۰۷:۲۲:۰۴ گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران دیروز به رشد خود ادامه داد و توانست با اتکا به نمادهای بزرگ بازار به رشد ۶۵/ ۱ درصدی دست پیدا کند. در بازار دیروز معامله‌گران در شروع بازار شاهد خبرهای مثبتی از سفر رئیس‌جمهوری به رم و حضور تیم اقتصادی پر‌تعداد کشورمان در این سفر بودند. دیروز در تحولات مهم دیگر بازگشایی بازارهای جهانی دارای اهمیت بود که در این بخش بهای نفت با کاهش مواجه شد و ۳۱ دلار برای نفت برنت و وست تگزاس رسید، در بازار جهانی فلزات نیز بهای مس به ۴هزار و ۴۶۸دلار رسید؛ بهای سه فلز آلومینیوم، روی و سرب نیز به ترتیب یک هزار و ۴۹۷دلار، یک هزار و ۵۲۷دلار و یک هزار و ۶۶۵ دلار بالغ شد.

به‌رغم این شرایط دیروز بازار روند انتقال از گروه پیشرو خودرویی به شرکت‌های بزرگ را در پیش گرفت و با وجود نگرانی شدید از عرضه‌های حقوقی‌ها در این نمادها به اتکا به رشد نمادهای نظیر تاپیکو، غدیر، فولاد، مپنا، فملی، امید ومخابرات توانست به رشد هزار و ۱۱۷واحدی شاخص کل معادل ۶۵/ ۱ درصد دست پیدا کند و در پایان معاملات به رقم ۶۸هزار و ۸۵۷واحد برسد. در بازار دیروز در حاشیه سفر رئیس‌جمهوری به ایتالیا معاون وزیر صنعت از رویدادهای مثبت در پیش رو برای دو صنعت معدن و فلزات اساسی در سفر رئیس‌جمهوری به ایتالیا و آماده شدن تفاهم‌نامه‌های ۵ میلیارد یورویی و تفاهم‌نامه فولاد مبارکه با ایرتیک خبر داد که دیروز در نماد فولاد مبارکه ۲۱۹میلیون سهم معامله شد و در نهایت با صف خرید به کار خود پایان داد. در این گروه شرکت فولاد خوزستان براساس گزارش شفاف‌سازی اعلام کرده که قیمت‌های داخلی و خارجی فروش در سه ماه چهارم سال جاری از میانگین ۹ ماهه کمتر شده به‌نحوی که قیمت‌های فروش، قیمت تمام شده کالای فروش رفته را پوشش نخواهد داد و منجر به تعدیل سود هر سهم نسبت به عملکرد تحقق یافته ۹ ماهه شده است، بنابراین نیازی به تعدیل سود هر سهم براساس عملکرد ۹ ماهه نیست. در نماد ذوب نیز مدیرعامل ذوب آهن از برنامه ساخت دو هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی در فولادشهر و ورود به پروژه‌های عظیم از جمله تعریض پل فلزی نصف جهان با مشارکت شهرداری اصفهان خبر داد.

در گروه خودرویی در حالی که نماد سایپا همچنان متوقف است شایعات از احتمال خروج شرکت از زیان و عزم مدیریت برای تغییر اساسی در شرایط این شرکت دارد. در این گروه زامیاد نیز برای استفاده از معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی زمین در سال جاری برنامه‌هایی را در دستور کار قرار داده است. در گروه خودرویی رفت و آمد مدیران ایران خودرو و پژو طی روزهای اخیر آنقدر زیاد شده که گاهی مدت این سفرها به کمتر از ۴۸ ساعت می‌رسد و نمایندگان دو شرکت مرتب در حال دید و بازدید ازیکدیگر هستند. در این شرایط و با وجود خسارت ۸۰۰ میلیون یورویی (۲/ ۳ تریلیون تومانی) وارد شده از سوی پژو به ایران، مدیرعامل ایران خودرو از سرمایه‌گذاری ۲۵۰ میلیون یورویی پژو در ایران خبر داده است؛ گفته می‌شود این خسارت از سوی پژو با واگذاری تولید پژو ۳۰۷ جبران خواهد شد. در گروه بانکی دیروز عرضه‌های چند روز اخیر در نمادهای بانکی به استراحت این گروه منجر شد. در گروه لاستیکی شرکت صنایع لاستیکی سهند براساس گزارش شفاف‌سازی درخصوص دلایل تعدیل بودجه سال ۹۴ نسبت به آخرین بودجه ارسالی حسابرسی شده ۶ ماهه خاطر نشان کرد با توجه به رکود شدید فعالیت اغلب شرکت‌های فولادی، سیمانی و معادن در سال جاری و همچنین کاهش قابل ملاحظه تقاضا جهت خرید انواع نوار نقاله، این شرکت با مشکلاتی درخصوص فروش انواع نوار نقاله مواجه بوده که این موضوع منجر به تعدیل فروش تعدادی از ۲۵۵۸ تن در سال به ۲۲۰۸تن شده است.

همچنین شرکت صنایع لاستیکی سهند به دلیل کاهش تقاضا، ناگزیر به کاهش نرخ فروش محصولات خود بوده که این موضوع نیز منجر به تعدیل ۲۱ درصدی فروش ریالی شده است. در همین حال پیش‌بینی مبلغی حدود ۷ میلیارد ریال سایر درآمد‌های عملیاتی شامل مبلغ ۵۶۸۵میلیون ریال مربوط به بازیافت ذخیره کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها در شرکت آزمایش و پیام، مبلغ ۱۱۶۰ میلیون سود حاصل از فروش ضایعات و همچنین ۴۷۹ میلیون ریال سود سپرده بانکی است بنابراین با توجه به توضیحات فوق، تعدیل سود هر سهم برای سال ۱۳۹۴ از مبلغ ۶۸۷ ریال به مبلغ ۵۵۴ ریال منطقی به نظر می‌رسد. در گروه غذایی شرکت لبنیات پاستوریزه پاک براساس گزارش شفاف‌سازی اعلام کرده که عمده دلیل کاهش پیش‌بینی درآمد هر سهم براساس عملکرد واقعی ۹ ماهه بالا رفتن قیمت خرید خامه و سایر مواد اولیه طی سه ماهه سوم سال ۹۴ است که علت افزایش بهای تمام شده پیش‌بینی شده است. در مجموع بازار دیروز بازاری مثبت بود که در آن ارزش معاملات در بورس به ۴۵۲میلیارد تومان و در فرابورس به ۱۷۰میلیارد تومان بالغ شد.

۰۷:۲۱:۴۲ گروه بورس- سلیمان کرمی: روز گذشته از میان ۳۷ صنعت بورسی، ۳۰ صنعت با رشد شاخص مواجه شدند. گرچه به‌طور کلی ورود هیجانی سرمایه‌های حقیقی عاملی برای رشد روزافزون بازار ارزیابی می‌شود، اما رصد معاملات بازار به مشارکت حقوقی‌ها در برخی صنایع در سمت خرید اشاره دارد. برای مثال در گروه‌هایی مانند فرآورده‌های نفتی و انبوه‌سازان، شاهد خرید سهام از سوی معامله‌گران حقوقی بودیم. از سوی دیگر در صنایع مانند فلزات اساسی و همچنین کانه‌های فلزی شاهد حضور پررنگ این معامله‌گران در سمت فروش سهام بودیم. در این میان، می‌ توان به فروش سنگین سهامداران حقوقی در نماد «فولاد» اشاره کرد (تغییر مالکیت بیش از ۱۶۴ میلیون سهم از حقوقی به حقیقی). در دیگر صنایع که در هفته‌های اخیر رشد‌های بعضا خیره‌کننده‌ای را تجربه کرده‌اند مانند خودرو و بانک نیز با اینکه فشار فروش از سوی حقوقی‌ها مشاهده شد، در برخی نمادها همچنان فعالیت حقوقی‌ها در سمت خرید سهام، قابل توجه بود (تغییر مالکیت ۱۶ میلیون سهم از حقیقی به حقوقی در «خپارس» و بیش از ۳ میلیون سهم در «وبملت»).

بازگشت امید به فرآورده‌های نفتی

در معاملات روز گذشته شاخص گروه فرآورده‌های نفتی با رشد ۵/ ۱ درصدی به روند صعودی خود ادامه داد. نگرانی از افت سودآوری شرکت‌های پالایشی و دیگر شرکت‌های این گروه با افت شدید قیمت نفت، ریزش شدید قیمت سهام این گروه را به دنبال داشت. گرچه قیمت سبد نفتی اوپک به روند نزولی خود در کانال ۲۰ دلاری ادامه داد و این موضوع نگرانی از افت سودآوری این شرکت‌های را تشدید کرد اما رفع تحریم‌های بین‌المللی عاملی قدرتمندتر در حمایت از قیمت سهام بود. در نتیجه شاهد رشد قیمت سهام این شرکت‌های زیرمجموعه فرآورده‌های نفتی هستیم. در این میان، مشارکت حقوقی‌ها در سمت خرید سهام از نکات قابل توجه در معاملات این گروه به خصوص نماد پالایشی مانند «شپنا» است. در معاملات این سهم در ۴‌روز معاملاتی اخیر در مجموع تغییر مالکیت بیش از ۷ میلیون و ۱۰۰ هزار سهم از حقیقی به حقوقی به چشم می‌خورد. در حالی که صف‌های خرید در نمادهای این گروه همچنان مشاهده می‌شود، روز گذشته نیز فعالیت پررنگ حقوقی‌ها در سمت خرید مشاهده شد. خوش‌بینی نسبت به رشد قیمتی این گروه را در شرایط نگران‌کننده بازار جهانی نفت می‌توان به دو موضوع احتمالی مرتبط دانست. ابتدا اینکه خرید مواد اولیه و فروش محصولات شرکت‌های پالایشی بر مبنای ارز مبادله‌ای در بازار داخل صورت می‌پذیرد. در این میان، رئیس بانک مرکزی در ماه‌های اخیر بارها به اعمال نرخ واحد در بازار ارز در ماه‌های پس از رفع تحریم‌های بین‌المللی تاکید داشته است. در این شرایط، انتظار تعدیل نرخ دلار در بازار وجود دارد. این موضوع احتمال رشد نرخ دلار مبادله‌ای را افزایش داده است. رشد همزمان مبالغ فروش کل شرکت و همچنین بهای تمام‌شده کالا می‌تواند سودآوری این شرکت‌ها را بهبود بخشد و با رشد نرخ دلار مبادله‌ای افزایش خیره‌کننده سودآوری این شرکت‌ها نیز دور از انتظار نیست. این موضوع می‌تواند تا حدودی اثر افت شدید قیمت‌های جهانی مشتقات نفتی را در صورت‌های مالی این شرکت‌ها جبران کند.

موضوع دیگری که قابل اشاره است، بحث کیفی‌سازی شرکت‌های پالایشی در سال‌های اخیر است. این طرح‌ها عامل مشکلات زیادی برای سهامداران این شرکت‌ها در سال‌های اخیر بود (مثلا توقف یکساله‌ نمادهای پالایشی در سال ۹۳). یکی از معضلات این شرکت‌ها در به سرانجام رسیدن این طرح‌ها را می‌توان نبود تجهیزات و همچنین کاتالیز‌های مورد نیاز این صنعت در سال‌های تحریم اقتصاد کشور دانست. در شرایط کنونی رفع تحریم‌های بین‌المللی این امیدواری را به وجود آورده است که این شرکت‌ها با سرمایه‌های جدید و همچنین بهره بردن تجربیات مرتبط با این موضوع، در نهایی ساختن این طرح‌ها موفق باشند. تولید محصولات با کیفیت بالاتر و بر اساس استاندارد‌های جهانی حاشیه سود بیشتری را برای پالایشگاه‌ها خواهد داشت. این موضوع را می‌توان کاملا در صورت‌های مالی شرکت پالایش نفت لاوان و براساس توضیحات تکمیلی این شرکت که در هفته‌های اخیر منتشرشده است، مشاهده کرد. در صورتی که قیمت نفت در همین سطوح پایین نیز ثبات نسبی داشته باشد، می‌تواند عاملی برای کاهش مشکلات پالایشگاه در روند سودآوری باشد. فاز تاخیری موجود بین خرید نفت و تولید فرآورده‌ها و در نهایت فروش این محصولات و نرخ‌گذاری آن توسط شرکت پالایش و پخش در شرایط نزول قیمت نفت سودآوری این شرکت‌ها را مختل ساخته بود که در صورت ثبات نسبی قیمت نفت می‌‌تواند تا حدودی بهبود یابد و در کنار عوامل حمایتی که پیش از این به آن اشاره شد، بار سنگین مشکلات این شرکت‌ها را کاهش دهد. تمامی نمادهای گروه فرآورده‌های نفتی در روز گذشته با رشد قیمت سهام مواجه شدند. ۴ نماد از ۶ نماد فعال این گروه آخرین معاملات را در بیشترین بازه قیمت روزانه ثبت کردند و با صف خرید مواجه بودند. در این میان، «شسپا» با رشد ۹/ ۳ درصدی بیشترین رشد روزانه را ثبت کرد، در این نماد تغییر مالکیت ۱۲۵ هزار سهم از معامله‌گران حقیقی به حقوقی را شاهد بودیم. «ونفت» نیز بیشترین حجم ارزش معاملات را در اختیار داشت، در این نماد حقوقی‌ها در هر دو سمت نقش فعالی داشتند، با این حال در این نماد نیز شاهد تغییر مالکیت ۵۰ هزار سهم از حقیقی به حقوقی بودیم.

حرکت انبوه‌سازان در خلاف جهت بازار

در معاملات روز گذشته گروه انبوه‌سازی با افت ۷/ ۱ درصدی بیشترین افت را در میان سایر صنایع بورسی به ثبت رساند. بررسی تغییرات شاخص این گروه به رشد ۵/ ۳ درصدی در هفت روز معاملاتی اخیر در مقابل افت ۵/ ۸ درصدی از ابتدای سال تاکنون اشاره دارد. رکود بازار مسکن در شرایط کنونی همچنان نگرانی را درخصوص سودآوری این شرکت‌ها نگه داشته است. از طرفی نیز پس از رشد‌های مداوم قیمت سهام این گروه در هفته گذشته، در دو روز معاملاتی اخیر شاهد تعدیل شدن قیمت‌ها در معاملات سهام شرکت‌های انبوه‌سازی هستیم. نگرانی از افت دوباره قیمت‌ها در میان سهام داران این صنعت حتی برخی از سهم‌ها را در روزهای گذشته با صف فروش مواجه کرده است. در نمادی مانند «ثمسکن» که از ابتدای دی تا روز شنبه رشد ۳۷ درصدی را ثبت کرده بود، با افت دو روز اخیر این رشد به ۲۵ درصد محدود شد. این نماد با ثبت بیشترین افت روزانه در میان سایر نمادهای این گروه، با تغییر مالکیت حدود ۲ میلیون سهم از سوی معامله‌گران حقیقی به حقوقی معاملات دیروز را به پایان رساند (بیشترین حجم و ارزش معاملات نیز در اختیار این نماد بود). «ثاباد» نیز بیشترین رشد روزانه را در معاملات روز گذشته ثبت کرد، در این نماد ۵ درصد از حجم معاملات خرید در اختیار حقوقی‌های سهم بود. در معاملات این گروه در مجموع شاهد تغییر مالکیت بیش از ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار سهم از سوی معامله‌گران حقیقی به حقوقی بودیم.

صعود کانه‌های فلزی با اهرم حقیقی

دیروز، شاخص صنعت استخراج کانه‌های فلزی با رشد ۷/ ۴ درصدی از صدرنشینان صنایع بورسی بود. شاخص این گروه از ابتدای سال با افت بیش از ۲۴ درصدی مواجه شده است. افت مداوم سودآوری شرکت‌های زیرمجموعه این گروه به خصوص نمادهای سنگ آهنی عاملی برای فشار به قیمت سهام این شرکت‌ها بوده است. گرچه همچنان رغبتی نسبت به افزایش قیمت کالا و سنگ‌آهن در بازار جهانی مشاهده نمی‌شود، اما بخشی از نقدینگی جذب شده در بازار به سوی این صنعت نیز سرازیر شده است. امیدواری به بهبود بازار جهانی در شرایط کنونی اندک است، با این حال، احتمال خروج از رکود صنایع فولاد داخلی همراه با رونق بخش ساخت‌و‌ساز می‌ تواند در بلند مدت تقاضای شرکت‌های سنگ آهنی را نیز افزایش دهد. بر این اساس، به نظر می‌رسد رشد شاخص این صنعت بیشتر بر اساس تغییر انتظارات در بازار است. در حالی که تمامی نمادهای این گروه بعضا با صف‌های سنگین خرید مواجه بودند، در مجموع تغییر مالکیت بیش از ۱۸ میلیون سهم از سوی حقیقی‌های بازار به حقوقی‌ها رقم خورد.

