گزارش بازارامروزشنبه ۲۲ مهر ۱۴۰۲
خوشه های خشم و ترس !
بازار امروز در یک سو ترس از اتفاقات و رویدادهای سیاسی را میدید و در سوی دیگر خوشه های خشم گل انداخته او از بازار تمامی نداشت و بازهم با شدیدترین حالت عصبی تصمیم میگرفت و بازار را دنبال میکرد … خشمی که از بی پایانی روند اصلاح و آب شدن سرمایه ها نشات میگرفت و هیچ چیز جلودارش نیست . چه دلاری و چه ریالی سهامدار ضرر کرده و حالا این حس ترس از رویدادهای اخیر حال او را بدتر کرده است
تازه امروز انتظار داشتیم کاش بازار بهتر می بود ولی حجم ضعیف روز چهارشنبه به خودی خود نشان میداد که چه روزسختی را داریم … ولی جدی به دور از شوخی فارغ از هر زنده باد و مرده باد خبرها!! جدید شنبه ها بازار خوب اغاز نمیکند !! نمیدانیم یا ناشی از خوش گذرانی های تعطیلات است یا بدمستی خبرهای ریزو درشت سیاسی که ذهن بازار را درگیر میکند ولی هر چه که هست شنبه های خوبی نداریم و تازه از دوشنبه بازار بهتر می شود و این دقیقا ناشی از کمبود و کسری جریان پولی است که مشهود و خاص در بازار روشن است … ارزش کل معاملات امروز بازار ۱۲.۸۸۹ میلیارد تومان بوده که از این مبلغ ۳۵۶۷ میلیارد تومان آن مربوط به معاملات خرد سهام و صندوق های قابل معامله سهامی بوده است
به هر حال بازار امروز را در حالی پشت سر گذاشتیم که هنوز سایههای آن ترس و ریسکهای ریز و درشت فعلی روی سر بازار است و نمیتوان آن را کتمان کرد…اما نمی دانیم چرا برخی نمیخواهند این را بپذیرند البته حق هم دارند سرمایه ترسو و طرف مقابل ما هم دولتی ایستاده که سرتاپا بی اعتمادی در تصمیمات او موج میزند ! ولی قبول کنید که آن ترس و دلهره هفته قبل شدتش کم شده و فضای بهتری گرفته و برای ثبت یک بهبود نسبی میتواند تلاش کند در بازار بیرون دلار به خوبی و هوشمندانه این اثر کاهش ریسک را درک کرد ولی بازار ما خیر …
بازار چیزی را نشان نمیدهد ولی معتقدیم این هفته هفته متفاوتی برای بازار خواهد بود و به طور کلی تا انتهای مهر، انتشار گزارشها و اخبار ریز و درشت فضای بازار را درگیر خواهد کرد این که چه تاثیری را داشته باشد امروز بحث میکنیم ولی این که برخی معتقدند بازار گزارش ها را به کتف خود هم حساب نمیکند معتقدیم به این شدت هم نیست … ولی در کل حکایت بازار و شرایط خبرها و فضای فعلی شبیه حکایت سهامدارانی است که با مایوهایی با بند های نه چندان سفت راهی دریای طوفانی میشوند و تازه همه انتظار موج سواری حرفهای را از آنها دارند
به قول شاعر به این دریای توفانی دل ما رفته مهمانی …
سهامدار بیچاره نمیداند به کجا باید نگاه کند تحولات داخلی را ببیند، حواسش به جنگ غزه و لبنان باشد ،دلار را کنترل کند با قیمت گذاری دستوری و کاردستیهای دولت مواجه باشد و یا کدال را بخواند و گزارش را مد نظر قرار دهد
ولی در هر صورت هر چه که هست فضای امروز بازار به نوعی تا حدودی ادامه دهنده آن فضای سخت رکودی هفته قبل بود که چهارشنبه یک رکورد تلخ عجیب را ثبت کرد . کم حجمی چهارشنبه و ادامه آن در بازار امروز یک هشدار جدی برای سهامداران و تصمیم گیران است که باید برای بهبود بازار سرمایه فکری کرد
بازاری که ریسکها فرصت نفس کشیدن را به او نمیدهد .داخلی را که تمام میکنیم ریسک خارجی روی سر بازار آوار میشود و در هر پوزیشنی که میگیرد نشان میدهد در چه فضا و حال سختی در حال کار هستیم !!!
