۰۷:۳۷:۲۴ پایان بخش اول ادامه در بخش دوم
۰۷:۳۷:۰۱
گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته شاهد شرایط متعادلی بود که در نهایت به رشد ۳۴واحدی شاخص کل منجر شد. در بازار دیروز معاملهگران در ابتدای بازار تحت تاثیر عرضههای سنگینی که از روز دوشنبه در بازار شروع شده بود شاهد آغازی ضعیف بودند اما با گذشت زمان بازار تقویت شد و توانست در نهایت افت ابتدای معاملات را با یک رشد تعویض کند. نماگر بازار سهام دیروز در نهایت به مدد رشد قیمت دو نماد مخابرات و همراه اول توانست رشد ۰۵/ ۰ درصدی را تجربه و عدد ۷۵هزار و ۵۰۱واحدی را ثبت کند.
در بازار دیروز در تحولات کلان معاملهگران شاهد اعلام حراج مجدد سهام شرکتهای هلدینگ خلیج فارس و ذوب آهن بودند تا یکی دیگر از خصوصیسازیهای گذشته تحت عدم حمایت دولت و سیاستهای نامناسب در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی به بنبست برسد. در همین زمینه مشاور سازمان خصوصیسازی گفت: پرداخت نشدن اقساط معوق بابت واگذاریها و تلاش صندوقها و نهادهای عمومی برای تسویه بدهی خود به مستمریبگیران و بازنشستگان سبب شد دوباره سهام «فارس» و «ذوب» روی میز فروش قرار گیرد.
سیدجعفر سبحانی در گفتوگو با خبرگزاری فارس عنوان کرد: موضوع واگذاری سهام شرکت ذوبآهن که شامل سهم ۷ درصدی شستا و ۱۶ درصدی صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد میشود، ناشی از تصمیم این دو نهاد برای پرداخت بدهی و تسویه مطالبات مستمریبگیران و بازنشستگان آنها بوده که برای این منظور به سازمان خصوصیسازی برای فروش داراییهای خود وکالت دادهاند. مشاور سازمان خصوصیسازی ادامه داد: انتشار آگهی فروش سهم ۰۸/ ۳ درصدی تاپیکو در شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس اما به دلیل به تعویق افتادن زمان پرداخت اقساط واگذاری این دارایی به سازمان خصوصیسازی بوده که مطابق با قانون برای دریافت حقوق و وجوه دولت دوباره روی میز فروش گذاشته میشود.
مشاور رئیس سازمان خصوصیسازی با اشاره به بازگشت سهام مدیریتی گروه مپنا از سبد داراییهای آستان قدس رضوی به دولت گفت: با حکم دادگاه ۴۹ درصد از سهام مهاب قدس و ۴۷ درصد از سهام مپنا که یک سال پیش به آستان قدس رضوی واگذار شده بود، دوباره به وزارت نیرو بازگشت و این در حالی بود که در فرآیند واگذاری این داراییها هیچ گاه سازمان خصوصیسازی زیر بار واگذاری آن نرفته است.
سبحانی به موفقیت سازمان خصوصیسازی در واگذاری سهام آلومینیوم المهدی و طرح هرمزال از طریق مزایده به بخش خصوصی واقعی اشاره و عنوان کرد: متاسفانه قطار خصوصیسازی در ایران با مسیرهای سنگلاخی و برچسبهای زیادی مواجه بوده که مانع از رسیدن آن به مقصد خود میشود که همان بخش خصوصی واقعی است. در گروه بانکی دیروز بانک ملت شاهد ادامه مباحث در مورد پرونده مدیر عامل سابق این شرکت و زمان تقریبی برگزاری مجمع مجدد این شرکت بود. در این گروه همچنین موسسه اعتباری عسکریه در نامهای به سازمان بورس از آگهی ثبت تغییر نام این شرکت به موسسه اعتباری ملل خبر داده است. این موسسه در پنجشنبه هفته گذشته ضمن برگزاری مجمع عادی سالانه سهامداران خود در هتل همای تهران با تقسیم سود نقدی ۲۵۵ ریالی به ازای هر سهم موافقت کرده است.
در گروه غذایی دیروز رشد بهای شکر موجب افزایش اقبال معاملهگران به گروه قندی شد.در این گروه مدیرعامل مارگارین که پیش از این برنامه افزایش سرمایه ۲۰۰ درصدی در دو مرحله و از سود انباشته و آورده را اعلام کرده بود درباره کاهش حدود ۲۰ درصدی سود توضیحات جدیدی داد. سیامک ربیعی مدیرعامل این شرکت در توضیحاتی خاطرنشان کرد با توجه به افزایش تعرفه واردات روغن خام و رشد ارزش دلار دولتی تعدیلی فوری از محل افزایش نرخ دریافتی متصور نیست و در صورت افزایش سود، این مورد به اطلاع بورس خواهد رسید.در گروه سیمانی شرکت سیمان شرق که با دریافت مجوز افزایش سرمایه ۱۰۰ درصدی آماده برگزاری مجمع فوقالعاده شده، درباره سه ابهام در پیشبینی سود سال مالی شهریور ۹۵ بر اساس عملکرد ۹ ماهه توضیح داد و در انتظار بازگشایی نماد ماند. در گروه فلزی دیروز شرکت لوله و ماشینسازی ضمن پاسخ به چهار سوال سازمان بورس از مزایده فروش زمین کارخانه خبر داد. بهروز رحمانی مدیرعامل «فلوله» در این نامه از تلاش شرکت برای فروش این زمین خبر داد. درمجموع بازار دیروز بازاری متعادل بود که در آن ارزش معاملات بورس ۱۵۱میلیارد تومان و فرابورس ۸۸میلیارد تومان بود.
۰۷:۳۶:۲۴
گروه بورس، هاشم آردم: شاخص بورس تهران طی معاملات روز گذشته بازار سهام با رشد ۳۴ واحدی مواجه شد. اگرچه رشد نماگر بازار سهام در روز گذشته نامحسوس بود و در نهایت بازار متعادل پیگیری شد؛ اما این دهمین رشد متوالی دماسنج سهام بود. طی مدت ۱۰ روز کاری گذشته، شاخص از سطح ۷۳ هزار و ۷۱۶ واحد خود را به بالای نیمه کانال ۷۵ هزار واحدی رساند. به عبارت دقیق تر این نماگر طی ۱۰ روز کاری (از ۲۲ تیرماه) تا کنون بازدهی ۴/ ۲ درصدی را ثبت کرده است. اما در این مدت ارزش معاملات افت محسوسی داشت که دلیل آن توقف تعداد زیادی از نمادهای بورسی در هفته گذشته بود. روز گذشته اما ارزش معاملات دوباره تنزل یافت. درحالیکه ارزش معاملات روز دوشنبه به ۲۵۰ میلیارد تومان رسید، دیروز ۷۷۵ میلیون و ۳۶ هزار ورقه بهادار در ۵۳ هزار و ۴۵۳ نوبت و به ارزش ۱۷۴ میلیارد تومان جابهجا شد. این افت ارزش در معاملات و همچنین رشد ناچیز شاخص بورس میتواند نشانگر پایان روند صعودی کوتاهمدتی باشد که در ۱۰ روز گذشته اتفاق افتاد. هرچند ارزش فعلی معاملات بورس، با توجه به غیبت نمادهای بانکی چندان هم ناامیدکننده نیست؛ اما ادامه روند فعلی رشد قیمتها را تا حدودی دشوار میکند.
طی ۱۰ روز گذشته به نظر میرسید که فعالان بازار از اخبار مجامع برگزار شده تا حدودی رضایت دارند و همین نکته سبب شد که شاخص بخشی از زیانهای خود را که از ابتدای سال شکل گرفته بود جبران کند. حالا زیان متوسط بازار از ابتدای سال تاکنون به ۱/ ۷درصد رسیده است. روز گذشته از طرفی ارزش معاملات کاهش یافت و از طرف دیگر معاملات بازار نشان داد که دیگر توانی برای صعود قیمتها باقی نمانده است. به نظر میرسد غالب فعالان بازار سطح فعلی قیمتها را فعلا کافی میدانند و بازار به تعادل رسیده است. نه خبری از تقاضای قابل توجه برای خرید سهام هست و نه نشانهای از عرضههای سنگین وجود دارد.
دلیل دیگری که باعث شد قیمتها در ۱۰ روز گذشته تا حدودی رشد کند، گزارشهای سه ماههای بود که بهزعم بازار، بهتر از آن چیزی بود که انتظار میرفت. برخی از این گزارشها از دوره مشابه سال گذشته خود نیز ضعیفتر بودند؛ اما نباید فراموش کرد که سه ماه اول سال ۹۴ در ادامه رونق نسبی اقتصاد در پایان سال ۹۳، دوره نسبتا مناسبی محسوب شد. در این میان شرکتهای بزرگی از قبیل فولاد مبارکه اصفهان، ملی مس ایران، گلگهر سیرجان، چادرملو و چند شرکت بزرگ دیگر، گزارشهایی بهتر از انتظار منتشر کردند. بزرگی این شرکتها و تاثیری که بر شاخص میگذارند باعث شد که دماسنج بازار رشد قابل قبولی را تجربه کند. در نمادهای پالایشگاهی نیز که طی روزهای گذشته عملکرد نسبتا مناسبی را ثبت کردند، تعدیلات مثبت گزارشهای مالی ۱۲ ماهه سال گذشته باعث شد که این گروه نیز به کمک شاخص کل آمده و فضای بازار را با شیبی ملایم به سمت افزایش قیمتها هدایت کند.
علاوه بر این مسائل، اخبار منتشرشده از مجامع گروه خودرویی نیز تا حدودی باعث شد که این گروه نیز با رشد قیمتها مواجه شود. اما پس از بازگشاییهای سبز در نمادهای خودرویی، تقاضا برای خرید نمادهای خودرویی چندان پابرجا نماند و اغلب این نمادها در روزهای بعد در قیمتهایی پایین تر از قیمتهای بازگشایی معامله شدند.
لیدرمحوری کمرنگتر از همیشه
نکته قابل توجه این روزهای بورس رنگ باختن بیش از پیش لیدرمحوری است که برای مدتی گریبان بورس را رها نمیکرد. پس از اجرایی شدن برجام و لغو تحریمها، اولین گروهی که به حرکت درآمد گروه خودرو و ساخت قطعات بود. اگرچه همه گروهها پس از آن تا حدودی به حرکت درآمدند؛ اما رشد بی امان قیمت سهام خودرویی فعالان بازار را متقاعد کرد که در آیندهای نزدیک اتفاقات قابل توجهی در اقتصاد ایران رخ خواهد داد. همین موضوع سبب شد که خودروییها بهعنوان لیدر بازار سهام لقب بگیرند. هر نوسانی در گروه خودرویی باعث میشد که معاملات سایر گروهها (که اغلب کوچکترین ارتباطی به گروه خودرویی نداشتند) دستخوش تغییر شود. پس از تکمیل روند صعودی قیمتها در گروه خودرویی، بسیاری از فعالان بازار به دنبال کشف لیدر جدید، به گروههایی که به زعم بازار مستعد بودند، چندین بار سرک کشیدند. اما از آنجا که گروههای دیگر قابلیت رقم زدن رشدهای خودروگونه را نداشتند، امید به یافتن لیدر جدید رنگ باخت. در این دوره بود که فعالان بازار دوباره گروه خودرویی را بهعنوان لیدر انتخاب کردند. اگرچه روند گروه خودرویی این بار معکوس شده بود و در روندی نزولی قرار گرفته بود، اما برگشتهای قیمتی در این گروه باعث میشد کلیت بازار سبزپوش شود.
