۰۹:۵۳:۴۸ پایان بخش اول اخبار ادامه اخبار مهم در بخش دوم
۰۹:۲۹:۰۸ گروه بورس- همایون دارابی : بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته مجددا در برخورد با سطح مقاومت ۷۸هزار واحدی شاخص کل ناتوان ماند و تن به استراحت داد.
بازار سهام دیروز پس از شروعی متعادل با افزایش عرضهها بهویژه در گروه خودرویی با کاهش تب و تاب و انگیزه خرید معاملهگران مواجه شد. در همین حال دیروز صف خرید پتروشیمی فجر نماد تازهوارد بازار با عرضه سنگین از میان رفت و تمرکز معاملهگران بر این نماد و نماد پالایشگاه بندرعباس که در روزهای اخیر با شایعه افزایش سرمایه شاهد معامله ۱۱۶میلیون سهم همراه بود، از بین رفت تا بازار با کاهش قیمتها مواجه شود.دیروز در نهایت با معامله ۱۲۴میلیون سهم پتروشیمی فجر به ارزش ۲۰۰میلیارد تومان و معاملات پالایشگاه بندرعباس به ارزش ۵۵میلیارد تومان تقریبا ۴۲درصد معاملات بورس در این دو نماد خلاصه شد. در این شرایط نگاهها به سوی روزهای باقیمانده هفته است تا با اعلام نتایج انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری، بازار فرصت رشد مجدد را در ایام باقیمانده سال بهدست آورد.
در بازار دیروز در گروه خودرویی شایعات در مورد بازگشایی نماد سرمایهگذاری رنا واقعیت پیدا نکرد.توقف درازمدت نمادهای خودرویی موجب شده بازار بار دیگر همانند سالهای گذشته با مشکل نقدینگی ناشی از حبس آن در نمادهای خودرویی مواجه شود. در همین حال عدم انجام معامله مالیبل سایپا در روز شنبه نیز بر شایعات در گروه خودرویی افزود.گفته میشود عرضه این بلوک به هفتههای آینده موکول شده است. طبق اعلام قبلی قرار بود شرکت سایپا بلوک ۹/ ۹۹ درصد مالیبـل سـایپا را در معاملهای درونگروهی به شرکت زیرمجموعه یعنی مگاموتور واگذار کند تا این شرکت قادر به انجام افزایش سرمایه شود. این عرضه درحالی به دلایلی انجام نشد که به گفته یکی از مسوولان ناشی از لزوم تکمیل مدارک بوده و طی روزهای آینده نهایی و عرضه این دارایی انجام خواهد شد.
در گروه ساخت محصولات فلزی دیروز رئیس هیات مدیره ماشینسازی اراک از موافقت یک شرکت کرهای برای سرمایهگذاری ۱۰ میلیارد یورویی خبر داد. در گروه حملونقل، مدیرعامل کشتیرانی از اعزام اولین کشتی بعد از ۷ سال به اروپا و اعلام برنامههای جدید این شرکت ۶/ ۱ هزار میلیارد تومانی حاضر در بورس خبر داد. محمد سعیدی در حاشیه دیدار با هیات سنگاپوری گفت: با اجرای برجام تحریمهای کشتیرانی حذف و مقدمات از سرگیری تردد کشتیهای ایرانی به بنادر اروپایی فراهم شده است. بهطوریکه با ایجاد شرکت مشترک کشتیرانی در آلمان و ایتالیا برای پوشش بنادر شمالی و جنوبی اروپا، بعد از ۷ سال اولین کشتی کشتیرانی به سمت اروپا اعزام شده است.
وی ادامه داد: این کشتی حامل محصولات پتروشیمی مورد نیاز کارخانههای اروپایی درحالی طی روزهای آینده به بنادر تعیین شده میرسد که ایجاد خط کشتیرانی از بنادر خلیجفارس و آسیای شرقی به سمت بنادر آمریکای لاتین در حال پیگیری بوده و مقدمات ایجاد خط کشتیرانی به آمریکا برای ماههای آینده فراهم شده است. این مقام مسوول پیشبینی کرد با رفع تحریمهای ایران توسط کانادا، حمل تجهیزات نفتی مورد نیاز کشور نیز توسط کشتیهای ایرانی انجام شود. سعیدی با اشاره به بهکارگیری ۱۶۰ کشتی با ظرفیت ۵ میلیون تن (DWT) در ناوگان کشتیرانی و برنامه توسعه، از مذاکره با سازندگان داخلی و خارجی خبر داد و افزود: هر هفته با ۲ تا ۳ هیات خارجی از شیپیاردهای مختلف دنیا مذاکره میکنیم و علاوه بر این رویکرد حمایت تولید داخل را نیز با هدف فعالسازی صنایع کشتیسازی در دستور کار قرار دادهایم.
در گروه شیمیایی دیروز پلیاکریل ایران بالاخره درخواست افزایش سرمایه بیش از ۱۲۰۰ درصدی از محل مازاد تجدید ارزیابی را ارائه کرد و منتظر دو قدم بعدی شد. درحالی موضوع داغ افزایش سرمایه بیش از ۱۰۰۰ درصدی پلیاکریل ایران از ماههای گذشته مطرح شده اما بینتیجه مانده بود که بعد از توضیح هفته گذشته مدیرعامل این شرکت، درخواست افزایش سرمایه بیش از ۱۲۰۰ درصدی از محل مازاد تجدید ارزیابی ارائه شد. به این ترتیب هیاتمدیره «شپلی» بعد از مصوبه ۲۶ بهمن، گزارش توجیهی این تامین مالی سنگین را به حسابرس ارسال کرده تا درصورت تایید درمرحله اول و سپس صدور مجوز سازمان بورس، آماده افزایش سرمایه از ۱/ ۴۹ به بیش از ۶۳۸ میلیارد و ۲۸۸ میلیون تومان شود.
۰۹:۲۸:۴۳ گروه بورس- سلیمان کرمی: روز گذشته از ۳۷ صنعت بورسی، ۹ صنعت با رشد شاخص مواجه شدند. در این میان، گروه پالایشی و همچنین انبوهسازی به ترتیب بیشترین رشد شاخص را تجربه کردند. با افت بیشتر صنایع بورسی شاهد افت شاخص کل بورس در معاملات دیروز بودیم. در هفتههای اخیر شاهد همگامی شاخص کل با شاخص گروه خودرو بودیم. روز گذشته نیز افت همزمان شاخص کل با صنعت خودرو را شاهد بودیم. از ابتدای زمستان و هم زمان با شروع روند صعودی شاخص در ابتدا شاهد حضور موج عظیم نقدینگی در گروههای لیدر بازار بودیم. در ادامه با نزدیک شدن به حالت اشباع به منظور کسب سود حداکثری شاهد جابهجایی نقدینگی و همچنین ورود سرمایههای جدید به دیگر گروههای بورسی بودیم. در شرایط توقف نمادهای مورد توجه بازار مانند گروه سایپا (از جمله نمادهایی که در روند صعودی شاخص بیشترین توجه را به خود جلب کرده بودند) و همچنین تشدید فضای اصلاحی در کل بازار، به نظر میرسد سودای کسب سودهای پرریسک سوق حجم بالایی از نقدینگی را به سوی دیگر گروه ها، از جمله پالایشی به دنبال داشته است. رشدهای مداوم و بدون اصلاح قیمت سهام، بار دیگر خطر پیشی گرفتن قیمت سهام از سودآوری شرکتها را به وجود آورده است.
صدرنشینی فرآوردههای نفتی در روز منفی بازار
در روز گذشته شاخص گروه فرآوردههای نفتی با لیدری نماد پالایشی «شبندر» با رشد ۵/ ۲ درصدی مواجه شد و رده نخست جدول صنایع مثبت بورسی را به خود اختصاص داد. در روزهای اخیر گروه فرآوردههای نفتی و به خصوص نمادهای پالایشی توجه فعالان بازار را به خود جلب کرده است. در این مدت رشد ۲۷ درصدی قیمت سهام پالایشگاه بندرعباس و همچنین رشد بیش از ۲۰ درصدی قیمت سهام شرکت پالایش نفت اصفهان، شاخص گروه فرآوردههای نفتی را با خود همراه ساخته است. دیروز، با وجود عرضه بیش از ۵۷ میلیون سهم از سوی سهامداران حقوقی در نماد «شبندر»، در پایان معاملات این سهم با صف خرید در سقف قیمتی بازه روزانه مواجه بود. این نماد با حضور بسیار پررنگ حقیقیها در سمت خرید سهام (مشارکت بیش از ۹۲ درصدی این گروه از معاملهگران در سمت تقاضا) به رشد قیمتی روز گذشته خود ادامه داد. در حالی نمادی مانند «شبندر» در مسیر صعودی قرار دارد که این شرکت از انتشار صورتهای مالی عملکرد ۶ و ۹ ماهه خودداری کرده است. طی نامه نگاری شرکت بورس، دلیل عدم ارائه صورتهای مالی از سوی این شرکت همان موضوع سالهای گذشته پالایشگاهیها است. بر این اساس، همچنان شرکتهای پالایشی نسبت به قیمت خرید مواد اولیه و همچنین فروش محصولات که از سوی شرکت ملی پالایش و پخش دریافت میکنند، اعتراض دارند. با توجه به در دسترس نبودن صورتهای مالی این شرکتها و عدم توانایی در ارائه تحلیل از این شرکت ها، به نظر میرسد رشدهای متوالی قیمت سهام در این نمادها تنها با شایعات صورت گرفته و حمایت بنیادی در این سهام مشاهده نمیشود. در این خصوص، هفته گذشته و هم زمان با شروع روند صعودی سهام پالایشی شایعهای درخصوص افزایش سرمایه شرکتهای پالایشی به گوش میرسید که برخی از کارشناسان دلیل استقبال از این نمادها را این موضوع عنوان کرده بود.
پالایش نفت اصفهان بهعنوان نخستین پالایشگاه بورسی در هفته گذشته صورتهای مالی ۹ ماهه و پیشبینی بر اساس این عملکرد را ارائه داد. در روزهای پس از انعکاس کاهش ۲۶ درصدی سود خالص، «شپنا» روند نزولی قیمت را تجربه کرد، در ادامه اما، هجوم سیل عظیم نقدینگی به این نمادها رشدهای پیاپی را به دنبال داشت. در این شرایط، همان طور که در صورتهای مالی «شپنا» مشاهده شد، کاهش سودآوری «شبندر» نیز دور از انتظار نیست. با این حال، چشم دوختن به آینده بلندمدت این سهام در کنار تشکیل صفهای هیجانی خرید و بیتوجهی به عوامل بنیادی و تنها توجه کردن به روند قیمتی گذشته سهم، رشدهای روزافزون قیمت سهام این شرکتها را به دنبال داشته است. بررسی تغییرات قیمتی سهام دو شرکت پالایشی اصفهان و بندرعباس، به ترتیب به رشد ۷۵ و ۷۱ درصدی این دو نماد از ابتدای زمستان اشاره دارد.
رشدهای مداوم و بدون اصلاح منطقی قیمتها در ادامه با موج اصلاحی شدید تر و احتمالا ریزش قیمت سهام مواجه خواهد شد. به این ترتیب، این رشدها میتواند بار دیگر تجربه تلخ برای سهامداران این گروه و ریزشهای قیمتی را به دنبال داشته باشد. در میان نمادهای زیرمجموعه فرآوردههای نفتی، «شبریز» بیشترین رشد قیمتی را تجربه کرد. در نمادهای این گروه شاهد دست به دست شدن بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار سهم از حقوقی به حقیقی بودیم. «شبهرن» نیز بیشترین افت قیمتی را در روند روزانه تجربه کرد.
روز سبز انبوهسازان
شاخص گروه انبوهسازی در معاملات روز گذشته با رشد ۹/ ۱ درصدی رده دوم جدول صنایع صعودی بورسی را به خود اختصاص داد. شاخص این گروه در هفت روز معاملاتی اخیر نیز رشد ۵/ ۴ درصدی را تجربه کرده است. از ابتدای زمستان رشد دسته جمعی صنایع بورسی با خوشبینیهای به وجود آمده درخصوص روند رو به بهبود اقتصاد کشور در سالهای آتی رقم خورد. در این شرایط سایه سنگین رکود بیش از دو ساله بازار مسکن مانع از رشد شاخص گروه انبوهسازی شد. عدم موفقیت شرکتهای انبوهسازی در فروش پروژهها خود در سالیان اخیر تعدیلات منفی شرکتهای این گروه را به دنبال داشته است. به این ترتیب، با رکود بازار مسکن و ساخت و ساز، این شرکتها در رسیدن به سودهای برآوردی ابتدای سال خود موفق نبودند. در این شرایط، بدبینی درخصوص کاهش سود محقق شده این شرکتها نسبت به برآوردهای اولیه همچنان در میان فعالان بازار مشاهده میشود. با این حال، تلاش دولت برای خروج از رکود فعلی مسکن همچنان امیدها نسبت به این بازار و صنایع وابسته بورسی را زنده نگه داشته است. وامهای با سقف ۸۰ میلیون تومان با سپردهگذاری متقاضیان در اواخر خرداد سال جاری در کنار افزایش سقف وام مسکن از محل اوراق تسهیلات بانک مسکن و همچنین انتشار اخباری مبنی بر احتمال تصویب وام ۱۰۰ میلیونی برای مسکن با سودهای کمتر و جذاب تر همگی از عواملی هستند که احتمالا میتوانند موجب رونق معاملات بازار مسکن شوند. نیم نگاهی به چشم انداز اقتصادی کشور و احتمال همگام شدن بازار مسکن با اقتصاد بهعنوان یکی از بخشهای مهم اقتصاد از مواردی است که تور حمایتی از قیمت سهام شرکتهای انبوهسازی را ایجاد کرده است. در روز گذشته نیز به نظر میرسد در شرایط اصلاحی کل بازار توجه معاملهگران به نمادهای انبوهسازی رشد قیمتی سهام این گروه را به دنبال داشت. در این گروه «وساخت» بیشترین رشد قیمتی را در میان هم گروهها ثبت کرد. در این نماد در حالی که ۵ درصد از حجم معاملات خرید را معاملهگران حقوقی به خود اختصاص داده بودند، فروش ۶ درصدی این گروه از معاملهگران را نیز شاهد بودیم.