و اما این هفته را در حالی آغاز میکنیم که هفته تقریباً پایانی مهر بوده و باید مسیر اتفاقات و رویدادها کمی از خط و خطوط گزارشها بگذرد…
احساس میکنیم این هفته با نزدیک شدن گزارشها و همچنین فروکش کردن جو انتقال ریسکهای بیرونی به داخل کشور، بازار بتواند کمی فضای منطقیتری را داشته باشد و به طور کلی این هفته چشم بازار به تحولات سیاسی و سپس گزارشهای میان دورهای خواهد بود البته جریان نرخ ارز و خبرهای صنایع مختلف نیز عامل موثریست اما آنچه که به نظر میتواند در بازار به خصوص در سهمهای کوچک جو جالبی را رقم زده و موج آفرین باشد گزارشهای میان دورهای است . به نظر گزارشهای میان دورهای شرکتها اثرات چهارگانهای دارد که امروز کمی در مورد آن صحبت میکنیم
اول در مورد اثرات و تبعات منفی برخی از این گزارشها بگوییم که مثلاً در سهم هایی که بازار انتظارش را ندارد گزارشها ضعیف ظاهر شده و فضای قیمتی را تحت تاثیر قرار میدهد . این موضوع به خصوص روی شرکتهایی که در مقطع اخیر اصلاح نداشته اند افت قیمت خاصی را تجربه نکردهاند نمود بیشتری دارد و میتواند اثر منفی زیادی در بازار ایجاد کند و این اثر ممکن است در برخی سهمها اثر منفی باشد
اثر بعدی گزارشها اثر خنثی است که تو گویی نه خانی آمده و نه خانی رفته انگار نه انگار شرکت گزارش داده و به طور کلی قیمت در شرایطی است که گزارش قابلیت تغییر به خصوصی را نداشته و اثرات خاصی در روند سهم نخواهد داشت
اما تمام چشم انتظاری ما به دو اثر دیگر است که در اثر سوم انتظار ما این است که در شرکتهای بزرگ حتی اگر نتواند یک طول موج متوسط رشدی ایجاد کند ریسک به ریوارد بازار را جذاب کرده و کف بسیاری از سهمها را میبندد و این نکته بسیار مهمی برای بازار است
چیزی که در مقطع آبان سال قبل گزارشهای میان دورهای و ماهانه انجام داد و سپس با یک حرکت بازدهی بازار آغاز شد معتقدیم اثر گزارشها بر بخش مهمی از بازار همین اثر است و شاید موجب رشد قیمت نشود اما میتواند ریسک به ریوارد بازار و پی بهای او را جذاب کرده و در فضای جالبی قرار دهد
و اما اثر چهارم و اثر آخر اثری است که فکر میکنیم در ۲۰ تا ۳۰ درصد بازار شاهد باشیم و آن هم حرکت سهمهای کوچک است که فکر میکنیم با گزارش میان دورهای این شرکتها میتوانند یک بازدهی نرمال و یک رشد با طول موج متوسط را در بازار ایجاد نمایند بسیاری از چارتیستها معتقدند حرکت این دست سهامها خود به خود در گذر زمان منجر به رشد باقی بازار نیز خواهد شد و همین شرکتهای کوچک میتوانند محرک خوبی برای کل بازار شوند
اما این اثرات چهارگانه را بیان کردیم باز هم برمیگردیم به حرفهای قدیمی که هرچه پیش رفتیم در هر دوره نحوه انتشار گزارش دهی شرکتها بدتر و بدتر شد و موکول شدن آن به روزهای پایانی بیشتر شده است البته دوستان در سازمان هم توضیح دادند که آنها مقصر نیستند بله میدانیم این ناشرین و شرکتها هستند که انتشار گزارشها را به روزهای پایانی موکول میکنند اما عدم تدوین قوانین و مقررات سفت و سخت در این حوزه باعث شده این ریسک به سهامداران و بدنه بازار منتقل شود . یک بار دیگر یک دوره گزارش دهی دیگر سپری شد و چنین ابلاغیهای به بازار نرسید و به نظر تا وقتی سازمان بورس پا پیش نگذارد وضعیت گزارشها هر بار بدتر از بار قبل خواهد بود و آسیب آن را نیز سهامداران و بازار خواهند دید
و اما حرف آخر این روزها همه جا صحبت از این است که چه زمانی چه مقطعی و چه نشانهای زمان حضور در بازار است و در واقع همه این نکته را میپرسند که چه چیزی را در بازار دیدیم شروع به وارد کردن نقدینگی و یا زدن اعتبار بیشتر کنیم ؟ چه سناریوهایی پیش روی بازار است ؟!
