تحلیل بنیادی تراکتور سازی ایران

تایرا

مقدمه

شرکت تراکتورسازی ایران در سال ۱۳۴۷ به صورت شرکت سهامی خاص تاسیس و در اداره ثبت شرکتها در تبریز به ثبت رسید. این شرکت در سال ۱۳۷۵به شرکت سهامی عام تبدیل و در همان سال نیز در بورس اوراق بهادر پذیرفته شد. مرکز اصلی شرکت و کارخانه در شهر تبریز واقع است.

در دوره های گذشته مجموعه تراکتورسازی ایران به طور تقریبی بیش از ۹۰ درصد نیاز کشور به تراکتور را تامین می کرده است که از ۱۰ درصد باقیمانده نیز ۵ درصد سهم شرکت های تولیدکننده داخلی و ۵ درصد سهم واردکنندگان بوده است.

موضوع فعالیت شرکت

طراحی ، ساخت ، تولید و فروش انواع تراکتورها و ماشین آلات صنعتی و ماشین آلات صنعتی و تولیدی ، ادوات کشاورزی و کامیونت ، توسعه و ایجاد صنایع وابسته و مشارکت با سایر صنایع و سرمایه گذاری های داخلی و خارجی ، ارائه خدمات پس از فروش محصولات بصورت مستقیم و غیر مستقیم ، تحقیق و توسعه به منظور دستیابی به تکنولوژی های برتر و انجام هرگونه عملیات بازرگانی اعم از واردات ، صادرات ، عقد هرگونه قرارداد تجاری که با فعالیت های شرکت مرتبط است از اصلی ترین فعالیت های شرکت می باشد.

تولیدکنندگان داخلی تراکتور

نام شرکت	محل کارخانه
تراکتورسازی ایران	تبریز
تراکتورسازی کردستان( گروه تراکتورسازی ایران)	کردستان
تراکتورسازی ارومیه( گروه تراکتورسازی ایران)	ارومیه
تراکتورسازی عمران سیرجان	سیرجان
تراکتورسازی داروانا	سمنان
تراکتورسازی دراج رفسنجان	رفسنجان
تراکتورسازی سپاهان	اصفهان
تراکتورسازی توس	مشهد

تراکتورسازی ایران بزرگترین تولیدکننده تراکتور در سطح کشور می باشد.

تغییرات سرمایه

سرمایه شرکت در بدو تاسیس مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال بوده که طی آخرین مرحله به مبلغ ۱۸۰۰ میلیارد ریال افزایش یافته است.

تاریخ	میزان افزایش(درصد)	سرمایه جدید(م.ر)	محل افزایش
۷۵	۷۳۳	۲۵,۰۰۰	آورده نقدی و مطالبات
۷۵	۲۰۰	۷۵,۰۰۰	آورده نقدی و مطالبات
۸۰	۷۶	۱۳۱,۷۰۰	اندوخته
۸۳	۹۹	۲۶۲,۵۰۰	آورده نقدی و مطالبات
۸۶	۲۴۳	۹۰۰,۰۰۰	آورده و اندوخته
۹۴	۱۰۰	۱,۸۰۰,۰۰۰	آورده و اندوخته

ترکیب سهامداران

سهامداران	تعداد(میلیون سهم)	درصد سهام
شرکت گروه بهمن-سهامی عام-	۱۹۴	۱۰٫۷۷
شرکت سرمایه گذاری ملی ایران-سهامی عام-	۷۳	۴٫۰۷
شرکت بیمه البرز-سهامی عام-	۴۰	۲٫۲۲
صندوق سرمایه گذاری مشترک بورسیران	۲۷	۱٫۵
شرکت سرمایه گذاری سپه-سهامی عام-	۲۴	۱٫۳۵
بانک سینا	۲۱	۱٫۱۴

 

روند سودآوری

در سال های اخیر سودآوری شرکت به دلیل کاهش مقدار فروش روند نزولی داشته است.