۰۷:۲۱:۲۰ دنیای اقتصاد: روز گذشته شاخص بورس توانست جهش ۱۱۱۷ واحدی را تجربه کند و در بیشترین مقدار از زمان اعلام برجام (۲۳ تیر) بایستد. صف‌های خرید سنگین این بازار باعث شد تا بازدهی بورس از ابتدای سال به بیش از ۱۰ درصد برسد. هرچند خوش‌بینی به برجام و اخبار مرتبط با آن مهم‌ترین محرک رشد بازار سهام است، اما این فضا موجب سوءاستفاده برخی شایعه‌سازان شده که در این‌باره، کارشناسان نسبت به دام رفتارهای هیجانی و توده‌ای هشدار داده‌اند.

گروه بورس، هاشم آردم: شاخص افسارگسیخته بورس تهران، این روزها کانال‌شکنی را به امری طبیعی تبدیل کرده است. چیزی از روزهای بد بازار نگذشته است، اما علاوه بر آنکه این روزها قیمت سهام روز‌به‌روز با رشد بیشتری مواجه می‌شود، ارزش معاملات روزانه بازار نیز رشد معناداری را تجربه می‌کند. مشکلی که این روزها گریبان بازار را گرفته است، نبود افقی شفاف برای تحلیل و تصمیم‌گیری است. اگرچه لغو تحریم‌ها احتمالا باعث خواهد شد که به زودی شرایط اقتصاد ایران و در نتیجه شرکت‌های بورسی بهبود یابد، اما در شرایط فعلی تاثیر مثبت لغو تحریم‌ها بر عملکرد و سودآوری شرکت‌ها قابل محاسبه نیست. مشخص نیست که قراردادهای جدیدی که با شرکت‌ها به انعقاد خواهد رسید در چه افق زمانی به بار خواهند نشست و از طرف دیگر رفتار سرمایه‌گذاران خارجی در پساتحریم قابل پیش‌بینی نیست. در واقع همین مسائل همه کارشناسان را بر بهبود بازار به اجماع رسانده است، اما به جرأت می‌توان ادعا کرد که احتمالا هیچ کس از اینکه بهبود شرایط بازار تا کجا قیمت‌ها را رشد خواهد داد، مطلع نیست. بر همین اساس، این روزها بسیاری از کارشناسانی که به ارزیابی بنیادین سودآوری شرکت‌ها مشغول هستند، رشد فعلی قیمت‌ها را چندان منطقی نمی‌دانند، چرا که وضعیت فعلی شرکت‌ها ابدا مناسب نیست و چشم‌انداز آینده شرکت‌ها نیز چندان واضح نیست. تنها عاملی که می‌تواند در شرایط فعلی، ملاکی برای تصمیم‌گیری باشد، امکان افت نرخ سود سپرده‌های بانکی است.

این عدم شفافیت‌ها بازار را محل جولان کسانی کرده است که اغلب به‌صورت تکنیکال بازار را تحلیل می‌کنند و سقف‌شکنی را عامل اصلی رشد ادامه دار بازار می‌دانند. تکنیکالیست‌ها معتقدند هر اطلاعاتی که برای سهام یک شرکت بااهمیت است، در قیمت‌ها منعکس می‌شوند و ارزش معاملات را نیز عامل تایید‌کننده بازار می‌دانند. در واقع همین موضوع است که این روزها باعث رشد هیجانی قیمت‌ها شده است و آن را تشدید می‌کند. فلسفه روش تکنیکال بر این است که تلاش دارد با روند بازار همسو شود و توجهی به شرایط شرکت ندارد. اگر بازار می‌خرد، وقت خرید است و چنانچه بازار می‌فروشد زمان مناسبی برای ورود به بازار نیست. این روش در واقع باعث می‌شود حرکت هیجانی قیمت‌ها تشدید شود. تحلیلگران تکنیکال در مورد منطقی بودن یا غیر‌منطقی بودن یک روند قیمتی اظهار نظر نمی‌کنند و عموما تلاش دارند با حرکت بازار همسو شوند. با شکستن سطوح مقاومتی قیمت، هدف‌های بالاتر قیمتی ظاهر می‌شوند و توصیه به خرید در میان تکنیکالیست‌ها رونق می‌گیرد.

این روزها نمی‌توان منطقی قابل اندازه‌گیری در میان رشد شدید قیمت‌ها یافت. همان‌طور که ذکر شد، اوضاع اقتصادی احتمالا بهبود می‌یابد، اما از آنجا که کسی نمی‌تواند با قطعیت ادعا کند که میزان بهبود سودآوری شرکت‌ها چقدر خواهد بود، فعالان بازار فعلا ترجیح می‌دهند که از بازار جا نمانند و تحلیل را به زمانی دیگر موکول کرده‌اند. ماهیت بهبود شرایط در سال آینده به گونه‌ای نیست که از امروز قابل محاسبه باشد. آنچه امروز در دسترس است وضعیت وخیم شرکت‌ها در فروش و بالا بودن هزینه‌های مالی است، از طرف دیگر قیمت نفت به هیچ وجه دلچسب نیست. تنها امیدواری و خوش‌بینی به آینده است که به هیجان خرید میان بورس بازان دامن می‌زند. روند این چنینی بازار می‌تواند برای بسیاری از کارشناسان نگران‌کننده باشد. چرا که اگر در آینده‌ای نزدیک انتظار فعالان بازار برآورده نشود، ریزش‌های قیمتی آغاز خواهد شد و یک بازار بی‌خریدار باقی می‌ماند و سهامدارانی که نمی‌توانند سهم‌های گران خود را به فروش برسانند.

در بازار چه گذشت؟

طی معاملات روز گذشته شاخص کل با رشد هزار و ۱۱۷ واحدی مواجه شد و در انتهای ساعات معاملاتی در عدد ۶۸ هزار و ۸۵۷ واحد آرام گرفت. به این ترتیب و با احتساب رشد شاخص در روز گذشته، بازدهی متوسط بورس از ابتدای سال به بیش از ۱۰ درصد رسید. حال شاخص به یک قدمی سقف تیر ماه خود در زمان اعلام برجام یعنی قله ۶۹ هزار و ۴۰۰ واحدی که در ۲۳ تیرماه سال جاری تجربه شد رسیده است. در تیر ماه سال جاری که یک قدم مانده بود به لغو تحریم‌ها شاخص درست مانند آنچه در ماه گذشته تجربه شد، از محدوده ۶۲ هزار واحدی، بدون توقف تا میانه‌های کانال ۶۹ هزار واحدی پیش رفت. درست در روز بعد از قرائت بیانیه مشترک ایران و کشورهای ۱+۵، شاخص مسیر نزول را در پیش گرفت و در اواسط آذر ماه حتی پایین تر از ۶۲ هزار واحد را نیز تجربه کرد. حال معاملات بورس در دو روز معاملاتی باقی مانده تا پایان هفته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. باید به انتظار نشست و دید که این بار که ریسک سیستماتیک تحریم‌ها به کل از بین رفته است، شاخص کل می‌تواند سقف ۶۹ هزار واحدی امسال خود را با موفقیت پشت سر بگذارد؟ عاملی که با توجه به صف‌های خرید فعلی اصلا دور از انتظار نیست.

همچنین در روز گذشته، شاخص کل هم وزن نیز با رشد ۱۷۶ واحدی (معادل ۱٫۶۱ درصد) مواجه شد تا نشان دهد که رشد بازار فقط محدود به شرکت‌های بزرگ و شاخص ساز نیست. در واقع در نیمه دوم ساعات معاملاتی روز گذشته، اغلب نمادهای حاضر در بورس به سمت صف خرید به حرکت درآمدند و تقریبا در تمام نمادها، قیمت‌های آخرین معاملات بالاتر از قیمت‌های پایانی بودند. شاخص قیمت هم وزن نیز دیروز با رشد ۱۴۸ واحدی به سطح ۹ هزار و ۳۸۶ واحدی رسید. طی معاملات روز گذشته در بورس تهران، تقریبا ۲ میلیارد ورقه بهادار به ارزش بیش از ۴۵۲ میلیارد تومان و در ۱۱۶ هزار و ۴۷۰ نوبت دست به دست شد و ارزش بورس تهران به ۲۹۰ هزار میلیارد تومان رسید. همچنین خالص خرید حقیقی‌ها همچنان رو به افزایش است و در واقع این حقیقی‌ها هستند که بخش اعظم معاملات را به خود اختصاص داده‌اند. از میان گروه‌های بورسی، شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی، محصولات شیمیایی، فلزات اساسی و استخراج کانه‌های فلزی بیشترین اثر مثبت را برای شاخص کل به ارمغان آوردند و هر یک به ترتیب دماسنج بازار را به ترتیب ۲۳۹، ۱۷۴، ۱۷۳ و ۱۲۰ واحد ارتقا دادند. در طرف دیگر گروه بانکی قرار داشت که شاخص کل را با افت ۹۶‌واحدی مواجه کرد تا به‌عنوان منفی‌ترین اثرگذار بر شاخص کل لقب گیرد. از میان نمادهای بورسی نیز، تاپیکو، وغدیر، فولاد و رمپنا بیشترین تاثیر مثبت و نمادهای بانکی از قبیل وبملت، وبصادر و وتجارت بیشترین تأثیر منفی را برای شاخص کل رقم زدند.

۰۷:۱۹:۳۱ گروه بورس، زهرا رحیمی: بورس تهران پس از عبور از یک دوره رکود چند ماهه، از نیمه دوم دی ماه شاهد رونق چشمگیری در معاملات خود بود، رونقی که به دنبال رفع تحریم‌های غرب علیه ایران امید فراوانی جهت چرخش اوضاع و بهبود شرایط بورس تهران به سهامداران به ویژه سرمایه‌گذاران خرد تزریق کرد. در ادامه اما تشدید تقاضا در معاملات برخی از سهم‌ها و همچنین ورود پرشتاب نقدینگی سهامداران حقیقی به بازار سهام شائبه غلبه رفتار هیجانی در معاملات بورس تهران را نزد گروهی از کارشناسان تقویت کرد.

به نظر می‌رسد در حال حاضر برخی اهالی تالار شیشه‌ای توجهی به اصول خرید در معاملات نداشته و بدون داشتن استراتژی و تحلیل خاصی از وضعیت شرکت‌ها در تلاشند از قافله‌ای که برای خرید سهام خیز برداشته‌اند، عقب نمانند و تنها با تکیه بر برخی اظهار‌نظر‌ها در مورد مناسب بودن قیمت‌ها برای خرید، بدون دانش و تجربه خاصی فقط در‌صدد ورود به معاملات بورس تهران هستند و در همین راستا نیز صف‌های خرید سنگینی را در بورس تهران رقم زده‌اند و این صف‌نشینی حتی در مورد برخی شرکت‌هایی که وضعیت بنیادی مناسبی ندارند و بعضا با زیان انباشته و تعدیل منفی سنگین مواجه بوده‌اند، نیز مشاهده می‌شود. در بررسی شرایط کنونی بورس تهران کارشناسان معتقدند: با رفع ریسک مربوط به تحریم‌های هسته‌ای، بخش عمده‌ای از شرکت‌های فعال در بورس تهران برای آن دسته از سهامدارانی که با دید بلندمدت قصد سرمایه‌گذاری دارند، بهترین فرصت برای کسب بازدهی است. اما این تنها یک روی سکه است. روی دیگر سکه سرمایه‌گذاری در بورس تهران، باید مورد توجه ویژه سرمایه‌گذاران با دیدگاه کوتاه‌مدت و کم‌تجربه قرار بگیرد، چراکه همواره این ریسک وجود دارد که بازار فرصت شکار بازدهی برای تمام معامله‌گران را به وجود نیاورد. کارشناسان می‌گویند: سرمایه‌گذارانی که در بازار برای خرید خود استراتژی دارند می‌توانند در قیمت‌های مناسب خریدار باشند اما هرگز نباید به واسطه هیجان و جوسازی‌های احتمالی، سرمایه خود را بدون تحلیل به طمع کسب سود بیشتر وارد بازار سهام کنند. در همین راستا «دنیای اقتصاد» به بررسی شرایط کنونی بازار از منظر دو کارشناس بازار سهام پرداخته است. این کارشناسان ضمن هیجانی دانستن فضای کنونی معاملات به دلیل پیروی از اخبار و شایعات و همچنین افزایش انتظارات از بورس، هدف‌گذاری و همچنین تفکیک بین شرکت‌ها از منظر سودآوری را دو استراتژی مهم برای خریداران به ویژه حقیقی‌ها عنوان کردند.

رشد بازار با افزایش انتظارات

حسن خانجمالی، مدیر سرمایه‌گذاری و خدمات مالی کارگزاری خبرگان سهام به «دنیای اقتصاد» گفت: در شرایط کنونی که برجام به نتیجه مثبت رسیده است، عمده سهامداران حقیقی بدون هیچ گونه استراتژی و نگاه خاصی در صف‌های خرید طولانی نشسته و انتظارات آنها از وضعیت آتی بورس تهران تنها با تکیه بر اخبار به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرده است. این کارشناس بازار سهام افزود: خبرهای مختلف در مورد اثر رفع تحریم‌ها بر صنایع مختلف، انعقاد قرار‌داد با شرکت‌های خارجی و ورود سرمایه‌گذاران خارجی از جمله عواملی هستند که موجب شده‌اند، سرمایه‌گذاران با شتاب وارد معاملات شوند و تنها به این موضوع فکر کنند که در شرایط کنونی از بازار سهام نوسان بگیرند. خانجمالی افزود: صرف‌نظر از اینکه عوامل مزبور چگونه و در چه بازه زمانی به مرحله بروز می‌رسند، به‌طور قطع نباید فراموش کرد که صرف این خبر‌ها نباید مبنای عملکرد سهامداری در بورس باشد.این مساله در مورد سرمایه‌گذاران خرد که بیشتر تحت تاثیر جو موجود در بازار هستند و صرفا با پیروی از برخی اظهار نظر‌ها در بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. به همین دلیل در چنین شرایطی به نظر می‌رسد برای معامله‌گران حقیقی ضروری است که در معاملات تامل بیشتری به خرج دهند و ریسک حرکت‌های شتاب‌زده را در محاسبات خود داشته باشند، چرا که هرگاه شاهد رشد بی‌رویه در بازار باشیم، به همان مقدار نیز باید منتظر افت باشیم.

این کارشناس بازار سهام گفت: بخشی از افزایش انتظارات سهامداران در شرایط فعلی مربوط به خبر‌های پیرامون ورود سرمایه‌گذار خارجی است این در حالی است که در شرایط فعلی هنوز بستر مناسب برای ورود این سرمایه‌گذاران فراهم نشده است ضمن اینکه، نگاه سرمایه‌گذار خارجی متفاوت از نوع نگاه سرمایه‌گذاران داخل کشور است و به نظر می‌رسد تا عملی شدن و پیدا شدن آثار آن فاصله زمانی زیادی وجود داشته است. خانجمالی با اشاره به تفاوت توجیه مالی و اقتصادی سرمایه‌گذاران خارجی در مقایسه با سرمایه‌گذاران داخلی اظهار کرد: این تفاوت نگاه‌ها در سرمایه‌گذاری برخی شرکت‌ها تغییر خاص چشمگیری در کوتاه‌مدت نخواهد داشت و تنها منجر به متورم شدن سمت راست ترازنامه شرکت‌های مزبور می‌شوند. خانجمالی گفت: در این شرایط، بازار خود با تکیه بر اخبار در مدار صعودی حرکت می‌کند، عده‌ای نیز به دنبال شکل گرفتن فضای مثبت در بازار سهام در کنار برجسته کردن برخی اخبار، شایعاتی را نیز روانه بازار می‌کنند که این شایعات نیز باعث رشد سهم‌هایی خاص می‌شود و زمینه را برای تشکیل حباب قیمتی در بورس تهران فراهم می‌کنند.

