تحلیل بنیادی شرکت بافق (سهامی عام)

معرفی شرکت

معادن بافق سومین تولید کننده سرب و روی در ایران و یکی از قدیمی ترین شرکت های فعال در حوزه اکتشاف، استخراج و بهره برداری از معادن سرب و روی می باشد. چنانچه از نام این شرکت پیداست محل فعالیت شرکت واقع در شهرستان بافق از توابع استان یزد می باشد. این شرکت مدت هاست که پروانه بهره برداری از معدن سرب و روی کوشک را در اختیار دارد و طبق آخرین مجوزی که گرفته مجاز است تا پایان خرداد ۹۸ از این معدن بهره برداری نماید. این مجوز طی سالیان اخیر همواره تمدید شده است. عیار سنگ معدنی روی در این معدن بین ۱۰ تا ۱۲ درصد و عیار سرب آن نیز بین ۲٫۵ تا ۳٫۵ درصد می باشد. سرمایه فعلی شرکت حدود ۲۰ میلیارد تومان و ارزش بازار آن ۶۴۴ میلیارد تومان می باشد. این شرکت متعلق به شرکت خدمات بازرگانی پیمان امیر می باشد. سهم شرکت امیر حدود ۷۷ درصد از کل می باشد.

نگاهی به عملکرد تولید، فروش و نرخ های فروش

سرب و روی دو فلزی هستند که معمولاً با هم کشف و استخراج می شوند و اصطلاحاً به آنها پاراژنز می گویند. در پهنه های معدنی مختلف نسبت عیار این دو فلز متفاوت است در برخی از پهنه ها عیار روی بیشتر و در برخی پهنه ها عیار سرب بیشتر است. در معدن کوشک که بهره برداری آن متعلق به بافق می باشد، عیار روی چنانچه قبل از این نیز اشاره شد، بیشتر می باشد بنابراین منطقی است که عمده تولید این شرکت متعلق به روی و قسمت کمتری از آن متعلق به سرب باشد. فلز روی و سرب هر دو از پرکاربردترین فلزات غیر آهنی به شمار می روند که به دلیل خواص منحصر به فردی که دارند به سختی قابلیت جایگزینی داشته و حتی با گسترش بسیاری از صنایع کاربرد بیشتری می یابند.

جدول فوق اطلاعات کاملی از نوع، میزان و نرخ های فروش محصولات تولیدی بافق ارائه می دهد. در سال ۱۳۹۶ این شرکت توانسته است حدود ۲۰۶۳۷ تن روی و سرب تولید کند که از این مقدار ۱۸۹۰۰ تن آن روی و تنها ۱۷۳۷ تن آن سرب بوده است. در همان سال تقریباً تمام آنچه تولید کرده را فروخته است. مقدار فروش شرکت در این سال ها تقریباٌ تغییر چندانی نداشته است و بیشتر حالت نوسانی داشته است و دلیل آن هم را می توان به افت و خیزهای قیمتی در سطح جهان مرتبط دانست. در سال های اخیر معمولاً قیمت سرب اندکی بیشتر از روی بوده است اما در سال ۹۶ شاهد آن هستیم که قیمت روی از سرب پیشی گرفته است و در حال حاضر نیز وضعیت به همین گونه است به طوری که که هر تن روی در بازارهای جهانی ۲۵۴۱ دلار و هر تن سرب ۱۹۵۴ دلار معامله می شود.

مبلغ فروش شرکت نیز در سال ۹۶ بالغ بر ۹۳ میلیارد تومان بوده است که ۸۸ میلیارد آن روی و تنها ۵ میلیارد تومان آن سرب بوده است. شایان ذکر این شرکت به طرز شگفت آوری فاقد کارت بازرگانی بوده و فروش محصولات را از طریق شرکتی دیگر که حق العمل کار می باشد به فروش می رساند. مقصد عمده محصولات شرکت کشور چین می باشد.

