۰۷:۳۸:۱۶ پایان  بخش اول اخبار

۰۷:۳۸:۱۲ پیش بینی اندیشکده مرکز اصلاحات اروپا؛
امکان شکست مذاکرات هسته‌ای وجود دارد/ آمریکا با عدم اجازه دسترسی به مراکز نظامی کنار نمی‌آید.
یک اندیشکده اروپایی در گزارشی نوشت: وجود موارد مبهم بسیار و ترس از رفتارهای آتی ایران و شکاف در شورای امنیت بر تردید در موفق بودن توافق هسته‌ای با ایران می‌افزاید.

۰۷:۳۷:۳۱ گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته شاهد افت شاخص به میزان ۴/ ۷۷ واحد بود.

در بازار دیروز معامله‌گران همچنان با کمبود نقدینگی قابل‌ملاحظه و همچنین انتشار خبرهای نامناسب شرکت‌ها مواجه بودند که در نهایت موجب شد شاخص با کاهش ۱۲/ ۰ درصدی به رقم ۶۳هزار و ۴۱۹واحد برسد. اکثر معاملات دیروز بازار همچنین فاقد عمق معاملاتی قابل ملاحظه بود و ارزش معاملات همچنان پایین بود. در حاشیه بازار دیروز در تحولات اقتصادی با اعلام افزایش نرخ بنزین و گازوئیل و همچنین رشد ۱۵درصدی بهای گاز خانگی و تجاری و نامشخص بودن وضعیت گاز صنعتی مواجه بودیم. این شرایط موجب شده است تا کارشناسان برخلاف سخنان اولیه مسوولان دولتی مبنی براینکه امسال شاهد اجرای فازجدیدی در هدفمندی نخواهند بود با اجرای مجدد این طرح مواجه شوند.
در همین حال در تحولات اقتصادی دیروز، اداره آمارهای اقتصادی بانک مرکزی، نرخ تورم اردیبهشت‌‌ماه ۱۳۹۴ را معادل ۵/ ۱۵ درصد اعلام کرد. در درون بازار همچنین دیروز براساس وعده رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار سایت انتشار اطلاعات صندوق توسعه بازار راه‌اندازی شد. براساس اطلاعات موجود ارزش دارایی‌های صندوق توسعه بازار ۶۰۹ میلیارد تومان، نرخ صدور هر واحد ۸۶ هزار و ۷۰۰ تومان و قیمت ابطال هر واحد ۸۵ هزار و ۹۷۶ تومان است. بعد از برگزاری جلسه دو هفته پیش وزیر اقتصاد با مدیران بانک‌های بورسی و غیر‌بورسی مانند بانک ملی، سپه، ملت، صادرات و تجارت و رئیس سازمان بورس مقرر شد بانک‌ها با حمایت از زیرمجموعه‌های خود اقدام به حمایت از بازار سهام کنند.
برآوردهای تقریبی حکایت از آن دارند که طی کمتر از ۱۰ روز و تا یکشنبه این هفته، در مجموع حدود ۱۵۰ میلیارد تومان از طریق بانک‌ها به بازار سهام وارد شده است. در این میان، بانک صادرات بیش از ۵۰ میلیارد تومان، تجارت و ملت حدود ۲۰ و ۱۰ میلیارد تومان به بورس تزریق کرده‌اند. بانک‌های ملی، سپه و یکی، دو بانک دیگر مانند بانک پاسارگاد هم مابقی حجم ۱۵۰ میلیارد تومانی را تامین کرده‌اند. در بازار دیروز در گروه سیمانی دبیر انجمن کارفرمایان سیمان گفت: با توجه به گرانی مازوت، اگر قیمت گاز هم افزایش پیدا کند، سیمان باید ۲۵ درصد رشد قیمت داشته باشد. عبدالرضا شیخان در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اینکه براساس تصمیم جدید دولت قیمت مازوت ۵۰ تومان افزایش یافته و با قیمت ۳۰۰ تومان در اختیار واحدهای متقاضی قرار می‌گیرد، اظهار کرد: دولت هنوز تصمیم نهایی برای قیمت گاز صنایع را به ما اعلام نکرده است اما پیش‌بینی می‌کنیم، همزمان با افزایش قیمت گاز خانگی، گاز صنایع نیز با تغییراتی همراه خواهد شد. در گروه سیمانی مجمع سیمان بهبهان رای به تقسیم سود ۶۴۰ریالی به ازای هر سهم داد. در گروه بیمه‌ای دیروز آمار فروردین ماه شرکت‌های بیمه‌ای منتشر شده است. براساس این آمار شرکت های بیمه در فروردین ۱۳۹۴ حدود ۳/ ۱۰ هزار میلیارد ریال حق بیمه تولید و حدود ۴/ ۵ هزار میلیارد ریال خسارت به بیمه‌گذاران پرداخت کردند. به گزارش بیمه مرکزی، حجم حق بیمه‌های تولیدی بازار بیمه با ۲/ ۲۸ درصد رشد نسبت به فروردین سال گذشته به حدود ۳/ ۱۰ هزار میلیارد ریال رسید. سهم بخش غیردولتی از این مقدار به حدود ۵/ ۶۳ درصد رسید و ۵/ ۳۶ درصد دیگر توسط بیمه ایران در نقش تنها شرکت بیمه دولتی تولید شد.
بر اساس این گزارش، شرکت های‌ بیمه ایران، آسیا، البرز، پارسیان، دانا، پاسارگاد، کارآفرین و معلم (هر یک دارای سهم بالاتر از سه درصد) در مجموع ۴/ ۷۹ درصد از حق بیمه تولیدی را به خود اختصاص داده‌اند. طی این مدت، نسبت خسارت بازار بیمه معادل ۹/ ۵۲ درصد بود و در مقایسه با سال قبل ۹/ ۱۱واحد کاهش نشان ‌داد. نسبت خسارت هشت شرکت بیمه: سینا، دانا، ملت، پارسیان، آرمان، کوثر، ایران و نوین بالاتر از این میزان در بازار بیمه بوده (به ترتیب با: ۳/ ۱۷۳، ۹۱، ۵/ ۸۴، ۳/ ۸۲، ۸/ ۶۸، ۵/ ۶۴، ۳/ ۶۱ و ۲/ ۵۷ درصد) است.
در گروه مخابراتی، معاون وزیر ارتباطات با اعلام بدهی حدود ۳۵۰ میلیارد تومانی «اخابر» به زیرساخت گفت: هنوز مشکلاتمان با شرکت مخابرات ایران حل نشده و از طریق سازمان خصوصی‌سازی و بورس پیگیری می‌شود. اختلاف حساب و صورت‌های مالی تسویه نشده ما بین شرکت مخابرات ایران به‌عنوان نهادی خصوصی و شرکت دولتی ارتباطات زیرساخت حدود دو سال پیش و در مراحل اولیه شروع به کار دولت یازدهم از سوی معاون وقت توسعه مدیریت و منابع شرکت ارتباطات زیرساخت مطرح شد. در گروه لوازم خانگی مسوولان «لابسا» با صدور اطلاعیه‌ای افزایش سرمایه مجدد را تکذیب و اعلام کرده‌اند: اخیرا موضوع افزایش سرمایه مجدد شرکت آبسال و تجدید اموال منقول و غیر‌منقول شرکت به‌صورت شایعه دربازار سهام رواج یافته است که خواه ناخواه تعدادی از سهامداران در اثر خرید و فروش سهام بر پایه شایعات بی اساس متضرر خواهند شد، بنابراین به این وسیله اعلام و تاکید می‌دارد که فعلا شرکت قصد افزایش سرمایه مجدد و یا تجدید ارزیابی اموال منقول و غیرمنقول خود را ندارد. در مجموع بازار دیروز بازاری ضعیف بود که در آن ارزش معاملات در بورس به ۷۳ میلیارد تومان بالغ شد.

۰۷:۳۷:۱۶ گروه بورس – سلیمان کرمی: دیروز، شاخص کل بورس تهران با افت ۷۷ واحدی (معادل ۱/ ۰ درصد) به ۶۳ هزار و ۴۱۹ واحد رسید و به این ترتیب همچنان بازدهی ۴/ ۱ درصدی شاخص از ابتدای سال مشاهده می‌شود. در این شرایط، برای یازدهمین روز متوالی حرکت شاخص با دامنه کم در کانال ۶۳ هزار واحدی مشاهده می‌شود تا به این ترتیب، کاهش فشار قیمتی در بورس تهران در کنار نبود یک محرک قوی برای رشد، تعادل قیمت‌ها را رقم بزند. گرچه شاخص روند آرامی را دنبال می‌کند، اما به نظر می‌رسد که با وجود یک محرک بتواند حرکت روبه رشد خود را آغاز کند. در این میان، چهار اقدام از سوی سازمان بورس در ماه‌های اخیر صورت گرفته که می‌تواند در ارتقا و بهبود بازار سرمایه و همچنین حرکت بورس تهران به سوی یک بازار کارآ بسیار مفید باشد. افزایش دامنه نوسان، کاهش حجم مبنای معاملات (به میزان ۰۰۰۴/ ۰  ارزش بازار نماد)، افزایش شفافیت با ارسال مستقیم اطلاعات روی سایت کدال و انتشار شاخص‌های جدید در بورس تهران از جمله این اقدامات است. در یک بازار کارآ قیمت‌ها منعکس‌کننده تمام اطلاعات موجود در بازار است و در نتیجه این انتظار وجود دارد که اطلاعات، اثر سریع و کامل خود را در قیمت سهام اعمال کنند. در این شرایط، هر عاملی که مانع از این موضوع شود، کارآیی بازار را کاهش می‌دهد.

نظریه‌های کارآیی در بازارها
بر‌اساس نظریه بازار کارآ، قیمت سهم، تمام اطلاعات مرتبط، که درباره ارزش ذاتی سهم در دسترس است را منعکس می‌کند. از لحاظ نظری، شناسایی سهام با قیمت کمتر یا بیشتر از ارزش واقعی، باعث ایجاد محرک برای انجام معامله می‌شود. در این شرایط، معاملات به سوی ارزش فعلی جریان‌های نقدینگی آتی حرکت می‌کنند. بنابراین، سهم‌های با قیمت غیر واقعی توسط تحلیلگران شناسایی می‌شوند و در ادامه با معاملاتی که در این نمادها صورت می‌گیرد، حرکت قیمت‌ها به سوی ارزش داتی و به دنبال آن کارآیی بازار را سبب می‌شود. در این شرایط، اطلاعات جدید منتشر شده، بر اساس انتظارات موجود، مطابق میل برخی از معامله‌گران است، در این میان برخی با انتظارات متفاوت نیز حضور دارند. بر این اساس، حرکت قیمتی سهام در یک بازار کارآ باید به‌صورت تصادفی باشد. قیمت سهام منعکس‌کننده تمام اطلاعات موجود است و هر عاملی که بازه قیمتی سهام را پیش‌بینی کند، کارآیی بازار را کاهش می‌دهد. اقتصاددان مشهور آمریکایی، فاما، کارآیی بازار را یک زنجیره می‌داند. بر این اساس، هرچه هزینه‌های معامله‌گری در یک بازار کمتر باشد (هزینه‌های به دست آوردن اطلاعات و انجام معامله) می‌تواند کارآیی بازار را افزایش دهد.  علاوه بر این، سرعت انعکاس اطلاعات در سهام نیز نباید کند شود. به این ترتیب، هر عاملی که کندی و تاخیر حرکت قیمت سهام همراه با اطلاعات جدید را موجب شود، کارآیی بازار را کاهش می‌دهد. عواملی مانند وجود محدوده قیمتی در معاملات سهام و همچنین تاخیر در رسیدن اطلاعات (انتشار اطلاعات با چندین واسطه)، می‌تواند در کاهش کارآیی اثرگذار باشد. محدودیت نوسان قیمتی به‌عنوان راه حلی برای جلوگیری از نوسانات شدید و مانعی برای عکس‌العمل بیش از حد معامله‌گران، از سوی سیاست گذاران بر بازارهای سرمایه اعمال می‌شود، اما مواردی مانند تاخیر در واکنش معامله‌گران به اطلاعات جدید و کاهش مقدار نقدشوندگی از مضرات اعمال محدودیت در قیمت‌ها، عنوان شده است. همچنین مطالعات انجام شده روی بورس‌های مختلف دنیا و دارای محدودیت نوسان قیمتی، تنها جلوگیری از نوسانات قیمت در یک روز را نشان می‌دهد و قیمت‌ها بالاخره به سوی قیمت‌های تعادلی خود میل می‌کنند؛ به این ترتیب، فقط زمان متعادل شدن قیمت‌ها طولانی‌تر می‌شود.  از دیگر مواردی که در این رابطه می‌توان ذکر کرد، رفتارهای هیجانی معامله‌گران با نزدیکی قیمت‌ها به سقف و کف بازه روزانه است، در این شرایط، رفتار معاملاتی از تحلیلگری به سوی صف‌نشینی تغییر می‌کند. از دیگر اثرات منفی محدودیت نوسان قیمتی می‌توان به جهت دهی قیمت سهام با دخالت سهامداران بزرگ
(big hands) اشاره کرد، نگه داشتن قیمت‌ها در یک بازه مشخص و در نتیجه افت نکردن آنها، به‌عنوان سیگنالی برای کف‌سازی و جلب توجه سهامداران خرد می‌شود؛ البته در نهایت با رسیدن اخبار مستند، با واکنش بیش از حد معامله‌گران ریزش‌های شدیدتری را تجربه می‌کند. همگی این عوامل در کاهش کارآیی بازار اثر زیادی را خواهند داشت. از دیگر عواملی که مانع از اثر مستقیم و سریع اطلاعات، در بازار سرمایه می‌شود، حجم مبنا است. حجم مبنا که با هدفی مشابه با محدودیت نوسان قیمتی در بورس اعمال می‌شود، نیز به‌عنوان مانعی در رسیدن به بازار کارآ عمل می‌کند.

گام‌های مثبت سازمان در افزایش کارآیی بورس
سازمان بورس در ماه‌های اخیر اقداماتی را در بازار سرمایه انجام داده است. در این میان، می‌توان به افزایش یک درصدی دامنه نوسان قیمتی اشاره کرد، اگرچه این رشد به نظر اندک است، اما باید به این موضوع توجه داشت که محدودیت نوسان قیمتی ۴ درصدی از تیرماه ۸۹ تغییری را تجربه نکرده است. این محدودیت در ابتدا در سال ۷۸ در بورس تهران به وجود آمد، در ادامه نیز تغییراتی هم‌زمان با سیاست‌های مسوولان وقت سازمان اعمال شد. در ابتدای هفته جاری افزایش یک درصدی دامنه نوسان در معاملات اجرا شده است. به این ترتیب، این اقدامات از نظر بسیاری از کارشناسان در مدت زمان کوتاه ریاست جدید بسیار مفید ارزیابی شده است. در این میان، می‌توان به نامه کانون کارگزاران در حمایت از ۴ اقدام اخیر سازمان بورس اشاره کرد. انتشار شاخص قیمت و کاهش حجم مبنا درماه‌های گذشته، انتشار مستقیم اطلاعات ناشران روی کدال و افزایش دامنه نوسان قیمتی به ۵ از ابتدای هفته جاری، از مواردی است که در این نامه به آنها اشاره شده است.  همان‌طورکه اشاره شد، دامنه محدود نوسان قیمتی و حجم مبنا مانع از اثرگذاری مستقیم و سریع اطلاعات در قیمت‌ها می‌شود. بر این اساس، متعادل شدن قیمت‌ها با تاخیر صورت می‌ پذیرد. به این ترتیب، افزایش دامنه نوسان قیمتی و کاهش حجم مبنا می‌تواند به کارآیی بازار سرمایه کمک کند. انتشار مستقیم اطلاعات نیز هم از منظر سرعت انتقال اطلاعات به بازار و قیمت سهام (از شروط لازم در بازار کارآ) و همچنین از منظر کاهش سوءاستفاده‌های احتمالی از اطلاعات نهانی ارزشمند است.  در این رابطه می‌توان به انتشار اولین اطلاعیه در ساعت ۲ بامداد روز شنبه روی سایت کدال پس از اجرای قوانین جدید توسط نماد «خکار» اشاره کرد؛ این اطلاعیه در روزهای معمول در هنگام معاملات روی سایت «کدال» قرار می‌گرفت که در نتیجه تاخیری در انتقال اطلاعات وجود داشت. در این شرایط، بارها مشاهده شده است که معامله‌گران با توقف ناگهانی نماد مواجه شده‌اند، که بعد از بازگشایی نماد، نوسانات زیاد قیمتی در این نمادها مشاهده شده است. حرکت بازار سرمایه در جهت کاهش توقف نمادها و افزایش نقدشوندگی نیز از مواردی است که همراه با اجرای قوانین جدید اجرا خواهد شد.