لزوم هدف‌گذاری سهامداران حقیقی

خانجمالی به سهامداران حقیقی پیشنهاد کرد: برای ورود به بازار سهام برای کسب بازدهی برای خود هدف‌گذاری کنند و در صورتی که به تحقق هدف خود نزدیک شدند، از بازار خارج شوند، چون هرگونه تغییر کوچکی در قیمت برخی سهم‌ها می‌تواند زیان‌های جبران ناپذیری را به سهامدار وارد کند.

حقیقی‌ها بین شرکت‌ها تفکیک قائل شوند

علی اسلامی بیدگلی دیگر کارشناس بازار سهام رونق روزهای اخیر بازار سهام را ناشی از رفتار هیجانی معامله‌گران دانست و گفت: بازار در شرایط کنونی با اتکا به رویدادهای احتمالی که وقوع‌شان از نظر زمانی فاصله دارد، در حال رشد است و سهامداران در این راستا ریسک‌های احتمالی را فراموش کرده‌اند. این کارشناس بازار سهام افزود: البته به‌طور قطع رفع یکی از مهم‌ترین ریسک‌های پیرامون معاملات بازار سهام وضعیت صنایع و به تبع آن بورس تهران را با تغییر مواجه خواهد کرد، اما نگاهی به معاملات بازار سهام نشان می‌دهد که فعالیت حقیقی‌ها در خرید سهام در روزهای اخیر بسیار بیشتر از فعالیت حقوقی‌ها است و از این رو شائبه رفتار هیجانی در بورس تهران تایید می‌شود. این کارشناس بازار سهام گفت: در شرایط فعلی سهامداران انتظارات غیر معقولی از روند سود‌آوری شرکت‌ها با رفع تحریم‌ها دارند و این عامل در صورت تداوم منجر به تشکیل حباب قیمت در برخی سهم‌ها می‌شود. بیدگلی تشریح کرد: به‌طور مثال برخی شرکت‌ها چند برابر سرمایه خود، زیان انباشته دارند، اما معامله‌گران تنها با اتکا بر اخبار در این شرکت‌ها خریدار شده‌اند اما در واقع این سرمایه‌گذاران باید بدانند که انتظارشان خارج از توان برخی بنگاه‌ها است، به‌طور مثال برخی شرکت‌ها با گذشت حدود ۳ تا ۴ سال می‌توانند روند سودآوری خود را بهبود ببخشند و از زیان خارج شوند حال آنکه ما در سهم‌هایی از این دست در روزهای اخیر شاهد صف‌های خرید طویلی بودیم.

به اعتقاد این کارشناس ارشد در شرایط کنونی بازار اتخاذ تصمیمات درست توسط سهامداران خرد که دسترسی کمتری به اطلاعات دارند، بسیار ضروری است چرا که در بسیاری موارد مشاهده کرده‌ایم هیجان حقیقی‌ها در معاملات در نهایت منجر به زیان سنگینی شده است. اسلامی بیدگلی تفکیک بین شرکت‌ها در شرایط کنونی را بهترین استراتژی برای خرید عنوان کرد و افزود: برخی شرکت‌ها در شرایط کنونی زیان‌ده هستند و برخی نیز به دلایلی قدرت سود‌آوری ندارند اما از آنجا که ارزش جایگزینی شرکت‌های مزبور بیشتر از ارزش بازاری آنهاست، سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها برای سهامداران بلند‌مدت گزینه مناسبی به شمار می‌رود اما سرمایه‌گذاران با دیدگاه کوتاه‌مدت از این سرمایه‌گذاری توشه‌ای جز زیان نخواهند داشت. از این رو شرکت‌هایی که در شرایط فعلی نیز از توانایی سود‌سازی برخوردارند و وضعیت بنیادی مناسبی را دارند، برای سرمایه‌گذاران با دیدگاه کوتاه‌مدت پیشنهاد می‌شود. این کارشناس بازار سهام در پایان به سرمایه‌گذاران خرد پیشنهاد کرد: بر اساس جو غالب بر بازار تصمیم‌گیری نکنند و حتما صورت مالی شرکت‌ها را بررسی کند و اگر دانش کافی برای بررسی وضعیت شرکت‌ها را ندارند از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری و کسانی که در زمینه سرمایه‌گذاری در بورس متخصص هستند وارد شوند.

۰۷:۱۸:۴۸ گروه بازار پول:‌ نخستین آمار بانک مرکزی پس از لغو تحریم ها، نرخ تورم متوسط در دی ماه را ۲/ ۱۳ درصد گزارش کرده است. مطابق این آمار، بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد که نرخ تورم متوسط تا پایان سال به سطح ۱۲ درصد خواهد رسید. در بدترین سناریوی موجود، با در نظر گرفتن تورم ماهانه ۴ درصدی در دو ماه آخر سال، نرخ تورم از سطح ۱۳ درصد عبور نخواهد کرد، همچنین در خوش‌بینانه‌ترین حالت و با در نظر گرفتن تورم مشابه دی ماه برای دو ماه آخر سال، نرخ تورم رقم ۹/ ۱۱ درصد را ثبت خواهد کرد. اما در محتمل ترین گزینه؛ اگر تورم دو ماه پایانی به اندازه میانگین تورم ماهانه از ابتدای سال، ثبت شود نرخ تورم ماهانه به ۱/ ۱۲ درصد خواهد رسید. این رقم از هدفگذاری تورمی ابتدای سال که ۱۳ تا ۱۴ درصد بود، گذر کرده است. با اعلام آمار تورمی می‌توان عنوان کرد که رقم تورم اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۵ معادل ۵/ ۱۳ درصد خواهد بود که این رقم از پیش‌بینی‌های نهادهای بین‌المللی کمتر بوده است.

کاهش تورم ماهانه در دی ماه

آخرین آمارها نشان می‌دهد شاخص بهای مصرف‌کننده در دی ماه سال جاری به ۶/ ۲۳۲ رسیده است. این شاخص در مقایسه با ماه قبل، ۴/ ۰ درصد افزایش یافته است. رقمی که می‌توان آن را به‌عنوان تورم ماهانه دی ماه در نظر گرفت. این رقم در آذر ماه معادل ۳/ ۱ درصد ثبت شده بود، در نتیجه نرخ تورم ماهانه نسبت به ماه قبل ۹/ ۰ واحد درصد کاهش یافته است. آمارها نشان می‌دهد میانگین نرخ تورم ماهانه در ۱۰ ماه نخست سال جاری ۷/ ۰ درصد بوده است. بنابراین تورم ماهانه دی ماه نیز نسبت به میانگین ۱۰ ماهه معادل ۳/ ۰ واحد درصد کمتر بوده است. در اولین ماه سال قبل نیز نرخ تورم ماهانه کم ثبت شده بود. نرخ تورم ماهانه در دی ماه سال قبل نیز با ثبت رقم ۳/ ۰ درصد به یکی از کمترین تورم‌های سال قبل تبدیل شده بود.

تداوم تورم تک‌رقمی نقطه به نقطه

آمار بانک مرکزی می‌گوید دومین نرخ تورم تک‌رقمی نقطه به نقطه در دی ماه رقم خورده است. نرخ تورم نقطه به نقطه تغییرات شاخص بهای مصرف‌کننده را نسبت به مدت مشابه سال قبل در نظر می‌گیرد. بر اساس گزارش بانک مرکزی نرخ تورم نقطه به نقطه در دی ماه به ۶/ ۹ درصد رسیده است. در ماه آذر این نرخ معادل ۴/ ۹ درصد عنوان شده بود تورم دی ماه افزایش جزیی را نسبت به ماه قبل پشت سر گذاشته است. نرخ تورم نقطه به نقطه در خرداد ۹۲ با ثبت رقم ۴۵ درصد به بیشترین مقدار خود در سال‌های اخیر رسیده بود، اما اتخاذ سیاست‌های مناسب اقتصادی در کنار تغییرات انتظارات تورمی در دو سال اخیر باعث شده تورم تا حدود قابل‌توجهی مهار شود. شاهد این مدعا نیز کاهش ۳۵ واحد درصدی نرخ تورم نقطه به نقطه در دولت یازدهم بوده است.

تورم ۲۰۱۵ زیر سطح پیش‌بینی‌ها

بر اساس آمار بانک مرکزی در اولین ماه زمستان میزان متوسط تورم یا دوازده ماهه به ۲/ ۱۳ درصد رسید. تورم متوسط تغییرات شاخص بهای مصرف‌کننده را در ۱۲ ماه منتهی به ماه مشخص نسبت به مدت مشابه سال قبل در نظر می‌گیرد. تورم متوسط آذر ماه نیز رقمی معادل ۷/ ۱۳درصد حاصل شده بود، بنابراین با توجه به اینکه ابتدای سال میلادی در نیمه نخست دی ماه قرار دارد، می‌توان عنوان کرد که رقم تورم سال ۲۰۱۵ برای اقتصاد ایران حدود ۵/ ۱۳ درصد است. این در حالی است که برخی مراکز مانند بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول آخرین پیش‌بینی را برای تورم متوسط ایران در سال ۲۰۱۵ میلادی حدود ۱/ ۱۵ درصد اعلام کرده‌اند. برخی کارشناسان معتقدند این اختلاف به دلیل عدم به‌روزرسانی آمارهای ایران است که در گزارش‌های آینده این نهادها تصحیح خواهد شد. بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پیش‌بینی کردند که در سال ۲۰۱۶ میلادی تورم متوسط به سطح ۵/ ۱۱ درصد خواهد رسید.

تورم ۹۴ در سه سناریو

بررسی‌ها حاکی از آن است که حتی در بدترین سناریو نیز نرخ تورم متوسط به سطح ۱۲ درصد خواهد رسید. بر این اساس در بدترین حالت، اگر تورم ماهانه در دو ماه پایانی معادل ۴ درصد نیز گزارش شود، بازهم تورم میانگین زیر سطح ۱۳ درصد خواهد و رقمی معادل ۹/ ۱۲ درصد ثبت خواهد شد. همچنین در خوش‌بینانه‌ترین حالت نیز نرخ تورم در پایان سال به سطح ۱۱ درصد می‌رسد. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که تورم ماهانه بهمن و اسفند به اندازه تورم ماهانه دی (۴/ ۰ درصد) گزارش شود، در این صورت نرخ تورم متوسط به حدود ۹/ ۱۱ درصد خواهد رسید. البته احتمال وقوع این گزینه نیز کم است، زیرا در اغلب ماه‌های پایانی سال، تورم ماهانه افزایش نسبی در مقایسه با سایر ماه‌ها داشته است. اما در سناریویی که پیش‌تر از سایر موارد محتمل خواهد بود. نرخ تورم به رقمی حدود ۱/ ۱۲ درصد خواهد رسید. در سناریو محتمل، اگر در دو ماه پایانی سال نرخ تورم ماهانه، در سطح میانگین ۱۰ ماه نخست سال (معادل ۷/ ۰ درصد) باشد، نرخ تورم به سطح ۱/ ۱۲درصد می‌رسد. این نرخ پایین‌تر از رقم هدفی است که در سال گذشته عنوان شده است. مسوولان بانک مرکزی در ابتدای سال جاری نرخ هدف تورمی را معادل ۱۳ تا ۱۴ درصد عنوان کردند.

تورم تک رقمی در تابستان ۹۵؟

همچنین به گفته مسوولان نرخ تورم در سال آینده تک‌رقمی خواهد. مطابق بررسی‌ها اگر اتفاق قابل‌توجهی در مسیر تورمی پیش نیاید، می‌توان نرخ تورم تک‌رقمی را در فصل تابستان سال ۹۵ مشاهده کرد. البته در این مسیر قیمت نفت، تغییرات نرخ ارز و تغییرات پایه پولی عناصری است که می‌توانند حصول تورم تک رقمی در تابستان سال آینده را به تاخیر بیندازند؛ اما در صورتی که اثر‌گذاری این عوامل، مانند سال جاری باشد، می‌توان امیدوار بود که تورم متوسط در میانه تابستان به زیر سطح ۱۰ درصد برسد. علاوه بر این، آمارهای تورم تولید‌کننده نیز در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که هیچ فشار تورمی از سوی هزینه‌های تولید روی شاخص قیمت مصرف‌کننده وجود ندارد. همچنین با وجود تداوم کاهش قیمت‌های جهانی کالاها می‌توان پیش‌بینی کرد که این عامل نیز اثر کاهنده روی تورم خواهد داشت.

شکاف تورم کالا و خدمات

بانک مرکزی در گزارش خود، تصویری از جزئیات ۱۲ گروه اصلی شاخص بهای مصرف‌کننده ارائه کرده است. در بین گروه‌ها، دو گروه «خوراکی‌ها و آشامیدنی ها» و «مسکن و سوخت ها» مهم محسوب می‌شوند که تغییرات این گروه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در شاخص بهای مصرف‌کننده دارد. در دی ماه سال جاری نرخ تورم ماهانه در گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها معادل ۴/ ۰ درصد گزارش شده و تورم نقطه به نقطه این گروه معادل ۶ درصد بوده است. همچنین نرخ تورم ماهانه گروه مسکن ۵/ ۰ درصد بوده و تغییرات قیمتی این گروه نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴/ ۱۱ درصد ثبت شده است. به‌طور کلی اگر گروه‌ها را به دو بخش «کالا» و «خدمات» تقسیم کنیم، هنوز شکاف میان تورم کالا و خدمات وجود دارد. در دی ماه نرخ تورم نقطه به نقطه کالا معادل ۳/ ۶ درصد گزارش شده؛ حال آنکه نرخ تورم نقطه به نقطه خدمت بوده است.

۰۷:۱۸:۲۷ گروه بنگاه‌ها : شرکت ملی صنایع مس ایران بر‌اساس آمار تولید تا پایان دی‌ماه موفق به رشد تولید و تحقق آن در مس محتوی، کاتد، کنسانتره و سنگ سولفوری شد. مدیر برنامه‌ریزی و نظارت شرکت مس با اعلام این خبر گفت: تا پایان دی ماه ۱۳۹۴ تولید مس محتوی شرکت ملی صنایع مس ایران در مجموع ۲۱۳ هزار و ۹۴۸ تن بوده که در مقابل برنامه تعریف‌شده ۲۱۱ هزار و ۷۰۶ تنی رشد یک درصدی داشته است. سعد عبدی با بیان اینکه شاخص اصلی و عمده ما در ارزیابی برنامه‌های تولیدی شرکت، تولید مس محتوی است، افزود: کل استخراج شرکت ملی صنایع مس ایران در ۱۰ ماه نخست سال ۹۴ از مناطق مس سرچشمه، میدوک، سونگون، ایجو، چاه فیروز و دره زار ۱۴۷٫۰۶۰ تن بوده است که نسبت به برنامه تعریف‌شده تولید ۱۲۶٫۹۵۲ تنی ۱۶ درصد بالاتر بوده است. وی ادامه داد: تا پایان دی ماه کاتد تولیدی شرکت ۱۵۳ هزار و ۵۰۲ تن بوده است که در مقابل برنامه تعریف‌شده ۱۵۰ هزار و ۷۳۰ تنی از رشد ۲ درصدی برخوردار بوده و رکورد تولید کاتد در این ماه ثبت شد.

