دنیای اقتصاد: دومین ماه از پاییز در حالی سپری شد که دلار توانست با بازدهی ۲/ ۳ درصدی بالاترین افزایش را در میان بازارهای داخلی به ثبت رساند. گرچه این میزان افزایش نرخ در بازار ارز از آذر ۹۳ بی‌سابقه بود، اما بازار سکه در جهت معکوس و با افت ۸/ ۳ درصدی، کارنامه متفاوتی را تجربه کرد. از سوی دیگر، بازار سهام با وجود اخبار متعدد و بعضا امیدوارکننده، روند بسیار کم‌نوسانی را ادامه داد و در مجموع در آبان افت نیم درصدی شاخص کل رقم خورد.

زیان نیم درصدی در آبان رقم خورد
رخوت بورس در ترافیک رویدادهای پاییزی

گروه بورس – زهرا رحیمی: پرونده بورس تهران در هشتمین ماه از سال جاری، روز گذشته در شرایطی بسته شد که شاخص کل در این بازه زمانی با افت اندک ۴۵/ ۰ درصدی همراه بوده است. در حالی که در مهرماه تحت تاثیر برخی پارامترها (همچون خوش‌بینی‌ها نسبت به بسته ضد رکود و توقف نزول قیمت‌ها در بازارهای جهانی) شاهد رشد عمومی قیمت‌ها در معاملات بازار سهام بودیم، آبان ماه اما این روند متوقف و رخوت و رکود بر فضای کلی معاملات چیره شد. در ابتدای آبان انعکاس آخرین گزارش‌های ضعیف شش ماهه شرکت‌ها که عمدتا مربوط به شرکت‌های بزرگ بورس تهران بودند، معادلات بورس تهران را به هم زد. گزارش‌هایی که بیش از هرچیز، از رکودی فراگیر و عمیق در صنایع بزرگ بازار سهام کشور حکایت داشتند. این در حالی است که انتظار می‌رفت از نیمه دوم آبان ماه با اجرای بندهای مربوط به بسته ضد رکود دولت، تا حدی رونق به معاملات بازار سهام بازگردد اما این بسته نیز هنوز نتوانسته تغییر خاصی در معاملات بورس تهران ایجاد کند. در ادامه نیز رشد نرخ ارز و زمزمه‌های کاهش نرخ سود بانکی بر‌خلاف پیش‌بینی‌ها نتوانست رخوت موجود در بورس تهران را از بین ببرد.

به نظر می‌رسد سایه افت قیمت‌ها در بازار‌های کالایی که به زعم برخی کارشناسان یکی از مهم ترین دلایل رکود معاملات بازار سهام است، مسلط ترین عامل هدایت معاملات بورس تهران در آبان ماه بوده است. افت قیمت در بازارهای کالایی که در مهرماه تا حدی متوقف و حتی در مقاطعی با رشد مواجه شده بود، در ماه گذشته یک بار دیگر در مسیر ریزش شدید قرار گرفتند به‌طوری که قیمت اکثر این فلزات در بازار‌های جهانی در ارقامی کمتر از کف قیمتی خود در تابستان سال جاری قرار گرفته‌اند. در همین راستا برخی کارشناسان معتقدند با ادامه شرایط دشوار قیمت‌های جهانی کالاها، چشم‌انداز خروج از رکود برای بخش مهمی از شرکت‌های بورس تهران وجود ندارد این در حالی است که برخی پیش‌بینی‌ها افت بیشتر قیمت‌ها در بازار‌های کالایی را دور از تصور می‌دانند. به هر ترتیب به نظر می‌رسد فارغ از بحث‌های جهانی، آنچه می‌تواند موجب بازگشت بورس تهران به دوران رونق باشد، نمایان شدن آثار تدریجی رفع تحریم‌ها بر اقتصاد کشور است که انتظار می‌رود از اواسط زمستان امسال شاهد آن باشیم.

اقبال بازار به کوچک‌تر‌ها
بررسی نوسانات قیمتی در بین صنایع مختلف در ماه گذشته نشان می‌دهد شاخص ۱۹ گروه با رشد و شاخص ۱۵ گروه با افت همراه بودند. این بررسی‌ها نشان می‌دهد در بازار رکودی ماه گذشته، بیشتر صنایع کوچک با نوسانات مثبت همراه بوده‌اند که به نظر می‌رسد به دو علت صورت گرفته باشد. یکی اینکه این صنایع برای سرمایه‌گذاری و کسب سود نسبت به سهم‌های بزرگ‌تر نقدینگی کمتری نیاز دارند، دیگر اینکه سایه افت قیمت‌های جهانی در بازار‌های کالایی که عمدتا صنایع بزرگ بازار را تحت تاثیر قرار می‌دهند، موجب شده سهامداران نسبت به سرمایه‌گذاری در صنایع بزرگ احتیاط به خرج دهند. بر این اساس ماه گذشته شاخص گروه استخراج معادن با تک سهم «کماسه» با بازدهی ۲/ ۲۸ درصد و گروه قند و شکر با بازدهی ۶/ ۱۶ درصد سود‌آورترین صنایع در این بازه زمانی بودند. در مقابل دو گروه استخراج نفت و سایر واسطه‌گری‌های مالی به ترتیب با زیان ۳/ ۷ و ۶/ ۵ درصدی، زیان‌ده‌ترین صنایع ماه گذشته بودند.

تشدید صف فروش قندی‌ها در اواخر آبان
شاخص گروه قند و شکر که از ابتدای سال رشد چشمگیر ۱/ ۴۲ درصدی را در کارنامه خود ثبت کرده است، ماه گذشته در ادامه روند صعودی خود تا ۲۴ آبان ماه رشد چشمگیر ۶/ ۲۶ درصدی را ثبت کرد، در ادامه اما در شرکت‌های زیر‌مجموعه این گروه با صف‌های سنگین فروش در پی شفاف‌سازی برخی نمادها مواجه شد و با تخلیه ۱۰ واحد درصد از بازدهی خود از ابتدای ماه در نهایت، بازدهی ۶/ ۱۶ درصدی را در کارنامه خود به ثبت رساند. کارشناسان عمده رفتارهای موجود در گروه قند و شکر در روزهای اخیر را به موج‌سواری برخی سهامداران برای کسب سود‌های مقطعی نسبت می‌دهند.

بی‌تفاوتی خودرو به وام ۱۶ درصدی
بند مربوط به وام ۲۵ میلیون تومانی با نرخ سود ۱۶ درصدی خودرو در برنامه محرک اقتصادی دولت (بسته خروج از رکود) که با استقبال بیش از انتظار متقاضیان خودرو نیز همراه بود، تیتر اول بسیاری از اخبار بود و در همین راستا نیز انتظار می‌رفت شاهد تحرکاتی در شاخص گروه خودرویی باشیم این در حالی است که سهامداران این گروه نسبت به این خبر واکنش خاصی نشان ندادند و شاخص این گروه که در اواخر مهرماه تحت تاثیر شایعاتی پیرامون قراردادهای تازه با خودرو‌ساز‌ها و هم چنین برخی تحرکات نسبت به وام مزبور نوسانات مثبت محدودی را رقم زده بود در ادامه و پس از به پایان رسیدن زمان اعطای وام در مسیر نزولی قرار گرفتند و افت ۲/ ۳ درصدی را ثبت کرد.

بر‌خلاف بی‌تفاوتی سهامداران گروه خودرو به وام ۲۵ میلیون تومانی، سهامداران لیزینگی نسبت به وام ۱۶ درصدی خودرو که بسیاری از کارشناسان، آن را تهدیدی برای شرکت‌های فعال در حوزه لیزینگ عنوان می‌کردند، به شدت و اکنش نشان دادند و با تشکیل صف‌های فروش در شرکت‌های زیر‌گروه سایر واسطه‌گری مالی، فشار زیادی را بر سهام این شرکت‌ها وارد کردند و در همین راستا نیز شاخص گروه سایر واسطه‌گری مالی رتبه دوم زیان‌ده‌ترین صنایع ماه گذشته را به نام خود ثبت کرد. این در حالی است که کارشناسان به دلیل مقطعی بودن وام مزبور اثرات منفی بر شرکت‌های لیزینگ را مقطعی می‌دانستند.

بازار ارز پیشتاز بازار‌ها در آبان ماه
در شرایطی که شاخص کل بورس تهران در آبان افت اندک ۴۵/ ۰درصدی را تجربه کرد، بازار ارز و بازار سکه در مقیاس زمانی مشابه به ترتیب با رشد ۲/ ۳ درصدی و افت ۸/ ۳ درصدی همراه شدند. هر دلار آمریکا از ۳۴۶۰ تومان از ابتدای آبان ماه به ۳۵۷۰ تومان در پایان ماه رسید و به این ترتیب بازدهی خود از ابتدای سال را به ۹/ ۶درصد رساند. در بازار سکه نیز بر خلاف بازار ارز، افت قیمتی شدیدی را شاهد بودیم. هر سکه طرح جدید با افت چشمگیر۸/ ۳درصدی مواجه شد. مقایسه بازدهی این سه بازار با نرخ سود سپرده‌های بانکی نشان می‌دهد که بازار ارز با بازدهی۲/ ۳درصدی خود در آبان ماه پربازده‌ترین بازار سرمایه‌گذاری بوده است. بررسی بازدهی این بازار‌ها از ابتدای سال، همچنان حاکی از پیشتازی بازار پول با بازدهی بیش از ۱۳ درصدی است.