ریسک های وارده بر شرکت

عمده ریسک ها را می توان مربوط به حقوق مالکانه، کم عیار شدن معدن، نرخ حامل های انرژی، نرخ تسعیر ارز، جرایم زیست محیطی، تغییرات نرخ جهانی محصول، تامین آب مورد نیاز برای تولید و تحریم های بین المللی دانست.

این شرکت برای مقابله با ریسک کم آبی اقدام به خرید انشعاب آب روستایی و لایروبی قنات مربوط به شرکت نموده است. در خصوص جرایم زیست محیطی نیز اقداماتی انجام داده است که در همین سال ۹۷ از لیست صنایع آلاینده محیط زیست خارج شده است. یکی دیگر از اقدامات مهم این شرکت که اثر کاهشی بر بهای تمام شده خواهد داشت، روباز نمودن معادن می باشد.

نگاهی به ترازنامه شرکت

جمع کل دارایی های شرکت تنها ۱۵۴ میلیارد تومان درج شده است که سهم دارایی های جاری بالغ بر ۹۳ درصد از کل دارایی هاست. دارایی های ثابت مشهود شرکت سهم اندکی از کل دارایی ها را دارد. وضعیت بدهی و حقوق صاحبان سهام هم نشان می دهد کمتر از ۳۰ میلیارد تومان جمع بدهی های شرکت است که اکثر آن نیز بدهی های جاری است و تنها بدهی غیرجاری شرکت ذخیره پایان خدمت کارکنان است. در ساختار سرمایه شرکت سهم سود انباشته ۱۰۲ میلیارد تومان از ۱۵۴ میلیارد تومان است که عدد قابل توجهی است. در واقع ترازنامه شرکت نشانی از تسهیلات بانکی ندارد و سهم بدهی در ساختار سرمایه شرکت می تواند افزایش یابد تا در شرایط تورمی فعلی، ثروت صاحبان سهام حفظ گردد.

حساب گردش وجوه نقد شرکت در شش ماهه نخست سال جاری اثری از ورود وجه نقد به شرکت نشان نمی دهد و دلیل آن نیز عدم فروش محصولات تا تاریخ مذکور می باشد.

صورت سود و زیان

صورت سود و زیان بافق در سودسازی در سال های مختلف با نوسانات قابل ملاحظه ای روبرو بوده است برای مثال از سود ۲۵ میلیارد تومانی در سال ۹۲ دچار افت قابل ملاحظه ای برای سال ۹۳ می شود و تنها ۱۰٫۴ میلیارد سود می سازد و یا سال ۹۴ کمتر ۹ میلیارد سود ساخته است. اما در سال های بعد دوباره شاهد رشد چشمگیر سودسازی شرکت هستیم به طوری که در سال ۹۶ رقم قابل ملاحظه ۵۸ میلیارد را محقق می کند. این افت و خیزهای درآمدی در بافق در این سال ها به دو دلیل عمده بوده است اول نوسانات قیمت های جهانی روی و سرب که همراه با سایر کامودیتی ها در سطح جهان در سال ۹۳ و ۹۴ اتفاق افتاد و دوم ثبات نرخ تسعیر ارز در این سال‌ها در اقتصاد ایران بوده است. در واقع دلیل رشد شدید درآمدی سال ۹۶ نیز همین موضوعات بوده است رشد شدید قیمت روی و سرب و افزایش قابل توجه نرخ تسعیر ارز. ایرادی که در ساختار سود و زیان این شرکت قابل ملاحظه است این است که این شرکت تنوع درآمدی ندارد و هیچ گونه درآمد دیگری عاید این شرکت نمی شود و در واقع ریسک تک محصولی بودن را دارد. با این حال حاشیه سودهای این شرکت خیره کننده است و در بدترین حالت کمتر از ۲۸ درصد نبوده است. در سال ۹۶ نیز از هر ۱۰۰ ریال فروش شرکت ۶۲ ریال آن سود خالص بوده است که عدد بسیار خوبی است.