حال پس از برگزاری مجامع خودرویی، برخی انتظار داشتند که نوسانهای قیمتی در گروه خودرویی باعث شود که سایر گروهها دوباره به دنبال لیدر فرضی بازار به حرکت درآیند. اما به جرات میتوان ادعا کرد که دوره لیدرمحوری، دست کم برای مدتی، در بورس تهران به سر آمده است. در هفتههای گذشته به رغم آنکه غولهای فلزی و سنگ آهنی پس از مدتها با مبنای بنیادی به حرکت درآمده بودند، اما خبری از رشد دستهجمعی و نمادهای بازار نبود. اغلب نمادها به دلیل کاهش قیمت پس از برگزاری مجامع مورد استقبال قرار گرفتند و خبری از دلایل احساسی برای رشد قیمتها نبود. حال برخی فعالان بازار هنوز معتقدند که گروه خودرویی منتظر بازگشایی نماد معاملاتی سهام شرکت خودروسازی سایپا است و پس از این بازگشایی دوباره نگاهها به گروه خودرویی جلب خواهد شد. اما شواهد و روند معاملات چنین انتظاری را تایید نمیکند.
آغاز دوباره تحرکات برای حمایت از شاخص
طی معاملات روز گذشته در حالی که به نظر میرسید توان بازار برای ادامه رشد کاهش یافته است و احتمالا روند صعودی به آخرین مراحل خود میرسد، حمایتهای حقوقی دوباره برای نجات شاخص آغاز شد. نمادهای ارتباطات سیار(همراه)، مخابرات (اخابر)، هلدینگ خلیج فارس (فارس) و گلگهر (کگل) با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص باعث رشد این متغیر شدند. هریک از این نمادها به ترتیب شاخص را ۴۲، ۳۱، ۲۹ و ۲۳ واحد ارتقا دادند. در این میان معاملات فارس و اخابر شامل معاملات بلوکی در نماد عادی شد تا به دماسنج بازار کمک شده باشد. در گزارشهای پیشین «دنیای اقتصاد» بارها به این موضوع اشاره شده بود که چنین معاملاتی تا حدی میتواند باعث تعمیق رکود بازار شود. در طرف دیگر نمادهای فولاد مبارکه (فولاد)، ایرانخودرو (خودرو) و گروه توسعه ملی (وبانک) با بیشترین تاثیر منفی بر شاخص مانع رشد بیشتر این متغیر شدند. همچنین روز گذشته همه شاخصهای بورس به جز شاخص آزاد شناور صعودی بودند. شاخص بازار اول و دوم به ترتیب ۱۱ واحد و ۱۵۰ واحد رشد کردند.
در جریان معاملات دیروز گروههای خودرو و ساخت قطعات، سرمایهگذاریها و فرآوردههای نفتی با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروههای صنعت قرار گرفتند. از میان گروههای بورسی بیشترین رشد شاخص به ترتیب به گروههای محصولات کاغذی، استخراج زغالسنگ و قند و شکر تعلق گرفت. در طرف دیگر گروههای انتشار و چاپ، دباغی و پرداخت چرم و محصولات فلزی بیشترین افت شاخص صنعت را به خود اختصاص دادند. روز گذشته در مجموع ۲۱ صنعت با رشد شاخص و ۱۴ صنعت با افت شاخص خود مواجه شدند. از میان نمادها صدرنشینی بازار با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای نصیر ماشین، سیمان شرق، سیمان خاش، لبنیات پاک، پتروشیمی فارابی، قند پیرانشهر و شیشه همدان بود. در مقابل نمادهای سخت آژند، صنایع چینی ایران، مهرکام پارس، سرمایهگذاری سایپا، گسترش سرمایهگذاری ایران خودرو، سرمایهگذاری رنا و آهنگری تراکتورسازی ایران با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند.
همچنین سهامداران لبنیات پاک، زغالسنگ نگین طبس، پالایش نفت تبریز، اوراق مشارکت سایپا، دارویی رازک، کارتن ایران و سفارش ساخت توسعه ملی برای خرید این نمادها در سنگینترین صفهای خرید قرار گرفتند. اما در سوی دیگر بازار سخت آژند، حق تقدم داروسازی دکتر عبیدی، اوراق مشارکت سایپا، صندوق سرمایهگذاری پاداش سهامداری توسعه، اوراق مشارکت شهرداری شیراز، گواهی سپرده لیزینگ رایان سایپا و اوراق مشارکت شهرداری اصفهان با بیشترین عرضهها، طولانیترین صفهای فروش را ثبت کردند. در پایان داد و ستدهای دیروز گل گهر با معامله ۱۰۰ میلیون سهم به ارزش ۱۸۸ میلیارد ریال در نماد معامله بلوکی بیشترین حجم و ارزش معاملات را داشت. پس از آن زامیاد با معامله ۹۰ میلیون سهم به ارزش ۹۸ میلیارد ریال بیشترین حجم و ارزش معاملات را به خود اختصاص داد.
۰۷:۳۲:۴۴گروه بورس: در روزهای اخیر نمادهای «سپاها»، «تمحرکه»، «فرآور»، «شخارک» «نمرینو»، «کهرام»، «غبهنوش» و «غمارگ» گزارشهای عملکرد ۳ ماهه خود را ارائه دادهاند، نمادهای «سخوز» و«فرآور» نیز اقدام به شفافسازی کردند. همچنین نمادهای «شتران» و «شپنا» نیز به ارائه دلایل درخصوص عدم ارائه به موقع اطلاعات پرداختند. در این میان صدور مجوز افزایش سرمایه دو نماد «سشرق» و «کگل» نیز روی سامانه «کدال» قرار گرفت.
دلایل تعدیل منفی «سپاها»
سیمان سپاهان سود هر سهم سال مالی منتهی به شهریور ۹۵ را با تعدیل منفی ۸۷درصدی بهطور خالص مبلغ ۱۶ریال اعلام کرده است. بر اساس گزارش ۶ ماهه شرکت مزبور، در نیمه نخست سال مالی ۱۳۴ ریال زیان به ازای هر سهم ساخته شده است. «سپاها» دلیل عمده این زیان را فصلی بودن فروش سیمان و کاهش فروش در فصل سرما عنوان کرده که البته شرکت پیشبینی کرده است در ۶ ماه دوم سال مالی، مقدار فروش جبران شود. همچنین شرکت اعلام کرد که درآمد حاصل از سرمایهگذاریهای شرکت که بخش عمدهای از سود شرکت را تشکیل میدهد در ۶ ماه دوم سال مالی محقق میشود.
افزایش زیان در «تمحرکه»
شرکت ماشینسازی نیرو محرکه پیش بینی زیان هر سهم سال مالی ۹۵ را با سرمایه ۳۲میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال با ۲ ریال افزایش در زیان، مبلغ ۱۱۰ ریال اعلام کرده که در دوره ۳ ماهه نخست سال جاری ۱۰۴ریال از زیان مزبور را محقق کرده است.
دلیل عدم ارائه به موقع اطلاعات «شتران»
مدیرمالی شرکت پالایش نفت تهران درخصوص عدم ارائه به موقع گزارشهای مالی۳ ماهه نخست سال ۹۵عنوان کرد:با توجه به عدم ارسال نرخهای نفت خام و فرآوردههای اصلی در سه ماه ابتدای سال ۹۵ از سوی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران، در حال حاضر ارائه گزارش عملکرد ۳ماهه میسر نبوده و مفروضات مربوط به اولین پیشبینی درآمد سال ۹۵، کماکان به قوت خود باقی است.
صدور مجوز افزایش سرمایه «سشرق»
مجوز افزایش سرمایه شرکت سیمان شرق از سوی سازمان بورس صادر شد، بر این اساس قرار است سرمایه «سشرق» از مبلغ یک هزار و ۳۲۶ میلیارد و ۷۸۰میلیون ریال با ۱۰۰درصد افزایش به مبلغ ۲هزار و ۶۵۳میلیارد و ۵۶۰میلیون ریال از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی به منظور اصلاح ساختار مالی شرکت، افزایش یابد.
شفافسازی «فرآور»
فرآوری مواد معدنی ایران اقدام به شفافسازی درخصوص دلایل تعدیل مثبت پیشبینی اخیر خود کرد؛ «فرآور» در آخرین اطلاعیه ارسالی خود به سایت کدال، زیان پیشبینی شده برای هر سهم را از مبلغ ۳۵۶ریال به ۱۹ ریال کاهش داد که مهمترین دلیل این تعدیل مثبت را افزایش در مبلغ فروش عنوان کرده است، بر این اساس مبلغ فروش شرکت در پیشبینی جدید نسبت به اولین پیشبینی به میزان ۷۰میلیارد و ۸۷۹ میلیون ریال معادل ۱۴درصد افزایش نشان میدهد که این رشد ناشی از افزایش ۱۴درصدی نرخ فروش محصولات است.
کاهش در پیش بینی سود «شخارک»
پتروشیمی خارک پیشبینی درآمد هر سهم سال ۹۵ را بر اساس عملکرد سه ماهه با ۷درصد تعدیل منفی نسبت به گزارش قبل، بهطور خالص مبلغ یک هزار و ۸۰۱ ریال درنظر گرفته که در ۳ ماه نخست سال موفق به پوشش ۳۵۳ریالی معادل ۲۰درصدی از این رقم شده است.
پوشش ۱۵درصدی «نمرینو»
کارخانجات ایران مرینوس در ۳ ماه نخست سال جاری ۱۴ریال معادل ۱۵درصد از سود ۹۵ریالی پیشبینی شده برای سال مالی ۹۵ را پوشش داد.
کاهش زیان «کهرام»
گرانیت بهسرام زیان پیشبینی شده برای هر سهم سال ۹۵ را با ۸۰درصد کاهش، مبلغ ۱۵۸ریال اعلام کرد که در ۳ماه نخست سال، ۹۶ریال معادل ۶۱ درصد از این زیان را محقق کرد.
«شپنا» و پیگیری برای تهیه گزارش
مدیرعامل شرکت پالایش نفت اصفهان درخصوص عدم ارائه پیشبینی۳ماهه سال ۹۵عنوان کرد:این شرکت بهطور مستمر پیگیر دریافت اطلاعات مالی از شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران برای نهاییسازی گزارش پیشبینی سال ۹۵ بر اساس عملکرد فصل بهار است، بنابراین به محض دریافت اطلاعات، گزارش مزبور تهیه و ارسال میشود و بدیهی است تا زمان دریافت اطلاعات، پیشبینی عملکرد قبلی معتبر خواهد بود.
