تحلیل بنیادی خدمات انفورماتیک
از گذشته تا به امروز همواره سرمایه گذاران گوشه چشمی به بازار سرمایه داشته اند. این نگاه نشات گرفته از سود قابل توجهی است که بازار سرمایه در مقایسه با رقبای خود از قبیل مسکن، زمین، سود بانکی و… در چند ساله اخیر از خود به جای گذاشته است. از این رو همواره سرمایه گذاران با توجه به جوانب مختلف از جمله میزان بازدهی و مدت زمان سرمایه گذاری و ریسک، رغبت به فعالیت در آن را دارند.
صنعت مخابرات و الکترونیک
از جمله صنایع موجود در بازار، صنعت مخابرات، صنایع الکترونیکی و خدمات فنی است که به علت نو بودن و نیاز کشور جهت ایجاد زیرساخت های مخابراتی و الکترونیکی از اهمیت خاصی برخوردار است. از این رو و با توجه به رویکرد جهانی مبنی بر آسان شدن امور و اهتمام دولت و بانک های داخلی بر ایجاد بستر الکترونیک، نیاز ویژه به این صنعت احساس می شود. با توجه به این مهم، سرمایه گذاری در این زمینه از سوددهی مناسب و ریسک معقول برخوردار است. از جمله شرکت هایی که در این زمینه فعالیت دارند، شرکت خدمات انفورماتیک (ISU) است.
خدمات انفورماتیک
شرکت خدمات انفورماتیک، سال ها است که با خدمات دهی فنی، فروش تجهیزات و ایجاد زیرساخت های الکترونیک و پشتیبانی آن به گروه بانک و مخابرات روزگار می گذراند. به گونه ای که یکه تاز این عرصه بوده و توانسته حجم بسیار بالایی از فروش تجهیزات و پشتیبانی را به خود اختصاص دهد. به عبارت دیگر این عوامل دست به دست هم داده اند تا شرکت را تبدیل به یکی از معدود شرکت های انحصاری بازار نماید. از این رو شرکت توانسته حاشیه سود مناسبی را برای خود رغم بزند. به طوری که در سال های نه چندان دور که گروه بانک دست به تحولی عظیم در زمینه تجهیزات الکترونیکی خود زده اند، توانست سود شرکت را چند ده برابر کند. بدین ترتیب از آنجایی که آینده شرکت روشن بوده و مسائل اساسی مناسبی در آن به چشم می خورد، دست به تحلیل بر روند فعالیت شرکت زده ایم تا زوایای خاموش آن روشن گردد.
خدمات انفورماتیک و مشتریان
قریب به اتفاق مشتریان شرکت را بانک های خصوصی و دولتی ایران، مخابرات و سایر ارگان های مهم دولتی جهت استفاده از خدمات الکترونیکی تشکیل می دهند. از آن جمله می توان به بانک مرکزی، بانک های دولتی و خصوصی، هواپیمایی ایران (هما)، مخابرات، صدا و سیما و پست بانک اشاره نمود. بنابراین شرکت توانسته انحصار چند جانبه ای را در صنعت آی تی کشور به وجود آورد. لیکن، از لحاظ فروش و خدمات، تهدیدی برای شرکت وجود ندارد و آینده ای بسیار مناسب پیش رو می بیند.
خدمات انفور ماتیک و مالکان
طبق آخرین گزارش رسمی و حسابرسی شده شرکت، سهامداران عمده آن عبارتند از شرکت ملی انفورماتیک و سرمایه گذاری ایرانیان. البته صندوق بازنشتگی نفت و سرمایه گذاری صبا تامین، نیز مالکیت بخشی از سهام شرکت را دارند. شرکت ملی انفورماتیک، به عنوان یک شرکت مادر از طریق ایجاد و خرید شرکت های خدمات انفورماتیک، داده پردازی و سرمایه گذاری ایرانیان به نوعی انحصار کل صنعت آی تی کشور را در اختیار دارد. بانک مرکزی، بانک ملی ایران، بانک صنعت و معدن و بانک صادرات عمده سهامداران ملی انفورماتیک می باشند. به عبارت دیگر، مالکیت شرکت خدمات انفورماتیک در اختیار و تحت سیاست بانک مرکزی و بانک های تجاری ایران، اداره می شود.