راهکارهای سودآوری در بازار کارآ
در سال ۱۹۷۰ فاما مقاله‌ای را در زمینه کارآیی بازارها منتشر کرده است. وی سه نوع مختلف بازار کارآ را در این مقاله معرفی می‌کند؛ نوع ضعیف، قوی و نیمه قوی. در نوع ضعیف آن عایدی‌های آینده نمی‌تواند از روند گذشته آن یا دیگر مشخصه‌های بازار مانند حجم معاملات پیش‌بینی شود. در بازار کارآی نیمه قوی، قیمت‌ها تمام اطلاعات مربوط به موارد بنیادی اقتصادی شامل اطلاعات عمومی بازار (در یک حالت ضعیف)، گزارش‌های مالی و پیش‌بینی‌های اقتصادی انجام شده و اطلاعیه‌های شرکت را به‌طور کامل منعکس می‌کند. تفاوت حالت ضعیف و نیمه قوی این است که مشاهده اطلاعات عمومی هزینه‌ای ندارد، در حالی که برای انعکاس تمام اطلاعات موجود در قیمت‌ها به کارشناسان بنیادی، برای تحلیل اطلاعات در دسترس مانند اطلاعات حسابداری نیاز است. حالت قوی بازار کارآ نیز قیمت تمام اطلاعات عمومی و اختصاصی را نشان می‌دهد. در این شرایط، چون به تمام اطلاعات اختصاصی نیاز است این موضوع نوعی محدودیت جدی به حساب می‌آید. در این میان، معامله‌گران بر اساس نوع تحلیلی که در بازار در پیش گرفته‌اند سود‌آوری را کسب می‌کنند. بازارهای با کارآیی ضعیف مانع از سود آوری تحلیلگران تکنیکال می‌شوند؛ زیرا نتیجه‌گیری بر مبنای گذشته موجب اشتباه می‌شود. بازارهای نیمه قوی نیز می‌توانند مانع سود‌آوری هر دو گروه تحلیلگر تکنیکال و بنیادی باشند. در مورد بازارهای کارآی قوی نیز حتی تحلیلگران با اطلاعات برتر ممکن است نتوانند سودهای زیادی را کسب کنند. در این رابطه، باید گفت در بازار با سطح کارآیی بسیار بالا فرصت‌های سودآوری کاهش می‌یابد، زیرا انگیزه‌ای برای تولید اطلاعات از سوی تحلیلگران وجود نخواهد داشت. به عبارت دیگر، هزینه‌های مربوط به کارشناسان و انجام معاملات مقدار کارآیی بازار را کاهش می‌دهد. به این ترتیب، این انتظار وجود دارد که سطوح مختلفی از کارآیی بر‌اساس هزینه‌های معامله و تحلیل در میان بازار مشاهده شود.

۰۷:۳۷:۱۲ یک کارشناس بازار سرمایه به سهامداران توصیه کرد: با توجه به اینکه قیمت سهام بسیاری از شرکت‌ها به حد پایین و جذابی رسیده است معامله‌گران بورس باید صبوری کنند و به بازار نگاهی میان‌مدت و بلندمدت برای کسب سود داشته باشند.

سعید پورکرم در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم گفت: پس از انتشار بیانیه لوزان، بازار سرمایه رشد خوبی را از خود به نمایش گذاشت، اما این بازده ۱۳ درصدی در سال جاری بادوام نبود و از ۱۹ فروردین‌ معامله‌گران بورس شاهد افت شاخص و قیمت‌ها بودند. این کارشناس بازار سرمایه افزود: دلیل این اتفاق مشکلات اقتصادی و نیز ابهامات و ریسک‌هایی هستند که بازار سهام با آن روبه‌رو‌ است؛ هر چند برخی از ریسک‌های بازار از جمله ریسک باز شدن نماد‌های پالایشگاهی از بین رفته و در روابط خارجی نیز رسیدن به تفاهم نهایی و رفع تحریم‌ها قوت یافته است. وی اضافه کرد: با این وجود سهامداران بورس در حال حاضر در انتظار به‌سر می‌برند تا با رسیدن خبرهای مثبت با خیال راحت به بورس وارد شوند و از سوی دیگر رفع تحریم‌ها در گروه‌های بورسی از جمله پتروشیمی موجب خواهد شد که این شرکت‌ها در صادرات و تولید از تمام ظرفیت‌های تولید و فروش خود استفاده کنند و در گروه‌هایی چون دارو‌سازی و قطعه‌سازی نیز با کاهش نرخ دلار و رفع تحریم‌های تکنولوژی برای این شرکت‌ها، فرصت‌های رشد خوبی به‌وجود خواهد آمد که بر سودآوری آنها اثرگذار است. این کارشناس بازار سرمایه در توصیه به سهامداران گفت: با توجه به اینکه قیمت سهام بسیاری از شرکت‌ها به حد پایین و جذابی رسیده است به‌نظر می‌رسد سهامداران بورسی باید صبوری کنند و به بازار سهام نگاهی میان‌مدت و بلندمدت برای کسب سود داشته باشند.

۰۷:۳۵:۰۲ گروه بورس – مسعود‌رضا طاهری: بررسی نتایج معاملات روز گذشته ۳۷ صنعت در بازار سرمایه نشان می‌دهد که از این تعداد، شاخص ۵ صنعت بدون تغییر، شاخص روزانه ۱۸ صنعت منفی و شاخص ۱۴ صنعت مثبت بود. این نتایج بازار دیروز را با ۷۷ واحد افت مواجه کرد که شاخص کل را تا ۶۳ هزار و ۴۱۹ واحد کاهش داد.
دیروز از میان ۳۷ صنعت بورسی بانک‌ها و موسسات با ۶۱ میلیون و۸۷۳ هزار سهم به ارزش نزدیک به ۸۹ میلیارد ریال برترین صنعت از نظر حجم و ارزش معاملات بود. صنعت خودرو و ساخت قطعات دراین میان در رتبه دوم قرار گرفت و با داد و ستد ۴۶ میلیون و ۹۰۲ هزار سهم به ارزش تقریبا ۶۸ میلیارد ریال در مکان بعدی قرارگرفت. درهمین حال صنعت کاشی و سرامیک با معامله ۲۵ میلیون و۸۳۲ هزار سهم به ارزش ۳۳ میلیارد و ۳۴۲ میلیون ریال در جایگاه سوم قرار گرفت که البته ۲۴ میلیون از این سهم به نماد «کترام» تعلق داشت که با توجه به روند صعودی آن در چند روز اخیر به ترغیب هیجانی معامله‌گران برای خرید این سهم منجر شده که بررسی‌ها نشان می‌دهند بیشتر این سهم نیز توسط حقیقی‌ها خریداری شده است. این ۳ صنعت در حالی بهترین صنایع بورسی دیروز بودند که در گروه‌های دباغی، پرداخت چرم و ساخت انواع کفش، ابزار پزشکی، اپتیکی و اندازه‌گیری، استخراج نفت، گاز و خدمات جنبی به جز اکتشاف و صنعت محصولات چوبی داد و ستدی وجود نداشت و بدترین گروه‌ها اعلام شدند.

چالش‌های مخابراتی‌ها با وزارتخانه
دیروز در گروه مخابراتی‌ها نماد اخابر در حالی با معامله ۵ میلیون سهم به ارزش ۱۰ میلیارد ریال در رتبه اول معاملات این گروه قرار گرفت که سهام آن نسبت به روز دوشنبه ۷۳ ریال افت داشت. در عین حال نماد «همراه» در یک معامله بلوکی شاهد دست به دست شدن ۷۶۰ هزار سهم خود به ارزش ۱۹ میلیارد ریال بود. همچنین داد‌و‌ستد ۳۵۵هزار و ۵۳۰ سهم دیگر آن در ۳۹۹ دفعه معامله ارزش این معامله را به بیش از ۹ میلیارد ریال رساند. سهم عادی همراه نیز دیروز ۶۱۹ ریال افزایش را ثبت کرده است. دیروز ۹۲ درصد سهم اخابر توسط حقیقی‌ها درحالی فروخته شد که حقوقی‌ها ۴۲ درصد آن را خریدند. درخصوص سهام همراه البته فروش ۹۴ درصدی سهم توسط حقیقی‌ها در حالی انجام گرفت که حقوقی‌ها خواهان ۹۲ درصد آن شدند. در این میان بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهند صنعت مخابرات در حالی پتانسیل‌های به مراتب قوی‌تری در بازار سرمایه دارد که تغییرات مدیریتی در این صنعت در ماه گذشته به مذاق وزارت ارتباطات خوش نیامد که بالابردن تعرفه تلفن ثابت از سوی سهامداران اخابر را تایید نکرد. سخنان وزیر ارتباطات در ۲۸ اردیبهشت‌ماه درخصوص انتقاد شدید از این شرکت موجب نگرانی‌های زیادی در بین سهامداران شده است. فحوای کلام وزیر ارتباطات دراین سخنان گلایه از مدیریت دولتی آن بود که هیچ بسته توسعه‌ای ندارد، سرمایه‌گذاری چشمگیری صورت نگرفته و این شرکت تنها از جیب مردم کسب درآمد می‌کند. وزیر از افزایش هزینه آبونمان از
۳۰ تومان به ۹۰۰ تومان نیز گلایه داشت. بر اساس برخی شنیده‌ها مخابرات از سال‌های قبل از فروش برخی دارایی‌ها و املاک همچون خوابگاه‌های دانشجویی و استراحتگاه‌های پرسنل خود و برخی املاک کسب سود کرده است. عباس‌ پور‌خصالیان، کارشناس مخابراتی کشور، ضمن اینکه چشم‌انداز توسعه هر دو شرکت عمده درگروه مخابراتی را مثبت ارزیابی کرد، تداوم سود‌آوری نماد «همراه» را به مراتب بیشتر از «اخابر» مد نظر قرار داد. از منظر این کارشناس، امواج فناوری مرتبا بر ارزش سهام «همراه» می‌افزاید و از این رو از آنجا که استفاده از تلفن همراه بدون نیاز به زیر‌ساخت‌های شهری و توسعه کابلی درمقایسه با تلفن ثابت، نقش محوری‌تری یافته، عملا سهام همراه دراین رقابت شرایط بهتری در بازار سهام دارد.  وی در توضیح بیشتر این شرایط به چالش‌های موجود در نبود هماهنگی کافی برای ساخت و ساز در کشور اشاره کرد و فشار بر مخابرات برای تامین خط تلفن ثابت واحد مسکونی در حال ساخت را به‌عنوان یکی از عوامل بازدارنده در سرعت توسعه مورد نیاز و همزمان زیر‌‌ساخت‌های مخابراتی برشمرد. وی، اینکه در میان بیابان‌ها هزاران واحد مسکونی بدون هماهنگی‌های لازم ساخته شود و بعد از مخابرات برای تامین تلفن ثابت آنها درخواست‌های عجولانه شود را عاملی برای عقب ماندن «اخابر» از «همراه» برشمرد. وی در ادامه مطالب خود در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» به تاثیر سخنان متولیان صنعت مخابرات و ارتباطات در این صنعت و نیاز به پرهیز از هیجان دادن به سهام این شرکت‌های بورسی در این صنعت اشاره کرد. وی سخنان مطرح شده توسط وزیر ارتباطات را در روز جهانی مخابرات و جامعه اطلاعاتی با رویکرد انتقادی شدید از صنعت مخابرات به سود این صنعت ندانست.
او در عین حال ممانعت وزارت ارتباطات برای افزایش دادن تعرفه تلفن‌های ثابت را با توجه به مصوبه شماره ۱۶۴ شورای رقابت و کنار گذاشتن فرمول سقف ۱۰۰ پالس به آبونمان ۳۰ تومانی تلفن ثابت موجه ندانست. به گفته وی، وزارت ارتباطات نباید با توجه به تغییر مدیریتی نه‌چندان هماهنگ با این وزارتخانه انتقاد‌ها را مستقیما متوجه شرکت‌های مخابراتی کند. وی سهم طلایی در این شرکت‌ها (golden share) را به‌عنوان اختیاری طلایی برای دولت بر‌شمرد که با وجود آن نمی‌توان سهم تقریبا ۴۰ درصدی دولت دراین شرکت‌ها را نادیده گرفت و از سهم مدیریتی گذشته در ایجاد مشکلات موجود صرف نظر کرد.

بانک‌ها و موسسات اعتباری در تکلیف‌های حمایتی
در این گروه بانک صادرات همچنان با معامله ۱۹ میلیون سهم به ارزش ۱۶ میلیارد ریال در راس پیشرو‌ترین بانک این گروه ایستاده است. دیروز ۸۷ درصد سهام آن از سوی حقیقی‌ها در حالی فروخته شد که ۷۷ درصد سهام را حقوقی‌ها خریدند. دراین صنعت مهم‌ترین‌ نقش برای بانک‌های بورسی تکلیف برای حمایت از بازار سرمایه است که این امر به‌صورت تدریجی در حال انجام است.

گروه سرمایه‌گذاری‌ها و مانور حقیقی‌ها
حق‌تقدم سرمایه‌گذاری خوارزمی در حالی با دادو‌ستد ۴/ ۵ میلیون سهم به ارزش ۸/ ۱ میلیارد ریال در راس این گروه ایستاده است که سرمایه‌گذاری ملت با معامله ۸/ ۴ میلیون سهم به ارزش ۳ میلیارد ریال جایگاه بهتری نسبت به خود سرمایه‌گذاری خوارزمی یافته است. تقریبا ۱۰۰ درصد سهام این شرکت بین حقیقی‌ها دست به دست شد.

غدیر در رأس شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی
هلدینگ سرمایه‌گذاری غدیر همچنان در رأس گروه شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی است. در این شرکت ۲/ ۱ میلیون سهم به ارزش ۳ میلیارد ریال دادو ستد شد و حقیقی‌ها فروشنده عمده و حقوقی‌ها خریدار عمده بوده‌اند. در این صنعت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی و سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی در جایگاه بعدی قرار گرفته‌اند.

لاستیک و پلاستیک
«بارز» این روزها به دلیل کاهش قیمت مواد اولیه به‌خصوص کائوچوی طبیعی و مصنوعی مورد توجه بازار قرار گرفته و به‌عنوان لیدر بازار تایرسازان شناخته شده است. این شرکت دیروز شاهد معامله ۴/ ۱ میلیون سهم به ارزش تقریبا ۹ میلیارد ریال بود. شرایط خریدو فروش سهام این شرکت تقریبا به نوعی بین سهامداران خرد و کلان بازار به‌طور مساوی تقسیم شده است. بر این اساس ۶۰ درصد سهام این شرکت در حالی توسط سهامداران حقیقی فروخته شد که ۵۸ درصد آن را حقوقی‌ها خریدند. در این صنعت واردات تایر به‌صورت رسمی و قاچاق بزرگ‌ترین‌ مشکل اعلام شده و کاهش تقاضا نیز سهم عمده‌ای در افت فروش آنها داشته است. بدهی معوقه ۲۱۳ میلیارد تومانی خودرو‌سازان به این صنعت و مشکلات کلان صنعت خودرو نگرانی دیگری درخصوص این صنعت است.

۰۷:۳۴:۴۸

گروه صنعت و معدن: جایگاه جهانی تولید ایران در چهار محصول استراتژیک صنعتی (فولادخام، سیمان، سنگ آهن و آلومینیوم) در فاصله سا‌ل‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شد. براساس گزارش منتشر شده از سوی این وزارتخانه در سال گذشته میلادی تولید فولاد خام در کشور رشدی ۷/ ۵ درصدی نسبت به سال ماقبل آن را تجربه کرد و تولید سیمان در این سال با رشدی ۲/ ۴ درصدی همراه بوده است، اما تولید سنگ‌آهن طی این مدت روند نزولی داشته به طوری که در سال ۲۰۱۴ برای این محصول صنعتی رشد منفی ۱۰ درصدی ثبت شده است. از سوی دیگر وضعیت تولید آلومینیوم در سال گذشته میلادی در فهرست اعلامی هنوز نامشخص است به همین دلیل جایگاه این محصول در سال ۲۰۱۴ درج نشده است.

برترین‌های فولادی

در میان تولیدکنندگان فولادخام جهان کشور چین رتبه نخست را در اختیار دارد. برای این کشور سهم ۳/ ۵۰ درصدی از تولید فولاد خام جهان در سال گذشته میلادی به ثبت رسیده و با این شرایط می‌توان گفت نیمی از بازار جهانی را در اختیار دارد. جایگاه دوم با اختلاف بسیار زیاد نسبت به چین به ژاپن اختصاص دارد به طوری که سهم این کشور در تولید جهانی فولاد خام در سال ۲۰۱۴ برابر با ۸/ ۶ درصد بوده است. اما آمریکا با سهمی ۴/ ۵ درصدی رتبه سوم تولید فولاد خام را در سال گذشته میلادی از آن خود کرد. سهم ایران نیز در سال گذشته میلادی برابر با یک درصد بوده و با این شرایط ایران در این سال رتبه چهاردهم را از آن خود کرد. ایران در سال ۲۰۱۰ رشد ۱۰درصدی، در سال ۲۰۱۱ رشد ۷/ ۸ درصدی، در سال ۲۰۱۲ رشد ۲/ ۱۱ درصدی در سال ۲۰۱۳ رشد ۴/ ۶ درصدی و در سال ۲۰۱۴ رشد ۷/ ۵ درصدی را در تولید فولاد خام ثبت کرده است.

برترین‌های سیمانی

روند تولید سیمان نیز بیانگر آن است که در سال گذشته میلادی چین بیش از نیمی از تولید جهانی را در اختیار داشته؛ به طوری که برای این کشور سهم ۸/ ۵۹ درصدی در تولید سیمان به ثبت رسیده است. هند عنوان دومین کشور تولیدکننده سیمان در سال ۲۰۱۴ را از آن خود کرده با این حال سهم این کشور اختلاف بسیاری با چین دارد؛ برای این کشور سهم ۷/ ۶ درصدی ثبت شده است. آمریکا نیز در میان تولیدکنندگان سیمان جایگاه سوم را در اختیار دارد؛ سهم این کشور در سال گذشته میلادی برابر با ۲ درصد بوده است. اما جایگاه چهارم در میان کشورهای تولیدکننده سیمان به ایران اختصاص داشته و سهم ایران برابر با ۸/ ۱ درصد بوده است. براساس آمار اعلام شده تولید سیمان در سال ۲۰۱۰ رشد ۲۵ درصدی، در سال ۲۰۱۱ رشد ۲۲ درصدی، در سال ۲۰۱۲ رشد ۸/ ۱۴ درصدی در سال ۲۰۱۳ رشد ۹/ ۲ درصدی و در سال ۲۰۱۴ نیز رشد ۲/ ۴ را تجربه کرده است.