صدور مجوز افزایش سرمایه «کگل»
مجوز افزایش سرمایه ۲۵درصد شرکت گلگهر صادر شد، بر این اساس قرار است سرمایه «کگل» از ۲۴هزار میلیارد ریال به رقم ۳۰هزار میلیارد ریال افزایش یابد. بخشی از افزایش سرمایه مزبور از محل مطالبات حال شده سهامداران و آورده نقدی و بخشی دیگر از محل سود انباشته انجام میشود، همچنین شرکت عنوان کرده که این رقم برای اجرای طرح توسعه واحدهای تولید کنسانتره شماره ۶،۵ و ۷(تامین مخارج سرمایهای باقیمانده و تامین سرمایه در گردش) و همچنین تامین مخارج سرمایهای نوار انتقال گندله و اصلاح ساختار مالی شرکت صرف خواهد شد.
اعلام دلیل تعدیل «غبهنوش»
شرکت بهنوش ایران درآمد هر سهم خود را برای سال مالی منتهی به پایان ۹۵ بهطور خالص مبلغ ۳۴۲ریال اعلام کرده که در دوره سه ماهه نخست سال جاری با اختصاص ۷۸ ریال سود به ازای هر سهم معادل ۲۳ درصد از پیشبینی مزبور را پوشش داد. همچنین بر اساس این گزارش «غبهنوش» دلایل تغییر اطلاعات پیشبینی سال ۹۵ (حسابرسی نشده) را نسبت به اطلاعیه قبلی درخصوص تغییر شرایط اقتصادی و جایگاه محصولات تولیدی این شرکت در سبد مصرف خانوادهها عنوان کرده است.
۰۷:۳۲:۰۹گروه بازرگانی: کارنامه تجارت خارجی ایران در چهار ماه منتهی به تیرماه سال ۹۵ حاکی از تراز تجاری مثبت است. آخرین آمار منتشر شده از سوی گمرک نشان میدهد که صادرات کالا به کشورهای هدف هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزشی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته با افزایش روبهرو بوده است. این در حالی است که در واردات از نظر وزنی و ارزشی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، با افت ورود کالا مواجه بودهایم. در آمار چهارماه منتهی به تیر سال ۹۵ ، غیبت آمار تجارت خارجی در بخش میعانات گازی به چشم میخورد. بنابراین، آمار صادرات بدون احتساب میعانات گازی است.
تراز تجاری ایران در مدت زمان مذکور معادل ۳ میلیارد و ۴۴۳ میلیون دلار مثبت است. همچنین حجم تجارت خارجی ایران طی ۴ ماه منتهی به تیرماه سال ۹۵ معادل ۲۹ میلیارد و ۱۷۳ میلیون دلار است.
عمده اقلام وارداتی
از ابتدای امسال تا پایان تیرماه سال ۹۵، واردکنندگان ایرانی، ۹ میلیون و ۹۵۸ هزار تن کالا را به ارزش ۱۲ میلیارد و ۸۶۵ میلیون دلار به ایران وارد کردهاند. در حالی که میزان واردات در مدت زمان مشابه سال قبل از نظر وزنی ۱۱ میلیون و ۴۱۸ هزار تن و از نظر ارزشی ۱۳ میلیارد و ۸۵۲ میلیون دلار بوده است. بنابراین، واردات درچهارماه منتهی به تیرماه امسال از نظر وزنی با افت حدود ۱۳ درصدی نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته و از نظر ارزشی نیز با کاهش ۷ درصدی نسبت به چهار ماه منتهی به تیرماه سال ۹۴ مواجه بوده است.
اقلام عمده وارداتی طی چهار ماه نخست سال ۱۳۹۵، شامل «برنج» به ارزش ۴۷۵ میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۰/ ۳ درصد، «ذرت دامی» به ارزش ۳۳۵ میلیون دلار و سهم ارزشی ۶۰/ ۲ درصد، «لوبیای سویا» به ارزش ۳۱۵ میلیون دلار و سهم ارزشی ۴۵/ ۲ درصد، «کنجاله سویا» به ارزش ۲۴۰ میلیون دلار و سهم ارزشی ۸۷/ ۱ درصد و «قطعات منفصله برای تولید اتومبیل سواری ردیف ۸۷۰۳ بنزینی با حجم سیلندر ۲۰۰۰cc با ساخت داخل ۱۴درصد تا کمتر از ۳۰درصد به استثنای لاستیک» به ارزش ۲۲۷ میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۷/ ۱ درصد، بوده است. متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی ۱,۲۹۲ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود ۵۱/ ۶ درصد در ارزش دلاری افزایش داشته است. عمده کشورهای طرف معامله ایران طی مدت زمان نامبرده، به ترتیب چین، امارات متحده عربی، کره جنوبی، ترکیه و هند است.
بر این اساس، چین، همچنان سردمدار معامله با ایران است. از ابتدای امسال تا پایان تیرماه سال جاری، یک میلیون و ۳۸۲ هزار تن کالای چینی به ارزش ۲ میلیارد و ۹۴۲ میلیون دلار به ایران وارد شده است. سهم وزنی کالاهای چینی از کل واردات حدود ۱۴ درصد و سهم ارزشی آنها حدود ۲۳ درصد است. اگر آمار واردات مدت زمان مشابه سال گذشته را مورد بررسی قرار دهیم، در مییابیم که در چهار ماه منتهی به تیرماه سال ۹۴، یک میلیون و ۶۶۵ هزار تن کالای چینی به ارزش ۳ میلیارد و ۵۲۱ میلیون دلار به بازار ایران وارد شده که سهم وزنی حدود ۵/ ۱۴ درصد و سهم ارزشی ۲۵ درصد را از کل واردات مدت زمان نام برده، از آن خود کرده است. براساس این آمار، درخصوص واردات کالا از چین، از نظر وزنی با افت حدود ۱۷ درصدی و از نظر ارزشی با افت حدود ۱۶ درصدی مواجه هستیم.
امارات متحده عربی، دومین کشور عمده طرف معامله ایران در چهار ماه منتهی به تیرماه سال ۹۵ است. در این مدت، یک میلیون و ۵۰۲ هزار تن کالا به ارزش ۲میلیارد و ۱۰۴ میلیون دلار از سوی این کشور به بازار ایران وارد شده است. از این رو سهم وزنی حدود ۱۵ درصدی و سهم ارزشی حدود ۱۶ درصدی را واردات از این کشور در چهارماه منتهی به تیرماه سال ۹۵ به خود اختصاص داده است. این ارقام در حالی در آمار گمرک مشاهده میشود که واردات از امارات در مقایسه با سال گذشته از نظر وزنی و ارزشی با کاهش روبهرو بوده است. بر این اساس واردات کالا از امارات در چهارماه منتهی به تیرماه سال ۹۵ نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته از نظر وزنی افت حدود ۳۷ درصدی و از نظر وزنی افت حدود ۳۱ درصدی را تجربه کرده است؛ بنابراین سهم کالاهای اماراتی نیز در بازار ایران و در واردات کاهش یافته است.
آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران نشان میدهد که کرهجنوبی در جایگاه سوم کشورهای عمده طرف معامله ایران قرار گرفته است. حدود ۴۲۴ هزار تن کالای کرهای به ارزش ۹۳۴ میلیون دلار وارد ایران شده و توانسته سهم ارزشی حدود ۷ درصدی را از کل واردات، به خود اختصاص دهد. همچنین سهم وزنی کالاهای وارد شده از این کشور نیز حدود ۴ درصد است. این در حالی است که بررسیهای انجام شده از میزان واردات صورت گرفته در مدت زمان مشابه سال گذشته از این کشور، نشان میدهد که هم از نظر وزن و هم از نظر ارزش با کاهش واردات کالا مواجه بودهایم. بر این اساس ورود کالاها در چهار ماه منتهی به تیرماه سال ۹۵ از نظر وزنی، افت حدود ۵/ ۲۷ درصدی را تجربه کرده و از نظر ارزشی نیز با کاهش حدود ۲۶ درصدی مواجه بوده است. با توجه به اینکه ایران در همسایگی ترکیه قرار دارد، این کشور چهارمین طرف معامله ایران است. بر اساس آمار، از ابتدای امسال تا پایان تیرماه، ۵۷۴ هزارتن کالای ترکیهای به ارزش ۸۶۳ میلیون دلار به ایران وارد شده است که سهم وزنی آن از کل واردات حدود ۶ درصد و سهم ارزشی آن حدود ۷ درصد است. این آمار نشان میدهد که واردات از ترکیه نیز همچون سایر کشورهای یاد شده با افت نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته مواجه بوده است. هند که در جایگاه پنجم کشور طرف معامله ایران قرار گرفته است، در مدت زمان یاد شده، توانسته ۷۷۹ هزار تن کالا را به ارزش ۸۱۲ میلیون دلار به بازار ایران سرازیر کند. سهم وزنی کالاهای هندی از کل واردات چهار ماه نخست امسال، حدود ۸ درصد و سهم ارزشی آنها حدود ۶ درصد است. این آمار نشان میدهد که ورود کالاهای هندی به ایران نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته از نظر وزنی حدود ۱۶ درصد و از نظر ارزشی حدود ۴ درصد کاهش داشته است.
کارنامه صادراتی ایران
آمار تجارت خارجی گمرک ایران در حالی در بخش صادرات منتشر شده که تا لحظه تنظیم این خبر، صادرات میعانات گازی در این آمار درج نشده است. البته پیگیریهای «دنیای اقتصاد» حاکی از آن است که این بخش، همچنان در آمار تجارت خارجی غیر نفتی موجود بوده و حذف نشده است. بنابراین آمار منتشر شده از صادرات چهار ماه منتهی به تیرماه سال ۹۵ بدون احتساب میعانات گازی بوده است.
صادرات ایران در بخش پتروشیمی حاکی از آن است که از نظر وزنی ۱۳ میلیون و ۴۳۵ هزار تن محصولات پتروشیمی به ارزش ۵ میلیارد و ۶۷۹ میلیون دلار صادر شده است. این میزان صادرات در محصولات پتروشیمی توانسته سهم وزنی حدود ۳۳ درصد و سهم ارزشی حدود ۳۵ درصد به خود اختصاص دهد. آمار اعلام شده در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته نشان میدهد، محصولات پتروشیمی از نظر وزنی رشد حدود ۶۲ درصدی و از نظر ارزشی رشد حدود ۱۹ درصدی را تجربه کردهاند.
همچنین صادرکنندگان ایرانی توانستهاند حدود ۲۸ میلیون تن کالاهای دیگر را به ارزش ۱۰ میلیارد و ۶۲۹ میلیون دلار به خارج از کشور صادر کنند. بر همین اساس، سهم این گروه به لحاظ وزنی از کل صادرات از ابتدای سال جاری تا انتهای تیرماه امسال، حدود ۶۷ درصد و سهم ارزشی آنها حدود ۶۵ درصد است. در همین راستا با بررسی آمار صادرات در این بخش و مقایسه آن با مدت زمان مشابه سال گذشته، شاهد رشد حدود ۲۷ درصدی از نظر وزنی و رشد حدود ۲۲ درصدی از نظر ارزشی هستیم. متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی نیز، ۳۹۶ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۹/ ۱۱ درصد، کاهش داشته است.
