۰۷:۲۰:۳۱ پایان  بخش اول

۰۷:۱۹:۵۱ توصیه می شود  یک  بار متن  این  مصاحبه  با  عراقچی را  کامل بخوانید

۰۷:۱۹:۲۳ به گزارش ایرنا، سید عباس عراقچی سه شنبه شب در برنامه گفت وگوی وی‍ژه خبری شبکه دوم سیما از نیویورک تاکید کرد: ما در مذاکرات پذیرفته ایم که پروتکل الحاقی را اجرا کنیم به شرطی که مجلس شورای اسلامی نیز اجرای آن را بپذیرد لذا تصویب نهایی پروتکل الحاقی در دست دولت نیست بلکه در دست مجلس شورای اسلامی است البته ممکن است دولت برای مقطعی داوطلبانه آن را اجرایی کند که آن هم باز منوط به دیدگاه نمایندگان مجلس شورای اسلامی است.

وی تاکید کرد: پروتکل الحاقی دسترسی های بیشتر و امکان نظارت و اعتماد سازی بیشتری را برای آژانس فراهم می کند و همان طور که گفته شد بیش از ۱۰۰ کشور دنیا در حال حاضر این پروتکل را اجرا می کنند و با توجه به دغدغه های امنیتی کشورها پروتکل الحاقی به نحوی تنظیم شده که بازرسان آژانس نتوانند از نظارت هایی که انجام می دهند، سوء استفاده کنند.

عراقچی تاکید کرد: ما روی این نکته به شدت حساس هستیم و همه راه هایی که این نظارت ها و بازرسی ها بتواند منجر به سوء استفاده های احتمالی توسط بازرسان آژانس شود را شناسایی کرده و آن ها را بسته ایم لذا برای نظارت هایی که پذیرفته شده است دغدغه های امنیتی درنظر گرفته شده است.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای کشورمان در رد ادعاهای غرب درمورد تلاش ایران برای دستیابی به سلاح کشتار جمعی گفت: ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران و براساس فتوای رهبر معظم انقلاب اعتقاد داریم که سلاح های کشتار جمعی خلاف اصول بشریت، اخلاق و بالاتر از آن ها خلاق اعتقاد اسلامی ماست.

وی تصریح کرد: ما بر اساس فتوای مقام معظم رهبری هیچ گاه سراغ این سلاح های نرفته و نخواهیم رفت علی الاصول برای اعتماد سازی و برای شفاف سازی مشکلی نداریم ولی همان طور که بارها گفته شد و توسط مقام معظم رهبری نیز تاکید شده نگرانی ما در این است که از این نظارت ها و شفاف سازی ها سوء استفاده و جاسوسی صورت گیرد و بخواهند به اطلاعاتی از مراکز نظامی و دفاعی ما دست یابند و افراد و دانشمندان ما را شناسایی کنند که ما روی این مسئله به شدت حساس هستیم.

وی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که اگر آژانس درخواست بازدید از یک مرکز نظامی ما را داشته باشد و ما مخالفت کنیم چه اتفاقی خواهد افتاد، اظهار داشت: پروتکل الحاقی در این خصوص سکوت نکرده، بحث، بحث مراکز نظامی نیست بلکه بحث عمومی کل مراکزی است غیر از مراکز هسته ای، چرا که برای مراکز هسته ای ترتیبات بازرسی خاصی پیش بینی شده است .

به گفته وی برای مراکز غیر هسته ای نیز اگر آژانس درخواست بازرسی داشته باشد این گونه نیست که بازرسی سریع و آسان داده شود بلکه آژانس حتما باید دلایل و مدارک خود را ارائه دهد و حتما باید عنوان کند که چرا فکر می کند در فلان نقطه و دقیقا در کجای آن مرکز احتمالا کار غیرقانونی صورت می گیرد و سپس آن کشور مربوطه می تواند نسبت به این خواست آژانس وارد مذاکره با آژانس شود.

عراقچی گفت: در نهایت هم اگر به این نتیجه برسند که دسترسی برای آژانس ایجاد کنند این بازرسی یک بازرسی مدیریت شده است و این طور نیست که آن ها هر جایی که بخواهند بتوانند بازرسی کنند بلکه تحت کنترل شدید و تنها آن نقطه ای که مد نظرشان است و آن هم با یک ترتیبات خاصی که نتوانند به اطلاعات دیگری دست یابند صورت خواهد گرفت.

عراقچی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که آیا مجموعه ای موازی با آژانس وجود دارد که بازرسی ها را انجام دهد تا ما شاهد درز اطلاعات خود نباشیم، اظهار داشت: مجموعه موازی با آژانس وجود ندارد و این سازمان مورد قبول سازمان ملل و جامعه بین المللی است.

معاون وزیرامورخارجه کشورمان گفت: برای راست آزمایی و بازرسی از تأسیسات هسته ای ما نیز آژانس بین المللی انرژی اتمی این وظیفه را بر عهده دارد لذا خود ما باید مراقب باشیم و روزنه های نفوذ اطلاعات را ببندیم.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که اگر ما مخالف بازدید آژانس از مراکز نظامی خودمان باشیم آن زمان چه اتفاقی خواهد افتاد چرا که راستی آزمایی ها منوط به بازرسی های آژانس است، گفت: همه چیز منوط به راستی آزمایی آژانس شده در رابطه با اقداماتی است که ایران باید در توافق انجام دهد و ربطی به مراکز نظامی ما ندارد.

وی افزود: بر اساس توافقی که ما خواهیم کرد مثلا تعداد دستگاه های سانتریفیوژ باید محدود شود یا این که ما در اراک تغییراتی ایجاد کنیم تا باعث شود پلوتونیوم کمتری تولید شود یا ذخایر مواد غنی شده ما تبدیل به سوخت شود.

عراقچی تصریح کرد: راستی آزمایی که مد نظر شماست ربطی به مراکز نظامی ندارد بلکه در رابطه با اجرای تعهدات ما در توافق آژانس است که نظارت و راستی آزمایی می کند مثلا تعداد سانتریفیوژها به آن تعدادی که باید می رسیده، رسیده است یا خیر لذا ربطی به اجرای توافق نهایی نخواهد داشت.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با بیان این که اجرای توافق نهایی مراتب خود را دارد، گفت: ممکن است در آینده در راستای بحث شفاف سازی آژانس بنا به هر دلیلی درخواست بازدید از مراکز نظامی ما را داشته باشد و در آینده در راستای پروتکل الحاقی آژانس مدعی می شود که در یکی از مراکز غیر هسته ای ما مثلا اقدام غیرقانونی صورت گرفته که بر اساس پروتکل الحاقی باید درخواست بازرسی را مطرح کند.

به گفته عراقچی، دراین صورت طبق همان پروتکل باید اسناد و مدارک ارائه دهد که چرا گمان می کند کار هسته ای خلافی در فلان نقطه صورت می گیرد و باید مشخصات آن نقطه را بیان کند و آن طور نیست که از هر جایی که بخواهد بازدید داشته باشد بلکه بازرسان آژانس به ترتیب خاصی که نتوانند جای دیگری را ببینند به همان نقطه برده می شوند و از روی خاک آن نقطه و یا دیوار آن نقطه نمونه برداری می کنند و نمونه آن را به مراکز خود می برند و آزمایش می کنند که آیا ذرات اتمی وجود دارد یا نه لذا این بازرسی ها به معنی این نیست که آن ها مراکز نظامی ما و تجهیزات آن را مشاهده کنند.

وی در ادامه در خصوص موضوع پی.ام.دی اظهار داشت: بحث پی.ام.دی مربوط به گذشته می شود اما ادعاهایی وجود دارد از این که در گذشته ایران فعالیت های هسته ای غیرقانونی در راستای ابعاد نظامی داشته، ما این ادعاها را رد کردیم و در طول ۱۰ سال گذشته هم با آژانس همکاری کردیم که ثابت کنیم این سؤالاتی را که عموماً توسط مراجعی که می دانیم چه کسانی هستند طراحی شده ما در پاسخگویی به این سؤالات با آژانس همکاری کردیم البته همکاری ما با آژانس فراتر از پروتکل بوده که آن جاها را ما خودداری کردیم و بعد با آژانس توافقی را دو سال پیش امضا کردیم تا یک چارچوب همکاری جدیدی داشته باشیم لذا این موضوع ربطی به برنامه آینده و همکاری آینده ما نخواهد داشت.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا این دور از مذاکرات در نیویورک به اتمام رسیده است، گفت: بله، مذاکرات در این دور به اتمام رسیده است به طوری که چهار روز کامل و فشرده را با طرف مقابل درباره نگارش متن پیش نویس نهایی پشت سر گذاشتیم و دور بعدی مذاکرات سه شنبه هفته آینده در وین ازسر گرفته خواهد شد.

وی با اشاره به این که هنوز پرانتزهای زیادی باقی مانده است، تاکید کرد: متن نهایی پیچیده و مفصل است به طوری که همه ابعاد مذاکره را در بر می گیرد.

عراقچی با اشاره به این که قسمتی از مذاکرات مربوط به فعالیت های هسته ای است و بخش دیگری مرتبط با شفافیت ها و نظارت ها است، تصریح کرد: بخش دیگری هم نیز مربوط به برداشته شدن تحریم ها است.

وی با بیان این که متن کاملا مفصل است به طوری که ضمایم زیادی خواهد داشت، افزود: بحث تحریم ها مهم ترین مبحث مذاکرات بوده است بنابراین طبق آن چیزی که مد نظر ماست تحریم ها باید در همان ابتدای شروع توافق برداشته شود.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با تاکید بر این که باید تمامی تحریم های اقتصادی و مالی در روز اجرایی شدن توافق لغو شود، تاکید کرد: باید قوانین مرتبط با تحریم ها مشخص شود.

وی گفت: در همان روزی که توافق به جمع بندی برسد هر دو طرف باید اقداماتی را برای اجرا انجام دهند.

عراقچی با اشاره به این که کنگره آمریکا در حال تصویب لایحه ای است که ممکن است اجرای توافق را به تعویق بیندازد، افزود: بازده زمانی برای رفع تحریم ها در متن توافق جامع ذکر می شود.

وی با اشاره به این که هر دو طرف باید آماده انجام اقداماتی باشند، اظهار داشت: ما به توافق های خود عمل خواهیم کرد بنابراین برخی اقدامات اولیه باید صورت گیرد.

عراقچی با بیان این که در ابتدای توافق غرب تحریم های خود را لغو می کند، ادامه داد: بر اساس توافق ژنو همه تحریم های هسته ای برداشته می شود.

عراقچی با بیان این که اجرایی شدن لغو تحریم ها در روزی خواهد بود که توافق توسط هر دو طرف انجام شود، تصریح کرد: باید برای انجام اقداماتمان آماده شویم.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با بیان این که طرف های مقابل در روز توافق اعلام خواهند کرد که تحریم ها را لغو خواهند کرد، گفت: در روز اجرایی شدن تصمیمات هر دو طرف تعهداتشان را انجام خواهند داد.

وی با بیان این که تمامی تحریم های مرتبط با هسته ای لغو خواهد شد، افزود: دسترسی ایران به بازارهای تجاری، مالی، انرژی و فناوری با توافق ایجاد خواهد شد.

عراقچی با اشاره به این که ایران به بازارهای انرژی و تکنولوژی دسترسی پیدا خواهد کرد، اظهار داشت: سوء تفاهمی درباره توافق ژنو و بیانیه سوییس به وجود آمده است به طوری که بیانیه سوییس بسیار مختصر بود.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با بیان این که در حال تبدیل بیانیه لوزان به متن توافق نامه هستیم، خاطر نشان کرد: در توافق نامه ژنو به تمامی تحریم های چندجانبه و یک جانبه اشاره شده است.

وی تمامی تحریم ها را شامل تحریم های شورای امنیت، آمریکا و اتحادیه اروپا دانست و گفت: همه این تحریم ها باید برداشته شود.

عراقچی با بیان این که بیانیه لوزان بیانیه مطبوعاتی مختصر است، افزود: لغو تمامی تحریم ها در متن نهایی مورد پذیرش است بنابراین تمامی تحریم های اتحادیه اروپا، شورای امنیت و آمریکا باید برداشته شود.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با اشاره به این که ما به عنوان عضو ان.پی.تی دسترسی آژانس به تأسیسات هسته ای را پذیرفته ایم، گفت: پروتکل الحاقی را پذیرفته ایم که اجرایی کنیم اما این امر منوط به تصمیم مجلس شورای اسلامی است.

عراقچی در پاسخ به این سؤال که تیم مذاکره کننده هسته ای در حال حاضر روی متن لوزان کار می کند یا توافق نامه ژنو اظهار داشت: ما در لوزان متنی نداریم بلکه در لوزان تنها یک بیانیه صادر شد در لوزان به یک مجموعه ای از راه حل ها رسیدیم راه حل هایی که در مذاکرات مفصل چند ساعته بین همه وزرای خارجه بحث شد و نهایتا مورد توافق واقع شد.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای خاطر نشان کرد در لوزان به این راه حل ها رسیدیم که در اراک، فردو و نطنز چه اتفاقی قرار است بیفتد و بحث نظارت ها، رفع تحریم ها از جمله تحریم های آمریکا، اتحادیه اروپا و شورای امنیت چگونه خواهد بود و بر سر قطعنامه های شورای امنیت چه خواهد آمد و همه این ها راه حل هایی است که ما در لوزان به آن رسیدیم و الآن در مرحله ای هستیم که این راه حل ها را مکتوب کنیم.

عراقچی گفت: در پایان مذاکرات لوزان یک بیانیه مطبوعاتی دو صفحه ای صادر شد این بیانیه هیچ متن خاصی نیست که بخواهد ملاک ما قرار گیرد بلکه فقط بر اساس آن اعلام شده که این راه حل ها وجود دارد و اشاره به راه حل ها شده است و آنچه ما اکنون روی آن کار می کنیم بر اساس راه حل هایی است که در لوزان به آن رسیدیم و ما اکنون در مرحله ای هستیم که بیانیه لوزان را به متن یک تفاهم نامه تبدیل می کنیم.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که همزمان با این دور از مذاکرات هسته ای چند تن از مقام های آمریکایی حرف هایی در خصوص بازرسی ها تا ابد و بازرسی های فراتر از پادمان عنوان کردند آیا قرار است ما فراتر از پروتکل الحاقی کاری را انجام دهیم یا خیر اظهار داشت: من نمی دانم چرا فضاسازی روانی طرف مقابل به خصوص طرف آمریکایی که انجام می دهد این قدر راحت در ایران پذیرفته و منعکس می شود.

عراقچی با بیان این که آن چیزی که جان کری مطرح می کند یک امر بدیهی است و بیش از ۱۰ کشور دیگر هم بر اساس ان.پی.تی و موافقت نامه پادمان این امر را پذیرفته اند و آن را اجرا می کنند اما این که وی یک امر بدیهی را به یک فضای روانی تبدیل می کند و آن قدر این بحث در کشور ما آسان پذیرفته می شود و همه روی آن حساس می شوند این جای تعجب دارد.

وی تاکید کرد: این موضوع چیز عجیبی نیست و این موضوع حتی بدون توافق ژنو نیز وجود داشته و ما به عنوان یک عضو ان.پی.تی وقتی موافقتنامه پادمان را با آژانس بین المللی انرژی اتمی امضا کردیم قبول کردیم که تمام تأسیسات هسته ای خودمان را در معرض بازرسی و بازدیدهای آژانس قرار دهیم تا در مقابل این، حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای ایجاد شود.

عراقچی تصریح کرد: این اقدامی نیست که تنها ما آن را انجام داده باشیم بلکه همه کشورهایی که به ان.پی.تی ملحق شدند همه آن ها با این برداشت به ان.پی.تی ملحق شدند که در مقابل برخورداری از حق استفاده صلح آمیز انرژی هسته ای و همکاری که کشورهای دیگر با آن ها خواهند کرد تأسیسات، برنامه های هسته ای خود را در معرض نظارت آژانس قرار دهند و فعالیت خود را شفاف سازی کنند تا از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای آن ها اطمینان حاصل شود.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای با بیان این که این صنعت، صنعتی است که می تواند خطرناک باشد، گفت: بنابراین طبق توافق نامه پادمان که ما با آژانس امضا کردیم بازرسی از تأسیسات هسته ای ایران طبق روال مشخص شده است و این بازرسی برای همیشه و تا زمانی که ما عضو ان.پی.تی هستیم خواهد بود.

عراقچی اظهار داشت: بحث دسترسی به مراکز نظامی به این شیوه که در جامعه ما مطرح شده اصلاً مطرح نیست و قطعاً هیچ کسی در این کشور به هیچ فرد خارجی اجازه دسترسی به مراکز نظامی خود را نخواهد داد.