عبدی اظهار کرد: برنامه تعیین‌شده برای تولید سنگ سولفوری از کل مناطق فعال شرکت مس در ۱۰ ماهه سال ۹۴رقم ۳۷ میلیون و ۱۵۵ هزار تن بوده که با عملکرد ۳۷ میلیون و ۹۳ هزار تنی، در حدود ۱۰۰درصد برنامه تحقق ‌یافته است. مدیر برنامه‌ریزی و نظارت شرکت ملی مس تصریح کرد: همچنین برنامه شرکت مس برای تولید کنسانتره مس در ۱۰ ماهه سال ۱۳۹۴معادل ۸۱۶ هزار و ۵۰۲ تن بوده که با تولید ۸۰۸ هزار و ۵۸۲ تن در حدود ۹۹ درصد برنامه تحقق‌یافته است. وی افزود: این در حالی بوده است که به دلیل عدم پایداری تولید کارخانه‌های جدید تغلیظ فاز ۲ سرچشمه و فاز ۲ سونگون تا پایان تیرماه کاهش ۲ درصدی در برنامه تولید هفت‌ماهه وجود داشت که با همت و تلاش همکاران در آستانه تحقق برنامه تولید سال ۱۳۹۴ هستیم. عبدی درخصوص تولید مس محتوای کنسانتره گفت: برنامه‌ریزی درخصوص مس محتوای کنسانتره تولید ۲۰۲ هزار و ۷۴۲ تنی بوده است که در عمل این شرکت به تولید ۲۰۴ هزار و ۲۲ تنی رسید و موفق شد ۱۰۲ درصد از برنامه تولید خود را اجرایی سازد. وی در ادامه افزود: تولید کنسانتره مولیبدن ۵ هزار و ۸۰۶ تن در مقابل ۵ هزار و ۴۰۶ تن بوده که رشد ۷ درصدی داشته است. وی درخصوص سایر تولیدات شرکت مس طی ۱۰ ماهه سال ۱۳۹۴ گفت: آند تولیدی در این ماه ۱۹۸ هزار و ۵۷۶ تن بوده است که نسبت به برنامه تعریف‌شده ۱۹۴ هزار و ۳۵۸ تنی رشد ۲ درصدی داشته و تولید لجن آندی و اسید سولفوریک هم تا پایان دی‌ماه به ترتیب رشد ۲۹ درصدی و ۱۴ درصدی داشته است. وی در پایان اظهار کرد: بر‌اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، شرکت مس در سال ۹۴ چشم‌انداز تولید ۲۵۳ هزار تنی مس محتوی (معدنی) و تولید ۱۹۳ تنی کاتد را در برنامه خود گنجانده است که تا پایان سال محقق خواهد شد.

۰۷:۱۸:۰۴ کاهش قیمت‌های پایه در بورس کالا

همان‌گونه که پیش‌تر به آن اشاره کردیم روند عمومی بازارهای جهانی و همچنین نوسان بهای دلار شرایط را به گونه‌ای ترسیم کرده که احتمال کاهش قیمت‌های پایه پیش‌بینی شد. این رخداد که دقیقا در روز گذشته به ثبت رسید باعث شد تا بهای تمامی پلیمرها با کاهش نرخ همراه شده تا جایی که این افت قیمت‌ها در کنار عمق بالای حجم نزول، از فراگیری و گستردگی بالایی نیز برخوردار شود تا جایی که تمامی پلیمرها را در بر بگیرد. درخصوص گریدهای شیمیایی نیز به جز افزایش بهای سودکاستیک، سایر انواع نیز کاهش نرخ پیدا کردند. این وضعیت کاهشی در ماه‌های اخیر کم سابقه است.

دلیل اصلی کاهش قیمت‌ها را باید در نوسان بهای دلار و همچنین کاهش قیمت‌های جهانی دانست ولی این روند نیاز به تحلیل دارد زیرا بهای دلار در روزهای اخیر به نسبت دو هفته گذشته نوسان چندانی را نشان نمی‌دهد. اگر به جدول نوسان قیمت‌ها توجه کنیم تغییر بهای دلار در بازار آزاد با کاهش ۴/ ۱ درصدی رو‌به‌رو شده و قیمت ۳۶۲۵ تومان ملاک احتساب قیمت‌ها به شمار رفته است. این در حالی است که متوسط قیمت دلار در روز گذشته نزدیک به ۳۶۵۰ تومان بوده است. برای شفاف‌سازی این وضعیت باید گفت که قیمت‌های دلار اعلامی از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی؛ متوسط قیمت دو هفته اخیر در بازار آزاد بوده و با توجه به کاهش قیمت دلار در هفته‌های گذشته پس از اجرایی شدن برجام، این محاسبات از دقت لازم برخوردار است و باید به آن مهر تایید زد هرچند که شاید امکان کاهش بیشتر قیمت‌ها نیز وجود داشته است. همین کاهش قیمت ارز باعث شده تا بخش بزرگی از کاهش قیمت‌ها را به خود اختصاص دهد ولی پس از آن، کاهش قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمی دلیل مهم دیگری است که به افت قیمت‌ها منجر شده است. همیشه نوسان قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمی به نسبت بهای جهانی نفت خام، با یک فاز تاخیر بر بازار تاثیر می‌گذارد. در درجه اول محصولات پالایشی، سپس محصولات شیمیایی و در نهایت محصولات پتروشیمی و پلیمرها به مرور زمان از نوسان قیمت نفت تاثیر می‌پذیرند. با توجه به این موارد در کنار افزایش بهای نفت خام در بازارهای جهانی، شاید هنوز تاثیر کاهش قیمت‌های پیشین بر بازار پلیمرها محقق نشده و می‌توان به کاهش محدود بهای این گروه کالایی امیدوار بود.

عرضه انواع OFF به تالار فرعی

به تازگی در سایت رسمی بورس کالای ایران اطلاعیه‌ای منتشر شده که از انتقال عرضه انواع OFF محصولات پتروشیمی به تالار فرعی حکایت دارد. با توجه به عدم ثبت استاندارد مورد نیاز و نرسیدن به کیفیت مطلوب برای این نوع کالاها که اصطلاحا از آنها به‌عنوان OFF یاد می‌شود، این اقدام را می‌توان گامی مهم و مطلوب تلقی کرد زیرا به شفافیت بیشتر معاملات منجر خواهد شد. نکته مهم دیگر درخصوص این اطلاعیه را باید ادامه شرایط سهمیه‌بندی پیشین، باز بودن سقف مجاز نوسان قیمت‌ها و تغییر زمان معاملات و آغاز آن از ساعت ۱۲:۳۰ دانست.

تمایل بازار داخلی به تقویت خرید

در بازار داخلی محصولات پتروشیمی شاهد کاهش حجم عرضه‌ها هستیم تا جایی که به آرامی تقاضا بر عرضه‌ها در حال پیشی گرفتن است که باعث شده روند افزایشی قیمت‌ها شدت و شتاب بیشتری به خود بگیرد. این وضعیت در حالی که شاهد کاهش قیمت‌ها هستیم شاید از توان بالایی برخوردار نباشد، ولی تا سرایت کاهش قیمت‌ها از بورس به بازار شاید به چند روز زمان نیاز داشته باشیم. کاهش حجم معاملات پلیمرها در بورس کالا در هفته‌های قبل، تقویت نسبی تقاضا در روزهای اخیر، اعمال محدودیت‌های گسترده برای خرید کدهای معاف از مالیات برای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و فروش در سرزمین اصلی، افزایش مجدد قیمت نفت خام و تقویت بهای دلار در بازار آزاد و ترس از رشد قیمت‌ها در بازار داخلی و کاهش موجودی انبارها را می‌توان مهم‌ترین‌ دلایل رشد نسبی و کژ دار و مریز قیمت‌ها در بازار داخلی به شمار آورد.

۰۷:۱۵:۱۶ گروه بازرگانی: رئیس اتاق بازرگانی ایران، در سفر به ایتالیا و فرانسه، حاشیه‌هایی از این سفر را در کانال تلگرامی‌اش منتشر کرده است. محسن جلال‌پور در اولین نوشته مربوط به این سفر نوشت: پس از انفجارهای تروریستی در پاریس و لغو سفر رئیس‌جمهور روحانی و هیات همراه، سرانجام هواپیمای حامل فعالان اقتصادی، تهران را به مقصد رم ترک کرد.

وی با اعلام این خبر گفت: بیش از ۱۰۰ نفر فعال اقتصادی در رشته‌های مختلف در این سفر حضور دارند و چندین قرارداد و تفاهم‌نامه در حضور مقامات سیاسی که عازم رم شدند، در دو کشور ایتالیا و فرانسه امضا خواهد شد. جلال‌پور افزود: نخستین نشست اقتصادی در رم، با بیمه ساچه برگزار شد و بعد از آن با اعضای اتاق ایتالیا نشست و ملاقات رودررو داشتیم. وی همچنین گفت: هیاتی متشکل از مدیران ارشد سیستم بانکی به ریاست ولی‌الله سیف نیز در این پرواز با ما همراه هستند و در کنار فعالان بخش خصوصی خواهند بود. همچنین رئیس اتاق بازرگانی ایران روز گذشته در گفت‌وگو با اقتصادنیوز از برنامه‌های بخش خصوصی در سفری که به همراه رئیس‌جمهور به ایتالیا و فرانسه دارند، سخن گفت.

جلال‌پور در پاسخ به این پرسش که مهم‌ترین اتفاقی که قرار است در سفر رئیس‌جمهور و هیات همراهش به ایتالیا و فرانسه رخ دهد چیست؟ گفت: اتفاق‌های زیادی در راه است. بخش فولاد در ایتالیا قرارداد خواهد بست، بخش ساخت‌وساز، بخش داروهای گیاهی قرارداد خواهند بست و در هر دو کشور مجموعه‌هایی از کارهای مختلف را انجام خواهیم داد. پیش از این،‌ در اواسط آبان ماه قرار بود این سفر انجام شود که ۲۳ آبان ماه اعلام شد در پی حملات گسترده تروریستی به پایتخت فرانسه، رئیس‌جمهوری ایران، سفر خود را به اروپا لغو کرد.

۰۷:۱۴:۰۴ دنیای اقتصاد: پیچیدگی سازوکار رفع تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران، ابهام‌هایی را پیرامون شرایط و شعاع تجارت در دوره پساتحریم شکل داده که در دوره اجرای رسمی «برنامه جامع اقدام مشترک» پرداختن به آنها ضروری است. مساله این است که تحریم‌های وضع شده علیه ایران تنها مربوط به مسائل هسته‌ای نیستند و در سال‌های قبل از شدت گرفتن بحران ساختگی هسته‌ای نیز، موضوعاتی چون فعالیت‌های موشکی ایران هم بهانه اعمال محدودیت بوده‌اند. براساس برجام، تحریم‌های ثانویه هسته‌ای علیه ایران برداشته می‌شوند؛ اما تحریم‌های اولیه و تحریم‌های غیرهسته‌ای به قوت خود باقی می‌مانند و همین منشا ابهام است. اکنون که موانع حقوقی رفع تحریم‌های ثانویه علیه ایران حذف شده‌اند، توجه به جزئیات تحریم‌ها و برجام، دست‌کم ۷ ابهام را درباره تجارت پساتحریم مطرح می‌کند. نحوه اطلاع‌رسانی درباره بازگشت تحریم‌ها، امکان تجارت اشخاص دوتابعیتی ایرانی-آمریکایی، سرنوشت قراردادهای تجاری درصورت به چالش کشیده شدن برجام، مساله تحقیقات در مورد نقض تحریم‌ها، توافقات شرکت‌ها با آمریکا قبل از برجام، توقف مجازات‌های تحریم‌های نهادهای خاص و نحوه صادرات مجدد به ایران، موارد مبهمی هستند که «دنیای اقتصاد» با بررسی آنها، شعاع تجارت و وضعیت همکاری‌ها در ماه‌ها و سال‌های پیش‌رو را مشخص کرده است.

دکتر حمید قنبری

براساس برجام، تحریم‌های ثانویه هسته‌ای ایالات‌متحده آمریکا علیه ایران برداشته می‌شوند، اما تحریم‌های اولیه و تحریم‌های غیرهسته‌ای به قوت خود باقی می‌مانند. این عبارت در ظاهر ساده به نظر می‌رسد، اما حقیقت این است که نظام تحریم‌های ایران بسیار پیچیده است. بنابراین رفع تحریم‌های ایران نیز بسیار پیچیده خواهد بود. عبارات کلی ذکرشده در برجام نمی‌تواند همه مسائلی را که درخصوص تحریم‌های ایران وجود دارد، پاسخ گوید. ازاین‌رو ضروری بود تا یکسری دستورالعمل‌ها در رابطه با برجام تدوین شود و در آنها به پرسش‌های اساسی درخصوص برجام پاسخ گفته شود. در این نوشته تلاش شده است تا برخی از پرسش‌های کلیدی که در برجام پاسخی به آنها ارائه نشده است اما در دستورالعمل‌های برجام مورد توجه قرار گرفته، پاسخ داده شود. از باقی ماندن تحریم‌های اولیه و برداشته شدن تحریم‌های ثانویه می‌توان برداشت کرد که آمریکایی‌ها حق تجارت و مراودات اقتصادی با ایران را ندارند؛ اما غیر‌آمریکایی‌ها می‌توانند با ایران روابط مالی و اقتصادی داشته باشند. حال سوال این است که اگر شخصی از یکسو ایرانی باشد و از سوی دیگر آمریکایی، تکلیف او در تجارت با ایران در پسابرجام چیست؟ بسیاری از اشخاص وجود دارند که هم تابعیت ایران را دارند و هم تابعیت آمریکا را، حال سوال این است که این اشخاص آیا می‌توانند با ایران مبادله و تجارت داشته باشند؟ به عبارت دیگر آیا این اشخاص آمریکایی محسوب می‌شوند و بنابراین مشمول تحریم‌های اولیه خواهند بود یا اینکه غیرآمریکایی محسوب می‌شوند و مشمول تحریم‌های ثانویه خواهند بود؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که براساس مقررات تحریم‌های اولیه آمریکا که تحت عنوان ITSR به آنها اشاره می‌شود هم اشخاصی که تابعیت آمریکا را دارند ولو اینکه دوتابعیتی باشند و هم اشخاصی که اقامت دائم آمریکا را دارند، اشخاص آمریکایی محسوب می‌شوند و بنابراین نمی‌توانند مراودات مالی و اقتصادی با ایران داشته باشند. در این رابطه فرقی هم نمی‌کند که اشخاص مزبور عملا در کجا سکونت داشته باشند. همین که آنها تابعیت یا اقامت دائم آمریکا را داشته باشند، آمریکایی محسوب می‌شوند. بنابراین مشمول تحریم‌های اولیه آمریکا باقی خواهند ماند. با این حال، اداره کنترل دارایی‌های خارجی ایالات‌متحده آمریکا یکسری مجوزهای عمومی صادر کرده است که براساس آن صادرات برخی کالاها و اقلام از جمله غذا، دارو، تجهیزات پزشکی و نیز صادرات نرم‌افزار، سخت‌افزار و تجهیزاتی که برای ارتباطات شخصی موردنیاز هستند به ایران مجاز است. علاوه بر این، ایالات‌متحده آمریکا براساس برجام متعهد شده است که اجازه صادرات هواپیماهای غیرنظامی به ایران، واردات فرش و مواد غذایی از ایران و فعالیت‌های مرتبط با شرکت‌های تابعه شرکت‌های آمریکایی در خارج از آمریکا را صادر کند. روشن است که در این رابطه هم آمریکایی‌ها و هم ایرانیان دوتابعیتی می‌توانند نقش داشته باشند و آمریکایی بودن آنها یا اقامت دائم آمریکا مانع از این نخواهد بود که آنها از این فعالیت مانع شوند.

روش اطلاع‌رسانی درباره بازگشت تحریم‌ها

یکی از مسائل مهم در رابطه با برجام مساله بازگشت تحریم‌ها است. مقصود از بازگشت تحریم‌ها این است که اگر میان ایران و اعضای گروه ۱+۵ در رابطه با نقض یا عدم نقض جدی برجام اختلاف نظر به وجود آید و این اختلاف در چارچوب پیش‌بینی شده در برجام حل‌وفصل شود، آن‌گاه ایران فعالیت‌های هسته‌ای سابق خود را از سر خواهد گرفت و ایالات‌متحده آمریکا و اتحادیه اروپا نیز تحریم‌های خود را مجددا اعمال خواهند کرد. حال پرسش این است که ابعاد و آثار بازگشت تحریم‌ها چه خواهد بود و در صورتی که تحریم‌ها بازگردند، این امر بر روابط اقتصادی و قراردادهایی که در دوران رفع تحریم‌ها منعقد شده بودند چه اثری خواهد داشت. در این رابطه در برجام توضیحات چندانی وجود ندارد؛ اما در راهنماها و شیوه‌نامه‌های برجام سعی شده است که این خلأ مرتفع شود و به این پرسش‌ها پاسخ داده شود. نخستین پرسش در این رابطه این است که بازگشت تحریم‌ها چگونه‌ اطلاع‌رسانی خواهد شد؟ به عبارت دیگر اشخاص و شرکت‌ها چگونه باید مطلع شوند که بازگشت تحریم‌ها اتفاق افتاده است. پاسخ روشن است. بازگشت‌ تحریم‌ها از طریق همان مکانیزم‌هایی اطلاع‌رسانی خواهد شد که برجام و دستورالعمل‌های آن اطلاع‌رسانی شده‌اند. به عبارت دیگر همان‌طور که برجام از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت خارجه آمریکا و نیز پایگاه اطلاع‌رسانی خزانه‌داری آمریکا اطلاع‌رسانی شده است، بازگشت تحریم‌ها نیز از طریق همان مکانیزم‌ها اطلاع‌رسانی خواهد شد. از این امر یک موضوع دیگر را نیز می‌توان نتیجه‌گیری کرد تا زمانی که در پایگاه‌های مزبور خبری مبنی بر بازگشت تحریم‌ها درج نشده باشد هیچ کس نمی‌تواند مدعی باشد که تحریم‌های وضع شده علیه ایران بازگشته‌اند و بنابراین نمی‌توان به بهانه بازگشت تحریم‌ها هیچ اقدام محدودکننده‌ای را علیه ایران اعمال کرد.

