در عرصه اقتصاد جهانی ، در بین بازارهای مختلف ، بازار نفت از ویژگی خاصی برخوردار است . ویژگی بازار نفت ناشی از موقعیت ویژه ان به مثابه منبع مهم و استراتژیک انرژی در پهنه اقتصاد جهانی است . نقش مهم و استراتژیک نفت در اقتصاد جهانی باعث شده است که قیمت این کالا ، در کنار عوامل اقتصادی ، تحت تاثیر عوامل سیاسی نیز قرار بگیرد .

بررسی کشش های قیمتی و درامدی تقاضای نفت نشان می هد که کشش قیمتی تقاضای نفت در بلندمدت بزرگ تر از کشش ان در کوتاه مدت است (کشش بزرگتر در بلند مدت باعث می گردد تا مصرف کننده به تعدیل عکس العمل خود بپردازد ) . این نتیجه ، نحوه تاثیر گذاری قیمت نفت را بر میزان تقاضای ان در کوتاه مدت و بلند مدت تفکیک می کند . مثلا اگر عاملی در کوتاه مدت نتواند تقاضا را دگرگون کند ، شاید در بلند مدت قادر به این کار باشد . با این حال ، طبق براورد ، کشش قیمتی نفت ، چه در کوتاه مدت و بلندمدت ، از یک کمتر است ( نفت کالای بی کششی است ) . بنابراین نفت در بلند مدت هم کالای لوکسی به شمار نمی اید .

برای بررسی اینده قیمت نفت خام ، باید به فاکتورهای زیادی توجه گردد . به عنوان نمونه بررسی اوضاع اقتصاد داخلی کشوری مانند امریکا و پرداختن به جزئیات ، می تواند ما را به سمت پیش بینی نسبتا دقیقی در مورد اینده تقاضای نفت در بازار های داخلی این کشور سوق دهد . اما همیشه شرایط برای بررسی اینده به این اندازه پیچیده نیست . مثلا می توان با بررسی فاکتورهای کلان کشورهای مصرف کننده مانند چین و امریکا و ناحیه یورو ، در مورد اینده تقاضای نفت قلم فرسایی کرد . (البته در مورد ناحیه یورو به طور مفصل در بخش بازار های جهانی مطالب کاملی اورده شده است که خوانندگان با دنبال کردن ان مطالب به زیر و بم بحران ناحیه یورو اشنا خواهند شد و در این تحلیل در مورد بحران بدهی یورو سخنی گفته نمی شود .)

 انتظار می رود که تقاضای نفت جهان در سال ۲۰۱۲ نسبت به سال پیش از ان به میزان ۹۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد . تقاضای کشورهای او.ای.سی.دی به دلیل ایجاد بحران اقتصادی با کاهش مواجه شده است . البته ژاپن از این قاعده مستثناست زیرا بستن نیروگاه های انرژی هسته ای ژاپن باعث افزایش مصرف نفت این کشور شده است . پیش بینی رشد تقاضای نفت جهان در سال ۲۰۱۳ نیز رشد ۸۰۰ هزار بشکه در روز و رسیدن به حدود ۹۰ میلیون بشکه در روز می باشد . البته رشد نا متوازن در بهبود اقتصاد جهانی ، پیش بینی اینده تقاضای نفت را کمی مشکل تر کرده است .

همانند سال ۲۰۱۲ ، انتظار است که مصرف در بخش صنعتی و پتروشیمی ، اصلی ترین بخش تقاضای نفت در سال اینده میلادی باشد . در قسمت محصولات نفتی ، تقاضای نفت دیزل و نفتا بیشترین رشد را در سال ۲۰۱۳ خواهد داشت .

بسیاری از اقتصاد دانان معتقدند که تقاضای نفت تابعی از تولید ناخالص داخلی است ، یعنی با افزایش فعالیت اقتصادی ، تقاضای نفت افزایش می یابد . پیش بینی می شود که رشد اقتصاد جهانی در سال ۲۰۱۲ به سه و سه دهم درصد برسد . پیش بینی سال ۲۰۱۳ ، رشد سه و دو دهم درصدی را نشان می دهد . هم چنین صندوق بین المللی پول پیش بینی خود از رشد اقتصاد جهانی برای سال ۲۰۱۳ را کاهش داد و از چهار و یک دهم درصد ، به سه و نه دهم درصد رساند .