فعالیت های صورت گرفته و پروژه های شرکت
پروژه های در دست اقدام شرکت عبارتند از:
طرح اتوماسیون جامع بانکی، شبکه پرداخت (شهاب)، اتوماسیون سازمان بورس، شبکه شتاب، سیستم های مبتنی بر خدمات کارت، Swift، شبکه های مخابراتی VSAT. از این موارد، اتوماسیون سازمان بورس و شبکه مخابرات VSAT، از اهمیتی خاصی برخوردار است و از طرح های با فوریت و اولویت آن سازمان قلمداد می شود.
| پیش بینی ۱۳۹۰ | سال ۱۳۸۹ | سال ۱۳۸۸ | سال ۱۳۸۷ |
EPS (ریال) | ۱،۷۵۸ | ۱،۱۸۳ | ۵،۳۱۲ | ۲،۴۱۰ |
سرمایه (میلیون ریال) | ۱’۰۰۰’۰۰۰ | ۱’۰۰۰’۰۰۰ | ۲۵۰’۰۰۰ | ۲۵۰’۰۰۰ |
صورت سود و زیان منتهی به سال مالی ۱۳۹۰(بر اساس پیش بینی حسابرسی نشده ۶ ماهه) (مبالغ به میلیون ریال)
شرح | پیش بینی حسابرسی نشده ۲۹/۱۲/۱۳۹۰ |
سود/فروش | واقعی حسابرسی شده ۳۱/۶/۱۳۹۰ |
پوشش |
فروش و درآمد خدمات | ۱۱۳۸۹۲۰ | ۱۰۰ | ۵۲۵۱۶۴ | ۴۶% |
بهای تمام شده | (۹۸۷۲۷۲) | (۸۷) | (۴۹۷۳۱۶) | ۵۰% |
سود(زیان) ناخالص | ۱۵۱۶۴۸ | ۱۳ | ۲۷۸۴۸ | ۱۸% |
هزینه های عملیاتی | (۳۰۰۱۵۰) | (۲۶) | (۱۳۹۹۱۰) | ۴۷% |
سود عملیاتی | (۱۴۸۵۰۲) | (۱۳) | (۱۲۲۰۶۲) | ۷۵% |
هزینه های مالی | (۳۷۰۰) | ۰ | (۲۲۵۲) | ۶۱% |
درآمد سرمایه گذاری | ۱۷۱۰۷۶۵ | ۱۵۰ | ۰ | – |
درآمد متفرقه | ۲۱۸۸۲۴ | ۱۹ | ۱۴۹۸۰۳ | ۶۸% |
سود قبل از کسر مالیات | ۱۷۷۷۳۸۷ | ۱۵۶ | ۳۵۴۸۹ | ۲% |
مالیات | (۱۹۶۰۳) | (۲) | ۰ | – |
سود پس از کسر مالیات | ۱۷۵۷۷۸۴ | ۱۵۴ | ۳۵۴۸۹ | ۲% |
سود هر سهم (ریال) | ۱۷۵۸ | – | ۳۵ | ۲% |
سرمایه | ۱’۰۰۰’۰۰۰ |
|
همانطور که مشاهده می نمایید، شرکت سود هر سهم را برای سال مالی ۱۳۹۰ بر اساس دوره واقعی ۶ ماهه حسابرسی شده با سرمایه ۱،۰۰۰،۰۰۰ میلیون ریالی (۱۰۰میلیارد تومان) ، مبلغ ۱۷۵۸ ریال تعیین نموده است.، که تنها ۲% از آن معادل ۳۵ ریال در دوره ۶ماهه محقق شده است. شرکت سود عملیاتی را زیان ده در نظر گرفته، که ۱۳% از مبلغ فروش را به خود اختصاص می دهد، این در حالی است که سود غیرعملیاتی حاصل از سرمایه گذاری را بالغ بر ۱۵۰% مبلغ فروش در نظر گرفته است. بنابراین پوشش اندک سود در دوره ۶ماهه جای تعجب ندارد، چرا که سود غیرعملیاتی شرکت در پایان سال شناسایی می شود.