قراردادهای تجاری در پسابرجام و قبل از بازگشت تحریم احتمالی

مساله دیگر این است که اگر تحریم‌ها پس از اختلاف میان ایران و کشورهای گروه ۱+۵ در مورد نقض جدی برجام بازگردند آیا فعالیت‌هایی که بعد از روز اجرای برجام و قبل از بازگشت تحریم‌ها انجام شده‌اند مشمول تحریم‌ها خواهند بود و برای آنها مجازاتی در نظر گرفته خواهد شد؟

در پاسخ به این پرسش، شیوه‌نامه رفع تحریم‌های ایالات‌متحده آمریکا تصریح می‌کند که ایالات‌متحده آمریکا خود را متعهد به این امر می‌داند که برای فعالیت‌های مشروعی که پس از روز اجرای برجام انجام می‌شده است مجازاتی وضع نکند و آنها را مشمول تحریم نداند، با این حال، اگر بازگشت تحریم‌ها اتفاق افتد، فعالیت‌های مزبور باید متوقف شوند وگرنه مشمول تحریم خواهند بود. البته در اینجا باید به یک نکته توجه داشت. فعالیت‌های اقتصادی معمولا به‌گونه‌ای نیستند که بتوان ظرف یک لحظه آنها را متوقف کرد. معمولا این گونه فعالیت‌ها در دورانی از زمان تداوم دارند و متوقف کردن و خاتمه دادن آنها نیازمند زمان است. نمی‌توان از طرفین یک قرارداد انتظار داشت که در یک آن به روابط اقتصادی خود خاتمه دهند. از این رو در راهنمای رفع تحریم‌های ایالات‌متحده آمریکا این نکته ذکر شده است که ایالات‌متحده آمریکا همان‌طور که در تحریم‌های گذشته زمانی را برای خاتمه فعالیت‌های اقتصادی در نظر گرفته و به فعالان اقتصادی فرصت داده است که به فعالیت‌های خود در حوزه‌های تحریم شده خاتمه دهند، در آینده نیز همین فرصت را به اشخاص و شرکت‌ها خواهد داد. ایالات‌متحده آمریکا در این خصوص تصریح کرده است که در صورت بازگشت تحریم‌ها راهنمایی صادر خواهد کرد که در آن راهنما تصریح خواهد شد که چگونه قراردادهای منعقده در دوران رفع تحریم‌ها باید خاتمه پیدا کنند.

لغو تحقیقات در مورد نقض تحریم‌ها

یکی از نکاتی که در برجام قید شده این است که پس از لغو تحریم‌های ایران، ایالات‌متحده آمریکا احتمالا تحقیقات خود در مورد نقض تحریم‌های ایران را خاتمه خواهد داد. البته این امر هم راستا با قوانین ملی ایالات‌متحده آمریکا انجام خواهد شد. این امر چگونه اجرا خواهد شد و چه آثاری خواهد داشت؟ در پاسخ باید گفت که این نکته که در پاراگراف ۳۰ برجام ذکر شده است به تحریم‌هایی مربوط می‌شود که براساس برجام رفع شده‌اند. کدام تحریم‌ها براساس برجام رفع می‌شوند؟ تحریم‌های ثانویه هسته‌ای براساس برجام لغو یا تعلیق خواهند شد، بنابراین تنها درخصوص نقض این تحریم‌ها امکان دارد که تحقیقات ایالات‌متحده آمریکا متوقف شود. بنابراین تحقیقات در مورد نقض تحریم‌های اولیه آمریکا به قوت خود باقی خواهد ماند. نکته دیگر این است که حتی اگر تحریمی جزو تحریم‌های اولیه‌ای باشد که براساس برجام در مورد آن مجوز صادر خواهد شد (یعنی هواپیما یا مواد غذایی و فرش ایرانی و شرکت‌های تابعه آمریکایی) تحقیقات در مورد نقض آنها متوقف نخواهد شد؛ چراکه از نظر حقوقی، در حوزه‌های سه‌گانه یادشده تحریم‌ها برداشته نشده‌اند و به قوت خود باقی هستند و فقط برای انجام آنها مجوز صادر شده است. به‌طور کلی در نظام حقوقی ایالات‌متحده آمریکا این نکته وجود دارد که قضاوت درخصوص اعمال، براساس قوانین موجود در زمان ارتکاب آن اعمال انجام می‌شود. این امر متفاوت با نظام حقوقی ایران است. در ایران نیز اعمال براساس قانون زمان ارتکاب خود مورد قضاوت قرار می‌گیرند، اما اگر بعد از ارتکاب عملی قانونی وضع شود که دیگر آن عمل را جرم نداند یا مجازات آن را تخفیف دهد، آن قانون عطف بماسبق خواهد شد و اعمال مزبور یا مجازات نخواهند داشت یا مجازات کمتری خواهند داشت. در مجموع اگر عملی در گذشته انجام شده باشد و درخصوص آن تحقیقاتی در حال جریان باشد،‌آن تحقیقات می‌تواند خاتمه یابد مشروط بر اینکه تحریم مربوط به آن عمل در اثر برجام لغو یا تعلیق شده باشد.

سرنوشت مجازات شرکت‌ها قبل از برجام

مساله مرتبط دیگر این است که اگر در گذشته عملی انجام شده و آن عمل نقض تحریم‌ها شناخته شده باشد و اداره کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا یا (OFAC) آن عمل را نقض تحریم‌ها دانسته و درخصوص آن اعمال مجازات کرده باشد، آیا آن مجازات بعد از اجرای برجام کان‌لم‌یکن خواهد شد؟ در این رابطه لازم است توضیح مختصری درخصوص تحریم‌های آمریکا و ضمانت اجرای آنها داده شود. ضمانت اجرای تحریم‌های ثانویه آمریکا معمولا محرومیت یا ممانعت از دسترسی به بازار آمریکا است. شخص یا شرکتی که تحریم‌های ثانویه وضع‌شده ازسوی ایالات‌متحده آمریکا را نقض می‌کند یا حق دریافت وام از بانک‌های آمریکایی را از دست می‌دهد یا از وارد شدن در قراردادهای دولتی آمریکا منع می‌شود یا از مراوده با بانک‌ها و موسسات مالی آمریکا منع می‌شود یا اینکه ارائه ویزای ورود به آمریکا برای وی ممنوع می‌شود. در بسیاری از موارد، شرکت‌ها و بانک‌های بزرگ غیر‌اروپایی برای اینکه مجازات‌های فوق درخصوص آنها اعمال نشود مبادرت به انعقاد توافقاتی با آمریکا کرده‌اند که براساس آن مبالغی را به آمریکا پرداخت کرده‌اند و در مقابل ایالات‌متحده آمریکا از اعمال مجازات‌های فوق درخصوص آنها صرف‌نظر کرده است. حال باید دید که آیا این توافقات، پس از برجام به قوت خود باقی هستند یا خیر؟! پاسخ مثبت است. در‌صورتی که مجازاتی از قبل اعمال شده باشد یا توافقی میان غیرآمریکایی‌ها و آمریکا صورت گرفته باشد، آن مجازات و آن توافق به قوت خود باقی است و از این حیث برجام اثری نخواهد داشت. آنچه مشمول پاراگراف ۳۰ برجام می‌شود، تحقیقاتی است که هنوز به نتیجه نرسیده و در مورد آنها هنوز تصمیم‌گیری نشده است. چرا ایالات‌متحده آمریکا این مجازات‌ها را کان‌لم‌یکن نمی‌کند؟ پاسخ به این پرسش روشن است. اگر ایالات‌متحده آمریکا در این مورد، مجازات‌های سابق را نیز لغو کند، اعتبار نظام تحریم‌های آن به کلی از بین خواهند رفت و در سایر موارد نیز اشخاص غیرآمریکایی تحریم‌های آمریکا را به این امید که در آینده توافقی حاصل شده و در آینده مجازات‌ها لغو خواهد شد، نادیده خواهند گرفت. با این حال باید به این نکته نیز توجه داشت که توافقاتی که پیش از این انجام شده‌اند، معمولا ناظر به گذشته هستند و در آنها نسبت به آینده قضاوت نشده است. به عبارت بهتر در این توافقات بانک‌ها و موسسات مالی غیرآمریکایی متعهد شده‌اند فعالیت‌هایی را که با ایران داشته‌اند خاتمه دهند و در هیچ‌یک از آنها تعهدی وجود ندارد که حتی در‌صورت برداشته شدن تحریم‌ها نیز با ایران همکاری نداشته باشند. بدیهی است که اگر ایالات‌متحده آمریکا چنین تفسیری از توافقات مزبور نداشته باشد و آن را شامل فعالیت‌های آتی نیز بداند، مرتکب نقض برجام شده است و این نکته در کمیسیون مشترک قابل بررسی خواهد بود.

مجازات تحریم‌ها؛نهادهایی غیر از OFAC

مساله دیگری که در همین ارتباط وجود دارد این است که اگر مجازات‌های نقض تحریم‌ها ازسوی سایر دستگاه‌ها و مقامات به غیر از اداره کل دارایی‌های خارجی یا OFAC وضع شده باشند،‌آیا با اجرای برجام، آن مجازات‌ها متوقف خواهند شد؟ در برجام تصریح شده است که پس از اجرا، بررسی‌های مربوط به نقض تحریم‌ها فقط در صورتی که مرتبط با OFAC باشند، امکان ملغی شدن دارند. مجازات‌هایی که ازسوی سایر مقامات ایالتی یا فدرال وضع می‌شوند، مشمول این امر نمی‌شوند.

صادرات مجدد به ایران

براساس تحریم‌های اولیه ایالات‌متحده آمریکا، صادرات کالاهای آمریکایی به ایران جز در مواردی که برای آنها مجوز موردی یا مجوز عمومی صادر می‌شود، ممنوع است. حال این پرسش قابل طرح است که اگر کالایی ابتدا از آمریکا به کشوری غیر از ایران مثلا یک کشور اروپایی صادر شود و پس از آن به ایران صادر شود، آیا این کار هم نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران است؟ هم مقررات تحریم‌های ایران یعنی ITSR، هم شیوه‌نامه رفع تحریم‌های آمریکا به صراحت این امر را منع کرده و بیان کرده‌اند که صادرات مجدد، فروش و عرضه مستقیم یا غیرمستقیم کالاها، خدمات و تکنولوژی به ایران ممنوع است و اگر کسی بداند یا دلایلی وجود داشته باشد که براساس آن دلایل خواهد فهمید که کالا، خدمت یا تکنولوژی بعد از صادرات به یک کشور دیگر به ایران صادر خواهد شد، حق ندارد آن صادرات را انجام دهد و این کار نقض تحریم‌های ایران محسوب خواهد شد. نه‌تنها صادرات کالاها، خدمات و تکنولوژی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به ایران ممنوع است، بلکه حتی اگر کسی بداند که کالا، خدمات یا تکنولوژی آمریکایی که به کشور دیگری صادر می‌کند با کالا، خدمات و تکنولوژی دیگری آمیخته خواهد شد که درنهایت به ایران صادر خواهد شد، آن صادرات نیز نباید انجام شود. علاوه بر این، کالاها و خدمات و تکنولوژی آمریکایی نباید در کالاهایی استفاده شوند که برای استفاده در ایران طراحی و ساخته می‌شوند. این محدودیت‌ها پس از اجرای برجام نیز به قوت خود باقی خواهند ماند چون نوعی تحریم اولیه هستند. در نهایت،‌ اشخاص غیرآمریکایی حق ندارند اقلامی را که بیش از ۱۰ درصد محتوای آمریکایی دارند به کشورهای ثالث صادر کنند؛ اگر بدانند یا دلایلی وجود داشته باشد که بدانند آن اقلام به ایران صادر خواهند شد یا در صادرات کالاها، خدمات یا تکنولوژی به ایران مورد استفاده قرار خواهند گرفت. البته در این مورد یک استثنا وجود دارد که به EAR99 مشهور است و جز در صورتی که این استثنای خاص اعمال می‌شود، صادرات کالاهای دارای بیش از ۱۰ درصد محتوای آمریکایی به ایران ولو از طریق کشور ثالث ممنوع باقی خواهند ماند.

۰۷:۱۱:۳۷ به گزارش خبرنگار مهر، درآمد ۸ ماهه دولت از محل اجرای هدفمندی یارانه ها به بیش از ۳۳ هزار میلیارد تومان رسیده است که از این میزان ۲۸ هزار میلیارد تومان به پرداخت یارانه های نقدی و غیر نقدی اختصاص داده شده است.

در حالی درآمد دولت از ابتدای سال تاکنون به بیش از ۳۳ هزار میلیارد تومان رسیده است که پیش از این، هر یک از دولتمردان به نحوی نسبت به تامین منابع هدفمندی یارانه ها اظهارنگرانی کرده اند، به طوری که برخی اعضای دولت می گویند که در شب‌های قبل واریز یارانه نقدی در دولت با مصیبت عظمایی رو به رو می‌شویم.

در همین حال، بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت پرداخت یارانه‌ نقدی را «عذاب آور» خوانده و گفته است: بسیاری از شب‌ها از نگرانی اینکه چطور باید پول یارانه نقدی را تامین کنیم، خوابم نمی‌‌برد اما حال با تامین کسری منابع دولت برای تامین منابع هدفمندی یارانه های نقدی دیگر شب قبل از واریز یارانه در دولت مصیبت عظما و پرداخت یارانه نقدی عذاب آور نخواهد بود.

وی از پرداخت یارانه نقدی همچون برخی دولتمردان به عنوان یک مصیبت بزرگ یاد کرد و با اشاره به اینکه تقریبا ٨٠ تا ٩٠ درصد درآمد ناشی از فروش شرکت گاز و ٨٠ درصد درآمد شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از محل فروش فرآورده ها به هدفمندی یارانه‌ها اختصاص می‌یابد، اظهارداشته است: جمع کردن پول هدفمندی و رساندن به موقع آنها واقعا «عذاب الیمی» است و همان طور که آقای طیب نیا وزیر اقتصاد نیز گفته‌اند، واقعا عذاب آور است. برهمین اساس، بسیاری از شب‌ها از نگرانی اینکه چطور باید پول هدفمندی یارانه‌ها را تامین کنیم، خوابم نمی‌برد.

براین اساس دولتمردان پیش از این بارها اعلام کرده بودند که برای تامین منابع یارانه های نقدی با کسری مواجه هستند. بر این اساس طی دو سال اخیر همواره قیمت خدمات دولتی از قبیل بنزین، گازوئیل، آب، برق و غیره طی چندین بار افزایش یافته است و بعضا این افزایش‌ها با اعلام رسانه ای همراه بوده و در بسیاری از موارد دولت افزایش قیمت را به صورت چراغ خاموش انجام داده است.

این افزایش قیمت‌ها تا جایی ادامه یافت که در حال حاضر درآمد دولت به حدی رسیده که دیگر کسری برای تامین منابع هدفمندی یارانه ها و در اصل پرداخت یارانه نقدی ندارد. رقم درآمد دولت از محل اجرای هدفمندی در حالی در ۸ ماهه اول امسال به ۳۳ هزار میلیارد تومان رسیده که برای پرداخت یارانه نقدی به ۲۸ هزار میلیارد تومان نیاز دارد و در اصل دولت با ۵ هزار میلیارد تومان درآمد مازاد یارانه نقدی مواجه است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در این باره به خبرنگار مهر گفت: در ۸ ماهه امسال دولت ۳۳ هزار میلیارد تومان از محل هدفمندی یارانه‌ها درآمد کسب کرد که از این میزان ۲۸ هزار میلیارد یارانه نقدی پرداخت شد.

