تحلیل بنیادی شیر پاستوریزه پگاه خراسان (غشان)

پگاه خراسان شرکتی با قدمت بیش از نیم قرن و البته تحت عناوین مختلف مشغول به فعالیت بوده است. مالک اصلی این شرکت مانند سایر شرکت های پگاه، صنایع شیر ایران است. صنایع شیر ایران با ایجاد شرکت های متعدد در بسیاری از مناطق کشور کنترل بسیار گسترده ای بر بازار لبنیات ایران دارد و تمامی زنجیره از جمله کشت و صنعت، تولید شیر و محصولات لبنی، بسته بندی و توزیع و فروش را در اختیار دارد. محل اصلی شرکت در خراسان و در شهرک صنعتی توس مشهد واقع شده است. شرکت با سرمایه ۲۰ میلیارد تومانی سهم حدود ۶ درصد از ارزش بازار شرکت‌های این گروه (لبنیات) دارد.

تولید و فروش غشان در سال ۹۶

عمده فروش شرکت شیر، ماست، خامه و پنیر هستند. جمع فروش سال ۹۶ اندکی بیش از ۱۴۰ میلیارد تومان بوده است.

مقدار فروش کل محصولات

مقدار فروش مجموع محصولات شرکت بین ۵۰ تا ۷۵ هزار تن در سال های مختلف بوده است منتها از سال ۹۳ شاهد افت مقدار فروش شرکت بوده ایم.

مبلغ فروش

روند فروش شرکت همانند روند مقداری فروش از سال ۹۳ رو به کاهش گذاشته است. حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد فروش شرکت صادراتی بوده است منتها درآمد صادراتی شرکت ریالی است و ارزی وارد شرکت نمی شود. مقصد عمده فروش صادراتی شرکت کشورهای افغانستان و عراق و قسمت عمده صادرات را محصولات ماست و خامه تشکیل می دهند. نرخ فروش محصولات صادراتی شرکت عمدتاً کمتر از نرخ فروش داخلی آنها می باشد. که می تواند با معافیت های مالیاتی، مشوق های صادراتی و کسب سهمی از بازار خارج توجیه شود.

مقدار فروش شیر

روند فروش مقداری شیر در شرکت رو به کاهش داشته است.

نرخ فروش شیر

متوسط نرخ فروش هر کیلو شیر در سال ۱۳۹۶، حدود ۱۹۰۰ تومان در هر کیلو بوده است.

متوسط نرخ فروش محصولات

بررسی مبلغ، مقدار و متوسط نرخ فروش محصولات نشان می دهد دلیل افت مبلغ فروش شرکت طی سالیان اخیر افت مقداری فروش بوده است. واکاوی دلیل کاهش فروش شرکت گسترده تر از بحث حاضر است و می تواند ناشی از افت سهم بازاری شرکت و یا افت کل مقدار فروش لبنیات در سطح کشور باشد.

بهای تمام شده فروش

مواد مستقیم بیشترین سهم از بهای تمام شده را دارد و بعد از آن سربار ۱۴ درصد از کل بهای تمام شده را به خود اختصاص داده است. بنابراین تغییر در نرخ مواد مستقیم بیشترین اثر را بر بهای تمام شده شرکت خواهد گذاشت.

مواد مستقیم

بخش اصلی بهای تمام شده فروش شرکت، شیر خام می باشد. نرخ شیر خام به صورت دستوری تعیین می شود و دولت با پرداخت یارانه به دامداران، در پی حمایت از سلامت مردم و افزایش مصرف سرانه شیر و لبنیات می باشد.

در جزئیات بهای تمام شده شرکت، سهم شیر خام حدود ۷۰ درصد، سهم مواد بسته بندی۱۳ درصد و سهم سهم سربار ۱۲ درصد بوده است. در سال جاری اما انتظار این است که سهم مواد بسته بندی و سربار نسبت به قبل افزایش یابد و سهم شیر خام کاهش یابد و دلیل آن نیز افزایش نرخ ارز و محصولات شیمیایی و پتروشیمی می باشد.