افت چشمگیر حجم و ارزش معاملات آبان
در معاملات ماه گذشته بازار سهام کشور در مجموع بیش از ۷میلیارد و ۷۳۳ میلیون سهم به ارزش بیش از یک هزار و ۳۲۳میلیارد تومان در ۵۸۶ هزار و ۷۰۷ دفعه معامله شدند (اثر معاملات بلوکی حذف شده است). بر این اساس نیز متوسط حجم و ارزش معاملات روزانه در مهرماه به ترتیب ۳۶۶ میلیون سهم و ۶۶ میلیارد تومان بود که نسبت به مهرماه به ترتیب افت۷/ ۷ و ۴/ ۴ درصدی را نشان می‌دهد. بررسی این دو متغیر نسبت به میانگین هفت ماه قبل نیز حاکی از افت شدید بیش از ۳۸ درصدی در ارزش و ۳۲ درصدی در حجم معاملات است.

معاملات آبان، بر دوش حقوقی‌ها
بررسی تحرکات دو دسته از معامله‌گران حقیقی و حقوقی در چهار ماه متوالی گذشته نشان می‌دهد که از مرداد ماه تا‌کنون، شاهد خروج نقدینگی سهامداران حقیقی از بازار بوده‌ایم. این میزان در ماه گذشته حدود ۴۰ میلیارد تومان بوده است. این در حالی است که مشارکت این سهامداران در بازار سهام نیز در سطوح پایینی قرار دارد به‌طوری که مشارکت کلی این گروه معامله‌گران حدود ۴۴ درصد بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که از ابتدای سال جاری در سه ماه فروردین (به دلیل خوش‌بینی به توافق لوزان)، اردیبهشت(به دلیل عرضه اولیه مبین) و تیر (به دلیل حصول توافق هسته‌ای)، ورود نقدینگی سهامداران حقیقی را شاهد بوده‌ایم و این در حالی است که در پنج ماه دیگر مقداری از این نقدینگی از بازار خارج شده است اما در مجموع حدود ۲۹۰ میلیارد تومان در بازار باقی مانده است که حدود ۱۸۰ میلیارد تومان از آن مربوط به عرضه اولیه مبین در اردیبهشت‌ماه سال جاری است. این مساله نشان می‌دهد که بخشی از سهامداران به دلیل نزدیک شدن قیمت‌ها به ارزش اسمی خود و همچنین امیدواری‌ها به بازگشت رونق به معاملات بازار سهام در بازار باقی مانده‌اند. این در شرایطی است که برخی نگرانی‌ها و بی‌اعتمادی‌ها به مانعی برای ورود سرمایه‌گذاران جدید تبدیل شده است.

۰۷:۵۲:۱۱ تیغ دولبه پساتحریم برای اقتصاد

ایسنا: مدیرعامل فرابورس گفت: اگر شرایط پساتحریم به درستی مدیریت نشود، این موضوع منجر به وارد شدن کالاهای خارجی به کشور خواهد شد و تولید داخلی به شدت ضربه خواهد خورد.

امیر هامونی در حاشیه برگزاری بیست و یکمین نشست سالانه فدراسیون بورس‌های اروپایی و آسیایی (FEAS) در اصفهان در جمع خبرنگاران، تاثیر دوران پساتحریم در وضعیت اقتصاد کشور را، یک تاثیر دو لبه دانست و اظهار کرد: این طور نیست که بلافاصله پس از برداشته شدن تحریم‌ها، نسبت به اقتصاد آینده خوش بین باشیم. اگر شرایط پساتحریم به درستی مدیریت نشود، این موضوع منجر به وارد شدن کالاهای خارجی به کشور خواهد شد و تولید داخلی به شدت ضربه خواهد خورد.

مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه بنگاه‌های داخلی باید تکنولوژی خود را به روز کنند، اضافه کرد: نباید این گونه باشد که دیواری بین صنعت خارجی و صنعت داخلی وجود داشته باشد و صنعت داخلی همواره از این دیوار که برای حمایت از صنعت داخلی کشیده شده است، منتفع شود. بنگاه‌های داخلی باید برای به روزرسانی تکنولوژی و دانش خود تلاش کنند، چراکه در شرایط پساتحریم برخی شرکت‌ها با ورود سرمایه‌گذاران خارجی با تهدیدهایی مواجه خواهند شد.

وی اضافه کرد: در بازار پساتحریم، صنایع و رشته‌های جدیدی می‌توانند به شدت رشد کنند و این موضوع می‌تواند برای آن دسته از صنایع به‌عنوان یک فرصت تلقی شود. در ۱۵ سال گذشته، تقریبا در هر ۵-۴ سال، یکی از صنایع، لیدر بازار بودند. اینکه در شرایط پساتحریم چه صنایعی ظهور و افول می‌یابند و چه صنایعی رشد می‌کنند، به تحلیل و نگاه تیزبینانه سهام داران، سرمایه گذاران و مردم بستگی دارد. هامونی با تاکید بر اینکه باید مراقب شرایط دوران پساتحریم باشیم، خاطرنشان کرد: باید به دنبال کسانی باشیم که واقعا پول، دانش و تکنولوژی را به کشور خواهند آورد. باید به این افراد بها دهیم و ورودشان را به کشور تسهیل کنیم. آن کسی که با هدف تبدیل ایران به بازار مصرف محصولات خود به کشور می‌آید و قصد دارد در شرایط رکود جهانی، جنس در انبار مانده خود را به کشور قالب کند، باید با یک سرمایه گذار واقعی متمایز شود.

مدیرعامل فرابورس ایران در پاسخ به این پرسش که مدیریت دوران پساتحریم بر عهده کیست، اظهار کرد: حاکمیت اقتصادی، دولت، مجلس شورای اسلامی و وزارتخانه‌ها باید مراقب شرایط پساتحریم باشند. ورود شرکت‌های سرمایه‌گذاری خارجی، برای شرکت‌های تولیدی داخلی یک رقیب تلقی می‌شود. قراردادهایی که با شرکت‌های خارجی بسته می‌شود باید به گونه‌ای باشد که شرکت خارجی را با شرکت مشابه داخلی پیوند دهد و باید باعث شود دو شرکت داخلی و خارجی شریک هم باشند تا رقیب هم. این گونه می‌توان از یک طرف دانش، تکنولوژی و پول شرکت‌های خارجی را وارد اقتصاد کشور کرد و از طرف دیگر سهم تولید آن شرکت داخلی نیز کاهش نخواهد یافت.

۰۷:۵۰:۱۹ برتری ۱۷ «صنعت» از «شاخص»

گروه بورس، هدیه لطفی: عملکرد روز گذشته صنایع فعال در بورس، تقریبا روندی متعادل را حفظ کرد به‌طوری‌که از ۳۷ صنعت بورسی، ۱۹ صنعت با نوسان مثبت و ۱۶ گروه نیز با افت شاخص روبه‌رو‌ شدند، در این میان، شاخص دو صنعت منسوجات و ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی بدون تغییر باقی ماندند.

شاخص کل بورس هر چند اولین روز کاری هفته را با نوسان مثبت ۰۳/ ۰ درصدی آغاز کرد، اما کارنامه آبان ماه آن حکایت از زیان نیم درصدی دارد؛ این در حالی بود که در این مدت ۱۹ صنعت رشد شاخص را تجربه کردند. دیروز نیز، صنایع بورسی در مقایسه با شاخص کل بورس عملکردی به مراتب مطلوب‌تر داشتند به‌طوری‌که در جریان روز گذشته ۱۷ صنعت در رتبه‌های برتر از شاخص کل ایستادند که در این میان شاخص صنعت بیمه با نوسان روزانه ۰۵/ ۱ درصدی به‌عنوان برترین گروه شناخته شده و در ادامه کاشی و سرامیک و ابزار پزشکی هر کدام به ترتیب با ثبت بازدهی ۹۲/ ۰ درصدی و ۸۱/ ۰ درصدی در رتبه‌های دوم و سوم قرار گرفتند. صنایع غذایی، سیمان، خدمات فنی و مهندسی از دیگر صنایع مثبت دیروز بودند که بازدهی در محدوده ۵/ ۰ درصدی را شاهد بودند. در این روز شاخص کل بورس با نوسان ۰۳/ ۰ درصدی هر چند از صنعت ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی عقب ماند اما در رتبه بالاتر از ۲۰ صنعت دیگر از جمله رایانه، انبوه‌سازی، بانک‌ها، مخابرات و حمل و نقل قرار گرفت. بر اساس این گزارش صنعت قند و شکر با ثبت نوسان منفی روزانه ۱۳/ ۲ درصدی به‌عنوان ضعیف‌ترین صنعت شناخته شد؛ دو گروه انتشار، چاپ و تکثیر و محصولات کانی غیر‌فلزی از دیگر صنایع منفی بازار دیروز بودند.