در کمیسیون برنامه و بودجه با حضور کارشناسان دیوان محاسبات و مرکز پژوهش‌های مجلس عملکرد ۸ ماهه دولت در اجرای قانون هدفمندی یارانه ها بررسی شده است. براساس قانون هدفمندی یارانه ها، دولت باید در کل امسال ۴۸ هزار میلیارد تومان از محل اصلاح قیمت حامل‌های انرژی و ۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان از محل قطع یارانه نان و برق در آمد کسب کند که فقط در ۸ ماهه سال ۹۴ تاکنون ۳۳ هزار و ۴۷۰ میلیارد تومان از این بخش کسب درآمد کرده است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه اظهار داشت: تبصره ۲۰ قانون هدفمندی یارانه ها دولت باید در سال ۹۴ از درآمدهای هدفمندی، مبلغ ۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان برای کمک به بخش تولید، بهبود حمل و نقل عمومی و بهینه سازی مصرف انرژی در واحد های تولیدی، خدماتی، مسکونی و جلوگیری از آلودگی محیط زیست اختصاص دهد که در ۸ ماهه سال ۹۴ تاکنون مبلغ ۴ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان به این بخش اختصاص داده است. علاوه بر این طبق قانون باید ۴ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان به بخش سلامت اختصاص می یافت که در ۸ ماه سال ۹۴ تا امروز مبلغ ۸۷۰ میلیارد تومان به این بخش اختصاص یافته است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه اظهار داشت: براساس تبصره ۲۰ قانون بودجه، در ۱۲ ماهه سال ۹۴ باید دولت ۳۹ هزار میلیارد تومان از محل هدفمندی را به پرداخت یارانه نقدی و غیرنقدی در کل امسال اختصاص دهد که براساس گزارش‌های موجود در ۸ ماهه اول سال ۲۸ هزار میلیارد تومان به این بخش اختصاص داده است.

جلیلی گفت: طبق قانون بودجه، دولت باید ۱۳۰۰ میلیارد تومان از درآمدهای هدفمندی را به تامین بخشی از یارانه سود تسهیلات تامین مسکن حمایتی زوج های جوان، اقشار آسیب پذیر، روستاییان و عشایر، ساماندهی مسکن در بافت های فرسوده، سکونتگاه های حاشیه شهرها و مسکن مهر اختصاص دهد که از ابتدای سال تاکنون هیچ بودجه ای به این بخش اختصاص نیافته است.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اظهار داشت: علاوه بر این، بر اساس قانون بودجه سال ۹۴ دولت باید ۴ هزار میلیارد تومان به برنامه های اشتغال جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاه ها اختصاص دهد که در ۸ ماه سال ۹۴ این بودجه اختصاص نیافته است.

۰۷:۱۱:۰۴ به گزارش ایرنا، سفر رییس جمهوری به اروپا صبح دوشنبه با پرواز تهران- رم آغاز شد. حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی در صدر هیاتی ۱۲۰ نفره متشکل از وزرای کابینه و فعالان اقتصادی در نخستین سفر خود پس از اجرایی شدن برجام به ایتالیا رفت و در نخستین گام تفاهم نامه هایی به ارزش بیش از ۱۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار بین دو کشور به امضاء رسید.
آغاز سفر رییس جمهوری به کشورهای اروپایی و امضای تفاهم نامه های مهم اقتصادی در زمینه های مختلفی از جمله حمل و نقل، انرژی، بهداشت و سلامت و دیگر عرصه ها، بازتاب گسترده ای در رسانه های خارجی داشت تا جایی که بسیاری از رسانه ها این مهم را نشان از احیای دوستی قدیمی ایران و اروپا دانسته و بر تغییر اقتصاد ایران در دوران پسا تحریم تاکید کردند.

* روحانی به دنبال دوستی های قدیمی در اروپا
بی.بی.سی فارسی گفت : آغاز سفر روحانی به ایتالیا و فرانسه نشان می دهد که رئیس جمهوری ایران دنبال احیای دوستی های قدیمی در اروپا است.
این رسانه افزود : یک هیات عالی رتبه و پر تعداد اقتصادی با حسن روحانی رییس جمهوری ایران در سفر به اروپا همراه شده که نشانه ای از سطح تمایل ایران برای کلید زدن مناسبات اقتصادی پساتحریم با اروپا به شمار می آید.
روحانی در ایتالیا با رییس جمهوری این کشور دیدار کرد و از همین حالا صحبت از میلیاردها دلار قرارداد و تفاهم نامه است؛ دیدارها ادامه خواهد یافت و مقصد بعدی هم فرانسه خواهد بود.
یکی از بحث های اصلی در فرانسه طرحی بلندپروازانه است برای نو کردن ناوگان هوایی فرسوده ایران و این سوال مطرح است که آیا رابطه ایران و اروپا فصلی نو را رقم خواهد زد و منافع اقتصادی دو طرف در اولویت قرار خواهد گرفت.

* غرب حسن روحانی را فردی معتدل می داند
روزنامه دیلی تلگراف روز دوشنبه در یادداشتی با اشاره به سفر دکتر حسن روحانی رییس جمهور ایران به ایتالیا و فرانسه ، نوشت: غرب حسن روحانی را فردی معتدل و یکی از افراد خوب می داند.
در این یادداشت به قلم کریستوفر بوکر آمده است: در پی توافق هسته ای ایران با غرب و آنچه اوباما یکی از کلیدی تری میراث های دولتش می نامد، کسی که قرار است این هفته برایش در پاریس و رم فرش قرمز بیندازند، حسن روحانی رئیس جمهوری ایران است. هفته گذشته او با خیال آسوده با دیوید کامرون نخست وزیر انگلیس گفت وگو کرد و در حالی که کامرون به وی تبریک گفت عنوان کرد که انگلیس امیدوار است همزمان با آزاد شدن اموال مسدود شده ایران، با این کشور در بخش های بانکی، مالی و اقتصادی همکاری کند.

* جذب همکاری اقتصادی با اروپا
پایگاه خبری و تحلیلی پولیتیکو در ارتباط با سفر حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران به اروپا نوشت: تلاش روحانی برای امضای قراردادها خیلی زود جواب داده و اکنون کشورهای اروپایی برای دسترسی به بازار بالقوه ایران در رقابت هستند.
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران سفر اروپایی خود برای تقویت حسن نیت و مبادلات تجاری کشورش در پی برداشته شدن تحریم های غربی ، آغاز کرد و ضمن آن از رم و پاریس دیدن خواهد کرد.
روحانی عملگرا که با قول نوسازی ایران به مقام ریاست جمهوری انتخاب شد ، هفته گذشته از برداشته شدن تحریم ها به عنوان یک پیروزی پر افتخار که به تقویت اقتصاد کشور کمک می کند،یاد کرد.
روحانی در این سفر که اولین سفر خارجی پس از اجرایی شدن توافق هسته ای است ، با «متئو رنتزی» نخست وزیر ایتالیا و پاپ فرانسیس دیدار می کند و سپس راهی فرانسه می شود و روز پنجشنبه با «فرانسوا اولاند» رئیس جمهوری آن کشور دیدار خواهد کرد.
این اولین سفر یک رئیس جمهوری ایران به فرانسه از سال ۱۹۹۹ تا کنون است.
اما روحانی که به همراه هیاتی ۱۲۰ نفری شامل چندین تن از مقامات ارشد تجاری به اروپا سفر کرده است ، به چیزی بیش از مراسم عکس یادگاری نیاز دارد.
رئیس جمهوری ایران در پی امضای توافق هسته ای، اکنون باید اثبات کند که رسیدن به این توافق ارزش داشته و موفقیت او تا حدی با تعداد قراردادهایی که امضاء خواهد کرد، سنجیده می شود.
به نظر می رسد که این تلاش روحانی خیلی زود نتیجه داده است. خبرگزاری رویترز روز دوشنبه به نقل از یک منبع آگاه دولتی ایتالیا گزارش داد که ایران و ایتالیا توافق های تجاری به ارزش ۱۵ تا ۱۷ میلیارد یورو امضاء خواهند کرد .
در همین حال منابع آگاه ایرانی به پولیتیکو گفتند که علاقه اصلی ایران در اروپا ، یافتن شرکت های بزرگی است که مایل به سرمایه گذاری برای نوسازی صنعت نفت و گاز و همچنین بخش خودروسازی ایران باشند.
ایران از هم اکنون علاقه خود را به مبادلات تجاری با اروپا نشان داده است . یک روز پیش از سفر روحانی ، تهران برنامه هایی برای خرید ۸ فروند هواپیمای «آ.۳۸۰» از شرکت ایرباس و حدود ۱۰۰ هواپیما نیز از شرکت بویینگ اعلام کرد.
از سوی دیگر کشورهای اروپایی نیز در حال رقابت برای دسترسی به بازار بالقوه بزرگ ایران هستند و هیاتی هایی تجاری از فرانسه ، آلمان و ایتالیا در همین ارتباط به ایران سفر کرده اند.
ایتالیا در موقعیت خوبی برای از سر گیری روابط تجاری با ایران است. این کشور تا سال ۲۰۰۶ بزرگترین شریک تجاری ایران در اتحادیه اروپا بود و انتظار می رود صادرات این کشور به ایران از ۱٫۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۴ به نزدیک ۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ برسد. در ماه نوامبر ، یک گروه ۳۷۸ نفره از ۱۲ بانک و ۱۷۸ شرکت ایتالیایی به تهران رفت که بزرگترین هیات اروپایی بود که بتازگی به ایران سفر کرده است.

*معاملات کلان
خبرگزاری رویترز در تیتر خبری خود باعنوان :«معاملات کلان در انتظار شروع سفر اروپایی رییس جمهوری ایران از مبدا رم » ، می نویسد : سفر اروپایی حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران به همراه برخی اعضای کابینه و یکصد فعال اقتصادی به کشورهای اروپایی اغاز شد و درست زمانی که اوضاع سراسر خاورمیانه در نابسامانی به سر می برد، حسن روحانی با سفر به کشورهای اروپایی، بهبود اعتبار ایران را دنبال می کند.
رویترز در خصوص دیدارهای پساتحریمی حسن روحانی با سران دیگر کشورها می نویسد: در پی انتخاب رییس جمهوری عمل گرا طی سال ۲۰۱۳ در ایران، حسن روحانی با هدایت مذاکرات ایران و دیگر کشورهای قدرتمند جهان در سال گذشته میلادی، با حل مناقشات هسته ای تحریم های سازمان ملل و اتحادیه اروپا و برخی تحریم های آمریکا را از میان برداشت.
رویترز خاطرنشان کرد، حسن روحانی قصد دارد به ملت ایران ثابت کند توافقنامه هسته ای برخلاف عقیده تندرو ها، مفید بوده و باعث تسهیل مشکلات اقتصادی طولانی مدت گذشته خواهد شد.
رویترز اضافه کرد، هدف دیگر روحانی محکم کردن مواضع ایران بعنوان قدرت منطقه ای و کلید حل بحران طولانی مدت سوریه است.

*بهبود اعتبار ایران پسا توافق
رسانه های آمریکا ضمن پوشش گسترده دیدار رییس جمهوری چین از ایران و سفر اروپایی جاری حسن روحانی به ایتالیا و فرانسه ، این سفر را عزم رییس جمهوری عمل گرای ایران درپایبندی به قول بهبود روابط با جهان و حل مساله هسته ای عنوان کردند.
دیدارهای دیپلماتیک حسن روحانی، رییس جمهوری ایران با سران دیگر کشورها، بازتاب گسترده ای در رسانه ها و خبرگزاری های آمریکایی به همراه داشته است.
نیویورک تایمز در این خصوص می نویسد، در پی لغو تحریم ها، چین جای پای خود را در ایران محکم تر کرد.
نیویورک تایمز با اذعان بر بی نتیجه بودن تحریم ها علیه ایران ، افزود: تحریم ها هم موجب سرمایه گذاری چین در ایران نبوده ،بطوری که پروژه کارخانه فولاد با سرمایه گذاری ۲۰۰ میلیون دلاری یک تاجر چینی در سپتامبر در ایران به افتتاح رسیده است و در دیدار اخیر رییس جمهوری چین از ایران، دو کشور در افزایش مبادلات اقتصادی خود در سطح ۶۰۰ میلیارد دلار توافق داشته اند.
نیویورک تایمز آخرین بازدید رییس جمهوری ایران از ایتالیا را مربوط به دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد بمنظور شرکت در نشست فائو و بدون دیدار رسمی با سران عالی دولت ایتالیا ذکر کرد.

*رادیو سراسری امریکا
«NPR» رادیوی سراسری آمریکا با اشاره به دیدار های روسای جمهور ایران و چین و سفر اروپایی حسن روحانی ،تصریح کرد، پس از اجرای توافقنامه تاریخی هسته ای و برداشته شدن تحریم های علیه ایران، مقامات ایرانی خبر از قرارداد خرید بیش از ۱۰۰ فروند هواپیمای ایرباس اروپایی را اعلام داشته اند.
ان پی آر در ادامه به نقل از حسن روحانی اذعان داشت،« ما باید ازفرصت بدست آمده فضای پسا تحریم، در سازندگی ایران و اشتغال زایی استفاده کنیم.»

*یاهو نیوز
یاهو نیوز نیز با اشاره به قرار داد ۱۷ میلیارد یورویی ایران و ایتالیا، اعلام کرد که پیش بینی می شود، تهران و پاریس روز چهارشنبه در زمینه خرید هواپیما های ایرباس و صنایع خودروسازی با هم توافق نامه امضا کنند.
یاهو در ادامه می افزاید: حسن روحانی، دیپلمات و عالم ۶۷ ساله ایرانی که با شعار پایان دادن به تحریم ها و برقراری روابط حسنه با غرب پیروز انتخابات سال ۲۰۱۳ شد، ثابت کرد مرد عمل است.

*نیوزویک
نیوز ویک نوشت: روحانی بمنظور تقویت روابط اقتصادی عازم ایتالیا و فرانسه شد.
این رسانه با اشاره به قرارداد ۱۸ میلیارد دلاری با ایتالیا و توافق خرید ۱۱۴ فروند هواپیمای ایرباس از فرانسه تاکید کرد، هدف روحانی از این سفر تقویت روابط اقتصادی با اتحادیه اروپا می باشد.

*مجله تایمز
مجله تایمز نیز در این خصوص با اشاره به سفر اروپایی رییس جمهوری اسلامی ایران، توافق در خرید ۱۱۴ فروند هواپیمای مسافربری ایرباس بخشی از هدف سفر روحانی به فرانسه عنوان داشته است.

* یک معجزه سیاسی
همزمان با سفر رییس جمهوری اسلامی ایران به رم و ملاقات با مقامات بلند پایه این کشور خبرگزاری رسمی اتریش ‘آپا’ (APA) نوشت : توافق هسته ای یک معجزه سیاسی برای ایران بود که موجب صلح پایدار در منطقه می شود .
این خبرگزاری بعد از نشست خبری مشترک متئو رنتزی نخست وزیر ایتالیا با حسن روحانی تاکید کرد : توفق هسته ای ایران با غرب نشانه ای از شرایط قابل توجه بین المللی است که برای ایران مهیا شده است. آقای روحانی با یک هیات تجاری , اقتصادی و چند وزیر راهی این سفر شد تا بتواند از فرست پیش آمده استفاده و عقب ماندگی ایران را از جامعه بین المللی جبران کند.
آپا خاطر نشان کرد: آقای روحانی همچنین می خواهد قراردادهای پر سود که منفعت زیادی را برای ایران داشته باشد با شرکت ها ی بزرگ ایتالیایی و فرانسوی ببند تا در نتیجه این توافقات زیرساخت های ایران را گسترش دهد.
وی در این مدت کم , پروژه های اقتصادی مختلف را در رم و پاریس مانند تولید خودرو و نوسازی حمل و نقل هوایی را مورد بحث و گفتگو قرار می دهد.به گفته آپا تنها در سفر به رم بیش از ۱۸ میلیارد یورو قرار داد تجاری بین طرفین به امضاء می رسد .
این خبرگزاری تاکید کرد: یکی از جنبه های سیاسی سفر رییس جمهوری ایران به اروپا که بسیار حائز اهمیت است , انتقاد اسرائیل نسبت به توافق هسته ای ایران است که با وجود این انتقاد ها کشور های اروپایی روابط خود را بیش از گذشته در حال گسترش و تقویت با ایران هستند.
آپا یادآوری کرد: این نخستین سفر رسمی اروپایی آقای روحانی به عنوان رئیس جمهوری ایران و نخستین سفر رسمی یک رئیس جمهوری ایرانی به اروپا در یک دهه اخیر است که با دعوت مقامات ایتالیا و فرانسه انجام می شود.
ایتالیا پیش از اعمال تحریم ها علیه ایران با هفت میلیارد دلار مبادلات نخستین شریک تجاری ایران در اتحادیه اروپا بود، اکنون این کشور امیدوار است مقام گذشته خود را در بازار ایران احیا کند.

