تحلیل بنیادی کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران

این شرکت در سال ۱۳۴۶ به نام شرکت کشتیرانی ملی آریا تاسیس و در سال ۱۳۵۸ به شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران تغییر نام و ملی اعلام گردید. این شرکت در شروع فعالیت با ۲ فروند کشتی با ظرفیت ۲,۵۰۰ تن در سال ۱۳۵۸ با ۴۲ فروند کشتی با ظرفیت ۵۲۵,۰۰۰ تن و در حال حاضر دارای ۱۵۱ فروند کشتی با ظرفیت ۵,۲۴۴,۲۹۸ ت می باشد. با اعمال تحریم های غرب علیه ایران شرکتهای حمل و نقلی و به خصوص شرکت کشتیرانی در خط مقدم تحریم قرار داشته و بیش از ۳۰ فروند از کشتی های سفارش ساخت این شرکت از طرف های خارجی بلاتکلیف مانده است و شرکت در زمینه خرید کشتی جدید هیچ اقدامی در حال حاضر نمی تواند به عمل آورد. این شرکت دارای ۲۲۰ شرکت زیر مجموعه می باشد.

ظرفیت اسمی ناوگان گروه کشتیرانی:

چشم اندازصنعت حمل و نقل:

سازمان ملل متحد در ابتدای سال میلادی جاری پیش‌بینی خود از چشم‌انداز اقتصاد جهان تا سال ۲۰۱۶ را اعلام کرده بود و در آن رشد اقتصادی کشورمان را برای سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ میلادی به ترتیب ۵/ ۲ و ۸/ ۲ درصد پیش‌بینی کرده بود. اکنون اما پس از گذشت حدود ۵ ماه از این گزارش، اتفاقات و روندهای مختلف باعث شد این سازمان در گزارش اصلاحی جدید خود اعلام کند که رشد اقتصادی کشورمان از آنچه تا کنون پیش‌بینی شده بود، بیشتر خواهد بود و این ناشی از افزایش مصرف خانوارها و بهبود تدریجی سرمایه‌گذاری خواهد بود. از طرفی برای کل منطقه جنوب آسیا که اقتصادهایی همچون ایران و هندوستان را در برمی‌گیرد، احیای اقتصادی قابل‌توجهی پیش‌بینی شده است.

منبع: روزنامه دنیای اقتصاد

چشم‏انداز تجارت جهانی، رشد و شکوفایی اقتصاد دنیا و افزایش حجم مبادلات را نوید می‏دهد. در این میان اقتصاد ایران و افزایش حجم واردات و صادرات کشور نیز رشد داشته است. براساس آمار، سالانه بیش از ۶ میلیارد تن کالا در سراسر جهان جابجا می‏شود و این رقم سالانه ۵/۳ درصد رشد را تجربه کرده است.  سیستم‏های خدماتی مرتبط با بخش حمل و نقل اعم از جاده‏ای، هوایی، دریایی و ریلی، نقش مهمی در جابه جایی و انتقال این حجم بالای کالا دارند. موقعیت ایران در منطقه و ویژگی استراتژیک آن یعنی قرار داشتن در مسیر جاده ابریشم و چهارراه مبادلات تجاری خاور دور با آسیای میانه و کشورهای عربی و همچنین دسترسی آسان به جاده‏های ترانزیتی اتحادیه اروپا، نقش محوری آن را بیش از پیش مورد توجه قرار داده است.

در بخش صنعت حمل و نقل دریایی روند دو شاخص اصلی یعنی شاخص حمل فله خشک و شاخص حمل کانتینری در سالیان گذشته با فراز و نشیب هایی همراه بوده که نشان از تغییر موازنه از سمت تقاضا به سمت عرضه در این صنعت می باشد. ورود کشتی های غول پیکر با کارایی اقتصادی بالا، بحران های اقتصادی در برخی از نقاط دنیا به خصوص ناحیه یورو ، ایجاد کارتل از سوی برخی عرضه کنندگان  و چشم انداز ترسیم شده در جدول بالا منجر به رقابت شدیدتر از سوی سایر عرضه کنندگان گردیده است. در شکل زیر نمودار روند شاخص حمل فله خشک به وضوح وضعیت نه چندان جالب این صنعت را نشان می دهد.

گروه کشتیرانی در سال منتهی به ۳۱/۰۳/۱۳۹۳ با حمل ۳۰ میلیون تن بار و کرایه ۱٫۱ میلیارد دلار کرایه حمل دریافت نمود. برای سال جدید نیز پیش بینی کرایه ۱٫۴ میلیارد دلار نموده و امیدوار است بتواند با حل مسائل بین ایران و کشورهای غربی و کاهش تحریم ها روند رو به بهبودی و تحولی عظیم در صنعت حمل و نقل دریایی صورت گیرد. صنعت حمل و نقل دریایی جزء اولین صنایعی هستند که مورد تحریم غرب واقع شدند. بنابراین هر چند چشم انداز جهانی این صنعت روشن نیست ولی به دلیل سایه تحریم ها این صنعت در ایران می تواند منشا تحولات خوب باشد.

