دنیای سیاست ، دنیای بازار …
۲۲:۵۰ بتاسهم در روز های گذشته در سایت عنوان شده بود که قصد ارائه مطلبی در مورد مسائل سیاسی را داریم که می تواند در تصمیم گیری های سهامداران موثر بوده و به عنوان یک نظر و عقیده در کنار سایر تحلیل ها و نظریات مختلف قرار گیرد .
قبل از آغاز مطلب و به طور کلی قبل از این که تحلیلی را آغاز کنیم باید صراحتاً ذکر کرد که دراین نوشته قصد بر تجزیه و تحلیل تصمیمات سیاسی نیست . بی شک منافع ملی هر کشور مبنای سیاست خارجه و داخلی اوست و ما نیز بر همین مبنا پیش خواهیم رفت و باز هم بدون شک در بحث هسته ای زورگویی برخی کشور ها بر ایران خود عاملی برای به وجود آمدن چنین فضای رویارویی شده است . هدف از نوشتن این مطالب نه تحلیل سیاست و نه تجزیه و تحلیل تصمیمات سیاسی است بلکه دراین تحلیل بیان می شود که در صورت بروز هر گونه رخداد و اتفاق واکنش بازار چیست و در پایان جمع بندی ازاین که کدام رویداد محتمل تر است و سهامداران باید چه کنند .
با این مقدمه به سراغ دنیای بازار و سیاست میرویم …
امروز اگر هر فرد اماتوری از شما سوال کند که وضعیت بازار سرمایه برای سرمایه گذاری چگونه است بی شک ابتدا از ریسک های سیاسی آن می گویید و خاطرات تلخ گذشته را از رویدادهای سیاسی را بازگو می کنید . او را می ترسانید و از رخدادهای نابهنگام سیاسی می گویید و به طور کلی تنها عامل برای ترس او از بازار عامل سیاست خواهد بود . در حال حاضردر بازار نیز درست همین عوامل دیده می شود . شرایط و خبرهای اقتصادی می آیند و می روند و بعضاً سیاست های همگام و یا مخالف با بازار گرفته می شود اما انچه این روز ها ریسک و شاید تنها ریسک عمده بازار به شمار می رود وهمچون زنجیری به پای بازار بسته شده و مانع از رشد آن می شود عوامل سیاسی است .
در مورد پروسه سیاسی و بازار همه کم وبیش از ریز جریان خبرها مطلعیم که فشارها و تهدیدات از مدت ها قبل در بازار بالا گرفته و تقریباً در شش ماهه دوم امسال سخت ترین شرایط سیاسی را سپری می کنیم . امادرست از چند هفته قبل از پایان سال ۲۰۱۱ دور جدیدی از تحریم ها آغاز شد که قلب اقتصاد ایرا یعنی نفت و بانک مرکزی را هدف گرفته بود که به فرمان تحریم اوباما و همچنین تحریم اتحادیه اروپا منجر شد . تهدیدات نظامی و تنگه هرمز هم کار را سخت تر کرده است . در چنین فضایی قرار داریم که ریسک سیاسی برای بازار بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است و به جرات می توان گفنت احتمال رویارویی همه جانبه در هیچ مقطعی این قدر جدی نبوده است .
اما تا به امروز واکنش بازار را دیدیم که به تحریم ها به طور مقطعی واکنش نشان داده و البته با هر تحریم کمی هم از جمعیت حقیقی های فعال در بازار کاسته می شود اما در روز ها و هفته ها و ماه های آتی شرایط می تواند بر ۳ مسیر و سناریو منطبق باشد که سهامداران نیز باید با بررسی وقوع احتمال هر یک نسبت به حضور یا عدم حضور در بازار تصمیم گیری کنند .
