تحلیل بنیادی لیزینگ رایان سایپا

لیزینگ رایان سایپا

شرکت لیزینگ رایان سایپا عملیات اجاره به شرط تملیک را برای خودروهای گروه سایپا انجام می دهد. سرمایه این شرکت ۹۰۴ میلیارد تومان و ارزش بازار آن حدود ۱۰۵۰ میلیارد تومان می باشد. این شرکت مبلغ ۲۸۶ میلیارد تومان سود انباشته دارد و برنامه افزایش سرمایه به ۱۳۵۶ میلیارد را نیز در دستور کار دارد.

ترکیب درآمدی

عمده درآمدهای این شرکت از محل تفاوت نرخ تامین مالی و نرخ اعطای تسهیلات بدست می آید. قسمتی از درآمدهای این شرکت نیز ناشی از کارمزد نمایندگی است که از شرکت های خودروساز دریافت می دارد. هر چند این درآمد برای شرکت سایپا از سال ۹۵ قطع شده است. قسمتی از درآمد ناشی از تاخیر واریز اقساط و قسمتی نیز از محل پیش خریدها حاصل می شود.

ترکیب هزینه ها

مهم ترین هزینه های شرکت نیز هزینه های مربوط به تامین مالی است که در این شرکت به عنوان هزینه های عملیاتی دیده می شود و رتبه دوم مربوط به هزینه های مطالبات مشکوک الوصول است که خود را در هزینه های اداری عمومی و فروش نشان می دهد.

ترکیب تسهیلات اعطایی در ده ماهه ۹۷

در عملکرد ۱۰ ماهه ۹۷ مجموعاً مبلغ ۸۳۲ میلیارد تومان تسهیلات به مشتریان جهت خرید خودرو اعطا شده است که نیمی از آن برای خودروی تیبا بوده است و ساینا و نیسان رتبه های بعدی را به خود اختصاص داده اند. در عملکرد ده ماهه سال گذشته این ترکیب به گونه ای متفاوت بوده است به طوری که ۳۵ درصد از مبلغ تسهیلات اعطایی مربوط به خودر پراید و ۲۲ درصد مربوط به خودروی تیبا بوده است.

سال گذشته در مجموع عملکرد ۱۰ ماهه ولساپا توانسته است تعداد ۱۲۰۹۱۲ دستگاه انواع خودرو به مبلغ ۱۲۸۵ میلیارد تومان لیزینگ نماید اما در ۱۰ ماهه سال جاری تنها توانسته است ۶۱۲۶۴ دستگاه خودرو به مبلغ ۸۳۲ میلیارد تومان لیزینگ کند. مقایسه عملکرد این شرکت نشان میدهد که در تعداد خودروی لیز شده ۴۹ درصد و در مبلغ تسیلات اعطایی ۳۵ درصد افت داشته است. این افت تعداد و مبلغ لیزینگ بخشی  از دست رفتن قدرت خرید خودرو توسط متقاضیان و بخشی مربوط به تحریم های صنعت خودروسازی و کاهش تولید این شرکت می شود. متوسط تهسیلات اعطایی به ازای هر خودرو در همین مدت به اندازه ۲۷ درصد رشد نموده است که در مقایسه با افزایش شدید نرخ خودروها مبلغ اندکی است.

روند سودآوری

روند صعودی سودآوری شرکت در ۵ سال اخیر مشهود است. مبلغ سود ناخالص شرکت طی ۵ سال از ۳۳ میلیارد تومان به ۳۰۲ میلیارد تومان رسیده است.

سود خالص

سود خالص شرکت نیز روندی کاملا صعودی داشته است.

حاشیه سود

جدول فوق حاشیه سود ناخالص، خالص و عملیاتی شرکت طی سال های اخیر را نشان میدهد که با ثبات ارزیابی می شود.

تعداد خودروی لیز شده در هر ماه

افت شدیدی در تعداد خودروی لیز شده در هر ماه رخ داده است به طوریکه از ۵۰ درصد کاهش به طور متوسط نسبت به سال ۹۶ نشان می دهد و در دی ماه ۹۷ نسبت به دی ماه ۹۶ به اندازه ۹۰ درصد کاهش را شاهد هستیم.