۰۹:۲۸:۱۸ روه بورس: بورس تهران این روزها دور جدیدی از فعالیت را تجربه میکند که به زعم بسیاری از کارشناسان میتواند به دوران اصلاحات شاخص اطلاق شود. روز گذشته شاخص بورس تهران افت ۴۹۴ واحدی را به ثبت رساند تا بار دیگر به سطح ۷۷هزار واحدی عقبگرد داشته باشد. در همین زمینه «دنیای اقتصاد» در این گزارش به بررسی شرایط بازار از دو منظر بنیادی و تکنیکال پرداخته است. تحلیلگران بنیادی، ابهامات در برخی نمادهای شاخصساز و نیاز حقوقیهای بزرگ به نقدینگی در ماه پایانی سال را از جمله عوامل این اصلاح قیمتی میدانند. از نگاه تکنیکالیستی نیز، سطح ۷۸ هزار واحدی مقاومتی جدی محسوب میشود و در مدت اخیر، رسیدن به این کانال با چرخش قیمتها همراه میشود. با این وجود وضعیت فعلی به معنای ریزش قیمتها در بازار نیست و عمدتا تحت تاثیر نوسانهای مقطعی با توجه به پایان سال صورت گرفته است. با این همه کارشناسان در هر دو بررسی با اجماع نظر، آینده بورس را روشن دانسته که میتواند با فاصله بیشتر از سطح فعلی شاخص نیز همراه باشد.
حرکت شاخص در محدوده نوسانی
در همین زمینه مهدی طحانی، مدیر عامل شرکت مشاور سرمایهگذاری آوای آگاه به «دنیای اقتصاد» گفت: بهطور کلی شرایط اقتصادی و سیاسی کشور نسبت به قبل بهبود قابل توجهی داشته است. انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان در بهترین شرایط ممکن برگزار شد. همچنین، اراده نظام درخصوص بهبود شرایط اقتصادی فراتر از برنامههای مجلس و دولت است که این را میتوان در برنامه اقتصادی دولت درخصوص رشد اقتصادی ۵ درصدی برای سال آینده به خوبی مشاهده کرد. با این تفاصیل شرایط برای رشد بازار سرمایه نیز مناسب است و میتوان کماکان به بهبود شرایط صنایع بورسی در بلند مدت امیدوار بود.
وی در ادامه و درخصوص فشار فروش در روزهای اخیر بیان کرد: بهطور سنتی ماه اسفند همواره برای بسیاری از شرکتها با نیاز به نقدینگی همراه است. یکی از مواردی که به طویل شدن صفهای فروش در این مدت منجر شده است، برنامه تسویه اعتبارات کارگزاریها است که معمولا تا ۱۷ تا ۱۸ اسفند به طول میانجامد. همچنین پرداخت عیدی بازنشستگان از دیگر مواردی است که باعث میشود صندوقهای بازنشستگی برای تامین نقدینگی لازم اقدام به فروش سهمهای خود کنند. از طرفی در گزارشهای پیشبینی سال آینده شرکتها تغییر بسیار محسوسی دیده نمیشود و آمارها حاکی از آن است که شرکتها عموما با یک ضریب کوچک سودسال۹۴خود را افزایش دادهاند.
طحانی در ادامه بیان کرد: جریان بازار به گونهای است که با توجه به رشد گروه خودرو بسیاری از سرمایهگذاران توانستهاند سودهای خوبی دریافت کنند و در این شرایط ترجیح میدهند به شناسایی سود پرداخته و از نوسانات موجود در بازار استفاده کنند. وی در ادامه گفت: درخصوص حجم کم معاملات روزهای گذشته نیز میتوان از توقف نمادهای مهم بهخصوص در صنایع خودرویی نام برد. توقف نمادهایی مانند شرکت سایپا باعث شده تا بسیاری از نقدینگیها قفل شده باقی بماند. در این شرایط یا سهامداران در شرایط انتظاری به سر میبرند یا به فروش سهمهای دیگر خود روی آوردهاند. باید توجه کرد سرمایه گذاران در بازار به دنبال سود هستند و درخصوص تعدد صفهای خرید و فروش سرمایهگذاران بهعنوان معلول و قوانین سازمان علت هستند که چنین شرایطی را برای بورس تهران به وجود آوردهاند. مدیرعامل شرکت مشاور سرمایهگذاری آوای آگاه درخصوص شرایط بازار در روزهای آتی بیان کرد: فرصتها برای سرمایهگذاری در بازار سرمایه بسیار مناسب است. با این شرایط نوسانات فعلی گذرا به نظر میرسد و این امکان وجود دارد که تاپایان سال در مسیر روند اصلاحی با نوسانات حدود ۱۰درصدی نیز همراه باشد.
سایپا، عامل تردید سهامداران
«دنیای اقتصاد» همچنین در گفتوگو با محمد رضا صادقی مقدم، عضو هیات علمی دانشگاه تهران به بررسی تحلیل روند کنونی بورس تهران پرداخت. این کارشناس بازار سهام ریزش روز گذشته شاخص کل بورس را به وضعیت گروه سایپا نسبت داد و گفت: روز گذشته بازار سهام کشور شاهد صفهای فروش سنگینی از ساعات ابتدایی معاملات بود. دلایل عمده این صفوف فروش را باید در بسته شدن نمادهای گروه سایپا و شایعاتی که پیرامون این شرکتها وجود دارد، جستوجو کرد. صادقی مقدم دلایل تاثیر گرفتن بازار از بسته شدن نمادهای سایپا را این چنین تشریح کرد: بازار سهام کشور در تجربه رونق اخیر خود عمدتا توسط شرکتهای مزبور حرکت میکرد و اتفاقا به تبع حرکتهای مثبت در گروه سایپا، دیگر نمادهای گروه خودرویی نیز نوسانات مثبت چشمگیری را تجربه کردند. از این رو بسته شدن نمادهای زیر مجموعه گروه سایپا و شایعات پیرامون آنها از دلایل اصلی حجم کم معاملات بازار سهام کشور در روزهای اخیر است.
این استاد دانشگاه تشریح کرد: از آنجا که هر گونه تغییری در گروه سایپا میتواند ساختار و ترکیب مالی این شرکتها را از خود متاثر کند،به همین دلیل سهامداران پس از بسته شدن نمادهای گروه سایپا مردد شدهاند و تصمیمگیری برای ورود به بازار سهام خود را به بعد از تعیین تکلیف شرکتهای مزبور موکول کردهاند. صادقیمقدم برخی اظهارنظرها که ریزش روز گذشته شاخص کل بورس را به انتخابات مجلس خبرگان و شورای اسلامی نسبت میدهند، نادرست دانست و تشریح کرد: اتفاقا مشارکت بالای مردم در انتخابات و نتیجههای کسب شده که تاکنون از پیروزی تیم حامیان دولت حکایت دارد، اتفاق بسیار خوبی برای صنایع کشور و بورس تهران است، چراکه اصطکاک بین دولت و مجلس در تصمیمگیریها از بین میرود و در نهایت این موضوع به نفع شرکتها و بازار سهام کشور خواهد بود. به هر ترتیب، کارشناسان حوزه اقتصاد و بازار سهام بر یک موضوع اتفاق نظر دارند و آن،چشم انداز روشن بورس تهران به دلیل کاهش ریسک سیستماتیک کشور است، اما به دلایلی در این مسیر شاهد برخی اصلاحات نیز خواهیم بود.
این کارشناس بازار سهام به نوسانات مثبت دو گروه پالایشی و ساختمانی در روزهای اخیر اشاره کرد و گفت: نقدینگی سرگردان روزهای اخیر بازار سهام جذب گروههای پالایشی و ساختمانی شده است. در گروه پالایشی شایعه درخواست تخفیف در نرخ خوراک از شرکت پخش و پالایش سبب جذب نقدینگی شده است، البته به دلیل سیاستهای وزارت نفت این موضوع منتفی به نظر میرسد، اما به هر صورت چشم انداز این گروه در صورت افزایش قیمت نفت و تک نرخی شدن نرخ ارز نیز مانند گروههای دیگر بورسی چشم انداز مناسبی خواهد بود. طبق اطلاعات جدید در مورد شرکت سایپا، گزارش توجیهی هیات مدیره این شرکت به منظور پیشنهاد افزایش سرمایه از مبلغ ۱۷ هزار و ۴۴۳ میلیارد و ۳۰۶ میلیون ریال به مبلغ ۵۳ هزار و ۵۸ میلیارد و ۴۰۷ میلیون سهم معادل ۲۰۰ درصد از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها به منظور الزام قانونی افزایش سرمایه در راستای خروج از شمولیت ماده ۱۴۱ قانون تجارت به تصویب رسید و برای اظهار نظر به حسابرس و بازرس قانونی ارسال شد.
تلاش برای ورود به کانال ۸۰ هزار واحدی
مهرداد خالقی از تحلیلگران تکنیکال بازار سرمایه نیز در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» به بررسی وضعیت بازار و به ویژه شاخص از لحاظ نموداری پرداخت و گفت: به لحاظ نموداری رشد اخیر شاخص کل از حوالی ۶۱هزار واحد تا کنون را میتوان در قالب امواج ایمپالس شمارهگذاری کرد؛ موج یک الیوتی از حوالی ۶۱ هزار و ۱۰۰واحد تا حوالی ۶۳هزار و ۳۰۰واحد پیشروی کرد و سپس موج دوم در قالب یک زیگزاگ بخش عمده این رشد را اصلاح کرده و باعث شده تا دماسنج بازار سرمایه تا حوالی ۶۱هزار و ۳۰۰واحد عقب نشینی کند. وی ادامه داد: با آغاز فصل زمستان گشایشهای سیاسی موجب شد تا شاخص کل بورس وارد موج ۳ الیوتی خود شود و این موج به حدی کشیده شده که حتی تراز ۴۲۳ درصد app را بی اعتبار کرده و شاهد رشد یکسره شاخص تا حوالی ۷۸۵۰۰ – ۷۸۴۰۰ واحد بودیم. خالقی خاطرنشان کرد: تا به اینجای کار نماگر تپیکس ۳ بار در شکست این سطح ناکام بوده و به نظر میرسد در حال حاضر شاخص کل وارد موج ۴ الیوتی شده و در قالب این موج میتواند شکاف ایجاد شده در نمودار را پر کند. به گفته این تکنیکالیست، به نظر میرسد در مقطع فعلی شاخص در قالب موج ۴ بتواند ماکزیمم تا حوالی ۷۵هزار و ۸۰۰ واحد تا محدوده ۷۶هزار واحد اصلاح داشته باشد و پس از آن با شروع موج ۵ الیوتی تلاش خود را برای ورود به کانال ۸۰ هزار واحدی انجام خواهد داد.
در بازار چه گذشت؟
طی معاملات روز گذشته در بازار سهام تهران به رغم ارزش بالای معاملات، شاخص کل بورس با افت ۴۹۴ واحدی مواجه شد و در نهایت در عدد ۷۷ هزار و ۷۳۳ واحد ایستاد. این دومین باری است که شاخص کل برای باقی ماندن در کانال ۷۸ هزار واحد مقاومت میکند. پس از رشد قابل توجه دماسنج بازار از محدوده ۶۱ هزار واحدی تا محدوده فعلی در زمان نسبتا کوتاه کمتر از سه ماه، حال به نظر میرسد که سرانجام توان رشد شاخص تحلیل رفته است. طی هفتههای اخیر شاخص کل چند بار برای فتح کانال ۷۸ هزار واحدی تلاش کرده است، اما هر بار ناکام مانده یا به سرعت از این محدوده عقبنشینی کرده است.
۰۹:۲۵:۴۹ گروه بنگاهها: افزایش سرمایه ۳۳درصدی شرکت نفت پارس در مجمع عمومی فوقالعاده این شرکت تصویب شد. مدیرعامل شرکت نفت پارس در جلسه مجمع این شرکت، با اشاره به روند عملکرد مناسب این شرکت در سال مالی جاری، پیش بینی سود سال آینده را خوب ارزیابی کرد و افزود: با سرمایه جدید پیشبینی میکنیم سود هر سهم تا ۱۰۵ تومان افزایش یابد. حسن وفایی با بیان اینکه در ۹ ماه سال مالی جاری، نفت پارس ۷۵ درصد پیشبینیها را محقق کرده است، افزود: گزارش ۱۲ ماهه را نیز براساس پیشبینیها محقق خواهیم کرد. وی با ابراز امیدواری از اینکه نماد «شنفت» تا پایان هفته باز شود، اظهار کرد: این شرکت افزایش سرمایه ۲۵ درصدی را برای سال آینده در برنامه خود دارد که بر این اساس سرمایه نفت پارس به ۲۵۰ میلیارد تومان افزایش مییابد. وی همچنین با اشاره به اجرای طرحهای توسعهای این شرکت در سال آینده، افزود: افزایش ظرفیت تولید روغن پایه تا ۱۵ درصد با استفاده از خطوط موجود از برنامههای این شرکت است. وفایی، جایگزین کردن روغنهای گروه ۲و ۳ با تولید روغن پایه گروه یک را از دیگر برنامههای «شنفت» عنوان کرد و افزود: تولید روغنهای گروه ۲ و ۳ نیازمند تکنولوژیهای پیشرفتهتری است و در تلاشیم تا ۵۰ درصد روغن پایه گروه یک را در این گروهها جایگزین کنیم. مدیرعامل نفت پارس از انجام مذاکرات با شرکت شل برای آغاز همکاریهای مشترک با رفع تحریمها، خبر داد و افزود: روال مذاکرات در حال انجام است.