سهامداران شرکت:

خلاصه وضعیت سهام در بورس:

بیش از ۹۰درصد از وزن صنعت حمل و نقل متعلق به شرکت کشتیرانی ج.ا. ایران می باشد. همبستگی شاخص صنعت حمل و نقل و سهم کشتیرانی با شاخص کل بورس حدود ۴۰درصد می باشد و بتای ( حساسیت سهم کشتیرانی به شاخص بورس)سهم نیز ۷/۰ می باشد. در زمان های رونق عملکرد بدتر از شاخص و در زمانهای رکود بهتر از شاخص کل بورس عمل می نماید.

شناوری سهم به شدت پایین و حدود ۵درصد می باشد و همین امر باعث می شود در دوره های خوش بینی و یا بدبینی بازار نسبت به این سهم در دوره های طولانی مدت در صف خرید و یا صف فروش باشد

شرکت های مجموعه و روند سودآوری برخی از شرکت های گروه:

شرکت کشتیرانی دارای ۲۲۰ شرکت زیر مجموعه می باشد و بسیاری از شرکت های زیر مجموعه خود نیز دارای شرکت های زیر مجموعه بسیاری می باشند. در جدول برخی از شرکت های مهم و تقریبا سودآور نمایش داده شده است.

خلاصه اطلاعات ترازنامه گروه کشتیرانی در سال های گذشته:

 خلاصه اطلاعات ترازنامه شرکت کشتیرانی (اصلی)در سال های گذشته:

صورت سود و زیان شرکت اصلی و گروه:

ارزشگذاری:

تحلیل این شرکت به دلایلی چون تعداد شرکت های زیاد زیر مجموعه و همچنین درآمد حاصل از خدمات خود شرکت کمی پیچیده به نظر می رسد . تنها شرکت گروه که در فرابورس کشف قیمت شده شرکت کشتیرانی دریای خزر می باشد. تعداد زیادی از شرکت های این گروه نیز خود دارای صورت های مالی تلفیقی می باشند. لذا برای ارزشگذاری تحلیلگر بایستی شرکت های گروه را نیز ارزشگذاری نماید. بر این اساس طبق پیش بینی سال ۹۵-۹۴ شرکت در مورد سود شرکت های زیر مجموعه و همچنین روند سودآوری شرکت ها در سالیان گذشته، و با توجه به قیمت تنها شرکت فرابورسی این گروه و سایر شرکت های صنعت حمل و نقل، شرکت های گروه را از طریق مدل گوردون با نرخ رشد ۱۵درصد ارزشگذاری نموده ایم. شرکت هایی که سود آور نبوده اند و یا در مرحله سود آوری قرار ندارند نیز به همان بهای تمام شده محاسبه گردیده اند.

شرکت های گروه با کاسته شدن از فشار تحریم ها به شدت سودآور شده و طی چندین سال نرخ های رشد بالایی در سودآوری و توسعه خواهند داشت.

پیشبینی می شود در سطح جهانی شاخص حمل بار و تقاضای بازار با کاهش و تعداد کشتی های فعال بیشتر گردد.

کل تسهیلات دریافتی گروه ۳۷,۰۰۰ میلیارد ریال و هزینه مالی ان حدود ۱۱,۰۰۰ میلیارد ریال می باشد.

شرکت در بودجه ۹۵-۹۴ خود پیش بینی نموده از محل فروش ۱۰درصد از شرکت کشتیرانی جنوب سودی معادل ۴۰۰ میلیارد ریال بدست آورد. با توجه به بهای تمام شده سهم و براورد می می شود شرکت قیمت هر سهم جهت عرضه در فرابورس را حدود ۲,۷۰۰ ریال در نظر گرفته است.

شرکت کشتیرانی تقریبا به اندازه بهای تمام شده خود (استهلاک) درآمد حاصل از خدمات اجاره کانتینر دارد و سود ناخالص آن صفر بوده و سود عملیاتی آن از محل سود های تقسیمی شرکت های زیر مجموعه می باشد. لذا طبق روش های ارزشگذاری مرسوم بهترین روش استفاده از روش برآورد ارزش خالص دارایی های شرکت می باشد.

محاسبه ناو

بنابراین با توجه به وضعیت این شرکت بهترین روش برای برآورد قیمت ذاتی هر سهم روش ارزش خالص دارایی ها می باشد. علاوه بر این به دلیل خارج از بورس بودن اکثریت شرکت های گروه برآورد ارزش ذاتی آنها کار بسیار پیچیده ای می باشد. با این حال طبق وضعیت سهم کشتیرانی دریای خزر ، قیمت برآوردی سهامدار عمده جهت عرضه کشتیرانی جنوب خط و همچنین سایر شرکت های بورسی صنعت حمل و نقل، شرکت های گروه که دارای عملکرد مناسبی از لحاظ سوداوری بودند مورد ارزیابی قرار گرفت و قیمت هر سهم برآورد گردید. با این حال این شرکت دارای ۲۲۰ شرکت زیر مجموعه می باشد و از این تعداد، ارزش ذاتی حدود ۱۱ شرکت اصلی و ۴۰  شرکت گروه برآورد گردیده و هر نوع تغییر و تحولی در این صنعت می تواند به سرعت سایر شرکت های گروه را متاثر سازد و به رشد ارزش دارایی های شرکت کشتیرانی بیافزاید. قابل ذکر می باشد این صنعت به دلیل قرار گیری در راس تحریم ها هر روندی در مذاکرات به شدت این صنعت را تحت تاثیر قرار خواهد داد. امید است با گشایش مذاکرات ایران و غرب، رونق تجارت دریایی را شاهد باشیم.

بتاسهم ۵خرداد ۹۴