صورت سود و زیان

شرح	بودجه ۹۵	واقعی ۹۴	عملکرد ۶ ماهه
وضعیت	(حسابرسی نشده)	(حسابرسی شده)	(حسابرسی نشده)
منتهی به سال/ دوره	۱۳۹۵/۱۲/۳۰	۱۳۹۴/۱۲/۲۹	۱۳۹۵/۰۳/۳۱
فروش	۷,۱۱۷,۵۱۲	۶,۰۵۱,۰۳۸	۲,۴۵۲,۰۳۶
بهای تمام شده فروش	(۶,۲۱۸,۸۵۶)	(۵,۱۴۶,۶۲۷)	(۲,۱۴۳,۴۱۶)
سود ناخالص	۸۹۸,۶۵۶	۹۰۴,۴۱۱	۳۰۸,۶۲۰
هزینه های اداری، عمومی و فروش	(۴۰۸,۹۲۸)	(۳۹۳,۸۶۶)	(۱۶۲,۳۸۹)
خالص سایر درآمدها و هزینه های عملیاتی	(۱۵,۰۰۰)	۱۲,۸۷۰	(۵,۱۷۷)
سود عملیاتی	۴۷۴,۷۲۸	۵۲۳,۴۱۵	۱۴۱,۰۵۴
هزینه های مالی	۱۵۰,۵۴۳	(۲۹۲,۲۲۱)	۵۲,۴۲۳
درآمد حاصل از سرمایه گذاریها	۳۰۰,۴۵۵	۴۵۲,۳۶۱	۷۹,۴۷۱
خالص درآمد( هزینه) های متفرقه	۵۶,۰۰۰	۳۳,۶۱۱	۳۸,۶۵۴
سود قبل از مالیات	۶۸۰,۶۴۰	۷۱۷,۱۶۶	۲۰۶,۷۵۶
مالیات	(۷۶,۵۹۶)	(۴۸,۲۱۹)	(۲۶,۴۱۰)
سود خالص	۶۰۴,۰۴۴	۶۶۸,۹۴۷	۱۸۰,۳۴۶
سود هر سهم	۳۳۶	۳۷۲	۱۰۰
سرمایه	۱,۸۰۰,۰۰۰	۱,۸۰۰,۰۰۰	۱,۸۰۰,۰۰۰
حاشیه سود ناخالص	۱۳%	۱۵%	۱۳%
حاشیه سود خالص	۸%	۱۱%	۷%

تایرا سود هر سهم برای سال ۹۵ را ۳۳۶ ریال برآورد کرده که نسبت به سال گذشته با  ۱۰ درصد کاهش همراه بوده است.

شرکت در عملکرد شش ماهه ۳۴ درصد سود ناخالص، ۳۰ درصد سود عملیاتی و ۳۰ درصد سود هر سهم را پوشش داده است که نسبت به شش ماهه سال گذشته عملکرد بهتری بوده است.

لازم به ذکر است؛ سود شرکت در آخرین پیش بینی نسبت به اولین پیش بینی ۴۰ درصد تعدیل مثبت داشته است.

فروش

محصول	بودجه ۹۵		واقعی ۹۴
	مقدار فروش (تن)	مبلغ (م.ر)	مقدار فروش (تن)	مبلغ (م.ر)
سایر	۰	۰	۱۶	۱۸,۹۶۶
تراکتور ۳۹۹	۰	۰	۰	۰
فروش قطعات	۱	۴۴,۳۷۷	۱	۳۱,۷۷۵
تراکتور ۱۵۰	۱۰۰	۱۷۱,۳۰۰	۰	۰
تراکتور ۴۷۰	۱۱۵	۳۲,۲۰۰	۲	۶۷۲
تراکتور ۲۸۵ دو دیفر	۶۰۰	۲۸۸,۰۰۰	۲۵۷	۱۲۵,۸۲۰
تراکتور ۲۸۵ تک دیفر	۱,۸۰۰	۶۳۶,۱۸۰	۱,۲۹۷	۴۴۴,۲۷۸
تراکتور ۳۹۹ دو دیفر	۳,۲۰۰	۲,۲۱۶,۹۶۰	۳,۲۸۳	۲,۲۶۹,۳۰۶
تراکتور ۳۹۹ تک دیفر	۸۴۹	۴۴۹,۷۶۶	۷۰۴	۳۷۲,۹۷۱
تراکتور ۲۴۰ دو دیفر	۰	۰	۰	۰
تراکتور ۲۴۰ تک دیفر	۸۴	۱۸,۴۸۸	۵۰	۱۱,۳۷۳
تراکتور ۸۰۰ دو دیفر	۵۰۰	۲۷۱,۰۴۰	۷۳۴	۳۹۷,۸۸۷
تراکتور ۸۰۰ تک دیفر	۱۰۰	۴۳,۱۲۰	۴۳	۱۸,۵۶۲
تراکتور ۴۷۵ دو دیفر	۴,۰۰۱	۱,۸۹۷,۷۸۰	۲,۹۱۸	۱,۳۸۵,۱۱۷
تراکتور ۴۷۵ تک دیفر	۲,۰۰۱	۷۳۹,۶۸۵	۱,۷۶۵	۶۵۲,۳۹۳
تراکتور ۴۸۵ دو دیفر	۵۰۰	۲۴۹,۴۸۰	۵۱۴	۲۵۶,۴۷۴
تراکتور ۴۸۵ تک دیفر	۱۵۰	۵۹,۱۳۶	۱۶۶	۶۵,۴۴۴
تراکتور ۲۸۵ صنعتی	۰	۰	۰	۰
شاسی ۲۸۵ تک دیفر	۰	۰	۰	۰
جمع	۱۴,۰۰۱	۷,۱۱۷,۵۱۲	۱۱,۷۵۰	۶,۰۵۱,۰۳۸