برترین‌های سنگ آهنی

روند تولید سنگ آهن نیز در سال گذشته میلادی بیانگر آن است که چین بیشترین سهم را در میان تولیدکنندگان به خود اختصاص داده و جایگاه نهم به ایران رسیده است. براساس آمار‌های اعلام شده سهم تولیدکنندگان سنگ آهن چینی از کل تولید جهان در سال گذشته میلادی برابر با ۴۶/ ۶ درصد بوده و استرالیا در این بخش با سهمی ۵/ ۲۰ درصدی در رتبه دوم قرار دارد، اما برزیل با سهم ۹/ ۹ درصدی جایگاه سوم جهانی را به خود اختصاص داد. اما تولیدکنندگان ایرانی با تولید ۴۵ میلیون تن سنگ آهن و رشد منفی ۱۰ درصد توانستند سهمی ۴/ ۱ درصدی را از کل تولید سنگ‌آهن در جهان کسب کنند و در جایگاه نهم قرار گیرند. سال ۲۰۱۳ تولیدکنندگان سنگ آهن در کشور رشد ۳۵ درصدی و در سال ۲۰۱۲ رشد ۳۲ درصدی را در کارنامه تولیدی خود ثبت کرده بودند.

برترین‌های آلومینیومی

عدم اعلام وضعیت تولید آلومینیوم در سال گذشته میلادی موجب شده تا جایگاه ایران در میان کشورهای تولیدکننده این محصول صنعتی نامشخص باشد. با این حال براساس آمار اعلام شده چین با سهمی ۶/ ۴۷ درصدی بیشترین سهم را در بازار جهانی آلومینیوم از آن خود کرد و روسیه با فاصله‌ای چشمگیر در جایگاه دوم قرار گرفت سهم روسیه براساس آمار اعلام شده برابر با ۱/ ۷ درصد از کل تولید آلومینیوم جهان بوده است، اما جایگاه سوم در میان تولیدکنندگان آلومینیوم به کانادا اختصاص داشته و سهمی ۶ درصدی برای این کشور ثبت شده است.

۰۷:۳۴:۳۱ گروه بازرگانی: دومین نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی در دوره هشتم روز گذشته در حالی برگزار شد که رئیس اتاق از رشد قارچ‌گونه موسسات مالی و اعتباری انتقاد کرده و نسبت به فسادهای بانکی هشدار داد. مسعود خوانساری خواهان کاهش دخالت‌های دستوری دولت در بازار پولی و مالی کشور شد.

همچنین در این نشست، با رای اکثریت اعضا، آیین‌نامه چگونگی تشکیل کمیسیون‌های اتاق تهران و شیوه‌نامه اداره جلسات هیات نمایندگان نیز تصویب شد.

شفاف‌سازی در اقتصاد کشور

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع،‌معادن و کشاورزی تهران گفت: بررسی‌های صورت گرفته از سوی اتاق بازرگانی حاکی از رشد ۶/ ۳ درصدی اقتصاد در سه فصل نخست سال ۹۳ است. با توجه به رشد منفی اقتصادی در سال ۹۲، می‌توان این موضوع را مثبت ارزیابی کرد. خوانساری با اشاره به این موضوع اذعان کرد: اگر قرار باشد در سال ۹۴ نیز همین نرخ رشد اقتصادی را تجربه کنیم، باید بدانیم که با توجه به کاهش قیمت نفت وافزایش هزینه‌های دولت، سال سختی پیش‌رو داریم. به گفته وی، براساس گزارش‌های بانک مرکزی، پایه پولی کشور در پایان اسفندماه سال گذشته، به ۱۳۱ هزار میلیارد تومان رسیده که بیانگر رشد ۱۴ درصدی نسبت به سال ۹۲ است. ضریب فزاینده پولی نیز با ۴/ ۱۵درصد رشد، عدد ۶ را تجربه کرده است. این در حالی است که این رقم در سایر کشورها به‌طور متوسط عدد ۱۰ است. بنابراین هرچه این عدد افزایش یابد، نشان دهنده کنترل افزایش پایه پولی توسط دولت است. هر چقدر افزایش پایه پولی مخرب است، افزایش ضریب فزاینده به گردش پولی و مالی کمک می‌کند. به اعتقاد خوانساری، دولت با افزایش بدهی خود از یکسو و افزایش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی از سوی دیگر، می‌تواند افزایش پایه پولی را رقم بزند.

وی در ادامه با اشاره به افزایش درآمدهای مالیاتی گفت: اگرچه مالیات بر ارزش افزوده بالا رفته اما تا زمانی که ساز و کار مشخصی برای دریافت مالیات نداشته باشیم، تنها بخشی از بنگاه‌ها که فعالیت و عملکرد اقتصادی شفاف دارند متضرر خواهند شد؛ این در حالی است که بخش زیادی از اقتصاد کشور هنوز غیرشفاف است. بنابراین در این موضوع عملا خوش‌حساب‌ها دچار مشکل می‌شوند.

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع،‌ معادن و کشاورزی تهران در ادامه به سهم بازار پول و سرمایه درمنابع مالی کشور اشاره کرد و گفت: براساس گزارش‌های دریافتی، سهم بازار پول در منابع مالی کشور در سال ۹۳ معادل ۲/ ۸۹درصد و سهم بازار سرمایه به ۶/ ۷ رسیده است. سهم سرمایه‌گذاری خارجی نیز ۲/ ۳‌درصد است. این امر نشانگر بانک‌محور بودن اقتصاد ایران است. وی با اشاره به رشد قارچ‌گونه موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز در اقتصاد کشور گفت: تا جایی که می‌توانیم باید به اصلاح نظام بانکی کمک کنیم. وجود موسسات مالی و اعتباری و نبود نظارت کافی بانک مرکزی بر بانک‌ها و این‌گونه موسسات از مشکلات مهم سیستم بانکی است. همچنین دخالت دستوری دولت در بازارهای پولی و مالی موجب بروز مشکلات زیادی شده است.

خوانساری به بخشنامه اخیر شورای پول و اعتبار و فساد جدید بانک‌ها اشاره کرد و گفت: بخشنامه اخیر شورای پول و اعتبار در مورد تعیین نرخ سود سپرده یکساله، بعد از تصویب حتی برای یک روز هم اجرا نشده است. همان‌طور که نتیجه آن نیز نشان داد، هنوز یک روز نگذشته، این بخشنامه دچار مشکلاتی در اجرا شد و روز بعد از آن هم برخی بانک‌ها سود سپرده کوتاه مدت را ۷/ ۱۹ درصد اعلام کردند. سود عقود مبادله‌ای نیز ۲۰ تا ۲۱ درصد تعیین شده است؛ در حالی که بانک‌ها شگردهایی پیدا کرده‌اند که این موضوع را دور بزنند. این اقدامات که به اسم حمایت از تولید و سوق دادن نقدینگی به سمت تولید انجام شده بود، هیچ تاثیری برای بنگاه‌ها نداشت. به گفته وی، با تصویب نرخ سود جدید برای سپرده‌ها و تسهیلات بانک‌ها، اتفاقی که افتاد این است که چون عرضه و تقاضا متعادل نیست، کسانی می‌توانند از این تشکیلات استفاده کنند که با بانک‌ها رابطه داشته باشند. در نهایت باز هم باید شاهد وقوع سوءاستفاده‌های مالی که در گذشته اتفاق افتاده بود، باشیم. خوانساری ادامه داد: انتظار ما از دولت این است که دخالت‌‌های دستوری در بازار پولی و مالی کشور و قیمت‌گذاری اجباری را کاهش دهد. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع،‌معادن و کشاورزی تهران در ادامه با اشاره به افزایش قیمت بنزین گفت: آزادسازی قیمت بنزین جای تقدیر دارد و اگرچه با بازار آزاد و قیمت تمام شده، هنوز فاصله وجود دارد اما به هر حال گام جدید دولت برای آزادسازی قیمت بنزین درخور تقدیر است. وی با اشاره به قاچاق گازوئیل در کشور نیز عنوان کرد: قیمت گازوئیل با افزایش ۵۰ تومانی همراه بوده اما این افزایش قیمت نمی‌تواند مانع از قاچاق این فرآورده شود. کما اینکه در حال حاضر روزانه ۷ تا ۱۰ میلیون لیتر گازوئیل از کشور قاچاق می‌شود. وی همچنین با اشاره به تصویب قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی در مجلس شورای اسلامی و ابلاغ آن به دولت گفت: این قانون می‌تواند در بهبود فضای کسب‌وکار در کشور و همچنین ارتقای رتبه کسب‌وکار ایران موثر باشد.

۱۰ کمیسیون اتاق بازرگانی هشتم

نمایندگان بخش‌خصوصی در این نشست همچنین درخصوص شیوه‌نامه اداره جلسات هیات نمایندگان بحث و تبادل‌نظر کردند و پس از نقد و بررسی ۳۳ ماده این سند، آن را به رای گذاشتند که در نهایت با ۴۴ رای موافق، ۳ رای مخالف و ۳ رای ممتنع به تصویب هیات نمایندگان رسید.

دومین موضوعی که در دستور کار جلسه مذکور قرار گرفت، بررسی و تصویب آیین‌نامه پیشنهادی چگونگی تشکیل و برگزاری کمیسیو‌ن‌های مشورتی اتاق تهران بود. در این خصوص کلیات ۱۰ کمیسیون دوره هشتم اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران به تصویب رسید. این در حالی است که در دوره گذشته ۸ کمیسیون در اتاق فعالیت داشتند. کمیسیون‌های «ارتقای سلامت اداری»، «اقتصاد و سلامت»، «انرژی و محیط‌زیست»، «بازار پول و سرمایه»، «تسهیل تجارت و توسعه صادرات»، «تسهیل کسب‌وکار»، «حمل‌ونقل و لجستیک»، «صنعت و معدن، کشاورزی و صنایع غذایی » و «گردشگری» ۱۰ کمیسیون اتاق بازرگانی در دوره هشتم به‌شمار می‌روند. براساس آیین‌نامه تصویب شده، هر یک از اعضای هیات نمایندگان اتاق تهران می‌تواند حداکثر در دو کمیسیون عضویت یابد. همچنین، هر یک از کمیسیون‌های ده‌گانه اتاق تهران با عضویت حداقل ۵ نفر از اعضای داوطلب از میان هیات نمایندگان اتاق تهران شکل می‌گیرد و مدت آن نیز دو ساله است. در نخستین نشست هر یک از کمیسیون‌های مشورتی اتاق تهران نیز رئیس و نواب رئیس هر کمیسیون تعیین می‌شود.

۰۷:۳۴:۱۹ اقتصادنیوز: به گزارش سایت هرالد سان، قیمت سنگ‌آهن پس از دو روز افزایش قابل توجه دوباره به سطح بالای ۶۰ دلار در هر تن بازگشت.

در جریان آخرین معاملات انجام شده سنگ‌آهن برای تحویل فوری در بندر تیانجین چین در سطح ۶۱ دلار و ۱۰ سنت در هر تن معامله شد که نسبت به معاملات روز گذشته ۲ درصد رشد داشت. قیمت سنگ‌آهن روز گذشته ۵۹ دلار و ۹۰ سنت در هر تن ثبت شده بود.

این بالا رفتن ۲ درصدی در پی رشد ۸/ ۳ درصدی قیمت در آخر هفته گذشته بود. روند کاهشی قیمت سنگ‌آهن که ۸روز پی‌در‌پی ادامه داشت با افزایش نرخ در روز جمعه اخیر شکسته شد. هفته گذشته جو هاکی خزانه‌دار استرالیا، تحقیق و تفحصی که قرار بود در بازار سنگ‌‌آهن انجام شود را رد کرد. رد این تحقیق که از سوی برخی از اعضای پارلمان استرالیا درخواست آن را کرده بودند، موجب ناراحتی اندرو فارست رئیس کمپانی ریوتینتو – از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سنگ‌آهن در جهان- شده بود.

فارست گفته بود بهتر است تحقیق در مورد حجم بازار سنگ‌آهن و رقابت در این بازار انجام شود و قول داد بحث‌های بیشتر در این موضوع را پیگیری کند.

فارست دیروز در سایت خبری بیزینس اسپکتیتور اعلام کرد هدف اصلی تحقیقی که قرار بود در مورد بازار سنگ‌آهن انجام شود در واقع صحبت کردن در مورد قوانین بازار آزاد و احترام به شهرت استرالیا بوده است.

۰۷:۳۴:۰۵ محمد‌حسین بابالو: روز گذشته در بورس کالای ایران شاهد بی‌توجهی خریداران به حجم‌های بزرگی از عرضه‌ها بودیم که نشان می‌دهد بازار به شرایط پیش رو خوش‌بین نیست. پایین بودن حجم تولید در صنایع پایین‌دستی، ضعف فراگیر نقدینگی که در حال واردشدن به شرایط وخیمی برای برخی تجار است، نبود دورنمای مشخص پیش روی بازار محصولات پلیمری، وجود عرضه‌هایی به‌صورت محدود ارزان‌تر از قیمت‌های تمام شده در بورس کالا، احتمال کاهش قیمت‌های پایه و بسیاری موارد دیگر شرایط سختی را در بازار محصولات پتروشیمی ایجاد کرده که ممکن است وضعیت دشوار فعلی را باز هم ادامه دهد.

همچون گذشته روز سه‌شنبه را باید زمان اصلی برای معامله محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران دانست ولی دیروز تنوع عرضه‌ها به گونه‌ای بود که در نگاه اول انتظار تجربه روزی جذاب در بازار محصولات پتروشیمی را ترسیم می‌کرد اما عقب‌نشینی فراگیر و پراکنده شدن خریداران وضعیتی را پدید آورد که یکی از ضعیف‌ترین روزها را به همراه داشت. اغلب کالاهایی که در گذشته از جذابیت بالایی برخوردار بودند وارد مچینگ شدند و گریدهای OFF و برخی گریدهای خاص از جمله پلی‌اتیلن سبک فیلم ۰۰۷۵ پتروشیمی بندرامام، پلی‌اتیلن سبک خطی AA 0209 پتروشیمی امیرکبیر، پلی‌پروپیلن نساجی Z30S پتروشیمی مارون، پلی‌پروپیلن نساجی HP550J پلی‌پروپیلن جم و پلی‌پروپیلن نساجی RG1102XK پتروشیمی رجال در دسته کالاهایی قرار گرفتند که در کنار رشد جذابیت، افزایش قیمت را نیز تجربه کردند.
ضعف معاملات در بورس کالای ایران را باید چهره واقعی بازار داخلی دانست که می‌تواند ترسیم‌گر شرایط پیچیده بازار باشد. کاهش قیمت‌های جهانی و پایین بودن نسبی قیمت دلار همچنین عدم تمایل خریداران به خرید، واقعیت‌هایی است که بهتر است واحدهای مدیریتی کلان به آنها بیشتر توجه کنند زیرا شرایط سخت صنایع پایین‌دستی هنوز هم ادامه دارد که حتی در ادبیات بزرگان صنعت پلاستیک نیز نمود عینی یافته است.
رضازاده، رئیس تعاونی صنعت پلاستیک در روزهای اخیر عنوان کرده بود که هم اکنون حجم تولید در این صنعت به نسبت سال ۹۲، ۲۵ درصد کاهش داشته است و در صورتی که رکود همچنان ادامه داشته باشد درسال جاری نیز بین ۳۰ تا ۳۵ درصد میزان تولیدات نسبت به سال ۹۲ کاسته خواهد شد.
در بازارهای جهانی قیمت نفت باز هم در مسیر کاهش قرار گرفته ولی این افت نرخ‌ها چندان عمیق نیست.
قیمت نفت خام برنت با ۷/ ۰ درصد افت به ۶۵ دلار و ۶ سنت رسیده و قیمت نفت خام آمریکا نیز با ۶۵/ ۰ درصد کاهش به ۵۹ دلار و ۳۳ سنت افت کرده است. شاید این افت قیمت‌ها چندان عمیق نباشد ولی مثلا قیمت نفت خام آمریکا کف ۶۰ دلاری خود را رها کرده و مجددا وارد فاز ۵۰ دلاری شده است که داده خوبی برای کل بازارها نیست.
نفت برنت نیز شرایط مشابهی دارد. این شرایط در کنار هم می‌تواند افت قیمت پلیمرها را به دنبال داشته باشد. جهت‌گیری نزولی قیمت‌های جهانی پلیمرها هنوز هم وجود دارد و می‌تواند به کاهش جذابیت صادرات منجر شود.
با توجه به این موارد و همچنین بالا بودن نسبی حجم عرضه‌ها در روزهای گذشته، به نظر می‌رسد احتمال کاهش جذابیت صادرات از پیش‌بینی به واقعیت تبدیل شده و تاثیرات چشمگیری بر کل بازار خواهد داشت.
این در حالی است که برای تاثیرگذاری این افت بر قیمت‌های پایه در بورس کالای ایران باید زمان بیشتری را به انتظار بنشینیم زیرا تجربه نشان داده است قیمت‌های پایه در رشد قیمت‌ها بیشتر تمایل به افزایش دارد تا افت. مطلبی که در اعلام پیش از موعد قیمت‌های پایه در ماه‌های گذشته نیز تجربه شد.