سود عملیاتی
شرکت سود عملیاتی را در پیش بینی سال ۱۳۹۰، زیان ده در نظر گرفته است. علت این مهم آنست که شرکت در چند سال گذشته بخشی از فعالیت خود را به شرکت انفورماتیک کیش واگذار نموده که در پی آن، کاهش درآمد حاصل از خدمات و بالا رفتن هزینه های عملیاتی شرکت که شامل پرداخت دستمزدها و هزینه های جاری می باشد را در پی دارد. اگرچه این در حالی است که سود عملیاتی همواره درصد ناچیزی از حاشیه سود شرکت را در سال های گذشته تشکیل می داده است.
در ادامه، جدولی از جرئیات سود عملیاتی شرکت، با توجه به دو سال اخیر را مشاهده می نمایید. (مبالغ به میلیون ریال)
شرح خدمت یا فروش | پیش بینی درآمد ۱۳۹۰ | پیش بینی هزینه ۱۳۹۰ | درآمد ۱۳۸۹ | هزینه ۱۳۸۹ | درآمد ۱۳۸۸ | هزینه ۱۳۸۸ |
فروش تجهیزات الکترونیکی و مخابراتی | ۱۵۵’۹۱۳ | ۱۳۱’۲۲۰ | ۵۶۴’۱۰۵ | ۴۸۲’۶۴۶ | ۹۳۶’۶۱۴ | ۵۹۷’۵۸۸ |
اجاره تجهیزات | ۲۸’۲۲۴ | ۳۷’۱۴۸ | ۵۸’۶۷۹ | ۷۸’۳۶۳ | ۹۸’۴۴۹ | ۱۱۷’۶۴۴ |
فروش تجهیزات ماهواره ای | ۲۹’۰۲۷ | ۱۸’۲۸۷ | ۳۲’۷۸۹ | ۲۵’۴۰۲ | ۱۰۱’۵۹۱ | ۶۲’۳۷۸ |
ارائه خدمات | ۹۲۵’۷۵۶ | ۸۰۰’۶۱۷ | ۷۲۹’۰۸۱ | ۶۹۷’۱۰۲ | ۷۴۱’۶۷۱ | ۵۸۱’۸۹۷ |
جمع | ۱’۱۳۸’۹۲۰ | ۹۸۷’۲۷۲ | ۱’۳۸۴’۶۵۴ | ۱’۲۸۳’۵۱۳ | ۱’۸۷۸’۳۲۵ | ۱’۳۵۹’۵۰۷ |
سود غیر عملیاتی
شرکت سود غیر عملیاتی را در پیش بینی سال مالی ۱۳۹۰ برابر با ۱،۹۲۵،۸۸۹ میلیون ریال اعلام نموده است. این در حالی است که ۱،۷۱۰،۷۶۵ میلیون ریال آن از محل درآمد از سرمایه گذاری ها می باشد. این مبلغ معادل ۱۵۰% از فروش است؛ و ۹۷% از سود خالص شرکت را شامل می شود. بدین جهت درآمد حاصل از سرمایه گذاری برای شرکت، از اهمیتی خاص برخوردار است. عمده درآمد حاصل از سرمایه گذاری ها، مربوط به شرکت های، خدمات انفورماتیک کیش و داده ورزی فرادیس البرز و همچنین سرمایه گذاری ایرانیان است. سهم این سه شرکت در پیش بینی ۱۳۹۰ بالغ بر ۱،۶۷۴،۱۶۶ میلیون ریال است. به عبارت دیگر، ۹۴% از سود قبل از کسر مالیات را شامل می شود. از این رو نقش بسزایی در سودآوری شرکت خدمات انفورماتیک دارا هستند. شرکت خدمات انفورماتیک کیش با سهم ۱،۳۶۸،۴۴۶ میلیون ریالی، که ۸۲% از سود سرمایه گذاری ها را شامل می شود، نقش مهمی در سبد سرمایه گذاری خدمات انفورماتیک دارد. از این رو نیازمند به بحث و بررسی بیشتری است. در ادامه به بررسی جزییات سودآوری شرکت های نامبرده می پردازیم.