وی اظهارداشت : اما در چارچوب پروتکل الحاقی که یک قانون شناخته شده در سطح بین المللی و برای اطمینان سازی بیشتر راه هایی به مراکزی که آژانس ممکن است مدعی شود که در آن فعالیت های غیرقانونی وجود دارد پیش بینی شده که این راه ها هیچ خطرات امنیتی را برای آن کشورها فراهم نمی کند.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای خاطر نشان کرد: دسترسی ها به نحوی تنظیم شده که تبعات و تهدیدات امنیتی آن پوشش داده شود و ما اگر در گذشته به شکلی عمل کردیم که ممکن است اطلاعات درز پیدا کرده باشد شاید این ناشی از این بوده که ما درست عمل نکردیم و نتوانستیم به گونه ای عمل کنیم که این اطلاعات درز پیدا نکند.

وی با بیان این که بازرسی ها راه و شیوه های مربوط به خود را دارد، گفت: همه کشورهایی که پروتکل را اجرا می کنند به این شیوه ها آشنا هستند و از این طریق عمل می کنند و انشاالله در آینده هم به نحوی عمل خواهد شد که هیچ دغدغه ای از نظر امنیتی و نظامی پیش نیاید و آن خطوطی که مقام معظم رهبری ترسیم کردند که اصل آن حس مسائل امنیتی، دفاعی و نظامی کشور و عدم دسترسی به این مراکز است، حتماً رعایت شود.

عراقچی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که آیا قرار است در خصوص پروتکل الحاقی کمیته هایی تشکیل شود یا خیر گفت: هیچ کمیته و نهادی که فراتر از آژانس بین المللی انرژی باشد از ما پذیرفته نخواهد شد.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که اگر مجلس شورای اسلامی ان.پی.تی پروتکل الحاقی را رد کند چه اتفاق خواهد افتاد گفت: ما تابع نظر مجلس شورای اسلامی هستیم و اگر مجلس شورای اسلامی تصمیم بگیرد که به هر گونه فعالیتی خاتمه دهد و صلاح دید کشور را این گونه تشخیص دهد همه طبق آن صلاح دید حرکت خواهیم کرد.

وی افزود: ممکن است مجلس تشخیص دهد که اصولا توافقی که به آن می رسیم اصلاً اجرایی نشود و ما همکاری هایمان را در برخی موارد محدود کنیم لذا تشخیص، تشخیص مجلس است که در رأس امور قرار دارد و ما به عنوان دولت مجری نظرات مجلس هستیم.

عراقچی در ادامه در پاسخ به این سؤال که افق مذاکرات وین را چه طور می بینید گفت: سه شنبه آینده مذاکرات را در وین شروع خواهیم کرد و تا روز جمعه یک جمع بندی صورت خواهیم داد.

عضو ارشد مذاکره کننده هسته ای ادامه داد: گمان می کنم ما تا اواخر هفته آینده بتوانیم به متنی برسیم که میزان پرانتزها به حداقل ممکن رسیده باشد.

وی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این که آیا ما اصراری داریم که تا دهم تیر ماه به توافق برسیم یا خیر اظهار داشت: اصولاً ما اصراری نداریم به توافقی برسیم که آن توافق، توافق خوبی نباشد لذا قطعاً ما دنبال توافق خوب هستیم و این توافق خوب باید به دست آید.

عراقچی با بیان این که حتی تلاش خواهیم کرد که زودتر هم به نتیجه برسیم گفت: گمان می کنم با چشم اندازی که از نحوه مذاکرات می بینم امکان رسیدن به توافق تا قبل از دهم تیرماه وجود دارد.

عراقچی درخصوص جو مذاکرات نیز گفت فضای مذاکرات خوب است و ما در لوزان سوییس به راه حل ها رسیده ایم و اکنون باید راه حل ها را روی کاغذ بیاوریم که کار سختی هم هست که با توجه به زیاده خواهی های طرف مقابل، آهسته ولی پیش می رویم.

۰۷:۱۸:۴۸ به گزارش گروه بین‌الملل ، با طولانی شدن روند بررسی طرح نظارت کنگره بر توافق هسته‌ای ایران و گروه موسوم به ۱+۵، «میچ مک‌کانل» رهبر اکثریت جمهوری‌خواه سنا رسما درخواست «ختم بررسی طرح» (Cloture)  را مطرح کرد.

این اختیار زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بررسی یک طرح یا لایحه بیش از حد طولانی می‌شود. بر اساس قوانین آمریکا زمانی که رئیس اکثریت سنا درخواست ختم بررسی را مطرح می‌کند، این درخواست در صحن اصلی به رأی گذاشته می‌شود.

به گفته دستیاران آقای مک‌کانل، درخواست ختم بررسی روز پنج‌شنبه در صحن اصلی سنا به رأی گذاشته می‌شود.

در صورتی که سه پنجم، یعنی ۶۰ سناتور (در صورت پر بودن تمام کرسی‌های سنای آن دوره) به درخواست ختم بررسی رأی مثبت دهند، بررسی طرح مختومه اعلام می‌شود. در این حالت کنگره نهایتا می‌تواند ۳۰ ساعت دیگر برای بررسی طرح وقت بگذارد و ضمنا امکان افزودن متمم‌های تازه به طرح وجود نخواهد داشت.

با این حساب، در صورتی که نمایندگان با ختم بررسی طرح موافقت کنند، که با توجه به اینکه کنگره برای ماه جاری میلادی، می، چند طرح مهم دیگر نیز در دستور کار دارد، احتمال آن زیاد است، متمم‌های پیشنهادی «مارکو روبیو» و «تام کاتن» ناکام خواهند ماند. به رسمیت شناختن رژیم‌صهیونیستی از سوی ایران، از جمله متمم‌های پیشنهادی این سناتورهاست.

به نوشته پایگاه خبری ، پیش از این سناتور «باب کورکر» رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا گفته بود که طرح نظارت بر توافق احتمالا روز پنج‌شنبه با اکثریت قریب به اتفاق آرا، به تصویب می‌رسد.

کمیته روابط خارجی مجلس سنا روز ۲۵ فروردین با رأی مثبت تمام ۱۹ عضو، از جمله ۹ سناتور دموکرات خود طرح موسوم به «نظارت کنگره بر توافق هسته‌ای» را با اصلاحاتی نسبت به نسخه اولیه به تصویب رساند.

طرح بازبینی کنگره در توافق هسته‌ای اجرای توافق جامع با ایران را به تصویب کنگره منوط می‌کند. بر اساس این طرح، دولت باراک اوباما باید در صورت حصول هرگونه توافقی با ایران، آن را ظرف ۵ روز به کنگره ارائه دهد.

مطابق این طرح، دولت آمریکا تا ۳۰ روز بعد از توافق مجاز به لغو یا تعلیق تحریم‌های ایران نخواهد بود.

۰۷:۱۸:۳۷ رهبر اکثریت سنای آمریکا همانطور که انتظار می‌رفت اواخر وقت روز سه‌شنبه درخواست «ختم بررسی» طرح نظارت بر توافق هسته‌ای را صادر کرد تا عملا راه بر افزودن متمم‌های پیشنهادی دو سناتور تندرو به این طرح بسته شود.

۰۷:۱۸:۲۲ گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران در حالی به سومین هفته منفی خود نزدیک می‌شود که همچنان شاخص با روند قابل ملاحظه‌ای به کاهش خود ادامه می‌دهد.

در بازار دیروز معامله‌گران هر چند در ابتدای معاملات اندکی شرایط بهتر را شاهد بودند اما کمبود شدید نقدینگی در بازار و افت قابل ملاحظه ارزش معاملات موجب شده است هر فروشی در بازار با ریزش شدید قیمت‌ها توام شود. نبود خریدار در بازار دیروز به حدی شدید بود که اکثر نمادها یا در درصد منفی معامله شدند یا با صف فروش به کار خود پایان دادند. در حال حاضر اکثر معامله‌گران در انتظار تزریق نقدینگی به بازار هستند؛ امری که می‌تواند به‌طور موقت از افت بازار جلوگیری کند.
در بازار دیروز دو مساله نیز جلب توجه می‌کرد؛ انتشار خبرهایی در مورد تصمیمات جدید در مورد بازار از ابتدای خرداد نخستین مساله مورد توجه بازار بود. براساس شنیده‌ها از ابتدای خرداد ماه دامنه نوسان بورس افزایشی یک درصدی خواهد داشت که البته این امر دیر هنگام و ناکافی است. در همین حال گفته می‌شود اطلاعات شرکت‌ها نیز از ابتدای خرداد ماه مستقیما در اختیار بازار قرار می‌گیرد که این امر می‌تواند به بدبینی کنونی سرمایه‌گذاران در مورد نبود تقارن اطلاعاتی در بازار خاتمه دهد.
دومین مساله جالب دیروز وضعیت نماد مبین بود. در حالی که مبین همچنان با صف خرید همراه است بازار با قوانین و دستورالعمل‌های خلق الساعه نیز مواجه است.در سه روز اخیر بازار هر روز در نماد مبین با دستورالعملی جدید مواجه بوده است که تقریبا در تاریخ بورس به‌جز در مقطعی از سال ۸۴چنین بی نظمی در بازار بی سابقه بوده است.تغییر سریع قوانین و اعلام تصمیمات ناگهانی موجب شده است تا فعالان بازار با هدف جلوگیری از زیان از فعالیت در بازار خودداری کرده و در انتظار آرامش از بازار خارج شوند. در بازار دیروز معامله‌گران در تحولات کلان شاهد اظهارنظر مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در مورد نگارش توافق جامع بودند. عراقچی روند نگارش متن «برجام» را آهسته و پیوسته خواند و گفت: در حال پیشرفت هستیم، البته بعضی بخش‌ها در پرانتز است که تعدادشان هم زیاد است. سید‌عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا و سیما گفت: هنگامی که نگارش متن توافق به پایان برسد، تاریخی برای اجرای آن تعیین می‌شود. در آن روز همه تحریم‌های اقتصادی و مالی علیه ایران باید لغو شود. عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده کشورمان تاکید کرد که یکی از خواسته‌های اصلی مذاکره‌کننده «‌لغو فوری همه تحریم‌های مالی و اقتصادی» هنگام اجرایی شدن توافق است.
دیروز در گروه سیمانی، قائم‌مقام وزیر صنعت درباره درخواست افزایش قیمت سیمان در بازار مصرف گفت: میزان تولید سیمان بیشتر از تقاضا است و با توجه به اینکه این محصول در بازار به‌صورت نسیه‌ای به فروش می‌رسد، کشش افزایش قیمت ندارد. مجتبی خسروتاج در گفت‌و‌گو با خبرگزاری تسنیم درباره قیمت سیمان در سال جاری افزود: بنا بر بخشنامه معاون اول رئیس‌جمهور هرگونه افزایش قیمت باید با هماهنگی کارگروه تنظیم بازار انجام شود.
قائم‌مقام وزیر صنعت در امور تجارت با اعلام «به‌بهانه افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده و دستمزدها به بخش‌های مختلف اقتصادی اجازه افزایش قیمت نمی‌دهیم» خاطرنشان کرد: دلایل تقاضای صنایع برای افزایش قیمت در کارگروه تنظیم بازار مورد بررسی قرار می‌گیرد و تنها در صورت صلاحدید اجازه افزایش قیمت به صنایع مختلف داده می‌شود.
وی با بیان اینکه در برخی کالاها مانند سیمان میزان عرضه بیشتر از تقاضا است و بازار کشش لازم برای افزایش قیمت را ندارد، تصریح کرد: در صورتی که در سال جاری بازارهایی برای صادرات سیمان تولیدی کشور پیدا نشود، بخش زیادی از تولیدات این بخش جذب بازار نخواهد شد.

۰۷:۱۸:۰۶ گروه بورس – سلیمان کرمی: دیروز، شاخص کل بورس تهران با افت ۲۴۸ واحدی (معادل ۴/ ۰ درصد) مواجه و در ۶۴ هزار و ۱۶۸ واحد متوقف شد. شروع توفانی بورس تهران در سال جاری را با اوج گرفتن خوش‌بینی‌ها برای حصول توافق هسته‌ای و انتشار بیانیه لوزان شاهد بودیم. در این میان، شیوع ابهاماتی درخصوص مذاکرات هسته‌ای ریزش بورس تهران را سبب شد.
به‌رغم افت شاخص کل، همچنان بازدهی ۳ درصدی بازار سرمایه را از ابتدای سال شاهد هستیم. در این میان، حجم و ارزش معاملات با افت روبه‌رو‌ شده و از روزهای اوج خود فاصله زیادی دارد.
از نمادهای با بیشترین اثر مثبت بر شاخص همچنان نماد «مبین» را می‌توان به‌عنوان بهترین سهم معرفی کرد که اقبال بازار سرمایه به این سهم را با توجه به عرضه اولیه آن در هفته گذشته نشان می‌دهد. نماد «وبملت» نیز بعد از «مبین»، از نمادهای با بیشترین اثر مثبت بر شاخص است. در میان نمادهای با بیشترین اثر منفی بر شاخص نمادهای پالایشگاهی حضور دارند؛ بعد از ریزش شدید این نمادها بعد از توقف طولانی مدت در سال گذشته، صعود قیمتی این نمادها در روزهای ابتدایی سال جاری مشاهده شد، در ادامه اما بار‌ دیگر افت قیمتی نمادها با عکس‌العمل منفی فعالان بازار رقم خورده است.
در این بین کاهش دو درصدی نرخ سود تسهیلات و سپرده‌های بانکی در جلسه پیشین شورای پول و اعتبار در شرایطی رقم خورد که برخلاف انتظارات واکنش سرد و خنثای بازار سرمایه را به همراه داشت. این در حالی است که کارشناسان مهم‌ترین‌ دلیل مخالفت خود را با کاهش نرخ سود قربانی کردن اقتصاد کشور برای رونق یک بازار با سهم محدود در اقتصاد می‌دانند. بررسی‌های صورت گرفته توسط «دنیای اقتصاد» حکایت از روند کاهشی نسبت ارزش بازار به مقدار تولید ناخالص داخلی دارد. این نسبت با نام وارن‌بافت، فرد شناخته شده در بازارهای سهام، شناخته می‌شود و تغییرات بلندمدت این نماگر در بازارهای سهام بسیار مورد توجه است. پیش‌بینی‌های وارن بافت بر اساس روند طولانی‌مدت این نسبت در سال ۱۹۹۹، موجب جلب توجه بیشتر فعالان به آن در سال‌های اخیر شده است.  بر‌اساس بررسی انجام شده مشاهده می‌شود که مقدار این نسبت در پایان سال ۹۳ با افت ۱۷ واحد درصدی نسبت به پایان سال ۹۲ همراه بوده است (محاسبات با شرکت‌های سال ۹۱ انجام شده است و ارزش بازار شرکت‌های وارد شده به بورس در سال‌های ۹۲ و ۹۳ از ارزش کل بازار کسر شده است). افت نسبت مزبور، به ناکارآمدی سیاست‌ها برای رشد بازار تاکید دارد. در این بین کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی که با هدف رشد بازار سهام صورت گرفت هیچ اثر مثبتی را در متعادل ساختن بازار سرمایه به همراه نداشت. این موضوع در سخنرانی بافت در سال ۲۰۰۱ نیز اشاره شده است. وی در این سخنرانی با اشاره به عواملی که در بازار اثر‌گذار است، دو نکته اساسی را ذکر می‌کند؛ در ابتدا به تغییرات نرخ سود اشاره کرده و آن را عاملی بسیار مهم در همه متغیرهای اقتصادی و نه فقط یک بازار خاص می‌داند. این موضوع به معنای درگیر شدن اقتصاد کشور با تغییر در نرخ سود است که تنها هدف آن یک بازار خاص نیست. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که با احتساب سهام شناور آزاد، سهم بورس از کل اقتصاد به زیر ۵ درصد می‌رسد؛ سهمی که در فاصله سال‌های اخیر در بیشترین میزان خود ۸ درصد بوده که در سال ۹۲ و با یک تاخیر زمانی با افزایش شدید در قیمت دلار بروز کرده است. بافت در این رابطه به این موضوع اشاره دارد که در اقتصاد نرخ‌های سود به مانند جاذبه در دنیای فیزیکی رفتار می‌ کند. در تمامی بازارها و در تمام بخش‌های دنیا کمترین تغییر در نرخ‌های سود همه بخش‌های مالی را تغییر می‌دهد که آن به‌طور شفاف در نوسان باندهای قیمتی مشاهده می‌شود.  عامل دیگر که بافت به آن اشاره دارد بحث انتظاراتی است که سهامداران از سودآوری شرکت‌ها دارند و همچنین عوامل روانی که در بازارهای سرمایه همواره مشاهده شده است. در این شرایط، اثراتی که عامل روانی و همچنین برآورده نشدن انتظارات سهامداران ایجاد کرده در سال ۹۳ بروز کرده است. بر‌اساس بررسی انجام شده ارزش بازار مقدار کمی از تولید کل ناخالص داخلی را در بر می‌گیرد. این نسبت در پایان سال ۹۳ بدون احتساب سهام شناور به ۳۰ درصد رسیده است. با توجه به اینکه مقدار سهام شناور بازار تغییرات بازار را رقم می‌زنند مشاهده می‌شود که با در نظر گرفتن سهام شناور شرکت‌ها این نسبت به‌طور تقریبی تا ۶ درصد کاهش می‌یابد (به‌طور میانگین مقدار سهام شناور شرکت‌ها ۲۰ درصد در نظر گرفته شده است).  در این شرایط که بازار سرمایه سهم کوچکی از اقتصاد را تشکیل می‌دهد و با توجه به اثرگذاری که تغییرات نرخ سود بر سایر قسمت‌های اقتصاد می‌گذارد به نظر می‌رسد به بهانه ایجاد محرک برای بازار سرمایه، تغییرات نرخ سود نمی‌تواند منطقی باشد.