 

تراکتور ۳۹۹ دو دیفرانسیل و تراکتور ۴۷۵ دو دیفرانسیل بیشترین سهم را در سبد فروش محصولات شرکت تراکتورسازی دارند که در بودجه به ترتیب با کاهش ۳ درصدی و افزایش ۳۷ درصدی تعداد فروش همراه بوده اند.  نرخ فروش هم همان نرخ های سال گذشته در نظر گرفته شده است. در مجموع فروش شرکت با ۱۸ درصد افزایش نسبت به سال گذشته برآورد شده است. که در عملکرد شش ماهه ۳۴ درصد آن را پوشش داده است.

لازم به ذکر است، تایرا حدود ۸۰ درصد از محصولات خود را در داخل به فروش می رساند و مابقی را به کشور های عراق، سودان ، افغانستان و … صادر می کند.

 بهای تمام شده شرکت

همانطور که در نمودار فوق مشاهده می شود، عمده بهای تمام شده شرکت مربوط به مواد اولیه می باشد که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.

مواد اولیه

محصول	واحد	بودجه ۹۵		واقعی ۹۴
		مقدار	مبلغ (م.ر)	مقدار	مبلغ (م.ر)
مواد اولیه	دستگاه	۱۱,۴۰۰	۵,۹۵۹,۹۶۲	۹,۴۵۵	۴,۹۴۴,۱۷۴
جمع		۱۱,۴۰۰	۵,۹۵۹,۹۶۲	۹,۴۵۵	۴,۹۴۴,۱۷۴

تایرا در بودجه افزایش ۲۱ درصدی مصرف مواد اولیه را برآورد کرده است. شرکت حدود ۹۰ درصد از مواد اولیه شرکت از داخل و مابقی از خارج تهیه می شود.

منابع و مصارف ارزی

صادرات : تایرا در بودجه خود صادرات حدود ۱۰ درصدی محصولات را در نظرگرفته که نسبت به صادرات سال گذشته با ۱۶۰ درصد افزایش همراه بوده است. شرکت در عملکرد شش ماهه فروش ۸٫۲ میلیون دلاری با دلار ۳۲۰۰ تومانی داشته که در مقایسه با شش ماهه سال گذشته ۶ درصد کاهش داشته است.

واردات : تایرا در بودجه واردات حدود ۱۱ درصدی مواد اولیه را پیش بینی کرده و در شش ماهه ۷ میلیون دلار خرید مواد اولیه با دلار ۳۲۰۰ تومانی داشته است.

درآمد حاصل از سرمایه گذاری ها

نام شرکت	سرمایه (م.ریال)	درصد مالکیت	درآمد نقدی هر سهم (ریال)	سهم شرکت سرمایه (م.ریال)
ریخته گری تراکتور سازی ایران	۲۱۳,۰۰۰	۸۰	۷	۱,۱۹۳
موتورسازان تراکتورسازی ایران	۲۰۴,۱۲۰	۵۲	۰	۰
بازرگانی و خدمات پس از فروش تراکتورسازی	۹۹,۰۰۰	۱۰۰	۴۳	۴,۲۵۷
خدمات صنعتی تراکتور سازی ایران	۱۵۰,۰۰۰	۱۰۰	۲۴	۳,۶۰۰
تراکتور سازی ارومیه	۲۲۵,۰۰۰	۱۰۰	۰	۰
تراکتورسازی استان کردستان	۵,۰۰۰	۱۰۰	۲۳۴	۱,۱۷۰
مهندسی و تأمین قطعات تراکتورسازی تبریز	۵۹۵,۰۰۰	۱۰۰	۱۷۷	۱۰۵,۳۱۵
خودروسازان دیزلی آذربایجان	۲۰,۰۰۰	۱۰۰	۱۱	۲۲۰
سپرده های بانکی	۰	۰	۰	۱۴۹,۶۱۶
سیباموتور	۴۰۰,۰۰۰	۴۹	۱۷۹	۳۵,۰۸۴
جمع			۶۷۵	۳۰۰,۴۵۵

