گزارش بازارامروزشنبه ۱۸ اسفند ۱۴۰۳ 

برای من نوشته … 

نمیدانیم این منفی امروز حاصل کدام حرکت بود … ترکش های استیضاح است یا نامه اخیر … هرچه بود زهرش تلخ و اثرش جانکاه و سوزش زیاد بود … دست شبیه سوز صدای معین که میگفت برای من نوشته گذشته ها گذشته !! ولی بازار امروز این برداشت را داشت که خیر برای تو هوس بوده و گذشته برای ما نگذشته است و پیشخور اتفاقات و تحولات منفی را هر چه بود و نبود در تابلو معاملات پیاده کرد  …

به هر حال بازار تلخی بود . به تلخی نامه های خداحفظی و دلتنگی …
حقیقت امر امروز انتظار این حجم منفی را نداشتیم و بازار بدجور فروشنده بود . به نظر بازارامروز بیشتر تحت تاثیر ترس و خبرهای سیاسی و البته تجربه قبلی بود … اگر به خاطر داشته باشید در دفعه گذشته که بحث مذاکره پیش امد بازار استقبال کرد ناگهان ورق چرخید و همه اظهار نظر منفی و خلاصه بازار هم منفی و صندوق های طلا مثبت شدند . این بارهم به نظر ماجرا از دید بسیاری همین شد و بعد از ضربه سنگین رفتن همتی حالا خود را در محاصره اخبار تلخ سیاسی می بیند نکته عجیب و جالب بازار امروز این بود که روند ادامه دار خروج جریان پول از صندوق های درامد ثابت و بازار ادامه دارد و این نقطه خطرناکی برای بازار است . به نظر این اوج بی اعتمادی به بازارهای مالی را نشان میدهد و در این شرایط ایستادن در بازار سهام هم ریسک های خود را دارد .

بازار امروز را در حالی آغاز کردیم که به نظر می‌رسد کم کم آن موج منفی استیضاح و رفتن همتی فروکش کرده و اتفاقات و رویدادهای جدیدی جایگزین آن می‌شود این هم خاصیت کشور ماست که هر روز و هر هفته حرف‌های جدیدی برای گفتن و ریسک‌های جدیدی برای لحاظ کردن و فرصت‌های جدیدی برای خلق کردن دارد به هر حال بازار امروز تحت تاثیر اخبار نامه‌ای بود که به قول یکی نه هنوز ارسال شده و نه کسی می‌داند چه خبر است و همه منتظر صحبت‌های طرفین برای این ماجرا هستند و دوباره ریسک سیاسی به مهم‌ترین و خاص‌ترین تحولات بازار تبدیل شده و همه هنوز چیزی مشخص نشده جو منفی آن را در قیمت ها لحاظ کردند …

یک نکته را در نظر داشته باشید نمی‌دانیم بگوییم خوب یا بد اما به هر حال در ۱۴۰۳ از ابتدای سال تا به امروز بازار متناوباً و در هر دوره پشت سر هم تحت تاثیر اتفاقات و رویدادهای سیاسی بوده است از ۱۳ فروردین و هدف قرار داده شدن کنسولگری ایران در سوریه بگیر تا پاسخ ایران وعده صادق ۱ صادق ۲ ،سقوط هلیکوپتر، انتخابات ریاست جمهوری،  ماجرای هنیه ،تحولات لبنان ،جنگ غزه ،سقوط حماس ، سقوط اسد، سنوار ، آمدن ترامپ ، بحث اوکراین و ایران و مذاکرات و استیضاح و …  همینطور تا به این لحظه این ماجرا همچنان ادامه دارد و البته این موضوع را نشان می‌دهد که سال ۱۴۰۳ از بعد سیاسی سالی خارق‌العاده و عجیب و از بعد اثرگذاری هم سالی پر تنش و تاثیرگذار در گفتمان‌های بازار سرمایه بوده است .