* بازگشت به دوران پیش از تحریم
دویچه وله گزارش داد: حسن روحانی در دیدار با همتای ایتالیایی خود تاکید کرده که با اجرای برجام زمان جبران کاستی ها در روابط دو کشور فرا رسیده است.
این شبکه اینترنتی در گزارشی به شرح زیر نوشت: رییس جمهوری ایتالیا نیز خواستار همکاری های پرشتاب اقتصادی و تجاری میان دو کشور شده است.
حسن روحانی رییس جمهوری ایران، در نخستین سفر خارجی خود پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) روز دوشنبه ۲۵ ژانویه (پنج بهمن) وارد شهر رم پایتخت ایتالیا شد.
حسن روحانی پس از دیدار با مقام های سیاسی و اقتصادی ایتالیا، سه شنبه برای دیدار با پاپ فرانسیس به واتیکان می رود و روز چهارشنبه عازم پاریس خواهد شد.
او در دیدار با سرجو ماتارللا رییس جمهوری ایتالیا گفته که دو کشور درسال های گذشته به دلیل تحریم های ناعادلانه و نادرست نتوانستند از فرصت ها و ظرفیت های متقابل به خوبی استفاده کنند و اکنون زمان جبران است و باید همکاری های خود را با تعامل و در راستای منافع متقابل افزایش دهند.
رییس دولت یازدهم ایران می گوید، ایران و ایتالیا می توانند در بخش های مختلف انرژی، صنعت، معدن، کشاورزی، تبادلات علمی و فرهنگی و نیز فناوری های جدید همکاری های مشترک و گسترده ای داشته باشند.
او گفته که ایران تنها یک کشور ۸۰ میلیونی نیست، بلکه در نقطه اتصال آسیای مرکزی، قفقاز و اقیانوس هند قرار دارد که از این موقعیت استراتژیک می توان برای صادرات مشترک به نحو شایسته ای بهره گرفت.
رییس جمهوری ایتالیا نیز در این دیدار از آغاز دور جدید همکاری ها میان دو کشور خبر داده و خاطر نشان کرده است که شرکت های مختلف صنعتی و تجاری ایتالیا بسیار مشتاق حضور و همکاری با ایران هستند و ما با سرمایه گذاری و حضور فعالانه به دنبال جبران عقب ماندگی ها و فرصت هایی هستیم که تحریم ها آنها را از ایتالیا گرفتند.
پیش از سفر روحانی به ایتالیا جمع بزرگی از فعالان اقتصادی بخش خصوصی و دولتی ایران به این کشور سفر کرده بودند.
رییس جمهوری ایران را در سفر چهار روزه به اروپا یک هیات ۱۲۰ نفری همراهی می کنند.
حسن روحانی چند روز پیش در همایش اجرای برجام، فصلی نو در اقتصاد ایران شرط دست یافتن به رشد هشت درصدی و ترمیم اقتصاد ایران را، به میدان آوردن تمام سرمایه های داخلی و سرمایه گذاری خارجی به میزان ۵۰ میلیارد دلار عنوان کرده بود.
علی طیب نیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز در همان همایش گفته بود که برای رشد هشت درصدی، سالانه به هفت تریلیون ریال (۷۰۰ هزار میلیارد تومان) و همچنین۹۰ میلیارد دلار منابع خارجی نیاز داریم.
دویچه وله فارسی اضافه کرد: مهرداد عمادی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا نیز گفته که پس از جلساتی که با نمایندگان اقتصادی کشورها مهم اروپایی داشته به این نتیجه رسیده که تامین تمامی این ۵۰ میلیارد دلار از طریق پروژه های مشترک با کشورهایی چون آلمان، فرانسه، ایتالیا، بریتانیا، اسپانیا و اتریش قابل تامین خواهد بود.
این کارشناس اقتصادی پنجم بهمن ماه در گفت وگو با دویچه وله، با بیان این که اشتیاق و تمایل برای همکاری با ایران افزایش یافته پیش بینی کرد، حجم مبادلات ایران با اروپا در چهار سال آینده به بیش از شش برابر خواهد رسید.
سیاست محوری دولت روحانی جذب سرمایه گذاری و فنآوری پیشرفته غربی برای تولید مشترک در ایران، و افزایش اشتغال و صادرات است.
برخی از شرکت های اروپایی، ایران را همچون اغلب کشورهای منطقه برای سرمایه گذاری های کلان و بلند مدت، کشوری ناپایدار ارزیابی می کنند.

*اهمیت دیپلماتیک
‘رافائل مائوریلو’ استاد ژئوپولتیک دانشگاه رم گفت: سفر اخیر حسن روحانی رییس جمهوری ایران به ایتالیا و دیدار با مقامات ارشد ایتالیایی در این برهه زمانی از نظر دیپلماتیک اهمیت ویژه ای دارد.
وی دوشنبه شب در گفت و گو با تلویزیون بی.بی.سی بااشاره به پیشینه روابط دو کشور، افزود: ایتالیا در جریان توافق هسته ای ایران و اجرای برجام هم نقش مهمی بازی کرد و با اینکه در گروه ۱+۵ نبود، توانست از یک موضع مستقل نقشی مثبت در این راستا ایفا کند.
او ادامه داد: عدم حضور ایتالیا در جمع اعضای گروه ۱+۵ این اجازه را داد که این کشور بتواند نقشی مثبت در پشت پرده بازی کند و به عنوان میانجی میان آمریکا، اتحادیه اروپا و ایران به ایفای نقش بپزدازد.
مائوریلو اظهارکرد: روابط میان ایران و ایتالیا در زمان تحریم ها به طور کلی پیچیده شد اما ایتالیا همواره سعی کرد از دو نگاه، روابط سیاسی را برقرار کند یکی به عنوان عضو اتحادیه اروپا که البته همراه و همزبان با اعضای دیگر این اتحادیه بود و دیگری ایفای نقشی مستقل به لحاظ سیاسی.
وی در پاسخ به این سوال که آیا آن طور که رییس جمهوری ایتالیا یکی از تهدیدهای منطقه را افزایش افراطی گری خوانده، دو کشور می توانند در این راستا همکاری هایی داشته باشند؟ گفت: هیچ شکی در این زمینه وجود ندارد. مهمترین مساله ای که میان روسای جمهوری دو کشور هم مطرح شده، مساله بحران سوریه است.

*رادیو فرانسه
در این ارتباط شبکه اینترنتی رادیو فرانسه فارسی نیز در گزارشی به شرح زیر نوشت: حسن روحانی، رییس جمهوری ایران، روز دوشنبه ۲۵ ژانویه با ورود به رُم نخستین روز از دور سفر خود را به اروپا آغاز کرد.
حسن روحانی، پس از ملاقات با همتای ایتالیایی اش، سرژیو ماترلا، با نخست وزیر این کشور، ماتئو رنتزی نیز ملاقات کرد.
او همچنین روز سه شنبه، گفت وگوی جداگانه ای با پاپ فرانسوا، رهبر کاتولیک های جهان، انجام خواهد داد.
رادیو فرانسه فارسی توضیح داد: به گفتۀ واتیکان، در این ملاقات پاپ فرانسوا ضمن ابراز خشنودی از مواضع میانه روانه دولت حسن روحانی از جمهوری اسلامی ایران خواهد خواست که با کاستن از تنش های جاری در مناسبات اش با عربستان سعودی نقش سازنده ای را در تثبیت اوضاع خاورمیانه ایفا کند.
حسن روحانی روز سه شنبه ۲۶ ژانویه در یک نشست اقتصادی با حضور صدها تن از نمایندگان و رؤسای صنایع ایتالیا شرکت خواهد کرد.
ایتالیا نخستین شریک تجاری ایران پیش از تحمیل مجازات های بین المللی علیه این کشور بود و مبادلات تجاری دو کشور به هفت میلیارد یورو بالغ می شد.
ایتالیا اکنون امیدوار است پس از لغو تحریم های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران مقام گذشته اش را در بازار این کشور بازیابد.
در حال حاضر مبادلات اقتصادی دو کشور به یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون یورو از جمله یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو صادرات فرآورده های ایتالیایی به ایران بالغ می شود.
حدود ۶۸ درصد صادرات ایتالیا را به ایران ماشین آلات صنعتی و فرآورده های شیمیایی تشکیل می دهد.
در نوامبر گذشته یک هیات بزرگ اقتصادی ایتالیا مرکب از ۱۷۸ شرکت بزرگ این کشور و به سرپرستی معاون وزیر توسعۀ اقتصادی دولت رُم به تهران سفر کرد.
در پایان این سفر وزارت توسعۀ اقتصادی ایتالیا اعلام کرده بود که بخش های زیرساختی و انرژی ایران بهترین بسترها و فرصت های همکاری های اقتصادی دو کشور هستند.
قرار است از اوایل فوریه هیات های متعدد اقتصادی ایتالیا به ایران سفر کنند.
توسعۀ انرژی های پایدار از جمله انرژی های خورشیدی و بادی و همچنین ساختمان سازی و احداث پنج بیمارستان بزرگ از جمله عرصه های فعالیت شرکت های ایتالیایی در ایران به شمار می روند.

*شتاب بازگشت ایران به جامعه بین الملل
خبرگزاری فرانسه در گزارشی از رم نوشت: بازگشت ایران به جامعه بین الملل روز دوشنبه پس از امضای قراردادهای چند میلیارد دلاری با شرکتهای ایتالیایی مشتاق به بهره برداری از لغو تحریمها علیه تهران، در جریان دیدار حسن روحانی رئیس جمهوری ایران از رم شتاب گرفته است.
بنا به این گزارش، مقامات ایتالیا گفتند: قراردادهای امضا شده در رم در اواخر دوشنبه به ارزش ۱۷ میلیارد یورو (معادل ۴/۱۸ میلیارد دلار) خواهد بود و در رأس آنها یک معامله پنج میلیارد یورویی با شرکت خط لوله «سیپم» قرار دارد که قیمت سهام ان در بورس میلان روز دوشنبه ۵/۱۸ درصد افزایش یافت.
در ادامه این گزارش آمده است: انتظار می رود که یک سفارش مهم برای خرید هواپیماهای ایرباس روز چهارشنبه در فرانسه به همراه تجدید مناسبات شرکت های خودرو سازی پژو و رنو با ایران مورد تأیید قرار گیرد.
بنا به این گزارش، دکتر روحانی گفته است که وی با پیام ‘گشایش تجاری’ به دنبال توافق هسته ای تهران با غرب به اروپا آمده است.
وی افزود: بازار ایران به سرمایه گذاران ایتالیایی و اروپا فرصت می دهد خود را در سراسر منطقه جا بیندازند.
متئو رنتزی نخست وزیر ایتالیا گفت: ‘ما نخستین قراردادها را امضا کرده ایم اما این تنها آغاز راه یک جاده طولانی است.’