۰۷:۳۳:۴۹ دنیای اقتصاد: روند کاهشی تورم پس از ۲۰ ماه متوقف شد. براساس آمار بانک مرکزی، نرخ تورم در اردیبهشت‌ماه به ۵/ ۱۵ درصد رسید تا نسبت به ماه قبل تغییری نداشته باشد. این در حالی است که طی ۲۰ ماه گذشته حدود ۲۵ واحد درصد از سطح تورم کاسته شد؛ اما در ماه‌های اخیر با ورود تورم به هسته سخت (زیر ۲۰ درصد) سرعت افت تورم کاهش یافت. «دنیای اقتصاد» پیش‌تر در گزارشی با عنوان «کاهش تورم در پله آخر» توقف تورم در ماه اردیبهشت را پیش‌بینی کرده بود.

گروه بازار پول: آمار بانک مرکزی در اردیبهشت‌ماه نشان می‌دهد که تورم (متوسط یا ۱۲ ماهه) اردیبهشت‌ماه معادل ۵/ ۱۵ درصد بوده است. بر اساس آمار بانک مرکزی در فروردین ماه نیز تورم معادل با ۵/ ۱۵ درصد بوده است؛ بنابراین مقدار تورم نسبت به ماه قبل تغییر نکرده و روند کاهشی تورم متوقف شد، «دنیای اقتصاد» نیز در گزارش قبلی خود توقف تورم در اردیبهشت‌ماه را پیش‌بینی کرده بود.

در سال ۹۲ با تغییر در رویکرد سیاست‌گذار اقتصادی، مدیریت انتظارات و کاهش نوسان در بازار ارز، روند صعودی تورم تغییر کرد و پس از رسیدن تورم به قله ۴۰ درصدی در مهرماه سال ۹۲ این روند مسیر نزولی را طی کرد، در ماه‌های ابتدایی مقدار کاهش از سرعت قابل‌توجهی برخوردار بود و طی یک سال (تا مهرماه ۹۳) ۲۰ واحد درصد از سطح تورم کاسته شد، اما پس از رسیدن به این نقطه و با ورود به هسته سخت تورم، از سرعت کاهش این متغیر کاسته شد.

سرعت کاهش تورم با رسیدن این شاخص به سطح ۵/ ۱۵ درصد در ماه فروردین سال‌جاری به کمترین مقدار خود رسید و در اردیبهشت‌ماه این روند پس از حدود ۲۰ ماه متوقف شد و تورم در سطح ۵/ ۱۵ درصد باقی ماند. «دنیای اقتصاد» در گزارش ۶ اردیبهشت با عنوان «کاهش تورم در پله آخر» با توجه به کاهش سرعت روند نزولی، توقف کاهش تورم را پیش‌بینی کرده بود.

این روند که با توجه به افزایش نسبی تورم نقطه به نقطه در نیمه دوم سال گذشته و رشدهای نسبتا بالای تورم ماهانه محتمل به‌نظر می‌رسید، پیش‌تر نیز در گزارش‌های «دنیای اقتصاد» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته بود. در گزارش صفحه اول «دنیای‌اقتصاد» با عنوان «ورود به هسته سخت» در تاریخ ۶ آبان ۹۳ ، افت سرعت کاهش تورم در بازه ۲۰ تا ۱۰ درصد پیش‌بینی شده بود. دیگر گزارش در تاریخ ۲۲ همان ماه با عنوان «انحراف از مسیر تورم تک‌رقمی» در مصاحبه‌ای با علی مدنی زاده، استاد اقتصاد دانشگاه شریف نسبت به خطر افزایش تورم در ماه‌های آینده هشدار داده بود. کارشناسان معتقدند در کشوری که طی یک دهه گذشته تورم به‌طور متوسط حدود ۲۰ درصد بوده است، کاهش تورم از این سطح و رسیدن آن به تورم تک‌رقمی تجدید نگرش در سیاست‌های پولی، توسعه ابزار مالی، تعیین هدفگذاری تورمی در انتهای هر سال و افزایش شفافیت در اطلاع‌رسانی را می‌طلبد.

مقاومت تورم نقطه به نقطه

اما یکی از آمارهایی که روند مشخص‌تری را از مسیر تورم در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد؛ آمار تورم نقطه به نقطه است. به‌طور کلی هنگام اعلام مقدار تورم یا معیار قرار دادن آن به‌عنوان شاخص افزایش سطح عمومی کالاو خدمات از تورم متوسط استفاده می‌شود. این شاخص دارای حافظه ۲۴ ماهه است و رشد شاخص را در ۱۲ ماه منتهی به ماه مشخص نسبت به مدت مشابه گذشته (۱۲ ماه قبل از آن) در نظر می‌گیرد. در کنار این، آمار نقطه به نقطه تورم، رشد شاخص در یک ماه نسبت به ماه مشابه در سال قبل در نظر می‌گیرد و این آمار تنها تغییرات دو نقطه را نسبت به هم نشان می‌دهد؛ بر اساس آمارها تورم نقطه‌به‌نقطه در اردیبهشت‌ماه معادل ۲/ ۱۶ درصد رسیده است. طبق آمار این چهارمین ماه متوالی است که تورم در سطح ۱۶ درصد نوسان می‌کند. همچنین در ۷ ماه گذشته نیز تورم نقطه به نقطه در بازه ۱/ ۱۵ درصد تا ۷/ ۱۶ درصد تغییر می‌کرد و یک فرآینده حبس بازه‌ای (range bound) را طی می‌کند؛ بنابراین خروج از این دامنه و حرکت به سمت تورم تک‌رقمی نیازمند بازنگری در سیاست‌های تورمی است. پیش‌بینی می‌شود با تداوم روند و نوسان تورم نقطه به نقطه در سطح ۱۶ درصد، اندکی به سطح تورم متوسط نیز افزوده شود.

کاهش تورم ماهانه

آخرین گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که شاخص بهای مصرف‌کننده در اردیبهشت‌ماه سال‌جاری به ۸/ ۲۲۱ واحد رسیده است. این شاخص در فروردین‌ماه معادل ۶/ ۲۱۹ واحد ثبت شده بود؛ بنابراین تورم ماهانه اردیبهشت‌ماه (رشد شاخص بهای مصرف‌کننده) معادل یک‌درصد گزارش شده است. طبق آمار، تورم ماهانه در اولین ماه سال‌جاری ۳/ ۱ درصد بود و نشان می‌دهد که تورم ماهانه در اردیبهشت‌ماه نسبت به ماه قبل ۳/ ۰ واحد درصد کاهش یافته است. اگرچه تورم یک درصد طی ماه یک محدوده نرمال محسوب می‌شود، اما برای حصول تورم تک‌رقمی باید از این سطح نیز کاسته شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تورم متناظر رشد یک درصدی تورم در ماه معادل ۷/ ۱۲ درصد در سال خواهد شد. به این معنی که اگر تمامی ماه‌های سال تورم ماهانه معادل یک درصد گزارش شود، در انتهای سال تورم سالانه معادل ۷/ ۱۲ درصد خواهد شد.

تورم بالای گروه خوراکی‌ها و بهداشت

روند تورم از تغییرات شاخص بهای مصرف‌کننده محاسبه می‌شود. این شاخص نیز میانگین وزنی ۱۲ گروه اصلی است. برخی از این گروه‌ها با توجه به ضریب اهمیت بیشتر، تاثیر قابل‌توجهی در شاخص کل دارند. یکی از این گروه‌ها «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» است که با وزن ۲۷ درصد تاثیر قابل‌توجهی در شاخص کل مصرف‌کننده دارد. بر اساس آمار تورم ماهانه این گروه در فروردین معادل ۶/ ۲ درصد و در اردیبهشت معادل ۶/ ۱ درصد گزارش شده است؛ بنابراین طی دو ماه اخیر، گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها افزایش قابل‌توجهی داشته است. به جز رشد ماهانه، تورم نقطه به نقطه این گروه نیز در دو ماه اخیر روند افزایشی را پشت سر گذاشته است. بر اساس آخرین آمارها تورم نقطه‌به‌نقطه این گروه در فروردین‌ماه معادل ۹/ ۱۴ درصد و در اردیبهشت‌ماه معادل ۸/ ۲۰ درصد گزارش شده است. این در حالی است که در سال گذشته در مقاطعی تورم خوراکی تک‌رقمی نیز گزارش شده بود. گروه بهداشت و درمان نیز یکی از تورم‌های بالا را در اردیبهشت پشت سر گذاشته است. بر اساس آمارها تورم ماهانه این گروه معادل ۵/ ۱ درصد و تورم نقطه به نقطه این گروه در اردیبهشت معادل ۵/ ۳۳ درصد بوده است. به‌طور کلی در ماه‌های اخیر سطح تورم بخش خدمات نسبت به بخش کالا بیشتر بوده است. بر اساس آمارها تورم نقطه به نقطه بخش کالاها در اردیبهشت‌ماه در سطح ۱۴ درصد بوده است، حال آنکه تورم نقطه به نقطه خدمات معادل ۱۹ درصد گزارش شده است؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد کنترل افزایش قیمت‌ها در گروه‌های خدماتی مانند «حمل‌و‌نقل»، «دخانیات» ضروری است.

۰۷:۳۳:۰۱ گروه خودرو: وزارت صنعت چشم‌انداز تولید خودرو تا سال ۹۶ را در گزارشی ارائه کرده که براساس این گزارش تولید خودرو از سال ۹۳ تا سال ۹۶ به‌طور متوسط رشدی ۵۹ درصدی خواهد داشت. به عقیده بسیاری از کارشناسان چشم‌انداز وزارت صنعت برای تولید خودرو در کشور خوشبینانه در نظر گرفته شده است؛ چراکه دستیابی به رشد ۵۹ درصدی در تولید خودرو با الزاماتی همچون رفع تحریم‌های بین‌المللی و همچنین تقاضای مناسب از سوی بازار همراه است.

در جدول منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای انواع خودرو سواری رسیدن به تولید یک میلیون و ۵۵۰ هزار دستگاه خودرو تا سال ۱۳۹۶ در نظر گرفته شده است. پیش‌بینی این رشد در حالی است که خودروسازان سال گذشته با تولید ۹۷۴ هزار دستگاه خودرو توانستند برنامه این وزارتخانه را جامه عمل بپوشاندند. براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته خودروسازان باید در سال‌جاری تعداد یک میلیون و ۲۳۵ هزار دستگاه خودرو سواری تولید کنند که این موضوع به معنی رشد ۲۷ درصدی تولید خودرو سواری در سال‌جاری نسبت سال گذشته است. براساس این گزارش برای سال آینده نیز تولید یک میلیون و ۴۳۰ هزار دستگاه انواع خودرو سواری در نظر گرفته شده است؛ بنابراین اگر خودروسازان تا پایان سال ۹۶ بتوانند به برنامه تولید خودرو این وزارتخانه برسند، تولید خودرو رشدی حدود ۵۹ درصد خواهد داشت.

در حالی این برنامه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت ترسیم شده است که الزاماتی نسبت به تداوم رشد تولید خودروسازان در سال‌‌های آینده وجود دارد. یکی از این الزامات در نظر گرفتن تقاضای مناسب در بازارهای داخلی و خارجی است؛ چراکه اگر عرضه متناسب با تقاضا صورت نگیرد بازار خودرو به رکود خواهد رفت به این معنا که عرضه خودروسازان با تقاضای متناسبی مواجه نخواهد شد.

از سوی دیگر وزارت صنعت، معدن وتجارت این گزارش را براساس حل و فصل پرونده هسته‌ای در نظر گرفته است؛ بنابراین در صورت ایجاد هر چالشی در این باره، چشم‌انداز ترسیم شده توسط این وزارتخانه عملی نخواهد شد.

۰۷:۲۹:۳۷ گروه خودرو: جدیدترین گزارش کیفی خودروهای داخلی در حالی اعلام شد که طبق آن، کیفیت ۱۳ خودرو افت کرده است. آن طور که شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران اعلام کرده، خودروهای آسا، پژو پارس (در سه مدل)، ام‌وی‌ام X33، ام‌وی‌ام ۱۱۰، پژو ۴۰۵، سمند، تیبا، پارس‌تندر، پراید ۱۳۱ (در دو مدل) و پژو ۲۰۶ صندوقدار، در مقایسه با گزارش قبلی با افت کیفیت روبه‌رو شده‌اند.

بنابر گزارش موجود، ۲۸ خودرو تولید داخل در ۹ معیار «سیستم فنربندی، تعلیق و فرمان»، «سیستم موتور و انتقال قدرت»، «ترمز»، «تجهیزات الکتریکی»، «بدنه»، «رنگ»، «تزئینات داخلی و خارجی»، «نفوذ آب» و «صداهای غیر‌عادی» مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته‌اند و در نتیجه آن، «سوزوکی گرندویتارا» توانسته عنوان برترین خودرو داخلی را به‌دست بیاورد. در گزارش موردنظر که مربوط به فروردین‌ماه امسال است، خودروهای تحت ارزیابی، در پنج دسته قیمتی «زیر ۲۵ میلیون تومان»، «۲۵ تا ۵۰ میلیون تومان»، «۵۰ تا ۷۵ میلیون تومان»، «۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان» و «بالای ۱۰۰ میلیون تومان» قرار گرفته و با توجه به مجموع نمرات منفی به‌دست آمده، رده‌بندی شده‌اند.

در مجموع اما «سوزوکی گرندویتارا» با کسب کمترین نمره منفی، عنوان با کیفیت‌ترین خودرو داخلی را ازآن خود کرده و ام‌وی‌ام مدل ۱۱۰ نیز آخرین خانه جدول رده‌بندی را صاحب شده است.

بر این اساس، در دسته قیمتی زیر ۲۵ میلیون تومان، تیبا و پراید در مدل‌های ۱۳۲ و ۱۳۱ سایپایی و پارس‌خودرویی و همچنین ام‌وی‌ام ۱۱۰، به چشم می‌خورند که به ترتیب ۴/۵۴، ۵/۷۵، ۷/۷۶، ۸/۷۸ و ۰/۸۲ نمره منفی را به‌دست آورده‌اند. در گروه قیمتی ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومان نیز که ۱۵ عضو دارد، پارس‌تندر و تندر -۹۰ در مدل‌های ایران‌خودرویی و پارس‌خودرویی، حائز بالاترین کیفیت شده‌اند و پس از آنها نیز پژو ۲۰۶‌ها توانسته‌اند کیفیت بهتری را در مقایسه با سایر خودروهای گروه مورد بررسی، به‌دست بیاورند. در انتهای جدول این دسته قیمتی نیز خودروهای پژو پارس ایران خودرو فارس و تیبا ۲ به چشم می‌خورند.

در گزارش فروردین‌ماه، اما پنج خودرو نیز در گروه قیمتی ۵۰ تا ۷۵ میلیون تومان جا خوش کرده‌اند که «آسا» در جایگاه اول قرار دارد و جک اتوماتیک جک و ام‌وی‌ام X33 جدید لیفان X60 نیز رده‌های بعدی را در اختیار گرفته‌اند.

همچنین سراتوی مونتاژِی سایپا نیز در دسته قیمتی بین ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان، تنها عضو این گروه است و سوزوکی گرند ویتارا نیز به تنهایی در دسته قیمتی بالای ۱۰۰ میلیون تومان جا خوش کرده است.

اما طبق گزارش منتشر شده، در بخش عیوب فنی و عملکردی، پراید مدل ۱۳۱ سایپا و تیبا بیشترین نمرات منفی را به‌دست آورده‌اند و در مجموع نیز میانگین نمرات منفی خودروهای تحت ارزیابی، در این بخش، افزایش یافته است. مقصران اصلی این اتفاق، پژو ۲۰۶ و ام‌وی‌ام مدل ۱۱۰ هستند که افزایش نمره منفی داشته‌اند.

در بخش تزئینات و مونتاژ نیز ام‌وی‌ام ۱۱۰ و پراید ۱۳۱ پارس‌خودرو بیشترین نمرات منفی را کسب کرده‌اند، هرچند میانگین نمره منفی این بخش نسبت به ماه قبل روندی رو به بهبود داشته است. رشد کیفی پژو ۲۰۶ صندوقدار و سوزوکی گرندویتارا در بخش تزئینات و مونتاژ، عامل اصلی این اتفاق مثبت به‌شمار می‌رود.

اما در بخش بدنه، بیشترین نمرات منفی نصیب پراید ۱۳۲ و ام‌وی‌ام ۱۱۰ شده و این در حالی است که میانگین نمره منفی بخش بدنه در مقایسه با گزارش قبلی، رشد را نشان می‌دهد. روند نزولی پژو ۲۰۶ صندوقدار و پژو پارس خراسان سبب شده میانگین کیفی خودروها در بخش بدنه افت کند. بنابر گزارش منتشر شده، میانگین نمره منفی بخش رنگ نیز در مقایسه با ارزیابی قبلی افزایش داشته که دلیل اصلی این اتفاق را باید در کیفیت رنگ پژو ۴۰۵ جستجو کرد. در بخش رنگ، لیفان X60، آسا و پژو پارس فارس حائز بیشترین نمرات منفی شده‌اند.

همچنین تعداد ایرادات مهم و اساسی نسبت به ماه قبل نزول ۱۰ درصدی داشته که دلیل اصلی آن، افزایش تعداد این ایرادات در پراید ۱۳۱ پارس‌خودرو عنوان شده است.

در مجموع اما میانگین نمرات منفی خودروهای سواری در فروردین‌ماه، افتی جزئی داشته که این موضوع بیشتر به افت کیفی پژو پارس و آسا مربوط می‌شود.

صدرنشینی تیبا

اما ببینیم گزارش کیفی خودروها در فروردین‌ماه امسال، چه جزئیاتی را در خود جای داده است.

