحویل سامانه‌های دفاعی اس‌۳۰۰ به ایران هم گفت‌وگو شده گفت: «خیر. فقط گفتیم که مقدمات تحویل این سامانه‌ها در حال انجام هستتند و آنها را به زودی تحویل می‌دهیم.

۰۶:۴۹:۰۳ کشورهای عضو اوپک طی نشست نیم سالانه خود در وین، سقف تولید ۳۰ میلیون بشکه در روز را تغییر ندادند و همین امر قیمت نفت را در معاملات روز جاری کاهش داد.

ه گزارش خبرنگار اقتصاد بین الملل خبرگزاری فارس به نقل از دنیانیوز، در نشست اخیر سازمان کشورهای صادر کننده نفت، اوپک، تصمیم وزرا و نمایندگان کشورها بر این شد که سقف تولید برای ۶ ماه‌ آینده و تا برگزاری نشست بعدی این سازمان تغییر نکند.

این تصمیم در حالی است که مازاد عرضه همچنان در بازار جهانی نفت وجود دارد و همین امر مدت هاست که قیمت نفت را پایین نگه داشته است.

اعضای این سازمان که در حال حاضر حدود یک سوم نفت مورد نیاز جهان را تأمین می کنند با هدف حفظ سهم خود از بازار جهانی از یک سو و همچنین فشار بر تولید  نفت پرهزینه شیل آمریکا از سوی دیگر سقف تولید خود را طی ماه های گذشته و ماه‌های آینده تغییر نداده و نخواهند داد.

این تصمیم اوپک قیمت نفت را طی ساعت‌های گذشته کاهش داده است، به طوری که در حال حاضر این دیدگاه در بازار جهانی وجود دارد که حضور مازاد عرضه همچنان در سطح جهان ادامه خواهد داشت.

کارشناسان معتقدند، این اقدام اوپک در راستای ضربه زدن به تولید کنندگان نفت شیل و همچنین نفت آب های عمیق که به دلیل هزینه بالای تولید آنها نیازمند قیمت بالای نفت هستند، صورت می‌گیرد.

در این نشست وزرای نفت کشورهای عضو اوپک اعلام کردند که قیمت نفت بشکه‌ای حدود ۷۵ تا ۸۰ دلار برای آنها مطلوب بوده و می تواند به این کشورها در زمینه تأمین مخارج و بودجه خود کمک کند.

۰۶:۴۸:۳۶ علی‌اشرف عبدالله پوری‌حسینی رئیس سازمان خصوصی‌سازی در گفت‌وگو با خبرنگار بورسخبرگزاری فارس،‌ از عرضه بلوک ۴٫۷۸ درصدی معادل ۲ میلیارد و ۱۹۰ میلیون و ۷۶۲ هزار و ۳۵۴ سهم شرکت مخابرات ایران در تاریخ ۲۵ خرداد ماه جاری خبر داد و گفت: سازمان خصوصی این بلوک غیرمدیریتی را به وکالت از شرکت توسعه اعتماد مبین به دلیل عدم وصول مطالبات و معوقه شدن بدهی‌ها روی میز فروش می‌برد.

به گفته این مقام مسئول قیمت پایه هر سهم شرکت مخابرات دراین واگذاری مبلغ ۲ هزار و ۲۳۶ ریال به ازای هر سهم تعیین شده و از طریق بازار اول بورس با شرایط یکجا و نقد و یا نقد و اقساط (۳۵ درصد نقد و مابقی اقساط) از طریق شرکت کارگزاری بانک ملی ایران دوشنبه دو هفته بعد از روی میز فروش خواهد رفت.

به گزارش فارس کارگزاران خریدار در صورت مجاز به ورود سفارش خرید به سامانه معاملاتی در روز عرضه این بلوک هستند که ۳ درصد ارزش سهام معامله بر اساس قیمت پایه را به طور نقد یا به صورت ضمانت‌نامه بانکی بدون قید و شرط از مشتری دریافت کرده و به حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه واریز یا به این شرکت ارائه دهند.

پوری‌حسینی در انتها در برابر این پرسش خبرنگار فارس مبنی بر اینکه آیا برخی شایعه‌ها مبنی بر تصمیم وی برای کاندیداتوری در انتخابات پیش روی مجلس صحت دارد یا خیر،‌ گفت: تا این لحظه چنین تصمیمی برای انتخابات مجلس گرفته نشده است.