شاید بسیاری معتقد باشند افزایش حجم به بالای ۵۰۰۰ و تثبیت آن برای چند روز عامل مهمی میباشد اما به نظر میرسد فضای فعلی بازار آنقدر پیچیده و رکود آن آنقدر عمیق و دامنگیر شده که یک عامل به تنهایی شاخص خوبی برای زمان درست ورود و خروج از بازار نیست
معتقدیم حجم و رفتار حجم میتواند یکی از مهمترین آنها باشد اما در کنار آن ارزندگی شرکتها ،فضای گزارش دهی، تحولات و ریسکهای سیاسی همه و همه این بار در حرکت بازار موثر خواهند بود و میتوانند نقش آفرین باشند اما به این موضوع به جد اعتقاد داریم که در اگر شرایط نرمال سیاسی باشیم دو عامل گزارشهای شرکت ها و دلار همواره مسیر بازار را تغییر داده است
برخی از نرخ بهره صحبت میکنند که معتقدیم در حال حاضر چشم اندازی از افت نرخ دیده نمیشود و از همین رو دل بستن به آن اشتباه و برای همین است که معتقدیم طی دو هفته پیش رو روند جریان دلار و گزارشها اهمیت ویژهای دارد
چند روز پیش در مورد سناریو بازار صحبت کردیم امروز بازار که حرفی برای گفتن نداشت بد نیست یکبار دیگر این موضوع را با هم مرور کنیم تا شاید بتوانیم ابعاد حرکتی و سناریوهای پیش روی بازار را چه از بعد بنیادی چه تکنیکالی مورد بررسی قرار دهیم :
قصد داریم از دو بعد بنیادی و تکنیکال چشم انداز کوتاه مدت بازار را کمی بیشتر واکاوی کرده و آن را در سناریوهای متفاوت چهارگانه بیان کنیم
اول سراغ خط خطیها و نقاشیهای تکنیکالی برویم که این روزها دوباره نمودارهای ریز و درشت را جلوی چشم سهامداران گذاشته است به نظر میرسد بسیاری از سناریوهای تکنیکالی این موضوع را نشان میدهد که در بدترین فضا و حتی با وجود کمی تند شدن اوضاع ممکن است در کوتاه مدت شاخص در حوالی ۱.۹۳۰ قرار گرفته و تا این نقطه افت کند اما پس از آن به این حمایت مهم واکنش نشان داده و فضا تغییر میکند و این افت هم از دید بسیاری حتی لمس نمی شود
این سناریوی اول و از دید ما محتمل در این ماجراست برخی بدبینها اما نظرات دیگری دارند آنها معتقدند شاخص با فضای فعلی توان ماندن در یک میلیون و ۹۰۰ و حفظ آن را نداشته و به زیر ۱.۸۰۰ سقوط خواهد کرد.
حقیقت امر از نظر بنیادی چنین شرایطی را قبول نداریم مگر اینکه یک اتفاق ویژه و خاص غیر بنیادی برای بازار رخ دهد که از جنس سیاسی و غیر قابل پیشبینی بودن است … دیگر نمی شود گفت غیرممکن است ! هر چیزی در این دنیا با این تحولات ممکن شده …
و باز تاکید میکنیم ما به شدت روی سناریوی اول معتقد هستیم و فکر میکنیم بازار در نهایت با کمی دست و پا زدن در این روزها ،خیلی زود برگشت را تجربه کرده و بهبود را خواهد داشت البته اینکه بازار بتواند یک جهش را ثبت کند شاید در حال حاضر گفتن آن سخت باشد اما غیر ممکن نیست چرا که همیشه تحولات سیاسی نشان داده که همانطور که با وقوع آن جو منفی ایجاد میشود با رفع آن فضا ناگهان چرخیده و جو تغییر میکند
اما از نظر بنیادی به نظر دو سناریو تعریف میشود به مانند بعد تکنیکالی یکی خوشبینانه و دیگری بدبینانه است در سناریوی اول که به آن معتقدیم این اتفاق رخ خواهد داد که بازار با کمی گذر زمان متوجه میشود که ریسکی که از آن میترسید ،وقوع اش ضعیف و وزنی که به آن داده ،بیش از آن چیزی است که فکرش را میکرد و این باعث میشود آرام آرام فضا تغییر کرده و شجاعت خریداران با توجه به نرخ ارز و همچنین اهرم گزارشها بیشتر شده و فضا به سمت یک برگشت سوق پیدا کند .امروز با شکلی ارام رگه هایی ازاین سناریو را دیدیم
نقش سه گانه آرامش نسبی در تحولات سیاسی ،ثبات نرخ ارز و گزارشها در این موضوع چشمگیر است و یک نکته را نیز در نظر داشته باشید…
کسی نمیگوید در این سناریو جنگ تمام میشود خیر اما دامنه این جنگ احتمالا ادامهدار ،منافع امنیتی ،اقتصادی و سیاسی کشور را تهدید نمیکند
اما در سناریوی بدبینانه دقیقاً همان چیزیست که بازار در حال حاضر از آن میترسد و طبق معمول در این فضاها بدترین حالت را میبیند که باعث شده زیر فشار فروش برود و آن هم این است که به هر شکلی دامنه این بحران به کشور کشیده شده و بازار هم درگیر شود …
کمی غیرمحتمل ولی بعید نیست .
معتقدیم به دلیل اینکه از نظر ذهنی و عقلایی کمی این موضوع را دور میبینیم به آن نمیپردازیم صحبتهای رهبری نیز این موضوع را به خوبی اثبات کرد که قرار است از این تنش دور باشیم مگر طرف مقابل دست به کارهای عجیب بزند که کمی بعید است . از همین رو وقتی به چنین سناریویی اعتقاد کمتری داریم وقوع آن را نیز کمتر میبینیم
این چهار احتمال و چهار رویدادی بود که از بعد تکنیکالی و بنیادی مورد بررسی قرار دادیم و به نظر وقوع سناریوهای اول از هر دو مقوله برای بازار بسیار محتمل و جدیست … امیدواریم بازار هرچه سریعتر در مسیر درست خود قرار گیرد
امروز اطلاعات و دیتای متعددی از سمت سازمان ارائه شد که سعی خواهیم کرد فردا در مورد آن مفصل تر صحبت کنیم حرف امروز زیاد شد