در جریان مبادلات روز گذشته شاخص صنعت شیمیایی هر چند با کسب بازدهی ۲۹/ ۰ درصدی وضعیت متعادلی داشت اما ارزش معاملات قابل توجه این گروه به برتری آن نسبت به دیگر صنایع انجامید؛ در این روز بیش از ۵۰ میلیون سهم از گروه شیمیایی به ارزش ۸/ ۱۷۸ میلیارد ریال دادوستد شد که نمادهای پلی‌اکریل، پارسان و پتروشیمی خارک بیشترین رقم را به خود اختصاص دادند. همچنین در این گروه نمادهای دوده‌ صنعتی‌، تولید مواد اولیه الیاف‌مصنوعی‌ و پتروشیمی شیراز با نوسان در محدوده ۳ درصد، بیشترین افزایش قیمت را تجربه کردند. این در حالی است که ۱۰ نماد این گروه از جمله صنایع‌ شیمیایی‌ فارس‌ و پتروشیمی‌ آبادان‌ با بیشترین کاهش قیمت مواجه شدند. پتروشیمی فارابی نیز از دیگر نمادهای منفی دیروز بود که ۱۲ ریال کاهش قیمت را تجربه کرد؛ بر مبنای اطلاعات دریافتی از شرکت پتروشیمی فارابی، پیش‌بینی درآمد هر سهم شرکت با سرمایه ۱۵۰ میلیارد ریال مبلغ ۵۴۲ ریال به‌طور خالص پس از کسر مالیات است که «شفارا» عملکرد دوره ۶ ماه نخست سال را بدون پوشش سود اعلام کرده است.

لعابیران نیز هر چند روز گذشته پس از ارائه توضیحات درخصوص تعدیل پیش‌بینی درآمد سهم بازگشایی شد اما بدون نوسان قیمت در همان نرخ ۱۵۰۰ ریال باقی ماند؛ در توضیحات ارسالی شرکت به سازمان بورس دلایل تغییرات پیش‌بینی عملکرد سال مالی ۹۴ بر اساس عملکرد واقعی ۶ ماهه در مقایسه با گزارش قبلی اعلام شده که کاهش ۱۲ درصدی نرخ فروش نسبت به اولین پیش‌بینی درآمد هر سهم در اثر رکود بازار و کاهش سطح تقاضای خرید بوده و به این ترتیب شرکت با استراتژی کاهش نرخ فروش سعی در جذب حداکثر تقاضای بازار داشته است، همچنین کاهش هزینه‌های اداری نیز مربوط به صرفه‌جویی در هزینه‌ها و کاهش نفرات پرسنل اداری است. بر اساس این توضیحات سایر درآمدهای غیرعملیاتی شرکت نیز از مبلغ ۶میلیارد و ۵۲۷ میلیون ریال به مبلغ ۷۷ میلیارد و ۳۵۷ میلیون ریال افزایش یافته که دلیل عمده این موضوع را در پیش‌بینی فروش دفتر مرکزی شرکت در ۶ماه دوم سال جاری عنوان کرده است.

حفظ روند تعادلی در غذایی‌ها
محصولات غذایی نیز با نوسان روزانه ۵۷/ ۰ درصدی به‌عنوان چهارمین صنعت برتر دیروز شناخته شد همچنین این گروه بازدهی ماهانه ۱/ ۲ درصدی را تجربه کرد. در این باره حسام حسینی، از کارشناسان بازار سرمایه درخصوص وضعیت گروه غذایی معتقد است: هر چند در گروه غذایی وضعیت متعادلی حاکم است اما با بررسی گزارش‌های ۶ ماهه این گروه شاهد بهبود نسبی در مقایسه با اطلاعات سال گذشته هستیم.

وی با اشاره به اینکه تحریم‌ها، کاهش قیمت‌های جهانی و کاهش درآمد سرانه، بیشترین آسیب را بر صنایع فعال در بورس وارد ساخته، گفت: هر چند درآمد سرانه کشور با کاهش مواجه شده اما کالاهای اساسی همچنان تقاضای خود را حفظ کرده و گرچه از لحاظ مقداری با کاهش اندکی روبه‌روشده‌ اما نسبت به دیگر صنایع کمتر دچار بحران و افت شده‌اند، که در این میان صنایع غذایی به دلیل ماهیت خاص خود به روال فعالیت متعادل چند سال اخیر خود ادامه داده است. حسینی صنعت غذایی را مشتمل بر سه گروه لبنی، روغنی و متفرقه تقسیم بندی کرد و گفت: هر چند گروه لبنی در ابتدای سال برای قیمت شیر با دامداران به مشکل خوردند و به دنبال افزایش نرخ در این زمینه بودند اما با کاهش قیمت‌های جهانی دغدغه خوراک دام برای دامداران کاهش یافت و به این ترتیب افزایش نرخی در این گروه صورت نگرفت که این امر به ایجاد شرایط تعادلی در این گروه ختم شد.

وی ادامه داد: با توجه به متوسط P/ E، ۵/ ۵ تا ۶ مرتبه این صنعت نمی‌توان انتظار جهش یا ریزش پرشتابی از آن داشت. حسینی درخصوص شرکت‌های روغنی این صنعت نیز گفت: ۳۵ درصد از کل بازار روغنی‌ها در اختیار بهشهر است که در ۱۰ سال اخیر تولید ۴۰۰ هزار تن و در دو سال اخیر نیز تولید آن به ۵۰۰ هزار تن افزایش یافته که عمده دلیل این موضوع نیز اعمال تخفیف‌های فروش توسط شرکت است؛ شرکت در سال‌های اخیر ۶ درصد از کل فروش ریالی خود را تخفیف داده که امسال به ۷ درصد رسیده که این تخفیف‌ها را برای تصاحب بازار فروش اعمال می‌کند. وی با اظهار این مطلب که هر چند تخفیف‌های مزبور تاثیری در سود و زیان شرکت نداشته و فقط به حفظ بازار منجر شده، گفت: تنها مشکل موجود در این شرکت وجود سهامدار عمده عربی آن بود که کمی آن را دستخوش تغییرات کرد اما این موضوع در یادداشت شفاف‌سازی که اعلام شد ماهیت سرمایه‌گذار خارجی خللی در روند عملیاتی آن ایجاد نمی‌کند، برطرف شد و درنتیجه انتظار می‌رود با تداوم روندحفظ بازار فروش، این شرکت در یکی دو سال آینده به سودآوری مطلوبی برسد.

چه خبر از دیگر صنایع؟
روز گذشته صنایع رایانه و دارویی از جمله صنایع منفی بودند که هر‌کدام به ترتیب زیان ۰۳/ ۰ و ۰۴/ ۰ درصدی را به نمایش گذاشتند، هر‌چند که این دو گروه آبان ماه را با بازدهی مثبت ۱/ ۳ درصدی و ۱/ ۲ درصدی پشت سر گذاشته بودند.

در گروه رایانه تنها نماد ایران ارقام با نوسان مثبت قیمتی روبه‌رو‌ شد؛ ایران ارقام در دوره ۱۲ ماهه منتهی به ۳۱ شهریور سال جاری به ازای هرسهم ۳۰۱ ریال سود محقق کرده است. شرکت افزایش سرمایه ۲۵ درصدی را در سال جاری به ثبت رسانده و با لحاظ سرمایه جدید نسبت به مدت مشابه سال قبل در سود هرسهم ۲۴درصد افت داشته است.همچنین سود خالص شرکت ۶درصد افت داشته که این موضوع عمدتا به‌خاطر افزایش ۱۱درصدی بهای تمام شده فروش است.

در این روز سه نماد رانفو، رکیش و رتاپ از نمادهای منفی این گروه بودند که بیشترین حجم معاملات نیز در اختیار رتاپ با جابه‌جا‌یی بیش از ۲۰۰ هزار سهم به ارزش ۵۵۶ میلیون ریال بود. در این گروه خدمات انفورماتیک در دوره ۶ ماهه نخست سال به ازای هرسهم ۹۴۲ ریال سود محقق کرده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۲۲ درصد رشد داشته که عمدتا به‌خاطر افزایش ۹۸درصدی فروش و افرایش ۲۴درصدی درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها است. این شرکت بر اساس عملکرد ۶ ماهه پیش‌بینی خود را ۵۰درصد پوشش داده است.

در بررسی گروه دارویی نیز وضعیت متعادلی به چشم می‌خورد به‌طوری‌که نیمی از نمادهای این گروه با نوسان مثبت قیمت روبه‌رو شدند که در این راستا می‌توان به نمادهای دیران، دجابر و دلقما اشاره کرد. در این روز نماد داروسازی دکتر عبیدی به دلیل تعدیل پیش‌بینی درآمد هر سهم متوقف شد؛ «دعبید»پیش‌بینی درآمد هر سهم برای سال مالی منتهی به ۳۰ آذرماه ۹۴ را با سرمایه ۱۶۸ میلیارد ریال به‌طور خالص مبلغ ۱,۱۳۰ ریال درنظر گرفته که این مبلغ در مقایسه با اطلاعات قبلی ۳۱ درصد تعدیل مثبت نشان می‌دهد، که شرکت عمده دلیل این تغییر را افزایش ۸ درصدی پیش‌بینی فروش و همچنین درآمد ناشی از محصولات قراردادی (سایر درآمدها) برمبنای عملکرد ۹ ماهه واقعی عنوان کرده است.

داروسازی کوثر نیز دیگر نماد دارویی بود که اطلاعات خود را ارسال کرد؛ « دکوثر» در دوره ۶ ماهه منتهی به ۳۱/ ۶/ ۹۴ (حسابرسی نشده) به ازای هرسهم ۱۰۱ ریال زیان شناسایی کرده است. در حالی که در مدت مشابه سال قبل ۶۲ ریال سود محقق کرده بود. با این حال، «دکوثر» برای سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۹۴ به ازای هرسهم ۵۶ ریال سود پیش‌بینی کرده است.