ابتدا از گروه «خودروهای زیر ۲۵ میلیون تومان» شروع کنیم، گروهی که تیبا در آن اول است و ام‌وی‌ام مدل ۱۱۰ نیز رده آخر را در اختیار دارد.

بر این اساس، تیبا که در تمام معیارها نمره منفی به‌دست آورده، ۴/ ۵۴ نمره منفی دارد و نقطه ضعف اصلی‌اش نیز به بخش «تزئینات داخلی و خارجی» مربوط می‌شود. پشت‌سر تیبا اما با سه مدل پراید روبه‌رو می‌شویم که در این بین، پراید ۱۳۱ سایپا دارای بهترین کیفیت و عضو دوم گروه به‌شمار می‌رود. این خودرو در تمام معیارها نمره منفی کسب کرده، درست مثل همتای پارس‌خودرویی‌اش که در رده سوم جدول قرار دارد. پراید ۱۳۲ اما در معیار سیستم فنربندی، تعلیق و فرمان نمره منفی به خود نمی‌بیند نقطه ضعف اصلی آن نیز به بدنه‌اش مربوط می‌شود.

پس از پرایدها اما با ام‌وی‌ام مدل ۱۱۰ در رده پنجم گروه زیر ۲۵ میلیونی‌ها روبه‌رو می‌شویم، این در حالی است که این خودرو در چهار معیار سیستم موتور، ترمز، صداهای غیرعادی و نفوذ آب هیچ ایرادی ندارد و نقطه ضعف اصلی‌اش در تزئینات داخلی و خارجی است.

صعود تندرها

به گروه دوم برویم، گروهی که رده‌های اول تا سوم آن را تندر-۹۰‌ها در اختیار گرفته‌اند.

بر این اساس، پارس‌تندر، تندر پارس‌خودرو و تندر ایران‌خودرو مشترکا امتیاز ۵/ ۲۰ را به‌دست آورده‌اند و این در حالی است که در گزارش اعلامی، نامی از تندر اتومات به چشم نمی‌آید.

در این بین، تندر-۹۰ پارس‌خودرو فقط در سیستم تعلیق و موتور و تجهیزات الکتریکی و نفوذ آب دارای نمره منفی نیست. پارس‌تندر نیز سیستم تعلیق و موتور و ترمز و نفوذ آب نمره منفی به خود نمی‌بیند و تندر ایران‌خودرو در سیستم تعلیق و موتور و ترمز و تجهیزات الکتریکی و نفوذ آب دارای ایراد نیست.

نقطه ضعف اصلی تندر پارس‌خودرو و پارس‌تندر به تزئینات مربوط می‌شود و بیشترین نمره منفی تندر ایران‌خودرو نیز با رنگ آن در ارتباط است. از تندرها که بگذریم، به پژو ۲۰۶‌ها (هاچ بک و صندوقدار) در رده‌های پنجم و ششم برمی خوریم. پژو ۲۰۶‌هاچ بک به جز سیستم تعلیق و ترمز و نفوذ آب، در سایر معیارها حائز نمره منفی شده و این در حالی است که مدل صندوقدار این خودرو فقط در ترمز و نفوذ آب ایرادی به خود نمی‌بیند.

پس از پژو ۲۰۶ صندوقدار اما این رانا است که توانسته با ۲۴ نمره منفی، در رده ششم گروه ۲۵ تا ۵۰ میلیونی‌ها جا خوش کند. این خودرو در سیستم تعلیق و موتور و ترمز و نفوذ آب نمره منفی ندارد و ایراد اصلی‌اش نیز به صداهای غیر‌عادی مربوط می‌شود. در دو رده بعد از رانا اما به دو خودرو چینی برمی خوریم؛ اول، ام‌وی‌ام ۵۳۰ که به جز سیستم تعلیق و صداهای غیرعادی و نفوذ آب، در باقی معیارها نمره منفی به‌دست آورده است. همچنین ام‌وی‌ام ۳۱۵ جدید نیز که هشتمین عضو گروه تحت بررسی به‌شمار می‌رود، در سیستم تعلیق و ترمز و صداهای غیر‌عادی و نفوذ آب ایرادی را به خود نمی‌بیند. عیب اصلی هر دو ام‌وی‌ام در بدنه آنها نهفته است.

از این دو خودرو چینی که رد شویم، در رده نهم جدول به پژو پارس تولید خراسان برمی خوریم. این خودرو در تجهیزات الکتریکی و ترمز و نفوذ آب دارای نمره منفی نیست و اصلی‌ترین ایرادش به تزئینات مربوط می‌شود. به جز پارس خراسان، سه مدل دیگر از پارس نیز در جدول کیفی فروردین‌ماه به چشم می‌آید که در بین این سه، مدل مازندرانی آن کیفیت بهتری دارد. این خودرو فقط در تجهیزات الکتریکی نمره منفی ندارد و اصلی‌ترین عیب آن نیز به تزئینات مربوط می‌شود. از سوی دیگر اما پژو پارس تولید مرکز که سه رده پس از پارس مازندران قرار گرفته، در ترمز هیچ ایرادی ندارد و عیب اصلی‌اش نیز با تزئینات در ارتباط است. همچنین پارس تولید سایت شیراز نیز به جز سیستم تعلیق و موتور، در باقی معیارها حائز نمره منفی شده است و نقطه ضعف اصلی آن به رنگ مربوط می‌شود.

جدول قیمتی ۲۵ تا ۵۰ میلیونی‌ها، اما سمند و پژو ۴۰۵ و تیبای‌هاچ یک(تیبا۲) را نیز در خود جای داده است و در این بین، سمند اوضاع کیفی بهتری دارد. این خودرو به جز ترمز و نفوذ آب، در باقی معیارها دارای ایراد بوده و بیشترین نمره منفی آن نیز در تزئینات به‌دست آمده است. همچنین پژو ۴۰۵ نیز که فقط ترمز آن ایراد ندارد، عیب اصلی‌اش را در تزئینات به خود می‌بیند. در مورد تیبای‌هاچ بک نیز این طور گزارش شده که این خودرو در همه معیارها حائز نمره منفی شده و بیشترین آن در بخش تزئینات به‌دست آمده است.

گروه خصوصی‌ها

به سراغ گروه قیمتی ۵۰ تا ۷۵ میلیون تومانی‌ها برویم، گروهی که پنج عضو چینی تولید بخش خصوصی دارد و بهترین‌شان آسای مونتاژی است. این خودرو تنها در تزئینات، بدنه و رنگ ایراد کیفی به خود می‌بیند و فقط ۲۰ نمره منفی دارد. ایراد اصلی آسا به رنگ آن مربوط می‌شود.پس از این خودرو، با جک‌های اتومات و دنده‌ای در رده‌های دوم و سوم گروه تحت بررسی، مواجه می‌شویم که در این بین، مدل اتومات آن در معیارهای سیستم تعلیق و موتور و تجهیزات الکتریکی و نفوذ آب و صداهای غیرعادی، نمره منفی ندارد. این در حالی است که جک معمولی، در سیستم تعلیق و تجهیزات الکتریکی و نفوذ آب و صداهای غیر‌عادی دارای ایراد نیست. هر دو مدل جک، بیشترین نمرات منفی خود را در بدنه به‌دست آورده‌اند.

پس از جک به ام‌وی‌ام X33 می‌رسیم، خودرویی که در سیستم تعلیق و نفوذ آب ایرادی را به خود نمی‌بیند. بیشترین نمره منفی این خودرو که محصولی شاسی‌بلند به حساب می‌آید، در معیار تزئینات به‌دست آمده است. آخرین عضو گروه ۵۰ تا ۷۵ میلیون تومانی‌ها اما لیفان X60 نام دارد که در چهار معیار سیستم تعلیق، موتور، تجهیزات الکتریکی و نفوذ آب نمره منفی به خود نمی‌بیند. ایراد اصلی لیفان X60 نیز مانند بسیاری از خودروهای داخلی، به تزئینات آن مربوط می‌شود.

دو خودرو برتر مونتاژی

اما سری هم به دو گروه ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون و بالای ۱۰۰ میلیونی‌ها بزنیم که اولی، سراتو را در خود جای داده و دومی، سوزوکی ویتارای شاسی‌بلند را.

در این بین، سراتو در سیستم موتور و ترمز و تجهیزات الکتریکی و نفوذ آب و صداهای غیر‌عادی نمره منفی ندارد و ایراد اصلی آن نیز به تزئینات مربوط می‌شود. ویتارا هم که فقط در بدنه و رنگ و صداهای غیر‌عادی نمره منفی دارد، ایراد اصلی‌اش را مشترکا در رنگ و بدنه به خود می‌بیند.

۰۷:۲۹:۲۲ سیدامیررضا خسروشاهی
شکی نیست که افزایش قیمت بنزین به هزار تومان باعث افزایش هزینه خانوارها، به‌خصوص خانوارهای شهری که از خودرو شخصی استفاده می‌کنند خواهد شد. اما تک‌نرخی کردن قیمت سوخت و بالا بردن و نزدیک کردن آن به هزینه «واقعی» استفاده از سوخت‌های فسیلی، اگر با شفافیت در زمان‌بندی و اقدام‌های مکمل حمایتی همراه باشد، سیاستی کاملا قابل دفاع است. دلیل اصلی آن هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم گزافی است که یارانه‌های انرژی و سوخت‌های فسیلی به‌طور خاص، تحمیل می‌کنند. مطالعه جدیدی که توسط صندوق بین‌المللی پول انجام گرفته تخمین می‌زند که حذف کامل یارانه‌های انرژی و مالیات بستن بر سوخت‌های فسیلی، باعث خواهد شد تا مرگ‌و‌میر ناشی از آلودگی هوا به نصف برسد و تصاعد کربن به اندازه یک‌پنجم کاهش یابد.

به‌علاوه دست دولت‌ها برای کاستن از سایر مالیات‌ها یا افزایش مخارج سودمندتر بسیار بازتر خواهد شد.

از طرف دیگر مطالعه فوق نشان می‌دهد مجموع هزینه‌های «مستقیم» و «غیرمستقیم» ناشی از یارانه انرژی، ممکن است بسیار بیشتر از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد باشد. در محاسبات جدید صندوق بین‌المللی پول به‌جز هزینه ناشی از تفاوت قیمت یارانه‌ای با قیمت آزاد انرژی که معمولا به عنوان هزینه این یارانه‌ها در نظر گرفته می‌شود، هزینه‌های استفاده از سوخت فسیلی بر محیط زیست و سلامت شهروندان نیز وارد شده است؛ هزینه‌هایی همچون راه‌بندان‌های خیابانی، مرگ‌و‌میر زودرس بر اثر آلودگی هوا، هزینه‌های بلندمدت گرمایش زمین و تاثیرات آن بر شکل‌گیری تغییرات آب‌وهوایی در قالب توفان‌ها یا سیل‌های سهمگین ناشی از آن. هفته‌نامه«اکونومیست» در مقاله‌ای که با عنوان «یک اشتباه پرهزینه» اخیرا با ارجاع به این مطالعه صندوق بین‌المللی پول منتشر کرده، «پرداخت یارانه به انرژی» را به‌منزله «دورریز پول» دولت‌ها و مشارکت در «پختن سیاره زمین» دانسته است. این مقاله با ارجاع به مطالعه صندوق بین‌المللی پول بیان می‌کند که کل هزینه‌ای که یارانه‌های انرژی بر اقتصاد جهانی تحمیل می‌کنند به عدد مبهوت‌کننده ۵۳۰۰ میلیارد دلار در سال یا ۶ درصد تولید ناخالص جهانی می‌رسد که برای مثال بیش از مقداری است که در جهان صرف هزینه‌های سلامت می‌شود. این رقم بیش از ۱۰ برابر عدد ۳۳۳ میلیارد دلار به دست آمده است؛ زمانی که این هزینه‌های غیرمستقیم لحاظ نشوند.

این مقاله اشاره می‌کند که «اشتباه‌های سیاست‌گذاری در اقتصاد فراوان است، اما مشکل می‌توان سیاستی را بدتر از یارانه‌های انرژی پیدا کرد. تحقیقات اخیر نشان داده است این یارانه‌ها واسطه‌گران را پولدارتر می‌کنند، میزان کل تولید اقتصادی را کاهش می‌دهند و بیشتر به نفع ثروتمندانی هستند که انرژی زیادی مصرف می‌کنند تا فقیران.» همچنین کشورهای فقیرتر بیشترین مقدار یارانه‌های انرژی را پرداخت می‌کنند و برخی از کشورهای فقیر تا ۱۸ درصد تولید ناخالص داخلی سالانه خود را صرف این یارانه‌ها می‌کنند. در مقابل، یارانه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر که به‌طور عمده در کشورهای غنی پرداخت می‌شوند، تنها به ۱۲۰ میلیارد دلار می‌رسند. و اگر به سوخت‌های فسیلی به‌طور مناسب مالیات بسته می‌شد آن میزان یارانه هم غیرضروری می‌شد.

بر اساس این مقاله، اکونومیست تغییرات ناگهانی در یارانه‌های انرژی چندان محتمل نیست؛ زیرا این یارانه‌ها گروه‌های لابی‌گر پیگیر و پر سروصدایی را به خود جذب می‌کنند، اما سقوط قیمت نفت فرصتی را برای حذف یارانه‌ها فراهم کرده است. برای مثال هند اخیرا پرداخت یارانه برای کاهش دادن قیمت گازوئیل را متوقف کرده است. مصر، اندونزی و تایلند نیز در حال اصلاح یارانه‌های خود هستند.

اما کشور ما نیز از این نتیجه مستثنی نیست و یارانه‌ سوخت‌های فسیلی هزینه‌های کمرشکنی بر اقتصاد و سلامت ما تحمیل می‌کنند. هم‌اکنون نیز تاثیر تغییرات آب و هوایی ناشی از تصاعد گازهای گلخانه‌ای در حال پیدایش و قابل مشاهده است. بخشی از مشکلات مانند کاهش بارندگی و پدیده ریزگردها، ممکن است به این تغییرات مربوط باشد. کاهش بارندگی تاثیر مخربی بر کشاورزی خواهد داشت و ریزگردها سلامت شهروندان را به خطر می‌اندازد.

از طرف دیگر آلودگی هوا، نتیجه مستقیم مصرف سوخت‌های فسیلی و یکی از مشکلات دیرینه شهرهای بزرگ در ایران است که اثرات مخرب آن بر سلامت شهروندان، به‌خصوص نوزادان و سالمندان، می‌تواند فاجعه‌بار باشد. راه‌بندان‌های سنگین که نه تنها ساعت‌ها از وقت مفید شهروندان در آن به هدر می‌رود بلکه مشکل آلودگی هوا را نیز شدت می‌دهد، یکی دیگر از تاثیرات جانبی پرداختن یارانه‌ به مصرف سوخت‌های فسیلی است که مردم را به استفاده بیشتر از خودروهای شخصی ترغیب می‌کند. تمام این هزینه‌ها و احتمالا موارد دیگری که در اینجا از قلم افتاده است، باید در هر محاسبه مربوط به هزینه یارانه‌های انرژی لحاظ شود و در مورد آنها به مردم اطلاع‌رسانی شود. به این ترتیب مشخص می‌شود که یارانه سوخت‌های فسیلی بسیار مخرب هستند و نه تنها پرداختن این یارانه‌ها باید متوقف شود؛ بلکه جا دارد دولت از مصرف‌کنندگان این سوخت‌ها، به علت بار کردن این هزینه بر دیگر شهروندان، عوارض اخذ کند؛ یعنی قیمت آن حتی بالاتر از قیمت بازار آزاد تعیین شود تا مصرف‌کنندگان این سوخت‌ها هزینه واقعی آن (یعنی هزینه عرضه آن به‌علاوه هزینه بار شده بر محیط زیست و سلامت سایر شهروندان) را بپردازند.

با تمام اینها، نحوه اجرای سیاست‌های اصلاحی یارانه‌های انرژی به اندازه لزوم عملی کردن آنها مهم هستند. اجرای نادرست این سیاست‌ها می‌تواند به شکست آنها و بازگشت به وضعیت قبلی و علاوه‌بر آن بدبینی جامعه به هر گونه سیاست اصلاحی بینجامد؛ بنابراین در اجرای سیاست حذف یارانه سوخت‌های فسیلی حداقل دو اصل باید با دقت تمام مراعات شود: «شفافیت» و «حمایت».

منظور از «شفافیت» آن است که زمان‌بندی و قاعده افزایش قیمت‌ها از مدت‌ها قبل مشخص باشد تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند تا جای ممکن از پیش خود را با قیمت‌های جدید انطباق بدهند و با تصمیم‌های ناگهانی شوک‌های بی‌مورد به اقتصاد وارد نشود. منظور از «حمایت» نیز آن است که شهروندانی که بیشترین آسیب را از این افزایش قیمت‌ها متحمل می‌شوند به حال خود رها نشوند و با اقدام‌های حمایتی واقعا هدفمند، به گذار خانوارها به اقتصادی پاک از یارانه‌های انرژی یاری رسانده شوند.

۰۷:۲۸:۴۹ مکالمه جالبی است  بخوانید  :

سفیر آلمان در ایران به نتایج مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ خوش بین است. میکائیل بارون فون اونگرن- اشترنبرگ که تقریبا همزمان با روی کار آمدن دولت یازدهم ماموریت خود را در ایران آغاز کرده، در نخستین گفت‌وگوی خود با یک روزنامه ایرانی، با اشاره به پیشرفت‌های عمده‌ای که در ماه‌های گذشته در جریان مذاکرات حاصل شده است، از آمادگی شرکت‌های آلمانی برای سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف ایران در صورت نهایی شدن توافقی جامع می‌گوید. به گفته او، برخی شرکت‌های آلمانی تماس‌هایی با همتایان ایرانی خود داشته‌اند تا در فرصت مناسب به‌طور کامل وارد بازار ایران شوند. او همچنین با تاکید بر اینکه اروپا قدرت منطقه‌ای ایران را به رسمیت می‌شناسد، از لزوم حضور ایران پشت میز تمام مذاکرات منطقه‌ای می‌گوید.