۰۷:۲۸:۴۵گروه بازار پول: روز سهشنبه، ۴ عامل افزایشی دست به دست هم دادند تا قیمت دلار از حبس ۲۵ روزه خارج شود. در چهارمین روز هفته، شاخص ارزی با ۸ تومان افزایش به قیمت ۳هزار و ۵۳۰ تومان رسید تا بهای این ارز پس از گذشت نزدیک به ۴ هفته از بازه ۳ هزار و ۴۸۸ تومان تا ۳ هزار و ۵۲۳ تومان آزاد شود. به گفته فعالان، رشد نرخ حواله درهم، بهبود انتظارات فنی معاملهگران، کاهش عرضه ارز و تحرکات معاملهگران فردایی ۴ عاملی بودند که قیمت را تحریک کردند.
همسو با رشد بهای دلار، سکه تمام بهار آزادی در مسیر افزایشی قرار گرفت و با ۸ هزار تومان رشد به قیمت یکمیلیون و ۹۳ هزار تومان رسید. این بالاترین قیمت فلز گرانبهای داخلی از ۲۶ تیر بود و زمینهساز ورود آن به کانال بالاتر شد. رشد بهای اونس در بازارهای جهانی و بازگشت به محدوده هزار و ۳۲۰ دلار تا ساعت سه بعدازظهر دیگر عاملی بود که در کنار رشد قیمت دلار، سکه را افزایشی کرد.
رشد احتیاطی
در چهارمین روز هفته، معاملهگران ارزی، قیمت دلار را با احتیاط بالا بردند. در پنجمین روز مردادماه، دلار معاملات خود را با قیمت ۳ هزار و ۵۲۵ تومان آغاز کرد که افزایشی ۳ تومانی نسبت به روز دوشنبه داشت. پس از این، احتیاط موجود در بازار موجب شد که قیمت در یک ساعت ابتدایی روز نوسان چندانی را تجربه نکند. با این حال ماندن دلار در بالای محدوده ۳ هزار و ۵۲۰ تومان زمینهساز این شدکه از حدود ساعت ۱۲ بعدازظهر خریدهای ارزی بالا رود. در این شرایط، تا نزدیکی ساعت ۲ بعدازظهر، قیمت دلار تا محدوده ۳ هزار و ۵۳۰ تومان افزایش یافت. با رسیدن دلار به این محدوده، بار دیگر احتیاط معاملهگران در بازار بالا رفت و سعی کردند بیشتر نظارهگر روند قیمت باشند. در نتیجه این تاکتیک، دلار افزایش بیشتری را تجربه نکرد و با قیمت ۳ هزار و ۵۳۰ تومان به کار خود پایان داد. ثبت این قیمت موجب شد که این ارز از حبس ۲۵ روزه خارج شود. دلار از ۱۱ تیر در بازه ۳ هزار و ۴۸۸ تومان تا ۳ هزار و ۵۲۳ تومان نوسان کرده بود. البته، شاخص ارزی از حدود ۲۰ تیر بالای مرز ۳ هزار و ۵۰۰ تومان قرار گرفته بود.
اثرگذاری درهم
روز گذشته، شاخص ارزی تحتتاثیر ۴ عامل در مسیر افزایشی قرار گرفت. به گفته برخی فعالان، رشد نرخ حواله درهم یکی از اثرگذارترین عوامل افزایش بود. در چهارمین روز هفته، نرخ حواله درهم تا ۹۶۶ تومان بالا رفت. به گفته برخی فعالان در روزهای آینده نیز ممکن است قیمت دلار بیشتر تحتتاثیر نرخ حواله درهم قرار بگیرد. به گفته این دسته، رشد نرخ حواله درهم میتواند ناشی از دو موضوع باشد: اول،افزایش تقاضای تجاری و دوم، کاهش تخصیص ارز مبادلهای.
بهبود انتظارات فنی معاملهگران و کاهش عرضه ارز دو عامل دیگری بودند که قیمت دلار را بالا بردند. به گفته فعالان، ماندن دلار بالای مرز ۳ هزار و ۵۰۰ تومان و رشد آرام این ارز در مردادماه، انتظارات افزایشی معاملهگران را بالا برده است. عامل آخری که در رشد قیمت تاثیر داشت، تحرکات معاملهگران آتی بود. در ساعات ابتدایی روز سهشنبه، اختلاف نرخ آتی بازار حدود ۴ تومان بالاتر از قیمت نقدی بود. با این حال با افزایش قیمت، در ساعت انتهایی روز، این اختلاف به حدود یک تومان رسید. برخی فعالان اعتقاد داشتند که کاهش این فاصله میتواند نشانگر این باشد که انتظارات افزایشی در بازار پایین آمده بود، عاملی که میتواند در تغییرات قیمت روز چهارشنبه موثر باشد.
۰۷:۲۸:۰دنیای اقتصاد: آخرین آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که نرخ تورم نقطهبهنقطه در تیرماه به ۱/ ۸ درصد رسیده که این رقم بیشترین تورم نقطهبهنقطه در سال جاری بوده است. این نرخ نسبت به ماه قبل ۳/ ۱ واحد درصد افزایش یافته است. تورم نقطهبهنقطه، تغییرات شاخص بهای مصرفکننده در یک ماه مشخص نسبت به ماه مشابه سال قبل است. مطابق این آمارها، نرخ تورم ماهانه در تیر ماه معادل ۸/ ۰ درصد ثبت شد که با نوسان تورم در این محدوده، نرخ تورم نقطهای تا پایان سال دوباره دورقمی خواهد شد.
گروه بازار پول: آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که رشد نقطهبهنقطه تورم در تیرماه سالجاری به ۱/ ۸ درصد رسید که این رقم بیشترین میزان تورم نقطهبهنقطه در سالجاری است و تغییر مسیر در تورم محسوب میشود. اگرچه تورم نقطهبهنقطه در تیرماه افزایش یافته، اما روند نزولی تورم متوسط همچنان ادامه دارد و رقم ۲/ ۹ درصد برای تورم ۱۲ماه منتهی به تیرماه ثبت شده است. کارشناسان معتقدند تداوم رشد بالای متغیرهای پولی میتواند دستاورد تورمی دولت یازدهم را با خطر روبهرو سازد و باید اقدامات برای پایداریسازی تورم تکرقمی صورت گیرد. تورم ماهانه تیرماه نیز معادل ۸/ ۰درصد ثبت شده که در صورت تداوم این نرخ تا پایان سال نرخ تورم نقطهبهنقطه به بالای ۱۰ درصد میرسد.
بیشترین تورم نقطهبهنقطه سال ۹۵
آخرین آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که میزان شاخص بهای مصرفکننده در تیرماه سالجاری به عدد ۸/ ۲۴۲ رسید که نسبت به ماه قبل ۸/ ۰ درصد افزایش یافت. رقم تورم ماهانه در خردادماه معادل ۲/ ۱ درصد گزارش شده بود که نشان میدهد تورم ماهانه نسبت به ماه قبل کاهش یافته است. میانگین تورم ماهانه در یک سال گذشته معادل ۶۵/ ۰ درصد بوده که نشان میدهد آمار تیرماه بالاتر از این سطح قرار دارد. بهرغم کاهش تورم ماهانه در تیرماه نسبت به ماه قبل، تورم نقطهبهنقطه روند افزایشی داشته است. بررسیها نشان میدهد که رشد نقطهبهنقطه شاخص بهای مصرفکننده در تیرماه معادل ۱/ ۸ درصد بوده که نسبت به ۳ ماه ابتدای سالجاری در سطح بالاتری قرار دارد. تورم نقطهبهنقطه خردادماه نیز معادل ۸/ ۶ درصد ثبت شده است. این روند را میتوان بهنوعی تغییر مسیر در تورم تعبیر کرد، هرچند که دولت در سالجاری تورم تکرقمی را هدفگذاری کرده و در ماه قبل به این مهم دست پیدا کرد، اما تداوم نوسان تورم نقطهبهنقطه در سطح ۸ درصد یا بالاتر باعث خواهد شد که مسیر تورم متوسط نیز تغییر کند. براساس گزارش بانک مرکزی میزان تورم متوسط در تیرماه معادل ۲/ ۹ درصد بوده که این رقم در خردادماه ۷/ ۹ درصد گزارش شد؛ بنابراین طی یک ماه ۵/ ۰ واحد درصد از تورم کاسته شد. بررسیها نشان میدهد که اگر تورم ماهانه تیرماه (۸/ ۰ درصد) در تمامی ماهها تا انتهای سالجاری برقرار باشد، میزان تورم متوسط ۹/ ۸ درصد میشود و تورم نقطهبهنقطه به بالای ۱۰ درصد خواهد رسید. در حال حاضر برخی از کارشناسان معتقدند تنها رسیدن تورم به زیر ۱۰ درصد نمیتواند یک موفقیت تلقی شود زیرا باید اقدامات ثبات ساز برای پایدارسازی تورم تکرقمی ایجاد شود.
چالشهای حفظ تورم تکرقمی
دولت یازدهم مهمترین شعار اقتصادی خود را تورم تکرقمی قرار داد. در این راستا برخی از سیاستهای پولی و ارزی خود را تغییر داد، هرچند که برخی از عوامل خارجی نیز او را در این مسیر کمک کردند. نرخ تورم که در میانه سال ۹۲ در سطح ۴۰ درصد قرار داشت، پس از روی کار آمدن دولت یازدهم در مسیر نزولی قرار گرفت و در نهایت به زیر ۱۰درصد رسید. تغییر انتظارات تورمی، کاهش نوسانات نرخ ارز، مثبت شدن نرخ سود واقعی بانکی، کاهش یا به تعویق افتادن تقاضا و تغییر روند در اجزای پایه پولی باعث شد که این روند میسر شود. در کنار این موضوع کاهش قیمت کالاهای جهانی نیز به این روند کمک کرد. اما در ماههای اخیر، یکی از عواملی که تهدیدی برای تورم محسوب میشود، رشد بالای نقدینگی است. براساس آخرین آمار این رشد در اردیبهشتماه سالجاری به حدود ۳۰درصد رسیده است. برخی کارشناسان معتقدند اگرچه در ماههای اخیر، ارتباط میان نقدینگی و تورم قطع شده است، اما در بلند مدت تغییر در کلهای پولی عمدتا به سطح قیمتها میرسد. از سوی دیگر، تداوم رکود و عیان نشدن آثار برجام باعث شده که برخی از مسوولان، راهحل فعلی را استفاده از منابع بانکی بدانند، در حالی که بانکها خود با مشکل قفل شدن منابع دست و پنجه نرم میکنند، گروهی مانند سالهای گذشته چشم به منابع بانک مرکزی دوختهاند. اگرچه تجربه سالهای گذشته، نیز نشان میدهد تامین مالی از منابع بانک مرکزی هرگز منجر به حصول رشد اقتصادی پایدار نخواهد شد و تنها تهدیدی برای تورم محسوب میشود. اینها مواردی است که در صورت تداوم ثبات در بازار ارز و عدم تغییر انتظارات تورمی، بر متغیر تورم برای تکرقمی ماندن فشار وارد میکند.