حرکت بازار سرمایه با نسبت «وارن بافت»
نسبت ارزش کل بازار سرمایه به مقدار تولید ناخالص داخلی یک نماگر بلندمدت در بورس‌های مختلف است. در سخنرانی وارن بافت، به‌عنوان یکی از مشهورترین شخصیت‌های بازارهای سهام، در سال ۱۹۹۹ میلادی، از این نسبت به‌عنوان یکی از مهم ترین نماگرهای اثرگذار بر روند آتی بازار سهام یاد می‌شود. مقاله‌ای از گفته‌های بافت در مجله فورچون در نوامبر ۱۹۹۹، با عنوان «آقای بافت در بازارهای سهام» به چاپ رسیده است. نکته اصلی سخنرانی او به دو دوره مداوم و جالب که سرمایه‌گذاران آمریکایی تجربه کرده‌اند و همچنین عقیده او بر سقوط دراماتیک بازارهای سهام اشاره دارد (زمان سخنرانی او شاخص داوجونز (dow jones) در ۱۱۱۹۴ واحد قرار داشت که این شاخص در سال ۲۰۰۱ تا محدوده ۹۹۰۰ واحد سقوط کرد.  او در سخنرانی خود در سال ۲۰۰۱ با اشاره دقیق به شاخص بورس و مقدار تولید ناخالص داخلی آمریکا در ۳۴ سال پیش از آن، دلایل خود را کاملا شرح داده است.  مطابق اطلاعات موجود در بانک جهانی مشاهده می‌شود که نسبت بافت در سال ۲۰۰۰ برای کشور آمریکا به بیش از
۱۴۰ درصد رسیده است، مطابق گفته وی با کاهش ارزش بازارهای سهام در سال‌های پس از ۲۰۰۰، مشاهده می‌شود که این حباب به وجود آمده تخلیه شده است و در نتیجه شاخص‌های بورسی نیز با افت همرا شده‌اند. در سال ۲۰۰۷ نیز چنین اتفاقی البته با شدت بیشتری مشاهده می‌شود. در این سال بار دیگر درصد ارزش بازار از تولید ناخالص داخلی به مقادیری بیش از ۱۴۰ درصد رسیده است که بار دیگر با تخلیه حباب به وجود آمده مشاهده می‌شود که این نسبت با افت شدید به کمتر از ۸۰ درصد رسیده است که با افت ارزش بازار همراه بوده است.  میانگین این نسبت در بازه ۲۴ سال(۱۹۸۸ تا ۲۰۱۲) آمریکا در محدوده ۱۰۰ درصد قرار دارد و به نظر می‌رسد که این نسبت در حال حاضر در محدوده ۱۲۰ درصد است. مقدار این نسبت در کشورهای دیگر مانند ژاپن در محدوده ۸۰ و آلمان ۳۰ درصد است. همچنین این نسبت برای کشورهای اطراف خلیج فارس مانند عربستان در محدوده ۶۰ درصد و برای ترکیه در محدوده بیش از ۲۰ درصد قرار دارد. بر اساس داده‌های موجود جهانی این نسبت برای ایران فاصله زیادی نسبت به کشورهای دیگر دارد. در بررسی انجام شده در «دنیای اقتصاد» و با توجه به اطلاعات موجود، نسبت ارزش بازار به تولید ناخالص داخلی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس آخرین اطلاعات بانک مرکزی (نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی) مقدار این نسبت در شرایط کنونی در ۳۱ درصد قرار دارد (بدون احتساب سهام شناور ۲۰ درصدی در بورس تهران). در این میان البته این موضوع کاملا دارای اهمیت است که بورس تهران نسبت به سال‌های گذشته بسیار گسترده تر شده است و شرکت‌های زیادی در بورس عرضه شده‌اند؛ بدیهی است که با افزایش تعداد شرکت‌ها در بورس تهران بر مقدار ارزش کل بازار افزوده می‌شود.  برای مقایسه این نسبت با سال‌های گذشته اثر شرکت‌هایی که در این سال‌ها (از سال ۸۶) در بورس تهران عرضه شده‌اند، حذف شده است تا بتوان روند تغییرات تاریخی را با دقت بیشتری بررسی کرد. به این ترتیب، مقدار ارزش بازار در پایان هر سال نسبت به مقدار تولید ناخالص داخلی محاسبه شده است.  بر این اساس، میانگین این نسبت از سال ۸۶ تاکنون در حدود ۲۰ درصد است. در اینجا این نکته همچنان باید مورد توجه قرار گیرد که شرکت‌های زیادی (بیش از ۳۳ شرکت) از محاسبات حذف شده‌اند؛ در این میان، نمادهایی مانند «فارس»، «وبصادر»، «شبندر»، «شپنا»، «تاپیکو»، «وتجارت» و «وپاسار» قرار دارند. این شرکت‌های بزرگ بورسی دارای بیشترین اثر در شاخص کل هستند که به همین دلیل مقدار ارزش بازار کاهش یافته، اما با محاسبه این شرکت‌ها این نسبت در حدود ۳۰ درصد خواهد بود.
اگر گستردگی بازه سنجش را کوچک‌تر ‌سازیم و مقایسه را برای سه سال پایانی ۹۱، ۹۲ و ۹۳ انجام دهیم، افت شدید این نسبت برای سال ۹۳ کاملا مشخص‌تر خواهد شد. در این رابطه، با حذف شرکت‌هایی که سال‌های ۹۲ و ۹۳ وارد بورس تهران شده‌اند، دوباره بررسی انجام شده است (ارزش بازار شرکت‌های ورودی در سال ۹۳ و ۹۲ از ارزش کل بازار پایان سال کم شده است). به این ترتیب، نسبت ارزش بازار به تولید ناخالص داخلی در پایان سال ۹۱، ۹۲ و ۹۳ به ترتیب، برابر ۲۹، ۴۱ و ۲۴ درصد است.

۰۷:۱۷:۵۰ شاخص بورس تهران از سال ۸۸ الی ۹۰ رشد صعودی مناسبی داشته اما از ابتدای سال ۹۰ وارد مرحله رکود شده است. تحریم‌ها علیه ایران از سال ۱۳۸۹ به‌صورت جدی‌تری صورت گرفته که در سال ۹۰ به شکل وسیعی ادامه پیدا کرده است. با وسعت زیاد تحریم‌ها طبیعی بوده که اکثر صنایع (چه وارداتی و چه صادراتی محور) وارد مرحله رکود و کاهش فروش محصولات شده‌اند. این رکود گریبانگیر بازار سرمایه نیز شده است؛ به‌گونه‌ای که حدودا ۱۷ ماه شاخص در محدوده ۲۵ هزار واحد راکد مانده بود.
در سال ۱۳۹۱ بازار سرمایه با چندین محرک رشد روبه‌رو‌ شده است. اولین محرک، رشد افزایش قیمت دلار بوده است که از سال ۹۰ شروع شده و در انتهای سال ۹۱ تقریبا ۳ برابر شده بود. شرکت‌ها ابتدا دست به محافظه کاری زده و این افزایش دلار را در سود خود اعلام نمی‌کردند، اما در نهایت بسیاری از آنها اقدام به تسعیر ارز کردند. شرکت‌های پتروشیمی و شیمیایی که عمدتا صادراتی بوده‌اند توانسته‌اند محصولات صادراتی خود را بسیار گران‌تر بفروشند و سوددهی فزاینده‌ای را ثبت کرده‌اند، این موضوع برای شرکت‌های فلزی نیز صادق بود.
شرکت‌های بانکی نیز در تسعیر ارز تعدیلات خوبی داده‌اند و از طرفی با گران شدن دلار شرکت‌های دارویی نیز اقدام به گران کردن دارو کرده‌اند که سود‌دهی آنها نیز زیاد شده بود. به جز گروه خودرو که با افزایش بیش از دو برابری محصولات باز هم زیان‌دهی بالایی داشته تقریبا اکثر صنایع با رشد دلار، سوددهی مناسبی را ثبت کرده‌اند. از اوایل تابستان سال ۱۳۹۱ در بازار سرمایه شرکت‌های پالایشگاهی به‌صورت زنجیره‌ای عرضه اولیه شدند و بورس اوراق بهادار عمق بزرگ‌تری به خود گرفته بود.
این شرکت‌ها در زمان بازگشایی، سود‌دهی بسیار پایینی داشته‌اند اما تحلیلگران آینده بسیار روشنی برای این صنعت با توجه به رشد چند‌برابری قیمت دلار می‌دیدند. همین اتفاق نیز صورت گرفت و گروه پالایشگاه بعد از عرضه اولیه تعدیلات مناسب و چند مرحله‌ای را در سود ثبت کرده‌اند که موجب رشد قیمتی فزاینده آنها نیز شده است به گونه‌ای که حتی رشد ۱۷ برابری نیز به‌عنوان مثال در پالایشگاه بندر‌عباس به ثبت رسید و بهای نماد شتران حتی با ثبت قیمت ۱۲۸ هزار تومان در عرض یکسال توانست ۱۷ برابر شود. شاخص بورس از مرداد ماه سال ۱۳۹۱ با شروع عرضه‌های اولیه شرکت‌های پالایشگاهی وارد مرحله تازه‌ای شده و از رکود قبلی عملا خارج شده بود. شرکت‌هایی که مشمول تحریم بوده‌اند به راحتی افزایش نرخ می‌گرفتند که این موضوع البته باعث رشد تورم نیز شد به گونه‌ای که تورم نقطه به نقطه در خرداد ۱۳۹۲ به رقم ۴۱ درصد نیز رسیده بود. طبیعی است که شرکت‌ها کاهش تولید خود را با افزایش نرخ‌ها جبران کردند.
در کشور نیز سیاست‌های انبساطی در جریان بوده و این سیاست‌ها در برخی از صنایع بومی هم با افزایش نرخ و هم با افزایش تولید عجین شده که سودآوری شرکت‌ها را به چندین برابر رساند. به‌عنوان مثال در صنعت سیمان که تحریم‌ها در آن موثر نبوده‌اند هم میزان تولید زیادتر شد و هم با سیاست‌های انبساطی دولت افزایش نرخ‌های خوبی صورت گرفت و سود آوری این شرکت‌ها بسیار زیادتر از قبل شد. شاخص بورس در اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۲ در وضعیت استراحت قرار گرفت که کاملا مطابق نیاز بازار نیز بوده است. همچنین شاخص از مرداد ۹۱ تا خرداد ۹۲ با رشد ۷۰ درصدی روبه‌رو‌ شد. با مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاست جمهوری این سیکل استراحت شاخص ناتمام ماند و بازار باز هم وارد رشد خیره‌کننده شد و این رشد تا شهریور ماه ادامه داشت. بعد از درگیری‌های جدی سوریه در شهریور همان سال باز هم بورس چند روز در استراحت و نزول قرار گرفت.
اما بازار بعد از انتخابات در عرض ۳ ماه رشد حدودا ۴۰ درصدی را تجربه کرد. بسیاری از تحلیلگران، شاخص ۶۰ هزار را برای بورس با همه خوش‌بینی‌های پیش رو منطقی می‌دانستند. اما با اولین دوره مذاکرات هسته‌ای و خوش‌بینی رفع تحریم‌ها که منجر به توافق ژنو نیز شد بورس در مهر، آبان و آذر رشد خیره‌کننده‌ای پیدا کرد و شاخص نسبت به شهریور ۵۰ درصد دیگر نیز رشد کرد. در نهایت بازار سرمایه در ۱۵ دی ۱۳۹۳ بعد از ۱۷ ماه رشد مداوم بر قله ۸۹۵۰۰ واحدی ایستاد که به اصطلاح همه عوامل مثبت پیش رو را پیش خور کرده بود. از دی‌ماه ۹۳ بازار وارد مرحله افت شد که این رکود بسیار محسوس بوده است.
دلایل افت بازار در آن برهه زمانی را این گونه می‌توان عنوان کرد:
•  چالش‌های بازار پول به خصوص در بخش غیررسمی که سودهای بالاتری را پرداخت می‌کردند
•  رکود اقتصادی داخل کشور
•  عرضه زیاد سهام توسط شرکت‌های دولتی (خصوصی‌سازی)
•  بهره مالکانه معادن
•  افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها
• رشد مداوم ۱۷ ماهه و نیاز به استراحت شاخص
• انتظار تعدیل منفی شرکت‌ها
• هدفمندی یارانه‌ها و گران شدن سوخت و انرژی
• تاخیر در اجازه افزایش نرخ به صنایع.
در اواخر دی ماه ۱۳۹۲ اکثر شرکت‌ها در گزارش‌های سال ۹۳ با توجه به در پیش رو بودن هدفمندی یارانه‌ها رفتاری محتاطانه داشتند و سودهای اعلامی با توقع سهامداران فاصله معناداری داشت.
در نمودار همراه همان‌گونه که مشخص است نسبت قیمت به درآمد بورس به رقم ۸ در آذر ماه ۹۲ رسیده است که در برابر بازگشت سرمایه ۴٫۵ ساله بانک بسیار بالاتر بوده است.
از طرفی کاهش نرخ تورم توانست سود بانکی را برای سرمایه‌گذاران مقرون به صرفه کند. در بهمن ماه ۱۳۹۲ تورم نقطه به نقطه برابر با سود بانکی شد و بعد از آن نرخ تورم از نرخ سود بانکی کمتر بوده که این موضوع موجب جذابیت سود بانکی نیز شده است.
بازار در ابتدای سال ۹۳ تحت تاثیر هدفمندی یارانه‌ها قرار داشت و در نهایت با توجه به اینکه حامل‌های انرژی گران شد، اما دولت به شرکت‌ها اجازه افزایش نرخ را به سادگی نداد و نهایتا همان گونه که انتظار می‌رفت بورس در نیمه اول سال وارد مرحله رکود شد. در واقع سود‌آوری شرکت‌ها بعد از مدت‌ها منوط به افزایش تولید آنها شده بود. موضوع با رویه قبلی شرکت‌ها که فقط محصولات خود را گران‌تر می‌فروختند در تضاد بود. اواخر خرداد ۹۳ یک اتفاق دیگر نیز رخ داد که محصولات صادراتی ایران را به شدت تحت تاثیر خود قرار داد. داعش به عراق حمله و آن کشور را درگیر جنگی طاقت‌فرسا کرد. این موضوع برای صنعت سیمان به شدت سخت و گران تمام شد. صنعت کاشی و سرامیک نیز دچار مشکل شد. این صنایع با توجه به رکود داخل کشور نیز تحت فشار بودند که انتظار داشتند با صادرات مشکلات خود را حل کنند که متاسفانه این موضوع ممکن نشد.
همان گونه که در تصویر نیز مشخص است از آذر ۹۲ تا شهریور ۹۳ به‌صورت مداومP/ E  بازار کاهشی بوده و بازار در اصلاح شدید قرار داشته است. در نیمه دوم سال ۹۳ انتظار می‌رفت با انتشار گزارش‌های ۶ ماهه و افزایش نرخ‌هایی که شرکت‌ها داشته‌اند و همچنین با تثبیت وضعیت دلار وضعیت شرکت‌ها تثبیت شود و با خوش‌بینی توافق هسته‌ای شاخص رشد قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. در آن زمان قیمت نفت از محدوده ۱۱۰ دلار در مرداد با ریزش بسیار شدیدی به کمتر از نصف کاهش پیدا کرد. با این ریزش محصولات پتروشیمی نیز با یک تاخیر زمانی به شدت افت داشتند و در نهایت با ارزان شدن فلزات اساسی نظیر مس، روی، آلومینیوم و… و همچنین افت مواد معدنی همانند سنگ‌آهن بورس وارد یک مرحله بحرانی دیگر شد.
شرکت‌های ایرانی که به اصطلاح خام‌فروش هستند با تثبیت نرخ دلار و کاهش نرخ‌های جهانی با کاهش ریالی فروش روبه‌رو‌ شدند. از طرفی دولت برای مهار تورم عملا در نرخ دلار دخالت نکرده و این موضوع باعث شده است که درآمد دولت نیز کاهش یابد و دست دولت در بودجه‌های عمرانی بسته شد. این موضوع خود به رکود بیشتر بازار دامن زده است.  در این بین رکود جهانی بسیاری از کشورهای دنیا از جمله کشورهای حوزه یورو و چین را با رکود مواجه کرده است. در اروپا یورو به شدت تضعیف شده و حتی به نرخ برابری ۱٫۰۵ در مقابل دلار نیز رسیده است. چین نیز پیش‌بینی نرخ رشد اقتصادی خود را در چند مرحله کاهش داد و در نهایت پیش‌بینی ۷ درصدی اعلام کرد که بسیار پایین است. مجموع این عوامل موجب شده است که شرکت‌های صادرات‌محور هم با کاهش نرخ فروش محصولات مواجه شوند و هم درگیر با کاهش تقاضا باشند.
در نهایت در انتهای سال یک بحران دیگر نیز در بازار سرمایه رخ داد. نمادهای پالایشگاهی در نیمه اول تابستان به دلیل ابهام در میزان سود بسته شدند و در انتهای اسفند بازگشایی شدند، در زمان بسته‌شدن قیمت نفت بالاتر از ۱۱۰ دلار بوده و در زمان بازگشایی نفت به ۵۵ دلار رسیده بود. این در حالی بود که افت قیمت نفت موجب افت سود‌دهی این شرکت‌ها به‌صورت مستقیم شده و این گروه باید بیشتر از سایر نمادها ریزش را تجربه می‌کرد. در روزهای آخر سال این نمادها با نصف قیمت بازگشایی شدند و شاخص بورس در نهایت عدد ۶۱ هزار را به خود دید. در بازه ۱۴ ماه شاخص حدودا ۳۲ درصد ریزش داشته است، بازار در سراسر سال ۱۳۹۳ ریزشی بوده که در مجموع در این سال زیان ۲۰ درصدی به سهامداران تحمیل شده است؛ در حالی که در همین بازه بانک سودی ۲۲ درصدی را به سرمایه‌گذاران می‌پرداخت، بنابراین در مجموع زیان سرمایه‌گذاران به ارقام بیشتر از ۴۰‌درصد رسید.  بورس در این مدت سه بار با خوش‌بینی هسته‌ای مواجه شده است. همان‌گونه که در نمودار صفحه ۱۰نمایان است بازار در تیر ماه وارد مرحله خوش‌بینی شده اما میزان ریزش بازار به قدری بوده که این خوش‌بینی در مقطع کوتاهی باعث رشد شاخص – و نه p/e – شده است. در مهر و آبان نیز بورس وارد مرحله خوش‌بینی هسته‌ای شد که شاخص با رشد محسوسی از محدوده ۷۰ هزار وارد منطقه ۷۶ هزار شد که البته بعد از تمدید هسته‌ای و افت سنگین قیمت نفت و مشتقات نفتی و فلزات اساسی از محدوده ۷۶ هزار با ریزش بسیار سنگین توانست به محدوده ۶۱ هزار برسد. در ابتدای سال نیز شاخص باز وارد یک مرحله هیجان توافق هسته‌ای شد و این‌بار با توافق لوزان حتی بعد از مذاکرات نیز رشد خوبی داشت اما در نهایت باز‌هم محکوم به ریزش شد. شاخص بورس در حال حاضر به اعداد قبل از توافق هسته‌ای برگشته است، این موضوع نشان می‌دهد توافق هسته‌ای فقط می‌تواند به بازار هیجان دهد اما نمی‌تواند باعث عمیق شدن بازار و رشد شاخص شود. با رشد قیمت نفت و فلزات اساسی و از بین رفتن رکود داخلی و خارجی بازار سهام می‌تواند شروع به حرکت کند. خوشبختانه در حال حاضر نفت در قیمت‌های بالای ۶۵ دلار تثبیت شده و فلزات اساسی نیز با رشد محسوسی روبه‌رو‌ شده‌اند. مس به‌عنوان نماینده صنایع از محدوده ۵۴۰۰‌‌دلار توانسته است در محدوده ۶۲۰۰ دلار تثبیت شود و فلز روی نیز از محدوده ۲۰۰۰ دلار توانسته خود را به محدوده ۲۳۵۰ دلار برساند. این موضوع برای آلومینیوم نیز محسوس است.
در اروپا نیز گزارش‌های کشورها کمی در حال بهبود است و با رشد قیمت نفت وضعیت GDP آمریکا نیز بهتر از قبل می‌شود که این موضوع می‌تواند دال بر از بین رفتن رکود جهانی در سال جاری باشد.
در نهایت می‌توان امیدوار بود که در ادامه سال متغیرهای کلان اقتصادی به سمت بهبود حرکت کنند که این موضوع می‌تواند موجب رشد مناسب صنایع صادراتی شود. در داخل کشور نیز با توجه به چشم‌انداز توافق هسته‌ای و از بین رفتن رکود داخلی می‌توان آینده بورس را امیدوار‌کننده دید.