همچنین با توجه به افزایش سرمایه شرکت تولید مواد اولیه دارویی البرز بالک از مبلغ ۱۱۰ میلیارد ریال به‌مبلغ ۱۴۰ میلیارد ریال (از محل مطالبات و آورده نقدی)، مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام مزبور از تاریخ ۲۳ آبان ماه تا ۲۲ دی ماه سال جاری تعیین شده است. شرکت سبحان دارو نیز دیگر دارویی بود که مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام را اعلام کرد؛ براین اساس با توجه به افزایش سرمایه شرکت از مبلغ ۲۰۰ میلیارد ریال به‌مبلغ ۳۰۰ میلیارد ریال (از محل مطالبات و آورده نقدی)، مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام از تاریخ ۲۷ آبان ماه تا ۲۶ دی ماه سال جاری درنظر گرفته شده است. واما گروه کانی‌های غیر فلزی هر چند در آبان ماه عملکردی مطلوب داشته و بازدهی ۶/ ۳ درصدی را به ثبت رسانده اما در روز گذشته با نوسان منفی ۷۲/ ۰ درصدی مواجه شد. در این گروه نمادهای کگاز، کسرام و کپشیر تنها نمادهای مثبت بودند هر‌چند نوسان قیمتی روزانه آنها در محدوده یک درصدی بود.

۰۷:۴۹:۲۹ محل هزینه کرد تسهیلات دولتی در خودروسازی

گروه خودرو: همزمان با پایان زمانی ارایه تسهیلات ۲۵ میلیونی خودرو، انتقادات به بسته ضدرکودی دولت شدت یافته است؛ به‌طوری‌که در راستای تخصیص این تسهیلات به متقاضیان خودرو، حتی کمپین‌هایی برای مخالفت به این اقدام دولت هم‌اکنون شکل گرفته است.

منتقدان تسهیلات ۲۵ میلیونی که در کنار خود برخی از نمایندگان مجلس را دارند و فریاد آنها این روزها بلندتر شنیده می‌شود، مدعی هستند چرا تسهیلات ۲۵ میلیونی به وام ازدواج یا مسکن اختصاص نیافته و تنها خودروسازان و متقاضیان خودرو از این تسهیلات منتفع شدند. آنها حتی به مشکلات صنایع فولاد سازی که مواد اولیه شرکت‌های خودرویی را تامین می‌کنند، اشاره دارند و با انتقاد به عملکرد بانک مرکزی عنوان می‌کنند که چرا تسهیلات مشابهی برای تامین ما یحتاج ضروری زندگی مثل خرید یا اجاره مسکن یا وام ازدواج پیش‌بینی نشده است. اینکه منتقدان تسهیلات ۲۵ میلیونی پس از گذشت یک هفته از تکمیل ظرفیت این تسهیلات، هم‌اکنون دهان به انتقاد گشودند کمی عجیب به‌نظر می‌رسد حال آنکه آنچه منتقدان هم‌اکنون بر آن تمرکز کردند، نقدینگی ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی است که قرار است به‌زودی وارد سیستم مالی شرکت‌های خودروساز شود. اینکه این نقدینگی صرف چه اموری در واحدهای تولیدی خواهد شد سوالی که این روزها ذهن بسیاری از منتقدان را به خود مشغول کرده است. برخی از آنها معتقدند که این پول به‌دلیل مشکلات نقدینگی خودروسازان صرف هزینه‌های جاری خواهد شد و دولت با تخصیص تسهیلات یاد شده اعتبار تخصیص یافته را هدر داده است.

بنا به گفته برخی مقامات بانکی نقدینگی به‌دست‌آمده از طریق فروش ۱۱۰ هزار دستگاه خودرو از طریق تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی ۲ هزار و ۵۰۰ میلیون تومان است. مبلغی که بنا به گفته برخی از کارشناسان معادل فروش یک ماه خودروسازان در سال گذشته بوده است. از سوی دیگر، محاسبات صورت گرفته کنونی نشان‌دهنده آن است که خودروسازان برنده اصلی سیاست اتخاذ شده دولت نیستند؛ چراکه براساس روال معمول برای تسهیلات ۲۵ میلیونی، بانک‌ها هنگام تنزیل اسناد در همان ابتدا سود ۱۶ درصدی تسهیلات را کم می‌کنند. از سوی دیگر، خودروسازان باید هزینه‌های مربوط به مالیات بر ارزش‌افزوده و شماره‌گذاری و بیمه را نیز در همان ابتدای کار به نهادهای مربوطه پرداخت کنند؛ بنابراین با در نظر گرفتن این موارد مجموع پولی که ممکن است از طریق اعطای تسهیلات پس از تنزیل اسناد و کسر هزینه‌های دیگر دست خودروسازان را بگیرد حدود دو هزار میلیارد تومان است. در این میان، هر چند هر روز بر دامنه انتقادات نسبت به عملکرد دولت در اختصاص تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی به صنعت خودرو افزوده می‌شود، اما برخی از دست‌اندرکاران صنعت خودرو دو سناریو برای صرف این پول در شرکت‌های خودروساز مطرح می‌کنند. بر این اساس پرداخت دیونی که به‌دلیل نبود نقدینگی از ابتدای سال جاری تاکنون عقب مانده‌اند و همچنین ایجاد زمینه‌های لازم برای راه‌اندازی دوباره خطوط تولید، دو سناریویی است که کارشناسان در این زمینه عنوان می‌کنند.

فرصتی برای پرداخت بدهی‌ها

کمبود نقدینگی یکی از مهم‌ترین مشکلات پیش‌روی خودروسازان از ابتدای سال جاری بود. موضوعی که موجب شد بار دیگر خودروسازان برای فروش اموال مازاد خود همچون ابتدای سال ۹۳ دست به کار شوند اما رکود حاکم بر بخش‌های مختلف اقتصادی موجب شد تا آنها نتوانند با فروش اموال خود نقدینگی لازم برای تولید را به‌دست بیاورند. نبود نقدینگی لازم کار را به جایی رساند که دیون خودروسازان به شبکه بانکی و همچنین بدهی به قطعه‌سازان شرایط بحرانی را پیش روی تولید‌کنندگان قرار داد. در این میان اما نخریدن خودرو از سوی مشتریان نیز تجربه جدیدی بود که خودروسازان پیش از این با آن مواجه نبودند؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که نقدینگی حاصل از فروش ۱۱۰ هزار خودروی فروش رفته بتواند به حل مشکلات اصلی خودروسازان کمک کند. یکی از این مشکلات افزایش بدهی تولید‌کنندگان به واحدهای قطعه‌سازی است. بر این اساس برخی از دست‌اندرکاران صنعت خودرو نقدینگی به‌دست آمده را بهترین فرصت برای پرداخت بدهی خودروسازان می‌دانند و معتقدند که این نقدینگی موجب حرکت دوباره خودروسازی و قطعه‌سازی کشور می‌شود. در همین زمینه هاشم یکه‌زارع، مدیرعامل ایران خودرو نیز چندی پیش اولویت مصرف نقدینگی به وجود آمده از فروش اقساطی خودرو را پرداخت مطالبات قطعه‌سازان عنوان کرده است.

در همین زمینه، محمدرضا نجفی‌منش، عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: از آنجا که قطعه‌سازان ۵ هزار میلیارد تومان طلب از خودروسازان دارند در شورای سیاست‌گذاری خودرو پیشنهاد شده که خودروسازان ۷۰ درصد از وجوه دریافتی از طریق ارائه تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی را بابت مطالبات قطعه‌سازان پرداخت کنند. نجفی‌منش با بیان اینکه تزریق این میزان نقدینگی به صنعت قطعه ضمن حل مشکل قطعه‌سازان موجب راه‌اندازی دوباره خطوط تولید خودروسازان خواهد شد، می‌گوید: درواقع اگر خودروسازان از طریق نقدینگی به‌دست آمده دیون قطعه‌سازان را پرداخت کنند با یک تیر دو نشان را هدف گرفته‌اند؛ زیرا آغاز به کار دوباره خودروسازان به شروع به کار قطعه‌سازان وابسته است. سخنگوی شورای سیاست‌گذاری خودرو نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: قطعا ۷۰ تا ۸۰ درصد نقدینگی به‌دست آمده از این طریق به صنعت قطعه پرداخت خواهد شد تا بار دیگر چرخ صنعت خودرو به حرکت درآید.

ساسان قربانی می‌گوید: خودروسازان در صورتی می‌توانند بار دیگر خطوط تولید خود را راه بیندازند که بدهی‌های معوقه را بپردازند؛ زیرا صنعت قطعه در حال حاضر توان لازم برای تولید مجدد را ندارد. سعید لیلاز، کارشناس مسائل اقتصادی نیز معتقد است که خودروسازان هر چند با بخشی از این نقدینگی می‌توانند بدهی‌های خود را بپردازند، اما سناریو دوم آن است که آنها می‌توانند بار دیگر خطوط تولید خود را راه بیندازند. لیلاز با اشاره به اینکه این مبلغ کمک ناچیزی برای حل مشکل خودروسازان بود، می‌گوید: در صورتی‌که خودروسازان بتوانند تولید خود را از سر بگیرند شاهد آن خواهیم بود که آنها در پایان سال جاری می‌توانند برنامه پیش‌بینی شده خود را محقق کنند.