تورم بالای بهداشت و درمان
گزارش شاخص بهای مصرفکننده از ۱۲ گروه اصلی تشکیل شده است. این گروهها شامل «خوراکیها و آشامیدنیها»، «دخانیات»، «پوشاک و کفش»، «مسکن و سوختها»، «اثاث»، «بهداشت و درمان»، «حملونقل»، «ارتباطات»، «تفریح و امور فرهنگی»، «تحصیل»، «رستوران» و «کالاهای متفرقه» تشکیل شده است. در بین گروههای تورمی، در تیرماه سالجاری بهداشت و درمان با تورم ماهانه ۱/ ۵ درصدی بیشترین افزایش ماهانه را به نام خود ثبت کرده است. رشد نقطهبهنقطه این گروه نیز معادل ۹/ ۱۵ درصد بوده است. البته این گروه تنها حدود ۷ درصد از وزن کل شاخص را در اختیار دارد، به همین دلیل این افزایش ماهانه، اثر قابلتوجهی در شاخص کل نداشته است. مهمترین کالای گزارش شاخص بهای مصرفکننده مسکن و سایر سوختها است که حدود ۳۲ درصد از وزن کل را در اختیار دارد. آمارها نشان میدهد که در تیرماه رشد ماهانه گروه مسکن معادل ۵/ ۰ درصد بوده، همچنین رشد نقطهبهنقطه این گروه ۹/ ۹ درصد ثبت شده است. اما یکی از عوامل بالا بودن نرخ تورم ماهانه در دو ماه پایانی فصل بهار، بالا بودن نرخ تورم خوراکیها و آشامیدنیها بود. این نرخ در تیرماه اثر کاهشی در تورم کل داشته است؛ بهنحویکه نرخ تورم ماهانه گروه خوراکیها معادل منفی ۲/ ۰ درصد گزارش شده است. همچنین نرخ تورم نقطهبهنقطه گروه خوراکیها معادل ۳/ ۵درصد گزارش شده است. گروه تحصیل با ثبت رقم تورم نقطهبهنقطه ۲۱ درصدی رکورددار در تغییرات سالانه بود، هر چند که طی یک ماه ۴/ ۰ درصد به قیمتهای این گروه افزوده شده است. بانک مرکزی علاوهبر این گروهها، در یک تقسیمبندی اختصاصی به دو گروه «کالا» و «خدمات» تقسیمبندی میکند. آمارها نشان میدهد که تورم ماهانه گروه کالاها ۲/ ۰ درصد ثبت شده است، همچنین تورم ماهانه خدمت معادل ۶/ ۱ درصد ثبت شده است. این در حالی است که طی سه ماه نخست سالجاری تورم ماهانه گروه کالاها از خدمات بیشتر بود، اما آمارها نشان میدهد که در تیرماه تغییرات این دو گروه مانند ماههای سال قبل شده است.
۰۷:۲۷:۰۰دنیای اقتصاد: روز گذشته، در یک اقدام غیرمنتظره محمد فطانت از ریاست سازمان بورس اوراق بهادار استعفا کرد و جای خود را به شاپور محمدی داد. فطانت که فعالیت خود را در این سمت از اواخر آذر ۹۳ آغاز کرده بود در کمتر از ۲ سال آن را واگذار کرد. شورایعالی بورس نیز این استعفا را بهدلیل مشکلات قلبی وی پذیرفت و محمد فطانت بهعنوان مشاور وزیر اقتصاد منصوب شد. وی در دوره کوتاه فعالیت خود اقدامات مهمی ازجمله کاهش حجم مبنا، افزایش دامنه نوسان، انتشار مستقیم اطلاعات شرکتها در سامانه کدال و آغاز رسمی بازار بدهی با انتشار اسناد خزانه اسلامی انجام داد. با این حال، فطانت بهویژه در اواخر فعالیت خود با انتقاداتی درباره کُند شدن مسیر رفع موانع رونقبخشی به بازار سرمایه مواجه بود. شاپور محمدی نیز در جایگاه جدید خود با ۷ چالش اساسی مواجه است. سنتشکنی در خصوص توجه بیمورد به نوسانات شاخص سهام، تلاش برای حذف دامنه نوسان و حجم مبنا، شفافیت بیشتر و مقابله با شایعهپراکنی، توسعه بازار بدهی، ایجاد بازار ابزارهای مشتقه، بسترسازی برای ورود سریعتر و بیشتر سرمایهگذاران خارجی و درنهایت تقویت بخش خصوصی واقعی در بازار سرمایه مهمترین مسائلی است که سکاندار جدید بورس باید به آنها توجه کند.
گروه بورس: عصر روز گذشته، شورایعالی بورس و اوراق بهادار با حضور اعضا و به ریاست وزیر امور اقتصادی و دارایی تشکیل جلسه داد. اعضای شورایعالی بورس پس از استماع توضیحات محمد فطانت، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار با استعفای وی بهدلیل عارضه قلبی و عدم قبول مسوولیت برای دورههای آتی موافقت کرد. بنابراین فطانت که کمتر از ۲ سال در این سمت فعالیت کرده بود، جایگاه خود را واگذار کرد. بر پایه این گزارش، در ادامه جلسه شاپور محمدی، گزینه پیشنهادی هیاتمدیره جدید، بهعنوان گزینه نهایی ریاست سازمان بورس به شورا معرفی و به اتفاق آرا از سوی اعضا بهعنوان رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار انتخاب شد. این تغییر سکاندار در شرایطی صورت میگیرد که رئیس جدید سازمان بورس با هفت چالش اساسی روبهرو خواهد بود.
خوب و بد کارنامه فطانت
فطانت که طی ماههای اخیر چند بار استعفای خود را تقدیم وزیر اقتصاد کرده بود هماکنون با حکم طیبنیا بهعنوان مشاور وی منصوب شد. وی که ۲۵ آذر ۱۳۹۳ جایگزین علی صالحآبادی در سمت رئیس سازمان بورس شده بود، فعالیت خود را در شرایط رکودی سختی آغاز کرد؛ بهطوری که در سال ۹۳، درحالیکه بورس تهران در میانه یکی از رکودیترین دوران بازار سهام بود، این تغییر سمت انجام شد. شاخص سهام که سال ۹۲ توانسته بود در اوج خود به قله ۸۹ هزار و ۵۰۰ واحدی نیز دست یابد، در آغاز فعالیت فطانت رقمی حدود ۶۹ هزار و ۶۰۹ واحد داشت. روز گذشته که این جایگاه واگذار شد شاخص سهام در مدت کمتر از دو سال به رقم ۷۵ هزار و ۵۰۱ واحد رسید.
رئیس سابق سازمان بورس در شروع فعالیت خود، اقدامات مناسبی را انجام داد که از جمله مهمترین آنها میتوان به کاهش حجم مبنا و افزایش دامنه نوسان از ۴ به ۵ درصد اشاره کرد، گرچه این میزان افزایش کافی نیست و وجود این محدودیتها همچنان بهعنوان یکی از عوامل ضدبازار بورس تهران محسوب میشود. فطانت در راستای ایجاد شفافیت بیشتر، امکان ارسال گزارشهای مالی شرکتها بهصورت مستقیم و توسط خود بنگاهها به سامانه کدال را ایجاد کرد. همچنین سامانهای تحت عنوان «تدان» برای ارائه نظرات کارشناسان طراحی شد که البته نتوانست پتانسیلهای مورد انتظار را محقق کند. آغاز به کار رسمی بازار بدهی در فرابورس ایران با انتشار نخستین دور از اسناد خزانه اسلامی در مهر ۹۴ از دیگر اقدامات مهم محمد فطانت محسوب میشود.
با این حال، در ادامه فعالیتهای دکتر فطانت انتقادات زیادی به وی وارد شد. دوران ریاست وی که همزمان با اجرای برجام و لغو تحریمهای هستهای بود، در نتیجه نیاز به برخی تغییرات سریع در بازار محسوس بود. بر این اساس، انتقادات بسیاری متوجه سکاندار سابق بورس شد. در این میان میتوان به برخی تبعیضهای خواسته یا ناخواسته در فعالیت بنگاههای بورسی، کُندی توسعه بازار بدهی، متوقف شدن مسیر حذف دامنه نوسان و حجم مبنا و کُند شدن شفافسازی اطلاعات اشاره کرد. گرچه این انتقادات فقط متوجه رئیس سابق سازمان بورس نبود، اما شاید یکی از دلایل استعفای زودهنگام محمد فطانت محسوب شود.
۷ چالش اصلی رئیس جدید
سکاندار جدید بازار سرمایه، معاون اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران بوده و دکترای اقتصاد سنجی و توسعه اقتصادی دارد. وی عضو هیات علمی (دانشیار) و مدیر گروه مدیریت مالی و بیمه دانشکده مدیریت دانشگاه تهران است. شاپور محمدی در شرایطی سکان هدایت سازمان بورس و اوراق بهادار را در دست گرفته که با چالشهای متعددی روبهرو است. اقداماتی که تجربه نشان میدهد اجرایی کردن آنها نیازمند عزمی جدی است.
پس از خروج بورس از رکود در زمستان سال گذشته، بار دیگر وضعیت بازار سهام شرایط نسبتا خنثایی در پیش گرفته که ایجاد زیرساختهای لازم برای تعمیق این بازار را ضروری مینمایاند. مهمترین مسالهای که تقریبا همه کارشناسان بر آن تاکید دارند آن است که سکاندار بورس، وظیفهای در قبال تغییرات شاخص و بازدهی آن ندارد. بهعبارت دقیقتر، اقداماتی که در دورههای قبلی بهمنظور حفظ مصنوعی شاخص سهام انجام میشد به توصیه کارشناسان نباید تکرار شود. بنابراین محمدی باید در نخستین اقدام خود به جای توجه به نوسان قیمتها در بازار سهام بر مسائل بنیادی و زیرساختهای این بازار متمرکز شود. دومین مساله، مواردی است که در حوزه روان شدن معاملات بازار سهام باید به کار گرفته شود. بر این اساس توصیه کارشناسان بر این است که در ادامه گامهای نخستین رئیس سابق، تلاش برای حذف دامنه نوسان و حجم مبنا با جدیت بیشتری انجام شود. موضوعی که باعث افزایش نقدشوندگی و تحلیلپذیری بازار سهام میشود.