۰۷:۱۶:۵۵ مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران در مورد کاهش اخیر شاخص و زیان سرمایه‌گذاران توضیحاتی داد و ضمن ابراز تاسف از زیان سهامداران توصیه کرد سرمایه‌گذاران خرد نباید به هیچ عنوان عجله کنند.

حسن قالیباف‌اصل در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس،‌ در مورد دلایل افت شاخص بورس در روزهای اخیر گفت: افت و رشد شاخص بر‌اساس عرضه و تقاضا و طبیعی است. قیمت‌هایی که بر‌اساس اخبار شکل می‌گیرد و اخبار مختلفی که به بازار سرمایه می‌آید‌، برآیند خرد جمعی آن خبرها در شاخص کل بازار نمایان می‌شود.
خبرهایی که از اقتصاد کلان کشور به گوش می‌رسد، بازار سرمایه نسبت به آن عکس‌العمل نشان داده و قیمت‌ها نوسان پیدا
می‌کند.
وی در مورد گلایه برخی سهامداران خرد از زیان در بازار گفت: با بالا و پایین رفتن شاخص عده‌ای ضرر می‌کنند، اما سهامداران باید بدانند کسی که وارد بازار اوراق بهادار می‌شود، نباید انتظار بازدهی ثابتی داشته باشد. این بازار ریسک و نوسان دارد و ممکن است مثبت یا منفی باشد.
مدیرعامل شرکت بورس تهران در مورد توقف معاملات پتروشیمی مبین گفت: ابطال این معامله به خاطر بحث‌های فنی و سیستمی بود که معاملات آن باطل شد و نباید به‌صورت سبد سهام وارد می‌شد و به این دلیل پیش گشایشی که در ساعت ۹:۱۵ انجام شد، باعث شد یکسری از معامله‌گران روی ایستگاه‌های کاری بیش از ۱۸ میلیون سهام معامله کنند و بخش مهم عرضه سهام آن پتروشیمی را به خود اختصاص دهند و این طبق مقررات باطل اعلام شد.
قالیباف اصل در مورد اینکه عده‌ای از سهامداران خرد می‌گویند سرمایه‌شان را از دست داده‌اند، گفت: مردم در بازار سرمایه، سرمایه‌گذاری می‌کنند و با کاهش شاخص کل عده‌ای این سرمایه‌ را از دست می‌دهند، اما این ضرر خواسته هیچ کدام از مدیران بازار سرمایه نیست و ما همه متاسف هستیم، اما واقعیت بازار سرمایه این است که بازدهی اوراق بهادار با درآمد ثابت نیست و نوسان دارد.
وی گفت: سرمایه‌گذاران باید ریسک بازار سرمایه را در نظر بگیرند و براساس ریسک اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و بر‌اساس تحلیل درست اقدام به خرید و فروش کنند. نباید عده‌ای از سهامداران عجله کنند و در شرایط افت شاخص سریع از بازار خارج یا در دوره‌ای که مثبت است، سریع وارد بازار شده و سهام را در قیمت گران خریداری کنند، بلکه همیشه بر اساس تحلیل درست و با مطالعه و با در نظر گرفتن ریسک بازار اقدام کنند.
وی افزود: بازار سرمایه هم متنوع و هم شفاف‌ترین بازار است و نباید ریسک اعتباری بر این بازار تحمیل شود، البته هر بازاری ریسک تجاری دارد، بازار سرمایه هم دارای ریسک است، ولی سرمایه‌گذاران باید با تحلیل ریسک وارد بازار شوند.
به گفته وی کسی که وارد بازار سرمایه می‌شود، باید اخبار کلی کشور را در مورد مقررات دولت در بحث خروج از رکود، فضای کسب و کار و اخبار هسته‌ای در نظر داشته باشد و با حوصله در فضای شفاف بازار بر اساس اخبار دقیق و نهایی شده تصمیم
بگیرد.
وی تاکید کرد: سرمایه‌گذاران خرد نباید به هیچ عنوان عجله کنند.
قالیباف‌اصل در مورد کاهش نرخ سود بانکی و اثر آن بر‌ بازار سرمایه گفت: به هر حال برای بازار سرمایه و بخش واقعی اقتصاد کاهش نرخ سود بانکی مهم است و در بخش صنعت کاهش سود بانکی باعث کاهش هزینه پول می‌شود، بازار سرمایه باید به خبر کاهش نرخ سود بانکی واکنش نشان می‌داد، اما عکس‌العمل مثبتی از خود نشان نداد.
وی افزود: حتی بانک‌های حاضر در بورس هم سهامشان مثبت نشد و بر اساس مصوبات شورای پول و اعتبار نرخ سود بانکی قرار است کاهش پیدا کند، اما مهم‌تر‌ از این مصوبه واقعیت بخش اجرا است که گاه نرخ اعلام شده سود بانکی کاهش می‌یابد، اما آنچه در بازار پول به ویژه توسط موسسات مالی و اعتباری غیررسمی عمل می‌شود، عدد دیگری است، بنابراین بحث نظارت بر بازار پول و بانک بسیار مهم است و باید کاهش نرخ سود بانکی به‌صورت واقعی
باشد.
باید سرمایه در گردش ارزان‌تر در اختیار بخش صنعت و تولید قرار گیرد و نرخ سود در واقعیت کاهش یابد تا بازار سرمایه عکس‌العمل مثبت نشان دهد.

۰۷:۱۶:۴۳ گروه بازار پول: روز سه‌شنبه دومین روز افت همزمان بهای دلار و سکه بود. در چهارمین روز هفته که سومین روز کاری این هفته بود، شاخص بازار ارز از سوی چهار نیرو تحت فشار قرار گرفت تا نهایتا با ۱۰ تومان افت نسبت به روز دوشنبه به قیمت ۳۳۳۰ تومان برسد.
به گفته فعالان «کاهش حجم تقاضا برای حواله»، «فروش ارز از سوی شماری از معامله‌گران سکه»، « اظهارات مثبت پیرامون مذاکرات هسته‌ای» و «حضور و عرضه مداخله‌ای ارز از سوی بازیگران بازار‌ساز رسمی» از عوامل اصلی افت شاخص بازار ارز بودند. در پانزدهمین روز اردیبهشت‌ماه، سکه نیز با وجود افزایش بهای طلای جهانی هم‌سو با کاهش دلار حرکت کرد و با ۳ هزار تومان نزول به قیمت ۹۴۵ هزار تومان رسید.
روز سه‌شنبه فضای بازار کمی هیجانی‌تر از دو روز ابتدایی هفته بود و شاخص بازار ارز نوسانات بیشتری را تجربه کرد. روند کاهشی دلار تا حدودی از همان نرخ‌های آغاز روز مشخص بود؛ دلار معاملات خود در روز سه‌شنبه را با قیمت ۳۳۳۵ تومان آغاز کرد که افتی ۵ تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز دوشنبه داشت. این افت در ادامه روز دنبال شد و در مقاطعی از روز قیمت تا ۳۳۲۵ تومان نیز پایین آمد، هر چند که درنهایت و تا ساعت ۳ بعد از ظهر دلار معاملات خود را با نرخ ۳۳۳۰ تومان به پایان برد، رقمی که ۱۰ تومان کمتر از روز پیشین بود. به گفته فعالان «کاهش حجم تقاضا برای حواله»، «فروش ارز از سوی شماری از معامله‌گران سکه»، «اظهارات مثبت پیرامون مذاکرات هسته‌ای» و «حضور و عرضه مداخله‌ای ارز از سوی بازیگران بازار‌ساز رسمی» از عوامل اصلی افت شاخص بازار ارز بودند. به اعتقاد شماری از فعالان تقاضا برای واردات کاهش پیدا کرده و این عامل در کاهش تقاضا برای حوالجات ارزی مشهود است. آخرین آمار گمرک نیز نشانگر آن است که واردات کشور در فروردین ماه سال جاری به میزان ۷ درصد نسبت به مدت مشابه در سال ۹۳ پایین‌تر بوده است. بیانیه لوزان از مهم‌ترین عواملی بود که به کاهش تقاضا در فروردین‌ماه منجر شد.انتشار اخبار و اظهارات امیدوار‌کننده از مذاکرات هسته‌ای دیگر عاملی بود که جهت انتظاری بازار را تحت‌تاثیر قرار داد. در ساعات پایانی روز دوشنبه عباس عراقچی در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما کار نگارش پیش‌نویس متن توافق جامع را آهسته و پیوسته خواند و گفت: در حال پیشرفت هستیم و امیدواریم بتوانیم این کار را در موعد مقرر به پایان برسانیم. با این حال گروهی دیگر از فعالان، عامل اصلی کاهش را به تحرکات معامله‌گران آتی سکه مربوط ‌دانسته‌اند. به اعتقاد آنها قیمت اونس و دلار در بازار داخلی معمولا در جهت معکوس حرکت می‌کند.  روز گذشته، بهای اونس از۱۱۹۰ دلار بالاتر رفت، عاملی که موجب شد شماری از معامله‌گران سکه با فروش دلار خود سعی کنند، تناسب قیمتی بازار را حفظ کنند. این در حالی است که گروهی از آنها فروش دلار این گروه را به معاملات آتی بازار سکه مربوط دانسته‌اند. فعل و انفعالات صورت گرفته در بازار سکه موجب شد که این کالای گرانبها معاملات خود در روز سه‌شنبه را با رقم ۹۴۵ هزار تومان پایان دهد، عددی که
۳ هزار تومان کمتر از روز دوشنبه بود. در پایان آخرین عاملی که به کاهش قیمت‌ در روز سه‌شنبه کمک کرد، بازارسازی بازیگران رسمی بود.
روز سه‌شنبه در مقاطع کوتاهی بازارساز با اعلام نرخ فروش پایین‌تر از نرخ فروش بازار موجب شد که معامله‌گران آتی و امروزی توانایی تغییر جهت قیمت بازار را پیدا نکنند.

۰۷:۱۵:۰۶ گروه خودرو: صنعت خودرو به تصدیق آمارهای بانک مرکزی همچنان موتور محرک اقتصاد کشور شناخته می‌شود، این در حالی است که با توجه به چالش عرضه و تقاضا در بازار خودرو برخی از کارشناسان نسبت به تداوم این رشد خوشبین نیستند.