خودروسازان برنامه دارند

فروش حدود ۱۱۰ هزار خودرو توسط خودروسازان هر چند موجب خالی شدن انبار آنها شد، اما بنا به گفته کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت خودرو، این مبلغ رقم قابل‌توجهی نیست که خودروسازان بخواهند برای آن برنامه‌ریزی مشخص و مدونی داشته باشند. آنگونه که گفته می‌شود این عدد معادل فروش یک ماه صنعت خودرو در سال گذشته بوده است؛ بنابراین آنقدر هم که برخی از منتقدان رقم مورد نظر را بزرگ جلوه می‌دهند این مبلغ کفاف خرج صنعت خودرو به‌عنوان یکی از صنایع بزرگ و پیشران کشور را نمی‌دهد.

یکی از مدیران ارشد صنعت خودرو در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» در این باره می‌گوید: دو هزار میلیارد تومان تنها می‌تواند مرگ صنعت خودرو را به تعویق بیندازد. وی معتقد است: در صورت اینکه خودروسازان از این طریق بتوانند بخشی از بدهی‌های معوق خود به قطعه‌سازان و شبکه بانکی را بپردازند، از مابقی آن مبلغ دیگری برای توسعه محصول و برنامه‌های آینده آنها باقی نخواهد ماند. وی با اشاره به اینکه خودروسازان برنامه ریزی کافی برای اداره امور خود را دارند، می‌گوید: متاسفانه وضعیت کنونی خودروسازان به‌دلیل سیاست‌گذاری نامناسب در دولت گذشته و جو رسانه‌ای کنونی که ضد آنها وجود دارد، قابل‌پیش‌بینی بود؛ بنابراین مبلغ یاد شده تنها می‌تواند حدود ۳ یا ۴ ماهی برای پرداخت هزینه‌های دستمزد، هزینه‌های مالی و جاری شرکت‌های خودروساز کمک کند. ساسان قربانی، سخنگوی شورای سیاست‌گذاری خودرو نیز معتقد است که خودروسازان با به‌دست آوردن این میزان نقدینگی تنها می‌توانند به حل مشکل اول خود یعنی پرداخت دیون بپردازند؛ بنابراین با این میزان نقدینگی آنها نمی‌توانند بحث توسعه محصول و ارتقای کیفیت محصولات خود را دنبال کنند.

وی می‌افزاید: خودروسازان در حال حاضر با حل مشکل صنعت قطعه و حل و فصل برخی از هزینه‌های جاری خود می‌توانند چرخ تولید را راه‌اندازی کنند، اما تولید آنها بستگی مستقیمی به تقاضا در بازار دارد؛ بنابراین برای آنکه آنها بتوانند به برنامه‌ریزی تولید خود در سال گذشته نیز برسند نیازمند نقدینگی بیشتری هستند. سعید لیلاز، کارشناس مسائل اقتصادی نیز می‌گوید: خودروسازان برنامه مشخص و مدونی دارند و دولت با تشخیص این اولویت هدف‌گیری درستی انجام داد، اما مساله مهم آن است که حالا باید تقاضای مورد نیاز برای تولید ایجاد شود. وی نیز معتقد است در صورتی که انتظارات بسیاری نسبت به صنعت خودرو وجود دارد، باید براساس میزان انتظارات به کمک این صنعت پرداخت؛ زیرا در حال حاضر خودروسازان با مشکلات بسیاری دست‌ و پنجه نرم می‌کنند.

راه نجات؛ افزایش سرمایه دولت

مسکنی مقطعی؛ تعبیر بسیاری از کارشناسان از تزریق نقدینگی مورد نظر دولت از طریق تسهیلات ۲۵ میلیون تومانی به خودروسازان بود. در حالی که بسیاری از کارشناسان معتقدند که با اختصاص این تسهیلات نمی‌توان به آینده صنعت خودرو خوش‌بین بود؛ زیرا جهت‌گیری‌های کلان اقتصادی بر این صنعت اثرگذار است. یکی از مدیران ارشد صنعت خودرو در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: خودروسازان با وضعیت موجود ۴ تا ۵ ماه دیگر دوام می‌آورند و تنها راه نجات آنها در ماه‌های آتی آن است که دولت دو موضوع را در برنامه خود به‌منظور حمایت از این صنعت قرار دهد. اول پرداخت کمک مالی در قالب تسهیلات با بهره کم و دوم افزایش سرمایه خود در این صنعت. وی معتقد است که دولت در مورد اول هیچ‌گونه فعالیتی نخواهد کرد، اما با افزایش سرمایه می‌تواند نقدینگی قابل‌توجهی را به این صنعت تزریق کند. این مورد محتمل‌تر است؛ زیرا تبعات کمتری را نیز برای دولت به همراه دارد.

۰۷:۴۸:۵۶ ضربه چین به بازار جهانی فولاد

منیـره نظامیوند چگینی: حال و روز بازار فولاد همچون سایر بازارهای کالایی چندان مساعد نیست، چرا که مدتی است بازار نفت به‌عنوان دماسنج اقتصاد جهانی که نبض بازارها را در دست دارد با افت و خیزهای بسیاری روبه‌رو است و عمدتا در سراشیبی نزول حرکت کرده است. از سوی دیگر شرایط اقتصادی چین نیز به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ مصرف‌کننده اغلب بازارهای کالایی، چندی است از مسیر رشد خارج شده و کاهش‌های متوالی را در کارنامه خود ثبت کرده است. در این میان، یکی از مهم‌ترین‌ بازارهایی که تحت تاثیر اوضاع اقتصادی اژدهای زرد قرار دارد، بازار فولاد است که تاثیر دوجانبه‌ای بر سنگ‌آهن دارد.

در مدت اخیر، دولت چین در راستای حمایت از تولیدکنندگان داخلی و کمک به بهبود نرخ رشد اقتصادی، اقدام به اجرای تصمیمات چندسویه‌ای گرفت که از این میان می‌توان به کاهش واردات از یکسو و اعطای تسهیلات به تولیدکنندگان داخلی برای افزایش میزان تولیداتشان از سوی دیگر اشاره کرد. البته از چند هفته گذشته و در پی استمرار روند نزولی نرخ رشد اقتصادی چین و نیز عدم تطابق سود حاصل از تولید به‌دلیل تفاوت بالای هزینه‌های تولید با قیمت کنونی بازارهای جهانی، بسیاری از تولیدکنندگان فولاد چین اقدام به کاهش تولیدات خود کرده‌‌اند.

به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از شبکه سی.ان.بی.سی (CNBC)؛‌ بنابر جدیدترین گزارش‌های رسمی، میزان تولید فولاد جهانی در ماه گذشته میلادی افتی نزدیک به ۴/ ۴ درصد را تجربه کرده که رقم بالایی است. همچنین حجم تولید فولاد جهانی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته میلادی کاهش‌های شدیدی بیش از ۳ درصد را ثبت کرده است. فولاد بیشترین استفاده را در بخش ساخت وساز و نیز صنعت خودرو دارد که اصولا در بخش مسکن بالاترین نرخ رشد مربوط به کشورهای در حال توسعه است که در تلاش برای بهبود روند شهرسازی خود هستند.

این درحالی است که آمار و ارقام از کاهش شدید مصرف فولاد همگام با تولید آن در مقیاس جهانی خبر می‌دهند که خبر خوشایندی برای فعالان این صنعت نیست. افت تقاضای چین برای فولاد به همراه کاهش مصرف در این کشور از مهم‌ترین‌ فاکتورهای کمک‌کننده به این روند نزولی است. براساس جدیدترین آمارهای موجود، بهای فولاد از روز ۱۹ اکتبر (۱۷ مهر ماه) سال جاری پس از طی حدود ۱۰ روز که افزایش‌های گام به گام را به خود دید، نهایتا روی قیمت ۲۲۰ دلار بر هر تن ثابت ماند و کماکان نیز در همین محدوده مورد دادوستد قرار می‌گیرد.

قیمت فولاد چین در محدوده‌های کاهشی در نوسان است که همین موضوع همچنان به‌عنوان اهرم فشار رو‌به پایین از میزان نگرانی‌های موجود در این بازار می‌کاهد. در شرایطی که بحران موجود گریبانگیر دومین اقتصاد بزرگ جهان شده، بازار فولاد با مازاد شدید روبرو شده است. براساس جدیدترین گزارش‌ها،‌ بهای میلگرد فولاد در بورس فیوچرز شانگهای، با کاهشی چشمگیر رقم کم‌سابقه هزار و ۷۳۳ یوآن چین (حدود ۲۷۲ دلار) را در آخرین معاملات خود به ثبت رساند و به پایین‌ترین میزان خود در بیش از چهار ماه اخیر رسید.

با توجه به اینکه چین، تولید حدود ۸۰۰ میلیون تن فولاد در سال را به خود اختصاص می‌دهد، یعنی درست چهار برابر بیشتر از میزان تولید هر کشور دیگری تا کنون،‌ این صنعت همچنان از معضل وجود مازاد شدیدی حدود ۴۰۰ میلیون تن رنج می‌برد که عمده‌ترین دلیل آن، کاسته شدن از سرعت ساخت و ساز در این کشور است. گائورا سودی (Gaurav Sodhi)، تحلیلگر ارشد سرمایه‌گذاری، در مصاحبه با CNBC گفت: «میزان بالایی از این حجم رشد به‌طور کاملا مصنوعی و ساختگی رخ داده که توسط سیاست‌ها و یارانه‌های دولتی چین پشتیبانی شده است. پس طبیعی است که شاهد افت شدید واقعی در این بخش باشیم.»