شفافیت بیشتر که اخیرا و به ویژه با گسترش شبکههای اجتماعی و بازارگرم شایعات ضروریتر نیز شده است، سومین چالش پیش روی رئیس جدید سازمان بورس محسوب میشود. چالش چهارم که اثرگذاری بسیاری بر رونق اقتصادی و تعمیق بازار سرمایه دارد، تلاش برای توسعه هرچه بیشتر بازار بدهی است که «دنیای اقتصاد» بارها بر لزوم گسترش این بازار تاکید کرده است. ضعف پنجم بازار سرمایه، نبود بازار مشتقه و در واقع ابزارهای پوشش ریسک از جمله ابزار آتی و اختیار (future & option) است. موضوعی که باعث رونقبخشی دائمی در معاملات بازار سهام و افزایش تحلیلپذیری میشود. بهنظر میرسد گامهای نخستین در این خصوص نیز برداشته شده و باید هرچه سریعتر شرایط ایجاد این ابزارها ایجاد شوند که مزایای بیشماری برای این بازار به همراه دارد.
تقاضای خارجیها به دنبال برجام برای ورود به بازار سرمایه ششمین مسالهای است که محمدی با آن مواجه خواهد بود. ایجاد بسترهای مناسب شفافیت، زمینههای همکاری و نزدیک شدن به استانداردهای جهانی یکی از دغدغههای رئیس جدید سازمان بورس است. موضوعی که در دوره قبلی نیز اقدامات مناسبی درخصوص آن صورت گرفته، اما بدون شک نیازمند سرعت بخشیدن در به نتیجه رساندن عملی این اقدامات و تصمیمات است. اما خوان هفتم سکاندار جدید بورس، توسعه عرضی بازار سرمایه است. به این معنا که شرکتها بهصورت واقعیتری خصوصی شوند و علاوهبر افزایش تعداد شرکتهای سهامی، بنگاههای موجود نیز با مشارکت بیشتر بخش خصوصی همراه شوند. بهعبارت دقیقتر، سهام شناور آزاد که طی سالهای اخیر در بورس تهران حدود ۲۰ درصد بوده باید با افزایش مشارکت بخش خصوصی واقعی افزایش یافته و به استانداردهای جهانی نزدیک شود. ضمن آنکه با ایجاد مشوقهای بیشتر زمینه حضور شرکتهای جدید در این بازار فراهم شود.
تغییر آرایش شورایعالی بورس
همچنین در این جلسه ضمن معرفی آقایان موسویان، طالبی، سعدی و محسنی به عنوان اعضای جدید شورا از زحمات آقایان پورابراهیمی، زالی، مقدسیان و خانم فقیه نصیری بهعنوان اعضای سابق که دوره عضویتشان به پایان رسید، تقدیر شد. در عین حال اعضای جدید هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار شامل آقایان محمدی، امیری، فلاح پور، سعیدی و عراقچی توسط شورایعالی بورس منصوب شدند.
۰۷:۲۰:۲۰
روی موضع خود درباره الیاف کربن و اندازهگیری ۳۰۰ کیلو مواد هستهای میایستیم
این عضو تیم مذاکرهکننده هستهای در پاسخ به سوالی دیگری درباره هشدار رهبری به مذاکرهکنندگان و شخص آقای صالحی که گفتند “توقعات طرف مقابل در زمینه الیاف کربن دارای کاربرد در ساخت سانتریفیوژها و اندازهگیری ۳۰۰ کیلو مواد هستهای را مطلقاً قبول نکنید و زیر بار آنها نروید” گفت: هر دو موردی که رهبری فرمودند از موارد عمده بحثهای جاری فنی ماست که با طرف مقابل داریم و به هیچ وجه هم روی این دو موضووع کوتاه نخواهیم آمد. برخی برداشتهای متفاوت میان ما و آنها از برجام در این موارد وجود دارد که این برداشتها متقابل مورد پذیرش قرار نگرفته است؛ ما برداشت آنها را قبول نداریم و در حال بحث هستیم و روی موضع خود خیلی سفت ایستادیم. جزییات بحث در رابطه با این دو مورد را باید از سازمان انرژی اتمی بپرسید اما به طور حتم ما روی موضع خود بر اساس منطقی که داریم و نظر رهبری میایستیم.
امروز فضای دیگری نسبت به آنچه بعد از توافق در منطقه شاهد بودیم را میبینیم
تختروانچی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه وقتی توافق هستهای به دست آمد برخی صاحبنظران منطقهای و بینالمللی بر این نظر بودند که توافقی “تاریخی” به دست آمده است که میتواند ایران را به عنوان یک قدرت در منطقه مطرح کند، از نظر شما بعد از یک سال که از این توافق میگذرد هنوز این تحلیل قابل پذیرش است؟ گفت:
ما در مذاکرات فقط درباره موضوع هستهای صحبت کردیم و بر اساس برجام تحریمهای مرتبط با هستهای لغو و متوقف شد. بعد از اینکه توافق شد فضای جدیدی ایجاد شد مبنی بر اینکه برجام میتواند نویدبخش یک فضای جدید در منطقه باشد. ما درباره بحثهای دیگر صحبت نکردیم اما طبیعی است این مساله خود به خود بر مسایل منطقه و بینالملل تاثیر میگذارد. از سویی ایران همواره خواستار روابط بهتری با دوستان و همسایگانش است و اکنون با برجام ظرفیت بیشتری برای ایفای نقش سازنده در منطقه داریم. اما متاسفانه اقدامات مخالفان برجام فضا را تغییر داد.
وی افزود: سعودیها و رژیم صهیونیستی بیشترین تلاش را کردند تا مذاکرات به نتیجه نرسد و بعد از برجام احساس کردند که کاملا بازی را باختند و اگر برجام باعث شود برای ایران فضای جدیدی ایجاد میشود به معنی این است که فضا برای آنها منفی و محدود میشود. اقدامات آنها فضا را مسموم کرد و الان فضای دیگری نسبت به آنچه بعد از توافق در منطقه شاهد بودیم را میبینیم. آنها سعی دارند ایرانهراسی که با برجام از بین رفت را احیا کنند، اما قطعا این اقدامات شکست خورده و در نهایت روشن میشود که چه کسی در جهت ثبات در منطقه حرکت میکند و چه کشوری در جهت بیثباتی.
بعد از برجام تماسهای ما با کشورهای منطقه زیاد شد
این عضو تیم مذاکرهکننده هستهای در پاسخ به این پرسش که چقدر فکر میکنید با توجه به احتمالات برای مخالفت با برجام در سطح منطقه اقدامات و تلاشهای وزارت امور خارجه قبل و بعد از برجام در توجیه اهداف برجام و خطر نداشتن اثرات آن برای این کشورها کافی و موثر بوده است؟ اظهار کرد: شاید صحبت من نوعی دفاع از عملکرد وزارت خارجه باشد، اما واقعیت این است که حداقل بعد از برجام تماسهای ما با کشورهای منطقه زیاد شد و از طرفی رویکردمان برای داشتن روابط حسنه با کشورهای منطقه را نشان دادهایم، اما کشورهایی هستند در منطقه که احساس میکنند از برجام ضربه دیدند و برای مخالفت با آن هزینه مادی و سیاسی کلان میکنند تا ایرانهراسی که با برجام از بین رفت را دوباره گسترش دهند. البته میتوان گفت که وزارت خارجه میتوانست بهتر عمل کرد اما به لحاظ تعداد و کیفیت رایزنیها با کشورهای منطقه اقدامات زیادی انجام در وزارت خارجه انجام شده است.
تختروانچی خاطرنشان کرد: این طور نیست که همه کشورهای منطقه الان با ایران روابط خصمانه داشته باشند، کشورهایی هستند که سعی دارند در جهت ثبات بیشتر تلاش کنند و تنها دولت سعودی است که رویکرد خصمانه خود را در منطقه با حمایتهایش از تروریسم ادامه میدهد. اگر عربستان رفتار خود را تغییر دهد در آن صورت ما میتوانیم روابط و تعاملات متفاوت با یکدیگر داشته باشیم، هر چند ما نمیتوانیم حادثه منا و و مخالفتها با اعزام زائران به حج تمتع را از یاد ببریم و احقاق حقوق شهروندان خود را نادیده بگیریم.
۰۷:۱۹:۳۲مشکل بانکهای بزرگ مربوط به “پروژههای بزرگ” است
وی خاطرنشان کرد: به طور شفاف و صریح میتوانم بگویم که مشکل بانکهای بزرگ مربوط به پروژههای بزرگ است. بانکهای کوچک و متوسط از عهده پروژههای بزرگ بر نمیآیند. اینکه چرا تا الان مشکل بانکهای بزرگ و تعامل آنها با ایران بعد از شش ماه حل نشده است؛ یک دلیلش ترس بانکهای بزرگ به خاطر تحریمهای اولیه آمریکاست که نگرانند دوباره تنبیه شده و مورد جریمههای سنگین از سوی آمریکا قرار گیرند و اتفاقا ایراد ما به آمریکاییها این است که وقتی در دوران تحریم آن فضای منفی بینالمللی را علیه ایران ایجاد کردند به طوری که حتی در زمینه معاملات دارویی مشکل پیدا کردیم، الان هم موظفند این فضای منفی را بشکنند. آنها (آمریکاییها) یک قولهایی دادهاند اما ما هنوز راضی نیستیم.
اوفک مجوز جامع به بانکهای بزرگ دهد یا تک تک به نگرانی بانکها پاسخ دهد
معاون ظریف در ادامه این گفتوگو در پاسخ به این پرسش که از نظر ایران آمریکا چه کار باید کند که این مشکل از میان برداشته شود؟ گفت: شرکتها و بانکهای خصوصی بر اساس ملاحظاتی که خودشان دارند تصمیم میگیرند چه کار کنند. ما ایرادمان این است که اوفک که مسوول بررسی تعاملات موسسات و شرکتهای بینالمللی با ایران در آمریکا است، باید یک مجوز جامع (General Licence) به آنها بدهد و اگر نمیشود این کار را انجام دهد یا نمیتواند، باید تک تک با بانکها تماس برقرار کند و سوالات و نگرانیهایشان را پاسخ دهد، همچنین این روند نباید زمانبر باشد، بلکه رویکرد و برخورد اوفک برای رفع نگرانی بانکها باید به حل مسایل این بانکها سرعت دهد. ما خواهان آن هستیم که اوفک صریح و سریع وارد کار شود و مشکلات و ابهامات و سوالات را رفع کند تا سریع به نتیجه برسیم. البته آمریکاییها میگویند در دستورالعملها مسایل، ابهامات و سوالا ت را گفتهایم اما حرف ما و بانکهای بزرگ این است که این مقدار کفایت نمیکند.
اوفک در اسرع وقت به سوالات بانکها پاسخ دهد
تختروانچی بدون آنکه نامی از بانکهای بزرگ مورد تعامل با ایران ببرد اظهار کرد: خوشبختانه تماسهای بانکهای بزرگ اروپایی با اوفک برقرار شده است و سوالهایشان هم مطرح شده است اما بحث ما این است که باید به این مسیر سرعت داد. معتقدیم اگر یک بانک بزرگ اروپایی بیاید و همکاری را شروع کند برای دیگر بانکها هم اعتماد ایجاد میشود و فضای نگرانی خود به خود شکسته میشود. این فضا را کسی دیگر جز آمریکاییها نمیتواند بشکند، یعنی اوفک باید در اسرع وقت به سوالات پاسخ دهد و اطمینان دهد کاری که این بانکها میخواهند در تعامل با ایران داشته باشند در چارچوب برجام مشکلی ندارد، هر چند در نهایت تصمیم همکاری با آن بانکهاست.
معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه در پاسخ به این پرسش که بنابراین امکان اینکه اوفک یک دستورالعمل یا مجوز کلی همکاری بانکهای بزرگ با ایران جهت اطمینان آنها از مواجه نشدن با تنبیهات آمریکا صادر کند، منتفی است؟ با بیان اینکه “ما این مساله را نیز با آمریکاییها مطرح کردهایم” افزود: آنها میگویند از آنجایی که جنس کارها و پروژهایی که قرار است بانکهای بزرگ خارجی در آنها مشارکت کنند، متفاوت است صدور چنین مجوزی به طور یکسان سخت است. آنها میگویند نمیتوانیم یک مجوز کلی دهیم، اما فلان بانک سوییسی یا انگلیسی اگر درخواست همکاری با ایران داشته باشد میتوانند مجوز را خیلی راحتتر بعد از انجام بررسیها به آن بانک ارایه کنند.
حرف ما به آمریکاییها این است که روند پاسخ به بانکها نمیتواند طولانی و زمانبر باشد
وی در پاسخ به اینکه ایران انتظار دارد مشکلات بانکهای بزرگ برای تعامل با ایران از سوی آمریکا در چه فاصله زمانی مشخصی رفع شود؟ با بیان اینکه “نمیتوانم زمان دقیقی بگویم” افزود: حرف ما این است که این روند نمیتواند طولانی و زمانبر باشد، بلکه باید این روند را تسریع کنند. ما میگوییم باید اوفک مجوز را به آن بانک بدهد، حالا هر چهقدر که مراودات و گفتوگوها میان بانکهای ایران و بانکهای بزرگ بینالمللی به زمان و شرایط خاص نیاز دارد بحث دیگری است. در عین حال ما تاکید داریم که آمریکا بر اساس برجام باید اجرای موفقیتآمیز آن را تضمین کند.
ما باید میوه اجرای برجام که همان رفع تحریمهاست، بچینیم
این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این پرسش که به نظر میآید اجرای موفقیتآمیز برجام امری قابل تفسیر در توافق است و هر یک از طرفها از آن برداشت متفاوت دارند؟ گفت: در جلسات به طور جدی و علنی گفتهایم که ما باید میوه اجرای برجام را بتوانیم بچینیم که آن هم رفع تحریمهاست. اگر نتوانیم این میوه را بچینیم توافق موفقیتآمیز اجرا نشده است. این خیلی روشن است و وقتی این مساله را در جلسات و ملاقاتها مطرح میکنیم آنها این را به چالش نمیکشند و نمیگویند شما (ایران) اشتباه میکنید. فقط میگویند که ما داریم روی این مساله کار میکنیم، اما این کار زمان میبرد و در حال رایزنی هستند. بنا بر این حرف ما این است که لازم است اوفک به میدان بیاید و خیلی صریح و سریع فضای منفی بینالمللی را بشکند.
وی تصریح کرد: البته الان هم این فضا به نظر ما تاحدودی شکسته شده است؛ اینکه بانکها به غیر از بانکهای بزرگ وارد تعاملات با ایران شدهاند ناشی از شکسته شدن همین فضای بینالمللی است.
توجه ما بر روی اجرای درست و سریع برجام فارغ از تحولات سیاسی داخلی است
معاون ظریف در پاسخ به این پرسش که تا پایان دولت یازدهم یک سال زمان باقی است و آقای روحانی بنا بر نظر تحلیلگران به اجرای مطلوب برجام و لغو صد در صدی تحریمها نیاز دارد از این رو طولانی شدن اجرای مطلوب برجام میتواند به ضرر دولت باشد، گفت: ما در وزارت امور خارجه کار تخصصی خود را دنبال میکنیم تا منافع ملی به بهترین وجه به دست آید. به طور قطع عنصر زمان مهم است. حتی اگر فرض کنیم انتخابات سال آینده نیست و سه سال آینده برگزار میشود باز هم زمان به طور جداگانه در بحث اجرای مطلوب برجام برای وزارت خارجه مهم بود. ما نمیخواهیم منافع ملی را فدای زمان کنیم در عین حال که زمان در رسیدن به منافع ملی برای ما مهم است.
تختروانچی ادامه داد: علاوه بر این اینطور نیست که دولت محترم به دلیل انتخابات پیشرو برخی از مصلحت اندیشیها را انجام داده یا اصولی را کنار بگذارد. ما در چارچوب برجام کارها را جلو میبریم. معتقدیم بحث برجام یک موضوع فراجناحی است و به امنیت ملی ما مربوط است و باید جدای از مباحث انتخاباتی به آن نگاه شود چراکه اساسا موضوعات سیاست خارجی فراجناحی است، البته برخی مواقع هم ممکن است دستخوش سیاسیکاریها شود که باید سعی کنیم از آن اجتناب کنیم. با این حال توجه ما بر روی اجرای درست و سریع برجام فارغ از تحولات سیاسی داخلی است.
منتظریم تا دولت جدید انگلیس آماده کار شود
این مقام وزارت امور خارجه در پاسخ به این پرسش که چرا نشستی که قرار بود با حضور بانک مرکزی ایران، وزارت خزانهداری آمریکا و بانکهای بینالمللی در لندن برگزار شود به تعویق افتاد؟ اظهار کرد: بر اساس آنچه آقای سیف گفتند مشکلاتی پیش آمده است به ویژه در رابطه با بحث برگزیت. از این رو این نشست فعلا به تعویق افتاده است اما انگلیسیها اعلام کردهاند که برای برگزاری این نشست مصمم هستند. همچنین از طرف اوفک و ما نیز این آمادگی اعلام شده است. اما منتظریم تا دولت جدید انگلیس آماده کار شود و این مساله کمی زمان میبرد.
۰۷:۱۷:۳۴معاون ظریف بر این باور است که آن چه رفع تحریمها را با کندی مواجه کرده است مربوط به بانکهای بزرگ است نه کوچک و پیشرفتهای خوبی تا کنون صورت گرفته است. وی اذعان دارد، توازن در تعهدات متقابل بر روی کاغذ وجود دارد اما در عمل با مشکلاتی رو به رو هستیم. این دیپلمات ارشد کشور تاکید دارد که اوفک اگر نمیتواند “مجوز جامع” برای همکاری بانکهای بزرگ با ایران صادر کند باید تک تک و بدون اتلاف وقت ابهامات و مشکلات این بانکها را رفع کند.
مجید تختروانچی در گفتوگو با ایسنا درباره آنچه امروز از سوی برخی از منتقدان مبنی بر رعایت نشدن خطوط قرمز رهبری در برجام مطرح میشود یا گفته میشود طرف ایرانی نتوانسته بر اساس تاکید رهبری توازن لازم را در اقدامات متقابل ایجاد کند؟ گفت: نکتهای که باید به آن توجه کنیم این است که جنس تعهدات ما و طرف مقابل متفاوت است. اگر جنس تعهدات یکی بود میتوانستیم به راحتی مقایسه کنیم البته این به این معنا نیست که ما در طول مذاکرات یا انتهای آن قبول کردیم تعهدات متوازن نباشد، بلکه به ذات تعهدات متفاوت بوده است و ما از ابتدا سعی کردیم در عین اینکه جنس تعهدات متفاوت است، توازن در آنها رعایت شود.
وی ادامه داد: قبل از روز اجرای توافق، ما تاکید داشتیم وقتی شروع به اجرای تعهدات در سایتهای نطنز، فردو، تعداد سانتریفیوژها یا راکتور اراک میکنیم، آنها نمیتوانند دست روی دست بگذارند بلکه باید برخی کارها را انجام دهند و قرار شد تا شورای امنیت قطعنامههای گذشته را در همان مقطع لغو کند، تصمیمگیری درباره تحریمهای اتحادیه اروپا انجام شود و جلسه شورای اروپا تشکیل شود، اما اجرای تصمیم وقتی باشد که برجام اجرایی میشود و همچنین درباره تحریمهای آمریکا قرار شد تا تصمیماتشان را بگیرند و دستورالعملهای اجرایی را لغو یا متوقف کنند. در حقیقت به دلیل تفاوت در جنس اقدامات مجبور بودیم به این نوع رویکرد برسیم.
توازن روی کاغذ وجود دارد اما …
تختروانچی در پاسخ به این پرسش که اما آنطور که انتظار داشتیم گشایشی در رفع و لغو تحریمها مشاهده نشده است؟ اظهار کرد: برای همین است که میگوییم تحریمها روی کاغذ برداشته شده است که این بحث بر میگردد به موضوع توازن که در بالا گفتم؛ یعنی توازن روی کاغذ وجود دارد اما در عمل با اجرایی شدن برجام با مشکلاتی رو به رو شدیم.
از واشنگتن دو پیام متفاوت میآید…
این مقام وزارت امور خارجه افزود: مقداری از این مشکلات بر میگردد به اینکه تحریمهای دیگری هم به جز تحریمهای مرتبط با موضوع هستهای (تحریمهای اولیه آمریکا) وجود دارد که باعث نگرانی برخی موسسات مالی اروپایی میشود که ما هم به آن منتقد هستیم و به آمریکاییها هم این را گفتهایم که آنها بر اساس برجام باید فضای لازم را ایجاد کنند تا این نگرانی رفع شود و از دید ما این کار را انجام نمیدهند. از دید ما از واشنگتن دو پیام میآید؛ یکی از وزارت خارجه آمریکا که میگوید در انجام کارهای بانکی و مالی با ایران هیچ مشکلی وجود ندارد و پیام دوم از سوی اوفک میآید که ناقض پیام اول است.
وی خاطرنشان کرد: در تمام جلساتی که بعد از اجرایی شدن برجام با آمریکاییها در سطح وزیر و معاونان داشتیم بر این نکته تاکید کردیم، پیامی که از سوی آنها میآید نه تنها یک پیام نیست بله این پیام مثبت هم نیست.
این عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان در ادامه به مشکلات دیگر بر سر راه رفع تحریمها پرداخت و گفت: برخی مشکلات دیگر از جمله اینکه ایران سالها از نظام بانکی بینالمللی دور بوده است و این خود به خود مشکلاتی را ایجاد میکند وجود دارد. ما نزدیک به ده سال در تحریم بودیم و در این مدت ارتباط بانکی ما در سطح بینالمللی قطع و در حد صرافی بوده است اما قوانین و مقررات نظام بانکی بینالمللی در این مدت تغییر کرده است و برای رساندن خود به سطح بینالمللی به زمان نیاز داریم. از طرفی مقرراتی درباره پولشویی و مبارزه با تروریسم وجود دارد که اکنون مصوبات آن را تصویب کردهایم، بنا بر این علاوه بر مشکلات اجرا که آمریکا ایجاد میکند برخی مشکلات هم به مشکلات غیر برجامی بر میگردد.