۰۹:۲۵:۳۸گروه خودرو: نمایشگاه صنعت خودرو کشور روز گذشته در حالی با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت و ۳۱۱ میهمان خارجی در قالب ۱۲۱ شرکت خودروساز بینالمللی گشایش یافت که نعمتزاده در این مراسم از بررسی تعرفه واردات خودرو طی یکی دو هفته آینده در هیات دولت خبر داد.
محمدرضا نعمتزاده در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی در مورد تعرفه واردات خودرو در سال آینده عنوان کرد که هنوز سیاست خاصی در این مورد اعمال نشده و قرار است موضوع تعرفه واردات خودرو برای سال ۹۵ طی یکی دو هفته آینده در دولت مطرح شود. پیش از این ولیاله افخمی راد، معاون وزیر صنعت از عدم تغییر تعرفه واردات خودرو در سال آینده خبر داده بود. در ادامه وزیر صنعت، معدن و تجارت از ایجاد تحولات اساسی در صنعت خودرو طی سه تا چهار سال آینده خبر داد و عنوان کردکه ادامه فعالیت صنعت خودرو با تولیدات فعلی امکانپذیر نخواهد بود . اما حضور شرکت های چینی در پسا تحریم از دیگر سوالات خبرنگاران بود که نعمتزاده در این زمینه با بیان اینکه در دوران تحریم مراودات ایران با بسیاری از کشورها قطع شده بود، افزود: در این شرایط کشور چین، ایران را همراهی کرد و به همین دلیل سازندگان قطعات خودرو برای تامین نیازمندی کشور بهسمت آنها حرکت کرده بودند نعمتزاده در ادامه تصریح کرد که البته در چین خودروهایی با استانداردهای ژاپنی و اروپایی تولید میشود و در این کشور هم خودرو با کیفیت بالا و هم با کلاس پایین تولید و عرضه میشود. وی اضافه کرد که صرف چینی بودن به معنی نامرغوب بودن کالا نیست و ما باید از تکنولوژی و کالاهای برتر آنها استفاده کنیم. در ادامه صحبت های وزیر با خبرنگاران وی به تغییر وجهه خودروسازی کشور نزد مشتریان تاکید و اظهار کرد که این تغییر وجهه باید به شکلی باشد که مردم به سوار شدن خودروهای داخلی افتخار کنند. نعمتزاده همچنین در مورد مذاکره با شرکتهای خودروسازی خارجی اظهار کرد: با سه یا چهار خودروساز در حال مذاکره هستیم و با شرکت بنز برای خودروهای سنگین به توافق رسیدهایم. وی در پاسخ به این سوال که ظاهرا شرکت بنز شروط وزارت صنعت را برای همکاری با ایران نپذیرفته است، گفت: خیر اینطور نیست و بنز شروط ما را قبول دارد.
۰۹:۱۹:۰۷
گروه بورس کالا، سارا مالکی: بازار فولاد کشور روزهای پایانی سال را در حالی پشت سر میگذارد که نوسان قیمتها در این بازار هر روز اتفاقات تازهای را برای فعالان آن رقم میزند. این نوسان قیمت که بیشتر در بازار میلگرد به چشم میآمد باعث شد تا در هفته گذشته قیمت انواع میلگرد در بازار پس از مدتها سکون در کف، از میانگین هزار و ۱۳۲ تومان در روزهای آغازین ماه جاری به هزار و ۳۷۹ تومان در نخستین روز این هفته برسد. در این مدت قیمت تیرآهن نیز با نوسانی کمتر از میانگین ۵۲۹هزار و ۲۸۵ تومان به ۵۳۲ هزار تومان رسید. اما نوسان شدید در قیمت میلگرد که فعالان بازار علت اصلی آن را «کاهش عرضه از سوی تولیدکنندگان میدانستند»، از روز گذشته روندی نزولی در پیش گرفت تا بازار فولاد از قیمتهایی که کارشناسان آنها را کاذب و غیرواقعی میدانند، فاصله بگیرد.
به عقیده فعالان بازار کاهش عرضه با هدف ایجاد شوک در بازار به منظور افزایش قیمتها از سوی تولیدکنندگان در پیش گرفته شد تا در روزهای پایانی سال تامین نقدینگی آنها برای پرداخت حقوق و مزایای کارکنان تضمین شود. این تحلیل در حالی از سوی فعالان بازار برای افزایش ناگهانی قیمتها مطرح بود که کارشناسان چند عامل دیگر را نیز در افزایش ناگهانی قیمتها دخیل میدانند. اما رشد ناگهانی قیمتها در بازار فولاد تحت تاثیر عرضه سبد میلگرد و تیرآهن ذوبآهن اصفهان در بورس کالا که در شنبه و یکشنبه گذشته رخ داد، روندی نزولی در پیش گرفت. بر این اساس فعالان بازار روزهای آینده بازار فولاد را با کاهش قیمتها همراه میبینند.
شنبه گذشته ذوبآهن اصفهان ۱۰۰ هزار تن سبد محصولات شامل تیرآهن سنگین، نبشی و میلگرد سنگین در بورس کالا عرضه کرد که تمام این عرضه با معامله همراه شد. این سبد که با قیمت هزار و ۱۹۵ تومان در بورس کالا عرضه و معامله شد چیزی حدود ۱۳۰ میلیارد تومان برای کارخانه عرضهکننده آن نقدینگی به همراه داشت که کارشناسان این حجم از فروش و تزریق نقدینگی را اتفاقی خوب ارزیابی میکنند. همچنین روز گذشته نیز یک سبد میلگرد ۱۲ تا ۳۲ –A3 از سوی ذوبآهن اصفهان با قیمت هزار و ۸۰ تومان عرضه شد که با احتساب مالیات بر ارزش افزوده با قیمتی برابر با ۱۱۸۰ تومان در حجمی ۳۰ هزار تنی در بورس کالا معامله شد.
مدیر بخش فلزات یک کارگزاری در بورس کالا در رابطه با معاملات صورت گرفته در دو روز یاد شده با اشاره به این نکته که این حجم از معاملات هم برای فروشنده و هم برای خریدار منافعی به همراه داشته، میگوید: این حجم از معامله در آستانه سال نو ارزنده است و علاوه بر اینکه فروشنده میتواند به واسطه آن حقوق و مزایای روزهای پایانی سال را به کارکنان خود بدهد، برای خریدار نیز مزیت سرمایهگذاری و کسب سود در آیندهای نه چندان دور به همراه دارد. علیاصغر بهرامی با تاکید بر این نکته که رشد قیمتهایی که در بازار رخ داد ثبات ندارد و به زودی شاهد بازگشت آنها خواهیم بود، میگوید: در حال حاضر اجناسی که خریداری میشوند از انبار شرکتها خارج میشوند و به انبارهایی دیگر منتقل میشوند زیرا در حال حاضر نه در بخش دولتی و نه در بخش خصوصی هیچ پروژهای در حال کار نیست، بنابراین کاملا طبیعی است که رشد قیمتها در روزهای گذشته تحت تاثیر ایام پایانی سال بوده و دوام چندانی نخواهند داشت. از نگاه بهرامی کسانی که امروز از بورس کالا خرید میکنند این پیشبینی را دارند که اواخر نیمه اول در سال آینده بازار رو به بهبود میرود، بنابراین آنها از حالا خود را برای تحرکات بازار در روزهای میانی سال آینده آماده کردهاند.
بازار به منطق خود باز خواهد گشت
همانطور که در ابتدا اشاره شد، فعالان بازار ریشه افزایش ناگهانی قیمتها در بازار فولاد را در کاهش عرضه از سوی تولیدکنندگان جستوجو میکنند، این در حالی است که کارشناسان این تحلیل را تماما تایید نمیکنند. یک کارشناس صنعت فولاد در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» عقیده دارد «اگرچه تولیدکنندگان مسیر صادرات را در پیش گرفتهاند اما با توجه به عرضههایی که شاهد آن هستیم و همچنین موجودیهایی که در واحدهای تولیدی و بازار وجود دارد، نمیتوان علت اصلی افزایش قیمتها را در این ناحیه جستوجو کرد.» این کارشناس در ادامه میگوید: جو ناشی از روزهای پایانی سال، زمزمههای افزایش تعرفه واردات، کاهش سود بانکی و همچنین رشد قیمتهای جهانی از جمله عواملی هستند که دست به دست یکدیگر دادند تا بازار فولاد با جهش قیمت همراه باشد. او در ادامه میگوید: عواملی که از آنها یاد شد، به خصوص کاهش نرخ سود بانکی طی روزهای گذشته توانستند تمایل به خرید را در میان فعالان بازار افزایش دهند. به این ترتیب به نظر میرسد با کاهش نرخ سود بانکی، بسیاری از افراد سرمایههای خود را از بانکها که زمانی محلی امن برای کسب سود بود خارج کرده و آن را وارد بازار کنند، دست کم افزایش حجم معاملات محصولات فولادی در روزهای گذشته آن هم در شرایطی که پروژههای عمرانی با تحرک همراه نبودهاند چنین نتیجهای را به ذهن متبادر میکند.
اما این کارشناس صنعت فولاد در ادامه گفتوگوی خود با تاکید بر این نکته که عرضه از سوی تولیدکنندگان کم نشده است و موجودی نیز به اندازه کافی وجود دارد، میگوید: حتی اگر فرض را بر این بگذاریم که عرضه کم شده است، موجودیها به قدری زیاد هستند که مشکلی در این زمینه ایجاد نشود. این کارشناس با غیرمنطقی ارزیابی کردن رشد قیمتهای اخیر میگوید: در حالتی خوشبینانه روندی که در روزهای گذشته در بازار فولاد جریان داشت نهایتا تا فروردین ادامه خواهد یافت و اگر بخواهیم نگاهی منطقی به آن داشته باشیم تا هفته آینده قیمتها به حالت عادی باز خواهند گشت. حال اگرچه رشد ناگهانی قیمتها برخی فعالان بازار را با چالشهایی همراه کرده است، اما نگاهی به پیشبینی فعالان بازار و همچنین کارشناسان صنعت فولاد نشان میدهد که حباب ایجاد شده در بازار فولاد دوام چندانی نخواهد داشت. این پیشبینی در شرایطی به واقعیت نزدیکتر میشود که به نظر میرسد فاصله قیمتی محصولات فولادی که در بورس کالا عرضه شدهاند با قیمتهای بازار، بتواند تعادل را به قیمتهای بازار بازگرداند.
کارشناسان نیز با اشاره به فاصله قیمتهای بورس کالا و بازار عقیده دارند وجود این فاصله به روشنی نشان میدهد که بازار رشد ناگهانی قیمتها را نپذیرفته است زیرا در غیر این صورت عرضههای بورس کالا با فاصلهای کمتر از قیمتهای بازار به خریداران ارائه میشد. به این ترتیب به نظر میرسد در روزهای آینده بازار فولاد منطق خود را بازیابد و با فاصله گرفتن از جو روانی حاکم بر روزهای پایانی بتواند از قیمتهای کاذبی که در روزهای گذشته شاهد آن بودیم فاصله بگیرد. اما از نگاه کارشناسان با توجه به شرایط فعلی بازار و بیشتر نشدن تقاضا، حتی اگر فرض را بر ممنوعیت واردات به واسطه افزایش تعرفهها نیز بگذاریم، قیمتها در بازار نباید چیزی بیش از ۱۲۰۰ تومان باشد.
۰۹:۱۸:۴۸ با افزایش تعاملات بینالمللی انتظار میرود که فضای بانکی ما و تکتک صنایع از جمله بخش آهن، فولاد، پتروشیمی، نفت و گاز و خودرو، روشنتر و مثبتتر شود و کمتر تحلیلگری هست که در آن تردید داشته باشد؛ اما بین تحلیلگران در زمان اثرگذاری آن اختلاف نظر وجود دارد. به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، دبیرکل کانون نهادهای سرمایهگذاری، پیشبینیها درخصوص جهشهای بزرگ در بازار سرمایه را تا قبل از عید نوروز واقعبینانه ندانست.بهروز خدارحمی گفت: چشمانداز بازار سرمایه در آینده بسیار مثبت است اما اینکه افرادی انتظار دارند تا پایان اسفند جهشهای آنچنانی داشته باشیم، با واقعیتهای موجود همخوانی ندارد.
وی درخصوص تاثیر نتایج انتخابات اخیر بر بازار هم گفت: هنوز نتایج قطعی انتخابات اعلام نشده، بنابراین در زمان فعلی قضاوت درخصوص این تاثیر شتابزده است؛ با این حال کلیتی که هیچ تردیدی در آن نیست این است که در بدترین شرایط و صرف نظر از اینکه منتخبان از کدام جریان سیاسی باشند، باز مجلس دهم با دولت یازدهم همراهتر و هماهنگتر خواهد بود.دبیر کل کانون نهادهای سرمایهگذاری در ادامه، با رد هرگونه اثر آنی متغیرها بر بازار گفت: وقتی قرار است ما در فضای بینالمللی از سال آینده تعاملات جدیتری داشته باشیم، محیط و متغیرهای تحلیلی متفاوت خواهد بود اما متاسفانه این موضوع را برخی تحلیلگران در محاسبات خود لحاظ نمیکنند.وی گفت: در اینکه آن تعاملات بینالمللی ارمغانهایی برای صنایع ما خواهد داشت، شکی وجود ندارد.