با این شرایط نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت دوشنبه گذشته در اظهاراتی باز هم خودرو را موتور محرک رشد اقتصادی یا نیروهای پیشران رشد در سال ۹۳ دانست و پیش‌بینی‌اش برای سال جدید نیز حرکت پرشتاب صنعت خودرو در اقتصاد کشور بود. به‌طوری که سهم صنعت خودرو در میان مجموعه گروه‌های صنعتی را با عدد ۱۸ تا ۱۹ درصد به‌عنوان بالاترین سهم خواند. بر این اساس در حالی هم اکنون از خودرو به‌عنوان یکی از صنایع پیشران نام برده می‌شود که در بسته خروج از رکود تورمی، این صنعت در اولویت دولتمردان قرار نداشت.
این صنعت که در کنار خود صنایع پایین‌دستی بسیاری را حمایت می‌کند در طول سال‌های گذشته و با وجود مشکلات بسیار همچنان به‌عنوان صنعت دردانه اقتصاد کشور مطرح است. به همین دلیل نظرهای بسیاری را جلب کرده به‌طوری که نعمت‌زاده نیز افزایش این سهم را به منظور حمایت از صنایع پایین‌دستی یکی از اهداف دولت دانسته تا چرخ صنایع پایین‌دستی که درگیر رکود موجود در اقتصاد هستند دوباره به گردش درآید و در کنار صنعت خودرو موتورهای دیگر صنایع نیز راه‌اندازی شوند.
هر چند صنعت خودرو کشور طی دو سال‌ گذشته فراز و نشیب‌های بسیاری داشته است، اما در سال ۹۳ روند نزولی تولید متوقف و این صنعت حرکتی صعودی به خود گرفت؛ به‌طوری‌که نعمت‌زاده نیز با اشاره به اینکه در نیمه دوم سال گذشته تولیدات این صنعت به‌تدریج آغاز شد و افزایش یافت گفته است که در خودرو به‌طور متوسط ۶۵ درصد نسبت به ۱۱ ماه مشابه سال قبل رشد داشته‌ایم که رقم بزرگی است و این ایجاد تحرک کرده است.
حالا با توجه به اینکه خودروسازی توانسته سهم بالایی را در میان دیگر صنایع به خود اختصاص دهد و بیشترین رشد را در میان بخش‌های مختلف اقتصادی کشور به دست بیاورد، راه‌های گرم نگه داشتن موتور آن چیست؟
به‌عبارت بهتر، چه باید کرد که خودروسازی همچنان موتور محرک اقتصاد ایران باقی بماند و رشد آن متوقف نشود؟ و اینکه تا چه اندازه این صنعت می‌تواند به این راه ادامه دهد و همچنان جزو صنایع پیشران در اقتصاد کشور مطرح باشد؟ بر این اساس صنعت خودرو در حالی توانسته سال گذشته بالاترین سهم در میان صنایع کشور را به خود اختصاص دهد که در حال حاضر با چالش‌های جدی چون کمبود نقدینگی، عدم جذب تسهیلات به دلیل داشتن‌بدهی‌معوقه با بهره‌های بانکی بالا، قیمت گذاری و از سوی دیگر چالش کاهش تقاضا روبه رو است. چالش‌های پیش‌رویی که هر چند در سال گذشته نیز وجود داشتند، اما به عقیده فعالان این صنعت در سال‌جاری به‌صورت حادتری مطرح هستند. اینکه با وجود این مسائل این صنعت تا چه اندازه می‌تواند در سال‌جاری به‌عنوان صنعت پیشران باقی بماندسوالی است که کارشناسان اقتصادی و صنعتی باید به آن پاسخ دهند.
یکی از مدیران ارشد خودروسازی در گفت‌وگو با خبرنگار «دنیای اقتصاد»، با اشاره به اینکه صنعت خودرو همواره به‌عنوان یکی از بخش‌های مهم اقتصاد کشور است که در مسائل مختلفی که برایش ایجاد شده روی پای خود ایستاده است، می‌گوید: در شرایط فعلی، با توجه به وضعیت نامناسب اقتصاد کشور صنعت خودرو هر چقدر هم که ریپ بزند، اما همچنان جزو یکی از پیشران‌های اصلی اقتصاد کشور محسوب می‌شود. وی در ادامه توضیح می‌دهد: سرعت احیای خودروسازان از کل اقتصاد بیشتر بوده است به همین دلیل شاخص‌های اقتصادی تاثیر بیشتری از صنعت خودرو نسبت به سایر بخش‌های تولید گرفته‌اند.
ساسان قربانی، عضو شورای سیاست‌گذاری خودرو نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» علت بالارفتن سهم خودرو را با وجود همه محدودیت‌ها و مشکلاتی که دارد، تلاش خودروسازان برای سرپا نگه‌داشتن این صنعت می‌داند و می‌گوید: از آنجا که این صنعت بر دیگر صنایع تاثیرگذار است؛ بنابراین در حالی که همه اقتصاد کشور به‌خصوص تولید درگیر مشکلات بسیار است اما شاهد افزایش رشد آن هستیم اما در صورت عدم حمایت آینده آن چندان روشن نیست.

 ابهام در سهم بالای خودرو
آینده مبهم برای صنعت خودرو هر چند پیش بینی بسیاری از فعالان این صنعت است و علت آن را عدم حمایت از سوی دولتمردان عنوان می‌کنند، اما امید به حرکت پرشتاب این صنعت – به‌عنوان دومین صنعت مهم در کشور – در سال ۹۴همچنان در میان پیش‌بینی و تحلیل‌های صورت گرفته می‌درخشد. با این حال بحران مالی شرکت‌های بزرگ خودروساز کشور تا حدود زیادی امید به حفظ کسب سهم بالا در اقتصاد نسبت به سال گذشته را با مشکل مواجه کرده است. حالا به گفته برخی از
دست اندرکاران تولید در صورت عدم افزایش قیمت خودرو، تولید‌کنندگان بازهم با کمبود نقدینگی روبه‌رو خواهند شد این در حالی است که کمبود نقدینگی که دو سال پیش به بحرانی در این صنعت تبدیل شده بود با فروش اموال مازاد حل شد و توانست بخشی از مشکلات مالی آنها را حل کند اما در سال‌جاری وجود بدهی‌های سنگین درکنار بهره‌های بانکی با درصد بالا که انباشته از سال‌های گذشته است وضعیت راباز هم به ضرر خودروسازان کرده است. با وجود همه این مشکلات آنها باید در سال ۹۴ میزان تولید خود را ۲۷ درصد افزایش دهند وهمین موضوع باعث شده که برخی نسبت به محقق شدن تولید یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه توسط آنها ابراز نگرانی کنند. نگرانی که هر چند باعث از دست دادن سهم آنها در کسب رتبه بالا در صنعت کشور می‌شود اما آینده آنها در تولید داخلی را نیز با‌هاله‌ای از ابهام روبه رو کرده است.
این مدیر ارشد خودروسازی نیز برهمین نکته تاکید دارد که رشد تولیدات خودروسازان اگرچه در شاخص‌های کلان اقتصادی تاثیرگذار بوده است، اما شرایط سال‌جاری با سال ۹۳ تفاوت‌های بسیاری دارد زیرا مشکلات خودروسازان بیشتر شده و در صورت اینکه کمکی دریافت نکنند حرکت آنها نه تنها در اقتصاد دچار مشکل می‌شود؛ بلکه آینده حضورشان به‌عنوان صنعتی داخلی را نیز با تهدید مواجه می‌کند و نیاز مردم در استفاده از خودرو داخلی نیز با خلا روبه‌رو می‌شود.
این مدیر ارشد در ادامه می‌گوید: خودروسازان در شرایط موجود می‌توانند تولید خود تا عدد یک میلیون دستگاه را محقق کنند، اما تولید بیشتر از این عدد نیازمند حمایت جدی از سوی مسئولان است و در صورت محقق نشدن، خودروسازی این عنوان را نمی‌تواند حفظ کند.
ساسان قربانی نیز با تایید این موضوع می‌گوید: هر چند براساس آمارهای ابتدایی سال ۹۴ صنعت خودرو با افزایش تولید کار خود را آغاز کرده است و رشد نسبی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است، اما در صورتی که مشکل کمبود نقدینگی آنها حل نشود و در بحث قیمت‌گذاری همچنان ساز مخالف زده شود، کسب سهم بالا در صنایع یا پیشتاز بودن این صنعت یا غیرممکن است یا اینکه به سختی پیش می‌رود.

 خودرو برنده یا بازنده اقتصاد کلان
با وجود آنکه برخی از کارشناسان نقش پررنگی را برای صنعت خودرو در اقتصاد کلان قائل هستند و در این میان به سهم خودروسازان در تولید ناخالص داخلی که در حال حاضر حدود ۵/ ۲درصد است، اشاره می‌کنند، اما برخی نیز معتقدند که پیشتازی صنعت خودرو با وجود رشد حدود ۵۰ درصدی سال گذشته در فضای محدودیت‌های بین‌المللی و همچنان شرایط نامناسب اقتصادی بوده است. آنها معتقدند که با مشخص شدن نتیجه مذاکرات هسته‌ای و رفع تحریم‌ها، پیشتازی این صنعت به چالش کشیده می‌شود. در این میان برخی نیز به مشکلات این صنعت اشاره دارند که باعث کند شدن روند حرکتی آن در سال‌جاری می‌شود.
برهمین اساس، حسن خوشپور، مدیر‌کل سابق دفتر بنگاه‌های اقتصادی سازمان برنامه و بودجه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» معتقد است که علت پیشتازی صنعت خودرو در حال حاضر رکود موجود در اقتصاد کشور است و در صورتی که این رکود رفع شود این صنعت گوی سبقت پیشتازی را به رقبای دیگر خود واگذار می‌کند.خوشپور می‌گوید: صنعت خودرو به‌رغم مشکلات بسیار زیادی که دارد، اما در مقایسه با دیگر صنایع کشور در حالت رکود، وضعیت بهتری دارد؛ بنابراین در این حالت می‌تواند با وجود مشکلات موجود این سهم خود را حفظ کند.
اما به اعتقاد وی در صورتی که هرگونه اتفاق مهمی در اقتصاد کشور صورت بگیرد به‌طوری که باعث تحرک دیگر صنایع شود صنعت خودرو این پیشتازی خود را از دست می‌دهد. خوشپور در این باره می‌افزاید: در صورتی که اتفاق مهمی چون بحث مذاکرات به نتیجه برسد و تحریم‌های تحمیل شده بر کشور رفع شوند، اقتصاد کشور رونق پیدا کند و صنایعی چون نفت و صنایع پایین‌دستی آن چون پتروشیمی تحرک دوباره‌ای پیدا کنند، مسلم است که صنعت خودرو نمی تواند در قیاس با آنها به‌عنوان صنعت پیشران باشد.
با این حال ساسان قربانی، سخنگوی شورای سیاست‌گذاری خودرو در این باره معتقد است این گمانه زنی محتمل و منوط به این است که سیاست‌گذاران کشور چه رویکردی را برای تامین منابع مالی صنعت خودرو دنبال خواهند کرد؛ زیرا در صورت ضربه خوردن صنعت خودرو بسیاری از صنایع پایین‌دستی نیز آسیب خواهند دید.

 حمایت لفظی
صنعت خودرو محرک بسیاری از صنایع دیگر محسوب می‌شود که آن صنایع نیز دارای زیرمجموعه‌های بسیاری هستند. بنابراین در صورت بروز هر گونه مشکل برای این صنعت، صنایع پایین‌دستی مرتبط با آن نیز دچار مشکل می‌شوند. بسیاری از فعالان صنعت خودرو از حمایت لفظی دولت گله دارند و معتقدند که با وجود تاثیر بسیار زیاد این صنعت در اقتصاد کلان به‌خصوص در وضعیت رکودی، دولت باید حمایت جدی‌تری از این صنعت داشته باشد تا ضمن حمایت از این صنعت، صنایع پایین‌دستی و از سوی دیگر اشتغال ایجاد شده از این منبع با مشکل مواجه نشود.
ساسان قربانی با بیان اینکه خودرو لکوموتیو صنعت کشور است معتقد است در صورتی که حمایت دولت به‌صورت عملی دیده نشود بسیاری از صنایع پایین‌دستی متضرر می‌شوند و زنجیره تامین در کشور صدمه می‌بیند که راه‌اندازی دوباره‌اش نیازمند صرف هزینه بسیار است.
یک مدیر ارشد خودروسازی نیز در این باره می‌گوید: برای تولید هر خودرو در کشور برای دو تا سه نفر اشتغال ایجاد می‌شود؛ بنابراین تولید یک میلیون خودرو به معنای اشتغال ۵/ ۲ میلیون نفر به‌طور مستقیم و غیر مستقیم  است؛ بنابراین هرگونه ضربه به این پیشران اقتصادی نابودی بسیاری از صنایع پایین‌دستی و اشتغال در کشور را به دنبال دارد.

۰۷:۱۴:۵۳ خبرگزاری تسنیم: قائم‌مقام وزیر صنعت با بیان اینکه تولید سیمان بیشتر از تقاضا است و با توجه به اینکه این محصول در بازار به‌صورت نسیه‌ای به فروش می‌رسد، گفت: سیمان کشش افزایش قیمت ندارد.

مجتبی خسروتاج درباره قیمت سیمان در سال جاری افزود: براساس بخشنامه معاون اول رئیس‌جمهوری هرگونه افزایش قیمت باید با هماهنگی کارگروه تنظیم بازار صورت گیرد.
قائم‌مقام وزیر صنعت در امور تجارت با اعلام «به ‌بهانه افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده و دستمزدها به بخش‌های مختلف اقتصادی اجازه افزایش قیمت نمی‌دهیم» خاطرنشان کرد: دلایل تقاضای صنایع برای افزایش قیمت در کارگروه تنظیم بازار مورد بررسی قرار می‌گیرد و تنها در صورت صلاحدید اجازه افزایش قیمت به صنایع مختلف داده می‌شود.
وی با بیان اینکه در برخی کالاها مانند سیمان میزان عرضه بیشتر از تقاضا است و بازار کشش لازم را برای افزایش قیمت ندارد، تصریح کرد: در صورتی که در سال جاری بازارهایی برای صادرات سیمان تولیدی کشور پیدا نشود بخش زیادی از تولیدات این بخش جذب بازار نخواهد شد.
قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: با آمدن فصل تابستان و افزایش ساخت‌وسازها کمی بازار این محصول رونق می‌گیرد، اما با صرف‌نظر از پذیرش بازار، افزایش قیمت در هر کالایی به‌ویژه کالاهای اساسی، ضروری و حساس حتما با نظر کارگروه تنظیم بازار اجازه افزایش قیمت خواهند داشت و با متخلفان برخورد می‌شود.
این مقام مسوول در پایان با تاکید بر اینکه ستاد تنظیم بازار در بخش‌های مختلف کالا و خدمات مسوولیت قیمت‌گذاری را به‌عهده دارد، اظهار کرد: بخش‌هایی که برای قیمت‌گذاری به تنظیم بازار مراجعه نکرده‌اند باید این کار را در دستورکار خود قرار دهند.

۰۷:۱۴:۳۸ محمد‌حسین بابالو: اعلام قیمت‌های پایه جدید با جهت‌گیری افزایشی در بازار محصولات پتروشیمی باعث شد تا نرخ‌ها در بورس و بازار افزایش یابد. هرچند شرایط کلی معاملات در بورس نشان از پذیرش قیمت‌های جدید از سوی برخی فعالان بازار دارد اما رشد بهای مواد اولیه موضوعی نیست که بتوان از تاثیر آن بر صنایع پایین‌دستی غافل شد. شرایط این بازار در روزهای آینده بیش از پیش شفاف خواهد شد، زیرا فاصله قیمتی بین بورس و بازار می‌تواند به یک تعادل نسبی نزدیک‌تر شود.

روز گذشته رینگ معاملاتی محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران شرایط پیچیده‌ای پیدا کرد، چرا که پس از اعلام قیمت‌های پایه جدید، این اولین روز کاری این تالار بود. افزایش حجم عرضه‌ها در بورس کالا با محوریت پلیمرها و البته با نرخ‌های جدید را باید مهم‌ترین رخداد این روزهای بازار به شمار آورد که جمعا باعث شد علاوه بر اینکه یک روز مهم در تجربه تالار به ثبت رساند افزایش حجم معاملات و بازگشت نسبی خریداران را هم در پی داشت. این وضعیت در حالی رخ داد که بالابودن حجم معاملات نشان از پذیرش نسبی قیمت‌های جدید دارد که البته باز هم باید واکنش بازار را در روزهای آینده رصد کرد، زیرا ابهام هنوز هم در بازار به چشم می‌خورد. افزایش قیمت اغلب گریدها در کنار کاهش محدود بهای PVC در بورس کالا را می‌توان جهت‌گیری کلی بازار دانست که بر قیمت‌های موجود در بازار نیز موثر خواهد بود. از سویی استایرن معمولی و مقاوم و همچنین PET را می‌توان مهم‌ترین رشد محسوس قیمت‌ها در روزهای اخیر به شمار آورد که در جدول وجود دارد. انواع گریدهای OFF-PVC، پلی‌اتیلن سنگین اکستروژن EX3 شازند، پلی‌اتیلن سنگین فیلم OFF – EX5 درجه ۲ مارون، پلی‌اتیلن سنگین دورانی UA 3840 پتروشیمی تبریز، پلی‌اتیلن ترفتالات بطری BG821 پتروشیمی تندگویان، پلی‌استایرن‌های انبساطی و بخش بزرگی از پلیمرهای سبک خطی و سبک فیلم را باید مهم‌ترین‌ عرضه‌های روزهای گذشته به شمار آورد.
بازار داخلی محصولات پلیمری
با افزایش قیمت‌های پایه در بورس کالای ایران قیمت‌ها در بازار داخلی نیز صعودی شد که بین ۲ تا ۵/  ۴ درصد رشد را نشان می‌دهد. با توجه به افزایش بیشتر نرخ‌های پایه باید گفت که حجم رشد قیمت‌ها به نسبت بورس کالای ایران در روز سه‌شنبه بسیار کمتر بوده است. البته هنوز فعالان بازار منتظر هستند تا ببینند خریداران دقیقا چه واکنشی را نسبت به قیمت‌های پایه اتخاذ می‌کنند تا جهت‌گیری کلی بازار مشخص شود. به‌صورت کلی در روزهای اخیر خریداران به ندرت تن به خرید داده‌اند و در ضعف شدید تقاضا، قیمت‌ها فضای چندانی برای رشد نداشته مخصوصا در وضعیتی که موجودی انبارها در بازار داخلی و حتی کارخانه‌های فروشنده بسیار بالا است. به نظر می‌رسد حجم عرضه‌ها در بازار داخلی به‌صورت چراغ خاموش در حال افزایش است. در هر حال قیمت‌های بورس و بازار مجددا به یک تعادل نسبی و شکننده نزدیک شده‌اند که می‌تواند فاکتوری برای افزایش حجم خرید به شمار بیاید.
در هر حال قیمت‌ها در بازار داخلی رشد داشته و ممکن است این روند افزایشی باز هم ادامه یابد که در ضعف تقاضا و مشکلات فراوان و پیش روی صنایع پایین‌دستی همچون صنعت پلاستیک می‌تواند به وخامت اوضاع باز هم دامن بزند. به جرات باید گفت که نمی‌توان دورنمای مشخصی را پیش روی این بازار ترسیم کرد چون احتمال کاهش حجم تولید و عقب‌نشینی بیشتر خریداران نیز وجود دارد که شرایط را برای همه بخش‌های مختلف بازار سخت‌تر می‌کند.
نکته دیگر درخصوص بازار روز گذشته را باید کاهش مجدد قیمت دلار دانست که در ضعف خبرها از مذاکرات نیویورک، نشان‌دهنده برخی گشایش‌های دیپلماتیک است. به‌عنوان مثال مدت‌ها نرخ دلار در سطوحی نزدیک به ۳۳۴۰ تومان نوسان می‌کرد، ولی در روز سه‌شنبه حتی قیمت ۳۳۰۹ تومان نیز به ثبت رسید که حاکی از کاهش بیش از یک درصدی قیمت‌ها فقط در یک روز است. به نظر می‌رسد که باید منتظر مخابره برخی خبرها از نیویورک باشیم، زیرا رفتار فعالان بازار محصولات پتروشیمی، دلار و حتی بازار آهن نشان‌دهنده احتمال بروز برخی رخدادهای پیش‌بینی نشده است. البته درخصوص قیمت دلار مورد محاسبه برای قیمت‌های پایه نیز باید گفت که این نرخ در نیمه نخست اردیبهشت برابر با ۳۳۳۸ تومان بود که در نیمه دوم این ماه به ۳۳۵۲ تومان تغییر کرد.
در هر حال با توجه به افزایش قیمت‌های جهانی، رشد نرخ‌های پایه در بورس کالا و همچنین کاهش نرخ ارز، به نظر می‌رسد عرضه‌های صادراتی در برابر عرضه‌های داخلی چندان چنگی به دل نمی‌زند و باز هم فروشندگان اصلی به بازار داخلی سوق پیدا کرده‌اند.
واقعیت آن است که گشایش‌های بین‌المللی پیش روی صنعت پتروشیمی و مخصوصا کشف بازارهای جدید بیش از حد بزرگنمایی شده است. شنیده‌ها حکایت از آن دارد که در روزهای اخیر به جز یک محموله نزدیک به ۳۰۰۰ تنی به مقصد اروپا، محموله مهم و قابل اتکای دیگری به ثبت نرسیده و تولیدکنندگان اصلی باز هم به سمت بازارهای داخلی متمایل شده‌اند.  از سویی امروز نمایشگاه نفت، گاز و پتروشیمی به‌صورت رسمی آغاز به کار خواهد کرد که چهره اصلی تجارت محصولات پتروشیمی را می‌توان در گفتارهای تجار و فعالان بین‌المللی این عرصه تعقیب کرد.