اما این ۳ سناریو چه مواردی را شامل می شود:
۱- تنگ تر شدن حلقه های سیاسی و اقتصادی …
دراین مرحله ما شاهدیم که ایران زیر بار هیچ فشاری نرفته و حتی به نوعی با تصمیمات غرب مقابله خواهد کرد . دراین شریاط فشار ها بر اقتصاد و کشور بیشتر خواهد شد و تحریم ها جدی تر از قبل دنبال می شود . بی شک تحریم ها هزینه هایی را برای اقتصاد کشور و مردم می افریند اما تا مرز فلج کنندگی زمان زیادی را در پیش داریم . واکنتش بازار نیز به این گونه خبرها به این شکل است که یک نمودار نزولی نرم را تصور کنید که در آن ریزش های مقطعی با شیب تند تر دیده می شود که ناشی از همین خبرهایی از تحریم هاست . این محتمل ترین گزینه فعلی پیش روی بازار است که در این مقطع بازار راکد است اما می توان فعالیت کرد که بیشتر با خبرهای خاص اقتصادی و گزارش های شرکت ها بالا و پایئن می شود . این حالت بیش ازاین که یک احتمال باشد یک مسیر است . مسیری برای رسیدن به یکی از دو احتمال زیر … ( موارد ۲ و ۳ )
در این مسیر باید هوشیار بود که علائم و نشانه ها با ما حرف می زنند و باید قبل از هر گونه اتفاق چه مثبت و چه منفی دست به کار شد …
۲- برخورد نهایی …
رادیکالیزه شدن فضای سیاست می تواند در مسیر بالا به راحتی مشخص و معلوم باشد . بی شک طرف های غربی نیز تا ابد صبرنخواهند کرد و جایی این رویایی به لحظه نهایی خود نزدیک می شود و در ان مقطع است که شاید بتوان با قاطعیت گفت بازار حرفی برای گفتن نداشته و شیفت کردن به سمت بازار سکه و دلار منطقی ترین کار است . هنوز چنین چیزی دیده نمی شود اما زمینه چینی های آن در حال انجام است . متاسفانه باید گفت که دراین مسیر قرار گرفته ایم و در حال حاضر مسیر ۱ و ۲ و احتمالات بالا تکمیل کننده هم هستند . دراین مسیر لفاظی ها بیش از هر چیز می تواند ذهن بازار را اشفته کند که نمونه آن را چند وقت پیش به صراحت دیدیم که چگونه بازار را در ترس و وحشت فرو برده بود . هر چند این شرایط تیره و تار زمان می خواهد و به راحتی امکان پذیر نیست و برای طرفین هزینه های بسیار بالایی دارد اما به هر حال به عنوان یک احتمال در حال حاضر مطرح است و در ظاهر قضیه نیز هر دوطرف خود را برای لمس آن اماده کرده اند. نمی توا دراین شرایط از بازار انتظاری داشت و بی شک نموداری که در مرحله بالا کمی با شیب ارام ترسیم شده بود با گذشت زمان شیب ان تند تر شده و می تواند ناگهان سکته ای عمیق را نیز در خود ببیند اما …
۳- توافق و تفاهم …
همیشه در شرایط سخت سیاسی سیاستمداران نیز به تحلیل های هزینه فایده و یا نظریه بازی ها روی می آورند و بی شک منافع ملی را در تحلیل های خود لحاظ می کنند . به عنوان ثمال در توافقنامه سعد آباد در حالی که ارتش امریکا در عراق بود این توافقنامه از یک حمله به ایران جلوگیری کرد . پس نشان می دهد عقلانیت در رده های سیاسی بسیار بالاست و تحمل شرایط نیز آستانه تحمل دارد از همین روست که می بینیم نمایندگان ایران مدام با ترکیه ، روسیه و چین مذاکره می کنند .
شاید امروز اگر این مسئله را که احتمال یک توافق همه جانبه وجود دارد به برخی بگوئیم با خنده به این تحلیل ساده انگارانه نگاه کنند اما در دنیای سیاست همه چیز محتمل است و اگر در روز های پس از انتخابات شرایط به سمت یک مصالحه پیش رفت نباید تعجب کرد …
حال تصور کنید چنین رویدادی درخ دهد و تحریم ها برداشته شده ( طرح گام به گام روسیه ) و ایران و غرب به سمت مصالحه بیشتری سوق پیدا کنند . گویی به بازار پر و بال جدیدی خواهند داد و رشد بی سابقه ای در آن رقم می خورد که افزایش حداقل ۳ الی۴ واحدی پی به ای ها می تواند برای بازار رقم بخورد .
حال با بررسی ۳ موضع بالا و احتمال پیش رو باید با توجه به رویدادهای فوق تصمیم گیری کرد اما به نظر نگارنده تحلیل ، همیشه در شرایط سخت که کسی فکر رویدادهای ممکن را نمی کند اتفاقات جالبی رخ می دهد از همین رو شاید همه بر وقوع دو احتمال اول تاکید کنند اما احتمال سوم از دید نگارنده در شرایط فوق با احتمال بیشتری دنبال می شود و یا حداقل کمتر از دو احتمال قبلی نیست .
حال تصور کنید در بازار در مسیر ۱ گام برداشته و در حال نزدیک شدن به مسیر ۲ است . در این شرایط می توان با هر ضرر و یا سودی از بازار خارج شد یعنی فرصت خروج تا لحظات پایانی می تواند در بازار وجود داشته باشد . زیان احتمالی در این مسیر قرار داشتن شاید ۲۰ تا ۳۰% باشد که البته بدون در نظر گرفتن برخورد نهایی و وقوع آن است که شرایط کاملاً متفاوت خواهد بود . اما تصور کنید در همین مسیر ناگهان به مسر۳ جهش کنیم . بازار با رونقی دو چندان می تواند بازدهی بیش از ۷۰% را به ارمغان بیاورد .
از همین رو قرار داشن در مسیر بازار در روز ها و هفته های پیش رو با این شرط که بررسی اوضاع را در نبض خود داشته باشیم می تواند منطقی ترین حالت باشد . سعی کنید پرتفوی خود را طوری تنظیم کنید که اگر روزی تصمیم به خروج از بازار گرفتید به راحتی نقد شونده باشد و در سوی دیگر با رشد بازار جهش خوبی ار تجربه کند . از طلا و سکه و ارز نیز نباید غافل بود با قیمت های فعلی می توان بخشی از پرتفوی ( حدود ۳۰% را در این بازار به شکل پشتوانه پول نگاه دارید ) .
گروه تحلیل گری بتاسهم
۶ بهمن ۹۰