ولی باید بپذیریم که بازار و تحلیل قطعا با قبل متفاوت است، رقبا و مشارکتکنندگان متفاوتند و سطح تحلیل نیز متفاوت از قبل است.خدارحمی با اشاره به اینکه تاثیر اخبار مثبت تاکنون به درستی به بازار منتقل شده است، اظهار کرد: با این وجود، کمتر کسی است که دقیق محاسبه کرده باشد روان شدن تعاملات بینالمللی و ورود فلان سرمایه خارجی به فلان صنعت، چند ریال بر EPS شرکتها اثر میگذارد و این اثر تا چه زمانی خواهد بود.وی در پاسخ به این سوال که با توجه به اقبال بازار به ساختمانیها در یکی دو روز اخیر این اتفاق تا چه حد به اخباری همچون موافقت اصولی بانک مرکزی با وام ۱۰۰ میلیونی بستگی دارد، گفت: وزارت مسکن و شهرسازی بهطور خاص عزم خود را برای رونقبخشی به این صنعت جزم کرده و این حمایت هم کوتاهمدت نبوده است؛ چه از بابت افزایش تسهیلات و چه از نظر پیشبینیهای خوشبینانهای که برای آینده بازار میشود و طبیعتا اینها اثر خود را خواهد گذاشت. دبیرکل کانون نهادهای سرمایهگذاری افزود: رشد بازار مسکن همیشه به شکل سنتی در کشور ما به معنی رونق گرفتن حواشی و اطراف آن و به نوعی کسب و کارهای متعدد بوده است. منتهی در شرایط حاضر و با توجه به اولویتها به نظر میرسد که با دید کوتاهمدت نمیشود به سراغ این بخش رفت.خدارحمی در عین حال تصریح کرد: تکان خوردن بازار مسکن و املاک و مستغلات همیشه در کشور ما اعداد و ارقام نجومی را نیاز داشته و بعید است صرفا با خبرها و مشوقهای فعلی بشود بر این بازار بزرگ تاثیر چندانی گذاشت، بنابراین کسانی باید به این سمت بروند که نگاه بلندمدت داشته باشند.
۰۹:۱۸:۲۷سحر نمایشی: به نظر میرسد بازار فلزات پایه داخلی در روزهای پایانی سال جاری به جنب و جوش افتاده و براساس گفته کارشناسان، قیمتهای داخلی طی روزهای اخیر بیشتر تحتتاثیر نرخ ارز قرار گرفته است. بر این اساس قیمت مس در معاملات روز یکشنبه بورس کالای ایران با افزایش حدود ۳۰۰ تومانی در هر کیلو نسبت به آخرین معامله در هفته گذشته مواجه شد. این در شرایطی است که بهای این فلز سرخ در بازارهای جهانی روز جمعه گذشته افزایش یافت و به ۴ هزار و ۶۸۱ دلار در هر تن رسید. البته به گفته معاملهگران افزایش نرخ این فلز در بازارهای داخلی به دلیل میانگین مثبت هفتگی مس در بورس لندن و بهای نرخ ارز بوده است. بر این اساس معاملات روز گذشته بورس کالای ایران نیز در تالار صنعتی با روند صعودی همراه شد و افزایش نرخ بیش از یک درصدی را نسبت به معامله قبلی تجربه کرد. از سویی میزان تقاضای محصولات مسی در این تالار معاملاتی نسبت به هفته گذشته بهخصوص برای کاتد شرکت صنایع ملی مس افزایش یافته بود، بهطوری که به گفته یکی از کارشناسان حوزه فلزات پایه دلیل این رشد تقاضا پیشبینی برای افزایش قیمتها به واسطه افزایش تقاضای چین در بازارهای جهانی بوده است. البته این در شرایطی است که برخی دیگر از کارشناسان رشد تقاضای کاتد را ممنوعیت فروش این محصول در بازار آزاد میدانند و معتقدند این موضوع از واسطهگری دلالان بازار به میزان قابلتوجهی کاسته است.
به این ترتیب، روز یکشنبه ۹ اسفند ماه، بورس کالای ایران شاهد معامله حدود ۵ هزار تن انواع مس بود که در این میان ۲ هزار و ۵۰۰ تن مس کاتد شرکت ملی صنایع مس ایران راهی تالار معاملات شد. این شرکت همچنین ۲ هزار تن مس مفتول را در این روز عرضه کرد. از دیگر محصولات میتوان به ۱۴۰ تن سولفور مولیبدن و ۱۸ تن کنسانتره فلزات گرانبها اشاره کرد.علاوه بر این، ۲۷۰ تن مس مفتول شرکت صنایع تولیدی دنیای مس کاشان نیز در این روز روی تابلوی معاملات رفت. بر این اساس، مس کاتد شرکت ملی مس با قیمت ۱۵ هزار و ۷۴۳ تومان در هر کیلو به فروش رسید که نسبت به هفته گذشته افزایش ۲۵۹ تومانی را تجربه کرد. کل عرضه برای این محصول ۲هزار و ۵۰۰ تن بوده درحالیکه میزان تقاضای ۲ هزار و ۵۴۰ تن برای این محصول ثبت شد، همچنین مفتول مس شرکت ملی مس نیز با قیمت ۱۶ هزار و ۴۸۷ تومان عرضه شد که نسبت به آخرین معامله، رشد ۲۵۹ تومانی در قیمت پایه را در هر کیلو به ثبت رساند. کل عرضه برای این محصول ۲ هزار تن بوده است، درحالیکه تقاضاکنندگان خواستار ۵۴۰ تن از این محصول بودهاند.
مفتول مس شرکت دنیای مس کاشان نیز در این روز با قیمت پایه ۱۶ هزار و ۵۴۲ تومان عرضه شد که نسبت به آخرین عرضه در هفته گذشته، افزایش ۲۵۹ تومانی در هر کیلو را تجربه کرد. کل عرضه برای این محصول ۲۷۰ تن بود که با میزان تقاضا برابری میکرد. از سوی دیگر این فلز سرخ هم اکنون در بازار آزاد با قیمت ۱۷هزار تومان در هر کیلو به فروش میرسد که نسبت به شنبه گذشته افزایش ۳۰۰ تومانی داشته است. از طرفی در بازار آزاد نیز اگرچه در مقایسه با هفتههای گذشته قیمتها مثبت به ثبت رسید، اما همچنان فروشندگان در انتظار رشد قیمتها هستند، بهطوری که با وجود افت و خیز نرخ این محصولات در بازارهای جهانی تلاش برای رشد قیمتها در بازار غیررسمی همچنان وجود دارد. در این میان قویترین پیشبینی این است که اگر نوسان مثبت قیمت ارز در روزهای پایانی سال جاری ادامه پیدا کند، احتمال دارد روند صعودی قیمتها در بازار داخلی این محصولات هم ادامهدار باشد، چراکه در هر صورت بخشی از این نوسانات بازار جنبه روانی دارد، اما موضوع دیگری که وجود دارد این است که بسیاری از کارشناسان قیمت نفت را هم صعودی پیشبینی کرده و معتقدند با توجه به پارامترهای موجود رشد بیشتری را هم تجربه خواهد کرد.
۰۹:۱۵:۴۳ در حالی هفتههای ابتدایی سال ۲۰۱۶ برای تولیدکنندگان سنگ آهن امیدوارکننده بود و سنگآهن در محدوده ۵۰ دلاری قرار گرفت که خبرها از کاهش قیمت ۸۹/ ۱ دلاری سنگآهن در بازارهای چین حکایت دارد. به گزارش اقتصادنیوز، در حالی طی سه هفته اخیر مسیر قیمت سنگآهن ایران خوشبینانه بود که این صعود قیمت پس از ماهها نزول صورت گرفته بود و قرار گرفتن شاخص قیمت سنگآهن ایران در محدوده ۵۰ دلاری بسیاری از معدنکاران سنگآهن را خوشحال کرده بود. کاهش تقاضای سنگآهن به دلیل افزایش عرضه فولاد توسط چین در کنار کاهش قیمت تمام شده استخراج سنگآهن در شرکتهای بزرگ استرالیایی و برزیلی مدتهاست که رقم خورده است.
با این حال چند هفتهایست که متال بولتن قیمت شاخص سنگآهن ایران را پس از ماهها نزول با افزایش اعلام کرده است. در هفتهای که گذشت متالبولتن شاخص قیمت سنگآهن ایران را با ۳۳/ ۴ دلار افزایش ۱۷/ ۴۷ دلار اعلام کرد. این اتفاق معدنکاران حوزه سنگآهن را دوباره امیدوار کرده بود، در حالی که برخی بر این باورند تا زمانی که سنگآهن ۵۰ دلار را رد نکند، فضای سرمایهگذاری در این حوزه کاملا امن نیست. از سویی قائممقام انجمن فولاد و معدن خبر از کاهش ظرفیت تولید سنگآهن داده و پیشبینی کرده است در سالهای آینده به دلیل موانع تجاری صادرات فولاد افزایش پیدا نخواهد کرد، ضمن اینکه به نظر نمیرسد رونق زیادی در بخش مسکن و ساختوساز این کشور نیز مطرح باشد چراکه در حوزه ساختوسازهای جدید چین افول ۱۴درصدی را شاهد بوده است.
۰۹:۱۴:۳۲ گروه بازرگانی: محسن جلالپور، رئیس اتاق بازرگانی ایران روز گذشته در کانال رسمی تلگرامی خود از سه سفر مهم رئیسجمهوری ایران به همراه هیاتهای اقتصادی به پاکستان، عراق و اتریش خبر داد. وی در این باره نوشت: «رئیسجمهور روحانی هفته دوم فروردین ماه سه سفر مهم در پیش دارد. ما هم چند روزی است که سخت سرگرم برنامه ریزی برای اعزام سه هیات بزرگ اقتصادی برای همراهی با هیات سیاسی عالی رتبه ایرانی هستیم.»
وی در این نوشته، به تجربه موفق سفر ایتالیا و فرانسه اشاره کرده و چنین نوشته است:« این سفر انتظارات را بالا برده است. سخت کار میکنیم تا نماینده لایقی برای بخش خصوصی ایران باشیم. چون روزهای پایان سال است و کارها و ملاقاتهای روزانه زیادی پیش رو است، دغدغه بیشتری برای ساماندهی سفر دارم.»
وی در توضیح سه سفر رئیسجمهوری نوشت: «رئیسجمهوری ابتدا در سفری یک روزه به پاکستان میرود. همسایه پر جمعیت شرقی که با وجود فرصتهای فراوانی که دارد، از بازار بزرگش غفلت کردهایم. آنگاه به عراق میرویم. به سرزمین عزیز عتبات عالیات. عراق اولین بازار صادراتی ماست که با کاهش اقبال دولت، مردم و تجارش به کالاهای سعودی و ترک، فرصتهایی بزرگ فراروی ما گشوده است. هیات اقتصادی عراق مهمترین بخش کار ما خواهد بود. سومین مقصد وین است. پایتخت کشور اتریش که نزدیکترین دوست اروپایی ما است. اتریشیها در تحریمهای جنگ تحمیلی و تحریمهای اخیر، رفتاری مسوولیتپذیر داشتند و احترام و اعتماد بنگاههای ایرانی را به دست آوردهاند. آنها اعتبار تجاری خود را بازیچه سیاست نمیدانند. ما با اتریشیها کارهای زیادی داریم. من توصیه سفیر اتریش در مورد یک بازدید حرفهای از دستاوردهای شهر وین را پسندیدم. وین امسال شهر اول جهان شده است.» جلالپور ادامه داد: «در این هیاتها برای اولین بار در تدارک همراه ساختن بخشهای جدید اقتصادی هستیم. اقتصاد آکادمی و گردشگری سلامت دو نمونه از این همراهان جدید هستند.»
۰۹:۱۴:۱۳ دنیای اقتصاد: معمای احتیاط سرمایهگذاران در ورود به بازار ایران چیست؟ ارزیابی برخی از فعالان اقتصادی حاکی از آن است که فرآیند طولانی تصمیمگیری و بوروکراسی موجود در مقابل سرمایهگذاران، تورم مقررات، نگرش مدیران دولتی نسبت به بخش خصوصی، سیاستهای نامناسب ارزی، چابک نبودن سازمان سرمایهگذاری خارجی و بعضا اختلاف سلیقهها در بدنه دولت از جمله مشکلات ساختاری در مسیر جذب سرمایهگذاری در کشور است. از سوی دیگر فعالان اقتصادی معتقدند که برنامه دولت برای نرخ ارز و روند کاهش نرخ تورم، همچنین نگرانی سرمایهگذاران اروپایی از تحریمهای آمریکا، سه عامل تعلل سرمایهگذاران محسوب میشود.
گروه صنعت و معدن: چرا سرمایهگذاران در بستن قرارداد آن هم در شرایطی که تحریمهای بینالمللی علیه ایران لغو شده است، احتیاط میکنند؟ یک دیدگاه این است که فرآیند تصمیمگیری و بوروکراسی موجود در مقابل سرمایهگذاری در ایران چنان طولانی است که بعضا برخی از میانه راه منصرف میشوند. تورم مقررات از دیگر دستاندازها در مسیر سرمایهگذاری است. دیدگاه دیگر نگرش مدیران دولتی نسبت به بخش خصوصی را مانعی بر سر راه سرمایهگذاری ارزیابی میکند. سیاستهای نامناسب ارزی، چابک نبودن سازمان سرمایهگذاری خارجی، اختلاف سلیقهها در بدنه دولت و… از دیگر عواملی است که سد راه سرمایهگذاری در کشور است. در ادبیات اقتصادی، سرمایهگذاری بهعنوان یکی از منابع رشد اقتصادی محسوب میشود. بخش صنعت بهعنوان موتور رشد اقتصادی و محل انباشت دانش از اهمیت ویژهای برخوردار است. از آنجا که سرمایهگذاری توان تولید و رشد بلندمدت بخش صنعت را تعیین میکند، بنابراین بررسی آن حائز اهمیت است. به همین دلیل هشتمین نشست ستاد اقتصادی پساتحریم اتاق تهران که با حضور رضا ویسه، معاون هماهنگی و نظارت معاوناول رئیسجمهور برگزار شد، به موضوع سرمایهگذاری در شرایط پساتحریم اختصاص یافت. مطالبه اغلب فعالان اقتصادی در این نشست، تغییر نگرش مدیران دولتی نسبت به بخش خصوصی بود. اما ویسه معتقد است که تغییر نگرش مدیران زمانبر است.