شرکت های گلدمن ساکس و دوچ بانک ، پیش بینی خود از رشد تولید ناخالص داخلی امریکا را برای فصل دوم امسال کاهش دادند . بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این کاهش به معنی این است که اقتصاد امریکا وارد یک بحران اقتصادی دیگر شده است . گلدمن ساکس پیش بینی خود را از یک و سه دهم درصد ، به یک و یک دهم درصد رساند ، در حالیکه  دوچ بانک پیش بینی خود را از یک و چهار دهم ، به یک درصد رسانید . هم چنین رئیس بانک فدرال رزرو شعبه کانزاس اعلام کرد که امریکا در طول سال ۲۰۱۲ ، احتمالا بیشتر از دو درصد رشد اقتصادی نخواهد داشت . به علاوه شرکت های مورگان استنلی و کردیت سوئیس هم پیش بینی خود از رشد اقتصادی امریکا در فصل دوم را کاستند . در هر صورت ، پیش بینی می شود که رشد اقتصادی امریکا برای کل سال جاری به دو و یک دهم درصد و برای سال اینده به دو درصد برسد .

همانطور که پیش تر نیز در تحلیلها گفته بودیم ، اقتصاد دانان بزرگی همچون اقای نورینی که در دانشگاه های امریکا شهرت فراوانی دارند اخیرا گفته اند که اقتصاد امریکا نسبت به زمان بحران هیچ تغییری نکرده است و سیستم بانکی ان هنوز با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم می کند و حتی این اقتصاد دان پیش بینی کرده که اقتصاد امریکا در سال ۲۰۱۳ ، با یک توفان بسیار بزرگ مواجه خواهد شد که دوباره اقتصاد جهان را در رکود خواهد برد . اگر پیش بینی نورینی درست از اب دراید ، قیمت نفت همانند انچه در سال ۲۰۰۸ رخ داد ، مانند صاعقه ای به زمین می خورد .

پیش بینی رشد اقتصادی چین برای سال جاری هشت و یک دهم درصد می باشد و برای سال اینده با یک دهم درصد کاهش مواجه خواهد شد . چین که دومین اقتصاد و دومین مصرف کننده نفت جهان است ، در فصل دوم میلادی نسبت به سال گذشته به اندازه هفت و شش دهم درصد رشد کرد که کمترین رشد فصلی طی سه سال گذشته است . این رشد در فصل اول رقم هشت و یک دهم درصد را ثبت کرده بود . هم چنین یکی از مشاوران بانک مرکزی چین پیش بینی کرد که رشد اقتصادی این کشور در فصل سوم به هفت و چهار دهم درصد کاهش خواهد یافت .

انتظار می رود که رشد صنعت مواد شیمیائی و پتروشیمی چین هم اهسته تر شود . تحلیلگران معتقدند که صنعت پتروشیمی چین طی سال جاری با سرعت اهسته تری رشد خواهد نمود . این اهسته تر شدن رشد به دلیل ضرر صنعت پالایش نفت و کند شدن تقاضای مواد خام در بخش های صادراتی می باشد . ارزش کل تولید صنعت پتروشیمی احتمالا به دو تریلیون دلار در سال ۲۰۱۲ خواهد رسید که نسبت به سال قبل از ان رشد چهار ده و نیم درصدی را نشان می دهد . ضمنا لازم به ذکر است که در سال گذشته میلادی ، این رشد حدود ۳۱ درصد بوده است .