از بررسی روندهای گذشته شرکت مشهود است که عوامل قیمتی از جمله نرخ های جهانی و نرخ تسعیر ارز هستند که فاکتورهای مهم در وضعیت سود و زیان این شرکت هستند و عوامل مقداری به ثبات رسیده اند و تاثیر چندانی در نوسانات سودسازی شرکت ندارند.

*نکته قابل ملاحظه در صورت سود و زیان شرکت این است که شرکت هیچ هزینه مالی متحمل نشده است و معاف از مالیات می باشد چرا که تمام فروش شرکت صادراتی است و فروش های صادراتی نیز در حال حاضر معاف از پرداخت مالیات می باشند. همین موضوع البته می تواند در آینده به یکی از ریسک های شرکت تبدیل شود چرا که احتمال وضع عوارض روی محصولات صادراتی وجود دارد.

فروش شرکت برای سال ۹۷

با توجه به نرخ عیار محصولات، نرخ های جهانی، نرخ تسعیر ارز و مقدار فروش می توان به محاسبه درآمدهای فروش شرکت پی برد. فرض را بر این گذاشته ایم که عیار محصولات و مقدار فروش همان چیزی باشد که مدیران شرکت پیش بینی نموده اند. در این وضعیت اگر مفروضات فوق محقق شود فروش شرکت به ۱۳۱ میلیارد تومان خواهد رسید.

بهای تمام شده فروش

بهای تمام شده فروش شرکت شامل بهای تمام شده استخراج، دستمزد و سربار است. سهم هزینه های استخراج تقریباً نیمی از کل بهای تمام شده است، سهم سربار ۳۰ درصد و سهم دستمزد نیز حدود ۲۰ درصد از کل بهای تمام شده فروش است. بنابراین دو آیتم استخراج و سربار نقش تعیین کننده تری در بهای تمام شده فروش دارند. بهای تمام شده کنسانتره تولیدی شرکت شامل بهای تمام شده سه بخش:  استخراج معدن زیر زمینی، استخراج معدن روباز و کارخانه فلوتاسیون می باشد. فرآیند تولید شرکت به این صورت می باشد که سنگ مصرفی شرکت )به عنوان ماده اولیه مصرف(  از معادن زیرزمینی و روباز استخراج شده و به کارخانه فلوتاسیون وارد شده و در آنجا به کنسانتره تبدیل می شود. بهای تمام شده سنگ استخراج شده از معدن روباز ۳۰ درصد کمتر از  بهای تمام شده سنگ استخراج شده از معدن زیر زمینی می باشد. برای برآورد بهای تمام شده فرض شده است هزینه های استخراج و دستمزد و سربار همگی نسبت به سال ۹۶ با سی درصد افزایش روبرو شوند که در بخش هایی از آن از جمله در سربار دور از انتظار نیست.

صورت سود و زیان کارشناسی ۹۷

برای برآورد سود ۹۷ چنانچه قبل از این گفته شد نرخ روی ۲۵۰۰ دلار، نرخ سرب ۱۹۰۰ دلار، نرخ تسعیر ارز ۸۰۰۰۰ ریال، افزایش هزینه های استخراج، دستمزد و سربار نسبت به ۹۶ با ۳۰ درصد افزایش، هزینه های اداری عمومی با ۴۰ درصد افزایش در محاسبات وارد شده اند. با این مفروضات نسبتاً محتاطانه حدود ۳۵۰ تومان سود هر سهم برای سال ۹۷ خواهد بود. در صورتی که نرخ تسعیر ارز به ۹ هزار تومان افزایش یابد سود شرکت بیش از ۴۰۰ تومان خواهد شد و در صورتی که نرخ جهانی سرب و روی با ۱۰۰ دلار افزایش روبرو شوند، سود شرکت ۲۰ تومان به ازای هر سهم افزوده می شود.

گروه تحلیل گری بتا سهم…