در جدول زیر روند سود عملیاتی و غیر عملیاتی و نسبت آن به سود خالص شرکت را مشاهده می کنیم.
بررسی شرکت خدمات انفورماتیک کیش
شرکت انفورماتیک کیش از شرکت های تابعه خدمات انفورماتیک می باشد و ۱۰۰% سهام آن متعلق به خدمات انفورماتیک به عنوان شرکت مادر است. هدف از تاسیس شرکت به منظور سرویس دهی در جهت خدمات ماهواره ای است. از این رو، حوزه فعالیت آن، طراحی و تامین شبکه های مخابراتی، تهیه و تولید سیستم های نرم افزاری VSAT و سایر خدمات ماهواره ای است. عمده درآمد شرکت، از ارائه خدمات ماهواره ای پایانه های بسیار کوچک دریافت و ارسال اطلاعات موسوم به VSAT می باشد. لذا تمامی بانک ها و شرکت های الکترونیکی جهت انجام امور آنلاین نیازمند استفاده از آن هستند. عمده هزینه های مرتبط با آن نیز، حق استفاده از اینتلست، تعمیر و نگهداری تجهیزات الکترونیکی و نیز اجاره املاک می باشد؛ که در مقابل درآمد بدست آمده، ناچیز است. از این رو حاشیه سود شرکت، بالغ بر ۹۲% می باشد.
در ادامه جدولی از روند سوددهی شرکت، طی شش سال اخیر را مشاهده می نمایید.
همانگونه که مشاهده می نمایید، سود خالص شرکت طی سال های گذشته از رشدی بسیار بالایی برخوردار بوده است. که علّت آن ارتقا سیستم های بانکی در جهت به روز شدن و افزایش شعب آن ها می باشد. از این رو، نگرانی بابت آینده شرکت وجود ندارد، به طور میانگین سود خالص، دارای رشدی ۴۰% است.
از طرفی دیگر، با مطالعه گزارش ۶ماهه شرکت در سال مالی جاری درمی یابیم، شرکت توانسته ۹۴۳،۱۱۱ میلیون ریال سود خالص دوره ۶ماهه را نسبت به ۱،۹۵۴،۹۲۳ میلیون ریال سود خالص کل سال، پوشش دهد که معادل ۴۸% از پیش بینی سالانه است. با عنایت به آنکه سود شرکت همواره در نیمه دوم سال از پوشش مناسب تری برخوردار بوده، انتظار می رود با توجه به پوشش مناسب نیمه نخست سال، تعدیل سود برای سال جاری را شاهد باشیم. لازم به ذکر است با توجه به خروج سرمایه گذاری ایرانیان از گروه انفورماتیک و سود آوری حاصل از آن و سهم ۲۰% انفورماتیک کیش در سرمایه گذاری ایرانیان شاهد افزایش سود این شرکت خواهیم بود. در ادامه به بررسی ایرانیان خواهیم پرداخت.
با عنایت به پوشش مناسب دوره ۶ماهه نخست و میانگین رشد ۴۰% سود خالص در سال های متمادی، برآورد سال جاری را خواهیم داشت:
برآورد سود خالص انفورماتیک کیش سال ۱۳۹۰ | ۲،۱۶۰،۰۲۷ (میلیون ریال) |
با توجه به سیاست تقسیم سود شرکت که توسط شرکت اصلی، خدمات انفورماتیک اتّخاذ می شود، در سال جاری تقسیم سود ۷۰% از سوی هیئت مدیره پیشنهاد شده است. به عبارت دیگر مدیران خدمات انفورماتیک می توانند با نوع تصمیم خود، سود را تا حدّ چشمگیری افزایش دهند. لذا، با در نظر گرفتن عدم تعدیل انفورماتیک کیش، به ازای هر ۱۰% افزایش سود تقسیمی، مبلغ قابل توجه ۱۹۵ ریال به EPS انفورماتیک اضافه می گردد.
