گذشته ،چراغ آینده
امروز دو مطلب خاص در مورد بازار خواهیم گفت که دانستن ان خالی از لطف نیست . یکی این و دیگری معرفی ۳ سبد برای مقاطع مختلف است . بهتر است ابتدا برای بررسی بازار این روز ها کمی جو زدگی و شایعه پراکنی را از خود دور کرده و به مانند یک فرد معمولی از بیرون به این بازار نگاه کرده و نتیجه گیری کنیم .
در این مطلب به بررسی رویدادهایی شبیه این اتفاق در بازار پرداختیم که در مواقع ریزش چه اتفاقی رخ داده و چرا . بعد از ان چه شده است که می تواند درس بزرگی برای بازار باشد .
ابتدا به سال های قبل می رویم . جایی که بازار از سال ۸۵ کم کم جان می گیرد و در سال های ۸۶ و ۸۷ بازدهی های سنگینی را در برخی عرضه های اولیه شاهد هستیم . اما ناگهان موج بحران جهانی به بازار میرسد . افت در ان مقطع آغاز شده و در عرض کمتر از ۴ ماه بازار با افتی بیش از ۲۵% مواجه می شود . دوستان در ان مقطع ۲۵% برای بازار بسیار درداور و تلخ بود . البته چون کسی در بازار نبود بازخوردی هم نداشت . ان مقطع سنگین ترین ریزش بازار از نظر درصدی بوده اما در مقطع زمانی طولانی رخ داده است . جالب است پس از ان در یک مقطع کوتاه بازار با رشدی ۱۵ تا۲۰% جبران می کند اما نه خیلی چرا که بلافاصله به رخدادهای ۸۸ می خوریم .
البته در روزهای اردیبهشت سال ۹۰ نیز یک قهر ۱۱ روزه ۲ هزار واحد شاخص را پایین کشید که افت ۶ الی ۷% ان مقطع شاید یکی از سریعترین ریزش های بازار بود . پس ازان نیز بازار به مسیر رشد بازگشت .
اما شبیه این رویداد باردیگر با شباهتی بسیار زیاد به مقطع فعلی در یک بازه زمانی ۲۰ تا ۳۰ روزه در تیر و مرداد سال ۹۱ رخ می دهد . درست پس از شکست مذاکرات ، افزایش تحریم ها ، رشد دلار و سایه جنگ در کشور در این مقطع کوتاه بازار در عرض کمتر از یک ماه ۹% کاهش پیدا می کند . دقت کنید این ریزش بسیار شبیه ریزش این روزهای بازار ماست منتهی ان روزها در بدترین دوران سیاسی بودیم و حالا در بهترین دوران ! در همان مقطع نیز اختیار تبعی فروش ایجاد شد . حمایت ها انجام شد و …
البته دقت کنید هر کس در ان مقطع سهم خرید تا به امروز شاید به جرات بتوان گفت ۵ الی ۶ برابر شده است ! این ریزش سنگین عاملی برای اغاز یک دوره تولد بازدهی طولانی در بازار شد .
پس از ان در پایان سال ۹۱ در برج های بهمن اسفند سایه عرضه خلیج فارس و گزارش های بد ۹ ماهه و برخی مسائل دیگر بازار را باردیگر زمین گیر کرد و در عرض ۱ ماه کمی بیشتر بازار ۷% کاهش داشت که بعد از ان نیزدر فروردین و اردیبشهت بازدهی بالایی را شاهد بودیم .
پس از ان در اردیبهشت ماه یکی از سریعترین ریزش ها را تجربه کردیم که حدود ۴% در عرض دو هفته در بازار ریزش داشتیم که تحولات سیاسی و رد صلاحیت ها و اخبار منفی پالایشی ها مهم ترین عامل بود . پس ازان نیز بلافاصله بازار جبران کرد و مسیر صعودی شد .
به شهریور رسیدیم که تحولات سوریه ۴۵۰۰ تا ۵۰۰۰ واحدی شاخص را زمین زد . درست شبیه همین روز ها بود در کمتر از یک ماه این اتفاق و افت ۷% رخداد . اما ان تحولات هم منشایی برای رشد در روز های بعد شد و هر کس سهم خرید سود کرد .
شهریور هم سپری شد و به مقطع فعلی رسیدیم که از نظر ریزش مقداری بیشترین ریزش تاریخی بورس در مدت خود بوده است . از نظر درصدی نیز در این مدت ۴۰ روز حدود ۱۰% بازار افت کرده . پس می توان ادعا کرد ریزش اساسی بوده . ۷۰% بازار بیش از ۲۰% کاهش قیمت داشتند . البته افت ۴۰ و ۵۰% هم داشتیم .
خوب عقل سلیم به ما می گوید تاریخ چند ساله بازار سرمایه پر از این فراز و فرود ها بوده است که یکی سنگین تر و دیگری سبک تر . شاید این بار به دلیلی در سود بودن و بازدهی سنگین اخیر افت ان نیز سنگین تر است . مگر جز این است که حضرت مولا نا نیز می گوید :
نردبان این جهان ما و منی است عاقبت این نردبان افتادنی است
لاجرم هر کس که بالاترنشست استخوانش سخت تر خواهد شکست
این شکستن استخوان برخی سهامداران در این ریزش کمی سخت شده است که از قضا اکثر انها تازه واردان به بازار بودند وگرنه در چهره بازار مشخص است که این بحران نیز نهایت در بدترین شرایط با افت ۳ هزار واحد دیگر به پایان میرسد و بازهم مسیر صعود در راه بازار است .
دقتن کنید دولت چاره ای ندارد جز این که نقدینگی به این سمت حرکت کند . تنها جایی که موجب سربلندی او خواهد بود همین بازار است واین سیل به هر کجا بزند بی ابرویی را به همراه دارد .
حرف اخر این که …
به مانند افراد بی تجربه عمل نکنید . با درس از گذشته به اینده فکر کنیم . فارغ از این هیاهو سود شرکت ها را بنیادی محاسبه کرده و به سراغ خرید ان بروید و فقط و فقط صبر کنید .
به عنوان یک دوست خدمت شما عرض می کنم که شرایط و جو ناامیدی از روزهای تیر و مرداد سال ۹۱ بدتر نیست . در ان زمان سایه حرکت ناو ها روی سر بازار بود و از دل ان اتش یک ققنوس با رشدی ۶۰ هزار واحدی متولد شد . از دل این بحران هم می تواند سربلند بیرون امد فقط کمی صبر،بینشی روشن ،دلی نترس و شجاع نیاز است …
گروه تحلیل گری بتا سهم
۷ بهمن ۹۲