سفیر آلمان در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد»:
ایران می‌تواند یکی از قطب‌های عمده اقتصاد منطقه شود
حمیدرضا آریان‌پور: حساسیت مذاکرات در جریان میان ایران و گروه ۱+۵ ماه‌ها باعث تردید سفیر آلمان به انجام مصاحبه با ما شده بود. نخستین بار در تابستان ۱۳۹۳ بود که درخواست گفت‌وگو با نفر اول سفارت آلمان را مطرح کردیم. اما تنها پس از پایان گفت‌وگوهای لوزان بود که به این درخواست پاسخ مثبت داده شد.این گفت‌وگو که نخستین گفت‌وگوی اختصاصی سفیر آلمان با یک روزنامه از زمان ورود او به ایران است، در ساختمان سفارت آلمان در خیابان فردوسی انجام شد؛ ساختمانی که بیش از ۱۰۰ سال پیش بر اساس «قرار داد دوستی و کشتیرانی» بین امپراتوری آلمان و ایران به کار گرفته شد؛ از جمله مفاد این قرارداد احداث نمایندگی دائم در دو کشور بود. این حدود یک قرن رابطه، نمادی است از اهمیت مناسبات دوجانبه برای دو کشور، مناسباتی که در این دوران افت و خیزهای زیادی را از سر گذرانده است. اکنون حضور آلمان در کنار ۵ عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل، در مذاکرات هسته‌ای ایران، اهمیت نگرش دو کشور به حال و آینده روابط را دوچندان کرده است. میکائیل بارون فون اونگرن-اشترنبرگ، از ژوئن ۲۰۱۳ رئیس نمایندگی سیاسی جمهوری فدرال آلمان در ایران است. به این ترتیب او دوره کاری خود در ایران را تقریبا همزمان با آغاز به کار دولت یازدهم شروع کرده تا در اوج گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ یا آن‌گونه که اروپایی‌ها می‌گویند، گروه ۳+۳، مسوولیت سفارت بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا در ایران را بر عهده گرفته باشد. اونگرن-اشترنبرگ که پیش از ریاست سفارت آلمان در ایران، رئیس بخش سازمان ملل متحد و مسائل جهانی در وزارت امور خارجه آلمان بود، حالا در مورد به سرانجام رسیدن گفت‌وگوهای هسته‌ای خوش‌بین است. او در این گفت‌وگو بارها اشاره کرد که بهبود روابط ایران و آلمان و در واقع ایران و اروپا کاملا ممکن است؛ گرچه ارتقای روابط اقتصادی را به نهایی شدن توافقی جامع موکول کرد. همین که او به درخواست مصاحبه روزنامه‌ای اقتصادی پاسخ مثبت می‌دهد، نشانه‌ای است از اهمیت اقتصادی ایران. سفیر آلمان در بخشی از مصاحبه، حجم روابط اقتصادی آلمان با کشورمان را کوچک خواند، اما شاید از سر همین اهمیت اقتصادی ایران بود که بلافاصله تاکید کرد نمی‌خواهد مناسبات اقتصادی ایران و آلمان را کم اهمیت جلوه دهد. البته در گفت‌وگوی حدودا یک ساعته ما با ایشان که دیپلماتی بسیار جدی است، بحث‌های سیاسی و فرهنگی نیز در کنار مسائل اقتصادی مطرح شد.

نخستین پرسشی که مایلم مطرح کنم مربوط به گذشته است. بیش از یک دهه قبل، به نظر امکان‌هایی برای نزدیک شدن بیشتر ایران و آلمان وجود داشت. اما برخی بر این باورند که روابط آنقدر که ممکن بود، گرم نشد. آیا موافقید و اگر هستید آیا دلایل خاصی وجود داشت؟

آلمان به‌طور سنتی روابط بسیار خوبی با ایران داشته است. این روابط بسیار خوب بوده است؛ زیرا برای هر دو طرف جواب می‌دهد. اما آنچه روابط بیش از هر چیزی از آن رنج برده است، مسائل هسته‌ای و تحریم‌ها هستند. این مسائل تا حد بسیار زیادی بر روابط اقتصادی ما تاثیر گذاشته‌اند. ما امیدواریم که این امر تصحیح شود و در هفته‌های آینده به توافقی برسیم و امید داریم که تحریم‌ها دیگر مانعی بر سر راه احیای روابط اقتصادی ما نباشند.

البته مسائل دیگری نیز وجود دارد که ما بر سر آنها با ایران توافق نداریم. بدیهی است که یکی از این موضوعات سوریه است. اساسا در منطقه خاورمیانه سیاست‌هایی وجود دارد که اختلاف‌نظرهایی در آنها دیده می‌شود. همچنین مساله اسرائیل وجود دارد؛ مساله‌ای که ما در مورد آن موضع روشنی داریم. بنابراین اختلاف‌نظرهایی وجود دارد که باید در مورد آنها بحث کنیم. در مورد تمام این موضوعات منطقه‌ای، ایران بازیگر بسیار مهمی است و هنگام یافتن راه‌حل‌ها، ایران باید پشت میز نشسته باشد.

شما دیپلمات ارشدی هستید که در ایران کار و زندگی می‌کنید. جو دستگاه دیپلماسی ایران را در دولت جدید چگونه می‌بینید؟

من فقط از زمانی در ایران بوده‌ام که آقای روحانی در قدرت بوده‌اند. من در جولای سال ۲۰۱۳ به ایران آمدم و او چند هفته بعد از رسیدن من شروع به کار کرد. بنابراین من نمی‌توانم مقایسه‌ای از تجارب شخصی را در مورد آنچه قبلا اتفاق افتاده، ترسیم کنم. اما فکر می‌کنم اساسا آنچه ما در تقریبا ۲ سال گذشته مشاهده کرده‌ایم این است که در مورد موضوعات مهم، به خصوص موضوعات عدم اشاعه هسته‌ای و تحریم‌ها، پیشرفت چشمگیری داشته‌ایم. از این رو گمان می‌کنم که این پیشرفتی عمده است که می‌تواند در آینده به توسعه روابط در دیگر حوزه‌ها کمک کند. ما می‌دانیم که گروه مذاکره‌کننده تحت ریاست وزیر خارجه آقای ظریف و دو تن از معاونان او و نیز مشارکت پر‌اهمیت دیگر اشخاصی همچون معاون رئیس‌جمهور، آقای صالحی باعث شده است احساس کنیم که تغییری عمده رخ داده است. و به همین دلیل است که معتقدیم شانس رسیدن به نتیجه‌ای خوب بالا است. همه در هر دو طرف متعهد هستند، این واضح است و فکر می‌کنم همین امر بود که در جریان گفت‌وگوهای اخیر در لوزان حرکت به سمت جلو را ممکن کرد.

آلمان زمانی صادرکننده اصلی کالا به ایران بود. آیا در دولت آلمان برنامه‌ای برای بازگرداندن تجارت به جایی که چند سال پیش بود، وجود دارد؟

تجارت کاهش پیدا کرده نه به این دلیل که محصولات آلمانی کمتر از گذشته خوبند یا چون علاقه برای فروش محصولات به ایران کمتر شده است، دلیل این امر تحریم‌ها هستند. تحریم‌ها اثرات متفاوتی داشته‌اند و فضای تجارت را از اساس تغییر داده‌اند. ابتدا اقلامی وجود داشتند که در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته بودند و نمی‌توانستند وارد ایران شوند. بعد شرکت‌ها دیدند که واردات به ایران در حال دشوار شدن است و این امر بر رغبت آنها نسبت به دیگر بازارها تاثیر گذاشت. بنابراین آنها خود به این نتیجه رسیدند که صادرات به ایران مشکلات زیادی به همراه دارد. بعد مساله انتقال پول به وجود آمد که دیگر از طریق پروسه‌های عادی بانکی امکان‌پذیر نبود. آنها باید راه‌های دیگری پیدا می‌کردند و این امر تبادلات را دشوارتر و هزینه‌برتر از آنچه بود، کرد و البته اقتصاد ایران نیز عملکردی به خوبی گذشته نداشت. این کسب‌وکار است که تصمیمات کاری را می‌گیرد؛ این دولت نیست که به جای شرکت‌ها تصمیم می‌گیرد. این امر تا حد زیادی تصمیم مستقلی بود؛ در محیطی که آشکارا تحت تاثیر منفی تحریم‌ها است، درگیر این مشکلات شدن، ارزشش را ندارد.

شما به تحریم‌ها اشاره می‌کنید. فکر نمی‌کنید که قبل از آنکه تحریم‌ها توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد تحمیل شوند هم روابط تجاری و اقتصادی کمتر از قبل شده بود؟

نه، فکر می‌کنم که اگر به گذشته نگاه کنید می‌بینید که تحریم‌ها از سال‌ها پیش وجود داشته‌اند، اما سخت‌ترین تحریم‌ها در ۳-۲ سال گذشته وضع شده‌اند. تحریم‌های سازمان ملل حدود ۸ سال پیش آغاز شدند. با نگاه به ارقام تجاری گذشته می‌بینیم که آنها به میزان کنونی پایین نبودند. حجم روابط بازرگانی فعلی ما با ایران حدودا دو تا دو و نیم میلیارد یورو در سال است (این رقم سال گذشته است)، بنابراین واضح است که تحریم‌ها بر روابط اقتصادی ما تاثیر گذاشته‌اند.

روابط ایران و آلمان را پس از توافق احتمالی میان ایران و گروه ۱+۵ چطور می‌بینید؟

شرکت‌ها در صورت حل مساله هسته‌ای، قطعا به دنبال موقعیت‌هایی در بازار ایران خواهند بود. من کاملا به این امر اعتقاد دارم. بازار ایران از نظر کمی و کیفی بزرگ است. ایران دارای بازاری بسیار توسعه یافته و جمعیتی با درآمد بالا است و مصرف‌کنندگانی تحصیلکرده دارد. از این رو این بازاری جذاب برای شرکت‌های فعال در تمام بخش‌ها است.

برخی از ایرانیان بر این باورند که کشورهای اروپایی شامل آلمان در بعضی موارد تحت تاثیر سیاست خارجی ایالات‌متحده بوده‌اند. تا چه حد با این نگاه موافقید و چه عواملی ممکن است باعث این امر شده باشد؟

این روزها در مسائل سیاست خارجی، هیچ کشوری تصمیمات مستقل نمی‌گیرد. سیاست خارجی این‌گونه نیست. شما همیشه با شرکای خود مشورت می‌کنید. ما به‌طور جدی درون اتحادیه اروپا مشورت می‌کنیم؛ زیرا می‌خواهیم به مواضع مشترک برسیم. بدیهی است که ما از نزدیک با ایالات‌متحده نیز مشورت می‌کنیم. اما ما با توجه به موضوع مورد بحث، با تمام کشورهای دیگر هم مشورت می‌کنیم.

در مورد مساله هسته‌ای، موضع بسیار روشنی میان گروه ۳+۳ وجود داشته است، نه تنها بین کشورهای اروپایی و ایالات‌متحده بلکه همچنین با روسیه و چین. فکر می‌کنم ما مواضع واقعا یکپارچه‌ای را ارائه کرده‌ایم. تبادل افکار به این معنا است که شما تحت تاثیر طرف مقابل قرار می‌گیرید، اما این اتفاق درهر دو سو می‌افتد. این فرض که مواضع اروپا تنها آن چیزهایی است که آمریکایی‌ها پیشنهاد کرده‌اند، نادرست است. ما سیاستی بسیار راسخ در مورد عدم اشاعه داریم. آلمان نظرهای راسخی در این مورد دارد. ما کاملا متقاعد شده‌ایم که تامین و حفظ عدم اشاعه هسته‌ای مهم است و معتقدیم که گسترش فناوری تسلیحات هسته‌ای در جهان اتفاقی بسیار خطرناک خواهد بود. ما با هر کشوری که سروکار داشته باشیم، تلاش می‌کنیم مطمئن شویم که رژیم «ان‌پی‌تی» حفظ می‌شود و در صورت امکان بهبود می‌یابد. ما در کنفرانس بازنگری ان‌پی‌تی در نیویورک، مواضعی راسخ داریم که نه تنها بر عدم اشاعه تاکید دارد، بلکه پیگیر خلع سلاح در هرجای ممکن است.

آقای اونگرن-اشترنبرگ، شما به مواضع راسخی که دولت آلمان در گذشته داشته اشاره می‌کنید. اما شنیده شده که نمایندگان آلمان در برخی موارد در جریان مذاکرات ساکت بوده‌اند و چنانکه انتظار می‌رفته فعال نبوده‌اند.

چیزی که من از همتایان ایرانی‌ام شنیده‌ام این است که آنها نقش مثبتی را که آلمان در مذاکرات بازی می‌کند، به رسمیت می‌شناسند و من می‌دانم که هیات آلمانی بسیار فعال بوده است. اگر به جریانات اخیر در نشست لوزان که در آن به پیشرفت بزرگی دست یافتیم نگاه کنید، متوجه خواهید شد که وزیر خارجه اشتاین‌مایر در میان وزرای خارجه‌ای بود که همواره در لوزان حاضر بود و این امر در مورد همه صدق نمی‌کند. آقای اشتاین مایر و وزیر و خارجه آمریکا جان کری تنها کسانی بودند که بدون وقفه آنجا بودند. بنابراین ما بسیار متعهدیم و می‌دانیم که همتایان ایرانی ما در مذاکرات هم در این دیدگاه با ما اشتراک نظر دارند. ما امیدواریم که نقش مثبتی داشته باشیم، دست‌کم تمام آنچه را که از دستمان برمی‌آید انجام می‌دهیم.

منظور من این است که آلمان نقش به‌طور قابل توجه مستقیم‌تری در برخی مسائل منطقه‌ای بازی کرده است. برای مثال، آلمان نشستی در مورد افغانستان برگزار کرد یا اخیرا میزبان مذاکراتی بین طالبان و دولت افغانستان در قطر بود. پس آنچه من می‌پرسم این است که آیا آلمان نمی‌توانست گام‌های بیشتری در گفت‌وگوهای هسته‌ای بردارد؟

من فکر نمی‌کنم که قرینه‌ای بین مورد افغانستان و موضوعات هسته‌ای وجود داشته باشد. ما دو کنفرانس بزرگ در مورد افغانستان در آلمان برگزار کردیم، اما این موضوع کاملا متفاوتی بود. فکر می‌کنم ایرانی‌ها از محل گفت‌وگوها که در بیشتر اوقات در اتریش و سوئیس برگزار شده‌اند، بسیار راضی هستند. اگر تمایلی به انجام این کار در آلمان وجود داشت، فکر نمی‌کنم که با آن مخالفتی می‌کردیم. به هر حال این مساله مطرح نشد. مساله تنها محل مذاکرات نیست، مساله پیشرفت اساسی‌ای است که باید به آن برسیم. در این راستا ما هر تلاشی را برای رسیدن به یک راه‌حل که قابل قبول تمام طرفین باشد، انجام می‌دهیم.

فکر می‌کنید ایران می‌تواند اروپا را به‌عنوان توازن بخش روابط با غرب در نظر بگیرد؟

اتحادیه اروپا واسطه روابط بین ایران و ایالات‌متحده نیست. اروپا، ایران، ایالات‌متحده و دیگر کشورها منافعی در تمام موضوعات عمده منطقه‌ای دارند. روسیه و چین نیز مواضع قدرتمندی دارند. چین کشور مهمی در منطقه است و با توجه به اینکه عضو دائم شورای امنیت است همیشه می‌خواهد در جریان آنچه در خاورمیانه در حال رخ دادن است، باشد. بنابراین ما نباید اروپا را به‌عنوان داور در موضوعات منطقه‌ای ببینیم. اروپا یکی از بازیگران دارای منافع است و باید درک کرد که چگونه می‌توان این منافع را به‌گونه‌ای متوازن کرد که ثبات بیشتری ایجاد شود.

هنگامی که به این منطقه نگاه می‌کنیم، برخی کشورهای عربی را می‌بینیم که به درجات متفاوتی مخالف توافق تمام‌عیار ایران و غرب هستند. همچنین با عواملی مانند لابی‌های اسرائیلی روبه‌رو هستیم. این «عنصر سوم» تاثیرات خود را دارد. آیا می‌توان آن را نادیده گرفت؟

برخی کشورها منافع مشروعی در منطقه دارند، از این رو ما باید با آنها گفت‌وگو کنیم. این کاری است که ما در حال انجام آن هستیم. البته توجه کشورهای عربی به ایران نشان‌دهنده این واقعیت است که آنها به این امر واقف هستند که این کشور چقدر برای ثبات منطقه مهم است. ما باور داریم که وقتی صحبت از تمام این مسائل منطقه‌ای باشد، ادامه فرآیند سیاسی سازنده مهم است. ما احساس می‌کنیم که وقتی بحران‌هایی مانند بحران‌های سوریه، عراق و حالا یمن داشته باشید، هیچ کسی چیزی به دست نمی‌آورد. اما راه‌حل تنها زمانی پیدا خواهد شد که بازیگران اصلی را متقاعد کنیم به روش هدفمندتری با یکدیگر تعامل کنند.

پس آلمان و اروپا ایران را به‌عنوان قدرتی منطقه‌ای به رسمیت می‌شناسند.