و اما سرنوشت بازار و تحولات این روزها شک نکنید به رخدادهای سیاسی گره خورده. خبرهای سیاسی این روزها مهم‌ترین عامل برای اثرگذاری در بازار و تشکیل و ایجاد یک روند در بازار است نکته‌ای که این میان وجود دارد این است که بدانیم از امروز که این خبرهای نامه و این اتفاقات رسیده تا ۶ ماه پیش رو تو گویی تحولات روی دور تند حرکت می‌کند و احتمالاً سرعت تغییر و تحولات و اتفاقات و اخبار به طرز عجیبی افزایش خواهد یافت ترامپ هم آدم لاس زدن‌های سیاسی نیست رفتار او در مورد کشورهای مختلف  موضوع را نشان می‌دهد و این کار را برای اهالی بازار سرمایه که زیر آوار ریسک‌های مختلف هستند سخت‌تر خواهد کرد. پس قبول کنید ۶ ماه پر تلاطم را داریم …  ما تحلیلگر سیاسی نیستیم و بارها گفتیم که بحث‌های سیاسی نداریم اگر هم بتوانیم نمی‌خواهیم در مورد این مسائل صحبت کنیم اما به نظر می‌رسد حالا بازار سرمایه تا حدودی سرنوشت خود را به تحولات سیاسی گره زده است و این گره خوردن به تحولات سیاسی حالت صفر و یکی پیدا کرده یا بهتر است اینطور بگوییم که در زمان فعلی و شرایط فعلی ،خبرها و اتفاقات به سرعت بازار سرمایه و سهامداران را به سمت تحولات جدید سوق می‌دهد که این تحولات یک سر آن توافق و سر دیگر آن تنش‌های جدی است به نظر تا به امروز مدیریت کشور میانه این مسیر میسر بوده اما از این به بعد کار سخت‌تر خواهد شد چون کسی دیگر قصد بازی میانه را ندارد …  این موضوع را برای چه می‌نویسیم هدف این است که بگوییم کار برای بازار سرمایه هم سخت‌تر خواهد شد و این سختی کار برای همه بازارها خواهد بود و ریسک فعالیت در اکثر بازارها را افزایش می‌دهد چند نکته را به خاطر داشته باشیم اگر بازار در محدوده آبان و آذر رشد خوبی را تجربه کرد به این دلیل بود که در یک بستر آرام سیاسی در حالی که قیمت‌ها اصلاح شده بود و تصمیمات درست اقتصادی گرفته شد بازار مسیر خوبی را طی کرد در حال حاضر همه به دنبال این بستر آرام سیاسی می‌گردند که معتقدیم اگر محقق شود و بتواند شکل جدیدی از تحولات سیاسی را نشان بدهد حتی این بار سرعت رشد بازار متفاوت‌تر است …

اگر دو سر این بازی را سبک و سنگین کنیم بی‌تعارف یک سر آن باخت برای همه بازارهاست و افزایش تنش‌هاست که کار را برای همه سخت می‌کند و یک سر آن برد کشور و به خصوص بازار سرمایه و اقتصاد قرار دارد حتما طی روزهای آتی با روشن‌تر شدن ابعاد تحولات سیاسی بیشتر صحبت خواهیم کرد اما این نکته را نیز به خاطر داشته باشید درست است که یک سر  این بازی برد تمام عیار اقتصاد و بازار سرمایه خواهد بود و توافق می‌تواند ضربه بزرگی به بازارهای رقیب بازار سرمایه بوده و تا مدت‌ها او را ایمن و قوی نگه دارد اما آن سوی ماجرا را هم ببینید عدم توافق و افزایش تنش‌ها نقطه مقابل این ماجراست که هر روزی که از آن بگذرد ریسک بازار را افزایش می‌دهد و قطعاً کار کردن در بازار برای سهامداران سخت‌تر خواهد شد

ابنها نکاتی است که از امروز به بعد باید در تحولات و محاسبات خود لحاظ کنید یعنی اگر قرار است در بازار حاضر باشید باید ریسک تمامی این اتفاقات را به جان بخرید و البته پر واضح است که پذیرش چنین ریسک‌هایی بازدهی بالایی را باید بطلبد و نکته بعد هم ترکیب دارایی است که سعی کنید ترکیب دارایی‌ها نیز بهینه عمل کرده و انواع دارایی‌ها را در پورتفوی خود بگنجانید