ضرورت انقلاب اداری
به گزارش اتاق تهران، در ابتدای این نشست مهدی جهانگیری، رئیس ستاد اقتصادی پساتحریم گفت: پس از موفقیت دستگاه دیپلماسی در دستیابی به توافق هستهای، بخش خصوصی برای آنکه بتواند در دوران پساتحریم نقش سازندهای ایفا کند، این ستاد را ایجاد کرده و در جلسات مختلف نحوه اثرگذاری در این دوران را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. وی افزود: در ماههای گذشته، هیاتهای بسیاری به ایران سفر کردهاند و به سرمایهگذاری در ایران علاقه نشان دادهاند. اما اگر شرایط به گونهای تسهیل نشود که این تمایل به سرمایهگذاری اجرایی شود، این فرصت نیز از دست خواهد رفت. جهانگیری گفت: این اعتقاد وجود دارد که فرآیند تصمیمگیری و بوروکراسی موجود در مقابل سرمایهگذاری در ایران چنان طولانی است که بعضا طرفهایی که خواهان سرمایهگذاری در ایران بودهاند، از میانه راه منصرف شدهاند. رئیس ستاد اقتصادی پساتحریم با بیان اینکه بخش خصوصی انتظار دارد دولت اقبال بیشتری نسبت به این بخش نشان دهد، گفت: برای دستیابی به نتایج مطلوب از دوران پساتحریم، لازم است انقلاب اداری رخ دهد. وی با اشاره به تعدد مجوزها در بخشهای مختلف از جمله بازار سرمایه گفت: مقرراتزدایی و حذف فرآیندهای دستوپاگیر در کارگروههایی که بدون حضور نمایندگان بخش خصوصی و صرفا با حضور دولتیها تشکیل میشود، راه به جایی نمیبرد. جهانگیری در ادامه از ضرورت کوچکسازی دولت سخن گفت و افزود: بخش خصوصی تا زمانی که در معرض آزمون قرار نگیرد، بزرگ نمیشود.
سه سوال کلیدی سرمایه گذاران
در ادامه محمد لاهوتی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و رئیس کنفدراسیون صادرات، به نشست اتاق تهران و سفرای برخی کشورهای اروپایی اشاره کرد و گفت: سفرای این کشورها در آن نشست، پرسشهایی را مطرح کردند که بخش خصوصی نیز هنوز پاسخ این پرسشها را نمیداند. بخش خصوصی هنوز نمیداند تصمیم دولت برای نرخ ارز چیست و دولت نرخ تورم را چگونه میخواهد کاهش دهد. ضمن آنکه مشخص نیست نگرانیهایی که سرمایهگذاران اروپایی از تحریمهای آمریکا دارند، چگونه برطرف خواهد شد. وی افزود: دولت همانگونه که از ضرورت سرمایهگذاری خارجی سخن میگوید باید به جذب و صیانت از سرمایهگذاریهای داخلی نیز اهتمام بورزد. همچنین کاوه زرگران، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران به روند ورود هیاتها به ایران اشاره کرد و گفت: به رغم اقبالی که سرمایهگذاران خارجی به ایران نشان دادهاند، هنگامی که به ایران سفر میکنند، دچار سردرگمی میشوند. وی با اشاره به اعمال برخی محدودیتهای آنی توسط وزارتخانهها، این تصمیمات را مخل سرمایهگذاری دانست و خواستار پایان دادن به این وضعیت شد.
حمیدرضا صالحی، دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران گفت: یکی از نقاط ضعف این دولت، تعدد مراکز تصمیمگیری و عدم برخورداری از برنامه استراتژیک است. علی سنگینیان، رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران به جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد سایر کشورها اشاره کرد و گفت: نگاهی که این کشورها به بازار سرمایه دارند، در ایران وجود ندارد. جالب است بدانید که حدود ۶۵ درصد سهم بازار سرمایه استانبول به سرمایهگذاران خارجی اختصاص دارد. چرا در ایران از این ظرفیت استفاده نمیشود؟ مقررات سخت و دستوپاگیری در ایران وجود دارد، این در حالی است که پیشبینی شده و این انتظار وجود دارد که در دوران پساتحریم، منابع خارجی وارد ایران شود. وی افزود: منابع خارجی اگر وارد ایران شود، عمدتا به صنایع نفت و پتروشیمی اختصاص خواهد یافت یا بهصورت مستقیم، منجر به خریداری شدن سهام برخی شرکتها خواهد شد که در هر دو روش مشکلاتی در قوانین کشور وجود دارد. وی چالاک نبودن سازمان سرمایهگذاری خارجی را یکی از مشکلات جذب سرمایه برشمرد و گفت: عدم شفافیت مقررات و قوانین و برابر نبودن شرایط سرمایهگذاری داخلی و خارجی از دیگر مشکلات جذب سرمایه در کشور است؛ ضمن آنکه سرمایهگذاران خارجی حتی برای گشودن حساب بانکی در ایران نیز دچار مشکل خواهند شد. سنگینیان با بیان اینکه، کمتر از یک درصد بازار سرمایه ایران به خارجیها اختصاص دارد، گفت: اگر علاقهمند به جذب سرمایههای خارجی هستیم باید شرایط را تسهیل کنیم.
اختلاف سلیقه در تیم اقتصادی
محمد اتابک، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران با اشاره به اینکه فرصت پسابرجام میتواند به سرعت از دست برود، گفت: در این شرایط اختلاف سلیقه تیم اقتصادی دولت میتواند سیستم اقتصاد را فلج کند. وی همچنین گفت: چالشهایی که بانکها و نظام بیمه برای بخش خصوصی ایجاد میکند، به مثابه سدی میتواند در مقابل سیاستهای اقتصادی دولت باشد. حامد واحدی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز گفت: در دوران پسابرجام آیا بخش خصوصی همچنان پیمانکار دست چندم پروژههای دولت خواهد بود یا دولت، میدان را برای بخش خصوصی خواهدگشود؟ وی همچنین با اشاره به اینکه حذف مجوزهای زاید به درازا کشیده است،گفت: شایسته است، دولت شفافیت را محور فعالیتهای خود قرار دهد. حمیدرضا آصفی، عضو ستاد اقتصادی پساتحریم اتاق تهران با اشاره به اینکه فرصتهای پیش آمده همیشگی نخواهد بود، گفت: مشکلاتی که در عرصه سیاسی و بینالمللی برای ایران ایجاد شده است، تمام نمیشود، بلکه مدام در حال تغییر است؛ فرصت پسابرجام فرصت خوبی است؛ اما میتواند دستخوش کارشکنیهای بیرونی شود. مانند اینکه مناقشات هستهای برطرف شد اما کشورهای همسایه، مواضعی علیه ایران اتخاذ کردند. وی با بیان اینکه باید به فکر ساختن آیندهای بلندمدت باشیم، گفت: در چنین شرایطی باید به بخش خصوصی توجه بیشتری صورت گیرد و برای تحقق این امر باید تفکر مدیران تغییر کند.
تغییر رفتارها زمانبر است
در ادامه این نشست، رضا ویسه، معاون هماهنگی و نظارت معاون اول رئیسجمهوری خطاب به فعالان اقتصادی گفت: از سالهای نخست انقلاب تاکنون این اختلافنظر که جایگاه بخش خصوصی و دولت در اقتصاد کجاست، وجود داشته است. این اختلاف بیش از آنکه متوجه امور اجرایی باشد به تفکر افراد باز میگردد. وی به این نکته اشاره کرد که تغییر نگرش مدیران دولتی نسبت به بخش خصوصی، یک شبه اتفاق نمیافتد و تغییر رفتارها زمانبر است. ویسه در مورد حذف مجوزهای زاید نیز گفت: معاون اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی، اعلام کرده که حدود ۶۷۰ مجوز برای حذف شدن شناسایی شده و به رغم آنکه حذف این مجوزها به دستگاههای دولتی ابلاغ شده، این مجوزها هنوز پابرجاست. اما این فرآیند آغاز شده و به نتیجه خواهد رسید. وی با اشاره به آنچه حاضران این نشست درباره الزامات سرمایهگذاری در ایران مورد اشاره قرار دادند، گفت: با وجود ریسک کشوری ایران در رتبهبندیهای بینالمللی، سرمایهگذاری خارجی به راحتی میسر نخواهد شد. باید از تجربیات سایر کشورها استفاده کرد و در این میان بخش خصوصی باید نقش پیشاهنگ را ایفا کند و جاده را برای سایر سرمایهگذاران صاف کند. ویسه به این نکته نیز اشاره کرد که به موجب برنامه ششم توسعه مقرر شده است، در تمام پروژههای عمرانی که زیرساختی است، دولت پولی را بهعنوان یارانه اختصاص دهد و بخش خصوصی آن را اجرایی کند. وی پیشنهاد کرد که موارد مطرح شده در این جلسه، بهصورت مکتوب در اختیارش قرار گیرد تا آنها را در کارگروههای اقتصاد مقاومتی مطرح کند و البته از آنچه تاکنون در این کارگروهها به تصویب رسیده به اتاق گزارش دهد. جهانگیری نیز در پایان این نشست گفت: لازم است در حوزه پاکسازی مقررات اقدامی اساسی و بنیادین ایجاد شود؛ زیرا با رویههای کنونی توفیقات زمانبر است. وی افزود: اتاق تهران آمادگی دارد پیشنهادهای خود را تنظیم و ارائه کند یا کارگروههای مشترک تشکیل دهد. به هر ترتیب باید مدلی طراحی شود که شرایط برای تحقق رشد ۸ درصدی و جذب سرمایهگذاری خارجی و داخلی سرعت یابد.
۰۹:۰۹:۴۰
دنیای اقتصاد: سخنرانی رئیسجمهور کشور صلحدوست اروپا در دانشگاه تهران در آخرین روز سفرش به ایران که تحتعنوان «درسهایی از مدل اقتصادی سوئیس» انجام شد، رهنمودهایی برای تولید ثروت و توسعه اقتصادی به سبک این کشور ارائه کرد. اهمیت سخنان یوهان اشنایدر امان در بخشی از سخنان خود او بارز بود؛ جایی که تاکید کرد که کشور او ۱۵۰ سال پیش، فقیرترین کشور اروپا بود. تاکید بر نهادهای فراگیر اقتصادی و سیاسی، از مهمترین قسمتهای سخنرانی رئیس کنفدراسیون سوئیس در صبح یکشنبه بود. به باور او، برای رسیدن به توسعه پایدار اقتصادی، باید متوجه بود که رشد اقتصادی نتیجه فعالیت نهادهای پویا است. به تعریف او، نهادهای فراگیر، سازمانهایی هستند که نوآوری، سرمایهگذاری شرکتهای خصوصی، بهره بردن عمده شهروندان از استعدادهای خود و مشارکت در فعالیتهای اقتصادی را تشویق میکنند. او همچنین نهادهای تکثرگرا را کلید وجود نهادهای اقتصادی پایدار دانست. رئیسجمهور سوئیس در بخشی دیگر از صحبتهای خود، بر اهمیت نظام مدارس، دانشگاهها، پژوهش و حمایت از نوآوری تاکید کرد؛ اما مهمترین بخش سخنرانی او، جمعبندی عوامل بنیادین موفقیت سوئیس بود که اینگونه فهرست شد: قوانین مناسب کار، مشارکت اجتماعی و سرمایهگذاری در نظام آموزشی.
گروه بازار پول: رئیسجمهوری سوئیس گرچه در سخنرانی صبح یکشنبه خود در دانشگاه تهران بر دشوار بودن تقلید از مدل اقتصادی این کشور تاکید کرد، سه راهکار درازمدت را که میتوانند برای هر کشوری مفید واقع شوند، ارائه کرد. یوهان اشنایدر آمان که در واقع ریاست شورای فدرال سوئیس را بر عهده دارد روز گذشته در سالن علامه امینی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران سخنرانیای با عنوان «درسهایی از مدل اقتصادی سوئیس» ارائه کرد که با استقبال دانشجویان روبهرو شد. اشنایدر در ابتدا با اشاره به عدم اطمینان اقتصادی در جهان، به لزوم متنوع شدن اقتصادها پرداخت. رئیسجمهوری سوئیس با اشاره به اینکه ۷۶ درصد اقتصاد سوئیس مربوط به بخش خدمات است، گفت کشورهایی که نرخ تخصص خدمات پایینی دارند، نسبت به شوک اقتصادی ضعیف هستند. دیگر عاملی که او برای قدرت اقتصاد سوئیس عنوان کرد، توانایی کشور او در انتقال و نگهداری پولهای خارجی بود. او که در بخشی از صحبتهایش شرایط خوب اقتصادی کشورش را با آمار و ارقام بیان کرده بود، همچنین گفت که واحد پولی این کشور یعنی فرانک از نیرومندترین ارزهای جهان است و این در حالی است که حجم بانک مرکزی این کشور نسبتا کوچک است.
در اهمیت نهادهای فراگیر
رئیسجمهوری سوئیس با اشاره به ساختار سیاسی سوئیس که در آن نهادهای مختلف از اهمیت بالایی برخوردارند، گفت: در نظام تصمیمگیری سوئیس به نظرهای بومی، منطقهای و ملی اولویت بالایی داده میشود. اشنایدر افزود: اگرچه فرآیند تصمیمگیری در سوئیس در برخی موارد هزینهبر و زمانبر است، اما این مسائل ثبات و انعطاف دموکراسی ما را تضمین میکنند. در اینجا بود که اثر تنوع اقتصادی همزمان با فدرالیسم در موفقیت سوئیس در دهههای گذشته مورد تاکید قرار گرفت. او افزود: «برای رسیدن به توسعه درازمدت اقتصادی، رشد اقتصادی باید نتیجه نهادهای پویا در نظر گرفته شود. اثبات شده کشورهای دارای نهادهای متعدد اقتصادی و سیاسی از نظر تولید ثروت تفاوتی با کشورهای دارای نهادهای فراگیر ندارند. نهادهای فراگیر، سازمانهایی هستند که نوآوری و سرمایه گذاری شرکتهای خصوصی را تشویق میکنند. همچنین نهادهایی هستند که عمده شهروندان را به بهره بردن از استعدادهای خود و مشارکت در فعالیتهای اقتصادی ترغیب میکنند. سیاست داخلی در این فرآیند اهمیت دارد و حضور نهادهای تکثرگرا، کلید وجود نهادهای اقتصادی پایدار و فراگیر است.