نرخ خرید شیر خام

نرخ خرید شیر خام طی سال های اخیر با نرخی بسیار ملایم افزایش یافته و در سال ۹۶ حدود ۱۲۱۰ تومان در هر کیلو بوده است. لازم به ذکر است، در پی درخواست های مکرر دامداران برای افزایش قیمت شیر خام پس از گذشت بیش از چهار سال و با توجه به افزایش نرخ تورم و هزینه های تمام شده تولید، در مرداد ماه امسال کارگروه تنظیم بازار قیمت پایه هر کیلوگرم از این محصول را ۱۵۷۰ تومان مصوب کرد که این رقم کمتر از پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و اتحادیه دامداران مرکزی ایران بود.
اما این مصوبه توسط دامداران و کارخانجات لبنی رعایت نشد و هر کیلوگرم شیرخام توسط دامداران با بیش از ۲۲۰۰ تومان فروخته شد که افزایش افسار گسیخته بهای فراورده های لبنی را به دنبال داشت و در نهایت ستاد تنظیم بازار بار دیگر با بررسی مجدد قیمت شیرخام و فراورده های لبنی، بهای هر کیلوگرم شیر خام را ۲ هزار تومان تعیین کرد.

مقدار خرید شیر خام

شیر خام ماده اولیه ورودی در شرکت لبنیات است. ورود شیر خام در شرکت از سال ۹۳ رو به کاهش داشته است. کاهش ورود شیر خام در شرکت می تواند تحت تاثیر کوچک شدن کل بازار و یا از دست رفتن سهم بازاری این شرکت باشد. طبق بررسی های انجام شده، سرانه مصرف شیر در کشور طی همین سال ها کاهش یافته است.

روند سودآوری

روند سودآوری شرکت طی سال های اخیر چندان مناسب نمی باشد و سود ۷ میلیارد تومانی سال ۹۲ در سال ۹۶ به حدود ۹ میلیارد افزایش یافته است. در برخی سال ها هم مانند سال ۹۳ درآمدهای غیرعملیاتی سبب افزایش سود شده اند.

روند حاشیه سود

حاشیه سود خالص شرکت بسیار ناچیز است و این البته ویژگی شرکت های لبنیاتی است. یک مفهوم اساسی از حاشیه سود پایین حساسیت بالای تغییرات سودآوری شرکت نسبت به تغییرات نرخ ها می باشد. به عبارتی تغییرات اندک در نرخ های فروش محصولات یا کاهش در نرخ شیر خام خریداری شده می تواند تاثیرات به سزایی بر سود شرکت داشته باشد.

حاشیه سود ناخالص و خالص شرکت در شش ماهه سال جاری به ترتیب ۱۱و ۵ درصد بوده است.

سود و زیان تحلیلی

با توجه به رشد قابل توجه نرخ فروش محصولات در ماههای اخیر به طوری که شیر ۶۸ درصد، ماست ۴۶ درصد، پنیر ۴۳ درصد، خامه ۶۲ درصد، کره ۵۵ درصد افزایش نرخ نسبت به ماه فروردین ۹۷ داشته اند. متوسط این تغییرات نرخ منجر به افزایش بیش از ۳۱ درصدی نرخ کل محصولات شرکت شده است. این افزایش البته به نوعی همگام با افزایش نرخ مواد اولیه نیز بوده است برای مثال در مواد بسته بندی که سهم حدود ۱۳ درصدی در بهای تمام شده دارد، تا ۱۰۰ درصد افزایش هم داشته ایم. در شیر خام که سهم حدود ۷۰ درصدی در بهای تمام شده دارد، نرخ مصرف شیر خام در سه ماهه اول سال جاری حدود ۱،۲۸۵ در سه ماهه دوم ۱،۶۳۷ تومان در هر کیلو بوده است. در مرداد ماه امسال کارگروه تنظیم بازار قیمت پایه هر کیلوگرم از این محصول را ۱۵۷۰ تومان مصوب کرد که این رقم کمتر از پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی و اتحادیه دامداران بود اما این مصوبه توسط دامداران و کارخانجات لبنی رعایت نشد و هر کیلوگرم شیرخام توسط دامداران با بیش از ۲۲۰۰ تومان فروخته شد، در نهایت ستاد تنظیم بازار بار دیگر با بررسی مجدد قیمت شیرخام و فراورده های لبنی، بهای هر کیلوگرم شیر خام را ۲ هزار تومان تعیین کرد.