شرکت داده ورزی فرادیس البرز
شرکت داده ورزی فرادیس البرز از شرکت های تابعه خدمات انفورماتیک است که کلیه سهام آن، از آن خدمات انفورماتیک می باشد. خدمات انفورماتیک، سود داده ورزی البرز را در بودجه سال جاری مبلغ ۹۳۶۸۰ میلیون ریال پیش بینی کرده است. این در حالی است که شرکت توانسته در گزارش ۶ماهه خود موفق به پوشش مناسب ۶۲% گردد و ۵۸۷۳۹ میلیون ریال از سود خالص را محقق سازد. از این رو انتظار می رود، شرکت بتواند با توجه به افزایش فعالیت در نیمه دوم سال، تعدیل سود خالص را داشته باشد. با عنایت به تحقق سود ۵۸ میلیارد ریالی نیمه نخست سال، پیش بینی می شود شرکت به مانند ۶ماهه اوّل، دستکم به همان مقدار سود شناسایی کند. از این رو برآور سود سال جاری برای داده ورزی البرز را خاهیم داشت:
برآورد سود خالص داده ورزی البرز سال ۱۳۹۰ | ۱۱۷،۴۷۸ (میلیون ریال) |
سرمایه گذاری ایرانیان
شرکت سرمایه گذاری ایرانیان، از جمله سهامداران گروه انفورماتیک می باشد که بنا بر سیاستی که در پی دارد قصد خروج از این صنعت را خواهد داشت. شرکت خدمات انفورماتیک مالک ۳۰% از سهام سرمایه گذاری ایرانیان است. همچنین شرکت خدمات انفورماتیک کیش که مالکیت آن در گرو خدمات انفورماتیک است، دارای تقریبا ۲۰% از سهام مالکیت سرمایه گذاری ایرانیان می باشد. از این رو، خروج این شرکت می تواند بر سودآوری رانفور بسیار موثر باشد.
سرمایه گذاری ایرانیان، تا قبل از ۲۲ آذرماه سال جاری مالک ۱۰% از سهام خدمات انفورماتیک بود که تبع آن، با خروج ۵% خود از این شرکت، سود رانفور را از ۱۴۴۶ ریال به ۱۷۵۸ ریال رساند. این شرکت در گام دوم قصد دارد به طور کامل از مالکیت خدمات انفورماتیک خارج شود. بدین سان، در سال جاری با معامله بلوک دوم ۵% ایرانیان، شرکت خدمات انفورماتیک از محل سرمایه گذاری سود شناسایی می کند. در جدول ذیل میزان مبلغ این افزایش درآمد را به ازای هر سهم خدمات انفورماتیک ملاحضه می نمایید. لازم به ذکر است، قیمت محاسبه شده بر حسب قیمت فعلی تابلو رانفور (۱۲۶۰ ریال) در نظر گرفته شده است.
خروج سرمایه گذاری ایرانیان و تاثیر آن بر EPS خدمات انفورماتیک | ۲۷۷ ریال |
سیاست تقسیم سود شرکت های تابعه
همانطور که در قبل گفته شد، مالکیت دو شرکت انفورماتیک کیش و داده ورزی البرز، تماما در اختیار خدمات انفورماتیک به عنوان شرکت اصلی قرار دارد. از این رو، سیاست تقسیم سود به نوعی، ابزاری در جهت میزان سود دهی خدمات انفورماتیک محسوب می شود. شرکت اعلام نموده، سیاست تقسیم سود شرکت های تابعه در سال مالی جاری ۷۰% می باشد. این خود بیانگر آنست که بالقوه شرکت می تواند با افزایش تقسیم سود ۳۰% باقی مانده، میزان سوددهی را افزایش دهد. در جدول زیر، میزان افزایش سود شرکت های تابعه بدون در نظر گرفتن تعدیل، بر میزان سود خدمات انفورماتیک را مشاهده می نمایید.