لزوم کمک سیاسی
او ادامه داد: «سوئیس نمونه کشوری با نهادهای دموکراتیک و تکثرگرا است. در مورد نهادها باید متوجه ریشههای ثبات سیاسی یعنی کارآمدی دولتها و کیفیت خدمات عمومی بود. دولت باید سیاستهایی را اجرایی کند که توسعه بخش خصوصی و مفهوم نهادها را ارتقا دهد. کنترل فساد، حقوق مالکیت و سادگی کسبوکار از جمله مهمترین شاخصهایی هستند که نظام اقتصادی سوئیس را توسعه دادهاند. این مدل اقتصادی بدون همکاری ویژه دانشگاهها، نظام آموزشی و تمایل ما به مشارکت در پژوهشها و نوآوری بینالمللی ناقص میماند.» او با اشاره به نام چند موسسه آکادمیک سوئیس گفت: «دانشگاههای ما به نتایجی رسیدهاند که در جهان مورد احترام هستند و توانستهاند تاثیر قابلتوجهی در توسعه و موفقیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی این کشور داشته باشند. جریان آزاد متخصصان در این نظام مهم است و نظام آموزش سوئیس از متخصصان با توانایی بالا استفاده میکند. البته که نهادهای باکیفیت، آموزش خوب و دموکراسی کارآمد هرگز نمیتوانند اقتصاد بازار را برای همیشه از وقوع بحران دور کنند، اما میتوانند قدرت تطبیق جامعه با این بحرانها را افزایش دهند.»
از پژوهش تا نوآوری
رئیسجمهوری سوئیس سپس به وضعیت سوئیس در دوره بحران و کاهش عمدی ارزش فرانک برای پایین نگه داشتن ارزش یورو و همچنین بحران بانکی و مالی پرداخت. او با اشاره به برخی از چالشهای متعدد پیش روی اقتصاد جهان و سوئیس در دوره رکود، سلامت اقتصاد سوئیس را عامل عبور این کشور از بحران دانست. اشنایدر معتقد است که سوئیس سیاستهای تحقیقی و آموزشی خود را بر پایههای درستی بنیان کرده و همین امر بوده که تشخیص مسیر درست را ممکن کرده است.اشنایدر گفت: «من به آنچه در سوئیس بهدست آوردهایم، افتخار میکنم اما ایران مسیر خاص خود را پی خواهد گرفت و باید همین کار را بکند. آنچه من در دو روز گذشته دیدهام و افرادی که با آنها صحبت کردهام، من را نسبت به نتایج این سفر خوشبین کردهاند و من ارادتمندانه، بهترینها را برای آینده این کشور و مردم الهام بخشش آرزومندم.»
جمع بندی رئیس جمهور
اما شاید مهمترین بخش از سخنرانی یوهان اشنایدر آمان، جمعبندیای بود که سه عامل موفقیت اقتصادی سوئیس را برمیشمرد: «ما سه عامل را با یکدیگر ترکیب میکنیم. ما قانون کار لیبرال را با آنچه مشارکت اجتماعی خوانده میشود ترکیب میکنیم و نظامی بسیار نزدیک به بازار و بخشهای مختلف کسبوکار ایجاد میکنیم. بعد این دو مقوله را با بهترین نظام پژوهش و نوآوری جهان ترکیب میکنیم.» یکی از جالب توجهترین اشارات او نیز در همین بخش گفته شد: «۱۵۰ سال پیش، ما فقیرترین کشور اروپا بودیم، اما حالا وضعیت کاملا متفاوت است و ما بیشترین سرمایهگذاری را در نظام مدارس، تحقیقات و نوآوری انجام میدهیم. ما در اینجا مذاکرات خوبی داشتهایم و به این نتیجه رسیدهایم که دو کشور فلسفه و برنامههای مشابهی دارند.»روند توسعه سوئیس ترکیب این سه عامل را در دهههای گذشته و یاری عوامل دیگر را در دهههای قبل از آن به وضوح نشان میدهد. سوئیس که پس از جنگ داخلی حدودا یک ماهه، در سپتامبر سال ۱۸۴۸ قانونی اساسی فدرالی متاثر از قوانین آمریکا و انقلاب فرانسه را به تصویب رساند، از سال ۱۸۴۷ تا ۱۹۱۴ بهشدت به توسعه خطوط راه آهن خود پرداخت و بعد شاهد رونق ساعتسازی شد. صنعتی شدن سوئیس در بخشهای دیگر ادامه پیدا کرد و بانکداری که از نیمههای قرن نوزدهم بخش مهمی از اقتصاد این کشور شده بود در قرن بیستم نماد این صنعت در جهان شد. از میانههای قرن نوزدهم، صنعت گردشگری نیز رو به رشد گذاشته بود. این روندها سوئیس را آرامآرام تبدیل به یکی از بهترین اقتصادهای جهان کرد تا در نهایت بیطرفی سیاسی این کشور در جامعه بینالملل، تضمینکننده حفظ دستاوردهای گذشته و آوردههای تازه شود.
حاشیههای یک سخنرانی
دانشجویانی که صبح یکشنبه برای شنیدن سخنرانی رئیسجمهوری سوئیس گرد هم آمده بودند، بیش از مقامات، برای امضای تفاهمنامههای دانشگاهی دست زدند. با اینکه در پایان سخنرانی یوهان اشنایدر آمان دانشجویان و حضار دیگر او را به شدت تشویق کردند، هنگام امضای سه تفاهمنامه دانشگاهی میان ایران و سوئیس، زمان و هیجان تشویقها آشکارا بیشتر بود.
در حاشیه سخنرانی رئیسجمهوری سوئیس که با حضور محمد فرهادی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری انجام شد، تفاهمنامههایی بین دانشگاه تهران و دانشگاه زوریخ، بین دانشگاه تهران با دانشگاه BTHو میان دانشگاه علوم پزشکی تهران و موسسه تکنولوژی لوزان امضا شد.
پس از پایان سخنرانی، تنها فرصت پرسیدن یک سوال از سوی یکی از دانشگاهیان فراهم شد که پرسش او مبنی بر چگونگی حرکت سوئیس به سمت سوسیالیسم با تعجب رئیسجمهوری این کشور همراه شد. او در جواب گفت که وقتی فرد لیبرالی مانند من از مشارکت اجتماعی میگوید، منظور این نیست که سوئیس به آن سو حرکت میکند.
عبارت رئیسجمهوری برای یوهان اشنایدر آمان چندان دقیق نیست. او رئیس کنفدراسیون است، رئیس شورای فدرال سوئیس که ۷ عضو دارد و توسط مجمع فدرال برای تنها یک سال انتخاب میشود.
اشنایدر سیاستمدار و سرمایه دار ۶۴ ساله سوئیسی است که در حزب آزاد دموکراتیک عضویت دارد.
رئیس کنفدراسیون سوئیس توسط رئیس دانشگاه تهران و وزیر امور تحقیقات و فناوری مورد تقدیر قرار گرفت و تابلویی از لوگوی دانشگاه تهران و کتابی از مشاهیر ایرانی به رسم یادبود به وی تقدیم شد.
۰۹:۰۹:۰۶ گروه دیپلماسی: محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در گفتوگویی اختصاصی با «ایسنا» به احتمال انجام مذاکره با آمریکا در حوزههای دیگر غیر از هستهای پرداخت و گفت منتظریم ببینیم آیا آنها به توافق و تعهدات خود پایبند هستند یا ملاحظات دیگری بر سیاستهایشان حاکم است، این مساله است که تعیین میکند آیا مقامات عالی کشور در آینده منافع ملی را در این میبینند که گفتوگوی دیگری با آمریکا در حوزه دیگری صورت گیرد یا خیر. او همچنین از دلایل تعویق مذاکرات در وین همزمان با حضور ناگهانی سعود الفیصل وزیر خارجه وقت عربستان به محل مذاکرات و گفتوگوهایش با جان کری وزیر خارجه آمریکا پرده برداشت و گفت در آن زمان یک بحران ناخواسته، دو، سه ماهی توافق را عقب انداخت.
در ادامه این گفتوگو، ظریف درباره احتمال همکاریهای ایران و آمریکا فراتر از بحث هستهای و پس از برجام گفت: «مذاکرات تمام شده است، اما اجرای برجام هنوز تمام نشده است. ایران قسمت اول تعهداتی را که باید انجام میداد اجرا کرده است. هم تعهدات ما مستمر است، هم تعهدات طرف مقابل و لازم است این تعهدات به شکلی اجرا شود که ایجاد اعتماد کند و برجام را معنیدار کند.» او افزود که قسمت مربوط به تعهدات ایران مشخص است و آژانس راستیآزمایی کرده و در حال انجام است. تعهدات طرف مقابل اما نیازمند به حضور همراه با اراده سیاسی آنها است. یک وقت حضور و انجام تعهدات برای رفع تکلیف است و ایجاد اعتماد نمیکند. مثلا باید برخی دستورات اجرایی را برای رفع تحریمها صادر میکردند که این کار انجام شده است اما یک وقت است که باید نشان دهند واقعا به اجرای توافق متعهد هستند.
منتظر حرکت موثر آمریکا هستیم
او در ادامه مصاحبه با اشاره به شکسته شدن فضای تحریمها علیه ایران گفت: «از آنجا که تحریمها در یک مقطع زمانی طولانی اعمال شده بود و اکنون شکسته شده، برای اینکه شرکتها و بانکها بتوانند در فضای پسابرجام ورود پیدا کنند، نیاز است که طرف آمریکایی با یک حرکت موثر فضای ایرانهراسی را که برخی گروهها خارج از ایران تلاش دارند کماکان به آن دامن بزنند، بشکنند و این ملاک آزمایش ما خواهد بود که آیا واقعا آمریکاییها قصد دارند به تعهداتشان با حسننیت عمل کنند یا اینگونه عمل نخواهند کرد.» به گفته رئیس دستگاه دیپلماسی، تاکنون روی کاغذ به تعهدات عمل شده است و در اجرا هم اقدامات خوبی صورت گرفته است از جمله سوئیفت. اما هنوز در زمینه توقف تلاشها برای حفظ تحریم روند کند است. آمریکاییها باید برای حذف موانع روانی تحریمها جدیتر وارد میدان شوند. ما کماکان منتظریم ببینم آمریکا در تعهدی که کرده جدی است یا فقط میخواهد رفع تکلیف کند. رئیس دستگاه دیپلماسی کشور تاکید کرد که علت اینکه هنوز با آمریکاییها مذاکره میکنیم از جمله در حاشیه اجلاس مونیخ یا لندن به همین دلیل است.
رفع بیاعتمادی
همچنین ظریف درباره احتمال مذاکره ایران و آمریکا درباره مسائلی فراتر از بحث هستهای با تاکید بر بیاعتمادی مردم ایران به آمریکا که بیاعتمادی عمومی است، به نظرسنجی دانشگاه مریلند در این رابطه اشاره کرد و گفت: «در این نظرسنجی اکثریتی از مردم ایران از برجام حمایت میکنند ولی اکثریت بالاتری نسبت به آمریکا بیاعتماد هستند. بنابراین آمریکا برای رفع بیاعتمادی باید اقدام کند.» وزیر امور خارجه در این رابطه اینگونه توصیه کرد: «اول باید حرفهایی که برخی مقامات غیرمسوول آمریکایی میزنند و باعث نگرانی مردم و مقامات عالی ما میشود، متوقف شود. دوم از حرفهای تبلیغاتی خودداری کنند و اقدامات اجرایی جدی در اجرای تعهداتشان انجام دهند؛ صدور دستورالعمل صرف در رفع تحریمها کفایت نمیکند، باید اطمینان یابند که دستورالعملها اجرایی میشود و کسی خلاف آن اقدام نمیکند و اینها ملاکهایی است که ما در آینده از حرف تا عمل آمریکاییها را میسنجیم که آیا آنها به توافق و تعهدات خود پایبند هستند یا ملاحظات دیگری بر سیاستهایشان حاکم است، این مساله است که تعیین میکند آیا مقامات عالی کشور در آینده منافع ملی را در این میبینند که گفتوگوی دیگری با آمریکا در حوزه دیگری صورت گیرد یا خیر.» او ادامه داد: «من فکر میکنم کلید این موضوع همانطور که رئیسجمهوری گفتند در واشنگتن است و آمریکاییها هنوز باید برای تبدیل بیاعتمادی مردم ایران به اعتماد، تلاش کنند.»
حلوفصل کلی مسائل با آمریکا ممکن نبود
در ادامه این مصاحبه از ظریف پرسیده شد که آیا بهتر نبود در خلال مذاکرات هستهای راجع به مسائل دیگر چون بحث موشکی نیز مذاکره شود تا دیگر بهانهای دست طرف مقابل نداشته باشیم، که وزیر خارجه پاسخ داد: «حتما اگر حلوفصل کلی داشتیم، این معضلات نبود. اما شرایط ما، نوع روابط ما با آمریکا و مدل رفتاری آمریکا در ۳۷ سال گذشته امکان این را فراهم نمیکرد که با آمریکا به یک حلوفصل کلی برسیم. ما موضوع هستهای را که یک موضوع دشوار و ویژه بود انتخاب کردیم و الان توپ در زمین آمریکاییها است که نشان دهند با اجرای جدی برجام در ارتباط با ایران تابع واقعیات هستند یا فشار یا تعریفی از منافع که با واقعیات خارجی در تعارض است. ما رفتار آمریکا را فعلا در حوزه برجام مشاهده میکنیم، چون در سایر حوزهها با آمریکاییها معاملهای نکردیم که از آنها توقعی داشته باشیم و بالعکس و درمورد هر کدام از کشورها سیاستهای خود را دنبال میکنیم.»