اما مطابق رفتار همیشه سراغ مرور خبرهای این هفته خواهیم رفت که اصلاً شک نکنید نامه اخیر ترامپ به رهبری و پاسخ امروز او و حرف و حدیث‌های سیاسی و اتفاقات تحولات مختلف مهم‌ترین دور اخبار این هفته است تحولات منطقه و اسرائیل هم می‌تواند موثر باشد و البته از آن سو معتقدیم که کمی موضوع نرخ بهره و نرخ دلار نیما در این هفته بیشتر سر زبان‌ها خواهد بود این هفته اخبار گروه‌های مختلف نظیر خودرو بانک هم قابل توجه است و از همه مهمتر رفت و آمد نمادهای مختلف در تابلوی بازار را خواهیم داشت در ۸ روز کاری باقیمانده تا پایان سال خیلی نمی‌توان در مورد اتفاقات خاصی صحبت کرده امیدواریم این روزهای تلخ تمام شود و پایه ای برای روزهای شیرین سال بعد  بازار باشد …

و اما امروز در بخش پایانی در مورد موضوعی صحبت خواهیم کرد که مدت‌هاست قصد صحبت داشته و درخواست‌های زیادی برای مطرح کردن آن بوده و آن هم روند فعلی بازار است که منجر به این شده که جریان پول موجود سراغ کمتر از ۲۰ سهم رفته و بازار به این ۲۰ سهم گره خورده بقیه شرکت‌ها و نمادها مورد توجه نیستند امروز و روزهای آتی در مورد این جریان صحبت میکنیم .امروز هم که بازار منفی بود انگار داغ دل برخی با این شرایط تازه شده بود …

یکی می‌گفت از لحاظ آماری حتی اگر پول نقد را ابتدای سال نگه می‌داشتید خیلی ضرر و زیان آنچنانی نمی‌کردید که اگر آن را در مقابل شاخص هم وزن قرار بدهید یعنی در مقام مقایسه شاخص هم وزن در بازار در سال ۱۴۰۳ بازدهی آنچنانی را کسب نکرده اما شاخص کل وضعیت بهتری داشته… این تمام حرف فعالان امروز بازار است که معتقدند سازمان بورس با دست‌های پیدا و پنهان در پی بزک کردن و آرایش شاخص کل برای مقاصد سیاسی خود است و از همین رو بازار شده ۱۵ تا ۲۰ نماد که بخشی از آنها اهرمی و بخشی سهم‌های بزرگی هستند که عمده معاملات در آنها متمرکز است این موضوع خود را در دو ماه اخیر بیشتر نشان داده و تقریباً اکثر بازار در کمتر از ۱۰ سهم خلاصه می‌شود و عمده حجم معاملات به آنها تعلق دارد حقیقت امر بخواهیم چنین موضوعی را باز کنیم اول باید پذیرش واقعیت‌های تلخی را داشته باشیم که شاید برای برخی سخت باشد اولین و مهم‌ترین آن این است که معتقدیم سازمان بورس نه به شکل مستقیم که برخی فکر می‌کنند شاخص سازی و این موارد است اما با رفتاری غیر مستقیم چنین اتفاقی را در بازار رقم زده است این را هم عرض کنیم هر کسی بیان می‌کند شاخص سازی و شاخص سازی به نظر خیلی بازار را نمی‌شناسد واضح و روشن است که جریان پول بزرگی در ۱۵ تا ۲۰ نماد حضور دارد که این ۱۵ تا ۲۰ نماد عمده بازار را تشکیل می‌دهند و خود به خود مناسبات آنها شاخص را نیز ارایش میکنند و نقش می‌زنند همه نتیجه را می‌بینند و فکر می‌کنند این ۱۵ تا ۲۰ نماد را سازمان بورس دستکاری می‌کند و شاخص حفظ می‌شود در صورتی که به نظر این چنین نیست البته نقش صندوق های تثبیت و توسعه مهم است ولی انقدری که در خودرویی ها حضور دارند در شاخص سازها نیستند … جریان پول موجود در بازار به این جمع‌بندی رسیده که برای حفظ اهرم نقد شونده بودن چاره‌ای جز حضور در این نمادهای محدود ندارد و این خود این بازی را رقم زده و این موضوع در هفته ها و ماه‌های اخیر بیشتر به چشم می‌آید و دلیل عمده آن همین است که هرچه نقدینگی بیشتر تحت فشار قرار می‌گیرد و جریان پول ضعیف‌تر می‌شود این موضوع بیشتر خود را نشان خواهد داد