با توجه به اعلام جدیدترین آمارها از سوی انجمن آهن و فولاد چین، میزان مصرف ظاهری فولاد در کشور اژدهای زرد، به‌عنوان بزرگ‌ترین تولید‌کننده و مصرف‌کننده در جهان، در ۱۰ ماه اول سال جاری میلادی، افتی به بزرگی ۷/ ۵ درصد را تجربه کرده و به سطح ۵۹۱ میلیون تن کاهش یافت. رکود موجود در قیمت فولاد، همچنین بازار سنگ‌آهن را نیز هدف قرار داده است. در آخرین معاملات انجام شده،‌ بهای سنگ‌آهن برای تحویل فوری به بندر چینگدائو در محدوده قیمتی ۴۵ دلار در هر تن، مورد دادوستد قرار گرفته که در نزدیکی پایین ترین میزان ثبت شده ۴۴ دلار و ۱۰ سنت در ماه آگوست به‌شمار می‌رود.

نشانه‌هایی از دورنمای صعود اندک
اِوان لوکاس، استراتژیست بازارIG،‌ در این خصوص به خبرنگار سی.ان.بی.سی گفته است: «اگر چه آمارهای مبتنی بر جداول و نمودارهای رسمی نشان می‌دهد که بازار فلزات با شرایط پیچیده‌ای روبه‌رو‌ بوده و از عوامل کاهشی اشباع شده است، اما کارخانه‌های تولید فولاد چین نه تنها به این شرایط به‌عنوان زمان بهینه برای خرید سنگ‌آهن نگاه نمی‌کنند، بلکه مصرف‌کنندگان بزرگ نفت و مس نیز از این فاکتور به‌عنوان دلیلی محکم برای خریدهای بیشتر یاد نمی‌کنند. از دید این دسته از فعالان و نیز بسیاری از تحلیلگران به نظر می‌رسد این شرایط به منزله یک تله قیمتی است، چرا که تحلیلگران فاندامنتال، براین باورند که اکنون زمان فروش است و این روند را دنبال خواهند کرد.» براساس گزارش‌ها، ‌بروز رکود در بازار فولاد چین،‌ شرکت تانگشان سانگتینگ (Tangshan Songting) که تولیدکننده آهن و فولاد است را وادار به توقف تولید کرده است. این شرکت، با ظرفیت سالانه ۵ میلیون تن، یکی از بزرگ‌ترین تولید‌کنندگان فولاد بخش خصوصی در چین است. شرکت تانگشان، در شرق پکن واقع شده و حجم تولید فولاد آن بیشتر از میزان تولید یک سال ایالات‌متحده آمریکا است. ده‌ها کارخانه کوچک تولید فولاد زیرمجموعه این شرکت عظیم،‌ در خط مقدم کمپین مقابله با مازاد فولاد در چین بوده‌اند.

پکن،‌ متعهد شده است تا میزان ظرفیت فولاد خام سالانه خود را در بازه زمانی سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ میلادی به میزان ۲۸ میلیون تن کاهش دهد که حدود یک پنجم از کل میزان تولیدات آن است. این تعهد در راستای کاهش فشار مازاد عرضه و نیز کنترل آلودگی هوا اتخاذ شده که بیشتر توسط زغال‌سنگ مورد استفاده در صنعت فولادسازی ایجاد می‌شود.

ماریو لونگی، مدیرعامل شرکت یو.اس استیل در گفت‌وگو با شبکه CNBC گفت: «با ادامه روند مازاد تولید، فولاد سازان چینی درصدد صادرات مقدار زیادی از حجم تولیدات خود به بازارهای دیگر در محدوده قیمت‌های پایین هستند که درواقع همان دامپینگ است و صدمه‌های بی‌شماری را بر بدنه این صنعت وارد خواهد آورد. به‌عنوان مثال،‌ ایالات متحده، حجم واردات سالانه فولاد خود را طی چند سال گذشته با دو برابر رشد از میزان ۲۰ درصد به حدود ۴۰ درصد رسانده است، این در حالی است که رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور تنها در سطح ۲ درصد قرار دارد.»

۰۷:۴۸:۳۳ مذاکره با روسیه برای مشارکت در اجرای سه طرح آب و برق
ایرنا: معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی از مذاکره با روسیه برای اجرای سه طرح بزرگ آب و برق در ایران خبر داد و گفت: در صورت توافق همه‌جانبه، تفاهم‌نامه اجرایی طرح‌ها در زمان سفر رئیس‌جمهوری روسیه به ایران که در هفته جاری انجام خواهد شد، نهایی و امضا می‌شود.

هوشنگ فلاحتیان با اشاره به دیدار خود با «آناتولی تیخانوف» معاون وزیر انرژی روسیه اظهار کرد: موضوع نخست در این دیدار، ایجاد نیروگاه یک هزار و ۴۰۰ مگاواتی حرارتی در بندرعباس بود که در نشست‌های کارشناسی مشخصات فنی این نیروگاه نهایی شده و بررسی‌های اقتصادی طرح و قیمت‌‌های پیشنهادی نیز ادامه دارد. وی، موضوع دوم در بخش برق را سنکرون کردن (وصل دو شبکه کاملا مجزا به طریقی که هیچ نوع شدت جریان ضربه‌ای قابل ملاحظه ایجاد نشود) شبکه‌های برق سه کشور روسیه، آذربایجان و ایران بیان کرد و افزود: جزئیات فنی این طرح نیز تهیه شده و به زودی پاسخ ایران به روسیه در خصوص اجرایی شدن طرح اعلام خواهد شد تا نهایی شود. وی اضافه کرد: طبق مذاکراتی که طرف روس با مدیران بخش آب وزارت نیرو داشته‌اند، مقرر شده با مشخص کردن چند اولویت در زمینه شناسایی و اکتشاف منابع آب ژرف در مناطق مختلف ایران، طرح‌هایی را نهایی کنیم و به تفاهم‌نامه اجرایی برسیم.

۰۷:۳۵:۰۴ دنیای اقتصاد: روز گذشته بزرگ‌ترین گردهمایی وزرای انرژی کشورهای تولیدکننده گاز جهان در تهران برگزار شد. گردهمایی که روز دوشنبه با حضور سران کشورهای مذکور در تهران می‌تواند به قول وزیر نفت آغازی بر خوشامدگویی بازار جهانی گاز به ورود ایران به معادلات جهانی باشد. کارشناسان می‌گویند ایران با در اختیار داشتن سهمی نزدیک به ۲۰ درصد از ذخایر گازی جهان که رقمی معادل ۴۰ تریلیون مترمکعب است، بزرگ‌ترین پتانسیل گازی و یکی از مهم‌ترین کشورهای عضو GECF است. در حال حاضر سازمان کشورهای صادرکننده گاز رقمی حدود ۶۷ درصد از ذخایر گازی جهان و ۴۵ درصد از تولید گاز طبیعی را در اختیار دارند که نشان‌دهنده اوج قدرت این سازمان در بازار جهانی گاز است. روز گذشته در این اجلاس وزیر نفت کشورمان از وجود دو خطر در بازار جهانی گاز خبر داد و گفت: افت تقاضا از یک طرف و کاهش قیمت گاز در بازارهای جهانی از طرف دیگر دو عامل مهمی هستند که سرمایه‌گذاری‌ها را در این صنعت تحت‌تاثیر خود قرار داده‌اند. وی در عین حال ۶ راهکار را برای توسعه پایدار مبتنی‌بر ارتقای ظرفیت‌های گازی در جهان مورد استناد قرار داد. در نشست روز گذشته در عین حال محمدحسین عادلی، نماینده کشورمان در سمت دبیرکلی سازمان کشورهای صادرکننده گاز ابقا شد.
وزیر نفت در بزرگ‌ترین‌ گردهمایی وزرای انرژی کشورهای صادرکننده گاز در تهران اعلام کرد
۶ پیشنهاد گازی ایران برای توسعه پایدار

گروه نفت و پتروشیمی: بزرگ‌ترین‌ کشورهای صادرکننده گاز روزگذشته در تهران میهمان وزیر نفت کشورمان بودند و زنگنه در این نشست ۶ راهکار برای امنیت تقاضای جهانی گاز ارائه کرد. دیدار وزرای GECF در دو نشست فوق‌العاده و عادی به ترتیب در صبح و بعد‌از‌ظهر انجام شد. نشست فوق‌العاده به منظور آماده کردن اسناد مربوط به جلسه سران و نشست عادی این سازمان با محورهای مهم این سازمان اعم از انتخاب دبیرکل و تبادل نظر درخصوص وضعیت بازار گاز برگزار شد. زنگنه بر این باور است که برگزاری GECF در تهران به نوعی در حکم خوشامدگویی به بازگشت ایران به بازارهای جهانی است.

دیدار وزرای GECF در دو پرده
روز گذشته ایران میزبان وزرای کشورهای عضو در سازمان کشورهای صادرکننده گاز بود. صبح دیروز نشست اضطراری اعضا به ریاست بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران و هفدهمین نشست عادی این سازمان بعدازظهر این روز به ریاست وزیر جدید نفت نیجریه، امانوئل ایبه کاچیکوو برگزار شد. به گفته زنگنه تدوین پیش‌نویس بیانیه سران که هدف از برگزاری نشست فوق‌العاده وزارتی بود، حدود دو ساعت طول کشید و بیانیه با اجماع کامل اعضا تدوین شد. وی در ادامه اعلام کرد که جزئیات این پیش‌نویس پس از تایید در اجلاس سران در روز دوشنبه، اعلام و منتشر خواهد شد. در نشست فوق العاده وزارتی همچنین پیامی از سوی اجلاس GECF به نشست کاپ‌٢١ (COP21) که به زودی در پاریس برگزار می‌شود، تهیه و بر اهمیت نقش گاز در توسعه پایدار و محیط زیست تاکید شد.