تحلیلگران معتقدند که بهبود در وضعیت اقتصاد چین ، تقاضای مواد نفتی و محصولات شیمیائی را در نیمه دوم امسال افزایش خواهد داد . هم چنین به دلیل کاهش قیمت نفت خام ، انتظار می رود که صنعت پالایش نفت چین در فصل سوم میلادی عملکرد بهتری را به ثبت برساند . میزان واردات نفت چین از سال ۲۰۰۹ تا به حال به بالای ۵۰ درصد نفت مصرفی خود رسیده است و این درصد کماکان در حال افزایش است . چین قصد دارد تا سال ۲۰۲۰ میزان ذخایر استراتژیک خود را به ۵۰۳ میلیون بشکه برساند که معادل ۹۰ روز مصرف نفت کل چین است . از عمده دلایل افزایش ذخایر نفت چین ، نگرانی از تحریم های نفتی غرب علیه ایران است .

انتظار می رود که رشد اقتصادی ژاپن برای امسال به دو و نیم درصد و برای سال اینده به یک و دو دهم درصد کاهش یابد . وضعیت ناحیه یورو نیز بسیار وخیم است ، چرا که پیش بینی رشدی برای این منطقه در سال جاری وجود ندارد و حتی کاهش رشد چهار دهم درصدی را ممکن است تجربه نماید .

یک موسسه تحقیقاتی در لندن نیز پیش بینی خود از رشد اقتصادی انگلستان را کاهش داد . این موسسه که از مدلهای اقتصادی مشابه خزانه داری انگلستان استفاده می کند ، پیش بینی خود از رشد تولید ناخالص داخلی انگلستان را از رقم چهار دهم درصد گذشته ، به صفر رساند . دلیل انها سایه انداختن بحران بدهی اروپا بر اقتصاد انگلستان است . این موسسه رشد سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ را به ترتیب یک و شش دهم و دو و شش دهم درصد عنوان نمود .

در ایتالیا اعلام شد که رشد اقتصادی فصل دوم این کشور هفت دهم درصد کاهش داشت ، اگرچه تحلیلگران پیش بینی می کردند که کاهش رشد به میزان هشت دهم درصد باشد . لازم به ذکر است که این چهارمین سقوط پیاپی رشد اقتصادی ایتالیا در دوره فصلی می باشد . تحلیلگران برای برگشت اقتصاد ایتالیا دوره زمانی بلندتری را پیش بینی میکنند و معتقدند که کاهش رشد اقتصادی این کشور کماکان ادامه دار خواهد بود .

عرضه نفت هم گاهی نسبت به تقاضا موخر است و اما برای بررسی عرضه باید به بررسی عرضه سازمانها و کشورهای مهم پرداخت .

در سال ۱۹۶۰ ، سازمان اوپک را پنج کشور عمده صادر کننده نفت یعنی ایران ، عراق ، عربستان سعودی ، کویت و ونزوئلا شکل دادند . سازمان کشورهای صادر کننده نفت یکی از عناصر مهم و موثر در بازار جهانی نفت است . اعضای فعلی  شامل الجزیره ، انگولا ، اکوادور ، ایران ، عراق ، کویت ، لیبی ، نیجریه ، قطر ، عربستان سعودی ، امارات و ونزوئلا می باشند . اوپک بیش از ۴۰ درصد نفت جهان را در دست دارد و در اجلاس قبلی تصمیم گرفت  تا تولید را در سطح ۳۰ میلیون بشکه نگه دارد . اما عربستان سعودی با تولید نفت حدود ده میلیون بشکه در روز ، سقف  تولید را به بیش از سی میلیون رساند .

تقاضا برای نفت اوپک در سال ۲۰۱۲ نسبت به سال قبل از ان تقریبا بدون تغییر ماند و حدود ۳۰ میلیون بشکه در روز است . بر اساس تحقیقات اولیه بر روی پیش بینی تقاضای نفت جهان و عرضه کشورهای غیر اوپک ، انتظار می رود که تقاضا برای نفت اوپک در سال ۲۰۱۳ با ۳۰۰ هزار بشکه کاهش همراه شود .

در مورد منطقه خاور میانه و رقابتی که بر سر افزایش تولید نفت بین کشورهای بزرگ نفتی به وجود امده است باید گفت که در اخرین خبرها اعلام شد که تولید نفت عراق برای اولین بار از سال ۲۰۰۲ تا کنون ، به بیش از سه میلیون بشکه در روز رسید و توانست تولید نفت ایران را که بعد از تحریم ها به زیر سطح سه میلیون بشکه رسیده بود ، پشت سر بگذارد . تولید نفت عراق در ماه جولای با ۱۱۵ هزار بشکه افزایش به بیش از سه میلیون بشکه رسید که در بین کشورهای عضو اوپک بیشترین رشد در تولید است .