ادعاهای موشکی آمریکا قابل قبول نیست
همچنین ظریف در تکمیل توضیحاتش گفت که تصمیم ایران برای مذاکره صرفا بر سر موضوع هستهای بهخاطر بیاعتمادی است که به آمریکا وجود دارد و موضوعات دفاعی ارتباطی به بحث هستهای ندارد و به همین دلیل اجازه ندادیم این موضوعات وارد برجام شود. رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: «آمریکاییها خودشان بارها گفتهاند، موضوع موشکی نقض برجام نیست. این درحالی بود که در گذشته براساس قطعنامه ۱۹۲۹ ادعا میکردند که آزمایشهای موشکی ما نقض این قطعنامه است.» او با اشاره به قطعنامه ۲۲۳۱ و ادعاهای آمریکاییها درباره موشکهای ایرانی تاکید کرد: «در قطعنامه ۲۲۳۱ به موشکهایی که با قابلیت حمل کلاهک هستهای طراحی شدهاند، اشاره شده است در حالی که هیچ یک از موشکهای ما به این منظور طراحی نشدهاند، بنابراین اشاره و ادعای آمریکاییها قابل پذیرش نیست و خلاف است.» او تاکید کرد که با وجود مسائلی که وجود دارد اما هیچ خدشهای به برنامه موشکی، تامین قطعات و موارد لازم برای بحثهای دفاعی وارد نمیشود.
۰۹:۰۸:۵۰ مسئولان جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید دارند که می خواهند با عربستان مذاکره کنند و اختلافات را پایان دهند و در حل بحران های منطقه ای و مشکلات دو طرف با یکدیگر همکاری کنند. اما در عین حال به شدت از سیاست های عربستان انتقاد می کنند و از موضع گیری سعودی ها که با مواضع ایران تناقض دارد، ابراز تنفر می کنند. سیاست هایی که به درگیری سیاسی مستقیم و درگیری با واسطه نظامی منجر می شود. بارزترین انتقاد ایران به عربستان این است که این کشور با اسرائیل که دشمن درجه یک عرب ها و همه مسلمانان است، روابط گسترده ای دارد.
اما در دیدارهایی که محتوای آن ها قابل نشر نیست، امیدی به بهبود روابط تهران و ریاض نیست و زمینه برای گفتگو با عربستان وجود ندارد و انتظار نمی رود که عربستان از دعوت ایران برای گفتگو اجابت کند. چرا که عربستان قبل و بعد از جنگ علیه یمن و قبل از فاجعه منا که بسیاری از مسلمانان در آن جان باختند، همه دعوت ها برای گفتگو با ایران را رد کرد این در حالی بود که دیدارهای محدودی بین دو کشور وجود داشت. این نپذیرفتن ها دعوت ها به طور غیر مستقیم بود و در یکی از سفرهای اخیر محمد جواد ظریف به کشورهای حاشیه خلیج فارس آشکار شد و وی از آمادگی برای سفر به عربستان و گفتگو در مورد تحولات منطقه ای و بین المللی از جمله توافق مربوط به انرژی هسته ای خبر داد. اما به طور ناگهانی از این دیدار صرف نظر کرده و همان روز اطلاعاتی در دسترس بود و در سفر اخیر خود به تهران مطمئن شدم که ظریف خواستار ملاقات با عبدالله بن عبدالعزیز شده بود ولی با این درخواست موافقت نشد بلکه به ظریف گفتند که تنها می تواند با سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان دیدار کند. فاجعه منا هم نتوانست مسئولان سعودی را وادار به گفتگو با ایران کند در حالی که ایران دعوت به تشکیل کمیته تحقیق برای بررسی اسباب و ابعاد حادثه کرده بود و اگر عربستان به این خواسته هم جواب مثبت می داد اما باز هم زمنیه ورود به گفتگوها فراهم نمی شد.
در دوران ملک عبدالله مسئولی در حزب الله لبنان سعی می کرد ویزای حج به اماکن مقدس در سعودی را دریافت کند. یکی از مسئولان دیپلمات و کنسولگری با او تماس گرفت و از او استقبال کرد و خطاب به او گفت: خود را از میهمان “دیوان پادشاهی” بدان. در ابتدا مخالفت می کرد اما در نهایت با اصرار طرف مقابل قبول کرد. سخنانی بین او و نائب رئیس دیوان در گوشه ای رد و بدل شد. نائب رئیس دیوان پادشاهی گفت: عربستان می خواهد روابط خود با ایران را تلطیف کند. در این کشور دو گروه هستند یکی پادشاه و دیگر اطرافیان بندر. پادشاه با این کار موافق است. فرایند طبیعی در این رابطه صورت گرفته و معاون حزب الله لبنان، شیخ نعیم قاسم و محمد فنیش، وزیر مشاور در امور پارلمان لبنان و نماینده حزبالله، بعد از دیداری که در تهران با مقامات ایرانی داشتند، به عربستان رفتند، اما نتیجه ای نداشت.
دلایل رد این دعوت توسط عربستان جه بود؟ این سوالی است که مسئولان ایرانی از ناظران و تحلیلگران منطقه ای می پرسند. جواب من به این سوال از دو یا سه جهت است: اطرافیان بندر بن سلطان بدون مطالعه و آگاهی به سوی مسکو حرکت نکردند مگر بعد از موافقت ملک عبدالله با این اقدام و سعی می کنند مسکو را با خود علیه ایران همراه کنند و سیاست های خصمانه سعود فیصل در برابر سوریه و بلندپروازی های منطقه ای اش، نشان دهنده دشمنی آشکار وی با ایران است در حالی که او از نزدیکان بندر بن سلطان نیست.
دوم: عربستان و به ویژه قبل از توافق هسته ای قانع نشده بود که ایران واقعا و صادقانه می خواهد گفتگو کند. از سوی دیگر عربستان به این باور رسیده بود که ایران سعی می کند آن را با خود متحد کند تا به این وسیله از آمریکا امتیاز بیشتری بگیرد و همراهی عربستان با ایران باعث می شود که ریاض، حمایت آمریکا را از دست بدهد.
اما جواب سوم: ریاض قبل از توافق هسته ای ایران و آمریکا و تبدیل شدن ایران به قدرتی که حجم و نقش کشورهای منطقه را محدود می کند، هرگز با تهران گفتگو نمی کرد. عربستان با پادشاه جدید خود پیوسته تلاش می کرد روسیه را قانع کند که از نقش خود در درگیری های سوری- سوری و سعودی – ایرانی دست بردارد. اطلاعات موثقی که از آخرین دیدار ولی عهد محمد بن سلمان با مقامات مسکو در دسترس است، موکد این مطلب است. این گفتگوهای سلمان با پوتین شبیه تند باد بود زیرا از روسیه خواسته که در یمن به عنوان میانجی گر دخالت کند. اما تحقق چنین چیزی به ویژه بعد از اینکه روسیه در سوریه دخالت نظامی مستقیم کرده، محال است. به نظر می رسد که انگیزه عربستان از این اقدام شاید این باشد که تلاش می کند در مقابل دست برداشتن روسیه از نقش خود در سوریه، نقش اول آن را در یمنی که غرق در جنگ است، تضمین کند.
۰۹:۰۰:۳۳به گزارش خبرنگار مهر به نقل از پایگاه خبری «ایجیپت ایندیپندت»، عربستان سعودی قرار است نیاز نفت مصر را به مدت ۵ سال تامین کند و صادرات خود را به این کشور از ۵۰۰ هزار تن در سال به ۷۰۰ هزار تن افزایش دهد.
همچنین ارزش این قرارداد ۲۳ میلیارد دلار برآورد شده و قرار است مصر آن را به صورت اقساط با بهره ۲ درصد و با یک دوره یکساله معافیت از بازپرداخت آن را با عربستان تسویه کند. مقامات پتروشیمی مصر قرار است این پول را به صندوق ذخایر ارزی عربستان واریز کنند.
همچنین قرار است عربستان سعودی و مصر جلسه ششم شورای همکاری مصری-سعودی را تا ۱۲ روز دیگر در «ریاض» برگزار کنند.
۰۸:۵۹:۱۶«مجتبی نادری» مدیر پروژه های تامین تجهیزات سوریه در صانیر، یکشنبه با اعلام این خبر به ایرنا گفت: این اقدام با توجه به توافق های انجام شده ایران و سوریه در زمینه بازسازی ویرانی های ناشی از جنگ داخلی در آن کشور صورت گرفته است.
به گفته این مسئول، جنگ داخلی سوریه با نیروهای تکفیری و داعشی موجب شده است خسارت های زیادی به شبکه های انتقال برق این کشور وارد شود.
پروژه های تامین ۵۰ ترانس ۳۰ مگاولت آمپر، ۶ ترانس ۱۲۵ مگاولت آمپر و چهار ترانس ۳۰۰ مگاولت آمپر به منظور تحقق توافق ها و همچنین کمک به توسعه صادرات غیرنفتی، به شرکت صانیر واگذار شده است.
نادری اضافه کرد: به همت مدیران و مسئولان متعهد و متخصص در شرکت صانیر و همیاری سایر سازمان های ذیربط شامل بانک توسعه صادرات و ستاد توسعه اقتصادی ایران، عراق و سوریه، این ترانس ها به عنوان اقلام صادراتی راهبردی به کشور سوریه در آخرین مرحله حمل قرار دارد.
به گفته مدیر پروژه های تامین تجهیزات سوریه در صانیر، همه تجهیزات مرتبط که بیش از ۹۰ درصد آنها به دست تولیدکنندگان داخلی ساخته شده، پیش تر به سوریه حمل شده است.
به گزارش ایرنا، هم اینک شرکت صانیر ۹ پروژه فعال با اعتباری افزون بر ۶۵ میلیون یورو در کشور سوریه و به منظور جبران آسیب های وارد شده به شبکه برق این کشور در دست اجرا دارد که بخشی از این پروژه ها شامل تامین نزدیک به ۱۰۰ ترانس اندازه گیری جریان و ولتاژ، ۵۰۰ ترانس توزیع ۴۰۰ کیلو ولتی و یک هزار ترانس توزیع ۲۰۰ کیلوولتی در مراحل پایانی است.
صانیر اینک ۱۸ پروژه انرژی را در پاکستان، افغانستان، ارمنستان، عراق، کردستان عراق، سوریه، اتیوپی، سریلانکا و عمان به ارزش بیش از ۸۶۰ میلیون دلار در دست اجرا دارد.
۰۸:۵۲:۴۵خبرگزاری اسپوتنیک گزارش داد که پیام امنیتی “مهمی” اخیرا مخابره شده که مربوط به جزئیات سفر محرمانه وزیر خارجه عربستان سعودی به همراه خالد الحمیدان رئیس دستگاه اطلاعات این کشور به اراضی اشغالی بوده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، خبرگزاری اسپوتنیک روسیه اعلام کرد: پیامی که از عملیات عربستان و اسرائیل برملا شده است احتمالا عملیاتی خطرناک علیه سوریه و لبنان باشد که این تصمیمات در دیدارهای این مقام عربستانی با مسئولان اسرائیلی و رئیس دستگاه موساد گرفته شده است و سفر عادل الجبیر همچنین به نشستش با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز انجامید.
اسپوتنیک گزارش داد: برجستهترین چیزی که این سفر عادل الجبیر به همراه داشته است درخواست عربستان از تلآویو برای مداخله نظامی مستقیم اسرائیل در جنوب سوریه در صورت حمله زمینی برای فشار بر نظام سوریه بوده است.
از سوی دیگر روزنامه فایننشال تایمز انگلیس هفته گذشته نوشته بود که عربستان درصدد اجرای طرحی نظامی است که به عملیات زمینی از جنوب سوریه میانجامد و عربستان این عملیات را با همکاری با ترکیه انجام میدهد.
در همین حال در یک گزارش اطلاعاتی فرانسه که توماس کانتالوب خبرنگار فرانسوی در پایگاه مدیا پارت آن را برملا کرده است، عنوان شده که در صورت اجرایی شدن تهدیدهای ترکیه و عربستان مبنی بر مداخله نظامی در سوریه، دمشق و همپیمانانش نیز خود را برای غافلگیر کردن این طرفها آماده کردهاند و این امر زلزلهای را در آنکارا، ریاض و همچنین در تلآویو به پا خواهد کرد.
۰۸:۴۷:۴۵ بهمن دانایی دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با بیان اینکه امسال حدود ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تن چغندر قند از کشاورزان خریداری شد، گفت: با توجه به تولید ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تنی چغندر قند در سال ۹۳ امسال ۱۸٫۷ درصد تولید این محصول رشد داشت.
وی با بیان اینکه تولید چغندر قند امسال نسبت به سال ۹۲ حدود ۶۰ درصد رشد داشته است، افزود: پیشبینی ما در سال جاری تولید یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن شکر بود که حدود ۷۵۲ هزار تن شکر در سال جاری از چغندر قند حاصل شده و با تولید حدود ۶۵۰ هزار تن شکر از نیشکر به رقم یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن خواهیم رسید.
دانایی با بیان اینکه بازار شکر کاملا متعادل است، بیان داشت: اگرچه قیمت مصوب برای خرید هر کیلو شکر از کارخانهها ۲۳۰۰ تومان بود، اما کارخانهها امسال با قیمت حدود ۲۱۷۰ تا ۲۲۰۰ تومان شکر را فروختند و قیمت فروش شکر توسط کارخانهها به قیمت مصوب نرسید.
دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر با اشاره به واردات ۴۹۲ هزار تنی شکر براساس آمار گمرک در سال جاری تصریح کرد: مطابق آمار گمرک سال گذشته ۸۲۳ هزار تن شکر وارد کشور شد.
وی افزود: ۲۰۰ هزار تن از شکر وارداتی در سال جاری برای ذخایر استراتژیک استفاده شده است.
دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر با بیان اینکه ارزش چغندر قند خریداری شده از کشاورزان امسال ۱۵۰۰ میلیارد تومان است، بیان داشت: سال گذشته ۱۱۷۷ میلیارد تومان چغندرقند به قیمت تضمینی از کشاورزان خریداری شد.
وی افزود: تا پایان بهمن ماه هزار میلیارد تومان از مطالبات چغندرکاران پرداخت شده و با تأمین اعتبار در تلاش هستیم، تا مابقی مطالبات چغندرکاران پرداخت شود، ضمن اینکه بخشی از ۵۰۰ میلیارد تومان طلب باقی مانده چغندرکاران از کارخانه ها طی چند روزی که از اسفندماه گذشته پرداخت شده است.
دانایی تصریح کرد: البته کارخانجات هنوز بابت مابهالتفاوت قیمت شکر از دولت نتوانستهاند مطالباتشان را به طور کامل دریافت کنند، به طوری که ۱۲۶ میلیارد تومان از سال گذشته و ۱۳۰ میلیارد تومان هم بابت امسال از دولت طلب دارند.
به گزارش فارس، براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار قیمت خرید دولتی شکر از کارخانهها در سال جاری ۲۵۳۰ تومان و قیمت آن برای مصرف کننده ۲۳۰۰ تومان شد که مابهالتفاوت ۲۳۰ تومانی آن توسط دولت به کارخانهها پرداخت میشود.
۰۸:۴۷:۲۷ یادداشت حسین شریتمداری : درباره انتخابات دو مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری که روز جمعه با حضور پرشور مردم در سراسر کشور برگزار شد و نتایج حاصل از آن، گفتنیهایی هست که شاید در نگاه اول چندان به چشم نیاید و یا در هیاهوی تبلیغاتی این روزها، پنهان بماند. یادداشت پیش روی اشارهای گذرا به برخی از این نکات است.
۱- این واقعیت میدانی – تاکید میشود میدانی- قابل تردید نیست که لیست مشترک سه گروه موسوم به اصلاحات، کارگزاران و حامیان دولت، در تهران، اکثریت آراء را به خود اختصاص داده است.
۲- درباره لیست سه گروه یاد شده برای مجلس خبرگان در استان تهران گفتنی است که ۸ تن از نامزدهای این لیست، با فهرست نامزدهای معرفی شده از سوی جامعه مدرسین و جامعه روحانیت مبارز مشترک هستند. بنابراین؛ ۸نامزد مورد اشاره برای خبرگان را نمیتوان نامزدهای وابسته به سه گروه یاد شده تلقی کرد، بلکه این ۸ تن اصالتا نامزدهای جامعه مدرسین و جامعه روحانیت مبارز هستند که سه گروه اصلاحات و کارگزاران و اعتدال از لیست جامعتین وام گرفته و در لیست خود جای داده بودند که مخالفت و اعلام بیاطلاعی اکثر آنان را در پی داشت. بنابراین اگرچه نامزدهای لیست مشترک سه گروه یادشده برای مجلس شورای اسلامی، در تهران بیشترین آراء را به خود اختصاص دادهاند ولی اکثریت قاطع نامزدهای مجلس خبرگان از حوزه استان تهران، به اصولگرایان تعلق دارند و نه اصلاحطلبان.
۳- جریان یاد شده در حالی خود را پیروز انتخابات دو مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری معرفی میکند که اولا؛ اکثریت نزدیک به تمام نامزدهای مجلس خبرگان در سراسر کشور به جبهه اصولگرایان تعلق دارند و ثانیا؛ در مجلس شورای اسلامی نیز فقط حائز اکثریت در تهران هستند و در سطح کشور اکثریت نمایندگان مجلس دهم را اصولگرایان برعهده دارند، بنابراین جریان مزبور برخلاف ادعای تبلیغاتی – و البته زودگذر و بیدوام خود – برنده و پیروز انتخابات روز هفتم اسفند نیست.
۴- دیروز، روزنامههای زنجیرهای و سایتهای داخلی و خارجی حامی جریان مورد اشاره، در اقدامی هماهنگ صفحات اول خود را با تیترهای درشت به پیروزی این جریان در انتخابات هفتم اسفند اختصاص داده بودند و از کنار این واقعیت غیرقابل انکار عبور کرده بودند، که «ایران فقط تهران نیست» و مجلس دهم با حضور همه نمایندگان تشکیل میشود و نه فقط نمایندگان تهران. گفتنی است در انتخابات ریاستجمهوری ۸۸ نیز عدهای از فتنهگران با استناد به رأی بیشتر در تهران، اصرار داشتند آن برتری رأی را به حساب کل کشور جا بزنند که… بگذریم!
۵- طی سی و چند سال گذشته، همواره در مجلسهایی که بعد از انتخابات ریاستجمهوری تشکیل شدهاند، اکثریت با نمایندگان حامی دولت – صرفنظر از این یا آن دولت- بوده است. مثلا – و فقط به عنوان مثال – در مجلس ششم که بعد از انتخاب آقای خاتمی تشکیل شده بود، ۲۲۰ تن از نمایندگان جبهه اصلاحات حضور داشتند و حال آن که براساس آمار موجود از نتیجه انتخابات اخیر، مجموعه نمایندگان حامی دولت و اصلاحطلب و کارگزارانی مجلس پیشروی، نه فقط اکثریت ندارند بلکه در اقلیت نیز هستند و اکثریت با نمایندگان اصولگراست که اگرچه ضددولت نیستند – و نباید هم باشند – ولی تابلوی تعریف شده حامیان دولت را هم ندارند.
بنابراین به وضوح میتوان نتیجه گرفت؛ انتخابات هفتم اسفند برخلاف ادعای پرسر و صدای این روزها، نشانه اقبال مردم به دولت و حامیان آن نیست و رضایت ملت از عملکرد ۳ ساله دولت محترم را در پی ندارد.
۶- باید توجه داشت که جریان یاد شده طی چند ماه گذشته بیآن که دستاورد قابل توجهی از برجام نظیر لغو تحریمها، گشایش سوئیفت، برقراری روابط تجاری، سرمایهگذاری خارجی، گشایش اقتصادی، بازگشت داراییهای مسدود شده و… – که هیچکدام تحقق نیافته است – ارائه دهد، اصرار داشت از برجام با عناوینی مثل فتحالفتوح! بزرگترین دستاورد تاریخ ایران! و… یاد کند و در همان حال از انتخابات هفتم اسفند با عنوان «برجام ۲» یاد میکردند. ولی نتیجه انتخابات به گونهای که شرح آن گذشت نشان داد مردم هوشیارتر از آنند که «از دست دادههای نقد» را با «وعدههای نسیه»! هموزن تلقی کنند!
۷- این روزها رسانهها و برخی از مقامات آمریکایی و اروپایی با استناد به توهم پیروزی مدعیان اصلاحات در انتخابات هفتم اسفندماه، بر طبل توخالی «تغییر رفتار جمهوری اسلامی ایران»! میکوبند! و با نادیده گرفتن این واقعیت محسوس و غیرقابل انکار که اکثریت قاطع مجلس دهم نیز در اختیار اصولگرایان است، آرزوی همیشه بر باد رفته خود را به این خبر تبدیل میکنند که مدعیان اصلاحات با حضور حداکثری! در مجلس آینده، برای تغییر سیاستهای جاری ایران اسلامی تلاش خواهند کرد! این توهمپراکنی در حالی است که مدعیان اصلاحات بعد از عبور از چند مرحله ناموفق قبلی و شکستهای پی در پی، چارهای جز تمکین و تسلیم در برابر اصول و مبانی نظام ندیدهاند. این جریان سیاسی، در مجلس ششم که اکثریت قاطع آن را در دست داشت – ۲۲۰ نماینده از ۲۹۷ نماینده آن دوره مجلس- به هوس تغییر در رفتار و ساختار نظام افتاد و با تصویب لوایح مغایر با قانون اساسی که از سوی دولت وقت – دولت اصلاحات – ارائه شده بود و تصویب چند طرح مشابه، خیال خام خود را دنبال کرد و تا آنجا پیش رفت که جمع قابل توجهی از نمایندگان مدعی اصلاحات مجلس ششم و تعدادی از دولتمردان وقت در اعتراض به ناکامی خود، ابتدا دست به تحصن زدند اما، نظام اسلامی با پشتوانه تودههای عظیم مردمی، راسختر از آن بود که با این حرکت کمترین خمی به ابروی خود بیاورد. و بعد از ناکامی تحصن که از حمایت گسترده و آشکار دولتهای خارجی برخوردار بود، نمایندگان مدعی اصلاحات و تعدادی از دولتمردان با اعلام استعفای خویش، اقدام به «خروج از حاکمیت» کردند که این حرکت نیز با بیاعتنایی نظام و مردم روبرو شد.
این جماعت در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ با مدیریت بیپرده مثلث آمریکا و انگلیس و اسرائیل، خیانت بزرگتری را به صحنه آورده و علیه حاکمیت خروج کردند. این اقدام خائنانه نیز راه به جایی نبرد و مدعیان اصلاحات – و نه همه اصلاحطلبان – در ادامه با تحریم انتخابات مجلس نهم، بار دیگر وزن خود را در مقابله با نظام اسلامی آزمایش کردند و باز هم مثل گذشته، شکست خوردند و سرافکندگی دیگری را به کارنامه خود افزودند.
امروزه اما، جریان یاد شده با درک این واقعیت که نظام اسلامی بیدی نیست که با این بادها بلرزد، به بستر قانون روی آورده و در انتخاباتی شرکت کردهاند که با همان ساز و کار همیشگی انجام میشود و این اعتراف صریح به ناکامی در خروج از حاکمیت، خروج علیه حاکمیت، تحریم انتخابات و… است. بنابراین برخلاف توهمپراکنی بیگانگان که با سکوت برخی از مدعیان اصلاحات نیز همراه است، بازگشت کنونی این جریان به شرکت در انتخابات حاصل تنبیه آنان از سوی ملت است و یک پیروزی بزرگ و مثالزدنی برای جمهوری اسلامی ایران و حاکمیت مقتدرانه آن تلقی میشود.
۸- این روزها افرادی از جریان مزبور در حالی که در تبلیغات انتخاباتی خود از گشایش اقتصادی و بهبود معیشت مردم دم میزنند – بیآن که توضیح بدهند طی ۳ سال گذشته چه گام مثبتی در این راه برداشتهاند- در همان حال شماری از آنها – و نه همه آنان – در اظهارات «یک خط در میان» خود، سعی دارند برخی از اصول و مبانی تعریف شده نظام، نظیر استکبارستیزی، حمایت از خط مقاومت در منطقه و تکیه بر توان داخلی در اقتصاد و… را زیر سوال کشیده و از حضور خویش در مجلس با عنوان تلاش برای تغییر و جابجایی این گزارهها یاد میکنند! که دراینباره، علاوه بر آنچه در بند قبلی آمده است باید گفت؛
۹- ساختار نظام و حمایت تودههای دهها میلیونی مردم از آن به گونهای است که اولا؛ هیچیک از جریانات سیاسی، نمیتوانند کمترین تاثیری در تغییر ساختار و یا رفتار برگرفته از اصول نظام داشته باشند و اساسا رأی مردم به نمایندگان در محدوده وظایف قانونی و تعریف شده آنها در قانون اساسی است. و باید گفت؛ در دوره موسوم به اصلاحات، تمامی دولت، و اکثریت قاطع مجلس را در اختیار داشتید و از هیچ کوششی برای تغییرات یاد شده دریغ نکردید. خب! به کجا رسیدید؟
۱۰- اگرچه سخن از پیروزی و شکست در انتخابات، سخن پسندیدهای نیست ولی به روال جاری و آنچه بر سر زبانهاست، جریان یاد شده در کلیت انتخابات هفتم اسفند شکست خورده است و ضمن آن که اکثریت مجلس دهم در اختیار اصولگرایان است، مجلس خبرگان نیز، اولا شرح وظایفی کاملا متفاوت با مجلس شورای اسلامی دارد و ثانیا، اکثریت نزدیک به تمامی آنها در سراسر کشور از لیست اصولگرایان برخاستهاند و عالمان وارسته و فرهیختهای هستند که طی سالهای متمادی بارها نشان دادهاند، تنها دغدغه آنان دفاع از اسلام، انقلاب، رهبری و نظام مقدس جمهوری اسلامی بوده و هست. بنابراین برخی از ادعاهای این روزها تنها در قالب «لاف گزاف» قابل ارزیابی است و بیرون از این حد و اندازه، کمترین وزنی ندارد. و مخصوصا یکی دو تن از کسانی که زبان به لافهای گزاف مورد اشاره گشودهاند، از این واقعیت بیشتر از دیگران باخبرند و به نظر میرسد در پی آنند که با اینگونه توهمپراکنیها، به خیال خود، روی روحیه حزبالله و تودههای وفادار اثر منفی بگذارند ولی اینگونه لافها به حکایت آن شخص شبیه است که از او پرسیدند نامت چیست؟ و او برای ترساندن سؤالکنندگان گفت؛ «هیبتالله»! و طرفهای مقابل به کنایه پرسیده بودند «راست میگویی یا میخواهی ما را بترسانی»؟!
۰۸:۴۲:۳۸ به دلیل حجم بالای اخبار این صفحه در طول بازار نیز به روز م شود
۰۸:۴۲:۱۰ امروز به نظر روز پر عرضه ولی مثبتی داریم
۰۸:۴۱:۵۸ سلام صبح شما عزیزان و بخیرو شادی