اما این موضوع یک رویداد است که به واسطه برخی اتفاقات آرام آرام رقم خورده و معتقدیم اینجا نقش سازمان شاید عمداً یا سهوا به چشم می‌خورد سازمان بورس و دوره مدیریت قبل به این جمع‌بندی رسید که برای جلوگیری از تکرار اتفاقات تلخ سال ۹۹ و پروژه بازی برخی و جریانات و اتفاقاتی که رخ داد بهتر است سرمایه‌گذاری غیر مستقیم را با ایجاد گسترده صندوق‌ها پیش ببرد بستر اولیه این طرز فکر را تقریبا همه قبول داشتند و پذیرفتند اتفاقی است که در همه جای دنیا رخ داده و مردم به شکل مستقیم کمتر راهی بازارها می‌شوند و عمدتاً نگاه غیر مستقیم و سپردن جریان پول به مشاوره ها و صندوق‌ها را دارند

اما در اینجا بازی به شکل دیگری پیش رفت صندوق‌ها ایجاد شدند صندوق‌های اهرمی هم کنار آنها شکل گرفت و انواع و اقسام سکتورها ایجاد شد اما چند اتفاق رخ داد مهم‌ترین آن این بود که این صندوق‌ها به جای تلاش برای جذب جریان پول بیرونی و تجهیز منابع برای حرکت در خود بازار رو به خوردن منابع داخلی بازار کردند و بزرگ شدند یا در واقع بخواهیم بهتر بیان کنیم این صندوق‌ها به خصوص صندوق‌های اهرمی به جای جذب منابع از بیرون پول بر و بچه‌های بازار را جذب کردند و مشکل دقیقاً از همین جا آغاز شد که پولی که قبلاً در بازار برای نوسان‌گیری و حرکت های مختلف در اکثر سهم‌ها و سهم‌های کوچک و بزرگ و به نوعی هم وزن صرف می‌شد همه به دل صندوق‌های اهرمی و سکتورها رفت و از آن سو مدیریت نه چندان حرفه‌ای این صندوق‌ها در مقاطع مختلف بازار باعث شد تا آن کارایی لازم را نیز این صندوق‌ها نداشته باشند و کلاف بازار سرمایه پیچیده‌تر شد

البته از حق نگذریم که این صندوق‌ها نیز مزیت‌های مثبتی برای بازار ایجاد کردند مثلاً اینکه رفتار آنها به واسطه درگیر بودن در نحوه بنیادی انتخاب سهم و صورت‌های مالی منجر به این شد که کارایی بازار در مواجه با انتشار اطلاعات شرکت‌ها و وضعیت بنیادی کمی بهبود پیدا کند و این خود موجب شد تا پروژه بازی و سهم پروژه کردن و این اتفاقات کمتر در بازار تکرار شود اما از آن سو این صندوق‌ها برای پاسخگو بودن به یونیت هولدرهای خود و مقایسه با برخی اتفاقات و رویدادها در مواجه با شاخص مجبور به حضور در سهم‌های بزرگ شدند و این چرخه مدام در حال تکرار است و از همین رو ما شاهدیم که بخشی بزرگی از بازار مغفول مانده و کنار رفته و تعداد نمادهای کم مورد اقبال قرار می‌گیرند امروز به طور مقدماتی در مورد ساختار این موارد صحبت کردیم و نشان می‌دهد این موضوع به این سادگی‌ها نیز برطرف نخواهد شد و شما نیز باید این را در محاسبات خود در لحظه چینش پرتفوی لحاظ کنید مهم‌تر از همه اینکه دوره رشد اخیر و ریزش آن هم نشان داد که تا وقتی جریان پول قوی بیرونی راهی بازار نشود نمی‌توان به رشد همه جانبه هم وزن اعتقاد پیدا کرد و احتمالاً اگر قرار بر همین شرایط باشد با منابع داخلی خود بازار همین اتفاقاتی که طی این چند هفته در پیش داشتیم ممکن است دوباره و دوباره تکرار شود سعی خواهیم کرد روزهای بعد مفصل‌تر در مورد این جریان و این اتفاق صحبت کنیم …

امروز نمیدانیم چه بنویسیم و از گزارش بازار هم خیلی خبری نیست و حرفی برای گفتن نیست …