البته!

با به رسمیت شناختن این قدرت، برخی مقامات اروپایی در گذشته کوشیده‌اند سیاست‌ها را در قبال ایران اصلاح کنند. برای مثال، آقای یوشکا فیشر به تسهیل توافق سعدآباد کمک کرد. اکنون من مایلم بدانم که آقای اشتاین مایر چه نگاهی به مذاکرات هسته‌ای ایران و نقش این کشور در منطقه دارند؟

وزیر امور خارجه، آقای اشتاین مایر در گفتن اینکه ایران کشوری مهم در این منطقه است و اینکه وقتی صحبت از حل مشکلات منطقه است ما باید ایرانیان را در تمام مسائل دخالت دهیم، صریح بوده است. او با همتای خود، وزیر امور خارجه آقای ظریف به درک خوبی رسیده است. ما معتقدیم که باید مسائل را یک به یک حل کنیم. اما ما سعی نمی‌کنیم که پیوندی بین این مسائل ایجاد کنیم. ما نمی‌گوییم که مساله هسته‌ای و مشکلات سوریه را همزمان حل می‌کنیم؛ زیرا معتقدیم این کار به جایی نخواهد رسید. اما البته که اگر یک موضوع را حل کنیم، فضای بهتری برای حل دیگر موضوعات هم خواهیم داشت.

می‌توانید در مورد برنامه‌هایی که دولت خانم آنگلا مرکل برای آینده دارد، دقیق‌تر صحبت کنید؟

یک توافق نهایی بر سر مساله هسته‌ای، روابط اقتصادی را تسهیل خواهد کرد و ما امیدواریم که ورای مسائل اقتصادی، گفت‌وگوهای سودمند بیشتری در مسائل سیاسی و فرهنگی داشته باشیم. در مورد مسائلی مانند مسائل منطقه‌ای، محیط‌زیست، انرژی و هر آنچه فکرش را بکنید می‌توانیم گفت‌وگو داشته باشیم. ما در تمام زمینه‌ها شاهد وجود پتانسیل برای پیشرفت اساسی هستیم.

اما موضوع کلیدی که باید درک کرد این است که تمام اینها زمانی امکان پذیر هستند که ما به یک توافق برسیم. باید کارها را گام به گام انجام دهیم. اگر به توافق نرسیم، شکست بزرگی خورده‌ایم. نباید فرض کنیم که مساله دیگری روی میز نیست. برخی مسائل پیچیده باقی مانده‌اند که باید حل شوند و درک این موضوع مهم است. از این‌رو همه باید در این چند هفته آخر تا پایان ماه ژوئن تمام انرژی سیاسی خود را بسیج کنند و تلاش کنند که به نتیجه برسند. فرصت رسیدن به توافق، برای زمانی بی‌انتها در دسترس نخواهد بود. رسیدن به توافق با صبر کردن آسان‌تر نخواهد شد. بنابراین ضرورت دارد که چارچوب زمانی فعلی را بسیار جدی بگیریم و کار را تمام کنیم. اگر به این موفقیت نرسیم، کارها بسیار دشوارتر خواهد شد.

فکر می‌کنید اجرای این برنامه‌ها برای دو طرف پس از یک توافق نهایی احتمالی چقدر زمان می‌برد؟

من پیشرفتی اساسی در روند عادی‌سازی پیش‌بینی می‌کنم، اما همه کارها یک روزه انجام نخواهد شد. بازسازی روابط دشوار است. به مسائل فنی نگاهی بیندازید. در سیستم بانکداری، بازگرداندن نقل‌وانتقالات بانکی به وضعیتی مشابه هر دو کشور دیگری زمان‌گیر است زیرا بانک‌ها باید مناسبات عملیاتی خود را مجددا دایر کنند. شبکه‌ای که آنها باید دوباره برقرار کنند، کاملا پیچیده است. اما شاهد رشدی پایدار به لحاظ عادی‌سازی خواهیم بود. در مرحله اولیه، شاهد افزایش معاملات خواهیم بود، اما عادی شدن همه مسائل زمان زیادی خواهد برد.

ایران به دنبال احیا و بهبود بخش نفت و گاز خواهد بود. ایجاد پروژه‌های جدید، تاسیسات پتروشیمی جدید زمان زیادی خواهد برد. بنابراین اعتقاد به اینکه اگر تا ابتدای ماه جولای توافقی داشته باشیم، تا ابتدای ماه اکتبر شاهد بازگشت همه چیز به ده سال قبل خواهیم بود، غلط است. اما وقتی در به روی فضای جدید تجارت و کسب‌وکار باز باشد، متصدیان اقتصادی خواهند آمد و از این امر بهره خواهند برد؛ چراکه فرصت‌های اقتصادی همان چیزی است که آنها به دنبال آن هستند.

دولت‌ها باید چارچوبی را تعیین کنند که امکان روابط اقتصادی را فراهم سازد. اما نباید فرض کرد که دولت آلمان می‌تواند برود و به شرکت‌های آلمانی بگوید که چه کاری باید انجام دهند. شرکت‌ها با دولت در مورد چارچوب قانونی و ارزیابی ما از فضای اقتصادی مشورت می‌کنند. اما در نهایت آنها هستند که تجارت می‌کنند، آنها هستند که تصمیم می‌گیرند. ما نمی‌توانیم کسی را مجبور به تجارت کنیم.

در مورد روابط دیپلماتیک و فرهنگی چطور؟ آیا اینها نمی‌توانند در زمانی کوتا‌ه‌تر بهبود پیدا کنند؟

بله، اما این آشکارا به شروع کار از سوی هر دو طرف بستگی دارد. فرهنگ چیزی نیست که تنها توسط دولت‌ها اداره شود؛ اما مقامات نقش مهمی در تسهیل تبادلات فرهنگی دارند. دولت آلمان و همچنین فعالان غیردولتی حوزه فرهنگ مطمئنا به توسعه تبادلات بسیار علاقه‌مند هستند.

حرف زدن تقریبا در تمام موارد به توافق نهایی ختم می‌شود. آیا گفت‌وگوهای لوزان نتایجی داشت که در حال حاضر بتوانیم آنها را پیش از رسیدن به توافق جامع احساس کنیم؟ منظور من نتایجی به‌جز این واقعیت است که گفت‌وگوهای لوزان یک توافق نهایی را تسهیل می‌کند.

به لحاظ فنی، بنا بود لوزان طرفین را به توافقی بر سر موضوعات عمده‌ای که مانع این فرآیند بود، برساند. ما معتقدیم که پیشرفت عظیمی در لوزان به دست آمده است و نمی‌خواهیم از اهمیت لوزان بکاهیم. در آغاز قرار بر این بود که تلاش برای توافق بر سر تمام مسائل کلیدی سیاسی تا پایان ماه مارس صورت گیرد و بعد تا پایان ماه ژوئن به مسائل فنی پرداخته شود. ایران می‌گفت که این رویکرد دو مرحله‌ای را نمی‌خواهد و از این رو در حال حاضر سندی رسمی که توسط تمام طرفین امضا شده باشد، نداریم. اما همه موافقند که پیشرفتی بسیار اساسی در بسیاری از موضوعات داشته‌ایم. من فکر می‌کنم همه درک کردند که انتظاری موجه وجود دارد که براساس آنچه در لوزان به آن رسیده شد، بتوانیم تا پایان ماه ژوئن به یک برنامه جامع اقدام مشترک برسیم. بنابراین لوزان مرحله‌ای بسیار مهم است که در آن پیشرفتی بیشتر از آنچه در مدتی بسیار طولانی به دست آمده بود، حاصل شد.

پس از یک توافق نهایی، تحریم‌ها قرار است که رفع شوند. آلمان برای تسریع این کار دقیقا چه خواهد کرد؟

من انتظار دارم که ما صادقانه آنچه را تا پایان ماه ژوئن بر سر آن توافق شود، اجرایی کنیم. در مورد تحریم‌های اروپا که نقش مهمی بازی می‌کنند، مطمئنا به فرآیند تصمیم‌گیری کمک خواهیم کرد تا رفع تحریم‌ها اتفاق بیفتد. سپس لزوم تصمیم‌گیری در شورای امنیت وجود خواهد داشت. آلمان عضو شورای امنیت نیست، اما من مطمئنم که ما برای همراهی با این فرآیند تلاش خواهیم کرد. وقتی نوبت به تهیه پیش‌نویس برای تصمیمات شورای امنیت برسد، مهم پیش رفتن براساس توافقات است. ما کاملا متقاعد شده‌ایم که طرفین دیگر نیز تمایل دارند چنین کنند.

هیچ‌کس از وضعیت فعلی خشنود نیست. از توافق نکردن چیزی عاید ما نمی‌شود. باور داریم که ایران و حتی اروپا زیان می‌کنند، اما به‌طور واضح رسیدن به توافق، حقیقتا وضعیت برد- برد است. نفع خود ما در اجرای توافق با بیشترین سرعت ممکن است. همان‌طور که قبلا هم در صحبت‌هایم شرح دادم، باید درک کرد که مسائل خاص زمان خاصی خواهند برد. اما این به آن معنا نیست که یک طرف باید تمام کارها را پیش از آنکه طرف دیگر کاری بکند، انجام دهد. ما میزان خاصی از همسویی را شاهد هستیم و تلاش خواهیم کرد به توافقات وفادار باشیم. مطمئنم که این کار انجام خواهد شد.

آلمان بازیگری بسیار مهم در اتحادیه اروپا است. پس آلمان از قدرت و نفوذ خود برای تسهیل این فرآیند استفاده خواهد کرد؟

همان‌طور که می‌دانید اتحادیه اروپا روند تصمیم‌گیری خود را دارد. کشورها میزان مشخصی از نفوذ را در اختیار دارند و در نهایت به تمام اروپایی‌ها نیاز خواهد بود. اما من در این مورد مشکلی نمی‌بینم؛ زیرا هیچ یک از اروپایی‌ها نمی‌خواهند که تحریم‌ها را به خاطر تحریم‌ها حفظ کنند. ما اتفاق نظر داریم که تحریم‌ها دلیل دارند و این دلیل، مساله عدم اشاعه است. بنابراین اگر ما راه‌حلی قابل قبول داشته باشیم که از عدم اشاعه حفاظت کند، شکی نیست که ۲۸ کشور اتحادیه اروپا و ارگان‌های اتحادیه اروپا از برداشته شدن تحریم‌ها بسیار حمایت خواهند کرد.

برخی افراد در ایران معتقدند که آلمان و اروپا گاهی مسائل سیاسی را به موارد اقتصادی اولویت داده‌اند.

در این مورد، حق کاملا با آنها است. این بر اساس مقیاس اهمیت است. عدم اشاعه مهم‌تر از روابط اقتصادی ما با ایران بود. ما تمایل داشتیم روابط اقتصادی مان را برای مطمئن شدن از حفظ عدم اشاعه کاهش دهیم. در دستور کار سیاسی ما، عدم اشاعه بسیار بالاتر از منافع اقتصادی بود.

به لحاظ اقتصادی، ایران کشوری مهم است. ایران نه تنها بازاری عظیم دارد بلکه منابع انرژی قابل توجهی هم دارد. آلمان اقتصاد پیشرو اروپا است، اما هنوز با چالش‌های ایجادشده توسط بحران مالی سال ۲۰۰۸ درگیر است و اقتصاد اروپا هم در وضعیت خوبی نیست. فکر نمی‌کنید که آلمان و اروپا می‌توانند از بازار و منابع ایران برای بهبود اقتصادشان بهره ببرند؟

«بازارهای سوم» همواره برای کشورهای صادرکننده مانند آلمان جالب توجه هستند. آلمان همیشه در میان ۳ صادرکننده اول جهان است. اما نباید در مورد بازارهای منفرد و تاثیر آنها بر وضعیت اقتصادی غلو کرد. بازار ایران مشکلات اقتصادی اروپا را حل نخواهد کرد.

البته که «حل» نخواهد کرد، اما شاید «کمک» کند؟

تجارتی که ما هم اکنون با ایران داریم یک دهم درصد تجارت ما با دنیا است. این رقم خیلی بزرگی نیست. اگر آن را دو برابر کنیم، باز هم اثر زیادی بر رشد وضعیت ملی ما ندارد. با این حال، من نمی‌خواهم اهمیت روابط اقتصادی‌مان را کوچک کنم. ما فکر می‌کنیم که چشم‌انداز خوبی وجود دارد. روابط با ایران می‌تواند برای برخی از حوزه‌های تجاری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار باشد.

آیا در آلمان برنامه‌ای برای سرمایه‌گذاری در ایران در صورت امضای توافق نهایی وجود دارد؟

من کاملا مطمئن هستم که وجود دارد. من مطمئن هستم که شرکت‌هایی هستند که به دنبال موقعیت‌هایی برای سرمایه‌گذاری در ایران هستند. اما آنها حرکتی نخواهند کرد مگر اینکه مسائل دیگر حل شود.

منظور شما از مسائل دیگر، مسائل هسته‌ای است یا مسائل دیگری نیز وجود دارد که باید مورد بررسی قرار بگیرند؟

در حال حاضر، مسائل هسته‌ای است. اگر در چشم‌اندازی بسیار بلندمدت به آن نگاه کنید، تبادل اقتصادی همواره در منطقه‌ای که از ثبات برخوردار است جالب توجه‌تر از منطقه‌ای است که در آن احتمال ناآرامی و درگیری وجود دارد. کشمکش برای رشد و رونق اقتصادی بد است. اما اگر به بازه زمانی کوتاه‌تری نگاه کنید، مساله هسته‌ای و تحریم‌ها که جلوی عادی‌سازی روابط را گرفته‌اند، مساله نخست هستند. اگر منطقه‌ای امن‌تر با درگیری کمتر و تبادل اقتصادی بیشتر داشته باشیم، ایران می‌تواند-همان‌طور که بسیار گفته شده است- یکی از بازیگران اصلی اقتصادی و یک قطب اقتصادی در منطقه شود. ایران به تنهایی ۸۰-۷۵ میلیون مصرف‌کننده دارد.

آیا اطلاعاتی درباره شرکت‌هایی که احتمالا اشتیاق خود به سرمایه‌گذاری در ایران را مطرح کرده‌اند، دارید؟

آنها در واقع لزوما ما را از برنامه‌های تجاری خود آگاه نمی‌کنند. اما ما علاقه و گاهی حضور آنها را می‌بینیم. اخیرا افرادی از صنعت نساجی آلمان به ایران آمدند و تماس‌هایی با همتایان ایرانی خود داشتند. نشست آنها بسیار جالب توجه بود و این نشان می‌دهد که افرادی در هر دو طرف معتقدند می‌توانند با هم تجارت کنند. واضح است که بخش‌هایی مانند هوانوردی، پتروشیمی، نفت و گاز، خودرو، نیروگاه، داروسازی و… هستند که نیاز به رشد دارند. این حوزه‌ها برای سال‌ها شاهد سرمایه‌گذاری بسیار کمی بوده‌اند. ایران توانایی‌های خود را برای پیشرفت دارد، اما امروزه در دوره جهانی شدن، صنایع و اقتصادها تنها وقتی به ظرفیت کامل خود می‌رسند که در بازارهای جهانی درگیر و با آنها یکپارچه شوند. این امر در ایران به شدت محدود بوده است. تبادلات با برخی کشورها مثلا چین-شما روابط اقتصادی نزدیک و در حال رشدی با چین دارید- وجود دارد اما تحریم‌ها اقتصاد ایران را محدود کرده‌اند.

و در مورد حضور صنعت خودرو آلمان در ایران چه فکر می‌کنید؟

من فکر نمی‌کنم که این مورد هم استثنا باشد. اگر تحریم‌ها برداشته شوند، از خودم این سوال را می‌پرسم که چرا آنها نباید در این بازار حضور داشته باشند. آنها قبلا هم حضور داشته‌اند. تصور من بر این است که این بازار مورد توجه آنها است. من چیزی از جزئیات و برنامه‌های مشخص درخصوص تعهدات قطعی آماده امضا نمی‌دانم، اما بازار بزرگی مانند بازار ایران همیشه برای شرکت‌های فعال در بخش خودرو جالب توجه است؛ به خصوص با توجه به اینکه صنعت خودرو آلمان صنعتی با گرایش به صادرات است.

۰۷:۱۲:۳۶ دنیای اقتصاد: نهادهای داخلی و بین‌المللی برآوردهای مختلفی از رشد اقتصادی ایران در سال‌جاری منتشر کرده‌اند که همگی حکایت از رشد اقتصادی مثبت در سال‌جاری دارند. اکبر کمیجانی، قائم‌مقام بانک مرکزی در مصاحبه با پایگاه خبری «میدل‌ایست‌آی» ضمن اعلام برآورد یک درصدی از رشد اقتصادی امسال در صورت استمرار ساختار تحریم‌ها گفت: در صورت لغو تحریم‌ها رشد اقتصادی می‌تواند تا ۳ درصد افزایش یابد. بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول نیز برای رشد اقتصادی ایران در سال‌جاری به ترتیب برآوردهای ۹/ ۰ و ۶/ ۰ درصد را اعلام کرده‌اند.

همه پیش‌بینی‌ها از رشد اقتصادی

محمدعلی مختاری: اکبر کمیجانی قائم مقام رئیس کل بانک مرکزی ایران در مصاحبه با پایگاه خبری میدل ایست ‌آی گفت: «در صورت لغو تحریم‌ها رشد اقتصادی در سال جاری ۲ درصد افزایش می‌یابد. هرچند این رشد بلافاصله پس از ۳۰ ژوئن اتفاق نخواهد افتاد، اما انتظار داریم تاثیر لغو تحریم‌ها در سه ماه پایانی سال ۹۴ مشاهده شود.»