۰۶:۴۸:۲۰ به گزارش خبرنگار اقتصاد بین الملل خبرگزاری فارس به نقل از کیتکو، قیمت طلا در معاملات روز جاری بازار فلزات گران بها کاهش شدیدی را تجربه کرد و هر اونس طلا (معادل ۳۱.۱۳۲گرم) برابر با ۱۱۶۸٫۱ دلار به فروش رسید.

قیمت کنونی در مقایسه با قیمت روز گذشته طلا ۸٫۳ دلار سقوط داشته است.

این قیمت در مقایسه با متوسط قیمت یک ماه گذشته این فلز گران بها ۲۳٫۱ دلار و در مقایسه با متوسط قیمت یک سال گذشته آن ۸۵٫۱ دلار پایین تر است.

قیمت دیگر فلزات ارزشمند بازار عناصر گران بها نیز طی روز جاری کاهش یافت و هر اونس نقره با کاهش ۰٫۰۷ دلاری معادل ۱۶ دلار قیمت گذاری شد.

قیمت پلاتین و پالادیم نیز به ترتیب با ۵ و ۳ دلار کاهش نسبت به روز گذشته به ۱۰۹۳ و ۷۵۰ دلار در هر اونس رسید.

۰۶:۴۸:۰۶ به گزارش خبرنگار اقتصاد بین الملل خبرگزاری فارس به نقل از فایننشیال تایمز، یکی از مهمترین سوالات مطرح شده در نشست کنونی سازمان کشورهای صادر کننده نفت، اوپک، تأثیر توافق احتمالی ایران با گروه ۵+۱ بر بازار نفت است.

این نگرانی ها و طرح سوالات مرتبط در این زمینه بیژن زنگنه را به کانون توجه در اجلاس کنونی اوپک تبدیل کرده است.

میزان توجه به زنگنه در راستای سیاست‌های احتمالی ایران برای افزایش قابل توجه تولید و صادرات نفت پس از لغو تحریم ها، به قدری بوده است که توجه به وزیر نفت ایران از علی النعیمی، وزیر نفت عربستان، به عنوان یکی از باسابقه ترین مقامات حاضر در این نشست نیز پیش گرفته است.

اجلاس نیم سال دوم اوپک طی روز جاری در وین اتریش در حال برگزاری است و کشورهای عضو این سازمان تصمیم گرفتند سقف تولید خود را برای ماه های آینده بدون تغییر همان ۳۰ میلیون بشکه در روز نگه دارند.

۰۶:۴۷:۵۱ طی نشست روز جاری اوپک، اخبار مرتبط با توافق ایران با گروه ۱+۵ و همچنین تأثیر آن بر تولید نفت ایران و بازار جهانی نفت، بیژن زنگنه را به محبوب ترین شخصیت نشست جاری اوپک تبدیل کرده است.

۰۶:۴۷:۳۸ به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از شانا، بیژن زنگنه در حاشیه ششمین سمینار اوپک در پاسخ به پرسش خبرنگاری، موضوع ارسال نامه جمهوری اسلامی ایران را به سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) تایید کرد و گفت: بله؛ ما به اوپک نامه ای نوشته‌ایم. مضمون آن هم این است که ایران پس از لغو تحریمها، در فاصله ای کوتاه، تولید نفت خود را به مقدار پیش از تحریمها خواهد رساند.

وی افزود: از اوپک خواسته ایم این مسئله را در تصمیمهای خود لحاظ کند.

زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره انتظارش از اوپک پس از ارسال این نامه نیز گفت: «اگر اعضای اوپک می خواهند قیمتها در همین حدود بماند انتظار داریم، جا برای ورود نفت ایران باز کنند.»

بر اساس این گزارش، قیمت نفت خام دیروز در سطح بیش از ۶۴ دلار برای هر بشکه معامله شد.

وزیر نفت ایران درباره این که آیا فکر می کند اوپک تصمیمی در این باره اتخاذ کند یا خیر؛ اظهار کرد: ما نامه خود را نوشته ایم و درباره اقدام خود برای افزایش تولید نفت منتظر تصمیم هیچکس نیستیم. اوپک سقف تولید دارد و این سقف تاکنون میان کشورهای عضو تقسیم نشده است.

۰۶:۴۷:۲۵ وزیر نفت ایران از ارسال نامه ای به اوپک با مضمون برنامه ایران برای بازگرداندن تولید نفت خود به ارقام پیش از دوره اعمال تحریمها، بلافاصله پس از لغو تحریمها خبر داد.

۰۶:۴۴:۲۵ امیدواریم  بازار هم  گرم  باشد

۰۶:۴۴:۰۶ سلام  صبح  گرم  بهاری اما  در واقع  تابستانی شما  عزیزان  بخیر و شادی