۰۷:۱۴:۲۴ حدیث موسوی: با آنکه فصل خرید و فروش محصولات فولادی به واسطه گرم‌تر شدن هوا و انتظار برای افزایش ساخت و سازهای مسکن آغاز شده، اما بازار آهن تکاپو و تحرک چندانی در مقایسه با سال گذشته ندارد. این روزها در حد برطرف‌سازی نیازهای روزانه، مقاطع ساختمانی از بازار خریداری می‌شود و معامله‌گران تمایلی به پر کردن موجودی انبارها از خود نشان نمی‌دهند.

در این میان قیمت ‌برخی محصولات فولادی مانند میلگرد نیز بنا به کاهش حجم خریدها و تاکید اغلب فعالان بازار مبنی بر به کف رسیدن قیمت‌ها راه ثبات نسبی و عدم نوسان محسوس را در پیش گرفته است و در بازار مقاطع ساختمانی تنها تیرآهن است که از روزهای ابتدایی بازگشایی بازار فولاد در سال جاری اغلب با رشد نسبی قیمت روبه‌رو شده است.
روز گذشته نیز در بازار محصولات فولادی قیمت میلگرد ساخت شرکت‌های خصوصی و فولادسازان بزرگ با ثبات نسبی همراه شد و تنها قیمت تیرآهن اعم از شاخه‌های سبک و سنگین افزایش حداکثر تا ۴/ ۰ درصدی را تجربه کرد.
در بورس کالا نیز تنها عرضه‌کننده رینگ فولاد ذو‌ب‌آهن اصفهان بود که با ارائه دو سبد میلگرد در مبادلات این روز تالار صنعتی حضور یافت.
این شرکت سلف ۸۸ تن سبد میلگرد گرید A3 در سایزهای ۱۲، ۱۴ و ۲۲ را با نرخ هر کیلو ۱۴۵۰ تومان ارائه کرد که عرضه‌ای به سفارش مشتری بود. در عین حال ذوب‌آهن سبد میلگرد طول کوتاه در سایزهای ۱۲ تا ۳۲ را نیز با قیمت پایه ۱۲۳۰ تومان در هر کیلو به تابلو آورد که در حجم ۶ هزار تن اما با قیمت پایانی ۱۱۸۰ تومان خریداری شد. از ابتدای سال تاکنون در بورس کالای ایران بالغ بر ۹۵۶ هزار و ۴۹۷ تن انواع فولاد با محوریت شرکت‌های ذوب‌آهن اصفهان، فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و فولاد هرمزگان عرضه شده و حجم مبادله این محصولات نیز ۸۵۴ هزار و ۱۶۳ تن به ثبت رسیده است.
این ارقام در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته حجم عرضه و معامله فولاد در بورس کالای ایران به ترتیب یک میلیون و ۳۲۱ هزار و ۲۱۶ تن و یک میلیون و ۵۶۹ هزار و ۳۷۰ تن بود. حجم عرضه و مبادله فولاد در بورس کالای ایران از ابتدای سال تاکنون به ترتیب با کاهش حدود ۲۸ و ۴۵ درصدی رو‌به‌رو شده که به خوبی گویای تداوم شرایط رکودی بازار مصرف و اقبال کم معامله‌گران به خرید محصولات فولادی از بورس کالای ایران است.
بازار فولاد در حالی که با رکود عمیق تقاضا برای سومین سال متوالی است که دست و پنجه نرم می‌کند، در برابر روزهای پرابهامی نسبت به آینده نیز قرار گرفته است. از یکسو جدی‌تر شدن بحث تدوین متن توافق جامع هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ و چشم‌انداز رفع تحریم‌ها در آینده‌ای نزدیک به صبر و انتظار خریداران بیش از پیش دامن زده است و از سوی دیگر اگر این رخداد به هر دلیلی منتفی شود، به نظر می‌رسد به دلیل کاهش درآمدهای نفتی دولت متاثر از کاهش قیمت نفت، چشم‌انداز تخصیص اعتبارات عمرانی و زیرساختی و از طرفی ارائه مشوق‌های خرید و ساخت مسکن با ابهام روبه‌رو خواهد بود که به‌تبع آن رونق واقعی بازار فولاد لااقل تا پایان امسال نیز تاحدود زیادی منتفی است.
به هر طریق با توجه به اینکه تولید فولاد در کشور روند رو به رشدی را در خلال سال‌های اخیر تجربه کرده و طبق برنامه‌ریزی‌ها این مسیر صعودی در آینده نیز ادامه خواهد یافت، لزوم تعریف بازارهای مصرف جدید برای محصولات تولید شده بیش از پیش پررنگ می‌شود.
با توجه به اینکه اگر حجم تقاضا نیز با ضریب فزاینده‌ای نسبت به زمان فعلی رشد کند باز‌هم حجم تقاضای داخل تکافوی میزان تولیدات و عرضه‌های فولادی را نخواهد کرد، بنابراین تمرکز و توجه به بازارهای صادراتی و تولید محصولاتی با قیمت و کیفیت مناسب و بازاریابی محصولات فولادی در بازارهای هدف اهمیت دوچندانی یافته که باید در برنامه‌ریزی‌ شرکت‌های فولادی این مورد بیش از گذشته مدنظر قرار گیرد.

۰۷:۱۴:۱۰ با وجود وقفه‌ چند ساله، سرانجام طرح آلومینیوم جنوب با تلاش‌های مدیر عامل این مجموعه و رئیس هیات عامل ایمیدرو به ثمر نشست و کلنگ این پروژه چهارشنبه هفته گذشته همزمان با سفر استانی ریاست‌جمهوری به استان فارس  به زمین زده شد.

این مراسم با حضور بیژن زنگنه، وزیر نفت، مهدی کرباسیان معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و جمعی از مدیران استانی کلید خورد، این مراسم در منطقه ویژه انرژی برلامرد که از سوی ایمیدرو برای احداث واحدهای صنعتی آماده‌سازی شده بود انجام گرفت و دو پروژه آلومینیوم جنوب و نیروگاه  برق ۱۰۰۰ مگاواتی در این منطقه ویژه آماده اجرای پروژه شدند.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در مراسم احداث آلومینیوم از فاینانس چینی و دانش فنی این کشور برای پروژه آلومینیوم جنوب خبر داد و اعلام کرد با اجرای این طرح ظرفیت تولید آلومینیوم کشور به ۵/۱ میلیون تن می‌رسد.
مهدی کرباسیان پروژه آلومینیوم جنوب را بزرگ‌ترین واحد تولید آلومینیوم خاورمیانه دانست و گفت: عملیات اجرایی بزرگ‌ترین‌ پروژه آلومینیوم کشور با سرمایه‌گذاری ۲/۱  میلیارد دلاری به صورت ارزی و ۶۰۰ میلیارد تومانی به صورت  ریالی صورت گرفته است.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: این پروژه به لحاظ زیست‌محیطی و آلایندگی کاملا منطبق با تکنولوژی‌های روز دنیا است و به لحاظ اشتغال‌زایی در منطقه محروم لامرد می‌تواند موثر باشد.
وی تصریح کرد: یکی از مواد اولیه مورد نیاز آلومینیوم، برق و گاز است که فراهم‌سازی این دو زیرساخت منطقه ویژه انرژی‌ بر لامرد موجب ایجاد ارزش افزوده بالا حتی بیش از صادرات گاز می‌شود و با بهره‌برداری از این پروژه بسیار مهم تولید آلومینیوم کشور به ۹۰۰ هزار تن خواهد رسید.
رئیس هیات عامل ایمیدرو ادامه داد: براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته، قرار است تا سال ۱۴۰۴ حدود یک‌و‌نیم میلیون تن آلومینیوم در کشور تولید شود و پروژه آلومینیوم جنوب نیز سهم ۳۰۰ هزار تنی در این هدف‌گذاری خواهد داشت که قرار است در ۴۱ ماه به بهره‌برداری کامل برسد.
کرباسیان در ادامه به تامین تجهیزات مورد نیاز این پروژه اشاره و خاطر‌نشان کرد: تجهیزات این پروژه کاملا به روز با استاندارد بالا است که از سوی پیمانکار تامین می‌شود، ضمن اینکه در کنار آن نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی غدیر با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی احداث خواهد شد تا بتواند مشکل تامین برق مورد نیاز این پروژه بزرگ را تامین کند. در همین حال، با توسعه ظرفیت این نیروگاه سایر صنایع مستقر در این منطقه نیز از برق کافی برخوردار خواهند شد.معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره پروژهGTL( فرآوری تبدیل گاز به بنزین، گازوئیل و میعانات گازی) بیان کرد: امید می‌رود با شروع عملیات اجرایی این پروژه‌ها در منطقه لامرد بتوانیم پروژه‌های دیگری همچون منیزیم را در این منطقه عملیاتی کنیم.
به گفته وی، با مذاکراتی که پس از به نتیجه رسیدن نهایی مذاکرات با سرمایه‌گذاران خارجی خواهیم داشت، امیدواریم بتوانیم صنایع دیگر را نیز فعال کنیم.

بهترین تکنولوژی روز دنیا در آلومینیوم جنوب
همچنین محمدمهدی مستقیمی، مدیرعامل آلومینیوم جنوب نیز با اشاره به وضعیت تولید و تجارت آلومینیوم در دنیا عنوان کرد: طی سال‌های گذشته صنعت آلومینیوم در ایران به خوبی جانمایی نشده بود و به همین دلیل به لحاظ تامین انرژی مورد نیاز پروژه‌ها مشکلاتی بروز کرده بود، اما احداث مجتمع آلومینیوم جنوب در منطقه انرژی‌بر لامرد و در کنار منطقه پارس‌جنوبی به‌عنوان قطب انرژی کشور، این مشکل را حل کرده است.
وی افزود: فناوری در صنعت آلومینیوم بسیار مهم است و صنعت آلومینیوم یکی از صنایع به‌شدت انرژی‌بر است، بنابراین بهترین فناوری روز دنیا در آلومینیوم جنوب به‌کار گرفته شده تا ۳۰۰ هزار تن آلومینیوم تولید شود، اما با اجرای فازهای بعدی و تغییرات فناوری، ظرفیت تولید را به یک‌میلیون تن خواهیم رساند.
مستقیمی اظهار کرد: سه فاز بعدی هر یک ۳۰۰ هزار تن ظرفیت خواهند داشت و ظرف ۴۱ ماه قرار است فاز اول آن به بهره‌برداری برسد، اما این پروژه آلومینیوم پکیجی از تمامی الزامات صنعت آلومینیوم است و از چینی‌ها وعده گرفته شده تا اگر مشکل تامین اعتبار ارزی نداشته باشیم، ۶ ماه زودتر پروژه را تحویل بگیریم.
به گفته مدیرعامل آلومینیوم جنوب، برآورد ما این است که نزدیک به ۴ هزار نفر اشتغال مستقیم در فاز اول این پروژه فراهم شود، ضمن اینکه در بندری که برای پشتیبانی،صادرات و واردات محصولات و مواد اولیه ایجاد می شود برای  ۶ هزار نفر اشتغال غیرمستقیم ایجاد خواهد شد.مستقیمی خاطر‌نشان کرد: ۱۵۸ هزار تن از ظرفیت ۳۰۰ هزار تنی آلومینیوم جنوب به آلیاژ تبدیل خواهد شد.

۰۷:۱۲:۲۹ به زودی و با حمایت سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، صادرات مس کاتدی شرکت ملی صنایع مس ایران از طریق رینگ صادراتی بورس کالای ایران آغاز می‌شود.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل بورس کالای ایران، دکتر حسین پناهیان مدیرعامل این بورس با اعلام خبر فوق، اظهار کرد: عرضه مس کاتدی در رینگ صادراتی بورس کالا هم در تالار تهران و هم در تالار کیش انجام می‌پذیرد و شرایط هر دو تالار برای عرضه‌کننده و مشتریان یکسان است.
مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه خاطرنشان کرد: در پی حمایت دکتر مهدی کرباسیان، رئیس هیات عامل ایمیدرو و با توجه به مذاکرات صورت گرفته بین شرکت ملی مس و بورس کالا، عرضه مس کاتد در رینگ صادراتی بورس کالا به زودی مطابق با دستورالعمل اجرایی رینگ صادراتی بورس کالای ایران آغاز می‌شود و خریداران می‌توانند از طریق کارگزاران و پس از طی مراحل قانونی در بورس کالا، اقدام به خرید کنند.
وی سپس با بیان اینکه فلز مس، نبض توسعه اقتصادی دنیا است و بسیاری از صنایع بزرگ در دنیا مانند کابل و برق، صنایع لوازم خانگی، مخابرات و… نیازمند مس هستند، گفت: بر اساس برنامه‌های سازمان گسترش و نوسازی معادن و صنایع معدنی در چشم انداز ۱۴۰۴، تکمیل زنجیره اکتشاف تا فرآوری مواد معدنی به ویژه مس مورد توجه قرار گرفته و بورس کالای ایران می‌تواند در تکمیل این زنجیره ارزش در بخش فروش و بازاریابی و تامین نیاز نهایی مصرف‌کنندگان، با استفاده از ظرفیت‌های موجود نقش بسزایی را ایفا کند. وی در ادامه با اشاره به اینکه مس یکی از اقلام عمده در صادرات غیرنفتی ایران به شمار می‌رود، گفت: باید به این نکته توجه کنیم که ایران یکی از کشورهای برخوردار از کمربندهای فعال معدنی مس در دنیا بوده و حدود ۳ درصد از ذخایر جهانی مس را در اختیار دارد و از این نظر یکی از ۱۰ کشور برتر جهان بوده و از نظر تولید مس کاتدی رتبه ۲۲ جهان را به خود اختصاص داده است. ایران همچنین بزرگ‌ترین تولیدکننده مس منطقه خاورمیانه است و سالانه میلیون‌ها دلار انواع محصولات مسی شامل مس کاتد، مس تصفیه شده، مفتول و لوله‌های مسی، صفحه، ورق و نوار مسی، سنگ مس و کنسانتره‌های آن، اکسید و هیدروکسیدهای مولیبدن و فرومولیبدن را به بازارهای خارجی صادر کرده است.
پناهیان با اشاره به اینکه بر اساس آمارهای موجود، سهم ایران از صادرات جهانی مس کاتدی حدود ۴ درصد برآورد می‌شود و قرار است ظرفیت تولید مس کاتدی در ایران به ۷۰۰ هزار تن طی سند چشم‌انداز ۲۰ ساله برسد، گفت: رینگ صادراتی بورس کالای ایران، بستر مناسبی برای صادرات مس کاتدی است و با توجه به مرجعیت بورس‌های کالایی در جهان در اعلام و کشف قیمت انواع کالاها، صادرات مس کاتدی از طریق رینگ صادراتی بورس کالا می‌تواند مزیت مرجعیت قیمت مس کاتدی ایران در جهان را افزایش دهد.