تختروانچی در پاسخ به این پرسش که شما بعد از برجام چندین ملاقات دوجانبه با جان کری داشتید اما به نظر از این دیدارها و رایزنیها نتیجه قابل توجهای به ویژه در رابطه با آنچه بانکهای بزرگ مبنی بر ارایه یک مجوز کلی از سوی وزارت خزانهداری خواستارند، محقق نمیشود؟ با بیان اینکه “ما همه این مباحث را با طرف آمریکایی مطرح کردهایم”، اظهار کرد: از روزی که برجام اجرایی شده است تا الان پیشرفتهای خوبی در زمینه رفع تحریمها و تعاملات بانکی و مالی انجام شده است، هر چند که این پیشرفتها کند بوده است. البته این کندی بعضا مربوط به بانکهای بزرگ است نه کوچک. این طور نیست که الان ما نفت بفروشیم اما هیچ بانکی پول ما را نگیرد، اگر قبلا رابطه کارگزاری نبود و مجبور بودیم از طریق صرافیها کار کنیم، الان دیگر این مشکل وجود ندارد.
۰۷:۱۷:۲۶تازهترین گزارش مراجع رسمی از افزایش تورم نقطه به نقطه در خلاف جهت تورم سالانه حکایت دارد.
به گزارش ایسنا، با وجود ادامه روند کاهشی نرخ تورم در شاخص سالانه، تورم نقطه به نقطه در ماه گذشته با افزایش همراه شده است.
بر اساس گزارش بانک مرکزی، شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری در تیرماه به عدد ۲۴۲.۸ رسید که نسبت به ماه قبل ۰.۸ درصد افزایش یافت. این تغییر نشان میدهد که تورم ماهانه با کاهش ۰.۴ درصدی همراه بوده است.
اما تغییرات شاخص بهای کالا و خدمات نشان میدهد که در تیر ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل، رشد ۸.۱ درصدی داشته که بیانگر رشد تورم نقطه به نقطه در این ماه نسبت به خرداد ماه است. بانک مرکزی تورم نقطه به نقطه خرداد را ۶.۸ درصد اعلام کرده بود.
در عین حال که تورم سالانه به مسیر کاهشی خود در تیرماه نیز ادامه داده و از ۹.۷ به ۹.۲ درصد رسید.
این در حالی است که اخیر مرکز آمار نیز اعلام کرده بود که در کنار کاهش نرخ تورم سالانه از ۹.۵ به ۹ درصد، تورم نقطه به نقطه از ۶.۱ به ۶.۵ درصد افزایش یافته است.
۰۷:۰۹:۵۵ به گزارش خبرگزاری رویترز از واشنگتن ، این اظهار نظر اوباما پس از آن صورت گرفت که ایمیل های کمیته ملی دمکراتیک به بیرون درز کرد و کارشناسان درز این ایمیل ها را به هکرهای روس نسبت دادند.
اوباما در مصاحبه ای با شبکه خبری ان بی سی که روز سه شنبه پخش شد، در پاسخ به این سوال که آیا روس ها سعی خواهند کرد انتخابات هشتم نوامبر را تحت تاثیر قرار دهند یا نه گفت :’ هرچیزی ممکن است . ‘
اوباما گفت : پلیس فدرال امریکا روز جمعه در حال تحقیق در مورد درز بیش از ۱۹ هزار ایمیل کمیته ملی دمکراتیک بود که نشان داد این کمیته از نامزدی هیلاری کلینتون در انتخابات به جای برنی ساندرز رقیب وی حمایت می کند.
اوباما گفت : ‘ من می دانم که کارشناسان این قضیه را به روس ها نسبت داده اند. ‘
وی اظهار کرد :’ آن چه ما می دانیم این است که روس ها سیستم های ما را هک می کنند نه تنها سیستم های دولتی بلکه سیستم های خصوصی نیز مشمول این هک شده اند.
کلینتون که روز سه شنبه نامزدی حزب دمکرات را در کنوانسیون این حزب در فیلادلفیا به دست آورد در این انتخابات در مقابل دونالد ترامپ قرار خواهد گرفت .
اوباما گفت : در کل ، این موضوع که چه انگیزه هایی پشت این درز کردن وجود داشته ، چیزی است که من به طور مستقیم نمی توانم بگویم . آن چه که البته من می دانم این است که دونالد ترامپ مکررا از ولادیمیر پوتین تمجید کرده است.
ترامپ غالبا از رئیس جمهوری روسیه ستایش کرده و وی را یک ‘ رهبر قوی ‘ خوانده است.
اوباما گفت :’ به گمان من ، ترامپ پوشش خبری مطلوبی در روسیه داشته است . ‘
۰۷:۰۸:۵۵ به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری فارس، حزب دموکرات آمریکا در اولین جلسه گردهمایی چهار روزه برای معرفی «هیلاری کلینتون» به عنوان نامزد این حزب در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا سند جامع سیاستگذاری خود را تصویب کرد.
طبق گزارش مجله تایم، در روزهای گذشته ۱۸۷ نفر از اعضای کمیته بررسی این سند برای تنظیم لحن و محتوای آن با یکدیگر بحث و تبادل نظر کردهاند. رهبران حزب دموکرات، روز دوشنبه، سند تصویبشده را «پیشرفتگرا» خوانده و آن را «چشماندازی جسورانه» برای آینده آمریکا در چهار سال آینده دانستند.
سند حزب دموکرات، خط مشیهای این حزب در قبال کشورهای مختلف از جمله ایران و سوریه را نیز مشخص کرده است.
در بخش مربوط به ایران آمده است: «ما از توافق هستهای با ایران حمایت میکنیم، چرا که (این توافق) همانطور که با قدرت اجرا و اعمال میشود، تمامی مسیرهای ایران به سمت بمب را بدون توسل به جنگ از بین میبرد.»
سند سیاستگذاری حزب دموکرات، به علاوه تصریح میکند با دیدگاه دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوریخواه مبنی بر ترک میز مذاکراتی که برنامه هستهای ایران را برمیچیند، مخالف است.
در این سند آمده است: «ما با دیدگاه دونالد ترامپ مبنی بر خروجمان از توافقی که برنامه هستهای ایران را به صورت صلحآمیز برمیچیند، مخالف هستیم.»
سند راهبردی سیاستگذاری حزب دموکرات در ادامه تصریح میکند: «ما کار این دولت (اوباما) برای حصول اطمینان از اینکه ایران هرگز به سلاح اتمی دست پیدا نمیکند را ادامه میدهیم و در صورت انجام چنین اقدامی از سوی ایران، تردیدی برای توسل به اقدام نظامی نخواهیم کرد.»
اعضای حزب دموکرات، تصریح کردهاند با نقش «مخرب ایران در منطقه» نیز مقابله خواهند کرد. این سند، همچنین به استفاده از تحریمها در برابر ایران اذعان کرده است.
«دموکراتها با نقش مخرب ایران در منطقه مقابله خواهند کرد و تحریمهای غیرهستهای را با قوت اعمال و در صورت لزوم آنها را تشدید خواهند کرد.»
اعضای حزب دموکرات، با ایران را «کشور پیشرو در حمایت از تروریسم» خوانده و تهران را به نقض حقوق بشر متهم کردهاند. این سند همچنین تصریح میکند ایران هولوکاست را انکار کرده و برای نابودی اسرائیل تلاش میکند. دموکراتها علاوه بر این ادعاکردهاند «رد پای ایران در تمامی درگیریهای خاورمیانه دیده میشود.»
بخش دیگری از سند سیاستگذاری دموکراتها تأکید میکند: «دموکراتها از فعالیتهای ثباتزدای ایران در منطقه از جمله پشتیبانی این کشور از گروههای تروریستی مانند حزبالله و حماس جلوگیری کرده، با برنامه موشکی ایران مقابله میکنند؛ (دموکراتها) توانمندیهای شریکان در خلیج (فارس) را تقویت و اطمینان حاصل خواهند کرد که اسرائیل همواره توانایی دفاع از خودش را خواهد داشت.»
در بخش پایانی بخش ایران از این سند آمده است: «در نهایت دموکراتها این را میدانند که مردم ایران به دنبال آیندهای روشنتر برای کشورشان و تعامل بیشتر با جامعه بینالمللی هستند. ما از فرصتهای مبادلات فرهنگی، آموزشی و سایر انواع تبادلات با مردم ایران، استقبال میکنیم.»
۰۷:۰۸:۳۰به گزارش خبرنگار بورس خبرگزاری فارس، صبح امروز شورای عالی بورس برای تعیین ۵ عضو هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار تشکیل جلسه داد که در نهایت محمد فطانت با توجه به عارضه قلبی از قبول ادامه مسئولیت در هیات مدیره این سازمان کناره گیری کرد.
بر اساس این گزارش با موافقت اعضای شورای عالی بورس، شاپور محمدی معاون اقتصادی وزیر امور اقتصادی و دارایی به عنوان جایگزین فطانت برای تکیه بر ریاست سامان بورس برای ۵ سال آینده انتخاب شده است.
محمد فطانت نیز به عنوان مشاور وزیر امور اقتصادی و دارایی منصوب شد.
۰۷:۰۸:۱۶به گزارش گروه اقتصاد بینالملل فارس به نقل از رویترز، قیمت نفت در معاملات امروز به علت نگرانیها در مورد به طول انجامیدن توازن دوباره بازار، به کمترین رقم از ماه می رسید و به ۴۴ دلار در هر بشکه کاهش یافت.
قیمت نفت هنوز بیش از ۶۰ درصد از کمترین قیمت ۱۲ سال گذشته برابر با ۲۷ دلار بالاتر است اما این افزایش در واکنش به نشانههایی از پایداری فزونی عرضه کاهش یافت.
قیمت نفت برنت ۳۰ سنت کاهش یافت و بشکهای ۴۴٫۴۲ دلار فروخته شد. نفت برنت تا ۴۴٫۲۸ دلار نیز امروز کاهش یافت که کمترین رقم از ۱۰ می به شمار میرود.
نفت خام آمریکا نیز با ۴۴ سنت کاهش ۴۲٫۶۹ دلار در هر بشکه فروخته شد که کمترین قیمت از اوایل آوریل به شمار میرود.
اولیور جاکوب، تحلیلگر بازار در این رابطه گفت: «در حال حاضر، خوشبینی زیادی در مورد نفت وجود ندارد.» وی توضیح داد حاشیه سود ضعیف پالایش احتمالا بر تقاضا برای نفت تاثیر خواهد گذاشت. «ما مجبوریم اندکی بیشتر برای متوازن شدن بازار صبر کنیم.»
بریتیش پترولیوم، نخستین غول نفتی است که گزارش سه ماهه دوم خود را منتشر و اعلام کرد که کمتر از انتظار سود کرده است و سود حاشیه پالایش، کمترین میزان در ۶ سال اخیر را تجربه کرده است.
۰۷:۰۳:۲۱ اولین روز با رئیس جدید ببنیم چه طعمی دارد …
۰۷:۰۳:۱۰ سلام و صبح شما عزیزان بخیر و شادی