درآمد حاصل از سرمایه گذاری های شرکت نسبت به سال گذشته با ۳۴ درصد کاهش نسبت به سال گذشته در نظر گرفته شده است.

هزینه های مالی

هزینه های مالی شرکت با ۴۸ درصد کاهش نسبت به سال گذشته و ۴۸ درصد کاهش نسبت به اولین پیش بینی در نظر گرفته شده است. تایرا دلیل این کاهش را کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی طی سال ۹۵ ، تسویه برخی از تسهیلات و همچنین استفاده از خطوط اعتباری به هنگام نیاز به منظور مدیریت بهینه تامین مالی اعلام کرده است. شایان ذکر است، شرکت در شش ماهه ۳۵ درصد هزینه های مالی را پوشش داده است.

نتیجه گیری

شرکت تراکتور سازی ایران سود سال ۹۵ را به ازای هر سهم در آخرین پیش بینی خود ۳۳۶ ریال برآورد کرده است. و در عملکرد شش ماهه توانسته ۳۴ درصد سود ناخالص ۳۰ درصد سود عملیاتی و ۳۰ درصد سود هر سهم را پوشش دهد که نسبت به شش ماهه سال گذشته نسبتا بهتر بوده است.  در ادامه به بررسی عوامل تاثیر گذار بر سودآوری شرکت خواهیم پرداخت:

فروش : تایرا در بودجه افزایش ۱۹ درصدی مقدار و ۱۸ درصدی مبلغ فروش را پیش بینی کرده است و در عملکرد شش ماهه توانسته ۳۵ درصد مقدار و ۳۴ درصد مبلغ فروش را پوشش دهد. لازم به ذکر است، عمدتا مطابق روال سال های گذشته ۶۰ تا ۷۰ درصد فروش شرکت در نیمه دوم سال محقق می گردد. ودلیل آن هم مراجعه بیشتر خریداران جهت استفاده از تسهیلات بانک کشاورزی در نیمه دوم سال می باشد. بنابر این به دلایل عنوان شده در فوق پوشش مبلغ فروش و در نتیجه سود ناخالص در مقایسه با بودجه پیش بینی، معقول و دارای روند عادی می باشد.

لازم به ذکر است، درآمد حاصل از سرمایه گذاری های نیز در نیمه دوم سال شناسایی می شود.

مواد اولیه: تایرا در بودجه افزایش ۲۱ درصدی مصرف مواد اولیه را پیش بینی کرده است که  حدود ۱۰ درصد از آن را از طریق واردات تهیه می کند. با توجه به اینکه مواد اولیه مصرفی خود را تحت عنوان مواد اولیه منتشر می کند، نمی توان در مود جزئیات آن اظهار نظر کرد.

یکی  دیگر از موارد تاثیر گذار در سودآوری هزینه های مالی شرکت می باشد که در بودجه ۹۵ با کاهش ۴۸ درصدی نسبت به سال گذشته، ۱۵ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

نتیجه: شرکت مفروضات مربوط به فروش و مصرف مواد اولیه را در سطوح مناسبی برآورد کرده است. اما به نظر هزینه های مالی شرکت با توجه به عملکرد شش ماهه و پوشش ۳۵ درصدی آن ، بالا در نظر گرفته شده است. و می تواند تا حدود ۱۱میلیارد تومان کاهش یابد. در این صورت سود شرکت حدود ۷ درصد افزایش خواهد یافت.

لازم به ذکر است، سود شرکت در بودجه بر اساس عملکرد شش ماهه نسبت به اولین پیش بینی ۴۰ درصد تعدیل مثبت داشته است. در صورتی که شرکت مطابق با روند سال های گذشته پیش برود ( فروش ۶۰ تا ۷۰ درصد محصولات در نیمه دوم سال بنابر شرایط ذکر شده)، علاوه بر دستیابی به بودجهف پتانسیل تعدیل مثبت را نیز داراست.

 

 

گروه تحلیلی بتا سهم…