۰۷:۱۱:۱۳ دنیای اقتصاد: کارشناسان و اقتصاددانان در یک نشست تخصصی،خواستار پایان بانکداری گلخانه‌ای شده‌اند، بانکداری‌ای که تمرکز اصلی خود را بر مرزهای داخلی قرار داده و ارتباط ضعیفی با بانکداری بین‌الملل داشته‌است.این کارشناسان با بررسی اولویت‌های بانک مرکزی و بانک‌های تجاری در دوره پساتحریم معتقدند نظام بانکی کنونی پاسخگوی نیازهای این حوزه در بخش بین‌الملل برای دوره پساتحریم نیست و به پوست‌اندازی احتیاج دارد. بنابراین بر اساس استانداردهای بین‌المللی بانکی، باید معماری جدیدی طراحی شود که سیستم بانکی را از پشت صحنه تجارت خارج کند و زمینه را برای ورود بانک‌ها به عرصه جهانی فراهم آورد. به باور کارشناسان، اگر پیش از تحریم‌ها به بانکداری حرفه‌ای به شکل یک «انتخاب» نگاه می‌شد، در دوران پساتحریم، این موضوع باید به یک «ضرورت» تبدیل شود و در این ضرورت شبکه بانکی داخل کشور باید با استاندارد بین‌المللی سخن بگوید. در این نشست کارشناسان از «کم بودن بدهی‌های خارجی»، «کم بودن بدهی‌های دولت» و «امکان جهش اقتصادی و نرخ بازدهی بالا» به‌عنوان سه مزیت اقتصاد کشور در دوران پساتحریم یاد و بر رشد اقتصادی بلندمدت به‌عنوان اولویت اصلی کشور تاکید کردند.

گروه بازار پول: در دومین نشست تحلیل شرایط اقتصادی کارشناسان اولویت‌های شبکه بانکی را در دوره پساتحریم مورد بررسی قرار دادند. به اعتقاد کارشناسان، مدل مورد استفاده در دوره قبل از تحریم قابل توصیه نیست و فرمت کنونی در سیاست‌گذار پولی نیز نیاز به بازآرایی دارد؛ به نحوی که باید سبک طراحی نظام بانکی تغییر یافته و پوست‌اندازی را دستور کار قرار دهیم. در این نشست با تاکید بر طراحی نظام بانکی، براساس استانداردهای بین‌المللی، بر خروج سیستم بانکی از پشت صحنه تجارت خارجی و ورود به فعالیت‌های بین‌المللی تاکید کردند. کارشناسان معتقدند، در دوره تحریم‌ها، بانکداری ما از استاندارد حرفه‌ای خارج شده است، بنابراین باید با تغییر معماری در شبکه بانکی، زمینه ورود بانک‌ها به عرضه بین‌المللی را مهیا کرد.

دومین نشست تحلیل شرایط اقتصادی کشور پس از لغو تحریم‌ها با موضوع «اثر رفع تحریم‌های بانک مرکزی» از سوی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی برگزار شد. در این نشست فرهاد نیلی، حمید قنبری، احمد عزیزی، ابوالقاسم اثنی عشری و مصطفی بهشتی روی، آثار تحریم‌های اقتصادی بر نظام بانکی را بررسی کرده و برنامه لازم برای دوران پساتحریم را ترسیم کردند.

 نقطه شروع تحریم‌ها
در بخش نخست این نشست شرایط نظام بانکی در دوران تحریم بررسی شد. حمید قنبری رئیس دایره تحقیقات، دعاوی و قراردادهای بین‌المللی بانک مرکزی با بیان اینکه تحریم‌ها از سال ۱۹۷۹ میلادی (۲۳ آبان ۱۳۵۸) آغاز شده است، گفت: این تحریم‌ها براساس اختیارات اضطراری اقتصادی بین‌المللی رئیس‌جمهور آمریکا و به دنبال تسخیر سفارت آمریکا در ایران روی داد. او افزود: بر این اساس تمامی دارایی‌های ایران در آمریکا و نزد اشخاص آمریکایی باید توقیف شده و هیچ سرویس مالی نیز نباید به ایران ارائه دهد. به گفته قنبری، این تحریم‌ها تا سال ۱۹۹۵ نیز توسعه یافت، به نحوی که در این سال‌ها قوانینی در راستای منع تجارت، صادرات و سرمایه‌گذاری در ایران وضع شد و تا سال ۱۹۹۵ تحریم‌های وضع شده حالت یکجانبه و سرزمینی است که فقط شامل افراد آمریکایی می‌شود. او ادامه داد: در سال ۱۹۹۵  زمانی که درهای اقتصاد ایران به سمت سرمایه‌گذاری خارجی گشوده شد اشخاص غیرآمریکایی که با ایران تجارت داشتند، نیز مشمول تحریم‌ها شدند. بر این اساس، هر غیرآمریکایی که در ایران سالانه بیش از ۲۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری می‌کرد، مجازات می‌شد. این قانون با اعتراض اتحادیه اروپا انجام نشد، اما سرانجام آمریکا و اتحادیه اروپا به یک مصالحه رسیدند که براساس آن، این قانون باقی ماند، اما مجوز سرمایه‌گذاری به اتحادیه اروپا در تمامی بخش‌ها اعطا شد. قنبری با بیان اینکه تا سال ۱۹۹۵ میلادی هدف تحریم‌ها بخش واقعی اقتصاد بوده و شامل بخش مالی نمی‌شد، گفت: در سال ۲۰۰۶ خزانه‌داری آمریکا، تسویه دلاری بانک‌های غیرآمریکایی برای یک بانک کشور را منع کرد و در سال ۲۰۰۸ این قانون را به تمامی بانک‌ها بسط داد. این مسوول بانک مرکزی با بیان اینکه در سال ۲۰۰۶ با مطرح شدن پرونده هسته‌ای ایران دو بانک ایرانی تحریم شد، افزود: فاز بعدی این اقدامات در سال ۲۰۱۲ با تحریم بانک مرکزی آغاز شد، به این معنی که بانک‌هایی که با بانک مرکزی در جابه‌جایی پول نفت همکاری می‌کنند، تحریم می‌شوند. قنبری ادامه داد: در سال ۲۰۱۲ به اندازه مجموع تحریم‌های پیش از این سال، تحریم اقتصادی افزوده شد، همچنین دارایی مالی ایران بلوکه شده و تمامی بخش‌های مالی و بانکی نیز تحریم شدند. اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۲ عملا بانک مرکزی را تحریم کرد و از ارائه هر سرویسی به استثنای کارهای بشر دوستانه خودداری کرد. وی افزود: این وضعیت تا برنامه اقدام مشترک با ایران در نوامبر ۲۰۱۳ طول کشید. براساس این برنامه ایران می‌تواند تا سقف تعیین شده در تاریخ ۲۳ نوامبر سال ۲۰۱۳ نفت به فروش برساند و پول حاصل از آن را از طریق چند بانک خاص دریافت کند. قنبری ادامه داد: این وضعیت هم حدود ۱۸ ماه ادامه پیدا کرد تا تفاهم لوزان مطرح شد، اما کلیاتی که در این تفاهم آمده، این است که تحریم‌های مالی و اقتصادی مرتبط با هسته‌ای لغو خواهند شد. این در حالی است که خیلی از تحریم‌ها علت مشخصی ندارند. وی تاکید کرد: همچنین آمریکا اعلام کرده است تحریم‌های ثانویه (فراسرزمینی) لغو خواهد شد و باید بررسی‌های لازم در مورد تحریم‌ها صورت بگیرد تا مشخص شود دقیقا چه تحریم‌هایی لغو خواهد شد.
در این نشست قنبری درخصوص شرایط سیاست‌گذار پولی در دوره پساتحریم نیز نکاتی را مطرح کرد. رئیس دایره تحقیقات، دعاوی و قراردادهای بین‌المللی بانک مرکزی، با بیان اینکه بانک مرکزی تاکنون به دو دلیل تحریم شده است، گفت: دلیل اول به علت ارتباط داشتن در برنامه هسته‌ای ایران و دلیل دوم به علت حمایت از دولت بوده است. او افزود: در پرونده نخست ما برنده شدیم، اما به دلیل دوم همچنان تحریم‌ها تداوم داشته است. قنبری با بیان اینکه بانک مرکزی به دلیل فعالیت‌های بانکی دولت تحریم شد، نه به دلیل فعالیت در قالب سیاست‌گذار پولی گفت: این موضوع باعث شد که به فکر تفکیک فعالیت‌های بانکی و فعالیت‌های سیاست‌گذاری بانک مرکزی بیفتیم. به گفته قنبری، اگر تغییر ساختار بانک مرکزی و فعالیت آن در قالب سیاست‌گذار پولی صورت گیرد، انگیزه برای تحریم این نهاد نیز عملا وجود نخواهد داشت. او ادامه داد: در حال حاضر مشخص شدن نقش بانک مرکزی، در نگارش متن موافقت‌نامه نیز یک چالش محسوب می‌شود. قنبری با بیان اینکه اگر فعالیت بانک مرکزی را در قالب یک بانک تجاری دیده شود، باید در توافق‌نامه درخصوص صدور اجازه فعالیت‌های تجاری بحث شود، گفت: اما اگر نقش بانک مرکزی به‌عنوان یک بستر ساز برای فعالیت سایر بانک‌ها دیده شود، در این مورد دامنه چانه‌زنی برای رفع تحریم‌های بانک مرکزی کمتر می‌شود. به گفته او، در حالت دوم موضوع مهم این است که چارچوب توافق بلند مدت‌تر شود، زیرا نمی‌توان برای بانک مرکزی چشم‌انداز فعالیت در کوتاه مدت را متصور شد و دامنه فعالیت بانک مرکزی در توافق‌نامه کوتاه مدت به چند بانک محدود خواهد شد. قنبری در پایان تاکید کرد که اگر به دنبال توسعه فعالیت‌های تجاری بانک مرکزی باشیم، در حل موضوع تحریم این نهاد نیز با چالش‌های فراوانی روبه‌رو خواهیم شد.

 فرصت نظام بانکی در پساتحریم
فرهاد نیلی رئیس پژوهشکده پولی و بانکی کشور دیگر سخنران این نشست بود. به گفته نیلی، زمانی که یک بانک مرکزی از نظام مالی بین‌المللی کنار گذاشته می‌شود، نمی‌تواند دارایی معاملاتی را که یک طرف آن در خارج از کشور است وصول کند. او افزود: وقتی بانک مرکزی یک کشور تحریم می‌شود امکان وصول منابع مالی از بین می‌رود و پس انداز اجباری برای کشور ایجاد می‌شود. بنابراین تمام دوران تحریم پس‌انداز اجباری بر کشور تحمیل شده است. وی با طرح این سوال که «رفتار عاقلانه در مقابل این پس انداز چگونه است»، گفت: ما باید در دوران پساتحریم با برنامه‌ریزی مناسب اقدام کنیم و با جلوگیری از فرصت‌سوزی بیشتر فرصت‌ساز باشیم.
نیلی با بیان اینکه نظام بانکی ما به دلیل مختلفی همچون تحریم از بانکداری مدرن عقب افتاده است، گفت: نظام بانکی ما باید آماده حرف زدن باشد. همچنین در دوران پساتحریم بانکداری حرفه‌ای یک ضرورت است و باید با استاندارد بین‌المللی مطابقت داشته باشد. نیلی با تاکید بر اینکه بانک‌ها باید بتوانند رفتار فرامرزی انجام دهند، گفت: سیستم بانکی باید از پشت صحنه تجارت خارجی بیرون بیایند و فعالیت بین‌المللی داشته باشند.
وی افزود: بانک‌ها در دوران تحریم وجه نقد پرداخت می‌کردند و هم اکنون باید بتوانند مبادلات مدت دار انجام دهند. به گفته این اقتصاددان، نظام بانکی به دلایل مختلفی از جمله تحریم از بانکداری حرفه‌ای عقب افتاده است. بنابراین به نظر می‌رسد باید یک پوست‌اندازی را در دستور کار قرار دهیم و نظام بانکی ما آماده شود تا بتواند در فضای بین‌المللی تنفس کند.
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی تصریح کرد: اگر پیش از تحریم بانکداری حرفه‌ای یک انتخاب بود، در دوران پساتحریم این موضوع یک ضرورت است و در این ضرورت باید نظام بانکی مطابق با استاندارد بین‌المللی حرف بزند.
وی گفت: قرار نیست سال ۹۴ معجزه‌ای رخ دهد اما در پژوهشکده پولی و بانکی مطالعه در مورد چشم‌انداز مالی کشور آغاز شده است و امیدواریم بتوانیم در سال ۹۴ چنین فرصتی را ایجاد کنیم. نیلی افزود: البته در شرایط کنونی  نگرانی که ‌وجود دارد، این است که همه از دوران پساتحریم انتظار آزاد شدن ذخایر ارزی کشور را دارند. اما نباید به نحوی رفتار کرد که مجددا به سمت واردات چندصد میلیاردی که در سال‌های اخیر رخ داد، برویم. در این صورت تمام فرصت‌ها از بین خواهد رفت.

 اولویت اول، رشد اقتصادی پایدار
نیلی در ادامه به تشریح فرصت‌های موجود در نظام بانکی داخل کشور پرداخت. به گفته او، در حال حاضر نظام بانکی، بدهی خارجی قابل توجهی ندارد، بنابراین ما در مقابل شوک‌های ارزی از سایر کشورها مقاوم‌تر خواهیم بود. او افزود: در بحران مالی کشورهای در حال توسعه شرق آسیا به دلیل حجم بالای سرمایه‌گذاری خارجی، در زمان شوک ارزی میزان بدهی خارجی براساس پول داخلی این کشورها افزایش یافت و باعث فرو ریختن برخی از اقتصادهای شرق آسیا شد. او با بیان اینکه در حال حاضر بدهی خارجی در کشور ترکیه یکی از بزرگ‌ترین مشکل‌های اقتصادی این کشور محسوب می‌شود، افزود: از حیث بدهی‌های خارجی، کشور ما در شرایط مستحکمی قرار دارد، زیرا که نسبت به حجم تولید ناخالص داخلی که معادل ۳۵۰ میلیارد دلار است و ذخایر نفت و گاز، که می‌تواند به‌عنوان وثیقه برای بدهکار شدن محسوب شود، حجم بدهی خارجی تقریبا ناچیز است. نیلی فرصت دوم را حجم محدود بدهی‌های دولت عنوان کرد و گفت: در اکثر کشورهای دنیا میزان بدهی دولت به سقفی رسیده که قابل تحمل نیست. به‌عنوان مثال، در کشور ژاپن حجم بدهی‌های دولت از مقدار تولید ناخالص داخلی فراتر رفته است. در کشور انگلیس نیز توان تامین مالی زیرساخت‌ها به دلیل حجم بالای بدهی دولت وجود ندارد. او تاکید کرد که در مقایسه با تولید ناخالص داخلی، حجم بدهی‌های دولت نسبتا کم است. رئیس پژوهشکده پولی و بانکی عامل سوم را نرخ بالای بازدهی در دوران پساتحریم ذکر کرد. او به دلیل بسته بودن اقتصاد در سال‌های اخیر، نرخ بازدهی اقتصاد را در صورت بازشدن بسیار قابل‌توجه توصیف کرد و افزود: پتانسیل برای پیشرفت آنی در اقتصاد وجود دارد. او درخصوص آینده رشد اقتصادی در شرایط پساتحریم گفت: در حال حاضر رشد اقتصادی یکی از مسائل سیاست‌گذاری اقتصادی ما نیست، همچنین مهم‌ترین مسائل سیاست‌گذاری اقتصادی ما نیز نیست بلکه مهم‌ترین موضوع امنیت ملی ما است. نیلی ادامه داد: هیچ مساله‌ای مهم‌تر از پایدار کردن رشد اقتصادی قابل توجه برای جبران کردن کاستی‌های گذشته روی میز سیاست‌گذار (نه فقط سیاست‌گذار اقتصادی، بلکه سیاست‌گذاری جامع) وجود ندارد. به گفته او هر مساله‌ای که به رشد اقتصادی نینجامد، اولویت دوم است و هر مساله‌ای که به رشد اقتصادی بینجامد اولویت اول است. این اقتصاددان برجسته با بیان اینکه در صورتی وضعیت اقتصاد بسته ما تداوم داشته باشد، دستیابی به رشد‌های بالا امکان‌پذیر نخواهد بود، تاکید کرد: اگر کمی از سوءتدبیر سال‌های گذشته را نیز به این موضوع بیفزاییم، امکان بازگشت به رشد اقتصادی منفی وجود خواهد داشت. به گفته او، بخش قابل توجهی از کاهش رشد اقتصادی در سال‌های ۹۰ و ۹۱ به علت تحریم‌ها نبوده، بلکه به دلیل سوءتدبیر در مدیریت بوده است. نیلی رشد اقتصادی سال ۹۳ را به بازگشت عقلانیت نسبت داد و گفت: در اقتصاد کشور پتانسیل دستیابی به رشد بالا (حتی تا ۸ درصد) نیز وجود دارد. نیلی افزود: البته تداوم رشد اقتصادی بالا، منوط به این موضوع است که رشد مبتنی به «سرمایه»جای خود را به رشد مبتنی به «بهبود کارآیی» دهد که برای نیل به این هدف باید در ساختار مدیریتی و انگیزشی کشور و در زیرساختار نیز در نظام بانکی تجدیدنظر صورت گیرد. به گفته او رشد اقتصاد بالا، باید مبتنی بر داد و ستد ایده‌ها باشد، نه داد و ستدکالاها. همچنین باید با به‌کارگیری مدیریت مناسب زمینه را برای رشد اقتصادی بلندمدت مهیا کرد. به گفته او لغو تحریم‌ها، معجزه‌ای درخصوص رشد اقتصادی ایجاد نمی‌کند، بلکه با لغو تحریم‌ها میدان مانوربرای تدبیرگران داخلی افزایش می‌یابد. استاد دانشگاه صنعتی شریف درخصوص بحث تفکیک ساختار نظارتی از ساختار سیاستی گفت: بحث جدا کردن نظارت در بانک مرکزی اولویت چندم است. او افزود: موضوع ما این است که دستور کار نظارت را بازتعریف کنیم، نظارت بانکی؛ نظارت احتیاطی برای حصول اطمینان از سلامت بانک‌ها است، نه بازرسی بانک‌ها برای حصول اطمینان از تمکین بانک‌ها نسبت به همه سیاست‌های دولت و مقررات اجرایی. به گفته او در این زمینه در پیش‌نویس قانون بانک مرکزی، دو هیات «سیاست‌گذار پولی» و «نظارت بانکی» تعیین شده است که این موضوع زمینه پاسخگویی بانک مرکزی را ارتقا می‌بخشد.