وی ضمن اعلام این پیش‌بینی گفت: حتی بدون لغو تحریم‌ها، بانک مرکزی و صندوق بین‌المللی پول هر دو انتظار دارند امسال اقتصاد ایران شاهد رشد نسبی باشد، اما لغو تحریم‌ها تاثیر قابل توجهی خواهد داشت. کمیجانی گفت: «بر فرض اینکه شرایط فعلی پابرجا بماند و تغییری در تحریم‌ها تا مارس ۲۰۱۶ اتفاق نیفتد، ما انتظار داریم نرخ رشد اقتصاد ایران حدود یک درصد باشد. پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول ۶/ ۰درصد است. پس از لغو تحریم‌ها ممکن است ما منافع ملموسی را در ماه اول شاهد نباشیم؛ اما تا پایان سال مالی جاری نرخ رشد می‌تواند به ۵/ ۲ تا ۳ درصد برسد.» وی افزود: «وضعیت در بازار ارز کاملا آرام و با ثبات است. ما امیدواریم این وضعیت ادامه یابد و انتظار داریم در ماه‌های پس از توافق هسته‌ای شاهد افزایش نسبی ارزش ریال باشیم.» کمیجانی در ادامه این مصاحبه گفت: «زمانی که دولت بر سر کار آمد، کنترل تورم اولین اولویت بود. مهم‌ترین اقدام دولت در زمینه اقتصاد کلان اصلاح بودجه در سال ۱۴-۲۰۱۳ بود. احساس این بود که بودجه قبلی خیلی انبساطی بوده است. بودجه امسال کاهش یافت و این یک سیگنال برای بانک مرکزی بود.» وی افزود: در سال‌های اخیر ایران شاهد رشد عظیم نقدینگی بوده، بنابراین بانک مرکزی از این فرصت استفاده کرد تا یک سیاست پولی منضبط و انقباضی را دنبال کند.

افزایش رشد اقتصادی ایران براساس همه پیش‌بینی‌ها

نهادهای مختلف بین‌المللی برآوردهایی از اقتصاد ایران در سال جاری میلادی منتشر کرده‌اند. صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی رشد اقتصادی ایران برای سال جاری میلادی را حدود ۶/ ۰ و ۹/ ۰ درصد پیش‌بینی کرده‌اند. این در حالی است که ایران رشد دو درصدی در سال گذشته و ۹/ ۱- درصد را در دو سال گذشته داشته است.

صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی رشد اقتصادی ایران برای سال جاری میلادی را حدود ۶/ ۰ و ۹/ ۰ درصد پیش‌بینی کرده‌اند. این در حالی است که ایران رشد دو درصدی در سال گذشته و دهه۹/ ۱ درصدی را در دو سال گذشته داشته است. ایران در یک دهه اخیر کمترین رشد تولید ناخالص داخلی را در سال ۲۰۱۲ با رقم منفی ۶/ ۶ درصد داشته است و بیشترین رشد تولید ناخالص داخلی طی این سال‌ها ۳/ ۸ درصد در سال ۲۰۰۷ بود. گزارش سازمان ملل نیز از اقتصاد ایران و برآوردهای صورت گرفته از رشد اقتصادی و تورم کشورمان، تاحدودی نزدیک به اعدادی است که دولت در بودجه سال جاری پیش‌بینی کرده است. در قانون بودجه ۹۴، دولت رشد اقتصادی ۳ درصدی و تورم ۱۴ درصدی را پیش‌بینی کرد. سازمان ملل متحد در گزارش خود چشم‌انداز نسبتا مثبتی برای صادرات نفت کشور هم در نظر گرفته است. طبق این گزارش، تولید نفت و صادرات آن در جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۵ افزایش می‌یابد؛ البته در صورتی که مذاکرات هسته‌ای ایران و اعضای شورای امنیت به توافق برسد. بهبود بیشتر اقتصادی به هر حال وابسته به توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ است که به‌ویژه این مساله در مورد صادرات نفت و بخش مالی بسیار حائز اهمیت خواهد بود.

۰۷:۱۲:۲۳ ییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی با اعلام کسری ۱۶ هزار میلیارد تومانی منابع هدفمندی از محل افزایش قیمت حامل‌های انرژی گفت: با بنزین ۱۰۰۰ تومانی فقط سه هزار میلیارد تومان از این کسری جبران می‌شود.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، محمدباقر نوبخت که برای توضیح در مورد مصوبات اخیر دولت مبنی بر افزایش قیمت‌ حامل‌های انرژی از جمله بنزین در یک برنامه تلویزیونی حضور یافته بود با اشاره به الزامات قانون هدفمندی یارانه‌ها اظهار کرد: خلاصه این قانون این است؛ گران کن، قیمت را افزایش بده و بخشی از آن را بین مردم تقسیم کن. در عین حال که باید با اصلاح قیمت حامل‌های انرژی نرخ‌ها به قیمت منطقه نزدیک شود.

وی با اشاره به تعیین سقف ۴۸ هزار میلیارد تومانی برای منابع ناشی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی در بودجه امسال افزود: این در حالی است که عملکرد سال گذشته و پیش‌بینی سال جاری تا قبل از افزایش‌های اخیر در قیمت سوخت نشان می‌دهد منابع به دست آمده از این بخش فقط در حد ۳۲ هزار میلیارد تومان است که البته باید طبق آن قانون نصف آن بین خانوارها تقسیم شده، ۳۰ درصد برای تولید و ۲۰ درصد دیگر به خزانه اختصاص یابد اما در شرایط موجود به دلیل روش اشتباه و غلط پایه گذاری شده از گذشته ناچاریم تمام این رقم و حتی با برداشت از خزانه و اضافه کردن به آن را بین مردم توزیع کنیم.

نوبخت با بیان اینکه بین ۴۸ هزار میلیارد تومان بودجه و ۳۲ هزار میلیارد تومان عملکرد هدفمندی یارانه‌ها از محل افزایش قیمت‌ حامل‌های انرژی ۱۶ هزار میلیارد تومان فاصله وجود دارد خاطرنشان کرد: براین اساس باید برای جبران این کسری قیمت بنزین و سایر سوخت‌ها را در حد این ۱۶ هزار میلیارد تومان گران می‌کردیم، اما با توجه به مخالفت شدید رییس جمهور و دولت با افزایش یک‌باره قیمت‌ها، دست به چنین اقدامی نزدیم.

وی گفت: تمام منابعی که از محل حذف سهمیه ۷۰۰ تومانی بنزین و تک نرخی شدن آن با قیمت ۱۰۰۰ تومان برای دولت به دست می‌آید در حد سه هزار میلیارد تومان است.

نوبخت این را هم گفت که حتی پیشنهادهایی مبنی بر افزایش قیمت بنزین تا ۱۲۰۰ و ۱۵۰۰ تومان هم برای دولت مطرح بوده که به هیچ عنوان آن را نپذیرفته است.

۰۷:۰۷:۰۵ حمید بعیدی نژاد عضو تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان که ریاست هیات کارشناسان ایرانی این نشست را برعهده داشت پس از پایان نشست به خبرنگار اعزامی صداو سیما گفت: بحث های مفیدی در این نشست انجام شد.

گفتگوهای هسته ای در سطح معاونان وزیران به منظور ادامه نگارش پیش نویس متن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) از روز چهارشنبه در هتل کوبورگ وین از سرگرفته می شود.

سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی روز چهارشنبه به وین می روند و گفت و گوها بر سر متن نگارش پیش نویس برنامه جامع اقدام مشترک را با هلگا اشمید معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که به نمایندگی از کشورهای ۱+۵ در مذاکرات هسته ای حضور دارد از سر می گیرند.

هفته گذشته نیز وین میزبان مذاکرات هسته ای بود که بمدت سه روز جلسات مختلف با شرکت تیم های حقوقی ,فنی و هسته ای در هتل کوبورگ برگزار شد.

۰۷:۰۶:۰۸ به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، صبح امروز حمیدرضا عراقی مدیرعامل شرکت ملی گاز ضمن اعلام افزایش قیمت گاز خانگی، تجاری و دولتی تصریح کرد که قیمت گاز صنایع و پتروشیمی‌ها همانند سال ۹۳ است و تغییری نکرده است.

اواخر اسفندماه سال گذشته، قانون «الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت» به تایید شورای نگهبان رسید و  از سوی رئیس جمهور ابلاغ شد. براساس جزء ۴ بند الف مادۀ ۱ این قانون، تعیین فرمول قیمت گذاری نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها با توجه به برخی از معیارها به دولت واگذار و مقرر شد آئین‌نامه و سایر ضوابط مربوطه توسط وزارتخانه‌های نفت، صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی حداکثر ظرف مدت ۶ ماه پس از ابلاغ این قانون تهیه شود و به تصویب هیئت وزیران برسد.

با این وجود، با توجه به اثرات تعیین تکلیف سریع‌تر این موضوع در تسهیل سرمایه­‌گذاری در بخش پتروشیمی و همچنین نوسانات شاخص بورس، کمیته ثبات بازار سرمایه هیئت دولت در اواسط بهمن ۹۳ مصوب کرد که این سه وزارتخانه حداکثر ظرف مدت دو ماه پس از ابلاغ قانون مذکور نسبت به تعیین نرخ خوراک گاز و خوراک مایع تحویلی به واحدهای پتروشیمی و همچنین تهیه آیین نامه اجرایی آن اقدام کنند.

اما با وجود گذشت بیش از دو ماه از سال ۹۴، هنوز تکلیف قیمت گذاری خوراک گاز پتروشیمی‌ها که می تواند نقش قابل توجهی در کاهش یا افزایش درآمد دولت از محل اصلاح قیمت حامل‌های انرژی در سال ۹۴ ایفا کند، مشخص نشده است. این در حالی است که دولت تصمیم‌گیری‌های مهمی برای افزایش قیمت حامل های انرژی به منظور جبران کسری بودجه هدفمندی یارانه‌ها گرفته است و علاوه بر تک‌نرخی کردن بنزین روی قیمت هزار تومان در هر لیتر، قیمت حامل‌هایی چون گازوئیل و نفت سفید را نیز افزایش داده‌است.

دلیل اصلی این تاخیر زمانی تفاوت‌های آشکار موجود بین دیدگاه‌های وزارت نفت به عنوان متولی اصلی این قضیه و وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره این موضوع است که در هنگام تصویب افزایش قیمت خوراک گاز پتروشیمی‌ها در قانون بودجه ۹۳ نیز تا حدودی رسانه‌ای شد. وزارت نفت و بخصوص شخص وزیر نفت از منتقدین اصلی استمرار حیات پتروشیمی های گازی با استفاده از رانت خوراک ارزان هستند ولی وزارت صنعت و بخصوص شخص وزیر صنعت به شدت به دنبال استمرار سودآوری بالای پتروشیمی‌های خصولتی گازی از طریق حفظ این رانت هستند. همین تفاوت آشکار بین دیدگاه‌های این دو وزارتخانه باعث شده است که زنگنه از استمرار ارائه خوراک ۱۳ سنتی به پتروشیمی‌ها سخن بگوید و وزارت صنعت نیز به دنبال ارائه خوراک ۸ سنتی به این واحدها باشد، در نتیجه، وضعیت قیمت خوراک گاز هم در سال جاری و هم به صورت بلندمدت در وضعیت به شدت مبهمی قرار گیرد.

بر اساس این گزارش میزان خوراک گاز مصرفی در واحدهای پتروشیمی بیش از ۱۱ میلیون متر مکعب در روز است که با توجه به قیمت ۱۳ سنتی خوراک، ارزشی بیش از ۵۰۰ میلیون دلار (۱۵۰۰ میلیارد تومان) در سال دارد. با توجه به افزایش مصرف گاز به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی در سال های آتی، میزان درآمد حاصله از این محل، روند صعودی خواهد داشت.

در عین حال نرخ خوراک پتروشیمی‌ها اگر به صادرات گاز اختصاص یابد عایدی معادل ۳ برابر برای کشور خواهد داشت و مابه التفاوت این رقم رانتی است که از منابع انفال کشور نصیب پتروشیمی‌هایی می‌شود که خصوصی و متعلق به بخشی از جامعه هستند.

۰۶:۵۷:۲۲ با وجود گذشت بیش از ۲ ماه از سال ۹۴ و پس از تصمیم‌گیری دولت برای تعیین قیمت جدید حامل‌های انرژی برای جبران کسری بودجه هدفمندی یارانه‌ها، هنوز تکلیف قیمت‌گذاری خوراک گاز پتروشیمی‌ها در سال جاری مشخص نشده است.

۰۶:۵۵:۰۸ سفیر فرانسه در آمریکا گفت که توافق هسته ای با ایران احتمالا تا سی ام ژوئن بدست نمی آید.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، جرارد آرود  طی سخنرانی در اندیشکده شورای آتلانتیک در واشنگتن گفت: احتمالش خیلی زیاد است که تا پایان ماه ژوئن یا حتی پس از آن به توافق نرسیم.

همچنین، ، پیتر ویتیگ سفیر آلمان در آمریکا که در اندیشکده اتلانتیک نیز حضور پیدا کرده بود، گفت: کاهش تحریم ها علیه ایران در چارچوب یک موافقتنامه هسته ای بالقوه با این کشور در بهترین حالت پیش از پایان امسال اتفاق نخواهد افتاد.

هفته گذشته نیز وین میزبان مذاکرات هسته ای بود که سه روز جلسات مختلف با شرکت تیم های حقوقی، فنی و هسته ای در هتل کوبورگ وین برگزار شد.

ایران و ۱+۵ پس از هشت روز مذاکرات فشرده، ۱۳ فروردین در لوزان سوئیس درباره چارچوب اولیه توافق برای حل مسئله هسته‌ای ایران به تفاهم رسیدند.

دو طرف پیشتر ۱۰ تیر را آخرین مهلت برای امضای توافق نهایی تعیین کرده اند.

۰۶:۵۴:۳۰ اقتصاددانان هشدار دادند؛
زنگ خطر سونامی نقدینگی/ دولت یازدهم با نقدینگی چه کرد؟

اثرات رکود تورمی بدتر از تورم است

محمد قلی یوسفی در گفتگو با مهر در مورد رابطه تورم و نقدینگی در کشورمان گفت: اولا تورم پدیده کوتاه مدت نیست و پدیده ای بلندمدت است و مشکلات تورم باید از جانب عرضه و هم تقاضا دیده شود. تجربه ایران نشان داده است که اقتصاد ایران همواره آبستن تورم خواهد بود.

این کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه افزود: ایران کشوری توسعه نیافته است با زیرساخت های ناکافی، علاوه بر آن مشکلات مربوط به صنعت، تولیدات بخش کشاورزی، تورم و بیکاری از یک سو و مشکلات ناسی از درآمدهای کلان نفتی و ارزی از سوی دیگر در آن وجود دارد.

وی با بیان اینکه چنین مشخصاتی اقتصاد ایران را با تورم مواجه می کند، افزود: بنابراین اگر به طور طبیعی ارزیابی از اقتصاد ایران داشته باشیم، وجود تورم از مشخصات آن است. اما مسئله اصلی این است که شدت تورم در برخی از سالها بالاتر و در برخی از سالها کمتر می شود و این به تحولات داخلی و بین المللی باز می گردد.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه مشکل اقتصاد ایران تنها تورم نیست و ما با رکود تورمی مواجهیم که اثرات آن به مراتب بدتر از تورم است، عنوان کرد: در شرایطی که هم رکود و هم تورم حاکم باشد، ما باید اولویت را در برون رفت از رکود ببینیم نه تورم. نمی توان تولید، اشتغال و رفاه جامعه را به بهانه لاغر کردن اقتصاد به خطر بیاندازیم. این درست مثل این است که فردی چاق باشد و به وی تجویز شود که برای اینکه لاغر شود، غذا نخورد.

یوسفی با ذکر این مطلب که دولت به جای مبارزه با علت با علائم مبارزه می کند، تصریح کرد: بنابراین تمام تلاش دولت برای رفع علائم است نه ریشه مشکلات اقتصادی. از نظر علمی نکته ای در اقتصاد وجود دارد که دولت متوجه آن نیست و آن این است که در ایران قیمت ها با یکدیگر عدم تقارن دارند. همچنین قیمت ها نسبت به دستمزد و غیره انعطاف دارند و به راحتی با افزایش دستمزدها قیمت ها هم بالا می رود.

وی با اشاره به نگاه پولی به مسئله اقتصاد و تورم گفت: علت افزایش تورم افزایش نقدینگی است اما بر عکس آن، برای کنترل تورم کنترل نقدینگی صحیح نیست. این ها نه تنها عدم تقارن دارند بلکه نسبت به افزایش دستمزدها، کاهش قیمت ها انعطاف ناپذیر هستند و قیمت ها و دستمزدها نسبت به کاهش انعطاف ندارند. به هر حال کاهش نقدینگی، تولید، صنعت و کشاورزی را تهدید می کند و به شرایط رکودی دامن می زند.

این کارشناس مسایل اقتصادی گفت: ۳۰ سال وضعیت اقتصادی ایران را بررسی کرده ام و به این نتیجه رسیده ام که دولتمردان در یک دنیای دیگری سیر می کنند و آنچه که مسئولان و دولتمردان می گویند با آنچه که در اقتصاد ایران رخ می دهد، متفاوت است.

۰۶:۵۰:۵۵ می رویم  که  اخرین  روز از هفته ای بی رمق و رکودی را تجربه  کنیم

۰۶:۵۰:۴۷ سلام  صبح  شما  عزیزان  بخیرو شادی