اما در نشست عادی این سازمان زنگنه در قامت یکی از سخنرانان برای تضمین آینده تقاضا و تولید گاز شش راهکار به GECF ارائه کرد. زنگنه با اشاره به اینکه برای توسعه منابع صادرات گاز و تأسیسات لازم برای افزایش سهم این انرژی پاک در سبد انرژی جهان، کشورهای صادرکننده گاز با چالش‌هایی همچون شرایط دشوار تامین اعتبار سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها، هزینه بالای دسترسی به فناوری‌های روزآمد، افت شدید قیمت در سال‌های کنونی و در نهایت خطرهای ژئوپلیتیک، رو به رو هستند، گفت: در نظم کنونی جهانی و وضعیت اقتصادی بین‌المللی، باور دارم که اتخاذ راهکارهای ذیل برای همه مفید است.

١- تقویت هماهنگی در سیاست‌ها از جهت تولید و مسائل بازار گاز، به ویژه از جهت چارچوب‌های قراردادی.
٢- ایجاد بستر مناسب برای همکاری با شرکت‌های بین‌المللی و نهادهای تجاری انرژی و نهادهای مالی.
٣- برقراری گفت‌وگوی بین‌المللی با دیگر بازیگران در صحنه بین‌المللی انرژی، همچون اوپک، IEF و IEA و همچنین دیگر تولیدکنندگان گاز غیر‌عضو GECF و مصرف‌کنندگان عمده می‌تواند منجر به شناخت بهتر مسائل مربوط به منافع مشترک، تبادل دیدگاه‌ها و توسعه تعامل بین‌المللی شود.
۴- تبادل تجربه و دانش فنی از روش‌ها و ابزارهای گوناگون همچون برگزاری همایش‌ها و کارگاه‌های مشترک.
۵- تقویت دبیرخانه و توانبخشی به آن برای پیشبرد اهداف مجمع. یکی از الزامات تقویت دبیرخانه، حمایت از تداوم و یکپارچگی مدیریت مجمع و همچنین گزینش و انتصاب کارشناسان با تجربه و مطلع است.
۶- توسعه بیشتر فعالیت‌های دبیرخانه در زمینه انجام مطالعات بلندمدت و کوتاه‌مدت درباره بازار گاز و توسعه و ارزیابی الگوها و دورنماهای گاز طبیعی و همچنین توسعه راهبرد بلند‌مدت جی‌یی‌سی‌اف سبب تقویت سطح دقت و کارآیی الگوها و روش‌های تحلیل بازار منجر به تقویت قابلیت پیش‌بینی آنها خواهد شد.
نشست روز گذشته با حضور وزیران نفت و انرژی کشورهای نیجریه، ایران، لیبی، قطر، روسیه و امارات و روسای هیات‌هایی از بولیوی، گینه استوایی، مصر، نیجریه، پرو، ترینیداد و توباگو و ونزوئلا و همچنین نمایندگانی از کشورهای هلند، نروژ و عمان به‌عنوان اعضای ناظر برگزار شد.

در این بین عباس عراقچی، معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امورخارجه دیگر سخنران این نشست از سوی ایران بود. به گفته عراقچی با برطرف شدن موانع تحریم، راه برای توسعه اقتصادی برای ایران هموار می‌شود و آثار اولیه رفع تحریم‌ها از طریق چنین اجلاسی می‌تواند به سرعت خود را ظاهر کند. وی ادامه اظهار کرد: سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز، نخستین جلسه‌ای است که در سطح بسیار بالا بعد از توافق برجام در کشورمان برگزار می‌شود و استقبال بالا از این اجلاس، نشانگر رویکرد جدید جامعه جهانی در ارتباط با ایران در دوران پس از برجام است. به گفته عضو ارشد مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان متاسفانه در یک دهه گذشته بر سر راه استفاده ایران از این توانمندی بزرگ موانعی گذاشته بودند که توافق برجام این موانع را برطرف کرد که آثار رفع موانع را می‌توان در تعداد حضور سران کشورها در نشست تهران مشاهده کرد.

اما از دیگر اخبار مهم این نشست انتخاب مجدد دبیر کل این سازمان برای دو سال دیگر بود. در حالیکه لیبی و نیجریه نیز برای کسب این جایگاه ابراز آمادگی کرده بودند محمدحسین عادلی، نماینده ایران در GECF دو سال دیگر در این سمت باقی ماند. اعضای این سازمان نیز از روز گذشته به ۱۳ کشور رسیدند، در واقع در خواست جمهوری آذربایجان برای پیوستن به این سازمان از سوی اعضا تایید شد.

حاشیه نفتی و گازی GECF
هر دو نشست فوق‌العاده و عادی وزرای GECF روز گذشته در پشت درهای بسته و بدون حضور خبرنگاران برگزارشد اما بعد از این نشست‌ها زنگنه در جمع خبرنگاران حاضر شد و با توضیح اهم وقایع هر دو نشست‌ GECF به برخی سوالات پاسخ داد. از آنجا که برخی از اعضای اوپک از جمله لیبی، عراق، قطر و… علاوه بر عضویت در GECF در سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت نیز عضویت دارند، برخی حاشیه‌های نفتی در نشست دیروز به وجود آمده که غالبا به موضوع نشست آتی اوپک که دو هفته بعد در ژنو برگزار می‌شود، پرداخته است. در حاشیه نشست فوق‌العاده روز گذشته زنگنه با اشاره به اینکه میزان تقاضا و مصرف گاز مدام در حال رشد است از خطری که آینده این سوخت را تهدید می‌کند، ابراز نگرانی کرد. به گفته وی با وجود آلاینده بودن سوختی مانند زغال سنگ اما کشورها از آن استفاده می‌کنند و با اختصاص یارانه به این سوخت مصرف آن را بالا نگه داشته‌اند. زنگنه با اشاره به اینکه گاز در جهان با قیمت‌های پایینی معامله می‌شود، اعلام کرد: این مساله موجب کاهش سرمایه‌گذاری در ذخایر گازی جهان شده که می‌تواند موجب کاهش تولید آن در آینده شود.

وزیر نفت با بیان اینکه نباید به سوخت‌هایی با آلایندگی بالا، یارانه اختصاص یابد، گفت: بازار نفت و گاز را نباید سیاسی کرد و نباید گذاشت با استفاده از سیاست، مانعی بر سر راه صادرات گاز ایجاد شود. وزیر نفت کشورمان در ادامه به برخی روابط گازی ایران با دیگر کشورها اشاره و برای چندمین بار بر عدم به صرفه بودن صادرات گاز به اروپا با خط لوله تاکید کرد. وزیر نفت در ادامه اعلام کرد که مقاصد اصلی صادرات گازی ایران به کشورهای همسایه محدود می‌شود. وی همچنین به ارتباط استراتژیک ایران و روسیه تاکید کرد و با اعلام اینکه به یقین با الکساندر نوواک، وزیر انرژی روسیه دیدار خواهد داشت، عنوان کرد: روسیه را شریک راهبردی و همکاری مهم در بخش گاز و نفت می‌دانیم. اما در این بین برخی وزرای نفتی GECF درخصوص بازار نفت و نشست آتی اوپک اظهار نظر کردند. وزیر نفت کشورمان، بیژن زنگنه نفت ۷۰ دلاری را قیمت منصفانه برای نفت دانست و درباره اختلافات روسیه و برخی کشورهای عربی درخصوص کاهش تولید نفت گفت: روسیه عضو اوپک نیست و اعضای اوپک نباید تصمیمات خود را مشروط به تصمیمات خارج از اوپک بکنند.

۰۷:۳۱:۳۷ به گزارش ایرنا، نمایندگان بیش از ۶۰ شرکت بزرگ هلندی عضو اتحادیه صنعتی و مؤسسات تحقیقاتی از بخش های انرژی وکشاورزی، وزیر اقتصاد را در این سفر همراهی خواهند کرد.
مذاکره با همتای ایرانی و سایر مقام های عالی رتبه کشورمان وهمچنین شرکت درسومین اجلاس مجمع کشورهای صادر کننده گاز ازبرنامه های تدوین شده برای هیأت هلندی خواهد بود.
قراراست نمایندگان شرکت های اقتصادی همراهی کننده وزیر، ضمن شناسایی بیشتر فرصت های اقتصادی درکشورمان و مذاکره با همتایان ایرانی، مراحل ابتدایی همکاری های مشترک خود را آغاز کنند.
لازم به ذکر است که روابط سیاسی واقتصادی کشورمان با هلند، متعاقب امضای توافقنامه هسته ای میان جمهوری اسلامی ایران وکشورهای ۱+۵، وارد مرحله جدیدی شده وروند توسعه مناسبات میان دوکشور، مسیر رو به رشدی را طی می کند.
دراین راستا، هیأت های مختلفی میان دو کشور تبادل گردید که سفر وزیر امور خارجه هلند به تهران در شهریور ماه ۱۳۹۴ از آن جمله است.