 اعمال تحریم‌های غیرقانونی
دکتر ابوالقاسم اثنی‌عشری دار، دیگر کارشناس حوزه بانکی این نشست، درباره مسائل حقوقی ماهیت تحریم‌ها و آثار آن بر سیستم بانکی گفت: اثر تحریم‌ها در بخش نظام بانکی (بانک‌های فعال در کشور به غیر از بانک مرکزی)موضوع روشنی است و بانک‌ها امکان تبادلات پولی را از دست دادند. او ادامه اداد: در گذشته ارتباطات بانک‌ها عمدتا در زمینه گشایش یا پذیرش اعتبارات اسنادی بود که با اتخاذ تحریم‌ها این موضوع با مشکل مواجه شد. این کارشناس گفت: علاوه بر بانک‌های فعال کشور، تحریم بانک مرکزی نیز از سال ۲۰۱۲ در یک محدوده گسترده‌تری آغاز شد. طبق مقررات وجوه حاصل از فروش نفت در حساب‌های بانک مرکزی قرار می‌گیرد که در بسیاری از موارد این مشکل پیش آمد و پس از اعمال تحریم، حساب‌های بانک مرکزی قابل جابه‌جایی نبودند. اثنی‌عشری تاکید کرد: اعمال تحریم‌ها در بسیاری از موارد از نظر حقوق بین‌الملل غیرقانونی است و اگر قرار باشد در دادگاه بی‌طرف رسیدگی شود محکومیت‌های فراوانی برای طرف مقابل به همراه دارد.

 اولویت اصلی؛ توسعه همکاری با مشارکت خارجی
در ادامه دکتر احمد عزیزی، با اشاره به عملکرد ضعیف کشور در حوزه بانکداری بین‌المللی قبل از تحریم‌ها گفت: فعالیت ایران در توسعه بانکداری بین‌المللی که عمدتا در سال‌های دهه ۷۰ و ۸۰ رخ داد بسیار محدود بود. او افزود: غیر از افتتاح حساب و دریافت و پرداخت حواله‌جات ارزی، عمده فعالیت ما به ال سی محدود می‌شد که این امر، حتی در یک بنگاه نیز قابل انجام است. به گفته او، اعمال تحریم‌ها، «تخریب زیر بنای بخش مالی خارجی کشور»، «محدود شدن دسترسی به ذخایر ارزی»، «افزایش هزینه‌های مبادله»، «ایجاد بازار موازی قاچاق» و «تخریب استانداردهای بانکی» را در پی داشت. این کارشناس سه حالت «رفع کامل تحریم‌ها»، «ادامه وضع موجود» و «حالت بینابینی» را در آینده بانکداری بین‌المللی بیان کرد و وقوع حالت بینابینی را محتمل‌تر دانست. عزیزی افزود: ما در این حالت برای جامعه بین‌المللی پذیرفته نخواهیم شد و ریسک همکاری با ما بالاتر از حدی است که صرفه لازم برای موسسات را به همراه خواهد داشت. او افزود: در این حالت باید بانک مرکزی برای هر چالش یک استراتژی مشخص داشته باشد و اقتضایی رفتار کند. همچنین بانک مرکزی باید ضمن آموزش، ساماندهی و توسعه بخش‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، «در‌های مشارکت خود را به سوی مشارکت خارجی با قدرت بگشاید.»

 اقتصاد دنیا در پساتحریم
همچنین مصطفی بهشتی روی از کارشناسان حوزه بانکی نیز در این نشست به سخنرانی پرداخت. وی تاکید کرد: زمانی که تحریم‌ها لغو شوند تاثیرات عمیقی در منطقه، جهان و ایران خواهد داشت. پیش‌بینی می‌شود قیمت نفت پس از لغو تحریم‌ها به دلیل افزایش عرضه ایران کاهش یابد. همچنین تورم در اقتصاد کشورهای وارد‌کننده نفت نیز کاهش می‌یابد. بهشتی روی تصریح کرد: موضوعی که اهمیت دارد اقداماتی است که باید در دوران پساتحریم در دستور کار قرار بگیرد. بر همین اساس باید کارگروه‌های لازم برای سکانداری دوران پساتحریم ایجاد شود تا بتوان از این فرصت به بهترین شکل ممکن استفاده کرد. بهشتی روی با تاکید بر بازتعریف فعالیت‌های حوزه بانکداری بین‌المللی در ایران، تجدید نگرش در ساختار و نحوه فعالیت بانک مرکزی کشور را متناسب با استانداردهای بین‌المللی خواستار شد. به گفته او، با بهره‌گیری از مقررات بین‌المللی و رعایت آن در بانک‌های بین‌المللی می‌توانیم از فرصت‌های موجود در جهت توسعه بانکداری بین‌المللی استفاده کنیم. این کارشناس بانکی افزود: در حال حاضر فرصت‌های بکری دراین زمینه وجود دارد و توسعه بانکداری یک فرآیند زمانبر است که به چشم‌انداز مناسب نیاز است.

۰۷:۰۰:۰۲ رئیس‌جمهور آمریکا روز سه‌شنبه با رئیس منطقه کردستان عراق که به واشنگتن سفر کرده، دیداری ۲ ساعته داشت.

به گزارش فارس، باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا و مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق روز سه‌شنبه در واشنگتن دیدار کردند.

«برت مک‌گورک» معاون دستیار امور خاورنزدیک وزیر خارجه آمریکا با بیان اینکه این دیدار ۲ ساعت به طول انجامیده، گفت اوباما در این دیدار بر حمایت واشنگتن از «عراقی متحد، فدرالی و دموکراتیک، آنطور که در قانون اساسی این کشور عنوان شده»، تأکید کرده است.

در این دیدار «جو بایدن» معاون رئیس‌جمهور آمریکا نیز حضور داشته است.

آقای بارزانی سپس در نشستی به میزبانی اتاق بازرگانی آمریکا حاضر شد و به سخنرانی پرداخت. وی در بخشی از این سخنرانی گفت: «امروز با اوباما و معاون رئیس‌جمهور دیدار کردم و مراتب قدردانی خود از حمایت‌های آن‌ها از مردم کردستان را ابراز کردم.»

وی همچنین دیدار خود با اوباما و بایدن را «بسیار موفق» ارزیابی کرد و در مورد روند درگیری‌ها در عراق گفت: «پیشمرگه داعش را در خط مقدم شکست داده است. اوضاع در میدان تغییر کرده است.»

آقای بارزانی افزود: «تروریسم هیچ جایی در آینده کردستان ندارد. اینجا فقط آزادی و دموکراسی آینده دارد.»

در هفته‌های اخیر طرح کنگره آمریکا برای ارسال مستقیم کمک‌های نظامی به کردستان عراق و مناطق سنی‌نشین و «کشور» فرض کردن این مناطق، جنجال زیادی به راه انداخته است. همین امر موجب شد تا بایدن دو روز قبل در تماس با حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق، تأکید کند که واشنگتن از وحدت عراق حمایت می‌کند.

۰۶:۵۹:۵۱ به گزارش ایرنا به نقل از وزارت امور خارجه روسیه، دو طرف روز سه شنبه در این گفت گوی تلفنی راه حل های سیاسی مناقشه یمن را بررسی کردند.

وزیران خارجه روسیه و آمریکا همچنین در مورد وضعیت سوریه با توجه به رایزنی های سوری که قرار است فردا (چهارشنبه) در ژنو آغاز شود، گفت وگو کردند.

لاوروف و کری همچنین در خصوص مساله اوکراین و مناقشه در شرق این کشور و نیز برخی موضوعات دوجانبه مذاکره کردند.

روسیه و آمریکا در مساله یمن رویکرد و مواضع نسبتا متفاوتی دارند، مقام های روس برخی اوقات از تهاجم هوایی عربستان سعودی و متحدانش به یمن انتقاد می کنند اما آمریکا تا کنون این اقدامات جنایتکارانه سران سعودی و کشورهای عربی متحد آن را تایید کرده است.

قطعنامه شورای امنیت در مورد یمن که ماه میلادی گذشته تصویب و در آن با نادیده گرفتن جنایات عربستان سعودی و متحدانش جنبش انصارالله تحریم تسلیحاتی شد با رای ممتنع روسیه و ۱۴ رای اعضای شورای امنیت تایید گردید.

مقام های روس در هفته های اخیر بارها خواستار حل و فصل سیاسی مساله یمن شده اند.

۰۶:۵۶:۲۷ به گزارش ایرنا، امیرحسین زمانی نیا، پس از دیدار با معاون وزیر خارجه لهستان، اظهار داشت: مهمترین محور این مذاکرات، بررسی همکاری در زمینه نفت، گاز، پتروشیمی و بکارگیری نیروهای متخصص در صنعت نفت است.

وی افزود: همچنین در این دیدار درباره امکان صادرات نفت خام ایران به پالایشگاههای لهستان مذاکراتی انجام شد.

وی با اشاره به توانمندی لهستان در صنعت پتروشیمی، تصریح کرد: در زمینه همکاریهای دو کشور در صنعت پتروشیمی نیز گفتگوهایی انجام شد و تلاش ما این است که همکاریهای بین المللی با کشورهای مختلف سبب تقویت بخش خصوصی ایران شود.

زمانی نیا درباره صادرات گاز به این کشور و دیگر کشورهای اروپایی، گفت: اروپا به دنبال متنوع سازی منابع انرژی خود است تا تنها وابسته به یک کشور نباشد.

وی با بیان آنکه صادرات گاز به اروپا جزء برنامه های میان مدت و بلندمدت ایران نیز است، ادامه داد: با مصرف بهینه انرژی و بخصوص گاز می توانیم سهم بسزایی در صادرات گاز ایفا کنیم.

معاون امور بین الملل و بازرگانی وزیر نفت، صبح امروز( سه شنبه) با خانم کاسپرچیک معاون وزیر خارجه لهستان، باربارازاک معاون وزیر اقتصاد، گوشتو سفیر لهستان و هیات همراه دیدار کرد.

معاون وزیر امور خارجه لهستان روز گذشته گفت: تجار و صاحبان سرمایه لهستان، ایران را برای سرمایه گذاری مستعد و باثبات ارزیابی می کنند.

هات ۸۰ نفره لهستان روز گذشته (دوشنبه ۱۴ اردیبهشت ماه) برای رایزنی با مقامهای اقتصادی ایران وارد تهران شدند.

در هفته گذشته برخی منابع از خریداری یک محموله میعانات گازی ایران توسط بزرگترین شرکت پالایشی لهستان خبر دادند که البته تکذیب شد.

براین اساس، ادعا شده بود که بزرگترین پالایشگر نفت لهستان (پی.کی.ان.اورلن) یک محموله میعانات گازی ایران را به پالایشگاه مازیکیایی (Mazeikiai) خود در لیتوانی تحویل داده است.

معامله گران اعلام کردند که این محموله ۱۲۲ هزار تنی به بندر بوتینگه ترانزیت شده است.

در هفته های گذشته، پس از پیشرفت مذاکرات هسته ای و افزایش احتمال لغو تحریم ها، شرکت های بزرگ نفتی اروپایی نظیر شل، از آمادگی برای از سر گیری همکاری های نفتی با ایران خبر داده بودند.

۰۶:۵۶:۰۳ نیروهای حوثی (گروه انصارالله) یمن ظهر امروز شهر مرزی نجران در جنوب غربی عربستان را با ۶ موشک مورد حمله قرار دادند.

به گزارش عصرایران، این حمله موشکی نخستین عکس‌العمل جدی حوثی‌ها به حملات هوایی و دریایی حملات گسترده ائتلاف سعودی علیه یمن است.

در حمله موشکی حوثی ها (گروه انصار الله) به شهر نجران عربستان سعودی، براساس اعلام وزارت آموزش و پرورش و منابع رسمی، تمامی مدارس و ادارات این شهر تا اطلاع بعدی تعطیل شدند.

همچنین همه پروازهای مسافری به و از فرودگاه نجران نیز متوقف شده اند.

این حملات همزمان با نشست سران ۶ کشور جنوب خلیج فارس به علاوه فرانسه در شهر ریاض پایتخت عربستان سعودی انجام می شود.

بیش از یک ماه از حمله هوایی و دریایی ۸ کشور به رهبری عربستان سعودی علیه یمن می‌گذرد.

به گزارش روزنامه “الوطن” عربستان،حوثی‌ها با پرتاب ۶ موشک، شهر نجران عربستان که هم‌مرز یمن است را مورد اصابت قرار دادند.

یکی از این موشک‌ها به محله مسکونی “الضیافه” اصابت کرده است.

۰۶:۵۵:۵۸ رئیس جمهور فرانسه که برای شرکت در پانزدهمین نشست مشورتی شورای همکاری خلیج فارس به ریاض رفته است، در سخنانی گفت: توافق قریب الوقوع درباره برنامه هسته ای ایران تهدیدی برای کشورهای حاشیه خلیج فارس نیست.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ؛  اولاند در ادامه بر پایبندی فرانسه به حمایت از کشورهای حاشیه خلیج فارس برای مقابله با چالش ها تاکید کرد و گفت : فرانسه به ایفای نقش خود ادامه خواهد داد و از مخالفان میانه رو سوریه حمایت خواهد کرد.

نشست روسای شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس در ریاض با حضور فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه آغاز شد.

برنامه هسته ای ایران و موافقت درباره چارچوب توافق هسته ای و  با گروه تکفیری داعش از محورهای این نشست است .

نخستین بار بعد از تشکیل شورای همکاری خلیج فارس در سال ۱۹۸۱ یک رهبر غربی در نشست این سازمان منطقه ای حضور پیدا می کند.

عربستان، بحرین، امارات عربی متحده، کویت، عمان و قطر اعضای شورای همکاری خلیج فارس  هستند.

از خبرهای حاشیه ای این نشست گم شدن متن سخنرانی پادشاه هشتاد ساله عربستان سعود بود .

سلمان در حالی درباره مسایل منطقه سخن می گفت که برگه سخنرانی خود را بالا گرفته بود و از روی آن قرائت می کرد، اما زمانی که به انتهای صفحه رسید، برای یافتن ادامه متن سخنرانی اش با مشکل روبرو شد.

تلویزیون عربستان سعودی به سرعت تصویر زوم شده سلمان را با یک تصویر باز از سالن محل اجلاس تغییر داد تا دستپاچگی او برای یافتن ادامه متن سخنرانی اش مشخص نشود، اما صدای ورق زدن صفحات سخنرانی در سالن اجلاس پیچیده بود.

پادشاه عربستان پس از مدتی سکوت توانست ادامه متن سخنرانی خود را پیدا کند و به سخنرانی اش ادامه دهد.

۰۶:۵۴:۲۹ بازار امروز با  خبرهایی که  رسیده  می تواند  روز بهتری را داشته  باشد

۰۶:۵۴:۱۵ امیدواریم  بازار امرو هم  به مانند  این  صبح  دل انگیز و بهاری باشد

۰۶:۵۴:۰۰ صبح عزیزان  بخیر و شادی در بخش اول که  اخبار است  در خدمت  شما  هستیم