لازم به ذکر است، شرکت در آذر ماه مجوز افزایش حدود ۱۲ درصدی در نرخ شیر نایلون و پنیر UF را دریافت کرده، این گروه حدود ۳۰ درصد مبلغ کل فروش را شامل می‌شود.

عملکرد بررسی ماهانه نشان دهنده افزایش ۱۸ درصدی در مجموع فروش البته باید توجه کرد که مقدار فروش محصولات پنیر، خامه و ماست روند کاهشی داشته اند. به نظر ترکیب فروش شرکت با تغییراتی همراه بوده است.

مجموع مبلغ فروش ۹ ماهه شرکت به مبلغ ۱۴۸ میلیارد تومان محقق شده که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل افزایش ۳۶ درصدی را نشان می‌دهد.

 کارشناسی ۹۷

• مقدار فروش با توجه به متوسط مقدار فروش در هر ماه در ۹ ماهه گذشته و برای سه ماهه باقی‌مانده برآورد شده است.
• نرخ فروش محصولات مشابه نرخ‌های فروش در آذر ماه و با افزایش ۵ درصدی در نظر گرفته شده است.
• مقدار مصرف شیر خام با توجه به ضریب مصرف در شش ماهه، برای مابقی سال و با نرخ ۲۰۰۰ تومان در هر کیلو در نظر گرفته شده است.
• مواد بسته بندی با افزایش ۱۰۰ درصدی و سایر مواد اولیه با افزایش ۳۰ درصدی و البته تاثیر تغییرات مقداری فروش در نظر گرفته شده است.
• دستمزد، سربار، هزینه اداری و فروش با افزایش ۲۰ درصدی و هزینه مالی با افزایش ۱۵ درصدی در نظر گرفته شده‌اند.

کارشناسی ۹۸

• مقدار فروش مشابه مقدار فروش ۹۷
• نرخ فروش مشابه نرخ فروش ۹۷
• ضریب مصرف و نرخ شیر خام مشابه ۹۷
• مواد بسته بندی و سایر مواد اولیه با افزایش ۳۰ درصدی
• دستمزد، سربار، هزینه اداری و فروش با افزایش ۳۰ درصدی و هزینه مالی با افزایش ۱۵ درصدی در نظر گرفته شده است.

نرخ فروش و نرخ خرید شیر خام در  پیش‌بینی سود سال ۹۸ مشابه مفروضات پیشبینی سود ۹۷ است با این تفاوت که برای یک سال مالی کامل در نظر گرفته شده است.

• هر یک درصد تغییر در نرخ فروش برای سود سال ۹۷، تغییر حدود ۱۹ ریالی و برای سود سال ۹۸ تغییر حدود ۷۲ ریالی را نسبت به سود پیش‌بینی شده با مفروضات فوق را دارد.
• هر یک درصد افزایش در نرخ شیر خام کاهش حدود ۱۸ ریالی در سود ۹۷ و کاهش ۴۲ ریالی در سود ۹۸ را به دنبال دارد.
• با فرض اینکه افزایش نرخ ۱۲ درصدی بر روی تمام محصولات شرکت اعمال شود، سود سال ۹۷ در حدود ۷۰ تومان و سود سال ۹۸ به حدود ۱۳۰ تومان تغییر خواهد کرد.

گروه تحلیل گری بتا سهم…