۰۷:۱۰:۴۶ به گزارش ایرنا، شبکه اینترنتی دویچه وله فارسی دوشنبه شب در گزارشی به شرح زیر نوشت: ایران پسابرجام، ایران دیگری خواهد بود.
این جمله این روزها به صورت های گوناگون از زبان تحلیلگران سیاسی و اقتصادی شنیده می شود، اما در عرصه اقتصاد شاید این دگرگونگی بیشتر از عرصه های سیاسی خودنمایی کند.
تنها یک هفته پس از حصول توافق اتمی با ایران و حتی قبل از اینکه این توافق به مراحل اجرایی برسد، وزیر اقتصاد آلمان، قدرت اول اقتصاد اروپا، همراه با یک هیأت بلندپایه به ایران رفت.
پس از آن شرکت های بزرگ اقتصادی آلمان و فرانسه یک به یک هیأت های نمایندگی شان را به ایران فرستادند.
حسن روحانی رییس جمهوری ایران، در همایش اجرای برجام، فصلی نو در اقتصاد ایران که هفته گذشته در تهران برگزار شد اعلام کرده بود که این کشور برای رسیدن به رشد اقتصادی هشت درصدی به ۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی نیاز دارد.
آیا شرکت های اروپایی و نمایندگان دولت هایی که در این چند ماه به ایران سفر کرده اند، توانایی این میزان سرمایه گذاری در ایران را دارند؟
مهرداد عمادی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا، به دویچه وله می گوید که تا چند روز پیش بر این عقیده بوده که تا نیمی از این میزان سرمایه گذاری را کشورهای بزرگ اقتصادی اروپا می توانند تامین کنند، اما ظرف هفته گذشته، به عنوان یکی از اعضای تیمی برای بررسی همین مساله و پس از جلساتی که با نمایندگان اقتصادی این کشورها داشته به این نتیجه رسیده که تامین تمامی این ۵۰ میلیارد دلار از طریق پروژه های مشترک با کشورهایی چون آلمان، فرانسه، ایتالیا، انگلستان، اسپانیا و اتریش قابل تامین خواهد بود.
مهرداد عمادی می گوید در جریان این جلسات به این نتیجه رسیده که اشتیاق و تمایل برای کار با ایران بسیار بالاتر از ارزیابی های موجود است.
این کارشناس اقتصادی می افزاید که حجم مبادلات ایران با اروپا در چهار سال آینده به بیش از شش برابر خواهد رسید.
دویچه وله فارسی توضیح داد: به گفته مسوولان ایران، بیشترین نیاز ایران در بخش نفت و انرژی است، اما سهم شرکت های نفتی در میان شرکت های اروپایی که تا کنون به ایران آمده اند سهم درخوری نیست.
مهرداد عمادی در این ارتباط می گوید: ما در بخش استخراج نفت و گاز به سرمایه گذاری زیادی نیاز نداریم، بلکه در بخش بالا رفتن از نردبان ارزش افزوده است که دچار مشکل هستیم، چون تکنولوژی های روزش را نداریم و در نتیجه در این بخش به سود کشورهایی مثل فرانسه، آلمان
، ایتالیا و بریتانیاست که وارد شوند و سرمایهگذاریهایی که میکنند در راستای بالارفتن از این نردبان ارزش افزوده باشد.
دویچه وله فارسی اضافه کرد: پیشتر گزارش هایی در رسانه های اروپایی منتشر شده بود مبنی بر اینکه شرکت های اروپایی هنوز تمایلی به سرمایه گذاری در ایران ندارند و همچنان آن کشور و کل آن منطقه را برای سرمایه گذاری های بلندمدت ناپایدار می دانند و بر اساس این گزارش ها اشتیاق اروپایی ها متوجه بازار کالاهای مصرفی در ایران است.
مهرداد عمادی در این ارتباط می گوید: برای برخی از کشورهای اروپایی این حرف درست است، از جمله انگلستان.
او می افزاید: به نظر می رسد انگلستان در حال حاضر و به خصوص با تنش به وجود آمده میان ایران و عربستان تمایلی برای سرمایه گذاری در بخش هایی مثل خودروسازی یا قطعه سازی برای تولیدات صنعتی در ایران ندارد، اما مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا به دو کشور مشخص اشاره می کند که این تمایل در آنها دیده می شود یعنی آلمان و اسپانیا.
عمادی می گوید بر اساس گفت وگوهایی که با نمایندگان این کشورها داشته می تواند این مساله را تایید کند که ارزیابی های مثبتی برای سرمایه گذاری های مشترک بین این دو کشور و ایران صورت گرفته است،اما او تاکید می کند که اگر بحران در منطقه ادامه پیدا کرده و عمیقتر بشود، امکان استفاده از یک چنین پروژهها و فرصتهایی بسیار پایین خواهد بود.
ایران غیر از کالاهای مصرفی و تولیدات صنعتی، در بخش های دیگری مثل راه سازی، جاده سازی یا ساختن هتل و بیمارستان نیز به سرمایه گذاری خارجی نیاز دارد.
اخیرا قراردادی با یک شرکت ایتالیایی برای ساخت پنج بیمارستان در ایران بسته شد.
از مهرداد عمادی سووال می شود که تمایل اروپایی ها برای شرکت در چنین پروژه هایی تا چه حد است؟ او در پاسخ به طور مشخص به دو کشور اسپانیا و ایتالیا در مرحله اول و در مرحله بعدی فرانسه و انگلستان اشاره کرده و می گوید: این چهار کشور برای هتل سازی در ایران ابراز تمایل کرده اند و تنها همین چهار کشور امکان سرمایه گذاری بیش از هشت میلیارد دلار در این بخش را دارند که این خیلی پول زیادیست. هشت میلیارد برای پروژه های ساختمانی و پایه سازی، برای اقتصاد ایران بسیار مهم خواهد بود.
دویچه وله فارسی در ادامه افزود: با توجه به مشارکت چینی ها در ساخت راه و جاده و اتوبان در ایران و تجارب بدی که در این زمینه نصیب ایران شد، کارشناسان می گویند که حالا باید تصمیم اروپاییان برای سرمایه گذاری در این بخش ها را مغتنم شمرد.
مهرداد عمادی معتقد است که هرچند اروپا استانداردهایی برای قراردادهای خارجی دارد که کلیه شرکت ها موظف به رعایت آن هستند، به خصوص در زمینه مسایل ایمنی، اما این نباید بدان معنا باشد که ایران درها را کاملا باز بگذارد تا اروپایی ها هر کاری که دلشان خواست انجام
دهند.
این کارشناس اقتصادی می افزاید هر شرکت خارجی اگر نظارتی بر فعالیتش نباشد ترجیح می دهد کار را ارزان تر تمام کند و ایران باید بر کار این شرکت ها نیز نظارت فعال داشته باشد.
دویچه وله فارسی در ادامه نوشت: هفته گذشته بالاترین مقام سیاسی کشور چین، یعنی رییس جمهوری این کشور به ایران سفر و با رهبر جمهوری اسلامی هم دیدار کرد و همین مساله نشان دهنده اهمیت ایران برای این کشور است.
تا پایان ماه گذشته یعنی دی ماه، چین همچنان اولین صادر کننده به ایران و نیز اولین کشور وارد کننده از ایران بود.
مهرداد عمادی در پاسخ به این سووال که آیا اروپایی ها قادر به از میدان به در بردن این رقیب هستند؟ می گوید: قراردادهای قبلی با دولت چین از جمله یک قرارداد بزرگ ۱۰۰ میلیارد دلاری که حدود ۱۱سال قبل بسته شده قابل لغو کردن نیستند.
از این گذشته این کارشناس اقتصادی معتقد است از آنجا که چین با وجود پایین آمدن رشد اقتصادی اش به زیر هفت درصد همچنان دومین اقتصاد بزرگ دنیاست و نیز بزرگترین متقاضی کالاهای خام ایران مثل نفت و گاز، در نتیجه اشکالی ندارد که قراردادهای جدیدی در همین زمینه ها با چین بسته شود، البته به صورت شفاف و رقابتی.
او اضافه می کند که مشکل از جایی آغاز می شود که چین قصد داشته باشد به واردات کالاهای مصرفی با کیفیت پایین به ایران ادامه دهد، کالاهایی از قفسه بندی آشپزخانه گرفته تا سنگ پا که هیچ کدام در حد استانداردهای جهانی نیستند.
عمادی می گوید ایران باید شرکتهای چینی را وادار به رقابت و همانند کردن کیفیت کالاهایی کند که به اروپا صادر می کنند.
به گفته او کالاهایی که چین به اروپا صادر می کند، یک نمونه اش را هم به ایران صادر نکرده است.
مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا می گوید: این بسیار مهم است که ما یکبار دیگر برای شاید دهمین بار در این ۳۵ سال گذشته اقتصاد را فدای ملاحظات و روابط سیاسی نکنیم و آن چیزی که در راستای منافع اقتصادی کشور برای اشتغال پایدار و برای زیرسازی یک اقتصاد سالم است، آنها را در رده نخست تصمیم گیری ها و ملاحظات قرار دهیم.
دویچه وله فارسی توضیح داد: روابط اقتصادی و تجاری ایران با اروپا معامله ای دوسویه است. ایران در این میان به عنوان پذیرنده این قراردادها مسلما باید نکاتی را رعایت کند، اما طرف اروپایی هم در جایگاه کارفرما و سرمایه گذار نیاز به رعایت اصولی خواهد داشت.
مهرداد عمادی یکی از اولین اقدام هایی را که اروپایی ها باید انجام دهند سریع تر کردن روند اعطای اعتبارات بانکی در اروپا برای پروژه های خارج از این اتحادیه می داند.
او در این ارتباط می گوید به عنوان مثال در حال حاضر در کشور آلمان گرفتن اعتبار از بانک مرکزی برای اجرای پروژه در ایران حدود چهار ماه طول می کشد، اما با تحقیقاتی که تیم اقتصادی اتحادیه اروپا کرده این روند می تواند به چهار هفته کاهش پیدا کند.
عمادی می افزاید سریع تر شدن اعتباردهی به نفع اروپاییان هم خواهد بود چرا که می توانند پروژه ها را سریع تر وارد فاز اجرایی کرده و رقبایی مثل چین را حذف کنند.
دویچه وله فارسی نوشت: اقدام بعدی به نظر عمادی یکی کردن سطح استانداردهای کاری در کل اروپاست و مهرداد عمادی در این ارتباط معتقد است متاسفانه در حال حاضر مثلا کشور ایتالیا در بخش انرژی از روش ها و استانداردهای اواخر دهه ۱۹۸۰ میلادی استفاده می کند که قابل پذیرش در خود اتحادیه اروپا نیست و این استانداردها باید در سراسر اروپا یکی باشد تا بهتر بتوانند با شرکت های ایرانی قرارداد ببندند.
وی در این زمینه به ابتکار اخیر وزارت مسکن و شهرسازی ایران اشاره می کند که استانداردهای مورد قبول ایران را در یک نامه خلاصه کرده و برای طرف های اروپایی فرستاده است.
وی می گوید نظیر این اقدام را باید شرکت های اروپایی نیز انجام دهند.
دویچه وله فارسی در پایان افزود: یک ماه و یک سال برای بررسی تغییرات دوران پسابرجام در ایران زمان کمی است و شاید بتوان چندین سال بعد با نگاهی به گذشته دریافت که پایان گرفتن مناقشه اتمی ایران چه تاثیری بر اقتصاد این کشور در حال توسعه داشته است.

۰۷:۰۸:۱۰ به گزارش وزارت نفت از خبرگزاری رویترز، به گفته نمایندگان شرکت های تایوانی ، قصد دارند : همزمان با پایان تحریم های ضد ایرانی، واردات نفت خام خود را از ایران افزایش دهند.
سخنگویان دو شرکت سی.پی.سی و فورموسا پتروکمیکال اعلام کردند : واردات نفت خام این دو شرکت از ایران ، به سطح قراردادی پیش از تحریم ها باز خواهد گشت .
ری چونگ چانگ، سخنگوی شرکت سی پی سی، گفت: پایان ماه مارس (۱۱اسفندتا ۱۱فروردین) و در آغاز ماه آوریل(۱۲فروردین تا ۱۰ اردیبهشت) سال جاری میلادی، این شرکت دو میلیون بشکه نفت از ایران خریداری می کنند.
وی افزود: نخستین محموله وارداتی نفت خام از ایران در سال جاری میلادی (۲۰۱۶ ) صورت می گیرد .
کی وای لین، سخنگوی شرکت فورموسا پتروکمیکال نیز اعلام کرد : شرکت متبوعش منتظر چراغ سبز مسئولان دولت تایوان است، اما انتظار ندارد که محدودیتی برای واردات نفت خام از ایران را شاهد باشد.
لین گفت: امروز در آستانه رفع تحریم ها، در ماه های پایانی سال گذشته (میلادی) ، این شرکت با ایران درباره حجم واردات به توافق دست یافته است.
سال ٢٠١٠ میلادی و پیش از آغاز تحریم ها، تایوان روزانه ۶٠ هزار بشکه نفت از ایران واردات داشت.
به گزارش ایرنا، اجرایی شدن توافق هسته ای ایران و گروه ۱+۵ (برجام) ، موجب لغو تحریم ها علیه صنعت نفت ایران شد.
ایران در دوران تحریم، مجاز به صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت خام بود، اما در پساتحریم قصد دارد در دو مرحله یک میلیون دیگر به این ظرفیت، اضافه کند.
به گفته مقام های وزارت نفت، مشتریان سنتی نفت ایران مانند تایوان از مدت ها پیش از لغو تحریم ها، مذاکره با تهران برای از سرگیری واردات نفت را آغاز کرد.

۰۷:۰۸:۰۳ به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری فارس به نقل از الجزیره، نماینده سازمان ملل در امور سوریه امروز در یک نشست خبری اعلام کرد که مذاکرات ژنو ۳ درباره سوریه که قرار بود امروز(۲۵ ژانویه) برگزار شود، در تاریخ ۲۹ ژانویه(جمعه آینده) برگزار می شود.

«استیفان دی میستورا» در ادامه افزود: ارسال دعوتنامه برای کشورهای شرکت کننده در این نشست از فردا، سه‌شنبه آغاز می شود.

وی گفت: موضوع مذاکرات ژنو ۳ درباره آتش بس و توقف درگیری ها در سوریه و مبارزه با داعش و امدارسانی است.

دی میستورا گفت: مذاکرات ژنو ۳ به مدت شش ماه ادامه خواهد داشت و مرحله اول این مذاکرات دو هفته تا سه هفته به طول می‌انجامد.

نماینده سازمان ملل تصریح در ادامه تصریح کرد: هیچ کارگروهی در حین مذاکرات ژنو تشکیل نخواهیم داد و هیچ پیش شرطی را نیز نخواهیم پذیرفت.

وی تاکید کرد که شورای امنیت سازمان ملل به من ابلاغ کرد که دو گروهک داعش و جبهه النصره در سوریه از گروه های تروریستی هستند.

دی میستورا گفت: در این مذاکرات قانون اساسی سوریه و راه‌های برگزاری انتخابات آینده مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.

۰۷:۰۳:۳۷اکبر کمیجانی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در پاسخ به این سؤال که چرا علی‌رغم آغاز برجام و برداشته شدن تحریم‌ها، نرخ دلار به‌جای کاهش، افزایش داشت گفت: این برداشت اشتباهی است، چون نرخ ارز بر اساس متغیرهای حقیقی و بنیانی تعیین می‌شود و در میان آنها نرخ تورم تأثیر می‌گذارد.

وی ادامه داد: اگرچه تورم پایین آمده و متوسط تورم در حد ۳٫۷ درصد است، وقتی مقایسه می‌کنیم با تورم شرکای تجاری می بینیم بالاست، بنابراین این تفاضل تورم ایران با تورم شرکای تجاری برای عدم کاهش نرخ ارز یک توجیه است. اگرچه ما تضعیف ریال در برابر اسعار خارجی را داشته‌ایم و در طی یکی، دو سال گذشته خیلی محدود بوده است که نتیجه مدیریت بانک مرکزی است.

کمیجانی در پاسخ به این سؤال که بالا رفتن نرخ ارز با اولویت بانک مرکزی برای یکسان‌سازی نرخ ارز مغایرت ندارد، گفت: این‌طور نیست و مغایرتی در این خصوص دیده نمی‌شود و نرخ ارز در کوتاه‌مدت بر اثر برخی اخبار و اطلاعات و اتفاقات دچار نوساناتی می‌شود و در افق میان‌مدت و بلندمدت بنیان‌های اقتصادی در رأس آنها تورم است که مسیر نرخ ارز را تعیین می‌کند.

قائم مقام بانک مرکزی در پاسخ به این سؤال که آیا یکسان‌سازی نرخ ارز از ابتدای سال آینده اجرایی می‌شود، گفت: امیدواریم این اقدام انجام شود، کارها و بسترها برای یکسان‌سازی نرخ ارز در حال فراهم شدن است که امیدواریم بعد از گذشت ۲ تا ۳ ماه از رفع تحریم‌ها مقدمات آماده شود و فکر می‌کنم که از ابتدای سال آینده این اقدام اجرایی شود.

۰۷:۰۳:۲۲به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، محمدرضا انصاری در همایش «پساتحریم، فرصت های فراروی بخش خصوصی» گفت: در حال حاضر کنترل تورم به امید اینکه بهره بانکی را کاهش و تشکیل سرمایه دهند، یک اشتباه است و هرچند برای تشکیل سرمایه، کاهش نرخ بهره بانکی لازم است اما باید توجه کرد که با این اقدام پایه های رکود آتی را محکمتر می کنیم و در این وضعیت رکود بنگاه های تولیدی کالا و عرضه خدماتی نابود می شوند.

وی با انتقاد از دیدگاه مشاور اقتصادی روحانی که کمبود منابع مالی را مهمترین مشکل توسعه اقتصادی اعلام کرده است گفت: مشکل توسعه اقتصادی کشور ما پول و منابع مالی نیست و رازی که از آن غافلیم، این است که سرمایه انسانی مهمترین ثروت است اما دست او را بسته ایم.

وی افزود: نگاهی به تجارب کشورهای دنیا این موضوع را به ما ثابت می کند که مسئله امروز مملکت ما پول و نقدینگی نیست و این دیدگاه غلطی است که باید آن را اصلاح و قبول کنیم چراکه این افراد هستند که پول را خلق می کنند.

وی در این راستا با بیان اینکه طرح مارشال برخی از کشورهای آمریکای لاتین را بیچاره کرد گفت: علیرغم تزریق پول هنگفت به آمریکای لاتین در ۷۰ سال قبل، می بینیم که هنوز یک کشور آن آباد نیست و در پایتخت برخی کشورهای آن مثل کلمبیا بین ۳۰ تا ۴۰ درصد از جمعیت را زاغه نشینان تشکیل می دهند؛ از طرفی در مقابل آن هیچ پولی به کشور ژاپن که امروز به پیشرفت های چشمگیری دست یافته، تزریق نشد.

انصاری با تاکید بر لزوم اندیشیدن تمهیدات شجاعانه در این زمینه تصریح کرد: امروز با کنترل تورم نرخ را پایین نگه می داریم و فردا با ایجاد شدن تقاضا مجددا ناچار به واردات کالا از کشورهای خارجی خواهیم شد.

وی اضافه کرد: به دلیل نابودی بنگاه های داخلی و نبود عرضه در خدمات و تولید، درنتیجه با انفجار تورم در سال های بعد روبه رو خواهیم شد که امکان مهار آن وجود ندارد، لذا امروز این فرمول کلاسیک است و به درد نمی خورد.

وی در خصوص اعلام آمار رشد اقتصادی ۲۴ درصدی از سوی مسئولان گفت: چرا خودمان را گول می زنیم ،بخش بزرگی از رشد نقدینگی مربوط به استمهال های بانکی است.

مدیر عامل کیسون ادامه داد: اکنون بنگاه هایی با ۴۰ سال سابقه کار در حال نابودی هستند پس دولت باید به این فکر باشد که اگر این شرکتها نابود شوند باز هم ۴۰ سال طول می کشد تا این شرکت ها دوباره شکل بگیرند.

انصاری با بیان اینکه بیشترین آسیب را صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی از تحریم ها دیدند گفت: استفاده از تقاضای بیرون از کشور نیاز به حمایت دارد و تمام کشورهای فعال در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی مورد حمایت دولت خود قرار می گیرند و برای بستن قرارداد حتی رییس جمهوری و نخست وزیر کشورشان با آنها همراهی می کنند.

۰۶:۵۵:۱۰ واقعاً امروز از ان روزهایی است که نمی دانیم قرار است چه بشود

۰۶:۵۴:۲۰ سلام صبح نیمه سرد زمستانی شما بخیر

اخبار بازار امروز ...(بخش اول)

آخرین تحلیل‌ها

بتاسهم را دنبال کنید

اخبار بازار امروز …(بخش اول)

روش‌های جایگزین پرداخت