افزایش EPS به ازای هر ۱۰% افزایش سیاست تقسیم سود شرکت های تابعه | ۲۰۵ ریال |
افزایش EPS در صورت سیاست تقسیم ۱۰۰% سود شرکت های تابعه | ۶۱۴ ریال |
برآورد سود شرکت برای سال مالی ۱۳۹۰
سود عملیاتی را در برآورد سال جاری، بدون تغییر در نظر گرفتیم. درآمد حاصل از سرمایه گذاری ها را بر حسب برآورد تحلیلی شرکت های خدمات انفورماتیک کیش، داده ورزی البرز و سرمایه گذاری ایرانیان و همچنین سیاست تقسیم سود ۷۰% شرکت های تابعه محاسبه گردیده است. سایر هزینه ها و درآمد ها بدون تغییر، در نظر گرفته شده است.
شرح | برآورد منتهی به ۲۹/۱۲/۱۳۹۰ (میلیون ریال) |
سود عملیاتی | (۱۴۸۵۰۲) |
هزینه های مالی | (۳۷۰۰) |
درآمد سرمایه گذاری ها (غیرعملیاتی) | ۲،۱۴۸،۱۷۲ |
درآمد متفرقه | ۲۱۸۸۲۴ |
سود قبل از کسر مالیات | ۲،۲۱۴،۷۹۴ |
سود پس از کسر مالیات | ۲،۱۹۵،۱۹۱ |
سود هر سهم (ریال) | ۲۱۹۵ |
سایر درآمد های شرکت
دیگر درآمدهای حاصل از سرمایه گذاری، شامل شرکت های فرادیس گستر کیش، داده ورزی سداد و کارت اعتباری ایران کیش است، که درصد کمی از سود را شامل می شوند. همچنین درآمدهای متفرقه نیز، حاصل سود اوراق مشارکت، سود سپرده گذاری نزد بانک ها و درآمد اجاره املاک می باشد، که سودی پایدار و دائمی است.
جمع حقوق صاحبان سهام
با توجه به ترازنامه حسابرسی شده طی دوره شش ماهه ۱۳۹۰، در می یابیم سود انباشته شرکت بالغ بر ۲۹۳’۸۱۵ میلیون ریال می باشد. همچنین
شرکت در سال گذشته افزایش سرمایه ۴ برابری از ۲۵ میلیارد تومان به ۱۰۰ میلیارد تومان را تجربه کرده است، که بار مالی آن از محل سود انباشته تامین
شده است. بر این اساس و بنابر توضیحات در صورت های مالی، شرکت قصد افزایش سرمایه را ندارد. جمع حقوق صاحبان سهام نیز مبلغ ۱’۳۱۸’۸۱۵
میلیون ریال است.
سود تقسیمی میان سهامداران
بنابر پیشنهاد هیئت مدیره، طی سال مالی جاری تقسیم سود هر سهم ۷۰% از سود خالص خواهد بود؛ که رقمی قابل توجه است. شایان ذکر است، با توجه به درصد پایین سهام شناور آزاد شرکت، تاثیرپذیری آن در بازار، در حد کمی است، از این رو بارها مشاهده شده در حالی که بازار جهتی منفی دارد سهم با بازده مثبت روبرو می شود و بالعکس.
نسبت P/E شرکت، برابر با ۷ می باشد، با توجه به میانگین P/E گروه خود و بازار، دارای P/E معقول و مناسبی است و از این رو امکان رشد قیمت فراهم است.
در صورت افزایش سیاست تقسیم سود شرکت های تابع، می توان شاهد افزایش سود هر سهم تا ۲۸۰۰ ریال بود.
تعدیل پیش رو و سود مناسب شرکت در سال جاری، حاصل فروش سرمایه گذاری ایرانیان و سایر شرکت های تابعه است. با عنایت به روند رو به رشد زیان ده بودن سود عملیاتی، شرکت در سال های آتی با چالش های فراوانی روبرو است.
عواملی همچون خدماتی بودن، بی تاثیری از تحولات اقتصادی و حاشیه سود مناسب و تعدیل پیش رو می تواند در سال جاری تا حد ۲۵۰۰ ریال سود برای هر سهم رقم بزند، باعث شده سهم را برای دوره کوتاه مدت و میان مدت مناسب بدارد. با توجه به قیمت فعلی و تعدیل پیش رو، امکان رشد قیمت تا سطح ۱۴۰۰۰ و ۱۵۰۰۰ ریال در میان مدت فراهم است.
شنبه ۱۷ دی ماه ۱۳۹۰