پس از عراق کویت قرار دارد که تولیدات نفتی اش با ۲۶ هزار بشکه افزایش در روز مواجه شد . بقیه کشورهای عضو اوپک به کاهش تولید خود اقدام نمودند که در این بین کاهش حدود ۱۰۰ هزار بشکه ای نفت عربستان جالب توجه می باشد . اما بیشترین رکورد کاهش تولید از ان ایران است که دلیل ان را همه می دانند . با وجود اعلام رسمی اوپک مبنی بر تولید نفت در سقف ۳۰ میلیون بشکه ، عملا این سازمان بیش از ۳۱ میلیون بشکه نفت در روز تولید می کند .

انتظار می رود که عرضه نفت کشورهای غیر اوپک در سال ۲۰۱۲ به میزان ۷۰۰ هزار بشکه افزایش یابد . برای سال ۲۰۱۳ نیز پیش بینی می شود که عرضه غیر اوپک ۹۰۰ هزار بشکه افزایش داشته باشد و به ۵۴ میلیون بشکه در روز برسد . امریکا ، کانادا ، برزیل ، قزاقستان و کلمبیا با افزایش عرضه خود ، بخش قابل توجهی از عرضه نفت غیر اوپک را طی سال ۲۰۱۳ به عهده خواهند داشت در حالیکه عرضه نفت نروژ ، مکزیک و انگلستان با کاهش چشم گیری روبرو خواهد شد .

— قیمت نفت در روز دوشنبه با افزایش خود ، توانست به بالاترین سطح دو هفته پیش از ان برسد . دلیل این افزایش قیمت نفت ، افزایش ارزش شاخص سهام در بازار های امریکا و همینطور پشتیبانی دولت المان از طرح خرید اوراق قرضه بانک مرکزی اروپا بود . این اتفاقات باعث شد که معامله گران نسبت به کاهش ریسک بحران اروپا خوش بین شوند . شاخص اس اند پی امریکا به بالا ترین سطح سه ماهه گذشته خود رسید زیرا شرکتهای امریکایی گزارشهای خوبی به بازار سهام داده اند . قیمت نفت با نه دهم درصد رشد همراه شد و در بازار نیویورک به ۹۲ دلار و ۲۰ سنت رسید . قیمت نفت برنت نیز با شش دهم درصد افزایش به ۱۰۹ دلار و ۵۵ سنت دست یافت .

— قیمت نفت در روز سه شنبه دوباره رشد کرد و به بالاترین سطح دو ماه گذشته خود دست یافت . افزایش تنش سیاسی در خاور میانه ، کاهش ارزش دلار ، و افزایش شاخص های سهام امریکا از جمله دلایل افزایش قیمت نفت در روز سه شنبه بود . در حالیکه شاخص سهام اس اند پی به بالاترین سطح سه ماهه گذشته خود دست یافته بود ، قیمت نفت در بازار نیویورک با بیش از یک و نیم درصد افزایش ، به ۹۳ دلار و ۶۷ سنت رسید . قیمت نفت برنت در بازار لندن نیز با همین درصد افزایش مواجه گشته و به ۱۱۲ دلار رسید .

در روز سه شنبه رئیس بانک مرکزی شعبه بوستون امریکا در مصاحبه ای گفت که بانک مرکزی باید یک برنامه بدون پایان برای خرید اوراق بهادار در بازار داشته باشد . هم چنین حمایتی که دولت المان از برنامه خرید دارائیهای دولتی توسط بانک مرکزی اروپا در روز دو شنبه انجام داد ، باعث ایجاد خوش بینی هایی در بازار شد که نشان می داد بانک های مرکزی برنامه تزریق بسته های محرک و کمک را به بازار در اینده ای نه چندان دور شروع خواهند کرد . این خوش بینی ها باعث افزایش شاخص های سهام و به ویژه شاخص اس اند پی شد .

یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت نفت در روز سه شنبه ، افزایش تنش های موجود در منطقه خاور میانه بود . خاور میانه حدود ۳۳ درصد از نفت جهان را تامین می کند و ۷۹ درصد از ذخایر شناخته شده نفت جهان را در خود جای داده است ، پس هر مسئله ای که عرضه نفت خام را با تهدید همراه نماید باعث افزایش قیمت این کالا خواهد شد . هم چنین در روز سه شنبه ، وزارت انرژی امریکا پیش بینی کوتاه مدت از قیمت نفت خام را به اندازه یک دلار افزایش داد . دلیل این افزایش پیش بینی قیمت از سوی این وزارتخانه ، احتمال تزریق بسته های محرک اقتصادی و احتمال اشکال در عرضه نفت عنوان شد .

— قیمت نفت در روز چهارشنبه  و در بازار نیویورک به علت انتشار گزارش تقاضای سوخت امریکا با کاهش مواجه گشت . این اولین کاهش قیمت نفت خام پس از چهار روز رشد در قیمت این کالا بود . دلیل دیگر کاهش قیمت نفت خام در روز چهارشنبه اظهار نظر یکی دیگر از مقامات بانک مرکزی بود . ریچارد فیشر ، رئیس بانک مرکزی شعبه دالاس گفت که بانک های مرکزی ، ممکن است ظرفیت لازم برای تزریق بسته های محرک اقتصادی را نداشته باشند . قیمت نفت خام در نیویورک با ۳۲ سنت کاهش ، به ۹۳ دلار و ۳۵ سنت رسید . اما قیمت نفت برنت با ۱۴ سنت افزایش همراه شد و به ۱۱۲ دلار و ۱۴ سنت رسید .

 در روز چهارشنبه یک گزارش از صاردات المان منتشر شد و نشان داد که صادرات بیشتر از پیش بینی بازار کاهش یافته که این مساله سبب کاهش ارزش یورو نیز شد . همانطور که عنوان شد ، قیمت نفت در بازار لندن با افزایش مواجه گشت ، اگرچه این افزایش چشم گیر نبود . دلیل افزایش قیمت نفت در بازار لندن که پیش از بازار نیویورک شروع می گردد ، ادامه تنش در سوریه و نگرانی از ایجاد مشکل در عرضه نفت بود .

— قیمت نفت در روز پنج شنبه و در بازار نیویورک تقریبا بدون تغییر ماند . در این روز عنوان شد که چشم انداز رشد اقتصادی امریکا مثبت شده است . دلار هم در برابر یورو تقویت شد تا جذابیت خرید کالاها از جمله نفت کمرنگ شود . در ابتدای وقت معملاتی و به دلیل انتشار امار درخواستهای بیکاری و کسری تجاری امریکا ، قیمت نفت شروع به افزایش نمود . اما پس از ان و به دلیل افزایش نگرانی در مورد اینده اروپا و در نتیجه تقویت دلار ، این افزایش قیمت نفت پاک شد .

قیمت نفت خام در بازار نیویورک با یک سنت افزایش به ۹۳ دلار و ۳۶ سنت رسید . اما در بازار لندن با یک درصد افزایش به ۱۱۳ دلار و ۲۲ سنت دست یافت . خبر مثبت دیگر در اقتصاد امریکا و در روز پنج شنبه افزایش قیمت املاک تک خانوار در فصل دوم میلادی بود . این بیشترین رشد قیمت این شاخص از سال ۲۰۰۶ تاکنون می باشد .

— قیمت نفت در روز جمعه با کاهش نیم درصدی مواجه شد . رشد صادرات چین نزول کرد و سازمان بین المللی انرژی پیش بینی خود از اینده قیمت نفت خام را با کاهش مواجه کرد . قیمت در بازار نیویورک با ۴۹ سنت کاهش به ۹۲ دلار و ۸۷ سنت رسید . نفت برنت نی با ۲۷ سنت کاهش قیمت ، به ۱۱۲ دلار و ۹۵ سنت دست یافت .