درآمدهای محقق شده

درآمدهای لیزینگ در هر سال ناشی از سود اقساطی است که قسمتی از آن مربوط به قراردادهای سال جاری و بخشی مربوط به سود اقساط سال های قبل و قسمتی نیز از محل درآمدهای عملیاتی حاصل می شود. عمده سود اقساط در دو سال اول شناسایی می شود. در سال ۹۷ در ده ماهه نخست ۳۸۳ میلیارد تومان درآمد محقق گردید که این رقم برای سال جاری ۶۴۰ میلیارد تومان بوده است که نشان از رشد ۶۷ درصدی درآمدهای محقق شده در این مدت را دارد.

هزینه تامین منابع مالی

تامین منابع مالی برای عملیات لیزینگ از ۴ محل عمده صورت می گیرد. بیشترین هزینه مربوط به تسهیلات بانکی است. سایر منابع عبارتند از اوراق مشارکت منتشر شده، وجوه دریافتی از مشتریان و سایر منابع. در عملکرد ده ماهه ۹۷ شرکت ۳۵۸ میلیارد تومان هزینه بابت تامین مالی شناسایی نموده است که در مقایسه با سال قبل از آن که حدود ۱۹۰ میلیارد تومان بود رشدی ۹۰ درصدی نشان می دهد و عمده این افزایش ناشی از افزایش نرخ تامین مالی در دو سال اخیر می باشد.

درآمدهای آتی

شرکت برآورد نموده است تا پایان ۹۷ تسهیلات اعطایی خود را به ۹۷۹ میلیارد تومان افزایش دهد و برای این منظور باید ۹۰۹۳ دستگاه در سه ماهه آخر لیز نماید. یعنی به طور متوسط روزی ۱۰۱ دستگاه و هر ماه ۳۰۳۱ دستگاه.

در عملکرد دی ماه به تنهایی ۱۱۷۵ دستگاه و ۱۶٫۵ میلیارد تومان مبلغ تسهیلات، اعطا شده است. بررسی روند ماه های پایانی سال های قبل نشان میدهد انتظار می رود تعداد فروش در بهمن ماه اندکی افزایش و در اسفند ماه کاهش داشته باشد. برای محاسبه تعداد خودروی لیز شده در سه ماهه پایانی سال جاری به نظر می رسد تحقق ۱۱۷۵ دستگاه در ماه های بهمن و اسفند به طور متوسط می تواند عدد مناسبی باشد. به عبارتی شرکت موفق نخواهد شد ۵۵۶۵ دستگاه از برآورد خود را به فروش برساند. شرکت برای سال جاری ۲۱۵ میلیارد سود برآورد نموده است. با وجود کاهش معنادار در تعداد اتومبیل های لیز شده در سال جاری احتمال تحقق این میزان سود و شاید اندکی کمتر وجود دارد چرا که قسمتی از سود که مربوط به اقساط سال های قبل است به قوت خود باقی است و محقق خواهد شد و تنها قسمت اندکی از سود برآورد شده مربط به سال جاری می باشد. منتها برای سال بعد قطعاً درآمدها به واسطه ی کاهش در تعداد اتومبیل های لیز شده سال جاری کاهش معنادار خواهد داشت.

خلاصه و نتیجه گیری

با افزایش شدید قیمت خودرو و عدم افزایش قابل توجه متوسط تسهیلات اعطایی به ازای هر خودرو از سوی این شرکت، سهم آورده مشتریان برای تامین پیش پرداخت افزایش قابل توجهی یافته است و در صورتی که میزان تسهیلات اعطایی برای هر خودرو نتواند افزایش یابد، انتظار می رود تعداد خودرهای لیز شده در سال آتی کاهش قابل توجهی یابد. چنانچه قبل از این نیز گفته شد به طور متوسط تعداد خودرهای لیز شده در ده ماهه سال جاری نسبت به سال ۹۶ به اندازه ۵۰ درصد کاهش یافته بود. به عبارتی تداوم روند کنونی در سال جاری، می تواند منجر به کاهش تعداد خودروی لیز شده در سال آتی شود. حتی اگر متوسط ماهیانه سال جاری را برای سال بعد در نظر بگیریم تعداد خودروی لیز شده به ۷۳۵۱۲ دستگاه خواهد رسید که بسیار خوشبینانه به نظر می رسد.

در هر صورت انتظار نمی رود سال بعد این شرکت بتواند تعداد قابل توجهی خودرو لیزینگ نماید و تا زمانی که تناسبی بین تسهیلات اعطایی و قیمت خودرو ایجاد نشود و تا زمانی که قدرت خرید متقاضیان بهبود نیابد، نمی توان انتظار داشت رونقی در فعالیت های این شرکت مشاهده نمود.

گروه تحلیل گری بتا سهم…