۰۷:۳۱:۱۰ حمایت آمریکا و اسرائیل از اعضای تیم تروریستی ‌دستگیر‌شده ‌در شرق کشور/این تیم تروریستی به دنبال اقدامات خرابکارانه در اجتماعات اهالی شیعه و سنی سیستان و بلوچستان بود‌

به گزارش خبرگزاری فارس از زاهدان، در پی اعلام خبر انهدام یک تیم تروریستی در شرق کشور، یک منبع آگاه در استان سیستان و بلوچستان با تایید این خبر به بیان جزئیات بیشتری از دستگیری و انهدام این تیم تروریستی پرداخت.

وی افزود: این گروه تروریستی که با حمایت برخی کشورهای استکباری از جمله آمریکا و اسرائیل پشتیبانی می‌شد، قصد داشت اقدامات خرابکارانه به‌ وسیله انفجار ۱۵۰ کیلوگرم مواد منفجره در این استان را انجام دهد.‌

وی ادامه داد: اعضای این تیم تروریستی با همان ۱۵۰ کیلوگرم مواد منفجره در نظر داشتند در محافل مردم شیعه و سنی سیستان و بلوچستان اقدامات خرابکارانه انجام دهند که با هوشیاری سربازان گمنام امام زمان ناکام ماندند.

این منبع آگاه گفت: این گروه با هدف ایجاد اختلاف و تفرقه میان مردم شیعه و سنی استان قصد ورود به منطقه را داشتند که توسط اداره کل اطلاعات سیستان و بلوچستان و همکاری مردم بومی منطقه منهدم شدند.

جزئیات بیشتر از چگونگی دستگیری این تیم تروریستی و سایر اهداف و برنامه‌های آنها متعاقبا در چند روز آینده اعلام خواهد شد.

۰۷:۲۹:۴۰ دبکا: روسیه می‌خواهد مقر اصلی داعش را با خاک یکسان کند

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، برخی منابع نظامی رژیم صهیونیستی مدعی شدند که روسیه با بمباران‌های بی‌امان و بی‌وقفه خود به پشتیبانی موشک‌های کروز از دریای مدیترانه و خزر شهر رقه را که به مقر اصلی داعش بدل شده، با خاک یکسان می‌کند.

پایگاه صهیونیستی «دبکا» در گزارشی به نقل از برخی منابع نظامی خود این خبر را منتشر کرد و مدعی شد: «زمانی که حملات روسیه در این شهر تمام شود، تنها تلی از ویرانه باقی خواهد ماند.»

بنا بر گزارش «دبکا»، منابع غربی و خاورمیانه‌ای که عملیات نظامی روسیه در سوریه را از جمعه ۲۰ نوامبر زیر نظر گرفته‌اند، ادعا کرده‌اند که دست کم ۷۵ سورتی پرواز در منطقه توسط جنگنده‌های روس انجام شده که اساسا در حال تخریب کامل این شهر است.

این پایگاه صهیونیستی در ادامه مدعی شد:‌ مسکو می‌خواهد با این کار بهای واقعی حمله تروریستی به هواپیمای روسی بر فراز مصر که منجر به کشته شدن ۲۲۴ نفر گردید، را به رخ تمام خاورمیانه و جامعه مسلمانان بکشد. به همین دلیل است که بمب‌افکن‌ها و موشک‌های کروز روسی پس از آنکه داعش مسئولیت سرنگونی هواپیمای روسیه را برعهده گرفت، مراکز فرماندهی داعش را اینگونه بی‌امان هدف قرار گرفته‌اند.

این پایگاه در ادامه راهبرد اعمال فشار بر مسکو، مدعی شده است که در این حملات به غیرنظامیان توجهی نمی‌شود.

۰۷:۲۹:۱۵ عادلی برای دو سال دیگر در سمت دبیر کل GECF ابقا شد

ه گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، در جلسه عادی وزارتی مجمع کشورهای صادرکننده گاز، محمدحسین عادلی که از دو سال پیش به عنوان دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز GECF انتخاب شده بود، با موافقت اعضا برای دو سال دیگر به عنوان دبیر کل GECF باقی خواهد ماند.

بر اساس این گزارش، عادلی با غلبه بر کاندیدای لیبی مجددا برای دو سال آینده به عنوان دبیر کل GECF انتخاب شد.

امیرحسین زمانی‌نیا، معاون بین‌الملل وزیر نفت امروز در پاسخ به پرسش فارس، که پرسید انتخاب دبیرکل براساس اجماع اعضاء صورت می‌گیرد و اگر همانند ۲ سال گذشته برای شخص دبیرکل اجماع صورت نگرفت، تکلیف دبیرکل جدید چیست؟ گفت: «به نظر من این موضوع پیچیده نیست و احتمال اینکه جناب آقای عادلی دوباره دبیرکل این مجمع شوند، زیاد است. به‌طور معمول از دبیرکل حاضر این سؤال مطرح می‌شود که آیا شما حاضرید برای مدت ۲ سال دیگر دبیرکل باقی بمانید و در صورت پاسخ مثبت، آقای عادلی دبیرکل خواهد ماند.»

با این وجود موضوع انتخاب دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز با چالش‌های جدی مواجه شد بگونه‌ای که اجلاس وزارت یبرای انتخاب دبیرکل از ساعت ۳ بعد از ظهر تا ۷ و ۵۰ دقیقه شب طول کشید.

این گزارش حاکی است ظاهرا رویه قبلی GECF برای انتخاب دبیرکل که صرفاً بر مبنای رأی‌گیری مجدد برای تمدید دوره اول دبیرکلی به مدت دو سال بود فراموش شده و برای انتخاب دبیر کل بین ۴ کاندیدای ایران، روسیه، لیبی و الجزایر رای‌گیری شد.

۰۷:۲۸:۵۷ کمالوندی: طراحی اولیه رآکتور آب سنگین اراک تا یک سال آینده انجام می‌شود

به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس،‌ بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با تبیین مفاد سند رسمی بازطراحی راکتور اراک گفت: ماه‌ها طول کشید تا این سند به امضای نهایی همه اعضا رسید که سندی بسیار مهم است و ملاحظات کشورمان درخصوص این راکتور مدرن سازی و بازطراحی آن در سند درج شده است.

وی افزود: طبق برجام مقرر بود طرف مقابل تعهد قوی بدهد که در بازطراحی راکتور اراک با ما همراهی و همکاری کند که خوشبختانه این سند جنبه محتوایی این تعهد را داراست به نحوی که وزرای خارجه ۱+۵ و نماینده اتحادیه اروپا آن را امضا کردند.

کمالوندی گفت: یکی از بخش‌های مهم این سند تعهدی قوی است که در ابتدای سند و بخش‌های مختلف آن مسئولیت‌های مختلف هر یک از این کشورها کاملاً مشخص شده است.

معاون سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا و سیما افزود: البته قرار است خودمان طراحی آن را انجام دهیم و درباره تجهیزات نیز قادریم همه تجهیزات را بسازیم، اما برای مدیریت زمان از آنان خواسته‌ایم ما را همراهی کنند که تعهد داده‌اند و این کار را می‌کنند و نباید در مسیر کار شرکت‌های تجاری با ما مانع ایجاد کنند.

کمالوندی گفت: سند رسمی بازطراحی راکتور اراک سند بسیار خوب و محکمی است که این زمینه را فراهم می‌کند تا بتوانیم بدون نگرانی، کار بازطراحی و مدرن سازی راکتور آب سنگین اراک را آغاز کنیم.

وی افزود: بخش مهم این کار، مدرن سازی راکتور است که هم لازم است آزمایشگاه‌های جانبی پیشرفته داشته باشیم و هم تولید سوخت کنیم.

کمالوندی گفت: نکته بسیار مهم این است که گرچه ما تولید سوخت غنی شده برای راکتور داشته‌ایم اما برای راکتوری اینچنینی نبوده است به همین علت نخستین سوخت راکتور بازطراحی شده آب سنگین اراک در خارج از کشور ساخته می‌شود، اما قرار است سوخت‌های بعدی در داخل تولید شود.

وی زمان طراحی اولیه این راکتور را حدود یک سال دانست و افزود: در بخشی از سند آمده است که طرف مقابل در مدت سه ماه در قالب کارگروهی نظر نهایی خود را برای تایید طراحی اولیه ارائه می‌کند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: بر این اساس پیش بینی شده که از نظر زمانی به سرعت مراحل مختلف را پشت سر بگذاریم و این کار به نحوی انجام می‌شود که آنان موانعی ایجاد نکنند.

کمالوندی سند بازطراحی راکتور آب سنگین اراک را از نظر سیاسی، حقوقی و بین‌المللی بسیار قوی دانست و افزود: کار مذاکره با چین هم که طرف اصلی ما برای مشارکت در مدرن سازی، آغاز شده است و با آنان نیز به زودی به توافق می‌رسیم که البته این کار با چینی‌ها بیشتر جنبه تجاری دارد.

۰۷:۱۶:۳۲ امیدواریم اولین روز از اخرین ماه پائیز برای بازار خوش قدم باشد

۰۷:۱۶:۲۱ سلام صبح شما عزیزان بخیرو شادی

اخبار بازار امروز ...(بخش اول)

آخرین تحلیل‌ها

بتاسهم را دنبال کنید

اخبار بازار امروز …(بخش اول)

روش‌های جایگزین پرداخت